Kanun 2629 (1982) - UÇUŞ, PARAŞÜT, DENİZALTI, DALGIÇ VE KURBAĞA ADAM HİZMETLERİ TAZMİNAT KANUNU

Bu Kanun, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi personeli, görev ekibi personeli, paraşütçü, denizaltıcı, atmosferik dalış sistemi pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlar ve bunların adayları ile hava ve deniz vasıtaları içinde bulunan veya görevlendirilen diğer personel hakkında uygulanır.

Bu Kanunun amacı, birinci maddede sayılanların niteliklerinin, hizmet sürelerinin, kendilerine ödenecek tazminatlar ile bu tazminatların ödenmesine ilişkin esas ve yöntemlerin düzenlenmesidir.

Bu Kanunun uygulanmasında;

a) ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam hizmeti: Bu hizmetler, sağlık nedenleri hariç zorunlu olup, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam olarak gösterilen görevler ile bunların sevk ve idaresi ile bilfiil görevli ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam niteliklerini taşıyan personelin hizmetlerine denir.

b) ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam hizmet süresi: ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamların, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam kursunda ilk dalışa başlama tarihinden itibaren dalgıç ve kurbağa adamlar için dalıcılıktan, ADS pilotu için ADS pilotu kadrosundan ayrılmasına kadar geçen süredir.

c) Atmosferik dalış sistemi pilotu, dalgıç ve kurbağa adam, ADS pilotu adayı, dalgıç ve kurbağa adam adayı: Dalgıç ve kurbağa adam okul ve kurslarından diploma alan ve diploması usulüne göre onaylanan kimselere dalgıç ve kurbağa adam; bu personel arasından yurt içi veya yurt dışında müfredatı özel olarak belirlenmiş ADS pilotu kursundan diploma alan ve diploması usulüne göre onaylanan kimselere ADS pilotu; dalgıç ve kurbağa adam olmak için sayılan yerlerde fiilen eğitim ve öğrenime başlayanlara dalgıç ve kurbağa adam adayı; ADS pilotu olmak için fiilen eğitim ve öğrenime başlayanlara da ADS pilotu adayı denir. Kurbağa adamlar solunum yaptıkları gaza göre; “Havadan başka gazla dalış yapan kurbağa adamlar” ve “Hava ile dalış yapan kurbağa adamlar” olmak üzere ikiye ayrılırlar.

ç)  Denizaltıcı ve denizaltıcı adayı: Denizaltı kurslarından diploma alan ve diploması usulüne göre onaylanan kimselere denizaltıcı, denizaltıcı olmak için fiilen eğitim ve öğrenime başlayanlara denizaltıcı adayı denir.

d) Denizaltı hizmeti: Bu hizmet, sağlık nedenleri hariç zorunlu olup, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında denizaltı olarak gösterilen görevler ile bunların sevk ve idaresi ile bilfiil görevli denizaltıcı niteliklerini taşıyan personelin hizmetlerine denir.

e) Denizaltıcı hizmet süresi: Denizaltıcıların denizaltı kurslarında ilk dalışa başlama tarihinden itibaren dalıcılıktan ayrılmalarına kadar geçen sürelerdir.

f) Diğer personel: Hava vasıtası veya denizaltı vasıtaları içinde fiilen uçmak veya dalmak suretiyle bu vasıtaların uçmasında veya dalmasında görev alanlar dışında hangi meslek ve sınıftan olursa olsun, bu vasıtalarda bulunan veya kontrol ve tecrübe maksatları için görevlendirilen personeldir.

g) Görev ekibi ve görev ekibi adayı: Uçmakta olan bir hava vasıtasının içindeki pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı ve uçuş ekibinin dışında; uçağa verilen görevin yapılması için uçakta bulunması gerekli olan ve statüleri, Genelkurmay Başkanlığı, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca onaylanan, hava vasıtalarının uçurulması ile ilgili direkt bir sorumluluğu bulunmayan ve sadece ilgili uçuşlarda bulunarak hava vasıtasına verilen görevin yerine getirilmesi için uçakta bulunması gerekli olan kişilerdir. Görev ekibi olmak için ilgili hava vasıtasında fiilen eğitime başlayan kişi veya kişilere de görev ekibi adayı denir.

ğ) Hizmet yılı: 1 Eylül tarihinde başlayıp 31 Ağustos tarihinde biten 12 aylık dönemdir.

h) Kıstas aylık: En yüksek Devlet memuru aylığının (Ek gösterge dahil) brüt tutarıdır.

