S. Sayisi: I t inhisarlann idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna mu- zeyyel 2159 sayih kanunun 9 uncu maddesine bir fikra eklenmesine dafr kanun layihasi ve Gumruk ve inhisarlar encumeni mazbatasile Tuz kanunu layihasi ve Gumrtik ve inhisarlar, Iktisad, Adliye, Maliye ve Butge encumenleri mazbatalan (1/623,1/47) tnhisarlarm idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna miizeyyel 2159 sayih kanunun 9 ncu mad- desine bir fikra eklenmesine dair kanun layihas rve Gumruk ve inhisarlar encumeni mazbatasi (1/623) T. C. • Ba?vekahi 27 - IX - 1936 Kararlar mudurlugu Sayi : 6/3353 Buyiik Millet Meclisi Yiiksek Reisligine 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine eklenen fikra hakkmda Gumruk ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve Icra Vekilleri Heyetince 29 - IX - 1936 tarihinde Yiiksek Meclise arzi kararlastirilan kanun layihasi esbabi mucibesile birlikte sunulmustur. Basvekil / . Inonii Mucib sebebler layihasi Bu sene havalarin cok yagisli gegmesi, Orta ve Dogu Anadoluda tuz gikarma islerini pek geri birakmistir. . Her sene haziran baslarinda tuz (^ekilebilirken bu seneki yagmurlar temmuz ortalarmda dahi tarn manasile istihsale baslanmasina mani olmustur. Bu verim eksikliginin agustos ve eylul aylarinda te- lafisi ic,in tedbirler almmis ise de yagmurlarm devam etmekte olmasmdan ve hasil olan tugyan ve sellerden bir kisirn tuzlalarimizda mevcud tesisat az veya <?ok bozulmustur. Bundan sonra havalar miisaid gitse de istihsalin yariya diismesi beklenebilir. Binaenaleyh, hayati ihtiyaglar arasmda bulunan tuzun muhakkak gibi goriilen buhranini halka his- settirmeden onlemek iizere tuzsuz kalacagi derpis olunan mintakalara uzakligma yakinligina bakil- maksizm yollar kapanip muvasala kesilmeden evvel simdiden ve miistacelen kaya, gol veya deniz tuzu yetistirmek zarureti kendisini gostermistir. Halbuki, 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesi; ambarlara sevkolunacak tuzlar satis fiatlarinin, kanuni fiata yalniz nakliye ve sigorta masraflannin ilavesile tesbitini amir bulunmaktadir. Bu ka- yidle bilfarz Qamaltmdan Erzuruma, Siirde veya daha igerilere gonderilecek tuzun sekiz kurustan satisa gikarilmasi lazimgelecektir ki, bu takdirde normal vaziyette mintakasi tuzlarmdan nihayet 4 - 4,5 kurusa beslenmekte olan her hangi bir yer bu gunku fevkalade durum dolayisile gonderilecek tuzu 3,5 - 4 kurus fazlasile tedarik zorunda bulunacaktir. Halka ucuz tuz yedirmek prensibine aykiri dii^ecek olan bu fiat yiikselmesine meydan venne-
S. Sayisi: I t inhisarlann idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna mu- zeyyel 2159 sayih kanunun 9 uncu maddesine bir fikra eklenmesine dafr kanun layihasi ve Gumruk ve inhisarlar encumeni mazbatasile Tuz kanunu layihasi ve Gumrtik ve inhisarlar, Iktisad, Adliye, Maliye ve Butge encumenleri mazbatalan (1/623,1/47) tnhisarlarm idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna miizeyyel 2159 sayih kanunun 9 ncu mad- desine bir fikra eklenmesine dair kanun layihas rve Gumruk ve inhisarlar encumeni mazbatasi (1/623) T. C. • Ba?vekahi 27 - IX - 1936 Kararlar mudurlugu Sayi : 6/3353 Buyiik Millet Meclisi Yiiksek Reisligine 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine eklenen fikra hakkmda Gumruk ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve Icra Vekilleri Heyetince 29 - IX - 1936 tarihinde Yiiksek Meclise arzi kararlastirilan kanun layihasi esbabi mucibesile birlikte sunulmustur. Basvekil / . Inonii Mucib sebebler layihasi Bu sene havalarin cok yagisli gegmesi, Orta ve Dogu Anadoluda tuz gikarma islerini pek geri birakmistir. . Her sene haziran baslarinda tuz (^ekilebilirken bu seneki yagmurlar temmuz ortalarmda dahi tarn manasile istihsale baslanmasina mani olmustur. Bu verim eksikliginin agustos ve eylul aylarinda te- lafisi ic,in tedbirler almmis ise de yagmurlarm devam etmekte olmasmdan ve hasil olan tugyan ve sellerden bir kisirn tuzlalarimizda mevcud tesisat az veya <?ok bozulmustur. Bundan sonra havalar miisaid gitse de istihsalin yariya diismesi beklenebilir. Binaenaleyh, hayati ihtiyaglar arasmda bulunan tuzun muhakkak gibi goriilen buhranini halka his- settirmeden onlemek iizere tuzsuz kalacagi derpis olunan mintakalara uzakligma yakinligina bakil- maksizm yollar kapanip muvasala kesilmeden evvel simdiden ve miistacelen kaya, gol veya deniz tuzu yetistirmek zarureti kendisini gostermistir. Halbuki, 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesi; ambarlara sevkolunacak tuzlar satis fiatlarinin, kanuni fiata yalniz nakliye ve sigorta masraflannin ilavesile tesbitini amir bulunmaktadir. Bu ka- yidle bilfarz Qamaltmdan Erzuruma, Siirde veya daha igerilere gonderilecek tuzun sekiz kurustan satisa gikarilmasi lazimgelecektir ki, bu takdirde normal vaziyette mintakasi tuzlarmdan nihayet 4 - 4,5 kurusa beslenmekte olan her hangi bir yer bu gunku fevkalade durum dolayisile gonderilecek tuzu 3,5 - 4 kurus fazlasile tedarik zorunda bulunacaktir. Halka ucuz tuz yedirmek prensibine aykiri dii^ecek olan bu fiat yiikselmesine meydan venne- ,a;gib| feTifeaJgyie haUerda*mbar ve tuzlalann normal satis fiatlarcni muhafazayi teminen i&.k kanunun 9 ncu nraddesme bir ftkra eklenmesi muyafik gorulimii?, ve kanun layihasi bu £a k l̂eme almmistir, Guinjuk ve inliisarlar eaoiimeiii mazbatasi Gumruk v& inhimrlar encumem 13 *XI -1936 Esas No. 1 Karw No. 1/623 Ytiksek Reislige 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine bir fik- ra eklenmesi hakkmda Basvekaletin 27 tesrini- ewel 1930 tarih ve 6/3353 numarali tezkeresile Biiyuk Meclise sunulan kanun layihasi encume- nimize havale edilmekle Gumruk ve inhisarlar vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum imudurlu- gu tuaj k«n?u\ mftduru Cavid Ekinin huzurlarile mtizakere edildi. Bu seienin yagisli gegmesi dolayisile bazi mmtakalaMaki memlehalarda tuz buhmmamasi yuziinden o mmtakalardaki halkin ihtiyaci an- cak uzak nrmtakalardan tuz sevkedildigi ve 2159 nunmrali kanunun 9 ncu maddesine gore de memlejfcia fiatma nakliye ve sigorta fiatlari zammedil#ek satildigi takdirde o mintakalar halki i§ini simdiye kadar satin aldiklan fiatdan, liQ ve dort kurus gibi bir fazla ile tuz temin etmek za#ureti h&sil olacaktir. Bu ise bir kisim halkin hetyati ihtiyaci iizerinde zorluk tevlid edeceginden bu mwntakalarda simdiye kadar mevcud olan fiatla tuz mubayaasmi temin mak- sadil© HiJkOjiaetge sevkedilen bu kanun layihasi heyeti upnumiyesi itibarile. eneumenimizee ka- bul ed i ln^ ve maddelere gecjlmisijir. Haddfr 1 : Hiikumetin teklif ettigi bu maddedei maksadi memlehalannda tuz