Dönem : 22 Yasama Yılı : 2
T.B.M.M. (S. Sayısı : 439)
Mera Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ile Tarım, Orman ve Köyişleri ve
Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/770)
|
T.C. |
|
|
|
|
Başbakanlık |
|
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
|
Genel Müdürlüğü |
9.3.2004 |
|
|
Sayı :
B.02.0.KKG.0.10/101-739/1103 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza
arzı Bakanlar Kurulunca 6.2.2004 tarihinde kararlaştırılan “Mera Kanunu ile
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi
ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GENEL GEREKÇE
Ülkemizin en önemli doğal
kaynaklarından olan çayır ve mera alanlarının ıslah edilerek verimliliklerinin
artırılması, gerek hayvancılığın geliştirilmesi ve gerekse toprak muhafaza ile
erozyon kontrolü bakımından öncelikli konuların başında gelmektedir.
Halen 11 milyon büyük baş
hayvan birimine eşdeğer hayvan varlığımızın 50 milyon ton olan kaba yem
ihtiyacının yaklaşık % 25-30’u çayır ve meralardan karşılanmaktadır. Bu oran
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde % 70’lere varmaktadır.
4342 sayılı Mera Kanunu
ile; mera, yaylak ve kışlakların tespiti, tahditlerinin yapılarak köy ve
belediye tüzel kişiliklerine tahsis edilmesi, belirlenecek kurallara uygun
şekilde kullanımının sağlanması, bakım ve ıslahlarının yapılarak
verimliliklerinin artırılması, kullanımlarının denetlenmesi ve korunması,
gerektiğinde kullanım amacının değiştirilmesi amaçlanmıştır.
Mera Kanunu ile verilen
bu görevler illerde kurulan mera komisyonları vasıtasıyla etkin bir şekilde
yürütülmektedir. Ancak mera ile ilgili merkezde bulunan yetki ve sorumluluğun
taşraya devredilmesi, mazbut vakıflara ait meralar için ihtiyaç duyulan
düzenlemelerin yapılması, mera, yaylak ve kışlaklar ile çayır ve otlaklarla
ilgili görevlerin farklı kurumlara verilmesi, yapılacak çalışmaları olumsuz
yönde etkilemekte, kaynak ve zaman israfına neden olmaktadır. Bunun yanında
meralar üzerinde yapılacak uzun vadeli planlamaların oluşturulmasını
engellemektedir.
Tasarı, karşılaşılan bu
sorunların giderilmesi amacıyla hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde l. - Mera, yaylak
ve kışlakların tespitlerinin yapılarak sınırlandırılması ve sınırlandırılan bu
alanların 1/5000 ölçekli haritalarının yapılması ile uygulanan ıslah
projelerinin yılı içerisinde sonuçlandırılması mümkün değildir. Bu durum Tarım
ve Köyişleri Bakanlığı ile yükleniciler arasında hukukî sorunlar doğurmakta ve
Mera Kanunu ile ilgili faaliyetleri olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, madde
ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığının mera hizmetlerinin geliştirilmesi ile
ilgili faaliyetlerde yıllara sari taahhütlerde bulunulabilmesine imkân
tanınmıştır.
Madde 2. - Madde ile;
mera, yaylak ve kışlaklar ile umuma ait çayır ve otlaklarla ilgili
tasarrufların, 4342 sayılı Mera Kanunu ile tek bir kurum tarafından idaresi,
meralar üzerinde yapılacak uzun vadeli planlamaların oluşturulmasına olanak
sağlanması, mera, yaylak ve kışlaklar ile çayır ve otlak alanlarının tahrip
olmasının ve kamu kaynaklarının israfının önlenmesi, ıslah edilemeyecek oranda
toprak yapısı bozulan alanların başka amaçla kullanılabilmesi, elde edilecek
gelirle ıslah edilmesi ve geri dönüşümünün temin edilmesi, sektörler arası
dengenin kurulması ile yetki ve sorumluluğun taşraya devredilerek, yerinden
yönetim ilkesinin getirilmesi amaçlanmıştır.
Madde 3. - Madde ile;
ülke güvenliği ve olağanüstü hâl durumları ile doğal afet bölgelerinde yerleşim
yeri için ihtiyaç duyulan meralarla mazbut vakıflara ait meraların tahsis amacı
değişikliklerinden ücret alınmaması öngörülmüştür.
