Dönem : 22           Yasama Yılı : 2

 

              T.B.M.M.    (S. Sayısı : 467)

 

Tekirdağ Milletvekili Tevfik Ziyaeddin Akbulut ve Yalova Milletvekili Şükrü Önder’in; Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun Teklifi ile Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri

Komisyonu Raporu (2/295, 1/752)

 

                           

Not : Teklif, Başkanlıkça Adalet ve İçişleri komisyonlarına havale edilmiştir.

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun Teklifi ve Gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederiz.     26.5.2004

Şükrü Önder Tevfik Ziyaeddin Akbulut

             Yalova                  Tekirdağ

 

GENEL GEREKÇE

Özel güvenlik hizmetlerini düzenleyen 22.7.1981 tarih ve 2945 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun yetersiz kalmıştır. Söz konusu Kanunun bireylerin özel korunması ile ilgili düzenlemeler içermemesi, Kanunda sayılanlar dışındaki kurum ve kuruluşların özel güvenlik teşkilatı kuramaması, Kanun kapsamına alınan kurum ve kuruluşların ise özel güvenlik teşkilatını kurmalarının zorunlu olması, bu zorunluluğa uymayanların yaptırımlara maruz kalması nedeniyle uygulamada sıkıntı yaratmıştır.

Kanun kapsamına girmediği halde, ortaya çıkan ihtiyaç nedeniyle birçok  kurum ve kuruluş, özel güvenliğini bir şekilde sağlamaya başlamıştır. Piyasada ortaya çıkan talebi karşılamak üzere bir çok şirket izinsiz ve denetimsiz olarak özel güvenlik hizmeti vermeye başlamıştır.

Kamunun can ve mal güvenliğini sağlamak esasen devletin en önemli görevlerinden biridir. Öbür taraftan kişilerin canını ve malını koruma hakkı vardır. Devletçe sağlanan genel güvenliğe ek olarak, canını ve malını ayrıca korumak isteyenlere bu imkânın sağlanması gerekir.

Bu anlayış içinde hazırlanan teklifin ana esasları aşağıda özetlenmiştir.

Özel ve tüzel kişilerin sadece kendilerini, taşınır ve taşınmaz mallarını korumak üzere istihdam edecekleri silahsız kişiler için bu Kanuna göre izin alma mecburiyeti yoktur.

Özel güvenliğin sağlanması hukuk devleti anlayışına uygun olarak, kişi ve kuruluşların serbest iradelerine bırakılmaktadır. 

Kendilerine özel güvenlik izni verilenlere, bu hizmeti sağlamak üzere, özel güvenlik personeli istihdam etme, özel güvenlik birimi kurma veya hizmeti özel güvenlik şirketlerine gördürme seçeneği tanınmaktadır.

Özel sektör kuruluşlarına devletin izni ve denetimi altında özel güvenlik hizmeti ile özel güvenlik eğitimi verme imkânı sağlanmaktadır.

Bu alanda istihdam edilecek personel özel güvenlik eğitimi alacaktır.

Toplantı, konser, tören gibi geçici süreli organizasyonlar ile para ve değerli eşya nakli gibi hususlarda özel güvenlik hizmetinden yararlanma imkânı sağlanmaktadır.

Özel koruma ve güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere karşı verecekleri zararların tazmini amacıyla özel güvenlik sorumluluk sigortası zorunlu hale getirilmektedir.

Özel koruma ve güvenlik hizmetlerini özel kuruluşların da yerine getirmesine imkan sağlanırken, izinsiz faaliyetler ile Kanunda belirlenen kurallara aykırı davranışlar için ağır cezalar öngörülmektedir.

Kısaca, Kanun Teklifi ile koruma ve özel güvenlik hizmetlerinin çağdaş ihtiyaçlara ve gelişmelere uygun olarak, devletin izni ve denetimi altında etkin ve demokratik bir şekilde yerine getirilmesi amaçlanmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Kanunun amacı tanımlanmakta; özel güvenliğin kamu güvenliğinin tamamlayıcı bir unsuru olduğu belirtilmektedir.

Madde 2. - Kanunun kapsamı tanımlanmaktadır.

Madde 3. - Kişilerin silahlı olarak korunması, özel güvenlik birimi kurulması veya özel güvenlik şirketlerinden koruma ve güvenlik hizmeti alınması valiliğin iznine bağlıdır. Özel güvenlik komisyonu, kişi ve kuruluşların başvurusu üzerine, ihtiyacı dikkate alarak bu hususu karara bağlayacaktır. Özel koruma ve güvenlik uygulaması ve bunun şekli kişi ve kuruluşların tercihine bağlı olacak ve ihtiyaç ortadan kalktığında, yine kişi ve kuruluşların talebi üzerine uygulama sona erdirilecektir. Bu komisyon istihdam edilebilecek özel güvenlik personelinin azami sayısını, bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah miktarını belirleyecektir.

Madde 4. - Özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere her ilde bir vali yardımcısının başkanlığında özel güvenlik komisyonu kurulmaktadır.

Madde 5. - Şirketlere özel güvenlik alanında faaliyet izni verilebilmesi için, şirket hisselerinin nama yazılı olması ve faaliyet alanının münhasıran koruma ve güvenlik hizmeti olması şartı aranacaktır. Yabancıların özel güvenlik şirketi kurmasında veya yabancı şirketlerin Türkiye'de faaliyette bulunmasında mütekabiliyet esası geçerli olacaktır.  

Madde 6. - Mülki idare amirleri, kamu güvenliği açısından özel önemi bulunan havalimanı, liman, gar, istasyon, gümrük gibi yerlerdeki özel güvenlik tedbirlerini her zaman denetleyip ek önlemler alınmasını isteyebileceklerdir.

Madde 7. - Özel koruma ve güvenlik görevlilerine, koruma ve güvenlik hizmetlerinin gerektirdiği yetkiler tanınmış ve maddede bu yetkiler sayılmıştır.

Madde 8. - Hangi özel koruma ve güvenlik hizmetinin ne tür ateşli silahlarla yerine getirileceğine Komisyon karar verecektir. Ayrıca maddede hangi yerlerde koruma ve özel güvenlik görevlilerinin silahlı olarak görev yapamayacağı belirtilmiştir. Özel koruma ve güvenlik hizmetlerinin gerektirdiği silah ve teçhizat ilgili kurum veya kuruluş tarafından sağlanacaktır. Ancak geçici koruma ve güvenlik hizmetlerinin gerektirdiği hallerde özel güvenlik komisyonu özel güvenlik şirketlerinin silah bulundurmasına izin verebilecektir.

Madde 9. - Özel koruma ve güvenlik görevlilerinin yetkileri görev alanı ile sınırlandırılmış; görev alanına giren yer ve olaylar belirtilmiş; zorunlu hallerde özel güvenlik komisyonuna görev alanını genişletme yetkisi verilmiştir.

Madde 10. - Özel koruma ve güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar sayılmıştır.

Madde 11. - Özel koruma ve güvenlik görevlisi olacak kişiler hakkında valilikçe güvenlik soruşturması; silahsız olarak görev yapacaklar için arşiv araştırması yapılacaktır. Özel koruma ve güvenlik görevlisi olarak istihdamında güvenlik açısından sakınca bulunmayanlara özel güvenlik eğitimini de başarıyla tamamladıktan sonra özel güvenlik görevlisi olarak çalışma izni verilecektir. Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması olumsuz olduğu için özel güvenlik hizmetine alınmayanlar aradan 5 yıl geçtikten sonra yeniden başvuru yapabilecektir. Çalışma izni 5 yıl süre ile geçerli olacaktır. Genel kolluk görevinden emekli olanlar ile bu görevi fiilen 5 yıl süre ile yaptıktan sonra kendi isteği ile ayrılanların 5 yıl süre ile özel güvenlik temel eğitimi alması zorunlu değildir.

Madde 12. - Özel koruma ve güvenlik görevlilerine valilikçe, görev sırasında yakalarına takmak zorunda oldukları bir kimlik verilecektir.

Madde 13. - Özel koruma ve güvenlik görevlileri görevleri sırasında üniforma giyecektir. Ancak özel güvenlik komisyonu, görevin önemi ve özelliği sebebiyle sivil kıyafet giymesi gerekenlere izin verebilecektir.

Madde 14. - Maddede özel güvenlik temel eğitimi tanımlanmaktadır. Özel koruma ve güvenlik görevlileri en az 120 ders saati özel güvenlik temel eğitimi, 60 ders saati yenileme eğitimi alacaktır.

Madde 15. - Özel güvenlik görevlilerine ve mirasçılarına tazminat ödeme koşulları düzenlenmektedir.

Madde 16. - Özel koruma ve güvenlik personelini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında çalıştırma yasağı getirilmektedir.

Madde 17. - Özel güvenlik görevlilerine grev yasağı getirilmektedir.

Madde 18. - Grev yasağına paralel olarak, lokavt nedeniyle özel güvenlik görevlilerinin işten uzaklaştırılması yasaklanmaktadır.

Madde 19. - Bu Kanundaki adli suçlar ve uygulanacak adli cezalar düzenlenmektedir.

Madde 20. - Bu Kanundaki idari suçlar ve uygulanacak idari cezalar düzenlenmektedir.

Madde 21. - Özel koruma ve güvenlik görevlilerinin, görevleri sebebiyle üçüncü kişilerin canına ve malına verebilecekleri zararların tazminini sağlamak üzere özel güvenlik mali sorumluluk sigortası zorunlu hale getirilmektedir.

Madde 22. - İçişleri Bakanlığı ve valilikler özel güvenlik birimlerini, özel güvenlik şirketlerini, özel güvenlik eğitimi verecek kuruluşları ve bunların faaliyetlerini denetleyecektir.

Madde 23. - Özel koruma ve güvenlik görevlileri Ceza Kanunu açısından memur sayılarak görevleri sebebiyle işledikleri suçlarda cezaların artırılması öngörülmekte, buna paralel olarak görevleri sebebiyle bunlara karşı işlenen suçların memurlar aleyhine işlenmiş gibi cezalandırılması öngörülmektedir.

Madde 24. - Ruhsat harç miktarları belirlenmektedir.

Madde 25. - Bu kanunda belirtilen ruhsat harçları ve cezalara ilişkin miktarlar her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacaktır.

Madde 26. - Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin İçişleri Bakanlığınca 3 ay içinde çıkarılması öngörülmektedir.

Madde 27. - Bu Kanunun yürürlüğe girmesiyle hükmü ortadan kalkacak olan 22.7.1981 tarih ve 2495 sayılı Bazı Kurum, Kuruluş ve Kişilerin Korunması ve Özel Güvenlik Teşkilatları Kurulması Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmaktadır.

Geçici madde 1. - Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihte özel güvenlik görevlisi olarak çalışmakta olanlar ile mevcut özel güvenlik teşkilatlarının yeni düzenlemeyle uyumu sağlanmaktadır.

Madde 28. - Yürürlük maddesidir.

Madde 29. - Yürütme maddesidir.

                       

T.C.

 

 

 

Başbakanlık

 

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

27.1.2004

 

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-666/454

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 10.12.2003 tarihinde kararlaştırılan “Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

 

GENEL GEREKÇE

Ülkemizin taşıdığı coğrafi ve stratejik konum nedeni ile dış tehditlerin hedefi olduğu ve bunun içerde terör örgütlerine sağlanan destek şeklinde yansıdığı görülmektedir. 1960'lı yılların sonlarından itibaren sistemli olarak başlayan ve günümüze kadar şekil ve anlam değiştirerek devam eden bu olaylarda hedef insan unsuru olmakla beraber çoğu kez ülkemizi iktisaden zayıf düşürmek amacı ile ekonomik kurum ve kuruluşlar ile tesislerdir.

1981 yılında yapılan çalışmalar neticesi devletçe alınan genel güvenlik önlemlerine ek olarak kamu ve özel kişilere ait her türlü kurum ve kuruluşun günün koşullarına uygun şekilde güvenliklerinin sağlanabilmesi için, bu yerlerden Bakanlar Kurulunca tespit edilenlerde özel güvenlik teşkilatı kurulması veya özel güvenlik önlemlerinin tesis ettirilmesi veya her ikisine birden yer verilmesi suretiyle güvenliklerinin sağlanması için, 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun yürürlüğe konulmuştur.

Ancak 2495 sayılı Kanunun uygulamaya başladığı tarihten bugüne geçen süre içerisinde uygulamada ortaya çıkan bazı aksaklıkların giderilebilmesi için adı geçen Kanunun genişletilmesi ve yeni bir yasal çerçevenin çizilmesine ihtiyaç hasıl olmuştur. Diğer taraftan, ülkemizde ekonomik, sanayi ve ticarî alanlarda yaşanan gelişmeler sonrası büyük ticarî ve sanayi işletmeler kurulmuş, çoğunluğu özel teşebbüse ait olan ve 2495 sayılı Kanun kapsamına alınmayan bu kuruluşların sağlıklı bir şekilde yetişmiş ve eğitilmiş elemanlarca korunmalarında sorunlar yaşanmıştır.

2495 sayılı Kanun kapsamına alınmayan, ancak duyulan güvenlik ihtiyacı nedeniyle, bazı kamu ve özel kurum ve kuruluşları, sadece koruma ve gözetleme hizmeti yapmak üzere hukuk hükümlerinden yararlanmak suretiyle kurulan şirketlere güvenliklerini sağlatmaya çalışmaktadırlar. Ülkenin genel güvenliğinden sorumlu İçişleri Bakanlığının kontrolü dışında, ihtiyaç nedeniyle gelişen bu fiili duruma bir çözüm bulmak ve bu alanda çalışanların denetim ve eğitimlerinin daha sağlıklı bir şekilde yapılmasını sağlamak gerekmektedir.