bulun- miyan mmtakalara en uzak memlehadan dahi tuz sevfc^dildigi takdirde bu tuzun uterine ne mifetar i^asarifi nakliye ve sigorta zam;m«dilir- se edilsiii bu miktar nazari itibara alinmayip bu mmtijtkalarm kendilerine mahsus memleha- larmdan j almip anjbarlairda ve satis yerlerindeki satis fia$arrna kadar tuz fiatlarini indirerek satmafe i^ai Inbisoelar-vekaietine salSMyet veril- mesi oldugundan encumenimiz de ayni maksadla maddeyi aynen kabul etmistir. Madde 2 : Haziran iptidasinda baslayan tuz gekimi bu seneki yagmurlar dolayisile son za- mana kadar geri kaldigi agustos iptidalarmda Hukumetge goriilerek vesaitsizlik yuziinden kis mevsimindeki sevkiyatin imkansizligi ve miiski- l&ti nazari itibara alinarak agustos iptidasindan itibaren bu kabil ramtaka ambarlanna • tuz sev- kedilmistir. 0 tarhilerde sevkedilen bu tuzlann birinci madde hukmiine gore satilabilmek salahiyeti kanuniyesi alinmak i<jin teklif edilen ikinci mad- dede kanunun 20 agustos tarihinden muteber olmasi raiuharrerdir. Bu zaruret encumenimizee kabul edilmis ise de bunun muvakkat madde olarak yazilmasi da- ha ziyade muvafik goriilmus ikinci madde mu- vakkat madde olarak tadilen ilave edilmistir. Madde 3 : Yukarcda yazilan mucib sebebler- den dolayi Hiikumetin teklif ettigi ikinei madde tarihi nesrinden itibar edilmek suretile tadilen kabul edilmistir. Madde 4 : Hiikumetin ucjuneu maddesi dor- duncii madde olarak aynen kabul edilmistir. Havalesi mueibince Biitce encumenine tevdi edilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu. Gumruk ve In. E. Reisi M. M. Katiib Qorum Istanbul Balikesir / . Eker 8. Vrw S. Gokgiil Sinob Aydin E^ki^ehir H. Omooglv, N. Gohtepe Oz'damar Mardin Yozgad AbdurrezBOk $®iwm Eftrem Pekel ( S . Sayaa : 11)
,a;gib| feTifeaJgyie haUerda*mbar ve tuzlalann normal satis fiatlarcni muhafazayi teminen i&.k kanunun 9 ncu nraddesme bir ftkra eklenmesi muyafik gorulimii?, ve kanun layihasi bu £a k l̂eme almmistir, Guinjuk ve inliisarlar eaoiimeiii mazbatasi Gumruk v& inhimrlar encumem 13 *XI -1936 Esas No. 1 Karw No. 1/623 Ytiksek Reislige 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine bir fik- ra eklenmesi hakkmda Basvekaletin 27 tesrini- ewel 1930 tarih ve 6/3353 numarali tezkeresile Biiyuk Meclise sunulan kanun layihasi encume- nimize havale edilmekle Gumruk ve inhisarlar vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum imudurlu- gu tuaj k«n?u\ mftduru Cavid Ekinin huzurlarile mtizakere edildi. Bu seienin yagisli gegmesi dolayisile bazi mmtakalaMaki memlehalarda tuz buhmmamasi yuziinden o mmtakalardaki halkin ihtiyaci an- cak uzak nrmtakalardan tuz sevkedildigi ve 2159 nunmrali kanunun 9 ncu maddesine gore de memlejfcia fiatma nakliye ve sigorta fiatlari zammedil#ek satildigi takdirde o mintakalar halki i§ini simdiye kadar satin aldiklan fiatdan, liQ ve dort kurus gibi bir fazla ile tuz temin etmek za#ureti h&sil olacaktir. Bu ise bir kisim halkin hetyati ihtiyaci iizerinde zorluk tevlid edeceginden bu mwntakalarda simdiye kadar mevcud olan fiatla tuz mubayaasmi temin mak- sadil© HiJkOjiaetge sevkedilen bu kanun layihasi heyeti upnumiyesi itibarile. eneumenimizee ka- bul ed i ln^ ve maddelere gecjlmisijir. Haddfr 1 : Hiikumetin teklif ettigi bu maddedei maksadi memlehalannda tuz bulun- miyan mmtakalara en uzak memlehadan