Madde 4. - Madde ile;
4342 sayılı Kanuna bir geçici madde eklenmek suretiyle belediye mücavir alan
sınırları içerisinde kalan ve yerleşim yeri olarak işgal edilen, geri dönüşümü
ve mera olarak kullanımı teknik olarak kesinlikle mümkün olmayan ve belediyece
imar planları hazırlanan alanların tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına
tescilleri öngörülmüştür.
Madde 5. - Mera, yaylak
ve kışlaklar ile çayır ve otlaklar hakkında farklı mevzuatlarla farklı
kurumlara görev verilmesi sonucu bu alanların korunması ve geliştirilerek ülke
ekonomisine katkısı önlenmiş, ülke hayvancılığı olumsuz yönde etkilenmiştir.
Madde ile 442 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak uygulama bütünlüğünün
sağlanması amaçlanmıştır.
Ayrıca Hazinenin
mülkiyetinde olup kamu hizmetine tahsis edilmemiş taşınmaz malların devrinin
Maliye Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle yapılabilmesi öngörülmüştür.
Madde 6. - Madde ile;
7269 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak uygulama bütünlüğünün sağlanması
amaçlanmıştır.
Madde 7. - Yürütme
maddesidir.
Madde 8. - Yürürlük
maddesidir.
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
|
|
Tarım, Orman ve
Köyişleri Komisyonu |
14.4.2004 |
|
|
Esas No. : 1/770 |
|
|
|
Karar No. :20 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca hazırlanan
ve Başbakanlık tarafından 9.3.2004 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 24.3.2004 tarihinde tali komisyon olarak
Komisyonumuza, esas komisyon olarak da Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilen
"Mera Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Tasarısı", Komisyonumuzun 8.4.2004 tarihli toplantısında, Tarım ve
Köyişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı temsilcilerinin de
katılımlarıyla incelenip görüşülmüştür.
Tasarı ile; ülke güvenliği ve olağanüstü
hal durumları ile doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan
meralarla mazbut vakıflara ait meraların tahsis amacı değişikliklerinden ücret
alınmaması ve belediye mücavir alan sınırları içerisinde kalan ve yerleşim yeri
olarak işgal edilen, geri dönüşümü ve mera olarak kullanımı mümkün olmayan ve
belediyece imar planları hazırlanan alanların tahsis amacı değiştirilerek
Hazine adına tescilleri ve Hazinenin mülkiyetinde olup kamu hizmetine tahsis
edilmemiş taşınmaz malların devrinin Maliye Bakanlığının görüşü alınmak
suretiyle yapılabilmesi öngörülmekte ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığının mera
hizmetlerinin geliştirilmesi ile ilgili faaliyetlerde yıllara sari taahhütlerde
bulunabilmesi imkânı getirilmektedir.
Tasarının tümü üzerinde Hükümet
temsilcisinin yaptığı açıklamalarda;
- Ülkemizin en önemli doğal kaynaklarından
olan çayır ve mera alanlarının ıslah edilerek verimliliklerinin artırılmasının
hayvancılığın geliştirilmesi ve toprak muhafaza ile erozyon kontrolü bakımından
öncelikli konuların başında geldiği,
- 4342 sayılı Mera Kanunu ile mera, yaylak
ve kışlakların tespiti, tahditlerinin yapılarak köy ve belediye tüzel
kişilerine tahsis edilmesi, belirlenecek kurallara uygun şekilde kullanımının
sağlanması, bakım ve ıslahlarının yapılarak verimliliklerinin artırılması,
kullanımlarının denetlenmesi ve korunması, gerektiğinde kullanım amacının
değiştirilmesinin amaçlandığı,
- Mera Kanunu ile verilen bu görevler
illerde kurulan mera komisyonları vasıtasıyla yürütülmekte olduğu, ancak mera
ile ilgili merkezde bulunan yetki ve sorumluluğun taşraya devredilmesi, mazbut
vakıflara ait meralar için ihtiyaç duyulan düzenlemelerin yapılması, mera,
yaylak ve kışlaklar ile çayır ve otlaklar ile ilgili görevlerin farklı
kurumlara verilmesi, çeşitli sorunlara yol açtığı, kaynak ve zaman israfına
neden olduğu, meralar üzerinde yapılacak uzun vadeli planlamaların
oluşturulmasına engel olduğu, Tasarının karşılaşılan bu sorunların giderilmesi
amacıyla hazırlandığı,
İfade edilmiştir.
Kanun Tasarısının tümü üzerindeki
görüşmelerin tamamlanmasını müteakip maddelerine geçilmesi oybirliği ile kabul
edilmiştir.