Ayrıca, 22.7.1981 tarihli ve 2495 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde "Sivil trafiğe açık hava meydanı ve limanlardan hangilerinde koruma ve güvenlikle birlikte yurt dışına giriş-çıkış kontrol işlemleri yapma yetkisi verileceği ilgili kuruluş ve Bakanlığın görüşleri ve talepleri dikkate alınarak İçişleri Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır." hükmü bulunmaktadır. Buralarda güvenliğin sağlanması ile giriş-çıkış kontrol işlemlerinde güvenlik güçlerinin yetkisinin sonuçta Bakanlar Kurulu kararına bağlanmış olması, zaman zaman gündeme getirildiği gibi, bu yetkinin kaldırılarak görevlerin tesisleri işleten kuruluşlara devredilmesi yönünde değerlendirmelere yol açmakta, bu da güvenlik güçlerinin buralarda yürütmekte olduğu görevlerdeki istikrar açısından belirsizliklere sebebiyet vermektedir. Bu doğrultuda hava meydanı ve limanları koruma ve güvenlik hizmetleri ile buralardaki giriş-çıkış kontrol işlemlerinde polisin yetkilerinin istikrarlı kılınması gerekmektedir.

Tasarı ile; toplumun ihtiyacı olan yetişmiş özel güvenlik elemanı ihtiyacının karşılanması, koruma ve gözetim hizmetlerinin kamunun denetiminde kısmen özelleştirilmesiyle birlikte, özellikle "kamu kurum ve kuruluşlarında kadro yığılmalarının önlenmesi, istihdamın artırılması, Devletin giderlerinin azaltılması, vergi gelirlerinin artırılması ve daha güvenli ve daha huzurlu bir toplum olma yolunda önemli yararlar sağlanması amaçlanmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile; kapsamdaki genişlemeye uygun olarak Kanunun adı, "Bazı Kurum, Kuruluş ve Kişilerin Korunması ve Özel Güvenlik Teşkilatları Kurulması Hakkında Kanun" olarak değiştirilmiştir.

Madde 2. - Madde ile; mevcut düzenlemede yer alan "önemli ölçüde" ibaresi uygulamada genişlik yaratmak amacıyla metinden çıkartılmış; ayrıca haklarında koruma kararı alınan kişilerin korunmalarının özel güvenlik elemanlarınca sağlanması ve konser, tiyatro, spor müsabakaları gibi kısa süreli güvenlik hizmetleri de madde kapsamına alınmıştır.

Madde 3. - Madde ile; bu Kanun hükümlerine göre korunacak ve güvenlikleri sağlanacak yerlerin kapsamı genişletilmiş, genel kolluk kuvvetlerinin asli görevleri dışında görevlendirilmesinin engellenmesi amacıyla ilgili mevzuata göre haklarında koruma kararı alınan kişiler ile geçici olarak korunma istekleri uygun görülen kişi, kurum ve kuruluşlar da Kanun kapsamına alınmıştır.

Madde 4. - Maddenin birinci fikrası ile; korunacak ve güvenlikleri sağlanacak kurum ve kuruluşların Bakanlar Kurulunca tespit edilmesi usulünden vazgeçilerek özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararı dikkate alınmak kaydıyla, korunacak ve güvenlikleri sağlanacak kamu kurumlarının Bakanlar Kurulunca, özel kurumların da İçişleri Bakanlığınca tespit edilmesi usulü getirilmiş, korunacak kişilerin ise valilerce tespit edilmesi öngörülmüştür.

İkinci fikra ile; özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararında, günün şartları ve gelişen teknolojik imkânlar göz önüne alınarak, koruma ve güvenliğin sağlanmasında hangi usullerin tercih edileceğiyle ilgili düzenleme getirilmiştir.

Üçüncü fikra ile; özel veya kamu kurum ve kuruluşlarınca yapımı ihale edilen yerler ile koruma sorumluluğu belirlenemeyen benzeri yerlerin korunması ve sorumluluğunun ne şekilde yerine getirileceği belirtilmiştir.

Dördüncü fikra ile; maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esasların İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Madde 5. - Madde ile; korunma kararı aldırılmasıyla ilgili usul ve esaslar değiştirildiği için, madde metninden "Bakanlar Kurulunun" ibaresi çıkartılmıştır.

Madde 6. - Madde ile; il jandarma alay komutanı ibaresi il jandarma komutanı olarak değiştirilmiş ve kurula il jandarma komutanını subay sınıfından bir temsilcinin, il emniyet müdürünü müdür yardımcısının temsil etmesine imkân sağlanmıştır.

Madde 7. - Madde ile; özel güvenlik teşkilatlarının nitelikleri belirlenerek, Kanun kapsamına alınmış olan kuruluşların bünyelerinde kurulacak özel güvenlik teşkilatını, kendi personeli vasıtasıyla oluşturulabileceği gibi, özellikle kamu kurum ve kuruluşlarında kadro yığılmalarını önleyecek ve maliyeti düşürecek şekilde, İçişleri Bakanlığınca uygun görülen münhasıran güvenlik hizmeti sunan şirketler aracılığı ile de oluşturulabilmesinin sağlanması amaçlanmıştır. Ayrıca özel güvenlik şirketlerinin kurucularında ve şirketlerde bulunması gereken özellikler belirlenerek, faaliyet alanının önemi nedeniyle söz konusu kuruluşların kurulması, faaliyet göstermesi ve merkez dışında şubeler açmasının valiliklerce yapılacak araştırma sonucu İçişleri Bakanlığının iznine bağlı olması amaçlanmıştır.

Maddenin son fıkrasında özel güvenlik şirketlerinin hangi durumlarda ve nasıl sona ereceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Madde 8. - Madde ile; özel güvenlik teşkilatı personelinin silah kullanma yetkisi, görev alanıyla sınırlandırılmış, bu personelin silah taşıyabilmesi için 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna göre silah taşıma yetkisine mani halinin olmaması ve silah kullanma yetkilerinin 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 49 uncu maddesinde belirtilen hallerde sınırlı olması öngörülmüştür.

Madde 9. - Madde ile; geçici ve kısa süreli korumalar ve kişi korumaları yönünden göz önünde bulundurulacak hususlar metne ilave edilmiş, ayrıca özel güvenlik şirketlerinin silah satın alamayacakları ve bulunduramayacakları, silahların korunacak kuruluşça veya kişilerce temin edileceği hükmü getirilerek şirketlerin silahlanmasının önlenmesi amaçlanmıştır.

Madde 10. - Madde ile; mevcut düzenlemede yer alan "güvenlik soruşturması" tabiri metinden çıkartılarak, uygulamaya genişlik getirilmiştir. Yine getirilen hüküm ile kamu kurum ve kuruluşlarında özel güvenlik elemanlarının üç yıl süreli sözleşmeli olarak çalıştırılabilecekleri, kendilerine valiliklerce kimlik verileceği, özel güvenlik şirketlerinin güvenlik elemanlarını sözleşmeli olarak çalıştıracakları ve bu sözleşmelerde statü, özlük ve nakdi tazminat hususlarının belirtileceği hükme bağlanmıştır. Güvenlik hizmetlerinde çalışacak personelin iş akitleri, kamu kurum ve kuruluşlarında sözleşmeli personel olarak çalışmaları, statü ve özlük haklarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Madde 11. - Madde ile; özel güvenlik teşkilatında çalıştırılacak personelde aranan şartlardan ortaokul mezunu olma şartı lise veya dengi okul mezunu olma olarak değiştirilmiş, muvazzaf askerlik hizmetini tamamlamış bulunmak hükmü yanında askerlik hizmetini yapmış sayılmak hükmü getirilmiştir. Sadece emniyet hizmetleri sınıfından kendi istekleri ile ayrılmış veya emekli olmuş kişilerde bu şart aranmayarak, koruma görevinde yetişmiş elemanlardan istifade etme konusunda genişlik getirilmiştir.

Madde 12. - Madde ile; özel güvenlik personelinin eğitimlerinin İçişleri Bakanlığınca veya Bakanlığın denetim ve kontrolünde kurulan özel eğitim kursları tarafından yerine getirilmesine imkân tanınması amaçlanmıştır.

Madde 13. - Madde ile; özel güvenlik teşkilatları ile özel güvenlik şirketlerinin denetimi hususları düzenlenmiştir.

Madde 14. - Madde ile; açık kanun hükmü ihlâli nedeniyle verilecek cezalar belirlenmiştir. Yine bu madde ile, mahkemelerin yükünün azaltılması, cezanın uygulanmasında sürat sağlanarak etkinliğin pekiştirilmesi için para cezalarının idarî olarak uygulanması hükme bağlanmıştır.

Madde 15. - Madde ile; kurulacak güvenlik şirketinin, kuruluş usul ve esasları, faaliyet alanları, çalışma usul ve esasları, kurucuları ve çalışanları hakkında yapılacak güvenlik araştırmasının, eğitim ve denetimlerinin ne şekilde yapılacağı ve kıyafetleri ile hangi teçhizatları taşıyabileceklerine ilişkin hususların yönetmelikle düzenlenmesi amaçlanmıştır.

Madde 16. - Kanuna eklenen geçici 2 nci madde ile; halen çeşitli adlar altında faaliyet göstermekte olan ve güvenlik hizmeti veren şirketlerin bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde durumlarını bu Kanun şartlarına uydurmaları hükme bağlanmaktadır.

Madde 17. - Yürürlük maddesidir.

Madde 18. - Yürütme maddesidir.

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

BAZI KURUM VE KURULUŞLARIN KORUNMASI VE GÜVENLİKLERİNİN

SAĞLANMASI HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

KANUN TASARISI

MADDE 1. - 22.7.1981 tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunun adı "Bazı Kurum, Kuruluş ve Kişilerin Korunması ve Özel Güvenlik Teşkilatları Kurulması Hakkında Kanun" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 2. - 2495 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanunun amacı; millî ekonomiye veya Devletin savaş gücüne katkısı bulunan, kısmen veya tamamen yıkılmaları, hasara uğratılmaları veya geçici dahi olsa çalışmadan alıkonulmaları ülke güvenliği, ülke ekonomisi, kamu düzeni, genel asayiş ve toplum hayatı bakımından olumsuz sonuçlar doğuracak, kamuya veya özel kişilere ait kurum ve kuruluşlar ile ilgili mevzuata göre haklarında koruma kararı alınan kişiler ve geçici olarak korunma istekleri uygun görülen kişi, kurum ve kuruluşların sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, yağma, yıkma, zorla işten alıkoyma, sağlıklarının ve vücut bütünlüklerinin tehdit ve tehlikelere karşı korunması ve güvenliklerinin sağlanmasıdır.”

MADDE 3. - 2495 sayılı Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 2. - Bu Kanun hükümlerine göre korunacak ve güvenlikleri sağlanacak yerler ve kişiler, 1 inci maddede belirtilen özellikleri taşıyan ve millî eğitim, öğretim ve ekonomi ile Devletin ekonomik ve savaş gücüne katkısı bulunan, ülke güvenliği, kamu düzeni, genel asayiş ve toplum hayatı yönünden güvenliklerinin sağlanması gerekli görülen baraj, enerji santralleri, rafineri, enerji nakil hatları, akaryakıt nakil, depolama, yükleme tesisleri ve benzeri yerlerle kamu veya özel kurum ve kuruluşlarca işletilen hava meydan ve limanları ile deniz limanları, tarihi eserler, ören yerleri, toplu konut alanları, sitler, açık ve kapalı müzeler, eğitim ve öğretim kurumları, her türlü sanayi ve ticari işletmeler, turistik tesisler ve sağlık tesisleri, genelevler, her türlü spor müsabakaları ile sahne gösterileri ve toplantılarının yapıldığı yerler, ilgili mevzuata göre haklarında merkez veya il koruma komisyonu tarafından koruma kararı alınan kişiler ile geçici olarak korunma istekleri uygun görülen kişi, kurum ve kuruluşlardır.

Şehirlerdeki kapalı çarşı veya sorumlusu belirlenemeyen benzeri yerlerde bu Kanun hükümleri çerçevesinde özel güvenlik teşkilatı kurulabilir. Bu özel güvenlik teşkilatı, vali veya görevlendireceği bir görevlinin başkanlığında il emniyet müdürlüğünün rütbeli bir temsilcisi, il özel idaresi ve belediye temsilcisi ile özel güvenlik teşkilatının kurulacağı yerde ticarethanesi bulunanlar arasından seçilecek üç kişi olmak üzere toplam yedi kişiden oluşan yönetim kurulu tarafından yönetilir. Yönetim kurulunun kamu görevlileri dışında kalan üyelerinin seçimi, görev süresi ile yönetim kurulunun çalışma esas ve usulleri yönetmelikle düzenlenir. Yönetim kurulu başkan ve üyelerine bu görevleri için herhangi bir ücret ödenmez.

İkinci fıkrada belirtilen güvenlik teşkilatının her türlü giderleri, çarşı veya tesiste bulunan işyeri sahipleri tarafından karşılanır ve yönetim kurulunca belirlenen bu giderlere katılım payları özel idareler tarafından tahsil olunarak bütçenin ayrı bir bölümünde toplanır. Harcama, yönetim kurulu kararı ve valinin onayı ile ayrı bölümden yapılır. Özel güvenlik teşkilatına ait bu paralar Devlet parası hükmündedir ve tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.”

