Kanun 3466 (1988) - UZMAN JANDARMA KANUNU

Bu Kanunun amacı, Jandarma Genel Komutanlığınca belirlenen kadro görev yerlerinde devamlı personel istihdam ederek hizmetteki verimi artırmak maksadıyla; Uzman Jandarma temini, bunların hizmet şartları, görev ve sorumlulukları, hak ve yükümlülükleri ile ilgili esas ve usulleri düzenlemektir.

Bu Kanun, Uzman Jandarmalarla, bunları istihdam edecek bütün jandarma birlik, kurum ve kuruluşları kapsar.

Bu Kanunda yer alan deyimlerden;

a) Uzman Jandarma Adayı : Uzman Jandarma yetiştirilmek üzere Uzman Jandarma Okuluna alınanları,

b) Uzman Jandarma: Bu Kanuna göre Uzman Jandarma Okulunu başarı ile bitiren Uzman Jandarma çavuştan Uzman Jandarma sekizinci kademeli çavuşa kadar rütbeleri haiz asker kişileri,

İfade eder.

Uzman jandarma kaynaklarını, 18 yaşını bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen en az lise veya dengi okul mezunu erkeklerden;

a) Muvazzaf askerlik hizmetini yapmış olanlardan terhisi müteakip iki yıl içerisinde müracaat edenler,

b) Muvazzaf askerlik hizmetini yapmamış olanlar,

Teşkil eder.

Sadece jandarma bando komutanlıklarında istihdam edilmek üzere, 18 yaşını bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen en az lise veya dengi okul mezunu bayanlar da uzman jandarma kaynakları arasında yer alır.

Uzman Jandarma olacaklarda aranacak şartlar ile Uzman Jandarma Okulunda öğrenim ve eğitim gören adaylara uygulanacak genel esaslar aşağıda gösterilmiştir. 

a) Uzman Jandarma olabilmek için 6 aydan az olmayan eğitim ve öğrenimi başarıyla bitirmek şarttır.

b) Uzman Jandarma adaylarının ihtiyaçları Devlet tarafından karşılanır.

c) Uzman Jandarma öğrenimi esnasında yetkili kurullarca başarısız veya disiplinsiz olduğuna karar verilen adaylarla, haklarında mahkemelerce veya sağlık kurullarınca Uzman Jandarma adayı olamayacağına karar verilenlerin ilişiği kesilir.

d) (Değişik: 1/7/1992 -3829/2 md.) Sağlık sebebi dışında ilişkileri kesilenlere, personel ve amortisman giderleri hariç, Devletçe yapılan masraf,faiziyle birlikte ödettirilir.(1)
İlişikleri kesilenler subay, astsubay, Uzman Jandarma ve uzman erbaş olarak Silahlı Kuvvetlere alınamazlar. 

(Değişik: 1/7/1992 -3829/2 md.) Bunlardan muvazzaf askerlik hizmetini yapmamış olanların, sağlık kurullarınca Uzman Jandarma adayı olamayacağına karar verilenler hariç olmak üzere, okulda geçen süreleri hizmetlerinden sayılmaz.

Uzman jandarma adayları ve uzman jandarmalar, ihtiyaca göre düzenlenecek kurslar ile ihtisas eğitimine tâbi tutulabilir. Uzman jandarmalar, eğitim aldıkları ihtisas kollarında istihdam edilebilir. Tâbi tutulacakları kurslar ile ihtisas eğitimlerinin süre ve şekli yönetmelikle düzenlenir.

(Ek fıkra: 6/12/2019-7196/47 md.) Uzman jandarmalar, jandarma branşı mensubudur. Ancak, sağlık durumlarının jandarma branşı hizmetine elverişli olmadığına dair haklarında sağlık kurulu raporu düzenlenen uzman jandarmalar, branş belirleme kurullarınca uygun görülen branşlara geçirilirler.