Tasarının maddeleri üzerindeki
görüşmelerin sonucunda;
- Mera, yaylak ve kışlakların tespit,
ölçme, harita yapma ve yer gösterme çalışmalarını yapmak üzere oluşturulan
teknik ekiplerin teşekkülü ve bu ekiplere özlük haklarına ilave olarak ek ücret
ödenmesine dair önergenin kabul edilmesi ile Tasarıya, yeni çerçeve 1 inci
madde ilave edilmiştir. Bu düzenleme ile tespit, tahdit ve ıslah çalışmalarının
etkin ve hızlı bir şekilde yapılarak meraların miktar ve sınırların
belirlenmesi, ot verimlerinin artırılması, ekonomiye kazandırılması ve çevrenin
gelişmesini temin etmek için gerekli teknik elemanın temini ve çalışmalarının
özendirilmesi amaçlanmıştır.
- Tasarının 1 inci maddesi, Tasarıya ilave
yeni çerçeve 1 inci maddede Kanunun tarih, sayı ve adı zikredildiğinden,
Kanunun tarih ve adının metinden çıkarılması ve verilen bir önergenin kabulü
ile 2 nci madde olarak kabul edilmiştir. Önerge ile orman tahdidi yapılmamış
orman içi mera, yaylak ve kışlakların Çevre ve Orman Bakanlığı taşra
teşkilatlarında oluşturulan iki kişilik komisyonun görüşü alınarak tespit
edileceği hükme bağlanmıştır.
- Tasarının 2 nci maddesinin, 3 üncü madde
olarak görüşmeleri sırasında, maddenin (a) ve (d) bentlerinin mera arazilerinin
azaltılmasını öngördüğünden Anayasanın 44 ve 45 inci maddelerine aykırı olduğu
ve bu nedenle metinden çıkarılması gerektiği ile ilgili önerge verilmiş ve bu
önerge üzerinde görüşme açılmıştır. Hükümet temsilcisi tarafından Anayasaya
aykırılık söz konusu olmadığı, Danıştay 8 inci Dairesinin vermiş olduğu bir
kararda da (Esas 1998/5344, Karar 2000/2158) Anayasaya aykırılık iddiasının
yerinde olmadığı karara bağlandığı belirtilmiştir. Yapılan oylama sonucunda
önerge reddedilmiş ve madde aynen kabul edilmiştir.
- Tasarının 3 üncü maddesi, verilen bir
önergenin kabulü ile 4 üncü madde olarak kabul edilmiştir. Önerge ile toprak
muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla yapılacak her türlü ağaçlandırma ve
erozyon kontrolü çalışmaları da maddeye eklenmiştir.
- Tasarının 4 üncü maddesi 5, 5 inci
maddesi 6, 6 ncı maddesi 7 nci madde olarak aynen kabul edilmiştir.
- Turizm yatırımları için mera, yaylak ve
kışlakların tahsis amacı değişikliği ile ilgili 4342 sayılı Mera Kanunu ile
uygulama bütünlüğü sağlamak amacıyla, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun ek 4
üncü maddesinde değişiklik öngören bir önergenin kabulü ile Tasarıya yeni
çerçeve 8 inci madde eklenmiştir.
- İstisna getirilen hükümlerde yürürlük
tarihinin 1.1.2003 olarak değiştirilmesi suretiyle Tasarının 7 nci maddesi, 9
uncu madde olarak kabul edilmiştir.
- Tasarının 8 inci maddesi 10 uncu madde
olarak aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, havalesi gereği esas komisyon
olan Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile
sunulur.