MADDE 4. - 2495 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 3. - 2 nci madde kapsamına giren yerlerden hangilerinde koruma ve güvenliğin bu Kanun hükümlerine göre sağlanacağı;

a) Kamu kurum ve kuruluşlarında, haklarında alınacak özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararı dikkate alınarak İçişleri Bakanının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca,

b) Özel kuruluşlarda, haklarında alınacak özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararı dikkate alınarak İçişleri Bakanlığınca,

c) İlgili mevzuata göre haklarında merkez veya il koruma komisyonu tarafından koruma kararı alınan kişiler ile geçici olarak koruma hizmeti talebinde bulunan kişi, kurum ve kuruluşlar hakkında alınacak özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararı dikkate alınarak il valisince,

kararlaştırılır.

Özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararında, günün şartlarına ve gelişen teknolojik imkânlar göz önüne alınarak, koruma ve güvenliğin sağlanmasında aşağıdaki usullerden hangisinin tercih edileceği belirtilir;

a) Sadece özel güvenlik önlemleri aldırılması,

b) Kuruluşun bünyesinde özel güvenlik teşkilatı kurdurulması,

c) Kuruluşun önemine ve özelliğine binaen her iki yöntemin birlikte uygulanması,

d) Özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın alınması.

Özel veya kamu kurum ve kuruluşlarınca yapımı ihale edilen yerler ile koruma sorumluluğu belirlenemeyen yerlerin korunması sorumluluğu, aynı usulle özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu kararı dikkate alınarak ve gerekirse 2 nci maddenin ikinci fıkrasına göre yönetim kurulu oluşturularak İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 5. - 2495 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 4. - 3 üncü madde hükümlerine göre verilecek karar üzerine, İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecek süre içinde ilgili kuruluşun kararda belirtilen yükümlülükleri yerine getirmesi zorunludur. Haklı nedenlerin varlığı halinde bu süre, ilgilinin müracaatı üzerine İçişleri Bakanlığı tarafından bir defaya mahsus olmak ve oniki ayı geçmemek üzere uzatılabilir. Bu yükümlülüklerle ilgili bütün giderler ilgili kuruluşça karşılanır."

MADDE 6. - 2495 sayılı Kanunun 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 7. - Bu Kanunun il sınırları içinde uygulanmasını izlemek, il düzeyinde koordinasyonu sağlamak, mahallin ve kuruluşun özelliklerine göre alınmasına gerek duyulan önlemleri tespit ederek yetkili mercilere önermek üzere, her ilde valinin veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında, il garnizon komutanlığı temsilcisi, il cumhuriyet başsavcısı veya görevlendireceği bir savcı, il jandarma komutanı veya subay sınıfından temsilcisi, il emniyet müdürü veya yardımcısı ve gerektiğinde valilikçe belirlenecek diğer kuruluş temsilcilerinin katılımıyla özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu oluşturulur. Özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kuruluna, lüzum görüldüğü takdirde ve kendi güvenliğini ilgilendiren konularda, valinin talebi üzerine ilgili kuruluşun yetkili temsilcisinin geçici üye olarak katılması sağlanır. Kurul kararları İçişleri Bakanlığına bildirilir."

MADDE 7. - 2495 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 8. - Özel güvenlik teşkilatı; görevli olduğu kuruluşu veya ilgili mevzuata göre haklarında merkez veya il koruma komisyonunca koruma kararı alınan kişiler ile, geçici olarak korunma talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişileri bu Kanun hükümleri çerçevesinde korumak ve güvenliğini sağlamakla görevli ve yetkili özel kolluk kuvvetidir.

Bu Kanun hükümlerine tabi özel veya kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili mevzuatça haklarında merkez veya il koruma komisyonunca koruma kararı alınan kişiler ile geçici olarak koruma hizmeti talebinde bulunan kişi veya kuruluşlar, güvenliklerini kendi bünyelerinde kuracakları özel güvenlik teşkilatı ile sağlayabilecekleri gibi, İçişleri Bakanlığınca uygun görülen ve münhasıran güvenlik hizmeti veren özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın almak suretiyle de sağlayabilirler.

İçişleri Bakanlığının izni ile kurulacak özel güvenlik şirketlerinin kurucu ve yöneticilerinin en az dört yıllık yüksek okul mezunu olması ve 16 ncı maddede sayılan özel güvenlik elemanı olabilme şartlarını taşıması gerekir.

Özel güvenlik şirketlerinin yöneticilerinin en az üçte birinin;

a) Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının subay sınıfından,

b) Emniyet hizmetleri sınıfı mensuplarından en az başkomiser rütbesinden,

c) Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı mensuplarından en az şube müdürü unvanından,

d) Mülki idare amirliği sınıfı mensuplarından olup en az on yıl hizmet yapmış olanlardan,

e) Yargı mensuplarından en az on yıllık avukatlık, savcılık veya hâkimlik yapmış olanlardan,

emekli olmuş veya kendi isteği ile vazifesinden ayrılmış kişilerden olması şartı aranır.

Bu şirketlerin;

a) Faaliyet konusunun münhasıran güvenlik hizmeti olması,

b) Ödenmiş sermayesinin, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun anonim şirketler için aradığı asgari sermaye miktarının üç katından az olmaması,

c) Şirket hisselerinin tamamının nama yazılı olması ve hisse devirlerinin İçişleri Bakanlığının izni ile yapılması,

d) Sermaye şirketi olması,

e) Ana sözleşmelerinin bu Kanun hükümlerine uygun olması,

zorunludur.

Münhasıran güvenlik hizmeti üreten yabancı şirketlerin faaliyette bulunmaları, mütekabiliyet esasına göre, yabancı sermaye mevzuatına uygun olmak, yerli bir özel güvenlik şirketiyle yüzde elli hisseyi geçmeyecek oranda ortak olmak kaydıyla İçişleri Bakanlığının iznine bağlıdır.

Özel güvenlik şirketi kurulması, bunların faaliyet göstermesi ve merkez dışında şubeler açması, valiliklerce yapılacak araştırma sonucu İçişleri Bakanlığının iznine bağlıdır. Bu şirketlere verilecek izin belgesinin düzenlenmesine ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.

Özel güvenlik şirketleri, görev konusunun veya amacının ortadan kalkması, ortaya çıkan şartlar nedeniyle koruma ve güvenlik görevinin kolluk kuvvetlerince yürütülmesinin uygun görülmesi, özel güvenlik şirketinin amacı dışında faaliyet göstermesinin tespit edilmesi, suç kaynağına dönüştüğünün belirlenmesi veya kuruluş şartlarını kaybetmesi durumlarından birisinin gerçekleşmesi halinde özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulunun teklifi üzerine kurulduğu usule paralel usulle sona erdirilir.”

MADDE 8. - 2495 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 10. - Özel güvenlik teşkilatı personeli, görev alanı içerisinde bu Kanunla verilmiş görevlerini yaparken silah taşıma ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanununa göre silah kullanma yetkisine sahiptir.

Haklarında koruma kararı bulunan kişilerin özel güvenlik şirketleri personelince korunması halinde, bu personelin silah taşıyabilmesi için, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna göre silah taşıma yetkisini haiz olması şarttır. Bu durumda özel güvenlik personelinin silah kullanma yetkisi Türk Ceza Kanununun 49 uncu maddesinde belirtilen hallerle sınırlıdır.

Koruma ve güvenlik hizmetinden faydalanan kuruluşun talebi de dikkate alınarak özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulunca özel güvenlik teşkilatı personelinin ateşli silah taşımaksızın görev yapmasına karar verilebilir."

MADDE 9. - 2495 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 14. - Özel veya kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilecek personel ve bulundurulacak silah sayısı, tasarrufa riayet edilmek ve ilgili kuruluşun görüşü de dikkate alınmak suretiyle, o kuruluşun bulunduğu ilin özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulu tarafından belirlenir ve İçişleri Bakanlığının onayına sunulur.

Bu belirleme sırasında;

a) Kuruluş yönünden;

1) Ürettiği madde, gördüğü hizmet ve ticari faaliyetin veya sabit tesislerin cinsi, niteliği ve yerleşim bakımından önemi ve özelliği,

2) 1 inci maddede belirtilen tehdit, tehlike ve tecavüzlere karşı hassasiyeti, hassas yerleri ve yönleri,

3) Bulunduğu yerin coğrafi ve topoğrafik şartları, bulunduğu bölgenin saldırılara karşı hassasiyeti,

4) Bir saldırı halinde yardım alabilmek bakımından mahalli genel kolluk kuvvetlerine yakınlığı, haberleşme ve ulaşım imkânları,

b) Geçici ve kısa süreli korumalar ve kişi korumaları yönünden;

1) Korunacak kişinin, yerin ve faaliyetin tehdit ve saldırılara karşı hassasiyeti,

2) Bir saldırı halinde yardım alabilmek bakımından mahalli genel kolluk kuvvetlerine yakınlığı, haberleşme ve ulaşım imkânları,

3) Korunacak kişi hakkında ilgili mevzuata göre korunma kararı alınıp alınmadığı,

gibi hususlar göz önünde bulundurulur.

Özel güvenlik şirketleri silah satın alamaz ve bulunduramazlar. Silahlı personel görevlendirilmesi gerektiği hallerde, ateşli silahlar korunacak kuruluş veya kişilerce temin edilir. Bu personelin silah taşıyabilmesi için, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna göre silah taşıma ruhsatı almaya engel halinin olmaması şarttır."

MADDE 10. - 2495 sayılı Kanunun 15 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 15. - İlgili kuruluşça özel güvenlik teşkilatına alınması istenen personel hakkında, emniyet müdürlüğünce güvenlik araştırması yapıldıktan sonra uygun görülenler valiliğin oluru ile kuruluşça göreve başlatılır ve ilgiliye kimlik verilir.

Bu Kanun kapsamında koruma kararı alınan ve özel güvenlik teşkilatı il koordinasyon kurulunca stratejik önemi haiz olduğu ayrıca belirlenen kamu kurum ve kuruluşlarında görev alacak özel güvenlik teşkilatı personeli hakkında Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığınca arşiv araştırması yapılır.

Kamu kurum ve kuruluşları kendi bünyelerinde özel güvenlik personeli görevlendirmeleri halinde, bu personel sözleşmeli olarak çalıştırılabilir. Sözleşmenin süresi üç yıldır ve ihtiyaç halinde birer yıl uzatılabilir. Bu personele, bu Kanunda belirtilen görevlerinden dolayı yaralanma, sakatlanma ve ölümleri halinde, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile aynı Kanuna ilişkin yönetmelikte gösterilen esas, ölçü ve usule göre ilgili kuruluş tarafından nakdi tazminat ödenir ve bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumunca aylık bağlanır. Ancak personelin tabi olduğu mevzuatta toplu sözleşme veya hizmet akitlerinde güvenlik göreviyle ilgili olarak meydana gelebilecek yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde tazminat ödenmesi öngörülmüş ise, mükerrer ödeme yapılmaz, miktarca yüksek olan ödenir. Özel güvenlik teşkilatında görevli personel statü ve özlük hakları bakımından bağlı bulundukları kamu kurum ve kuruluşunun mevzuatına tabidir.”

MADDE 11. - 2495 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 16. - Özel güvenlik teşkilatlarında çalıştırılacak personelde aşağıdaki şartlar aranır;

a) Türk vatandaşı olmak,

b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,

c) Muvazzaf askerlik hizmetini yapmış olmak veya yapmış sayılmak,

d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsa bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, hileli iflas veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak,

e) Kamu haklarından kısıtlı olmamak,

f) Yasadışı ideolojik amaçlı faaliyetleri, anarşi ve terör eylemlerine herhangi bir suretle karışmamış veya katılmamış olmak,

g) Görevini yapmasına engel olabilecek vücut veya akıl hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak,

h) 17 nci maddeye göre özel güvenlik eğitiminden geçmiş olmak.

Emniyet hizmetleri sınıfından kendi istekleri veya emekli olmak suretiyle ayrılmış olanlarda (b) ve (h) bentlerindeki şartlar aranmaz.”

MADDE 12. - 2495 sayılı Kanunun 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 17. - Özel güvenlik teşkilatı personelinin eğitimi, İçişleri Bakanlığınca ücreti karşılığında bizzat veya özel eğitim kursları tarafından yerine getirilir. Özel eğitim kursları düzenleyecek kişiler ile bu kurslarda çalıştırılan öğreticilerin, 8 inci madde uyarınca kurulan özel güvenlik şirketlerinin kurucu ve yöneticilerinde aranan şartlar ile 16 ncı maddede yer verilen özel güvenlik teşkilatlarında çalıştırılacak personelde aranan şartları taşıması gerekir. Ancak bu kurslarda çalıştırılan öğreticilerde 16 ncı maddenin (h) bendi şartı aranmaz. Kursların; eğitim planlaması, çalışmaları ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususlar İçişleri Bakanlığınca yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 13. - 2495 sayılı Kanunun 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 18. - İçişleri Bakanlığı, bu Kanun hükümlerinin gereken şekilde yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek amacıyla özel güvenlik şirketleri ile özel güvenlik teşkilatının çalışma ve işleyişini denetleyebileceği gibi, il valileri de il jandarma komutanlığı ve il emniyet müdürlüğü aracılığı ile her zaman denetletebilir.

İl jandarma komutanları ve il emniyet müdürleri kendi sorumluluk bölgeleri içerisinde bulunan ve bu Kanun kapsamına alınan kuruluşların özel güvenlik teşkilatını ve özel güvenlik şirketlerini denetim ve gözetim altında bulundurur.

Diğer kanunlar ile mülki idare amirlerine ve özel mevzuatı ile de o kuruluşun yetkililerine tanınan denetleme hakkı saklıdır.”