(Değişik birinci fıkra: 12/6/2003-4892/3 md.) Uzman jandarmaların mecburî hizmet süresi, uzman jandarma çavuşluğa nasıp tarihinden itibaren onbeş yıl olup, yaş hadleri 56’dır. Bunun beş yıl fazlası ise askerlik çağı sonudur. Barışta ve seferde bu süreye kadar yedeğe ayrılmış uzman jandarmalar en genç olanlarından başlanmak üzere hizmete çağrılabilirler. (3)
 
(Ek fıkra: 1/7/1992 - 3829/3 md.; Değişik fıkra: 20/11/2017-KHK-696/67 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/62 md.) Durumları birinci fıkra hükümlerine uyan uzman jandarmalardan mecburi hizmetle yükümlü olduğu süre içinde istifa edenler veya ilişiğinin kesilmesini gerektiren bir suç işleyenler ya da sağlık sebebi hariç başka herhangi bir sebeple ayrılanlar, kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanuni faizi ile birlikte tazminat olarak öderler.

Uzman Jandarmalar :
 
a) Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanun ve Yönetmeliğinde erbaşlar için belirtilen görevlerle istihdam edildikleri kadroların açıklamalarında belirtilen görevleri,
 
b) Zabıta memuru olarak, 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun verdiği görevleri yapar ve yetkileri kullanırlar.

Uzman jandarmalar, çavuş rütbesi taşıyan asker kişi sayılırlar. Bunlar muvazzaflık hizmetinde ve yedeklik döneminde iken hizmete çağrıldıklarında uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, erbaş ve erlerin üstü olup, (…)(1) cezaî müeyyideler ile yargılama usulü bakımından erbaşlarla aynı hükümlere tâbi tutulurlar. Askerî öğrencilerle astlık ve üstlük münasebetleri yoktur. (1)(2)
 
Uzman jandarmalar, terhis kaydı, yedeklik yoklaması, hizmete celp, eğitim ve tatbikat gibi yedeklik dönemine ilişkin olarak bu Kanunda düzenlenmeyen hususlarda 1111 sayılı Askerlik Kanununun ilgili hükümlerine tâbidirler.
 
Uzman jandarmalar, mülkî görevlerin ifası sırasında işledikleri suçlardan dolayı 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine tâbidirler.

Uzman Jandarma rütbeleri aşağıda gösterilmiştir.

a) Uzman Jandarma Çavuş,

b) Uzman Jandarma Birinci Kademeli Çavuş,

c) Uzman Jandarma İkinci Kademeli Çavuş,

d) Uzman Jandarma Üçüncü Kademeli Çavuş,

e) Uzman Jandarma Dördüncü Kademeli Çavuş,

f) Uzman Jandarma Beşinci Kademeli Çavus,

g) Uzman Jandarma Altıncı Kademeli Çavuş,

h) Uzman Jandarma Yedinci Kademeli Çavuş,

ı) Uzman Jandarma Sekizinci Kademeli Çavuş,

Her rütbede normal bekleme süresi 3, en fazla bekleme süresi ise sıhhi izin süreleri hariç 4 yıl olup, terfiler her yıl 30 Ağustos tarihinde yapılır.

(Değişik: 11/2/2014-6519/55 md.)Uzman jandarma çavuşluğa nasıp Jandarma Genel Komutanının, terfiler ise Jandarma Genel Komutanlığı Kurmay Başkanının onayı ile yapılır.

Uzman Jandarma Okulundaki en az 6 aylık mesleki eğitim ve öğrenimini başarıyla bitirenler uzman Jandarma Çavuş nasbedilirler. Nasıpları okulu bitirdikleri takvim yılının 30 Ağustos'una götürülür. Nasıp düzeltilmesinden dolayı maaş, maaş farkı ve diğer özlük hakları ödenmez. Uzman Jandarma Çavuş nasbedilenler stajyer olarak 6 ay süre ile görevbaşı eğitimine tabi tutulurlar.

(Ek: 15/8/1991 - KHK-446/1 md.; Aynen kabul: 26/2/1992 -3777/1 md.) Uzman Jandarma Çavuşları ile Emeklilerinin askerlik hizmetinde geçen süreleri kıdemlerinden sayılır ve nasıpları buna göre düzeltilir. Nasıp düzeltilmesinden dolayı maaş, maaş farkları ve diğer özlük hakları ödenmez.