|
Başkan |
Sözcü |
Üye |
|
|
|
İlyas Arslan |
Erdoğan Özegen |
Fikret Badazlı |
|
|
Yozgat |
Niğde |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nail Kamacı |
Osman Özcan |
Ahmet Ertürk |
|
|
Antalya |
Antalya |
Aydın |
|
|
(Tümüne muhalifim) |
(Maddelere muhalifim) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Ali Suçin |
Ramazan Kerim Özkan |
Mehmet Mehdi Eker |
|
|
Batman |
Burdur |
Diyarbakır |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali Ayağ |
Selami Yiğit |
Yavuz Altınorak |
|
|
Edirne |
Kars |
Kırklareli |
|
|
|
(Tümüne muhalifim) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Özkan Öksüz |
Mehmet Çerçi |
Ömer İnan |
|
|
Konya |
Manisa |
Mersin |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Şefik Zengin |
Fahrettin Üstün |
Cemal Uysal |
|
|
Mersin |
Muğla |
Ordu |
|
|
(Hepsine muhalifim) |
(Tümüne muhalifim) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Necati Uzdil |
Zülfikar İzol |
Ahmet Kambur |
|
|
Osmaniye |
Şanlıurfa |
Tekirdağ |
|
|
(Tümüne muhalifim) |
|
|
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Maliki Ejder Arvas |
|
|
|
|
Van |
|
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
|
|
Plan ve Bütçe Komisyonu |
|
|
|
Esas No.: 1/770 |
30.4.2004 |
|
|
Karar No.: 80 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Tarım ve
Köyişleri Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 9.3.2004
tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça
24.3.2004 tarihinde tali komisyon olarak Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonuna,
esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen 1/770 esas numaralı
"Mera Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Tasarısı", Komisyonumuzun 28.4.2004 tarihinde yapmış olduğu 43 üncü
birleşimde Hükümeti temsilen Tarım ve Köyişleri Bakanı Sami GÜÇLÜ ile Maliye
Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı,
İçişleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı,
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı
Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip,
görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, çayır ve mera alanlarının
ıslah edilerek verimliliklerinin artırılması; hayvancılığın geliştirilmesi,
toprağın korunması ve erozyonun önlenmesi bakımından büyük önem taşır.
Ülkemizde hayvan varlığımızın 50 milyon ton olan kaba yem ihtiyacının % 25-30'u çayır ve meralardan karşılanmakta
olup, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bu oran % 70'lere yükselmektedir.
Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;
- Mera, yaylak ve kışlakların
tespitlerinin yapılarak sınırlandırılan alanların 1/5000 ölçekli haritalarının
yapım ihaleleri ve uygulanan ıslah projelerinin yılı içerisinde
sonuçlandırılmasının mümkün olmaması nedeniyle, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının
mera hizmetlerinin geliştirilmesi ile ilgili faaliyetlerde yıllara sari
taahhütlerde bulunabilmesine imkân tanınması,
- Mera, yaylak, kışlak ve umuma ait çayır
ve otlaklarla ilgili tasarrufların tek
bir kurum tarafından idaresi ile yetki ve sorumluluğun, valiliklere
devredilmesi suretiyle yerinden yönetim ilkesine uygun bir düzenlemenin
yapılması,
- Ülke güvenliği ve olağanüstü hal
durumları ile doğal afet bölgeleri kapsamında yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan meralar ile mazbut vakıflara ait meraların tahsis amacı
değişikliklerinden ücret alınmaması,
- Belediye mücavir alan sınırları
içerisinde kalan ve yerleşim yeri olarak işgal edilen, geri dönüşümü ve mera
olarak kullanımı teknik olarak kesinlikle mümkün olmayan ve belediyelerce imar planları hazırlanan alanların tahsis
amacının değiştirilerek Hazine adına tescillerinin yapılması,
- Mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis
edilecek yerler bakımından Mera Kanununda yapılan değişiklik ile Köy
Kanununda uygulama bütünlüğünün
sağlanması amacıyla değişiklik yapılması, ayrıca, Hazinenin mülkiyetinde olup
kamu hizmetine tahsis edilmemiş taşınmaz malların devri konusunda Maliye
Bakanlığının da görüşünün alınması,
- Afet bölgelerinde yeni yerleşim alanları
için mera vasfı taşıyan yerlerin tahsis amacı değişikliklerinin Mera Kanununa
göre yapılması suretiyle uygulama bütünlüğünün sağlanması,
Öngörülmektedir.