ı) Paraşütçülük hizmeti: Bu hizmet, sağlık nedenleri hariç zorunlu olup, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında paraşütçü, arama-kurtarma, iz bulucu, Özel Kuvvetler Komutanlığı personeli ve paraşütçü komando olarak gösterilen görevler ile bunların sevk ve idaresinde bilfiil görevli paraşütçü niteliklerini taşıyan personelin hizmetlerine denir.

i) Paraşütçülük hizmet süresi: Paraşütçülerin, okul veya paraşütçü kurslarında ilk atlayışa başlama tarihinden itibaren paraşütçülükten ayrılmalarına kadar geçen sürelerdir.

j) Paraşütçü ve paraşütçü adayı: Türk Silahlı Kuvvetlerinde paraşüt kursu açma yetkisine sahip komutanlık/birliklerden veya yurt içi, yurt dışı kurslarından paraşütçülük diploması alan ve diploması usulüne uygun olarak onaylananlara paraşütçü; paraşütçü olmak için sayılan yerlerde fiilen paraşütçülük eğitim ve öğrenimine başlayanlara, paraşütçü adayı denir.

k) Pilot ve pilot adayı: (Değişik birinci cümle: 22/1/2015-6586/65 md.)Türk Silâhlı Kuvvetleri uçuş eğitimi teşkillerinden veya Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından tertip edilen yurt içi veya yurt dışındaki uçuş okulu veya kurslarından pilotluk diploması alan ve diploması usulüne göre onaylanan kimseye pilot; pilot olmak için sayılan yerlerde fiilen uçuşa başlayanlara pilot adayı denir. Pilotlar, statülerine göre jet pilotu ve pervaneli pilotu olmak üzere ikiye ayrılır.

1. Jet uçuş birliklerinin ihtiyacını karşılamak üzere Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından jet pilotu olarak yetiştirilenler, jet pilotu sağlık kriterlerini ve kazandıkları nitelikleri muhafaza ettikleri sürece, jet pilotu statüsünde,

2. Jet pilotu statüsü dışında kalan diğer pilotlar pervaneli pilotu statüsünde,

kabul edilir. Jet pilotu statüsünün devamı için jet pilotlarının 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen zorunlu uçuş saatlerini jet uçağında uçmaları şarttır.

l) Seyrüsefer subayı ve seyrüsefer subayı adayı: Hava vasıtalarında pilot ile birlikte kokpit içinde fiilen uçarak, uçaktaki seyrüsefer sistemlerini kullanan ve vazifenin icra edilmesini planlama, uygulama ve takip suretiyle gerçekleştirmek üzere yetiştirilerek Seyrüsefer Subayı Sertifikası alan ve bu niteliğini muhafaza eden, sertifikaları Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca onaylanan kişiye seyrüsefer subayı, seyrüsefer subayı olmak için uçuşa başlayanlara seyrüsefer subayı adayı denir.

m) Silah sistem subayı ve silah sistem subayı adayı: Türk Silahlı Kuvvetleri uçuş teşkillerinde veya yabancı bir devlet uçuş okulu veya kurslarından silah sistem subayı diploması alan ve diploması usulüne göre onaylanan jet uçağında; darbe, av-bombardıman, av-önleme ve keşif görevleri yapılması için pilotla birlikte uçarak uçaktaki silah sistemlerini kullanan kişiye silah sistem subayı; silah sistem subayı olmak için jet uçağında uçuşa başlayan kişiye silah sistem subayı adayı denir.

n)  Taktik koordine subayı ve taktik koordine subayı adayı: Hava vasıtalarında pilot ile birlikte kokpit içinde fiilen uçarak, görevin icrasını sağlayan, uçuş görevinin taktik koordinasyon işlevini yapan, taktik koordine subayı diploması alan ve bu niteliğini muhafaza eden, sertifikaları Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca onaylanan kişiye taktik koordine subayı, taktik koordine subayı olmak için uçuşa başlayanlara taktik koordine subayı adayı denir.

o) Uçucu: Pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi ve bunların adaylarıdır.

ö) Uçuş: pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi, görev ekibi ve bunların adayları tarafından hava vasıtalarının içinde bulunmak suretiyle hava vasıtalarının uçurulması faaliyetidir.

p)  Uçuş ekibi ve uçuş ekibi adayı: Uçmakta olan bir hava vasıtasının içinde pilot ile beraber fiilen uçarak, hava vasıtasının uçurulmasına katılmaları gerekli olan ve uçuş ekibi sertifikası Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca onaylanan ve bu niteliğini muhafaza eden, pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı ve taktik koordine subayı dışında kalan kişilerdir. Uçuş ekibi olmak için ilgili hava vasıtasında fiilen eğitime başlayan kişi veya kişilere de uçuş ekibi adayı denir.

r) Uçuş hizmet süresi: Uçucuların, okul veya uçuş kurslarında ilk uçuşa başlama tarihlerinden itibaren uçuculuktan ayrılmalarına kadar geçen uçuculuk süreleridir.

s)  Yıl: 1 Eylül tarihinde başlayıp 31 Ağustos tarihinde biten 12 aylık dönemdir.

a) Jet pilot ve jet pilot adaylarına; uçuş hizmet yılı 15 yıl ve daha yukarı olanlar için kıstas aylığın % 130’u, uçuş hizmet yılı 15 yıldan az olanlar için ise kıstas aylığın % 116’sı,

b) Pervaneli pilot ve pervaneli pilot adaylarına; uçuş hizmet yılı 15 yıl ve daha yukarı olanlar için kıstas aylığın % 95’i, uçuş hizmet yılı 15 yıldan az olanlar için ise kıstas aylığın  % 83’ü,

c) Silah sistem subayı ve silah sistem subayı adaylarına kıstas aylığın % 100’ü,

ç) Seyrüsefer subayı ve seyrüsefer subayı adaylarına kıstas aylığın % 73’ü,

d) Taktik koordine subayı ve taktik koordine subayı adaylarına kıstas aylığın % 73’ü,

e) Uçuş ekibi subayları ile adaylarına kıstas aylığın % 73’ü,

f) Uçuş ekibi astsubayları ile adaylarına kıstas aylığın % 71’i,

g) Görev ekibi subayları ile adaylarına kıstas aylığın % 71’i,

ğ) Görev ekibi astsubayları ile adaylarına kıstas aylığın % 70’i,

h) Görev ekibi uzman jandarma ve uzman erbaşlar ile adaylarına kıstas aylığın  %69’u,