dahi tuz sevfc^dildigi takdirde bu tuzun uterine ne mifetar i^asarifi nakliye ve sigorta zam;m«dilir- se edilsiii bu miktar nazari itibara alinmayip bu mmtijtkalarm kendilerine mahsus memleha- larmdan j almip anjbarlairda ve satis yerlerindeki satis fia$arrna kadar tuz fiatlarini indirerek satmafe i^ai Inbisoelar-vekaietine salSMyet veril- mesi oldugundan encumenimiz de ayni maksadla maddeyi aynen kabul etmistir. Madde 2 : Haziran iptidasinda baslayan tuz gekimi bu seneki yagmurlar dolayisile son za- mana kadar geri kaldigi agustos iptidalarmda Hukumetge goriilerek vesaitsizlik yuziinden kis mevsimindeki sevkiyatin imkansizligi ve miiski- l&ti nazari itibara alinarak agustos iptidasindan itibaren bu kabil ramtaka ambarlanna • tuz sev- kedilmistir. 0 tarhilerde sevkedilen bu tuzlann birinci madde hukmiine gore satilabilmek salahiyeti kanuniyesi alinmak i<jin teklif edilen ikinci mad- dede kanunun 20 agustos tarihinden muteber olmasi raiuharrerdir. Bu zaruret encumenimizee kabul edilmis ise de bunun muvakkat madde olarak yazilmasi da- ha ziyade muvafik goriilmus ikinci madde mu- vakkat madde olarak tadilen ilave edilmistir. Madde 3 : Yukarcda yazilan mucib sebebler- den dolayi Hiikumetin teklif ettigi ikinei madde tarihi nesrinden itibar edilmek suretile tadilen kabul edilmistir. Madde 4 : Hiikumetin ucjuneu maddesi dor- duncii madde olarak aynen kabul edilmistir. Havalesi mueibince Biitce encumenine tevdi edilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu. Gumruk ve In. E. Reisi M. M. Katiib Qorum Istanbul Balikesir / . Eker 8. Vrw S. Gokgiil Sinob Aydin E^ki^ehir H. Omooglv, N. Gohtepe Oz'damar Mardin Yozgad AbdurrezBOk $®iwm Eftrem Pekel ( S . Sayaa : 11) - ' » Ht)KtTMBTtN TEKLlFt 2159 sayili kanunun dokuzuncu maddesine ck- lenen fikra hakkinda, kanun layihasi MADDE 1 — 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine agagidaki fikra eklenmigtir: (Muhitinin tuz ihtiyacmi temin edemeyecek tuzlalaria ambarlara mmtakalari tuzlalarmdan baska her hangi bir tuzla veya ambardan sevk edilecek tuzlarm fiatini, kendi mmtakalarm- dan tedarik edilen tuz sati§ fiatlerine kadar indirmege Giimriik ve inhisarlar vekaleti sala- hiyetlidir). Bs. V. /. Inowii Da. V. V. S. Arikan Mf. V. S. Arikan S.'t. M. V. V. Rana Tarhan Ad. V. $. Saracoglu Ha. V. V. $. Saracoglu Na. V. A. Qetinkaya Q. 1. V. Rana Tarhan M. M. V. K. Ozalp Ma. V. F. Agrali Ik. V. C. Bayar ZY. V. V. C. Bayar MADDE 2 — Bu kanun 20 agustos 1936 ta- rihinden itibaren meridir. MADDE 3 — Bu kanunun hiikmiinii icraya Giimriik ve inhisarlar vekili memurdur. 29 -IX -1936 GCMRttK VE iNHtSAKLAR ENCfrMENt NlN DE#t§TtRt§t 2159 sayih kanunun 9 ncu maddesine eklenen fikra hakkinda kanun layihasi MADDE 1 aynen. Hiikumetin birinci maddesi MUVAKKAT MADDE — Birinci maddede gosterilen sebeblerle zikrolunan mmtakalara 1 agustos 1936 tarihinden sonra gonderilmis. ve satilmig olan tuzlar igin de, mezkur madde hiikmii tatbik alunur. MADDE 2 — Bu kanun negri tarihinden mu- teberdir. MADDE 3 aynen. Hiikumetin iiciincii maddesi (S. Sayisi: 11)