Komisyonumuzda Tasarının geneli üzerinde
yapılan müzakerelerde;
- Başlangıç hazırlıkları çok eskilere
dayanan ancak 1998 yılında yasalaşan Mera Kanunu ile doğal yem kaynağı
meralarımızın geliştirilip korunması, sınırlarının muhafaza altına alınması
konusunda önemli yasal boşlukların giderildiği,
- Ülkemizde hayvancılığın gelişimi ve
toprakların su, rüzgar gibi doğal olaylardan aşınmasının önlenmesi konusunda
meraların çok önemli bir yeri olduğu,
- Anayasanın 45 inci maddesinde meraların
amaç dışı kullanımlarını önlemek için Devlet güvencesi sağlandığı,
- Maden ve petrol aramaya yönelik
faaliyetler için meraların tahsis amacının değiştirilmesi konusunda getirilen
düzenlemenin verimlilik saptanması ölçüsü yerine rezervlerin tespiti ölçüsü
olarak değiştirilmesi suretiyle meraların kullanıma daha kolay açılacağı,
dolayısıyla meri hükmün değiştirilmesinin yerinde olmadığı,
- Zaman içinde meralarımızın azaldığı,
tespit ve tahdit çalışmalarının hızlı bir şekilde yapılarak somut önleyici
uygulamalara ihtiyaç duyulduğu,
- Hayvan yetiştiren üreticilerimizin
üretim maliyetlerinin düşürülmesi, halkımızın tükettiği etlerin besin
değerlerinin yüksek olması ve toplum sağlığı için önemi nedenleriyle meralarımızın büyük bir titizlikle korunması
gerektiği,
- Arama ve işletme faaliyetlerinin
yürütülmesi ile ilgili usul ve esasların yönetmelikle düzenlenmesinin uygun
olmadığı,
Şeklindeki görüş ve eleştirileri müteakip
Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;
- Ülkemizin en önemli doğal kaynaklarından
olan çayır ve mera alanlarının ıslah edilerek verimliliklerinin artırılması
gerek hayvancılığın geliştirilmesi ve gerekse toprak koruma ile erozyon
kontrolü bakımından öncelikli konuların başında geldiği,
- Meralar konusunda toplumumuzda genel bir
anlayış oluşturulmasının gerektiği, ülkenin zenginliklerinin korunmasının ve
geliştirilmesinin ancak bilinçli vatandaşlarımızın desteğiyle mümkün olacağı,
- Üreticilerimizin hayvancılık
faaliyetlerinde meraları kullanması suretiyle maliyetlerinde önemli miktarda
azalma gerçekleştiği, bu durumun meraların rasyonel kullanımı konusunda
üreticilerin daha bilinçli olmalarını sağladığı,
- Tespit ve tahdit çalışmalarını yapan
teknik ekip üyelerinin yeniden belirlenmesi, ıslah projeleri ve 1/5000 ölçekli
harita yapım ihalelerinde yıllara sari taahhütte bulunma yetkisi getirilmesi,
ormanlık alanlardaki meraların tespitinde yetkinin taşraya devredilerek tespit
ve tahdit sürelerinin kısaltılması, küçük parçalı meraların toplulaştırılması,
farklı kurumlara verilmiş olan mera, yaylak ve kışlaklarla ilgili görevlerin
birleştirilerek Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yürütülmesi gibi uygulamada
ortaya çıkan ihtiyaçların ve aksaklıkların giderilmesi amacıyla Tasarının
hazırlandığı,
- Maden ve petrol arama konusunda
verimlilik tespitinin ancak arama faaliyetinden sonra işletme döneminde ortaya
çıktığı gerçeğinden hareketle tahsis amacı değişikliği için aranacak ölçütün
verimlilik yerine rezerv tespiti olarak belirlendiği,
- Ülke genelinde meralarımızın tespit ve
tahdit çalışmalarında önemli gelişmeler kaydedildiği,
İfade edilmiştir.
Tasarının geneli üzerinde yapılan
müzakereleri müteakip Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenmiş ve talî
komisyon olan Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metni esas alınarak
maddelerin görüşülmesine karar verilmiştir.
Metnin;
- Çerçeve 1 inci maddesi; kamu personeline
ek ödemeyi düzenleyen "Tespit,
tahdit ve ıslah çalışmalarını yapanlara asgarî ücretin net yüzde ellisi
tutarında diğer özlük haklarına ilave olarak her ay ücret ödenir."
hükmünün metinden çıkarılması ve maddenin redaksiyona tâbi tutulması suretiyle,
- Çerçeve 2 nci maddesi; "Çevre ve
Orman Bakanlığınca, taşra teşkilâtlarında" ibaresi "Çevre ve Orman
Bakanlığınca görevlendirilen" olarak; "yıllara sari taahhütlerde
bulunabilir." ibaresinin Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kavram
birliği sağlanması amacıyla "gelecek yıllara yaygın yüklenmeye
girişebilir." olarak değiştirilmesi suretiyle,
- Çerçeve 3, 4 ve 5 inci maddeleri aynen,
- Çerçeve 6 ncı maddesi; "taşınmaz
mallardan" ibaresinin
"taşınmazlardan", "taşınmaz malların"
ibaresinin "taşınmazların"
olarak redaksiyona tâbi tutulmak suretiyle,
- Çerçeve 7 ve 8 inci maddeleri ile
yürürlük ve yürütmeye ilişkin 9 ve 10 uncu maddeleri aynen,
Kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak
üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz
olunur.