ı)(Ek: 13/7/2013-6496/26 md.) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olup Sağlık ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfında bulunan görev ekibi personeline kıstas aylığın %50’si,

üzerinden bu Kanuna ek cetvelde hizmet yılları (adaylar için birinci hizmet yılı) karşılığında gösterilen oranda aylık uçuş tazminatı ödenir.

Harp okulu öğrencileri ile sözleşmeli subay adaylarına pilotluk eğitimine başlamadan önce havacılık ders konuları içerisinde yapacakları fiili uçuş eğitiminin her uçuş saati başına kıstas aylığın %5’i tazminat olarak ödenir.

Askeri paraşütçü hizmet kadrolarına atanan paraşütçü ve paraşütçü adayı subay, sözleşmeli subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlarla, askeri paraşütçü niteliklerini korudukları halde kadro ve hizmet gerekleri nedeniyle Silahlı Kuvvetlerin diğer görevlerine atanan subay, sözleşmeli subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlardan Kuvvet Komutanı, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının onayı ile daha sonra tekrar paraşütçülük hizmetlerinde görevlendirilmeleri gerekli görülenlere zorunlu yıllık atlayış miktarının yarısını tamamladıkları sürece, kıstas aylığın %68’i üzerinden bu Kanuna ek cetvelde hizmet yılları (adaylar için 1’inci hizmet yılı) karşılığında gösterilen oranda aylık atlayış tazminatı ödenir. 

Paraşütçülerden, Özel Kuvvetler Komutanlığında veya Kuvvet Komutanlığına bağlı taburlarda bilfiil görev yapanlara, yıllık zorunlu atlayış miktarlarını tamamladıkları sürece ek cetvelde hizmet yılları karşılığında gösterilen aylık tazminat oranları subaylar ve sözleşmeli subaylar için 20, astsubaylar ve sözleşmeli astsubaylar için 15, uzman jandarma ve uzman erbaşlar için 10’ar puan artırılarak ödenir. Görev esnasında engelli hale gelerek sağlık kurullarından “paraşütle atlayamaz” raporu alan personel de diğer kadro görevlerine ataması yapılıncaya kadar bu fıkra hükmünden istifade etmeye devam eder.(1)

Paraşütçülerden, görevinin ihtisası gereği aynı zamanda dalgıç ve kurbağa adam olarak eğitim ve görev yapan subay, sözleşmeli subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara bu Kanunda gösterilen zorunlu yıllık dalış süresinin üçte birini tamamladıkları sürece ek cetvelde hizmet yılları karşılığında gösterilen aylık tazminat oranları 10’ar puan artırılarak ödenir. 

Askeri öğrencilerden (Sözleşmeli subay adayları ve sözleşmeli subaylar dahil) paraşütle atlayış eğitimine katılanlar ile askeri paraşütçü olmak üzere seçilen erbaş ve erlere, okul veya kursta her atlayış başına kıstas aylığın %2’si, temel atlayışlarını tamamlayarak paraşüt eğitimine devam eden askeri öğrenciler ile paraşütçü kadrolarında görevlendirilen erbaş ve erlere görevlendirildikleri müddetçe her atlayış başına kıstas aylığın %4’ü, atlayış tazminatı olarak ödenir. Yılda 40 atlayıştan fazlası tazminat yönünden dikkate alınmaz.

Denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam kadrolarına atanan veya denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam olmak üzere seçilerek eğitime başlayan personelden;

a) ADS pilotu ile ADS pilotu kursiyerlerine kıstas aylığın %82’si,

b) Denizaltıcı subaylar ve sözleşmeli subaylar ile denizaltıcı kursiyer ve stajyer subay ve sözleşmeli subaylara kıstas aylığın %82’si,

c) Denizaltıcı astsubaylar ve sözleşmeli astsubaylar ile denizaltıcı kursiyer ve stajyer astsubaylar ve sözleşmeli astsubaylara kıstas aylığın %73’ü denizaltıcı uzman erbaşlara kıstas aylığın % 65’i,

ç) Dalgıç ve havadan başka gazla dalış yapan kurbağa adamlara kıstas aylığın %67’si,

d) Hava ile dalış yapan kurbağa adamlara kıstas aylığın %65’i,

üzerinden bu kanuna ek cetvelde hizmet yılları (adaylar için birinci hizmet yılı) karşılığında gösterilen oranda aylık dalış tazminatı ödenir.

Denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam kursu gören sözleşmeli subay adayları ile kurbağa adam kursu gören harp okulu öğrencilerine kurs süresince kıstas aylığın %10’u oranında aylık dalış tazminatı ödenir. Denizaltıcı, dalgıç ve kurbağa adam olmak üzere seçilen erbaş ve erlere kursa katılmalarını takip eden aybaşından itibaren kıstas aylığın %5’i, kursu başarmalarından itibaren denizaltıcı, dalgıç ve kurbağa adam kadrolarında görevlendirildikleri müddetçe kıstas aylığın %10’u oranında aylık dalış tazminatı ödenir.

Denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam niteliklerini korudukları halde kadro ve hizmet gerekleriyle Silahlı Kuvvetlerin diğer görevlerine atananlardan, kuvvet komutanlarının, Jandarma Genel Komutanının veya Sahil Güvenlik Komutanının onayı ile tekrar denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam hizmetlerinde görevlendirilmeleri gerekli görülen ve sağlık durumları elverişli olan denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlara yıllık zorunlu dalış saatini tamamladıkları sürece hizmet yıllarına bağlı olarak denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlara ödenen oranda aylık tazminat ödenir.

a) Pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi ve görev ekibi personelinin uçuş tazminatı alabilmeleri için bir yılda en az; 

1. Uçuş hizmeti 10 yıldan az veya tüm uçuşu 1500 saatin altında olanların 60 saat, 

2. Uçuş hizmeti 10-20 yıl veya tüm uçuşu 1500-2500 saat arasında olanların 30 saat, 

3. Uçuş hizmeti 20 yıldan veya tüm uçuşu 2500 saatten fazla olanların 15 saat, 

uçuş yapmaları şarttır. 

b) Paraşütçülerin aylık atlayış tazminatı alabilmeleri için bir yılda en az; 

1. Asteğmen-yüzbaşı rütbelerindeki subaylar ile astsubay astçavuş -kıdemli üstçavuş rütbelerindeki astsubayların; 24,(1) 

2. Binbaşı-general rütbelerindeki subaylar ile astsubay kademeli kıdemli üstçavuş ve üzeri rütbesindeki astsubayların; 12,  

3. 1-15 yıl hizmet yılını dolduran uzman jandarma ve uzman erbaşların; 24, 16 yıl ve üzeri hizmet yılında olanların; 12,

paraşüt atlayışı yapmaları şarttır. 

c) Denizaltıcıların aylık dalış tazminatı alabilmeleri için bir yılda en az; 

1. Dalış hizmeti 10 yıldan az veya tüm dalışı 1500 saatin altında olanların 60 saat, 

2. Dalış hizmeti 10-20 yıl veya tüm dalışı 1500-2500 saat arasında olanların 30 saat, 

3. Dalış hizmeti 20 yıldan veya dalışı 2500 saatten fazla olanların 15 saat,

dalış yapmaları şarttır. 

ç)  Dalgıç ve kurbağa adamların aylık dalış tazminatı alabilmeleri için bir yılda en az; 

1. Dalış hizmeti 10 yıldan az veya tüm dalışı 600 saatin altında olanların 60 saat, 

2. Dalış hizmeti 10-20 yıl veya tüm dalışı 600-900 saat arasında olanların 30 saat, 

3. Dalış hizmeti 20 yıldan veya dalışı 900 saatten fazla olanların 15 saat,

dalış yapmaları şarttır. 

ADS pilotları kadro görevlerinde görevlendirildikleri sürece (ç) bendinde yer alan yıllık dalış saatlerinin %50’sini ADS ile tamamlamak zorundadırlar. ADS ile %50 dalış süresini tamamlayamayanlar, dalış tazminatına hak kazanabilmek için kalan süreleri (ç) bendine göre ADS haricinde tamamlamak zorundadırlar.

d) Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca Genelkurmay Başkanlığının onayı alınmak kaydıyla; 

1. Bu maddede belirtilen yıllık zorunlu uçuş, atlayış ve dalış süreleri malzeme, araç ve teknik zorunluluk veya imkânsızlıklar nedeniyle veya olağanüstü durumlarda azaltılabilir.	 

2. Pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi personeli, paraşütçü, denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlardan;

(a) 20 uçuş/dalış hizmet yılı veya 2500 saatten fazla uçuşu/dalışı olan pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi personeli ve denizaltıcılar,

(b) 20 dalış hizmet yılı veya 900 saatten fazla dalışı olan ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlar, 

(c) Binbaşı-General ve kademeli kıdemli üstçavuş ve üzeri rütbelerindekiler ile 15 yıllık hizmete haiz uzman jandarma ve uzman erbaşlar veya 500’den fazla atlayışı olan paraşütçülerin,

statü ve hakları saklı kalmak üzere, 3 yıla kadar yıllık zorunlu uçuş, atlayış ve dalış süre ve miktarları aranmayabilir. 