Uzman Jandarmalar hakkında her yıl yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde askeri ve mülki olmak üzere iki çeşit sicil belgesi düzenlenir.

(Değişik ikinci fıkra: 5/2/2009-5837/34 md.) Askerî ve mülki sicil belgelerinin yıllık sicil notu ortalaması sicil tam notunun % 60 ve yukarısı olan uzman jandarmalara kademe ilerlemesi yaptırılır. Kademe ilerlemesi şartları926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa göre yapılır. Mülki görevi bulunmayan jandarma birliklerinde görev yapanlar için sadece askerî sicil belgesi düzenlenir. Ancak, kademe ilerlemesi yapacak uzman jandarmalardan görev esnasında yaralanmaları sebebiyle uzun süreli tedaviye tabi tutulanlardan o yıla ait sicil notu olmayanların kademe ilerlemeleri, sicil notu şartı aranmadan sicil notu ortalamasına göre yapılır.

(Değişik üçüncü fıkra: 5/2/2009-5837/34 md.) Rütbe bekleme süresi içinde asgari iki yıllık sicili bulunan ve bu sicillerin ortalaması sicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı olanlar, bir üst rütbeye terfi ettirilirler. Ancak, yükselme sırasına girmiş bulunan uzman jandarmalardan görev esnasında yaralanmaları nedeniyle uzun süreli tedaviye tabi tutulanların rütbe terfi işlemleri, sicil notu ortalamasına göre yapılır.

Normal bekleme süresi sonunda bu rütbeye ait yıllık sicillerinin ortalaması sicil tam notunun % 60'dan aşağı olanlar o rütbede bir yıl daha bekletilirler. Müteakip yıl sonundaki yıllık sicil notları ortalaması sicil tam notunun % 60 ve yukarısı olanlar bir üst rütbeye terfi ettirilirler.

En fazla bekleme süresi sonunda terfi edemeyenler ile bir rütbede en fazla iki defa kademe ilerlemesi yapamayan Uzman Jandarmaların yetersizlikten ilişkileri kesilir.

Kıdem ve kıdem sırası aşağıdaki esaslara göre düzenlenir.

a) Rütbelerde kıdemler, Jandarma Genel Komutanlığının onay metninde yazılı tarihten başlar.

b) Aynı günde Uzman Jandarma Çavuşluğa nasbedilenler arasında kıdem sırası; okulda kazanılan not ortalamalarına göre tespit edilir ve bunlar kendi aralarında sıralanırlar.

c) (Değişik: 5/2/2009-5837/35 md.) Aynı rütbe ve nasıplar arasında kıdem sırası; her yıl tespit edilen yeterlik derecesine göre yapılır.

Uzman jandarmaların aşağıda yazılı herhangi bir durumun ortaya çıkması halinde Jandarma Genel Komutanının onayı ile ilişkileri kesilir.
 
a) Stajyer olarak görevbaşı eğitimine tabi tutulanlardan başarısız olanlar,
 
b) Mahkeme kararları ile rütbesi geri alınanlar,
 
c) (Değişik: 15/8/1991- KHK - 446/2 md.; Aynen kabul: 26/2/1992 - 3777/2 md.; Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
 
d) (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
 
e) (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
 
f) (Ek: 12/6/2003-4892/5 md.) Ertelenmiş, seçenek yaptırımlardan birine çevrilmiş, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş ve affa uğramış olsa bile, Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, Askerî Ceza Kanununun 131 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen az vahim hali hariç, basit veya nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, iftira gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı nitelikteki suçlardan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma suçlarından hüküm giyenler.(1)
 
(Ek fıkra: 1/7/1992 - 3829/4 md.; Mülga fıkra: 20/11/2017-KHK-696/68 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/63 md.) 
 
(Ek fıkra: 12/6/2003-4892/5 md.) 15 inci maddeye göre meslekten çıkarılan veya bu madde gereğince ilişikleri kesilen uzman jandarmalar yedekte, er kaynağına alınırlar.