- ' » Ht)KtTMBTtN TEKLlFt 2159 sayili kanunun dokuzuncu maddesine ck- lenen fikra hakkinda, kanun layihasi MADDE 1 — 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine agagidaki fikra eklenmigtir: (Muhitinin tuz ihtiyacmi temin edemeyecek tuzlalaria ambarlara mmtakalari tuzlalarmdan baska her hangi bir tuzla veya ambardan sevk edilecek tuzlarm fiatini, kendi mmtakalarm- dan tedarik edilen tuz sati§ fiatlerine kadar indirmege Giimriik ve inhisarlar vekaleti sala- hiyetlidir). Bs. V. /. Inowii Da. V. V. S. Arikan Mf. V. S. Arikan S.'t. M. V. V. Rana Tarhan Ad. V. $. Saracoglu Ha. V. V. $. Saracoglu Na. V. A. Qetinkaya Q. 1. V. Rana Tarhan M. M. V. K. Ozalp Ma. V. F. Agrali Ik. V. C. Bayar ZY. V. V. C. Bayar MADDE 2 — Bu kanun 20 agustos 1936 ta- rihinden itibaren meridir. MADDE 3 — Bu kanunun hiikmiinii icraya Giimriik ve inhisarlar vekili memurdur. 29 -IX -1936 GCMRttK VE iNHtSAKLAR ENCfrMENt NlN DE#t§TtRt§t 2159 sayih kanunun 9 ncu maddesine eklenen fikra hakkinda kanun layihasi MADDE 1 aynen. Hiikumetin birinci maddesi MUVAKKAT MADDE — Birinci maddede gosterilen sebeblerle zikrolunan mmtakalara 1 agustos 1936 tarihinden sonra gonderilmis. ve satilmig olan tuzlar igin de, mezkur madde hiikmii tatbik alunur. MADDE 2 — Bu kanun negri tarihinden mu- teberdir. MADDE 3 aynen. Hiikumetin iiciincii maddesi (S. Sayisi: 11) _ 4 - Tuz kanunu layihasi (1/47) T. C. Ba?vekalet 22 -IV -1934 Kararlar mudurlugu Sayi : 6/1001 Biiyiik Millet Meelisi Yuksek Reisligine (iumriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve lera Vekilleri Heyetince 17 - IV - 934 te Yuksek Meclise arzi kararlastirilan tuz kanunu layihasi esbabi mucibesile birlikte Yuksek huzurlanna sunul- mustur efendim. Basvekil tsmet Tuz inhisari kanunu layihasi esbabi mucibesi Efrat tarafmdan istihsal edilen tuzlardan bir resim almak §ekline nihayet veren ve tuz iinali ve istihsal|ni Devlet inhisarma alan 1278 tarihli tuz talimatnamesinin - bazi hukiimleri (muhtelif tarihlerde inesredilen nizamname, irade ve kanunlarla degistirilmis ise de - umumi hatlan bu giine kadar tatbik edilmekte bulunmustur. Gerek yarim asirdan fazla bir zaman evvel yapilmis olan bu talimatname ve gerek daha son- ra muhtelif mevzuattaki miiteferrik hiikumler tuz islerine ait kanuni esaslarm kolaylikla kavran- masini temin edemediginden tatbikatm verdigi neticelere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyaglarma uygun yeni hiikumler koymak ve diger taraftan meveut miinferit hukumleri birlestirmek iizere yeni bir kanun layihasinm tanzimi liizumu kendisini gostermi§ ve isbu kanun layihasi kaleme alin- mistir. Layiha tanzim olunurken, muhtelif memleketlerin tuz hakkmdaki mevzuati tetkik edilmis ve memleketimizde tatbiki mumkiin ve faydali goriilen kisimlarindan istifade olunmustur. Tuz uzerin- deki mevzuat lie, esasa irca olunabilir: 1 - Tuzdan bir resim almak suretile istihsal, ithal ve satisini serbest birakmak, 2 - Istihsal, ithal ve satisini inhisara tabi tutmak. (Tarn inhisar), 3 - Yalniz istihsal ve imalini inhisar altma alip satisini serbest birakmak (Kismi inhisar), Pek zetigin tuz membalarma malik olan ve 70 senedenberi Devlet elinde bulunan tuz istihsalini bizim memleketimizde serbest birakmanin mevzubahs olamayacagi tabii oldugundan birinci §ik iizerinde tevakkuf a mahal goriilememistir. Tarn inhisar usulii, bilhassa Italya ve Isvigrede tatbik olunan bu sisteme gore inhisar altinda istihsal edilen tuzlar inhisar teskilati ve bayileri vasitasile memleketin her tarafmda kapali kaplar i§in- de miisavi fiatle satilir. Bu sistemin