3. (Ek: 2/1/2017-KHK-681/53 md.; Değiştirilerek kabul: 1/2/2018-7073/53 md.) Paraşütçü, denizaltıcı, dalgıç ve kurbağa adamlardan hizmet yılı içerisinde zorunlu atlayış miktarlarını ve dalış sürelerini sınır ötesi operasyonlar nedeniyle tamamlayamayanlar hakkında statü ve hakları saklı kalmak üzere 3 yıla kadar yıllık zorunlu atlayış miktarı ve dalış süresi aranmaz.(1)

e)  Yıllık zorunlu uçuş saati, atlayış miktarı veya dalış süresini tamamlamayanların uçuş, atlayış ve dalış tazminatının %50’si müteakip hizmet yılı başlangıcından itibaren kesilir. Normal tazminat önceki yıldan noksan kalan süre veya miktarın tamamlanmasını takip eden aybaşından itibaren ödenmeye başlanır. 

f) Pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi personeli, görev ekibi, paraşütçü, denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamların aylık tazminat alabilmeleri için görev ve hizmete ilişkin istekleri gereği gibi yerine getirmedikleri yolunda bir yıl içinde emrinde çalıştığı en yakın iki üst derece amirlerinin imzasını taşıyan yazılı iki ihtar veya aylık bir fena faaliyet raporu almamış olmaları şarttır. Bu şartı taşımayanların tazminatının %50’si tebliğ tarihini izleyen aybaşından itibaren kesilir. Bu kesilme durumunu düzelttiğine dair en yakın iki üst derece amirlerinden olumlu kanaat raporu alıncaya kadar devam eder. Normal tazminat, olumlu kanaat raporunun alındığı tarihi izleyen aybaşından itibaren ödenir. 

g) Uçuş, paraşütle atlayış ve dalış hizmetine ilişkin görevler sırasındaki kazalar ve diğer sağlık nedenleri sonucunda hava değişimi alan veya geçici olarak uçuştan, paraşütçülükten veya dalıştan başka hizmetlere nakledilen pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi, görev ekibi, paraşütçü, ADS pilotu, denizaltıcı, dalgıç ve kurbağa adamlara iki yıl süre, ruh sağlığı hastalıkları nedeniyle hava değişimi alan personele bir yıl süre ile son aldıkları aylık tazminat ödenir. Bu süreler uçuş, atlayış, dalış hizmetinden sayılır ve bu süre zarfında uçuş, atlayış, dalış zorunluluğu aranmaz. Ruh sağlığı hastalıkları nedeniyle bir yıldan fazla hava değişimi alan personelin aylık uçuş, atlayış, dalış tazminatı kesilir. Bunların hizmet süreleri ilerletilmeye devam edilir. Bunlar tekrar göreve başladıklarında diğer şartları haiz iseler aylık tazminatları göreve başladıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren ödenir. 

ğ) Uçuş, paraşütle atlayış, dalış tazminatı alan personelden uçuş, paraşütle atlayış ve dalışla ilgisi olmayan yurt dışı daimi görevlere atananların yurt dışı daimi görevlerde geçen süreleri uçuş, atlayış, dalış hizmet süresinden sayılır. Ancak, bu görevlere atananların yurttan ayrılış tarihini izleyen aybaşından itibaren aylık uçuş, atlayış ve dalış tazminatı kesilir. 

h) (Değişik birinci cümle: 15/8/2016-KHK-671/12 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6757/10 md.) (a)  bendi kapsamına giren personele, aynı bentte belirtilen zorunlu uçuş saatinden fazla uçtukları her uçuş saati için uçuş hizmet yılının son ayındaki uçuş tazminatının; jet pilotları, pervaneli pilotları, silah sistem subayları ve seyrüsefer subayları için %7’si, taktik koordine subayları ile uçuş ekibi ve görev ekibi personeli için %5,5’i oranında  ayrıca her yıl toptan ödeme yapılır. Bu ödemenin yapılmasında 80 saatten fazla uçuşlar dikkate alınmaz. Ancak, görev ve hizmet ihtiyaçları nedeniyle kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen ve Genelkurmay Başkanlığınca onaylanan bilfiil uçuş gerektirmeyen kadro görev yerlerine atanan veya bu kadro görev yerlerinde görevlendirilenlerden, 10’uncu uçuş hizmet yılını tamamlamış ve toplam uçuşu 1000 saatten fazla olan pilot, silah sistem subayları, seyrüsefer subayları ve uçuş ekibi personeline (a) bendinde belirtilen zorunlu uçuş saatlerini tamamlamaları şartı ile 80 saatlik uçuş karşılığının %80’i yıllık uçuş tazminatı olarak ödenir. (Ek cümle: 20/11/2017-KHK-696/38 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/33 md.) %80 oranı, 18 uçuş hizmet yılını dolduran jet pilotları için %160 olarak uygulanır. Bu şekilde ödenen tazminat, damga vergisi hariç hiçbir vergiye tabi tutulmaz. Zorunlu uçuş veya dalış saatlerinin (d) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca indirilmesi halinde, bu ödemelerin hesabında indirimli süreler dikkate alınır.

Yıpranma tazminatının ödenme usul ve şartları aşağıda gösterilmiştir.

a) Uçuş, atlayış veya dalış kıymetlendirme kurulu kararı ile;

1. Sekiz uçuş hizmet yılını tamamladıktan sonra daimi olarak yer hizmetine nakledilen pilot, silah sistem subaylarına, seyrüsefer subaylarına veya taktik koordine subaylarına,

2. Oniki uçuş hizmet yılını tamamladıktan sonra daimi olarak yer hizmetine nakledilen uçuş ekibi ve görev ekibi personeline,

3. Sekiz paraşütle atlayış hizmet yılını tamamladıktan sonra daimi olarak diğer sınıf görevlerine nakledilen veya paraşütçülük görevi yapamayan askeri paraşütçülere,

4. Denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam subay, sözleşmeli subay, astsubay ve sözleşmeli astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar için sekiz dalış hizmet yılını tamamladıktan sonra denizaltı, dalgıç ve kurbağa adam hizmet kadrolarında görev alamayacak duruma gelerek daimi olarak diğer görevlere nakledilen denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlara(2) ,

b) Uçuş, atlayış, dalış hizmetine ilişkin görevler sırasındaki kazalar sonucunda veya diğer sağlık nedenleri ile yetkili sağlık kurulları raporlarına dayanılarak daimi olarak yer hizmetine veya diğer sınıf görevlerine nakledilen uçucu, paraşütçü, denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlara,
Silahlı Kuvvetlerde görevde bulundukları sürece uçuş, atlayış, dalış görevlerinden ayrıldıkları tarihteki derece ve kademelerinin karşılığı gösterge ve ek gösterge rakamlarının ödeme yapılacak aydaki aylık katsayısı ile çarpılması sonucu bulunacak tutarın %10’u kadar aylık yıpranma tazminatı ödenir. Ancak bu tazminat 10 yıldan sonra ödenmez.

c) Uçuş, atlayış, dalış görevlerinden disiplinsizlik nedeniyle veya kendi istekleri ile ayrılanlara yıpranma tazminatı ödenmez.

Hava vasıtası veya denizaltı vasıtaları içinde fiilen uçmak veya dalmak suretiyle bu vasıtaların uçmasında veya dalmasında görev alanlar dışında hangi meslek ve sınıftan olursa olsun, bu vasıtalarda bulunan veya kontrol ve tecrübe maksatları için görevlendirilen ve aylık uçuş veya dalış tazminatı almayan personele her uçuş veya dalış saati başına, kıstas aylığın %1’i oranında tazminat ödenir. Ancak bu şekilde görev yapanlara bir ay içinde ödenecek tazminat miktarı, kıstas aylığın  %10’unu geçemez.

a) Hava Harp Okulu, hava okulları, uçuş okulları ve kursları ile kıtalarda çift kumandalı hava vasıtalarıyla öğrenci ve pilotları fiilen uçuranlara uçuş saati başına,

b) Paraşütçü okul ve kurslarında öğrencilerini aynı hava vasıtalarından fiilen paraşütle atlatmak suretiyle yetiştiren öğretmenler ile kıtalarda paraşütçülük eğitimi için uçaktan paraşütle atlatma öğretmenliği yapanlara, uçaktan yaptıkları her atlayış grubu başına,

c) Dalgıç veya kurbağa adam okul ve kurslarında öğrencileri fiilen dalmak suretiyle yetiştiren öğretmenlerin her dalış saati başına,

ç) Denizaltı özel ihtisas kurslarındaki öğrencilerini denizaltı gemisinde fiilen daldırmak suretiyle yetiştiren öğretmenlere her dalış saati başına,

d) Dikey rüzgar tünelinde eğitim veren öğretmenlerin uçuş odasında bilfiil görev yaptıkları her uçuş saati başına,

kıstas aylığın %0,6’sı tutarında, yetiştirme ikramiyesi ayrıca ödenir. Bu ikramiye öğretmenliğin yapıldığı ayın sonunda verilir.

Silahlı Kuvvetlerde uçucuların, paraşütçülerin ve denizaltıcıların bu hizmetlerini yapacakları her türlü hava vasıtası ve gemi tipi, görev ve ihtiyaca göre kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca saptanır.

Uçuş, paraşütle atlayış ve dalış hizmet sürelerinin hesabında başlangıç tarihi; okul veya kurslarda ilk uçuşa, atlayışa, dalışa başlanılan tarihtir.

Uçuştan, atlayıştan, dalıştan ayrılma tarihi ise durumlarına göre,

a) Uçuş, atlayış, dalış kıymetlendirme kurullarının karar tasdik tarihidir.

b) Yetkili Sağlık Kurulu raporunun tasdik tarihidir.

c) Uçuculardan istekleri üzerine ayrılmaları kabul edilenlerin dilekçe tarihidir.

ç)  Görev ekibinde yer alan personelin kadro görev yeri dışına atanması üzerine ilişik kestiği tarihtir.

Başlangıç ve ayrılma tarihleri arasındaki süre; uçuş, atlayış, dalış hizmet süresidir.

Uçuş, paraşüt, denizaltı, dalgıç ve kurbağa adam hizmet süreleri, hizmet yılı başlangıcına göre tespit edilir. Hizmet yılı hesabında ilk uçuşa, dalışa veya atlayışa başlayan personelin hizmet yılı birinci yıl olarak kabul edilir ve hizmet yılı sonraki yıllarda artarak devam eder. Yıl hesabında 6 ay ve daha fazla süreler tam yıla tamamlanır. 6 aydan az süreler dikkate alınmaz. Hizmet yılları her yıl 1 Eylül tarihine göre düzenlenerek Genelkurmay Başkanlığı, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca onaylandıktan sonra ilgililere duyurulur.