|
Başkan |
Başkanvekili |
Bu
Raporun Sözcüsü |
|
|
|
Sait Açba |
M. Altan Karapaşaoğlu |
Taner Yıldız |
|
|
Afyon |
Bursa |
Kayseri |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Sekmen |
Mahmut Göksu |
Mehmet Zekai Özcan |
|
|
İstanbul |
Adıyaman |
Ankara |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Yakup
Kepenek |
Osman
Kaptan |
Mehmet Mesut Özakcan |
|
|
Ankara |
Antalya |
Aydın |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
(İmzada
bulunamadı) |
(Ayrışık
oy yazısı ektedir.) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali Osman Sali |
Ali Kemal Deveciler |
Aziz Akgül |
|
|
Balıkesir |
Balıkesir |
Diyarbakır |
|
|
|
(Karşı
oy yazısı ektedir.) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ömer Abuşoğlu |
Nurettin Canikli |
M. Emin Murat Bilgiç |
|
|
Gaziantep |
Giresun |
Isparta |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Birgen Keleş |
Ali Kemal Kumkumoğlu |
Kemal Kılıçdaroğlu |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
(Karşı
oy yazısı ektedir.) |
(Karşı
oy yazım ektedir.) |
(Ayrışık
oyum eklidir.) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M. Mustafa Açıkalın |
Mehmet Ceylan |
Y. Selahattin Beyribey |
|
|
İstanbul |
Karabük |
Kars |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mustafa Ünaldı |
Ali Er |
Gürol Ergin |
|
|
Konya |
Mersin |
Muğla |
|
|
|
|
(Ayrışık
oy yazısı eklidir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kazım Türkmen |
Abdülkadir Kart |
Musa Uzunkaya |
|
|
Ordu |
Rize |
Samsun |
|
|
(Karşı
oy yazısı eklidir) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Enis
Tütüncü |
Faruk Nafiz Özak |
Mehmet Akif Hamzaçebi |
|
|
Tekirdağ |
Trabzon |
Trabzon |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
(Ayrışık
oy yazısı ektedir) |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Osman Coşkunoğlu |
|
|
|
|
Uşak |
|
|
|
|
(Ayrışık
oy yazısı ektedir) |
|
|
|
|
|
|
AYRIŞIK OY
Tasarının aşağıdaki
düzenlemelerine katılmıyoruz.
Mera Kanununun 14 üncü
maddesinin (a) bendinde maden ve petrol arama faaliyetleri sonucu verimliliği
kesinlikle saptanan maden ve petrol rezervlerinin olduğu meraların tahsis
amacının değiştirilebileceği hükmü yer almaktadır. Tasarı 2 nci maddesi bu
hükmü değiştirerek verimliliğin kesinlikle saptanması ölçüsünü bir yana
bırakarak meranın tahsisinin değiştirilebilmesi için rezerv tespitini yeterli
saymıştır. Ayrıca Tasarı arama ve işletme faaliyetlerinin yürütülmesi ile
ilgili usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceğini hükme bağlamaktadır. Mera
Kanununun yürürlükteki hükmü daha doğrudur. Yapılması öngörülen değişiklik ve
düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılan konular meraları korumaktan uzaktır.
|
|
M. Akif Hamzaçebi |
Gürol Ergin |
Kazım Türkmen |
|
|
Trabzon |
Muğla |
Ordu |
|
|
Kemal Kılıçdaroğlu |
Ali Kemal Kumkumoğlu |
Birgen Keleş |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
Osman Coşkunoğlu |
Ali Kemal Deveciler |
M. Mesut Özakcan |
|
|
Uşak |
Balıkesir |
Aydın |
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
MERA KANUNU İLE BAZI
KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
KANUN TASARISI
MADDE 1. - 25.2.1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun 9
uncu maddesinin son fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bakanlık bu ihaleler ile, bu Kanun kapsamında uygulamaya
konulan projelerde yıllara sari taahhütlerde bulunabilir.”
MADDE 2. - 4342 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 14. - Tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve
kışlaktan bu Kanunda gösterilenden başka şekilde yararlanılamaz. Ancak, bu
Kanuna veya daha önceki kanunlara göre mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis
edilmiş olan veya kadimden beri bu amaçla kullanılan arazilerden;
a) Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine,
3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama
faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri
olan,
b) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm
yatırımları için zaruri olan,
c) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan,
d) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama
planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen
kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî
ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların
düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan,
e) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri
kapsamında kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan,
f) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumlarında ihtiyaç
duyulan,
g) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç
duyulan,
yerlerin, ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve
defterdarlığın uygun görüşü üzerine, valilikçe tahsis amacı değiştirilebilir ve
söz konusu yerlerin tescilleri Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise
vakıf adına yaptırılır.
Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında arama için başvuruda
bulunan işletmeciler ile (c) bendi kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları
faaliyetlerini çevreye ve kalan mera alanlarına zarar vermeyecek şekilde
yürütmekle ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski
vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler tahsis süresi bitiminde özel sicile
kaydedilir.
Komisyon gerektiğinde; 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi
Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanmasını Bakanlıktan talep
edebilir ve köy veya belediyelerde
toplulaştırma projeleri uygulatabilir.
Durum ve sınıfı çok iyi, iyi ve orta ile arazi kullanım
kabiliyet sınıfı bir, iki, üç olan mera, yaylak ve kışlaklarda birinci fıkranın
(a), (f) ve (g) bentleri hariç, tahsis amacı değişikliği yapılamaz.
Bu Kanun kapsamında, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı
Petrol Kanunu hükümlerine göre arama ve işletme faaliyetlerinin yürütülmesi ile
ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkartılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta
mallarının tahsis amacı değişikliğinde bu madde hükümleri uygulanır.”
MADDE 3. - 4342 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e) Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek ve
tüzel kişilerden, 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bendi ve
vakıf meraları ile ilgili tahsis amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı
değiştirilen meradan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak,
komisyonca tespit edilecek miktarda alınacak ücret,”
MADDE 4. - 4342 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3. - Belediye ve mücavir alan sınırları
içerisinde kalan ve 1.1.2003 tarihinden önce kesinleşen imar planları
içerisinde yerleşim yeri olarak işgal edilerek mera olarak kullanımı teknik
olarak mümkün olmayan yerlerin tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına
tescilleri yapılır.”
MADDE 5. - 18.3.1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun ek
12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ek Madde 12. - Köy yerleşme planında konut alanı ve köy
genel ihtiyaçlarına ayrılan yerler, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan
seyrangah, yol ve panayır yerleri gibi alanlar ve Hazinenin mülkiyetinde olup
kamu hizmetine tahsis edilmemiş taşınmaz mallardan, 4342 sayılı Mera Kanununun
5 inci maddesi hükümleri uyarınca incelenmesine müteakip mera, yaylak ve kışlak
ile otlak ve çayır olarak yararlanılamayacağı anlaşılan yerler köy yerleşme
planının onayı ile bu vasıflarını kendiliğinden kaybeder.
Ancak bu madde kapsamında Hazinenin mülkiyetinde olup kamu
hizmetine tahsis edilmemiş taşınmaz malların devri Maliye Bakanlığının görüşü
alınmak suretiyle yapılır ve valilikçe köy tüzel kişiliği adına tapuya tescil
edilir.”
MADDE 6. - 15.5.1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumî Hayata
Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak
Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun ek 9 uncu maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Ek Madde 9. - 1 inci maddede öngörülen afetlerle ilgili
olarak yeni yerleşim alanları sağlanması amacıyla mera vasfı taşıyan yerlerin
tahsis amacı, 4342 sayılı Mera Kanunu hükümlerine göre değiştirilerek, Hazine
adına arsa olarak tescil ettirilir. Bu arsalar, tescil tarihi itibarıyla
öngörülen amaçla kullanılmak üzere Bayındırlık ve İskân Bakanlığına tahsis
edilmiş sayılır.”
MADDE 7. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
|
|
B. Atalay |
G. Akşit |
M. Aydın |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Adalet
Bakanı |
|
|
G. Akşit |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî
Savunma Bakanı V. |
İçişleri
Bakanı |
Maliye
Bakanı |
|
|
C. Çiçek |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî
Eğitim Bakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı V. |
Sağlık
Bakanı |
|
|
H. Çelik |
A. Aksu |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma
Bakanı |
Tarım ve
Köyişleri Bakanı |
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
S. Güçlü |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
En. ve
Tab. Kay. Bakanı |
Kültür
ve Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
E. Mumcu |
|
|
|
Çevre ve
Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
TARIM, ORMAN VE KÖYİŞLERİ
KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
MERA KANUNU VE BAZI
KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
KANUN TASARISI
MADDE 1. - 25.2.1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun 6
ncı maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu ekipler; Bakanlık il veya ilçe müdürlüğünden bir ziraat
mühendisi, Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünden bir ziraat mühendisi veya teknik
eleman, Kadastro Müdürlüğünden bir teknik eleman, Millî Emlak Müdürlüğünden bir
temsilci, orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı meraları ile ilgili
olarak bir orman mühendisi, 22.11.1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama
Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulama
alanlarında Tarım Reformu Teşkilatından bir ziraat mühendisi ile meradan
yararlanan köy veya belediye ise köy muhtarlığı veya belediye temsilcisi,
komisyonun teklifi ve valinin onayı ile seçilen iki mahallî bilirkişiden
oluşur. Tespit, tahdit ve ıslah çalışmalarını yapanlara asgarî ücretin net
yüzde ellisi tutarında diğer özlük haklarına ilâve olarak her ay ücret ödenir.”