baslica faydasi, memleketin her tarafmda tuzun ayni fiatle sa- tilmasi ve havayici zaruriyeden olan bu maddenin miistehlikler tarafmdan uzak yakm butiin imm- takalarda miisavi fiatle tedarik olunabilmesidir Buna ilaveten tuz istihsali az olan mmtakalarda bazi sernjaye sahiplerinin meveut tuzu toptan satin alarak ihtikara sapmalannm ve serbest sa- tilan tuzlara kum, toprak karcstirmak suretile hile ve tagsis yoluna girmelerinin oniine gegilmis olmasi gibi faydalar zikredilebilir. Bu sistem, muvaffakiyetle tatbik olunabilmek "iQin genis teskilata ve pek vasi ve miisait yol sebekelerine ihtiyag vardir. ( S . Sayis i : U )
_ 4 - Tuz kanunu layihasi (1/47) T. C. Ba?vekalet 22 -IV -1934 Kararlar mudurlugu Sayi : 6/1001 Biiyiik Millet Meelisi Yuksek Reisligine (iumriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve lera Vekilleri Heyetince 17 - IV - 934 te Yuksek Meclise arzi kararlastirilan tuz kanunu layihasi esbabi mucibesile birlikte Yuksek huzurlanna sunul- mustur efendim. Basvekil tsmet Tuz inhisari kanunu layihasi esbabi mucibesi Efrat tarafmdan istihsal edilen tuzlardan bir resim almak §ekline nihayet veren ve tuz iinali ve istihsal|ni Devlet inhisarma alan 1278 tarihli tuz talimatnamesinin - bazi hukiimleri (muhtelif tarihlerde inesredilen nizamname, irade ve kanunlarla degistirilmis ise de - umumi hatlan bu giine kadar tatbik edilmekte bulunmustur. Gerek yarim asirdan fazla bir zaman evvel yapilmis olan bu talimatname ve gerek daha son- ra muhtelif mevzuattaki miiteferrik hiikumler tuz islerine ait kanuni esaslarm kolaylikla kavran- masini temin edemediginden tatbikatm verdigi neticelere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyaglarma uygun yeni hiikumler koymak ve diger taraftan meveut miinferit hukumleri birlestirmek iizere yeni bir kanun layihasinm tanzimi liizumu kendisini gostermi§ ve isbu kanun layihasi kaleme alin- mistir. Layiha tanzim olunurken, muhtelif memleketlerin tuz hakkmdaki mevzuati tetkik edilmis ve memleketimizde tatbiki mumkiin ve faydali goriilen kisimlarindan istifade olunmustur. Tuz uzerin- deki mevzuat lie, esasa irca olunabilir: 1 - Tuzdan bir resim almak suretile istihsal, ithal ve satisini serbest birakmak, 2 - Istihsal, ithal ve satisini inhisara tabi tutmak. (Tarn inhisar), 3 - Yalniz istihsal ve imalini inhisar altma alip satisini serbest birakmak (Kismi inhisar), Pek zetigin tuz membalarma malik olan ve 70 senedenberi Devlet elinde bulunan tuz istihsalini bizim memleketimizde serbest birakmanin mevzubahs olamayacagi tabii oldugundan birinci §ik iizerinde tevakkuf a mahal goriilememistir. Tarn inhisar usulii, bilhassa Italya ve Isvigrede tatbik olunan bu sisteme gore inhisar altinda istihsal edilen tuzlar inhisar teskilati ve bayileri vasitasile memleketin her tarafmda kapali kaplar i§in- de miisavi fiatle satilir. Bu sistemin baslica faydasi, memleketin her tarafmda tuzun ayni fiatle sa- tilmasi ve havayici zaruriyeden olan bu maddenin miistehlikler tarafmdan uzak yakm butiin imm- takalarda miisavi fiatle tedarik olunabilmesidir Buna ilaveten tuz istihsali az olan mmtakalarda bazi sernjaye sahiplerinin meveut tuzu toptan satin alarak ihtikara sapmalannm ve serbest sa- tilan tuzlara kum, toprak karcstirmak suretile hile ve tagsis yoluna girmelerinin oniine gegilmis olmasi gibi