Açığa çıkarılan, tutuklanan veya firar ve izin tecavüzünde bulunan, cezası infaz edilmekte olan uzman jandarmalar hakkında 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 65 inci maddesi hükümlerine göre işlem yapılır.
 
(Ek fıkra: 1/7/1992 - 3829/5 md.) Kazai ve idari kararlar neticesinde nasıp düzeltmesi, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunun 36 ncı maddesinin (a), (b) ve (e) bentleri hükümlerine göre yapılır.
 
(Ek fıkra: 13/7/2013-6496/36 md.) Esir düşen, harp gaibi olan veya enterne edilenler ile terörle mücadele görevi sırasında veya bu görevinden dolayı alıkonulan ya da kaybolan uzman jandarmalar hakkında 926 sayılı Kanunun bu husustaki hükümleri uygulanır.

Uzman jandarmaların astsubaylığa geçirilmesi ile ilgili usul, esas ve şartlar aşağıda belirtilmiştir :
 
a) Bu bentteki şartları sağlayan uzman jandarmalardan, Jandarma Genel Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, Jandarma Genel Komutanlığı tarafından görülecek lüzum üzerine kendi sınıflarında veya öğrenimleri ile ilgili ihtiyaç duyulan sınıflarda astsubay çavuşluğa nasbedilirler.
 
1. Kendi nam ve hesabına Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarından mezun olmak,
 
2. Muvazzaf astsubay olmaya istekli olmak,
 
3. 35 yaşından gün almamış olmak, (2)(3)
 
4. En az üç yıl uzman jandarma olarak görev yapmış olmak,
 
5. Yönetmelikte öngörülen sınavlarda başarılı olmak,
 
6. 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda ve ilgili yönetmelikte belirtilen; ceza durumuna, sicil notuna, kişisel ve ahlâkî niteliklerine, disiplin durumuna, görevdeki başarısına, sağlık durumuna, meslekî yeterliliğine ve sahip olması gereken diğer niteliklere ilişkin şartları sağlamak,
 
7. Tâbi tutulacakları temel askerlik eğitiminde başarılı olmak.
 
b) Bu bentteki şartları sağlayan uzman jandarmalardan, Jandarma Genel Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, astsubay meslek yüksek okullarında verilecek öğrenim ve eğitimi müteakip astsubay çavuşluğa nasbedilirler.
 
1. Jandarma Genel Komutanlığı tarafından belirlenen ve Genelkurmay Başkanlığı tarafından onaylanan sivil lise veya dengi okullardan mezun olmak,
 
2. Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavına başvuru tarihinde en az uzman jandarma birinci kademeli çavuş rütbesinde olmak,
 
3. Uzman jandarma olarak üçüncü hizmet yılını tamamlamış, altıncı hizmet yılını bitirmemiş olmak,
 
4. Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavına başvuru tarihinde 26 yaşından gün almamış olmak,
 
5. Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavında başarılı olmak,
 
6. 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda, 4752 sayılı Astsubay Meslek Yüksek Okulları Kanununda ve bu kanunlara dayanılarak yürürlüğe konulan yönetmelikler ile ilgili Yönetmelikte belirtilen; ceza durumuna, sicil notuna, kişisel ve ahlâkî niteliklerine, disiplin durumuna, görevdeki başarısına, sağlık durumuna, meslekî yeterliliğine ve sahip olması gereken diğer niteliklere ilişkin şartları sağlamak.