(Değişik beşinci fıkra: 3/10/2016 – KHK-676/62 md.; Aynen Kabul: 10/11/2016-6758/43 md.) Pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi personeli, görev ekibi personeli, paraşütçü, denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlardan 23 yıl ve daha fazla uçuculuk, paraşütçülük, dalıcılık hizmet süresi olanlara 23 üncü hizmet yılı karşılığında gösterilen oranda aylık tazminat ödenir.  (Mülga ikinci cümle: 20/11/2017-KHK696/40 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/35 md.)(…)

a) Pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi personeli, görev ekibi personeli ve bunların adaylarının uçuş hizmet faaliyetlerinden,

b) Paraşütçü ve paraşütçü adaylarının uçuş faaliyetleri ile paraşüt atlayışlarından,  

c) Denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adamlar ile bunların adaylarının denizaltı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam hizmet faaliyetlerinden,

ç) Hangi meslek ve sınıftan olursa olsun; vazifeli olarak askeri hava vasıtası veya askeri maksatla kullanılan hava vasıtası veya denizaltıda bulunan askeri personel ile bir askeri hizmetin ifası için veya pilot yetiştirilmek üzere Türk Silahlı Kuvvetlerindeki teşkillere seçim veya bu teşkillerdeki fiili eğitimleri maksadıyla bu vasıtalarda bulunanlar, hava vasıtası veya denizaltıda bulundukları esnada veya paraşütle atlayış faaliyetlerinin etkisiyle,

şehit olan veya engelli hale gelenlere bu Kanun hükümlerine göre tazminat verilir.

a) (Değişik: 11/10/2011-KHK-666/6 md.) Şehit olanların kanuni mirasçılarına kıstas aylığın 100 katı,

 b) (Değişik: 11/10/2011-KHK-666/6 md.) Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz ve hayatını başkasının yardım ve desteği ile sürdürebilecek şekilde malul olanlara kıstas aylığın 200 katı, diğerlerine ise vazife malulü olanlar hakkında esas alınan 13/7/1953 tarihli ve 1053 sayılı Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkındaki Nizamnamede gösterilen engellilik derecelerine göre (a) bendinde belirtilen tutarın;

1 inci dereceye         %75’i,

2 nci dereceye          %65’i,

3 üncü dereceye         %55’i,

4 üncü dereceye         %45’i,

5 inci dereceye         %35’i,

6 ncı dereceye          %25’i,

c) (Değişik: 28/2/1995 -4082/3 md.) Yaralanma ve engellilik durumları (b) bendinde gösterilen derecelerde olmamakla birlikte görevlerinden ayrılmalarına neden olmuş ise, (a) bendinde belirtilen miktarın % 20'si,

Tutarında maddi ve manevi tazminat ödenir.

Bu tazminatın tespitine esas tutulacak kıstas aylığı,tazminat verilmesine dair karar tarihindeki kıstas aylığıdır.

d) (a) bendi esaslarına göre tespit edilen tazminatın kanuni mirasçılara intikalinde; şehidin eş ve füruu veya yalnızca füruu ile içtima eden ve ölüm tarihinde sağ olan ana ve babanın her birine ayrı ayrı olmak üzere % 10 tutarındaki kısmı verildikten sonra kalanı içtima eden diğer mirasçılara ödenir. Diğer hallerde miras hükümleri uygulanır. Ancak ana ve babaya verilen tazminat, çocukların her birine ödenen tazminattan fazla olamaz.

Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca teşkil edilecek yetkili kurullar tarafından uçucu, paraşütçü, denizaltıcı, ADS pilotu,dalgıç ve kurbağa adamlardan görevlerinin gerektirdiği nitelikleri kaybettikleri veya görev isteklerini yerine getirmedikleri anlaşılanların bu statülerine son verilir. (1)(2)

Olağanüstü hallerde Türk Silahlı Kuvvetlerinin uçucu, paraşütçü, denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam personel ihtiyacını karşılamak üzere silah altına alınan subay, sözleşmeli subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ile erbaş ve erlerden gerekli görülenler branşları ile ilgili okul, birlik veya kurslarda, eğitime tabi tutulurlar.

a) (Değişik: 11/10/2011-KHK-666/6 md.) Kurs esnasında subay, sözleşmeli subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar kendi statüsünde bulundukları adaylar gibi tazminat alırlar. Subay, sözleşmeli subay, astsubay ve sözleşmeli astsubaylara kurslardan ve okullardan mezuniyeti müteakip Silahlı Kuvvetler içinde veya dışında geçmiş uçuculuk, paraşütçülük, dalıcılık hizmet yılları da dikkate alınarak aylık uçuş, paraşüt, dalış tazminatı ödenir.

b) Uçucu, denizaltıcı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam erbaş ve erlere okul veya kursta kıstas aylığının % 2'si, kursu bitirip kadrolarda görevlendirildikleri sürece kıstas aylığının % 4,ü aylık uçuş, dalış tazminatı olarak ödenir. Ancak uçuculardan fiilen pilotluk görevini yapanlara kıstas aylığının % 10'u, aylık uçuş tazminatı olarak ödenir.(3)

c) Paraşütçü erbaş ve erlere birlik veya okullardaki yer eğitim süresince her atlayış başına kıstas aylığının % 1,5'u temel atlayışlarını tamamlayarak kadrolarda görevlendirildikten sonra her atlayış başına kıstas aylığının % 3' ü paraşüt atlayış tazminatı olarak ödenir. Yılda 40 atlayıştan fazlası tazminat yönünden dikkate alınmaz.

d) Yukarıdaki bentlerde sayılanlara bu Kanun hükümlerine göre şehitlik ve engellilik tazminatı ödenir.(4)