MADDE 14. - 2495 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 24. - Bu Kanunun uygulanmasında;

a) 4 üncü madde gereğince İçişleri Bakanlığınca verilecek süre içinde özel güvenlik teşkilatı kurmayan veya özel güvenlik önlemlerini tesis etmeyen ya da 5 inci maddeye göre fiziki ve ek önlemler alınması hususunda yapılacak tebligata uymayan kuruluşlar ve yetkili kişileri hakkında bir milyar lira idari para cezası uygulanır. Bu kişilerin cezayı gerektiren eylemlerinin saptanması tarihinden itibaren 4 üncü madde gereğince daha önce verilen süre kadar ek bir süre içinde yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde idari para cezası üç kat artırılarak uygulanır.

b) 3 üncü maddede belirtildiği şekle uygun olarak usulüne uygun şekilde Kanun kapsamına alınmaksızın herhangi bir yerde koruma tedbiri aldıran ve özel güvenlik görevlisi görevlendiren kuruluşların yetkililerine ve özel güvenlik şirketlerine bir buçuk milyar lira idari para cezası uygulanır. Suçun tekrarı halinde idari para cezası üç kat olarak uygulanır ve ayrıca özel güvenlik şirketlerinin izin belgeleri iptal edilir ve bu şirketlerin kurucu ve yöneticilerinin yeni bir özel güvenlik şirketi kurmalarına veya herhangi bir özel güvenlik şirketinde yönetici olarak görev yapmalarına izin verilmez.

c) 14 üncü maddeye göre il özel güvenlik koordinasyon kurulunca belirlenen ve ilgili kuruluşa bildirilen sayıda personel istihdam etmeyen veya tespit edilen silahları sağlamayan veya silah bulundurma yasağına aykırı hareket eden ya da 19 uncu maddede yer alan denetim sonuçlarına göre yükümlülüklerini yerine getirmeyen kuruluşlar ve şirketler ile yetkili kişileri hakkında bir milyar lira idari para cezası uygulanır. Tekerrür halinde para cezası üç kat artırılarak uygulanır.

d) 20 nci maddeye aykırı hareket eden kuruluşların yetkili kişileri hakkında bir milyar lira idari para cezası uygulanır. Tekerrür halinde para cezası üç kat artırılarak uygulanır.

e) Geçici 2 nci maddeye göre durumlarını bir yıl içerisinde bu Kanun hükümlerine uydurmaksızın faaliyete devam ettikleri anlaşılan veya izinsiz faaliyet gösterdikleri belirlenen şirketler, mahalli kolluk kuvvetlerince faaliyetten men edilir ve ayrıca bu şirketin kurucu ve yöneticileri hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bir milyar liradan beş milyar liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur.

Bu madde kapsamında suçun tekerrürü, daha önce verilmiş cezanın kesinleşmesi tarihinden itibaren bir yıl içinde aynı suçun tekrar işlenmesidir.

Bu maddede yazılı fiiller hakkında verilecek idari nitelikteki cezalar, bu fiiller için diğer kanunlarda yazılı cezaların uygulanmasına engel olmaz.

Bu maddede yazılı olan idari para cezaları o yerin en büyük mülki amiri tarafından verilir. Verilen para cezalarına dair kararlar ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinde inceleme yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılır. Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.”

MADDE 15. - 2495 sayılı Kanunun 31 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 31. - Bu Kanun kapsamında kurulacak olan özel güvenlik şirketlerinin kuruluş esasları, şirket kurucuları ve çalışanları ile özel güvenlik teşkilatı personeli hakkında yapılacak araştırma usul ve esasları, faaliyet alanları, çalışma usul ve şartları, eğitim, denetim, disiplin suçları ve verilecek disiplin cezaları, özel güvenlik teşkilatının bağlanacağı birimlerin tespiti, görev alanlarının belirlenmesi, daraltılması veya genişletilmesi, personelin taşıyacağı silah, mermi ve teçhizatın ne suretle temin edileceği, kullanış şekil ve şartları ile özel güvenlik teşkilatının herhangi bir nedenle sona ermesi halinde söz konusu silah, mermi ve teçhizatın hangi mercilere ne şekil ve şartlarda devir ve teslim edileceği, personelin kıyafetleri ve hangi teçhizatları taşıyabileceğine ilişkin esaslar bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 16. - 2495 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 2. - Halen çeşitli adlar altında faaliyet göstermekte olan ve güvenlik hizmeti veren şirketler, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde durumlarını bu Kanun hükümlerine uydurmak zorundadır.”

MADDE 17. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 18. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

                           

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

A. Gül

A. Şener

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

B. Atalay

A. Babacan

M. Aydın

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı V.

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

A. Aksu

A. Aksu

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı V.

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı V.

 

M. A. Şahin

Z. Ergezen

M. Başesgioğlu

 

Ulaştırma Bakanı V.

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

M. H. Güler

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

E. Mumcu

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe

 

 

İçişleri Komisyonu Raporu

                       

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

 

İçişleri Komisyonu

1.6.2004

 

Esas No. : 2/295, 1/752

 

 

Karar No. : 67

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Bakanlar Kurulunca hazırlanarak 10.2.2004 tarihinde Başkanlığınıza sunulan, "Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", 10.2.2004 tarihinde Komisyonumuza havale edilmiş ve Komisyonumuz, 14.4.2004 tarihli 26 ncı toplantısında gündemine aldığı Tasarının olgunlaştırılması amacıyla bir alt komisyon oluşturmuştur. Adana Milletvekili Ali KÜÇÜKAYDIN, Eskişehir Milletvekili Muharrem TOZÇÖKEN, Isparta Milletvekili Mehmet Sait ARMAĞAN, İzmir Milletvekili Hakkı ÜLKÜ, Kırklareli Milletvekili Mehmet S. KESİMOĞLU ve Yalova Milletvekili Şükrü ÖNDER'den oluşan Alt Komisyon, başkanlığına Yalova Milletvekili Şükrü ÖNDER'i seçerek çalışmalarına başlamıştır. Alt Komisyon çalışmalarını sürdürürken Komisyonumuza, Başkanlığınızca, "Tekirdağ Milletvekili Tevfik Ziyaeddin AKBULUT ve Yalova Milletvekili Şükrü ÖNDER'in Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun Teklifi" havale edilmiştir. Alt Komisyon; İçişleri, Adalet ve Maliye bakanlıkları ile; Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile ilgili sektör temsilcilerinin de katılımıyla Teklif ile Tasarıyı inceleyip görüşmüştür. Alt Komisyon, Tasarı ile Teklifin birleştirilerek görüşülmesini ve Teklifin görüşmelere esas alınmasını kararlaştırmıştır. Çalışmalar sonucunda Alt Komisyon tarafından hazırlanan rapor ile metin Komisyonumuza sunulmuş ve Komisyonumuz 3.6.2004 tarihli 33 üncü toplantısında, İçişleri, Adalet ve Maliye bakanlıkları ile ilgili sektör temsilcilerinin de katılımıyla, Alt Komisyon metnini esas alarak Tasarı ile Teklifi görüşmüştür.

1/752 esas numaralı Kanun Tasarısı ile 1981 yılında çıkarılan 2495 sayılı Kanunun boşlukları giderilmeye çalışılmakta ve 2495 sayılı Kanunun genel mantığı korunarak çeşitli maddelerinde değişiklik yapılmaktadır.

2/295 esas numaralı Kanun Teklifi ise "özel güvenlik" konusuna 2495 sayılı Kanundan farklı bir yaklaşım getirmektedir. Teklifle özel güvenlik ile kamu güvenliği arasında ayrım yapılmakta ve özel güvenlik özel alana bırakılmakta ya da özelleştirilmektedir. Özel koruma isteyen özel kişilerin korunması bu kişilerin talebine bağlı hale getirilmekte ve Devlet, buralarda, tehlikeli suç örgütleri oluşmaması için kullanılabilecek personel ve silahların sadece üst sınırını belirlemektedir. Devlet gerektiğinde özel güvenlik kuruluşlarından da hizmet satın alabilmekte ve kamu kurumları, kamu güvenliğini tehlikeye atmayacak biçimde, özel güvenlik hizmeti satın alarak hizmet maliyetini düşürebilmektedirler. Kamu, "özel güvenlik" konusunu, özel güvenliğin özünde bir hizmet olması nedeniyle piyasaya bırakmakta ve hizmet talebi ile hizmet arzı piyasada serbest rekabet koşullarında karşılaşmaktadır. Ancak özel güvenliğin "güvenlik" boyutunun da bulunması nedeniyle, özel güvenlik şirketleri, Devlet tarafından titizlikle denetlenmekte ve yasa dışılıklar önlenmeye çalışılmaktadır. Bu çerçevede, çıkarılacak kanuna aykırı davranılması halinde, işlenen suçun ağırlığına göre idari ve adli cezalar öngörülmekte; zarar gören kişilerin zararlarının karşılanması için özel güvenlik şirketlerine sigorta yaptırma zorunluluğu getirilmektedir. Özel güvenlik şirketlerinde çalışacak olanlar için çeşitli yükümlülükler getirilmekte ve bu görevlilerin eğitime tabi tutulmaları zorunlu kılınmaktadır. Özel güvenlik şirketi kurucusu ve yöneticisi olacaklarda sadece hizmetin özelliğinin gerektirdiği nitelikler aranmakta, belirli mesleki gruplara ayrıcalık tanınması uygulamasından vazgeçilmektedir. Yabancı sermayeyi sınırlayan hükümler kaldırılmakta ve bu konuda, sadece, genel ilke olan mütekabiliyet ilkesine yer verilmektedir.

Komisyonumuzda, Alt Komisyon raporunun tümü üzerinde yapılan görüşmeler sırasında, kamu güvenliği konusunun özelleştirilemeyecek kadar önemli olduğu, güvenliğin özelleştirilmesiyle kamu düzeninin ciddi biçimde tehlikeye girebileceği, bu nedenle yapılacak düzenlemelerde son derece hassas davranılması gerektiği belirtilmiştir. Cevaben yapılan açıklamalarda, kamunun genel güvenliğinin Devlet tarafından sağlanmakta olduğu ve yapılan düzenlemelerde bu konuda bir değişikliğe gidilmediği belirtilmiştir. Alt Komisyon metninde kabul edilmiş olan düzenlemeler, Devletin sunduğu genel güvenlik hizmetine ek güvenlik hizmetleridir. Özel kişi ve kurumlar Devlet tarafından sağlanan genel güvenlik hizmetinin yanında, özel olarak korunmak istediklerinde özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın alarak korunabileceklerdir. Böylece, Devletin sunmuş olduğu genel güvenlik hizmetinin yerine getirilmesi de kolaylaşmış olacaktır. Ayrıca günümüzde çeşitli adlar altında şirketler, yasa dışı olarak güvenlik hizmeti sunmakta ve denetim olmadığından istenmeyen sonuçlar doğabilmektedir. Dolayısıyla yapılan düzenlemeyle fiili olarak var olan bir etkinlik Devletin kontrolüne alınmış olacaktır.

Alt Komisyon Raporunun tümü üzerinde yapılan bu görüşmelerden sonra, Alt Komisyon Raporu benimsenmiş ve Komisyonumuzca, Alt Komisyon Metninin görüşülmesine geçilmesi kararlaştırılmıştır.

Komisyonumuzda Alt Komisyon metninin 12, 20, Geçici 1 ve 28 inci maddeleri üzerinde birer önerge verilmiştir.

12 nci madde üzerindeki önerge, maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesine "valilikçe" ibaresini eklemektedir. Böylece özel güvenlik görevlilerine verilecek kimlik belgesinin kim tarafından verileceği açık hale getirilmektedir.

20 nci madde üzerinde verilen önergede, özel güvenlik görevlilerinin işe alınmalarında ve görevden ayrılmalarında bildirim yükümlülüğüne uymayanlara cezai yaptırım getirilmektedir.

Alt Komisyon metninin geçici 1 inci maddesi eski kanun ile yeni kanun arasında geçişi sağlamaktadır. Bu madde üzerinde verilen önerge ile bu geçiş hükmünden sadece 2495 sayılı Kanun kapsamında bulunan şirketlerin yararlandırılması öngörülmektedir.

Alt Komisyon metninin yürürlüğe ilişkin 28 inci maddesi üzerinde verilen bir önerge 19 ve 20 nci maddelerin yürürlük tarihini, Kanunun yürürlüğünden itibaren dokuz ay sonraya bırakmaktadır. 2495 sayılı Kanuna tâbi olmayan şirketlerin kendilerini yeni kanuna uydurmaları bir zaman alacaktır. Örneğin bu şirketlerin, elemanlarını yeni kanuna göre eğitebilmeleri için, öncelikle yönetmeliğin yayınlanmasını beklemeleri gerekecektir. Yönetmelik ise üç ay içinde çıkarılacaktır. Ayrıca bu elemanların tümünün kademeli olarak eğitilmeleri gerekecektir. Dolayısıyla önergeyle bu şirketlere en az altı aylık bir uyarlanma süresi tanınmaktadır. Bu süre içinde kanunun cezai hükümleri uygulanmayacaktır.

Komisyonumuz önergeleri kabul etmiş ve 12, 20, 28 ve Geçici 1 inci maddeler, önergelerde öngörülen değişikliler doğrultusunda yeniden düzenlenerek kabul edilmiştir.

