Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
Tasarı Gerekçesi
Yatırım, üretim ve ihracatın teşvik edilmesine yönelik gerçekleştirilen yapısal reformların devamı mahiyetinde olan Katma Değer Vergisi Kanununda değişiklik yapan bu düzenlemeyle katma değer vergisinin işletmeler üzerinde finansman yükü oluşturmayan bir yapıya dönüştürülmesi, küçük işletmelerin uyum yükümlülüklerinin kolaylaştırılması, işlem maliyetlerinin azaltılması, uygulama kolaylığının sağlanması, kayıtlı ekonomiye geçişin özendirilmesi amaçlanmakta ve böylece ülkemizin ekonomik kalkınmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Tasarıyla;
- Mükelleflerin alışları nedeniyle ödediği katma değer vergisinin, hesaplanan katma değer vergisi ile telafi edilememesi nedeniyle oluşan ve sonraki döneme sürekli devreden katma değer vergisinin, belli bir süreden fazla devretmesi durumunda, mükellefe iade edilmesi öngörülmektedir.
- 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun uygulanmaya başlandığı 1/1/1985 tarihinden bugüne kadar, indirim yoluyla telafi edilemeyen ve sonraki döneme devreden katma değer vergilerinin, idareye tanınan yetki çerçevesinde ve yıllara yayılı bir şekilde, bütçe imkanları da göz önünde bulundurularak, iade edilebilmesi öngörülmektedir.
- Mükelleflerin katma değer vergisi iadelerini üç ay içerisinde alabilmelerine, aksi takdirde kendilerine faiz ödenmesine imkan sağlanmaktadır.
- İhracatın teşvik edilmesi kapsamında, ihraç edilen mallar nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin iadesinde, genel oranın geçilmemesi kaydıyla, ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yapılmasına imkan sağlanmaktadır.
- İşletme hesabı esasına göre defter tutan küçük işletmeler ile serbest meslek erbabının, satışları nedeniyle hesaplanan katma değer vergisi dahil toplam hasılatlarına, sabit bir oran uygulayacakları “hasılat esaslı vergileme sistemi” getirilmek suretiyle, bu mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunun sağlanması amaçlanmaktadır.
- İşletme hesabı esasına göre defter tutan küçük işletmelere, aylık katma değer vergisi beyannamelerine göre tahakkuk eden vergiyi, normal vade tarihini takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödeme imkanı getirilmektedir.
- Grup şirketlerine, aralarında en az %50 oranında iştirak ilişkisi bulunmak kaydıyla, katma değer vergisi açısından grup katma değer vergisi mükellefiyeti tesis edilebilmesi konusunda idareye yetki verilmektedir.
- Kısmi istisna kapsamına giren bazı işlemler için, yüklenilen katma değer vergisine indirim imkanı getirilmek suretiyle, bu işlemleri yapanlar üzerindeki vergi yükü hafifletilmektedir.
- Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine yönelik makina ve teçhizat alımlarına ilişkin katma değer vergisi istisnası kalıcı hale getirilmektedir.
- Teknokentlerde yapılan oyun yazılımları istisna kapsamına alınmaktadır.
- Sağlık sektörünün teşvik edilmesi kapsamında, Türkiye’de ikamet etmeyen yabancılara verilen sağlık hizmetleri istisna kapsamına alınmaktadır.
- Kurumsallaşmanın teşvik edilmesi bağlamında, adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemi katma değer vergisinden istisna edilmektedir.
- Hayırseverler tarafından yaptırılarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, ibadethaneler, yaygın din eğitimi verilen tesisler, gençlik merkezleri, gençlik ve izcilik kamplarının inşa edilmesine ilişkin hayırseverlerce satın alınan mal ve hizmetler katma değer vergisinden istisna tutulmaktadır.
- Hurda ve atık mahiyetinde olan konfeksiyon kırpıntılarının kayıt altına alınması ve tekrar ekonomiye kazandırılması için bunların teslimlerinin katma değer vergisinden istisna tutulması yönünde düzenleme yapılmaktadır.
– Katma değer vergisinin indirime konu edilebilmesi için, işlemin gerçekleştiği takvim yılı içinde kanuni defterlere kayıt yapılması kuralı, takvim yılını takip eden yılın sonu olarak yeniden belirlenmektedir.
- Faydalı ömürlerini tamamlayan ve kısmi istisna kapsamında teslime konu edilen veya zayi olan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin indirimine imkan sağlanmaktadır.
- Katma değer vergisi mükelleflerince mükellef olmayanlardan alınan ve vasfında önemli bir değişiklik yapılmaksızın satılan kullanılmış araç veya taşınmazların tesliminde matrahın, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olacağına ilişkin özel matrah belirlenmektedir.
- Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin teslim ve hizmet nedeniyle hesaplanmış olan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesine izin verilmektedir.
- Arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa payı teslimi karşılığında konut veya işyeri teslimini esas alan yeni bir uygulamaya geçilmektedir.
- İndirimli orana tabi işlemlerde, işlemin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra, bu teslimlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin iade edilebilmesine imkan sağlanmaktadır.
- İlişkili kişilerden emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak yüksek bedelle yapılan mal ve hizmet alışlarında, alıcı tarafından yüksek bedel üzerinden indirim hesaplarına kaydedilmiş katma değer vergisinin, satıcı tarafından ödenmiş olması şartıyla, indirimine imkan tanınmaktadır.
- Gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimler katma değer vergisinden ve özel tüketim vergisinden istisna tutulmak suretiyle, yerli işletmeler aleyhine oluşan rekabet eşitsizliği giderilmektedir.
Ayrıca bu Tasarı ile öngörülen katma değer vergisi iade sisteminde, indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin sonraki dönemlere devretmesi ve iade edilmemesi kuralı 1/1/2019 tarihinden itibaren kaldırıldığından, bu tarihten sonra indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin iadesi ile bu tarihten önceki devreden katma değer vergisinin yetki çerçevesinde iade edilmesi durumunda ortaya çıkacak ilave iş ve işlemlerin hızlı bir şekilde yapılabilmesini teminen, ilave vergi müfettiş yardımcısı kadrosu ihdas edilmekte ve serbest muhasebeci mali müşavirlere Kanunda öngörülen sınırlar dahilinde iade raporu düzenleyebilmesine yetki verilmektedir.
Muhalefet Şerhlerine ulaşmak için Komisyon Raporunu inceleyiniz.
KAYNAK: Tasarı Komisyon Raporu