Yukarıdaki fıkra hükümlerine göre; astsubay nasbedilecekler, astsubay meslek yüksek okullarındaki öğrenim ve eğitimin süre ve şekilleri bakımından, 4752 sayılı Astsubay Meslek Yüksek Okulları Kanununa tâbi tutulurlar; astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine tâbi tutulacakların temel askerlik eğitimi esnasındaki öğrenim ve eğitim süre ve şekilleri, bu konuda yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirtilir. Uzman jandarmalardan astsubay nasbedileceklerin astsubay meslek yüksek okullarında veya tâbi tutulacakları temel askerlik eğitimi esnasındaki öğrenim ve eğitimlerinde, özlük hakları yönünden uzman jandarma statüleri devam eder, evli ve nişanlı olmama durumu ile öğrenime ara vermeme şartı aranmaz. Bunların astsubay meslek yüksek okullarında yatılı olarak öğrenim görmeleri ile ilgili hususlar yönetmelikte düzenlenir. Bunlara okul ve temel askerlik eğitimi süresince926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 143 üncü maddesinde belirtilen öğrenci harçlıkları ödenmez. Bu süre içinde Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakçilikleri rütbe, derece ve kademelerine göre emsalleri gibi devam eder.

Bu madde hükümlerine göre uzman jandarmalardan astsubaylığa geçirilenler926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümlerine tâbi olurlar. Bunların uzman jandarmalıkta geçen hizmet süreleri, astsubay rütbe bekleme süresinden sayılmaz.

Uzman jandarmalardan astsubaylığa geçirilenlerin mecburî hizmet süreleri, astsubay meslek yüksek okulunda geçen süreleri hariç tutulmak üzere, uzman jandarma çavuşluğa nasıp tarihinden itibaren onbeş yıldır.

Astsubay meslek yüksekokullarından başarısızlık nedeniyle veya kendi isteği ile ayrılan uzman jandarmalar, görevlerine iade edilirler. Bunların rütbe bekleme süreleri, okulda geçen süre kadar uzatılır, okulda geçen süreler mecburî hizmetlerinden sayılmaz.

Tâbi tutulacakları temel askerlik eğitimini başarıyla tamamlayamayan uzman jandarmalar, görevlerine iade edilirler. Bunların bulundukları rütbede bekleme süreleri, bir yıl uzatılır.

Atamalar Jandarma Genel Komutanlığının teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile yapılır. İllerde görev yapmak üzere atanacaklar iller emrine, diğerleri doğrudan görev yapacakları birlikleri emrine atanır. İller emrine atananların görev yerleri İl Jandarma Alay komutanının teklifi, valinin onayı ile belirlenir, diğer birliklere atananların görev yerleri ise ilgili komutanlarınca belirlenir.

(Değişik ikinci fıkra: 27/2/2008-5744/1 md.) Uzman Jandarma Okulunu başarı ile bitirenler, altı ay süre ile stajyer olarak görevbaşı eğitimine tabi tutulmak üzere kura ile atanır. Sağlık durumu, idari, asayiş ve diğer zorunlu sebepler dışında atandıkları görev yerlerinde asgari iki yıl kalmayanlar yeniden atamaya tabi tutulmaz. İl içindeki yer değiştirme işlemleri bu şarta tabi değildir.

Atamayla ilgili diğer hususlar yönetmelikte belirtilir.

Uzman Jandarmalar ile bakmakla yükümlü oldukları kimseler sağlık işlemleri, izin ve sıhhi izin süreleri yönünden, 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda belirlenen hükümlere tabidirler.

Uzman Jandarmalara 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda Uzman Jandarmalar için belirlenen gösterge tablosuna göre aylık verilir.

(Değişik:1/7/2022-7417/12 md.) Ayrıca, Uzman Jandarmalara dereceleri itibarıyla ekli Ek-1 sayılı ek gösterge cetveli ile belirlenen ek gösterge rakamları uygulanır.

Uzman Jandarmalara, Silahlı Kuvvetler Tazminatı, (...) (2) aile yardım ödeneği, doğum yardım ödeneği, ölüm yardımı ödeneği ve yakacak yardımı 926 sayılı Kanun, tayın bedeli 2155 sayılı Kanun, emniyet ve asayiş hizmeti muhtelif ücret ödemesi 2803 sayılı Kanun esaslarına göre ödenir.

Durumları uyanlar, 2629 sayılı Kanun hükümlerinden faydalanırlar.

(Ek fıkra: 12/6/2003-4892/7 md.; Mülga: 11/10/2011-KHK-666/7 md.)