Alt Komisyon metninin diğer maddeleri, yazım ve imla hataları giderildikten sonra, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Komisyonumuz ayrıca 14 üncü maddedeki eğitime özel önem vermeyi ve bu konudaki bazı hususları rapora aktarmayı uygun görmüştür. 14 üncü maddede özel güvenlik temel eğitimini düzenlemekte ve bu eğitimin belirli sürelerle yenilenmesini hüküm altına almaktadır. Komisyon üyelerimiz, mevcut özel güvenlik elemanlarının eğitimsiz olduklarını ve bundan dolayı vatandaş-güvenlik görevlisi ilişkisinde istenmeyen durumlarla karşılaşıldığını belirtmişlerdir. Bu tür durumlarla karşılaşılmaması için özel güvenlik görevlilerinin çok iyi eğitilmesi; eğitimin bir formalite olarak görülmemesi gerekir. Bu bağlamda özel güvenlik eğitimi verecek eğiticilerin de donanımlı olması büyük önem taşımaktadır. Cevaben yapılan açıklamalarda mevcut şirketler için şimdiye kadar bu tür bir eğitim zorunluluğunun bulunmadığı ve dolayısıyla istenmeyen durumlarla karşılaşıldığı ifade edilmiştir. Yapılan düzenlemelerde hem eğitimin içeriği ve hem de alt sınırı ile ilgili zorunluluklar bulunmakta ve eğiticilerde aranacak nitelikler ile diğer hususlar yönetmelikle belirlenecektir. Komisyonumuz, yönetmelikte yer alacak düzenlemelerin titizlikle yapılmasını ve eğitime gereken önemin verilmesini temenni etmeyi kararlaştırmıştır.

Raporumuz, Genel Kurula sunulmak üzere arz olunur.

 

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Tevfik Ziyaeddin Akbulut

Ali Sezal

Şükrü Önder

 

Tekirdağ

Kahramanmaraş

Yalova

 

Üye

Üye

Üye

 

Ali Küçükaydın

Şevket Gürsoy

Reyhan Balandı

 

Adana

Adıyaman

Afyon

 

 

(İmzada bulunamadı)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Şevket Orhan

Mehmet Soydan

Mehmet Sait Armağan

 

Bursa

Hatay

Isparta

 

Üye

Üye

Üye

 

Nusret Bayraktar

Hakkı Ülkü

Serpil Yıldız

 

İstanbul

İzmir

İzmir

 

Üye

Üye

Üye

 

Sinan Özkan

Mehmet Sefa Sirmen

Ali Oksal

 

Kastamonu

Kocaeli

Mersin

 

Üye

 

Üye

 

Mehmet Kartal

 

Mehmet Erdemir

 

Van

 

Yozgat

ALT KOMİSYON RAPORU

Esas No. : 1/752         1.6.2004

   Karar No.: 2

İÇİŞLERİ KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA

Bakanlar Kurulunca hazırlanarak 10.2.2004 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan, “Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, 10.2.2004 tarihinde Komisyonumuza havale edilmiş ve Komisyonumuz 14.4.2004 tarihli 26 ncı toplantısında gündemine aldığı Tasarının olgunlaştırılması amacıyla bir Alt Komisyon oluşturmuş bulunmaktadır. Adana Milletvekili Ali Küçükaydın, Eskişehir Milletvekili Muharrem Tozçöken, Isparta Milletvekili Mehmet Sait Armağan, İzmir Milletvekili Hakkı Ülkü, Kırklareli Milletvekili Mehmet S. Kesimoğlu ve Yalova Milletvekili Şükrü Önder’den oluşan Alt Komisyonumuz, başkanlığına Yalova Milletvekili Şükrü Önder’i seçerek çalışmalarına başlamıştır. Alt Komisyon çalışmalarını sürdürürken Komisyonumuza, TBMM Başkanlığı tarafından “Tekirdağ Milletvekili Tevfik Ziyaeddin Akbulut ve Yalova Milletvekili Şükrü Önder’in Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun Teklifi” havale edilmiştir. Alt Komisyonumuz İçişleri, Adalet ve Maliye bakanlıkları ile ilgili sektör temsilcilerinin de katılımıyla Teklif ve Tasarıyı, inceleyip görüşmüştür. Alt Komisyonumuz, Tasarı ile Teklifin birleştirilerek görüşülmesini ve Teklifin görüşmelere esas alınmasını kararlaştırmıştır.

Kanun Tasarısı ile 1981 yılında çıkarılan 2495 sayılı Kanunun boşlukları giderilmeye çalışılmakta ve 2495 sayılı Kanunun genel mantığı korunarak çeşitli maddelerde değişiklik yapılmaktadır.

Kanun Teklifi ise “özel güvenlik” konusuna 2495 sayılı Kanundan farklı bir yaklaşım getirmektedir. Teklifle özel güvenlik ile kamu güvenliği arasında ayrım yapılmakta ve özel güvenlik özel alana bırakılmakta ya da özelleştirilmektedir. Özel koruma isteyen özel kişilerin, korunması bu kişilerin talebine bağlı hale getirilmekte ve kamu, buralarda tehlikeli suç örgütleri oluşmaması için kullanılabilecek personel ve silahların sadece üst sınırını belirlemektedir. Kamunun talebi halinde özel güvenlik kuruluşlarından hizmet satın alınabilmekte ve kamu kurumları, kamu güvenliğini tehlikeye atmayacak biçimde özel güvenlik hizmeti satın alarak hizmet maliyetini düşürebilmektedir. Kamu, özel güvenlik konusunu özel güvenliğin özünde bir hizmet olması anlamında piyasaya bırakmakta ve hizmet talebi ile hizmet arzı piyasada serbest rekabet koşullarında karşılaşmaktadır. Ancak özel güvenliğin güvenlik boyutunun olması nedeniyle, özel güvenlik şirketleri, devlet tarafından titizlikle denetlenmekte ve yasa dışı uygulamalar önlenmeye çalışılmaktadır. Bu çerçevede çıkarılacak kanuna aykırı davranılması halinde işlenen suça göre idarî ve adlî cezalar öngörülmekte, zarar gören kişilerin zararlarının karşılanması için özel güvenlik şirketlerine sigorta yaptırma zorunluluğu getirilmektedir. Özel güvenlik şirketlerinde çalışacak olanlar için çeşitli kurallar getirilmekte ve bu görevlilerin eğitime tâbi tutulmaları zorunlu hale getirilmektedir. Özel güvenlik şirketi kurucusu ve yöneticisi olacaklarda sadece hizmetin özelliğinin gerektirdiği nitelikler aranmakta, belirli meslekî gruplara ayrıcalık tanınması uygulanmasından vazgeçilmektedir. Yabancı sermayeyi sınırlayan hükümler kaldırılmakta ve bu konuda mütekabiliyet ilkesi dışında bir sınırlama bırakılmamaktadır.

Alt komisyonumuz Teklif ile gerekçesini kabul etmiş ve maddelerinin görüşülmesine geçilmesini kabul etmiştir.

Alt komisyonumuz Teklifin maddelerini kanun tekniğine uygunluk açısından incelemiş ve kanun tekniğine uymayan yönlerini kanun tekniğine uygun hale getirmiştir. Bütün maddeler alt komisyonumuzca kabul edilmiştir.

Raporumuz, İçişleri Komisyonuna sunulmak üzere arz olunur.

                

Başkan

Üye

Üye

 

 

Şükrü Önder

Ali Küçükaydın

Mehmet Sait Armağan

 

Yalova

Adana

Isparta

 

Üye

 

 

 

Hakkı Ülkü

 

 

 

İzmir

 

 

ALT KOMİSYON METNİ

ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Amaç

MADDE 1. - Bu Kanunun amacı, kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2. - Bu Kanun, özel güvenlik izninin verilmesine, bu hizmeti yerine getirecek kişi ve kuruluşların ruhsatlandırılmasına ve denetlenmesine ilişkin hususları kapsar.

Özel güvenlik izni

MADDE 3. - Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, Komisyon kararı aranmaksızın, vali tarafından özel güvenlik izni verilebilir.

Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine  hizmet gördürülmesine mani değildir.

Komisyon, koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personelin; bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın azami miktarını ve niteliğini; gerekli hallerde diğer fiziki ve aletli güvenlik tedbirlerini belirlemeye yetkilidir. Havalimanı ve liman gibi yerlerde alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler saklıdır.

Geçici haller dışındaki özel güvenlik uygulaması, en az 1 ay önce başvurulması şartıyla Komisyonun kararı ve valinin onayı ile sona erdirilebilir.

Özel güvenlik komisyonu

MADDE 4. - Özel Güvenlik Komisyonu, bu Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı, sanayi odası başkanlığı temsilcisinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde komisyona ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Özel güvenlik izni verilmesi ya da bu uygulamanın kaldırılması için başvuran kişi ya da kuruluşun temsilcisi ilgili Komisyon toplantısına üye olarak katılır. Komisyon, kararlarını oy çokluğu ile alır; oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır; çekimser oy kullanılamaz.

Özel güvenlik şirketleri

MADDE 5. - Şirketlerin özel güvenlik alanında faaliyette bulunması İçişleri Bakanlığının iznine tabidir. Faaliyet izni verilebilmesi için şirket hisselerinin nama yazılı olması ve faaliyet alanının münhasıran koruma ve güvenlik hizmeti olması zorunludur. Özel güvenlik şirketleri, şubelerini bir ay içinde Bakanlığa ve ilgili valiliğe yazılı olarak; hisse devirlerini bir ay içinde Bakanlığa bildirirler.

Yabancı kişilerin özel güvenlik şirketi kurabilmesi ve yabancı şirketlerin Türkiye'de özel güvenlik  hizmeti verebilmesi mütekabiliyet esasına tabidir.

Özel güvenlik şirketlerinin kurucu ve yöneticilerinde bu Kanunun 10 uncu maddesinin (a) ve (d) bentlerinde belirtilen şartlar aranır. Yöneticilerin ayrıca dört yıllık yüksek okul mezunu olmaları, Kanunun 10 uncu maddesinin (e) bendinde belirtilen şartı taşımaları ve 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmaları gerekir.

Kurucu ve yöneticilerde aranan şartların kaybedilmesi halinde iki ay içinde eksiklik giderilmediği veya bu kurucu ve yöneticiler değiştirilmediği takdirde faaliyet izni iptal edilir.

Bu şirketler tarafından üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak koruma ve güvenlik hizmetleri, hizmetin başlamasından en geç bir hafta önce ilgili valiliğe yazılı olarak bildirilir. Acil ve geçici nitelikteki koruma ve güvenlik hizmetlerinde süre kaydı aranmaz.

Ek önlemler

MADDE 6. - Mülki idare amirleri havalimanı, liman, gümrük, gar ve istasyon gibi yerler ile spor müsabakalarının, sahne gösterilerinin ve benzeri etkinliklerin yapıldığı yerlerdeki özel güvenlik tedbirlerini denetlemeye ve kamu güvenliğinin gerektirdiği hallerde ek önlemler aldırmaya yetkilidir.

Kamu güvenliğinin sağlanması yönünden 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara verilen yetkiler saklıdır. Bu yetkilerin kullanılması durumunda özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülki idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmek zorundadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Özel Güvenlik Görevlileri

MADDE 7. - Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri şunlardır:

a) Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,

b) Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma; duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,

c) 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun 127 nci maddesine göre yakalama ve yakalama nedeniyle orantılı arama,

d) Görev alanında, haklarında yakalama, tutuklama veya mahkumiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama,

e) Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme,

f) Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,

g) Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma,

h) Terkedilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma,

i) Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama,

j) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun 157 nci maddesine göre yakalama,

k) Türk Medeni Kanununun 981 inci maddesine, Borçlar Kanununun 52 nci maddesine, Türk Ceza Kanununun 49 uncu maddesinin 1 ve 2 nci fıkralarına göre zor kullanma.

Silah bulundurma ve taşıma yetkisi

MADDE 8. - Hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceği Komisyon tarafından belirlenir.

Ancak eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar.

Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve techizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin edilir. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamaz ve bulunduramazlar. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere; özel güvenlik eğitimi veren kurumlara, silah eğitiminde  kullanılmak üzere, Komisyonun kararı ve valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni verilebilir.

Görev alanı

MADDE 9. - Bu görevliler 7 nci maddede sayılan yetkileri, görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kullanabilirler.

Özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli, kişi koruma ve cenaze töreni gibi güzergah ifade eden durumlarda güzergah boyu görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hallerde Komisyon kararıyla genişletilebilir.

Zor kullanma ve yakalama yetkilerinin kullanılmasını gerektiren olaylar en seri vasıtayla yetkili genel kolluğa bildirilir; yakalanan kişi ve zapt edilen eşya genel kolluğa teslim edilir.

Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar

MADDE 10. - Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır;

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,

c) 18 yaşını doldurmuş olmak,

d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsa bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suiistimal, sahtecilik, hileli iflas veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, laf atma, sarkıntılık, ırza tasallut, ırza geçme, kız, kadın veya çocuk kaçırma ve alıkoyma, fuhşa teşvik, fuhuş için aracılık, uyuşturucu madde kullanma, uyuşturucu madde kaçakçılığı suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak,

e) Kamu haklarından yasaklı olmamak,

f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile özürlü bulunmamak, 

g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak,

Çalışma izni

MADDE 11. - Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmeleri şartıyla, valilikçe beş yıl süreli çalışma izni verilir. Ateşli silah taşımayacak özel güvenlik görevlileri hakkında sadece arşiv araştırması yapılır.

Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından 15 gün içinde valiliğe bildirilir.

Çalışma izninin yenilenebilmesi için, güvenlik soruşturmasının olumlu olması ve Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik yenileme eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması zorunludur.

Özel güvenlik görevlilerinde aranan şartlardan herhangi birisinin kaybedilmesi halinde çalışma izni iptal edilir.

Genel kolluk kuvvetinden emekli olanlar ile en az 5 yıl fiilen bu görevde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevinden ayrılmış olanlarda, görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren 5 yıl süreyle özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmaz.

Kimlik

MADDE 12. - Özel güvenlik görevlilerine kimlik kartı verilir. Kimlik kartında görevlinin adı ve soyadı ile silahlı ya da silahsız olduğu belirtilir.