faydalar zikredilebilir. Bu sistem, muvaffakiyetle tatbik olunabilmek "iQin genis teskilata ve pek vasi ve miisait yol sebekelerine ihtiyag vardir. ( S . Sayis i : U ) HI 111 Q ilrfliTi Filhakika, tuz, tiitiin ve imuskirat gibi mukeyyifattan sayilacak imaddelerden olmayip havayici zaruriyedendir. Ve kezalik tiitiin ve imuskirat gibi az bir keaniyetle biiyiik ihtiyaglan tatmin etmek vasfinda degildir. Mesela, memleketimizde tiitiin sarfiyati on milyon kilo oldugu halde, tu, sar- fiyati bunun on mislinden fazladir. On milyon kilo tiitun her yerde ve icap ettigi zamanlarda ihtiyaci temin edecek oniktar ve dereeede bulundurmak hususunda bazan mu§kulata tesadiif edi- lirken, yiiz yirmi milyon kilo tuzun big bir tarafta ihtiyaci tazyik etmeyecek §ekilde smunla- zaman tevziinde ne kadar ibiiyuk gugliiklerle karsila§icagi tahmin olunabilir. Tiitiin ve miiskirat igin te§kilat yapmakta liizum ve fayda goriilmiyen en uzak nahiye imerkez- ierinde bile tuz ambarlarinin tesisine liizum hasil olacagi ve ibu yiizden idare masrafi artacagi ve uiemleketimizin bilhassa §ark mintakalarinda senenin alti ayinda nakliyat ve sevkiyat yapmanm imkansizligi nazari dikkate alininea, tuz satisinm da inhisar altinda idaresi s,ekli memleketimizde kabili tatbik goriilemedi. Bundan maada tuz satisinin, inhisar altma almmasile tuzun daha ueuz fiatle satisi temin edilmis, olmayaeak, bilakis fiat hazi mintakalarda sjimdikinden daha gok paha- Jilasmi§ olaeaktir. Filhakika tuzlari gok olan mintakalarda hemen ibiitiin koyliiler kendi vasrtala- rile tuzlalardan kanuni fiat iizerinden tnzlarTm alip ihtiyaglarini temin ettikleri halde satis, inhi- san usuliiniin kabulii halinde her tarafta meri olacak fiat iizerinden satin alabileceklerdir. Bu fiat ise yalniz tuzlanm kanuni fiatini degil ayni zamanda nakliye iicretlerile diger bazi smasraf- lari da ihtiva edeceginden 'bu defa koylii alacagi tuz igin kanuni fiatin fevkinde bir meblag tedi- yesine mecbur kalmis olaeaktir. Tarn inhisar usulii, bu kabil mahzurlari dolay^sile taammiim edememistir. Kismi inhisar usulii, Romanya, Yunanistan, A^usturya ve daha bir gok memleketlerde tatbik edilen bu sisteme gore tuzun yalniz istihsali inhisara tabi tutulmus olup satisi serbest birakil- rnistir. Bizim memleketimizde de simdiye kadar bu usul eari olmustur. Yukanda izah edilen se* bepler bu usulii degistirip tarn inhisara girmeyi miimkiin ve eaiz kilmadigmdan takdim edilmekte olan kanun layihasi da yine kismi inhisar sist mine gore tanzim olunmustur. Bu sistemin basliea mahzuru, bazi tiiecarin ihtikara sapmasi keyfiyeti olup, muhtelif mahallerde agilan ambarlarda yapilmakta olan satislarla boyle bir ihtikara esa.s itibarile meydan verilmemektedir. Binaenaleyh tuzla ve ambarlardaki muayyen ve mutedil satis fiatlerile memleket dahilindeki umumi tuz satis fiatleri tanzim edilmekte ve tiiccar ile diger erbabi ihtiyacm alim ve satim muame- leleri bu kanunda yazili sartlar dairesinde serbest ibirakilmaktadir. Bu tarzi muamele tiitiin ve miiskirat inhisarlarinm yeknasak satis sisteminden ayrilmakta oldugundan biitiin inhisarlarm ayni usul ve sistem dahilinde isletilmesi lazim gelecegi yolundaki arzu ve temenniye muhalif goriinmekte ise de tuz inhisannm mevzu ve mahiyetinin icabi olan vu vaziyet mezkiir inhisann tesisinden maksut olan gayeyi