(Ek fıkra: 24/7/2008-5793/20 md.) Her yıl 30 Ağustos Zafer Bayramı günü rütbe terfii onanan uzman jandarmalara rütbe terfiinin onaylandığı tarihten itibaren, takip eden aybaşına kadar olan döneme ait aylık farkları kıst olarak ödenir.

İlk defe göreve atanan Uzman Jandarmalar, Uzman Jandarma Çavuşluğa nasıp tarihini takip eden aybaşından itibaren aylığa hak kazanırlar.

(Ek: 12/6/2003-4892/8 md.) Ancak, uzman jandarma okullarından mezun olanlardan yeni görev yerlerine ataması yapılan uzman jandarmaların, takip eden aybaşına kadar olan döneme ait kıst aylıkları peşin ödenir.

Uzman Jandarma adaylarına okuldaki eğitim ve öğrenim süresince, uzman jandarma çavuş rütbesinin birinci kademe brüt aylığının net tutarında harçlık ödenir.

Bu harçlıklar hiçbir kesintiye ve vergiye tabi olmadığı gibi borç için de haczedilemez.

Uzman Jandarma Çavuşlarından, görevin ifası için sürekli veya geçici olarak görev yerinden ayrılanların yolluk giderleri ve gündelikleri yürürlükteki özel kanun hükümlerine göre ödenir.

Uzman Jandarmalar kendileri ile eşlerine ve velayet altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanundaki hükümler uyarınca mal bildiriminde bulunurlar,

Uzman Jandarmalar;

a) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile ilgilendirilirler ve bu Kanunun 32 nci madde (a) fıkrasında belirtilen fiili hizmet süresi zammından yararlanırlar.

b) 3 Ocak 1961 tarih ve 205 sayılı Kanunla kurulan Ordu Yardımlaşma Kurumunun daimi üyesi olup bu Kanun hükümlerine bağlıdırlar.

c) (Değişik: 24/4/2008-5758/10 md.) Emeklilik hakkını kazananlar emekliliklerini Ocak, Şubat, Temmuz veya Ağustos ayları içinde isteyebilir. Bu aylar dışındaki emeklilik istemleri ancak, Jandarma Genel Komutanının hizmet gerekleri itibarıyla uygun görmesi halinde kabul edilebilir.

Uzman Jandarmalar Türk Silahlı Kuvvetleri Kıyafet Yönetmeliğinde belirtilen kıyafeti giyerler. Uzman Jandarma adaylarının giyim, kuşam ve istihkakları askeri öğrenciler gibi düzenlenir. Uzman Jandarmaların giyimi kuşamı ve istihkakları ise 747l sayılı Kanuna göre verilir.

Uzman Jandarmalar, Uzman Jandarma çavuş rütbesine nasbedildikten sonra görev başı eğitimini müteakip, bedeli karşılığında zati tabanca edinebilir ve zati tabancalarını sivil ve resmi elbise ile görevli olmadıkları zamanlarda da taşıyabilirler. Emeklilik durumunda, emekli subay ve astsubaylara uygulanan statüde zati tabanca taşıma ruhsatı verilir.

Uzman Jandarmalar mevcut hükümlere göre Kamu Konutlarından istifade ederler.

Uzman Jandarmalar, Jandarma Genel Komutanlığının belirleyeceği esaslara göre sosyal tesislerden faydalanırlar.

Uzman Jandarmaların ödüllendirilmeleri926 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür.

Uzman Jandarmalarda aranacak nitelikler, duyuru, müracaat şekil ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sınav, öğrenim ve eğitim süresi ile tabi olacakları hususlar Uzman Jandarma Okulu Yönetmeliğinde; bunlara verilecek sicilin şekil ve usulleri, meslek içi eğitim, ihtisas kolları, kıta, karargah, kurum ve idari işlerde görevlendirilmeleri, ayırma, astsubaylığa geçirilme şekli, atamalar ve ilgili diğer hususlar Uzman Jandarma Atama Sicil Yönetmeliğinde gösterilir. Bu yönetmelikler, Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde İçişleri Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulur.