MADDE 2. - 4342 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin beşinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrasına aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
"Çalışma alanları içinde orman tahdidi yapılmamış orman
içi mera, yaylak ve kışlaklar, Çevre ve Orman Bakanlığınca, taşra
teşkilatlarında iki üyeden oluşan komisyonun görüşü alınarak tespit
edilir."
"Bakanlık bu ihaleler ile, bu Kanun kapsamında
uygulamaya konulan projelerde yıllara sari taahhütlerde bulunabilir."
MADDE 3. - Tasarının
2 nci maddesi, 3 üncü madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 4. - 4342 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"e) Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek
ve tüzel kişilerden, 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bentleri
ve vakıf meraları ile toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla
yapılacak her türlü ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmaları ilgili tahsis
amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı değiştirilen mera, yaylak ve
kışlaklardan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak, komisyonca
tespit edilerek alınacak ücret,"
MADDE 5. - Tasarının 4 üncü maddesi, 5 inci madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 6. - Tasarının 5 inci maddesi, 6 ncı madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 7. - Tasarının 6 ncı maddesi, 7 nci madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 8. - 12.3.1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik
Kanununun Ek 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
" Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yer
alan mera, yaylak ve kışlakların tahsis amacı 25.2.1998 tarihli ve 4342 sayılı
Mera Kanunu hükümlerine göre değiştirilir."
MADDE 9. - Bu Kanunun 4 üncü maddesi 1.1.2003 tarihinden
geçerli olmak üzere, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 10. - Tasarının 8 inci maddesi, 10 uncu madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN
KABUL
ETTİĞİ METİN
KANUN TASARISI
MADDE 1. - 25.2.1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun 6
ncı maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu ekipler; Bakanlık il veya ilçe müdürlüğünden bir ziraat
mühendisi, Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünden bir ziraat mühendisi veya teknik
eleman, Kadastro Müdürlüğünden bir teknik eleman, Millî Emlak Müdürlüğünden bir
temsilci, orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı meraları ile ilgili
olarak bir orman mühendisi, 22.11.1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama
Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulama
alanlarında Tarım Reformu Teşkilatından bir ziraat mühendisi ile meradan
yararlanan köy ise köyün muhtarı, belediye ise belediye temsilcisi ile
komisyonun teklifi ve valinin onayı ile seçilen iki mahallî bilirkişiden
oluşur.”
MADDE 2. - 4342 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin beşinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrasına aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
“Çalışma alanları içinde orman tahdidi yapılmamış orman içi
mera, yaylak ve kışlaklar, Çevre ve Orman Bakanlığınca görevlendirilen iki
üyeden oluşan komisyonun görüşü alınarak tespit edilir.”
“Bakanlık bu ihaleler ile bu Kanun kapsamında uygulamaya
konulan projelerde gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişebilir.”
MADDE 3. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 3
üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 4. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 4
üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 5. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 5
inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 6. - 18.3.1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun ek
12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ek Madde 12. - Köy yerleşme planında konut alanı ve köy
genel ihtiyaçlarına ayrılan yerler, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan
seyrangâh, yol ve panayır yerleri gibi alanlar ve Hazinenin mülkiyetinde olup
kamu hizmetine tahsis edilmemiş taşınmazlardan, 4342 sayılı Mera Kanununun 5
inci maddesi hükümleri uyarınca incelenmesine müteakip mera, yaylak ve kışlak
ile otlak ve çayır olarak yararlanılamayacağı anlaşılan yerler köy yerleşme
planının onayı ile bu vasıflarını kendiliğinden kaybeder.
Ancak bu madde kapsamında Hazinenin mülkiyetinde olup kamu
hizmetine tahsis edilmemiş taşınmazların devri Maliye Bakanlığının görüşü
alınmak suretiyle yapılır ve valilikçe köy tüzel kişiliği adına tapuya tescil
edilir.”
MADDE 7. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 7
nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 8. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 8
inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 9. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 9
uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 10. - Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu metninin 10
uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.