Bu Kanunda belirtilen aylık tazminat aybaşında peşin olarak ödenir ve damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi değildir. Aylık tazminat ödemelerinde Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun aylıklara ilişkin hükümleri uygulanır.(5)

a) Pilot paraşütçülere ayrıca aylık atlayış tazminatı ödenmez.

b) Paraşütçüler, uçuş tazminatından yararlanamazlar.

c) Denizaltı, ADS pilotu, dalgıç ve kurbağa adam hizmetlerinden ancak birinden tazminat ödenir.(1)

Bu Kanun kapsamına girenlerden 3/11/1980 tarih ve 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre görev yaparken bu Kanunun 13 üncü maddesindeki faaliyetlerinden dolayı şehit olanlar veya engelli hale gelenler 14 üncü maddeye göre şehitlik ve engellilik tazminatı alırlar, ayrıca 2330 sayılı Kanundan yararlanamazlar.(2)

(926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek-17.maddesinin (a) bendinin değiştirilmesine ilişkin olup, ilgili kanundaki yerine işlenmiştir.)

(926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 137 . maddesine bağlı Ek-VII sayılı cetvelde değişiklik yapılmasına ilişkin olup, ilgili kanundaki yerine işlenmiştir.)

926 sayılı Kanunun ek geçici 98 inci maddesi kapsamındakiler hariç olmak üzere, 18 yıllık uçuş hizmet süresini tamamlayan jet pilotlarına 7 nci maddenin (h) bendi uyarınca yapılan toptan ödemeye esas 80 saatten fazla uçtukları her bir uçuş saati için, hizmet yılının son ayındaki uçuş tazminatının %14’ü oranında tazminat her hizmet yılı sonunda ayrıca ödenir. Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve 40 saatten fazla uçuşlar dikkate alınmaz. 	

Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarında istihdam edilen personel hakkında bu Kanun hükümlerinin uygulanmasında; bu Kanunda Türk Silahlı Kuvvetlerine yapılan atıflar ilgisine göre Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına, Genelkurmay Başkanlığına yapılan atıflar ise İçişleri Bakanlığına yapılmış sayılır.

Pilot, silah sistem operatörü, uçuş ekibi personeli ile denizaltıcı, dalgıç ve kurbağa adamların, hizmet yıllarının tespitinde bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçen uçuş veya dalış hizmet süreleri de dikkate alınır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce paraşütçü niteliğini kazanan ve halen Silahlı Kuvvetlerde görevli bulunan subay ve astsubayların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki paraşütçülük hizmet yıllarının tespitinde, sertifika alarak paraşütçülük niteliğini kazandıktan sonra; yaptıkları her 6 atlayış bir paraşütçü hizmet yılı olarak kabul edilir. Ancak bu şekilde bulunan hizmet yılları toplamı sertifika aldıkları tarih ile Kanunun yürürlüğe girdiği tarih arasındaki süreyi geçemez.

Paraşütçülük hizmet yılları tespit edilip Kuvvet Komutanlıklarınca onanıncaya kadar geçecek süre içinde kendilerine926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek-17 nci maddesine göre emsali bulundukları rütbedekilere ödenen tazminat miktarı kadar aylık atlayış tazminatı verilir. Hizmet yılları belirlendikten sonra tazminat farkları ayrıca ödenir.

Uçucu ve paraşütçülerin 1 Eylül 1982 tarihine kadar zorunlu uçuş saati veya atlayış miktarları Kuvvet Komutanlıklarınca saptanır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; eğitim, harekat ve lojistik destek hizmetleriyle ilgili faaliyetlerin yürütülmesi ile görevlendirilmiş olan Hava Kuvvetleri Komutanlığı pervaneli pilotlarının aylık uçuş tazminatı, jet pilotu statüsü esaslarına göre ödenir.

Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilerek ihraç edilen personel hariç olmak kaydı ile, 2015-2016 hizmet yılı içerisinde zorunlu atlayış miktarlarını ve dalış sürelerini 15 Temmuz 2016 tarihi ve sonrasında tamamlayamayanlar hakkında, statü ve hakları saklı kalmak üzere 7 nci maddede düzenlenen yıllık zorunlu atlayış miktarı ve dalış süreleri aranmaz. Bu kapsamda bulunan personel, bu Kanunun öngördüğü haklardan aynen istifade eder.

a) 17/1/1963 tarih ve144 sayılı uçuş Hizmetleri Tazminat Kanunu ile 18/4/1963 tarih ve223 sayılı Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Tazminat Kanunu ve bu Kanunların ek ve değişiklikleri,

b) 27/7/1967 tarih ve926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek-5 inci maddesinin; 144 ve223 sayılı Kanunların uygulanmasına ilişkin olarak albay maaşını tarif eden hükümleri,

c) 27/7/1967 tarih ve926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek-6 ncı maddesi,

Yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu Kanun 1 Mart 1982 tarihinden geçerli olarak yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

12.3.1986 tarihli ve 3268 sayılı, 9.4.1987 tarihli ve 3347 sayılı, 28.10.1988 tarihli ve 3479 sayılı kanunlar ile Bakanlar Kuruluna verilen Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi bu kanunlarla verilen süre bitimine kadar geçerlidir.