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara tanınmış olan genel ve özel kolluk kuvvetleri ile ilgili yetkiler uzman jandarmalar hakkında da uygulanır.

Bu Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 24/6/1965 tarih ve635 sayılı Uzman Jandarma Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.

Ortaokul ve dengi okul öğrenim düzeyine sahip uzman jandarmalardan görevde bulundukları süre içerisinde lise ve dengi okul öğrenimini tamamlayanların, mevcut derece ve kademelerine bir derece ilave edilmek suretiyle926 sayılı Kanuna ekli Ek-IX sayılı Cetvele intibakları yapılır.

Uzman jandarmalardan görevde bulundukları süre içerisinde iki yıl süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara bir kademe, üç yıl süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara iki kademe, dört veya daha uzun süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara ise bir derece verilir. İki veya üç yıl süreli yükseköğrenimini tamamlayarak intibakları yapılmış olanların, görevde bulundukları süre içerisinde dört veya daha uzun süreli yükseköğrenimi tamamlamaları halinde intibak işlemleri bir defaya mahsus olmak üzere tekrar yapılır. Yükseköğrenimden dolayı bir defadan fazla yapılan intibak işlemlerinin toplamı bir dereceden fazla olamaz.

İki veya daha uzun süreli yükseköğrenimi tamamladıktan sonra uzman jandarma nasbedilenlerin intibakları, yukarıda belirtilen esaslar dâhilinde uzman jandarmalığa nasıplarında yapılır.

Bu intibaklar, personelin mezuniyetine dair resmi belgeyi ibraz edip müracaatını yaptığı tarihten geçerli olarak yapılır. Ancak, bunlara geçmişe yönelik maaş ve maaş farkı ödenmez.

Uzman jandarmaların, yapılan intibaklarla bir üst maaş derecesinin birinci kademesine yükseltilmesi için terfi etmeleri beklenmez. Bu şekilde yapılan derece ilerlemesi ile üst rütbe maaşını almış olmak, üst rütbeye terfii gerektirmez.

İntibak yoluyla yapılacak derece ve kademe ilerlemelerinin nasıl yapılacağı ve onay makamları Uzman Jandarma Atama ve Sicil Yönetmeliğinde gösterilir.
Lise ve dengi okul öğrenim düzeyine sahip olan uzman jandarmalar, ikinci derecenin altıncı kademesine kadar ilerleyebilirler. Bunlardan ikinci derece için öngörülen üçüncü veya daha sonraki kademeleri kazanılmış hak aylığı olarak almış olanlardan; üçüncü kademede en az bir yılını tamamlayan, askeri ve varsa mülki sicil belgelerinin son altı yıllık sicil notu ortalaması sicil tam notunun yüzde doksanı ve daha yukarısı olan ve kademe ilerlemesi yapma şartlarını taşıyanlar,926 sayılı Kanuna ekli Ek-IX sayılı Cetvelin birinci derecesine yükseltilirler.

Ortaokul ve dengi okul öğrenim düzeyine sahip uzman jandarmalar hakkında926 sayılı Kanuna ekli Ek-IX sayılı Cetvelin bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilmeden önceki hali uygulanmaya devam olunur.

Askerî hizmete ilişkin görevleri sebebiyle haklarında kamu davası açılanlar hakkında 926 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

İçişleri Bakanı, uzman jandarmaların istek üzerine veya yaş haddi, adi malullük dahil malûllük veya vazife malûllüğüne bağlı emeklilik işlemleri ile istifa işlemlerine ilişkin onay yetkisini Jandarma Genel Komutanına devredebilir.

635 sayılı Uzman Jandarma Kanunu hükümlerine göre istihdam edilenler ile Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce emekli olan uzman jandarmalar bu Kanun hükümlerine tabi olurlar.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte uzman jandarma çavuş olarak en az bir yıl hizmet etmiş olan ve aşağıda belirtilen şartları sağlayan uzman jandarmalardan; Jandarma Genel Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, kendi sınıflarında veya öğrenimleri ile ilgili ihtiyaç duyulan sınıflarda astsubay çavuşluğa nasbedilirler.