Kimlik kartı görev alanı ve süresi içinde herkes tarafından görülebilecek şekilde yakaya takılır. Üzerinde kimlik kartı olmayan özel güvenlik görevlileri Kanunun 7 nci maddesinde sayılan yetkileri kullanamazlar.

Herhangi bir sebeple görevinden ayrılan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından 15 gün içinde valiliğe bildirilir.

Kıyafet

MADDE 13. - Özel güvenlik görevlileri görev alanı içinde ve süresince üniforma giyerler. Görevin ve işyerinin özelliği nedeniyle gerekli görülen hallerde sivil kıyafetle görev yapılmasına Komisyon izin verebilir.

Eğitim

MADDE 14. - Özel güvenlik temel eğitimi teorik ve pratik eğitim ile silah eğitiminden oluşmak üzere 120 ders saatinden; yenileme eğitimi 60 ders saatinden az olmamak üzere düzenlenir.

Özel güvenlik eğitimi ücreti karşılığında İçişleri Bakanlığınca verilebileceği gibi, Bakanlığın izni ile özel eğitim kurumlarınca da verilebilir. Özel güvenlik eğitimi verecek kurumların kurucu ve yöneticilerinde 5 inci maddenin üçüncü bendinde belirtilen şartlar aranır.

Özel güvenlik eğitiminin niteliği, müfredatı, eğiticilerde ve eğitim merkezlerinde aranacak şartlar ile eğitim sonucu yeterliliğin belirlenmesine ilişkin esas ve usuller Yönetmelikte düzenlenir.

Tazminat

MADDE 15. - Bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, sakatlanan özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlisinin kanuni mirasçılarına, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen miktar ve esaslar çerçevesinde tazminat ödenir. Ancak, genel hükümlere göre daha yüksek miktarda tazminat ödenmesine mahkemelerce hükmedilmesi halinde, iş sözleşmesine veya toplu iş sözleşmesine dayanılarak ödenen tutarlar mahsup edilir.

Birinci fıkra hükümleri gereğince ödenecek tazminat, İş Kanunu kapsamında ödenmesi gerekecek diğer tazminatlarla ilişkilendirilmez.

Kamu kurum ve kuruluşlarında bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, sakatlanan özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlilerinin kanuni mirasçılarına, iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerinde belirtilen tazminat miktarlarından hangisi yüksek ise o miktar ödenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yasaklar ve Ceza Hükümleri

Görev dışında çalıştırma yasağı

MADDE 16. - Özel güvenlik personeli, Kanunda belirtilen koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştırılamaz.

Grev yasağı

MADDE 17. - Özel güvenlik personeli greve katılamaz.

Görevden uzaklaştırma yasağı

MADDE 18. - Özel güvenlik görevlileri lokavt dolayısıyla işten uzaklaştırılamaz.

Adli suçlar ve cezalar

MADDE 19. - Bu Kanunda öngörülen adli suçlar ve cezalar şunlardır:

a) Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişilere veya kuruluşların yöneticilerine altı aya kadar hapis ve altımilyar lira ağır para cezası verilir.

b) Bu Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik faaliyetinde bulunan şirketlerin kurucu ve yöneticilerine; bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik birimi oluşturan kurum ve kuruluşların yöneticilerine; bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik eğitimi veren kurum ve kuruluşların yöneticilerine bir yıla kadar hapis ve yirmimilyar lira ağır para cezası verilir. Bu şekilde cezalandırılan kişiler, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.

c) Bu Kanunun 11 inci maddesine göre çalışma izni verilmeyen kişileri özel güvenlik görevlisi olarak istihdam eden kişi, kurum, kuruluş veya şirketlere, çalıştırdıkları her kişi için üçmilyar lira ağır para cezası verilir. Bu kişiler silahlı olarak çalıştırılmış ise altı aya kadar hapis ve çalıştırılan her kişi için altımilyar lira ağır para cezası verilir.

d) Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yaptırmadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine istihdam ettikleri her kişi için üçmilyar lira ağır para cezası verilir.

e) Bu Kanunda belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik hizmeti veya özel güvenlik eğitimi verdiğini ilan eden veya reklam yapan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altı aya kadar hapis ve onmilyar lira ağır para cezası verilir.

İdari Suçlar ve cezalar

MADDE 20. - Bu Kanunda öngörülen idari suç ve para cezaları şunlardır:

a) Diğer kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak özel güvenlik hizmetini 5 inci maddede belirtilen süre içinde ilgili valiliğe bildirmeyen özel güvenlik şirketlerine her bildirim için birmilyar lira idari para cezası verilir.

b) 6 ncı madde uyarınca mülki idare amirlerince istenen ilave tedbirleri almayan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine ikimilyar lira idari para cezası verilir.

c) 17 nci maddede belirtilen grev yasağına uymayan, ateşli silahını bu Kanuna aykırı veya görev alanı dışında kullanan veya özel güvenlik kimlik kartını başkasına kullandıran özel güvenlik görevlisine birmilyar lira idari para cezası verilir ve bu kişilerin çalışma izni iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik görevlisi olamazlar.

d) 22 nci madde gereğince tespit edilip giderilmesi istenen eksiklikleri gidermeyen kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine ikimilyar lira idari para cezası verilir.

e) Özel güvenlik görevlisini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştıran kişi, kurum ve kuruluşlara her eylemleri için birmilyar lira idari para cezası verilir.

Bu maddede öngörülen idarî para cezaları o yerin en büyük mülkî amiri tarafından verilir. Verilen para cezalarına dair kararlar ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz, zaruret görülmeyen hâllerde, evrak üzerinden inceleme yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılır. İtiraz üzerine verilen kararlara karşı Bölge İdare Mahkemesine başvurulabilir. Bölge İdare Mahkemesinin verdiği kararlar kesindir. Bu Kanuna göre verilen idarî para cezaları, ilgili valilik veya kaymakamlığın bildirimi üzerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca tahsil olunur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası

MADDE 21. - Özel hukuk kişileri ve özel güvenlik şirketleri, istihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla özel güvenlik mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Özel güvenlik mali sorumluluk sigortasına ilişkin esas ve usuller Hazine Müsteşarlığınca belirlenir.

Bu maddede öngörülen özel güvenlik malî sorumluluk sigortası, Türkiye'de ilgili branşta çalışmaya yetkili olan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Bu sigorta şirketleri özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yapmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe uymayan sigorta şirketlerine Hazine Müsteşarlığınca sekizmilyar lira idarî para cezası verilir. Bu para cezasının tahsilinde ve cezaya itiraz usulünde 20 nci maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.

Denetim

MADDE 22. - İçişleri Bakanlığı ve valilikler özel güvenlik hizmetleri kapsamında, özel güvenlik birimlerini, özel güvenlik şirketlerini ve özel güvenlik eğitimi veren kurumları denetlemeye yetkilidir. Denetimin mahiyeti, kapsamı, usul ve esasları yönetmelikte belirlenir.

Denetim sonucu tespit edilen eksikliklerin ilgili kişi, kurum, kuruluş ve şirketlerce, verilen süre içinde giderilmesi zorunludur.

Amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü tespit edilen şirketlerin ve özel eğitim kurumlarının faaliyet izni iptal edilir. Bu şekilde faaliyet izni iptal edilen şirketlerin veya kurumların, kurucu ve yöneticileri, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.

Ceza uygulaması

MADDE 23. - Özel koruma ve güvenlik görevlileri Türk Ceza Kanununun uygulanmasında memur sayılır.

Bunlara karşı görevleri sebebiyle suç işleyenler devlet memurları aleyhine suç işlemiş gibi cezalandırılır.

Ruhsat Harcı

MADDE 24. - Özel güvenlik şirketlerine ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlara faaliyet izni verilmesi için onmilyar lira; özel güvenlik görevlilerine çalışma izni verilmesi için ikiyüzmilyon lira ruhsat harcı alınır ve bu harç mal sandığına yatırılır.

Yeniden değerleme oranının uygulanması

MADDE 25. - Bu Kanunun 19 uncu maddesinde belirtilen ağır para cezaları, 20 nci maddesinde belirtilen idari para cezaları, 21 inci maddesinde belirtilen idari para cezası, 24 üncü maddesinde belirtilen ruhsat harçlarına ilişkin miktarlar her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranına göre artırılır.

Yönetmelik

MADDE 26. - Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin Yönetmelik, İçişleri Bakanlığınca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde çıkarılır.

Yürürlükten kaldırılan kanun

MADDE 27. - 22.7.1981 tarih ve 2495 sayılı Bazı Kurum, Kuruluş ve Kişilerin Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte faaliyette bulunan özel güvenlik teşkilatlarına ve özel güvenlik görevlisi olarak çalışanlara beş yıl süre ile faaliyet izni ve çalışma izni verilmiş sayılır.

Yürürlük

MADDE 28. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 29. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TEKİRDAĞ MİLLETVEKİLİ TEVFİK

ZİYAEDDİN AKBULUT VE YALOVA MİLLETVEKİLİ ŞÜKRÜ ÖNDER’İN TEKLİFİ

ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNE

DAİR KANUN TEKLİFİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Amaç

MADDE 1. - Bu Kanunun amacı, kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2. - Bu Kanun, özel güvenlik izninin verilmesine, bu hizmeti yerine getirecek kişi ve kuruluşların ruhsatlandırılmasına ve denetlenmesine ilişkin hususları kapsar.

Özel güvenlik izni

MADDE 3. - Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, Komisyon kararı aranmaksızın, vali tarafından özel güvenlik izni verilebilir.

Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine  hizmet gördürülmesine mani değildir.

Komisyon, koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personelin azami sayısını; bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın  miktarını ve niteliğini; gerekli hallerde diğer fiziki ve aletli güvenlik tedbirlerini belirlemeye yetkilidir. Havalimanı ve liman gibi yerlerde alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler saklıdır.

Geçici haller dışındaki özel güvenlik uygulaması, en az 1 ay önce başvurulması şartıyla Komisyonun kararı ve valinin onayı ile sona erdirilebilir.

Özel güvenlik komisyonu

MADDE 4. - Özel Güvenlik Komisyonu, bu Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı, sanayi odası başkanlığı temsilcisinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde komisyona ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Özel güvenlik izni verilmesi ya da bu uygulamanın kaldırılması için başvuran kişi ya da kuruluşun temsilcisi ilgili Komisyon toplantısına üye olarak katılır. Komisyon, kararlarını oy çokluğu ile alır; oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır; çekimser oy kullanılamaz.

Özel güvenlik şirketleri

MADDE 5. - Şirketlerin özel güvenlik alanında faaliyette bulunması İçişleri Bakanlığının iznine tabidir. Faaliyet izni verilebilmesi için şirket hisselerinin nama yazılı olması ve faaliyet alanının münhasıran koruma ve güvenlik hizmeti olması zorunludur. Özel güvenlik şirketleri,  hisse devirlerini bir ay içinde Bakanlığa bildirirler.

Yabancı kişilerin özel güvenlik şirketi kurabilmesi ve yabancı şirketlerin Türkiye'de özel güvenlik  hizmeti verebilmesi müte- kabiliyet esasına tabidir.

Özel güvenlik şirketlerinin kurucu ve yöneticilerinde bu Kanunun 10 uncu maddesinin (a) ve (d) bentlerinde belirtilen şartlar aranır. Yöneticilerin ayrıca dört yıllık yüksek okul mezunu olmaları, Kanunun 10 uncu maddesinin (c) bendinde belirtilen şartı taşımaları ve 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmaları  gerekir.

Kurucu ve yöneticilerde aranan şartların kaybedilmesi halinde iki ay içinde eksiklik giderilmediği veya bu kurucu ve yöneticiler değiştirilmediği takdirde faaliyet izni iptal edilir.

Bu şirketler şubelerini bir ay içinde Bakanlığa ve ilgili valiliğe yazılı olarak bildirirler.

Bu şirketler tarafından üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak koruma ve güvenlik hizmetleri, hizmetin başlamasından en geç bir hafta önce ilgili valiliğe yazılı olarak bildirilir. Acil ve geçici nitelikteki koruma ve güvenlik hizmetlerinde süre kaydı aranmaz.

Ek önlemler

MADDE 6. - Mülki idare amirleri havalimanı, liman, gümrük, gar ve istasyon gibi yerler ile spor müsabakalarının, sahne gösterilerinin ve benzeri etkinliklerin yapıldığı yerlerdeki özel güvenlik tedbirlerini denetlemeye ve kamu güvenliğinin gerektirdiği hallerde ek önlemler aldırmaya yetkilidir.

Kamu güvenliğinin sağlanması yönünden 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara verilen yetkiler saklıdır. Bu yetkilerin kullanılması durumunda özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülki idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmek zorundadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Özel Güvenlik Görevlileri

Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri

MADDE 7. - Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri şunlardır:

a) Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,

b) Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma; duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,

c) 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 127 nci maddesine göre yakalama ve yakalama nedeniyle orantılı arama,

d) Görev alanında, haklarında yakalama, tutuklama veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama,

e) Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme,

f) Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,

g) Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma,

h) Terkedilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma,

i) Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama,

j) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 157 nci maddesine göre yakalama,

k) Türk Medeni Kanununun 981 inci maddesine, Borçlar Kanununun 52 nci maddesine, Türk Ceza Kanununun 49 uncu maddesinin 1 ve 2 nci fıkralarına göre zor kullanma.

Silah bulundurma ve taşıma yetkisi

MADDE 8. - Hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulacağı Komisyon tarafından belirlenir.

Ancak eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar.

Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve techizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin edilir. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamaz ve bulunduramazlar. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere; özel güvenlik eğitimi veren kurumlara, silah eğitiminde  kullanılmak üzere, Komisyonun kararı ve valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni verilebilir.

Görev alanı

MADDE 9. - Bu görevliler 7 nci maddede sayılan yetkileri, görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kullanabilirler.

Özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli, kişi koruma ve cenaze töreni gibi güzergah ifade eden durumlarda güzergah boyu görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hallerde Komisyon kararıyla genişletilebilir.

Zor kullanma ve yakalama yetkilerinin kullanılmasını gerektiren olaylar en seri vasıtayla yetkili genel kolluğa bildirilir; yakalanan kişi ve zapt edilen eşya genel kolluğa teslim edilir.

Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar

MADDE 10. - Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.

b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak.

c) 18 yaşını doldurmuş olmak.

d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsa bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suistimal, sahtecilik, hileli iflas veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, laf atma, sarkıntılık, ırza tasallut, ırza geçme, kız, kadın veya çocuk kaçırma ve alıkoyma, fuhuşa teşvik, fuhuş için aracılık, uyuşturucu madde kullanma, uyuşturucu madde kaçakçılığı suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

e) Kamu haklarından yasaklı olmamak.

f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile özürlü bulunmamak.

g) 14 ücü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak.

Çalışma izni

MADDE 11. - Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmeleri şartıyla, valilikçe beş yıl süreli çalışma izni verilir. Ateşli silah taşımayacak özel güvenlik görevlileri hakkında sadece arşiv araştırması yapılır.

Çalışma  izninin  yenilenebilmesi  için, güvenlik soruşturmasının olumlu olması ve Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik yenileme eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması zorunludur.

Özel güvenlik görevlilerinde aranan şartlardan herhangi birisinin kaybedilmesi halinde çalışma izni iptal edilir.

Genel kolluk kuvvetinden emekli olanlar ile en az 5 yıl fiilen bu görevde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevinden ayrılmış olanlarda, görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren 5 yıl süreyle özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmaz.

 

 

 

Kimlik

MADDE 12. - Özel güvenlik görevlilerine kimlik kartı verilir. Kimlik kartında görevlinin adı ve soyadı ile silahlı ya da silahsız olduğu belirtilir.

Kimlik kartı görev alanı ve süresi içinde herkes tarafından görülebilecek şekilde yakaya takılır. Üzerinde kimlik kartı olmayan özel güvenlik görevlileri Kanunun 7 nci maddesinde sayılan yetkileri kullanamazlar.

Herhangi bir sebeple görevinden ayrılan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından 15 gün içinde valiliğe bildirilir.

Kıyafet

MADDE 13. - Özel güvenlik görevlileri görev alanı içinde ve süresince üniforma giyerler. Görevin ve işyerinin özelliği nedeniyle gerekli görülen hallerde sivil kıyafetle görev yapılmasına Komisyon izin verebilir.

Eğitim

MADDE 14. - Özel güvenlik temel eğitimi teorik ve pratik eğitim ile silah eğitiminden oluşmak üzere 120 ders saatinden; yenileme eğitimi 60 ders saatinden az olmamak üzere düzenlenir.

Özel güvenlik eğitimi ücreti karşılığında İçişleri Bakanlığınca verilebileceği gibi, Bakanlığın izni ile özel eğitim kurumlarınca da verilebilir. Özel güvenlik eğitimi verecek kurumların kurucu ve yöneticilerinde 5 inci maddenin 2 nci bendinde belirtilen şartlar aranır.

Özel güvenlik eğitiminin niteliği, müfredatı, eğiticilerde ve eğitim merkezlerinde aranacak şartlar ile eğitim sonucu yeterliliğin belirlenmesine ilişkin esas ve usuller Yönetmelikte düzenlenir.

Tazminat

MADDE 15. - Bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, sakatlanan özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlisinin kanuni mirasçılarına, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen miktar ve esaslar çerçevesinde tazminat ödenir. Ancak, genel hükümlere göre daha yüksek miktarda tazminat ödenmesine mahkemelerce hükmedilmesi halinde, iş sözleşmesine veya toplu iş sözleşmesine dayanılarak ödenen tutarlar mahsup edilir.

Birinci fıkra hükümleri gereğince ödenecek tazminat, İş Kanunu kapsamında ödenmesi gerekecek diğer tazminatlarla ilişkilendirilmez.

Kamu kurum ve kuruluşlarında bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, sakatlanan özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlilerinin kanuni mirasçılarına, iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerinde belirtilen tazminat miktarlarından hangisi yüksek ise o miktar ödenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yasaklar ve Ceza Hükümleri

Görev dışında çalıştırma yasağı

MADDE 16. - Özel güvenlik personeli, Kanunda belirtilen koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştırılamaz.

Grev yasağı

MADDE 17. - Özel güvenlik personeli greve katılamaz.

Görevden uzaklaştırma yasağı

MADDE  18. - Özel güvenlik görevlileri lokavt dolayısıyla işten uzaklaştırılamaz.

Adli suçlar ve cezalar

MADDE 19. - Bu Kanunda öngörülen adlî suçlar ve cezalar şunlardır:

a) Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişilere veya kuruluşların yöneticilerine altı aya kadar hapis ve altımilyar lira ağır para cezası verilir.

b) Bu Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik faaliyetinde bulunan şirketlerin kurucu ve yöneticilerine; bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik birimi oluşturan kurum ve kuruluşların yöneticilerine; bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik eğitimi veren kurum ve kuruluşların yöneticilerine bir yıla kadar hapis ve yirmimilyar lira ağır para cezası verilir. Bu şekilde cezalandırılan kişiler, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.

c) Bu Kanunun 11 inci maddesine göre çalışma izni verilmeyen kişileri özel güvenlik görevlisi olarak istihdam eden kişi, kurum, kuruluş veya şirketlere, çalıştırdıkları her kişi için üçmilyar lira ağır para cezası verilir. Bu kişiler silahlı olarak çalıştırılmış ise altı aya kadar hapis ve çalıştırılan her kişi için altımilyar lira ağır para cezası verilir.

d) Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen özel güvenlik mali sorumluluk sigortasını yaptırmadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine istihdam ettikleri her kişi için üçmilyar lira ağır para cezası verilir.

e) Bu Kanunda belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik hizmeti veya özel güvenlik eğitimi verdiğini ilan eden veya reklam yapan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altı aya kadar hapis ve onmilyar lira ağır para cezası verilir.

İdari suçlar ve cezalar

MADDE 20. - Bu Kanunda öngörülen idari suç ve para cezaları şunlardır:

a) Diğer kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak özel güvenlik hizmetini 5 inci maddede belirtilen süre içinde ilgili valiliğe bildirmeyen özel güvenlik şirketlerine her bildirim için birmilyar lira idari para cezası verilir.

b) 6 ncı madde uyarınca mülki idare amirlerince istenen ilave tedbirleri almayan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine ikimilyar lira idari para cezası verilir.

c) 17 nci maddede belirtilen grev yasağına uymayan, ateşli silahını bu Kanuna aykırı veya görev alanı dışında kullanan veya özel güvenlik kimlik kartını başkasına kullandıran özel güvenlik görevlisine birmilyar lira idari para cezası verilir ve bu kişilerin çalışma izni iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik görevlisi olamazlar.

d) 22 nci madde gereğince tespit edilip giderilmesi istenen eksiklikleri gidermeyen kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine ikimilyar lira idari para cezası verilir.

e) Özel güvenlik görevlisini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştıran kişi, kurum ve kuruluşlara her eylemleri için birmilyar lira idari para cezası verilir.

Bu maddede öngörülen idarî para cezaları o yerin en büyük mülkî amiri tarafından verilir. Verilen para cezalarına dair kararlar ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde, evrak üzerinden inceleme yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılır. İtiraz üzerine verilen kararlara karşı Bölge İdare Mahkemesine başvurulabilir. Bölge İdare Mahkemesinin verdiği kararlar kesindir. Bu Kanuna göre verilen idarî para cezaları, Kurumun bildirimi üzerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca tahsil olunur.

 

 

 

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Özel güvenlik malî sorumluluk sigortası

MADDE 21. - Özel hukuk kişileri ve özel güvenlik şirketleri, istihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla özel güvenlik mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Özel güvenlik mali sorumluluk sigortasına ilişkin esas ve usuller Hazine Müsteşarlığınca belirlenir.

Bu maddede öngörülen özel güvenlik malî sorumluluk sigortası, Türkiye'de ilgili branşta çalışmaya yetkili olan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Bu sigorta şirketleri özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yapmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe uymayan sigorta şirketlerine Hazine Müsteşarlığınca sekizmilyar lira idarî para cezası verilir. Bu para cezasının tahsilinde ve cezaya itiraz usulünde 20 nci maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.

Denetim

MADDE 22. - İçişleri Bakanlığı ve valilikler özel güvenlik hizmetleri kapsamında, özel güvenlik birimlerini, özel güvenlik şirketlerini ve özel güvenlik eğitimi veren kurumları denetlemeye yetkilidir. Denetimin mahiyeti, kapsamı, usul ve esasları yönetmelikte belirlenir.

Denetim sonucu tespit edilen eksikliklerin ilgili kişi, kurum, kuruluş ve şirketlerce, verilen süre içinde giderilmesi zorunludur.

Amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü tespit edilen şirketlerin ve özel eğitim kurumlarının faaliyet izni iptal edilir. Bu şekilde faaliyet izni iptal edilen şirketlerin veya kurumların, kurucu ve yöneticileri, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.

Ceza uygulaması

MADDE 23. - Özel koruma ve güvenlik görevlileri Türk Ceza Kanununun uygulanmasında memur sayılır.

Bunlara karşı görevleri sebebiyle suç işleyenler devlet memurları aleyhine suç işlemiş gibi cezalandırılır.

Ruhsat harcı

MADDE 24. - Özel güvenlik hizmetleri için verilen izinlerde aşağıda belirtilen ruhsat harcı alınır:

a) Özel güvenlik şirketlerine ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlara faaliyet izni verilmesi için onmilyar lira.

b) Özel güvenlik görevlilerine çalışma izni verilmesi için ikiyüzmilyon lira.

Ruhsat harcı mal sandığına yatırılır.

 

 

Yeniden değerleme oranının uygulanması

MADDE 25. - Bu Kanunun 19 uncu maddesinde belirtilen ağır para cezaları, 20 nci maddesinde belirtilen idari para cezaları, 21 inci maddesinde belirtilen idari para cezası, 24 üncü maddesinde belirtilen ruhsat harçlarına ilişkin miktarlar her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranına göre artırılır.

Yönetmelik

MADDE 26. - Bu Kanunda yönetmelikle düzenlenmesi öngörülen hususlara ilişkin Yönetmelik, İçişleri Bakanlığınca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde çıkarılır.

Yürürlükten kaldırılan kanun

MADDE 27. - 22.7.1981 tarih ve 2495 sayılı Bazı Kurum, Kuruluş ve Kişilerin Korunması ve Özel Güvenlik Teşkilatları Kurulması Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1. - Halen 2495 sayılı Kanuna göre özel güvenlik görevlisi olarak çalışanlara bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süre ile çalışma izni verilmiş sayılır.

Halen 2495 sayılı Kanuna göre faaliyette bulunan özel güvenlik teşkilatlarına bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süre ile faaliyet izni verilmiş sayılır.

Yürürlük

MADDE 28. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

 

 

Yürütme

MADDE 29. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

İÇİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

 

ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Amaç

MADDE 1. - Bu Kanunun amacı, kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2. - Bu Kanun, özel güvenlik izninin verilmesine, bu hizmeti yerine getirecek kişi ve kuruluşların ruhsatlandırılmasına ve denetlenmesine ilişkin hususları kapsar.

Özel güvenlik izni

MADDE 3. - Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi Özel Güvenlik Komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, Komisyon kararı aranmaksızın, vali tarafından özel güvenlik izni verilebilir.

Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine  hizmet gördürülmesine mani değildir.

Komisyon, koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personelin; bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın azami miktarını ve niteliğini; gerekli hallerde diğer fiziki ve aletli güvenlik tedbirlerini belirlemeye yetkilidir. Havalimanı ve liman gibi yerlerde alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler saklıdır.

Geçici haller dışındaki özel güvenlik uygulaması, en az bir ay önce başvurulması şartıyla Komisyonun kararı ve valinin onayı ile sona erdirilebilir.

Özel güvenlik komisyonu

MADDE 4. - Özel Güvenlik Komisyonu, bu Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı, sanayi odası başkanlığı temsilcisinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde komisyona ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Özel güvenlik izni verilmesi ya da bu uygulamanın kaldırılması için başvuran kişi ya da kuruluşun temsilcisi ilgili Komisyon toplantısına üye olarak katılır. Komisyon, kararlarını oy çokluğu ile alır; oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır; çekimser oy kullanılamaz.

Özel güvenlik şirketleri

MADDE 5. - Şirketlerin özel güvenlik alanında faaliyette bulunması İçişleri Bakanlığının iznine tâbidir. Faaliyet izni verilebilmesi için şirket hisselerinin nama yazılı olması ve faaliyet alanının münhasıran koruma ve güvenlik hizmeti olması zorunludur. Özel güvenlik şirketleri, şubelerini bir ay içinde Bakanlığa ve ilgili valiliğe yazılı olarak; hisse devirlerini bir ay içinde Bakanlığa bildirirler.

Yabancı kişilerin özel güvenlik şirketi kurabilmesi ve yabancı şirketlerin Türkiye'de özel güvenlik  hizmeti verebilmesi müte-kabiliyet esasına tâbidir.