1. Kendi nam ve hesabına Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek en az lise veya dengi okulları bitirmek,

2. Muvazzaf astsubay olmaya istekli olmak,

3. Başvuru tarihinde 28 yaşından gün almamış olmak,

4. En az üç yıl uzman jandarma olarak görev yapmış olmak,

5. Yönetmelikte öngörülen sınavlarda başarılı olmak,

6.926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda ve ilgili Yönetmelikte belirtilen; ceza durumuna, sicil notuna, kişisel ve ahlâkî niteliklerine, disiplin durumuna, görevdeki başarısına, sağlık durumuna, meslekî yeterliliğine ve sahip olması gereken diğer niteliklere ilişkin şartları sağlamak,

7. Tâbi tutulacakları temel askerlik eğitiminde başarılı olmak.

19 uncu maddenin ikinci fıkrasında yapılan değişikliğin uygulanmasına, personel muvazenesinin sağlanması amacıyla Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ilk atama yılından başlamak üzere kademeli olarak dört yıl içinde geçilir.

19 uncu maddenin ikinci fıkrasında yapılan değişikliğin uygulanmasına başlandığı tarihten önce ve dört yıllık kademeli uygulamaya ilişkin geçiş döneminde II nci coğrafî bölgede iki yıldan fazla hizmet yapanların, bu fazla hizmetleri garnizon dereceleri dikkate alınarak bir sonraki II nci coğrafî bölge hizmetlerinden sayılır.

Bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce askeri öğrencilikten ilişikleri kesilenlerden, kendilerine tahakkuk ettirilen borçlarını ödemiş yahut taksitlendirmiş olanlar ile yargılamaları devam edenler veya kesin hükme bağlanmış olanlar, üç ay içerisinde müracaat etmeleri halinde 5 inci madde hükmünden yararlandırılır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte halen görevde olan uzman jandarmaların,926 sayılı Kanuna ekli Ek-IX sayılı Cetvelin bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilmeden önceki haline göre belirlenmiş olan derece ve kademelerine; lise ve dengi okul öğrenim düzeyine sahip olanlara bir derece, iki yıl süreli yükseköğrenim düzeyine sahip olanlara bir derece ve bir kademe, üç yıl süreli yükseköğrenim düzeyine sahip olanlara bir derece ve iki kademe, dört veya daha uzun süreli yükseköğrenimi tamamlamış olanlara ise iki derece ilave edilerek926 sayılı Kanunun Ek-IX sayılı Cetveline intibakları yapılır.

Bu intibaklar, personelin mezuniyetine dair resmi belgeyi ibraz edip müracaatını yaptığı tarihten geçerli olarak yapılır. Ancak, bunlara geçmişe yönelik maaş ve maaş farkı ödenmez.

Uzman jandarmaların bu madde hükümlerine göre yapılan intibaklarla üst derecelerinin birinci kademesine yükseltilmesi için terfi etmeleri beklenmez. Bu şekilde yapılan derece ilerlemesi ile üst rütbe maaşını almış olmak, üst rütbeye terfii gerektirmez.

Statü değiştirerek subay veya astsubaylığa geçirilenlerden halen görevde olanlar da birinci fıkra ile düzenlenen intibak hükümlerinden yararlandırılır.

Uzman jandarma olarak görev yapmış olanlardan, bu görevleri üzerinden emekli, adi malullük, vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanların veya uzman jandarma görevi esas alınarak dul ve yetim aylığı bağlanmış olanların aylıkları, uzman jandarma görevinin sona erdiği tarihteki en son öğrenim durumları ve bu madde esas alınarak926 sayılı Kanunun Ek-IX sayılı Cetveline göre yeniden belirlenir. Aylıkların bu şekilde yeniden belirlenmesinden dolayı geçmişe yönelik aylık ve ikramiye farkı ödenmez.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce branşı görevini yapamayacak derecede hastalığı olan uzman jandarmalar yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarından yeniden sağlık kurulu raporu alarak başvurmaları halinde branş değişikliği işlemine tabi tutulurlar.

Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.