Özel güvenlik şirketlerinin kurucu ve yöneticilerinde bu Kanunun 10 uncu maddesinin (a) ve (d) bentlerinde belirtilen şartlar aranır. Yöneticilerin ayrıca dört yıllık yüksek okul mezunu olmaları, Kanunun 10 uncu maddesinin (e) bendinde belirtilen şartı taşımaları ve 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmaları  gerekir.

Kurucu ve yöneticilerde aranan şartların kaybedilmesi halinde iki ay içinde eksiklik giderilmediği veya bu kurucu ve yöneticiler değiştirilmediği takdirde faaliyet izni iptal edilir.

Bu şirketler tarafından üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak koruma ve güvenlik hizmetleri, hizmetin başlamasından en geç bir hafta önce ilgili valiliğe yazılı olarak bildirilir. Acil ve geçici nitelikteki koruma ve güvenlik hizmetlerinde süre kaydı aranmaz.

 

Ek önlemler

MADDE 6. - Mülki idare amirleri havalimanı, liman, gümrük, gar ve istasyon gibi yerler ile spor müsabakalarının, sahne gösterilerinin ve benzeri etkinliklerin yapıldığı yerlerdeki özel güvenlik tedbirlerini denetlemeye ve kamu güvenliğinin gerektirdiği hallerde ek önlemler aldırmaya yetkilidir.

Kamu güvenliğinin sağlanması yönünden 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara verilen yetkiler saklıdır. Bu yetkilerin kullanılması durumunda özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülki idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmek zorundadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Özel Güvenlik Görevlileri

Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri

MADDE 7. - Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri şunlardır:

a) Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.

b) Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma; duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.

c) 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 127 nci maddesine göre yakalama ve yakalama nedeniyle orantılı arama.

d) Görev alanında, haklarında yakalama, tutuklama veya mahkumiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama.

e) Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme.

f) Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme; bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.

g) Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma.

h) Terkedilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma.

i) Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama.

j) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 157 nci maddesine göre yakalama.

k) Türk Medeni Kanununun 981 inci maddesine, Borçlar Kanununun 52 nci maddesine, Türk Ceza Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasının ve 2 numaralı bentlerine göre zor kullanma.

Silah bulundurma ve taşıma yetkisi

MADDE 8. - Hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceği Komisyon tarafından belirlenir.

Ancak eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar.

Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve teçhizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin edilir. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamaz ve bulunduramazlar. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere; özel güvenlik eğitimi veren kurumlara, silah eğitiminde  kullanılmak üzere, Komisyonun kararı ve valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni verilebilir.

Görev alanı

MADDE 9. - Bu görevliler 7 nci maddede sayılan yetkileri sadece görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kullanabilirler.

Özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli, kişi koruma ve cenaze töreni gibi güzergah ifade eden durumlarda güzergah boyu görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hallerde Komisyon kararıyla genişletilebilir.

Zor kullanma ve yakalama yetkilerinin kullanılmasını gerektiren olaylar en seri vasıtayla yetkili genel kolluğa bildirilir; yakalanan kişi ve zapt edilen eşya genel kolluğa teslim edilir.

Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar

MADDE 10. - Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.

b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak.

c) 18 yaşını doldurmuş olmak.

d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsa bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suiistimal, sahtecilik, hileli iflas veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, laf atma, sarkıntılık, ırza tasallut, ırza geçme, kız, kadın veya çocuk kaçırma ve alıkoyma, fuhşa teşvik, fuhuş için aracılık, uyuşturucu madde kullanma, uyuşturucu madde kaçakçılığı suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

e) Kamu haklarından yasaklı olmamak.

f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile özürlü bulunmamak. 

g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak.

 

 

Çalışma izni

MADDE 11. - Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmeleri şartıyla, valilikçe beş yıl süreli çalışma izni verilir. Ateşli silah taşımayacak özel güvenlik görevlileri hakkında sadece arşiv araştırması yapılır.

Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından 15 gün içinde valiliğe bildirilir.

Çalışma izninin yenilenebilmesi için, güvenlik soruşturmasının olumlu olması ve Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik yenileme eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması zorunludur.

Özel güvenlik görevlilerinde aranan şartlardan herhangi birisinin kaybedilmesi halinde çalışma izni iptal edilir.

Genel kolluk kuvvetinden emekli olanlar ile en az beş yıl fiilen bu görevde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevinden ayrılmış olanlarda, görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren beş yıl süreyle özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmaz.

Kimlik

MADDE 12. - Özel güvenlik görevlilerine valilikçe kimlik kartı verilir. Kimlik kartında görevlinin adı ve soyadı ile silahlı ya da silahsız olduğu belirtilir.

Kimlik kartı görev alanı ve süresi içerisinde herkes tarafından görülebilecek şekilde yakaya takılır. Üzerinde kimlik kartı olmayan özel güvenlik görevlileri Kanunun 7 nci maddesinde sayılan yetkileri kullanamazlar.

Herhangi bir sebeple görevinden ayrılan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından onbeş gün içinde valiliğe bildirilir.

Kıyafet

MADDE 13. - Özel güvenlik görevlileri görev alanı içinde ve süresince üniforma giyerler. Görevin ve işyerinin özelliği nedeniyle gerekli görülen hallerde sivil kıyafetle görev yapılmasına Komisyon izin verebilir.

Eğitim

MADDE 14. - Özel güvenlik temel eğitimi teorik ve pratik eğitim ile silah eğitiminden oluşmak üzere yüzyirmi ders saatinden; yenileme eğitimi altmış ders saatinden az olmamak üzere düzenlenir.

Özel güvenlik eğitimi ücreti karşılığında İçişleri Bakanlığınca verilebileceği gibi, Bakanlığın izni ile özel eğitim kurumlarınca da verilebilir. Özel güvenlik eğitimi verecek kurumların kurucu ve yöneticilerinde 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlar aranır.

Özel güvenlik eğitiminin niteliği, müfredatı, eğiticilerde ve eğitim merkezlerinde aranacak şartlar ile eğitim sonucu yeterliliğin belirlenmesine ilişkin esas ve usuller Yönetmelikte düzenlenir.

Tazminat

MADDE 15. - Bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, sakatlanan özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlisinin kanuni mirasçılarına, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen miktar ve esaslar çerçevesinde tazminat ödenir. Ancak, genel hükümlere göre daha yüksek miktarda tazminat ödenmesine mahkemelerce hükmedilmesi halinde, iş sözleşmesine veya toplu iş sözleşmesine dayanılarak ödenen tutarlar mahsup edilir.

Birinci fıkra hükümleri gereğince ödenecek tazminat, İş Kanunu kapsamında ödenmesi gerekecek diğer tazminatlarla ilişkilendirilmez.

Kamu kurum ve kuruluşlarında bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, sakatlanan özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlilerinin kanuni mirasçılarına, iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerinde belirtilen tazminat miktarlarından hangisi yüksek ise o miktar ödenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yasaklar ve Ceza Hükümleri

Görev dışında çalıştırma yasağı

MADDE 16. - Özel güvenlik personeli, Kanunda belirtilen koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştırılamaz.

Grev yasağı

MADDE 17. - Özel güvenlik personeli greve katılamaz.

Görevden uzaklaştırma yasağı

MADDE 18. - Özel güvenlik görevlileri lokavt dolayısıyla işten uzaklaştırılamaz.

Adlî suçlar ve cezalar

MADDE 19. - Bu Kanunda öngörülen adlî suçlar ve cezalar şunlardır:

a) Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişilere veya kuruluşların yöneticilerine altı aya kadar hapis ve altımilyar lira ağır para cezası verilir.

b) Bu Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik faaliyetinde bulunan şirketlerin kurucu ve yöneticilerine; bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik birimi oluşturan kurum ve kuruluşların yöneticilerine; bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik eğitimi veren kurum ve kuruluşların yöneticilerine bir yıla kadar hapis ve yirmimilyar lira ağır para cezası verilir. Bu şekilde cezalandırılan kişiler, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.

c) Bu Kanunun 11 inci maddesine göre çalışma izni verilmeyen kişileri özel güvenlik görevlisi olarak istihdam eden kişi, kurum, kuruluş veya şirketlere, çalıştırdıkları her kişi için üçmilyar lira ağır para cezası verilir. Bu kişiler silahlı olarak çalıştırılmış ise altı aya kadar hapis ve çalıştırılan her kişi için altımilyar lira ağır para cezası verilir.

d) Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yaptırmadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine istihdam ettikleri her kişi için üçmilyar lira ağır para cezası verilir.

e) Bu Kanunda belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik hizmeti veya özel güvenlik eğitimi verdiğini ilan eden veya reklam yapan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altı aya kadar hapis ve onmilyar lira ağır para cezası verilir.

İdarî suçlar ve cezalar

MADDE 20. - Bu Kanunda öngörülen idarî suç ve para cezaları şunlardır:

a) Diğer kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak özel güvenlik hizmetini 5 inci maddede belirtilen süre içinde ilgili valiliğe bildirmeyen özel güvenlik şirketlerine her bildirim için birmilyar lira idarî para cezası verilir.

b) 6 ncı madde uyarınca mülkî idare amirlerince istenen ilave tedbirleri almayan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine ikimilyar lira idarî para cezası verilir.

c) 17 nci maddede belirtilen grev yasağına uymayan, ateşli silahını bu Kanuna aykırı veya görev alanı dışında kullanan veya özel güvenlik kimlik kartını başkasına kullandıran özel güvenlik görevlisine birmilyar lira idarî para cezası verilir ve bu kişilerin çalışma izni iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik görevlisi olamazlar.

d) 22 nci madde gereğince tespit edilip giderilmesi istenen eksiklikleri gidermeyen kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine ikimilyar lira idarî para cezası verilir.

e) Özel güvenlik görevlisini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştıran kişi, kurum ve kuruluşlara her eylemleri için birmilyar lira idarî para cezası verilir.

f) 11 inci maddenin ikinci fıkrası ile 12 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bildirimleri süresinde yerine getirmeyenlere birmilyar lira idarî para cezası verilir.

Bu maddede öngörülen idarî para cezaları o yerin en büyük mülkî amiri tarafından verilir. Verilen para cezalarına dair kararlar ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz, zaruret görülmeyen hâllerde, evrak üzerinden inceleme yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılır. İtiraz üzerine verilen kararlara karşı Bölge İdare Mahkemesine başvurulabilir. Bölge İdare Mahkemesinin verdiği kararlar kesindir. Bu Kanuna göre verilen idarî para cezaları, ilgili valilik veya kaymakamlığın bildirimi üzerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca tahsil olunur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Özel güvenlik malî sorumluluk sigortası

MADDE 21. - Özel hukuk kişileri ve özel güvenlik şirketleri, istihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla özel güvenlik malî sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Özel güvenlik malî sorumluluk sigortasına ilişkin esas ve usuller Hazine Müsteşarlığınca belirlenir.

Bu maddede öngörülen özel güvenlik malî sorumluluk sigortası, Türkiye’de ilgili branşta çalışmaya yetkili olan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Bu sigorta şirketleri özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yapmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe uymayan sigorta şirketlerine Hazine Müsteşarlığınca sekizmilyar lira idarî para cezası verilir. Bu para cezasının tahsilinde ve cezaya itiraz usulünde 20 nci maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.

Denetim

MADDE 22. - İçişleri Bakanlığı ve valilikler özel güvenlik hizmetleri kapsamında, özel güvenlik birimlerini, özel güvenlik şirketlerini ve özel güvenlik eğitimi veren kurumları denetlemeye yetkilidir. Denetimin mahiyeti, kapsamı, usul ve esasları yönetmelikte belirlenir.

Denetim sonucu tespit edilen eksikliklerin ilgili kişi, kurum, kuruluş ve şirketlerce, verilen süre içinde giderilmesi zorunludur.

Amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü tespit edilen şirketlerin ve özel eğitim kurumlarının faaliyet izni iptal edilir. Bu şekilde faaliyet izni iptal edilen şirketlerin veya kurumların, kurucu ve yöneticileri, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.

Ceza uygulaması

MADDE 23. - Özel güvenlik görevlileri Türk Ceza Kanununun uygulanmasında memur sayılır.

Bunlara karşı görevleri sebebiyle suç işleyenler devlet memurları aleyhine suç işlemiş gibi cezalandırılır.

Ruhsat harcı

MADDE 24. - Özel güvenlik şirketlerine ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlara faaliyet izni verilmesi için onmilyar lira; özel güvenlik görevlilerine çalışma izni verilmesi için ikiyüzmilyon lira ruhsat harcı alınır ve bu harç mal sandığına yatırılır.

 

 

 

 

 

Yeniden değerleme oranının uygulanması

MADDE 25. - Bu Kanunun 19 uncu maddesinde belirtilen ağır para cezaları, 20 nci maddesinde belirtilen idarî para cezaları, 21 inci maddesinde belirtilen idarî para cezası, 24 üncü maddesinde belirtilen ruhsat harçlarına ilişkin miktarlar her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranına göre artırılır.

Yönetmelik

MADDE 26. - Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin Yönetmelik, İçişleri Bakanlığınca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde çıkarılır.

Yürürlükten kaldırılan kanun

MADDE 27. - 22.7.1981 tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.

 

GEÇİCİ MADDE 1. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 2495 sayılı Kanuna göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilâtlarına özel güvenlik izni; özel güvenlik görevlilerine de beş yıl süreyle çalışma izni verilmiş sayılır.

 

 

 

 

Yürürlük

MADDE 28. - Bu Kanunun 19 ve 20 nci maddeleri Kanunun yayımı tarihinden itibaren dokuz ay sonra, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 29. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.