ihlal etmedigi ve ayrica esasli bir mahzuru da mevcut olmadigi cihetle Iburada diger inhisarlardan ayri bir satis, sistemi takibine liizum ve zaruret vardir. Filhakika bu sistemde tuzu her yerde ayni fiatle satmak gibi inhisara tabi mevat igin aranilan ve oldukga cazip gorulen bir muameleyi ihtiyara imkan yoksa da bu muamelenin behemehal lazim ve zaruri oldugu da ispat edilemez. Qiinkii inhisara tabi olmamakla beraber tuz kadar havayici zaru- riyeden addedilen bugday, un, piring, seker ve bunlara miimasil emtianin da her yerde ayni fiat iize- rinden satilmasi yolunda bir ihtiyag hissolunmu§ degildir. Mevzubahs emtianin her mahaldeki fi- atleri umumi rekabetin tesirine tabi olmaktadir. Kaldi ki, tuz f iatlerinde nazimlik isi yukanda da arzolundugu iizere idare tarafindan miiessir bir sekilde ifa edilmektedir. Maamafih inhisara tabi tutulan mevaddm dahilde sati^min serbest birakdmasi prensibi Ciimhuriyet idaresince vaktile tesis edilmis olan seker ve petrol inhisarlannda kabul ve tatbik edilmistir. Bu in- hisarlarm mevzuatina gore harigten alman ve dahildeki fabrikalardan istihsal edilen sekerlerin maliyet fiatlerine icap eden masraflar ilave edilerek her mahaldeki depolann satis fiatleri tesbit edilmi§ idi, inhisann muhtelif depolari seker ve petrolii muhtelif fiatlerle sattiklari gibi o depolardan mal alan tiiecarin satis fiatleri hig bir tekayyiidata tabi tutulmamis, idi. Takdim olunan yeni layiha ile kabul edilen sistemde her ambarin her sevkiyata gore degi§en (S . Sayisi; 11)
HI 111 Q ilrfliTi Filhakika, tuz, tiitiin ve imuskirat gibi mukeyyifattan sayilacak imaddelerden olmayip havayici zaruriyedendir. Ve kezalik tiitiin ve imuskirat gibi az bir keaniyetle biiyiik ihtiyaglan tatmin etmek vasfinda degildir. Mesela, memleketimizde tiitiin sarfiyati on milyon kilo oldugu halde, tu, sar- fiyati bunun on mislinden fazladir. On milyon kilo tiitun her yerde ve icap ettigi zamanlarda ihtiyaci temin edecek oniktar ve dereeede bulundurmak hususunda bazan mu§kulata tesadiif edi- lirken, yiiz yirmi milyon kilo tuzun big bir tarafta ihtiyaci tazyik etmeyecek §ekilde smunla- zaman tevziinde ne kadar ibiiyuk gugliiklerle karsila§icagi tahmin olunabilir. Tiitiin ve miiskirat igin te§kilat yapmakta liizum ve fayda goriilmiyen en uzak nahiye imerkez- ierinde bile tuz ambarlarinin tesisine liizum hasil olacagi ve ibu yiizden idare masrafi artacagi ve uiemleketimizin bilhassa §ark mintakalarinda senenin alti ayinda nakliyat ve sevkiyat yapmanm imkansizligi nazari dikkate alininea, tuz satisinm da inhisar altinda idaresi s,ekli memleketimizde kabili tatbik goriilemedi. Bundan maada tuz satisinin, inhisar altma almmasile tuzun daha ueuz fiatle satisi temin edilmis, olmayaeak, bilakis fiat hazi mintakalarda sjimdikinden daha gok paha- Jilasmi§ olaeaktir. Filhakika tuzlari gok olan mintakalarda hemen ibiitiin koyliiler kendi vasrtala- rile tuzlalardan kanuni fiat iizerinden tnzlarTm alip ihtiyaglarini temin ettikleri halde satis, inhi- san usuliiniin kabulii halinde her tarafta meri olacak fiat iizerinden satin alabileceklerdir. Bu fiat ise yalniz tuzlanm kanuni fiatini degil ayni zamanda nakliye iicretlerile diger bazi smasraf- lari da ihtiva edeceginden 'bu defa koylii alacagi tuz igin kanuni fiatin fevkinde bir meblag tedi- yesine mecbur kalmis olaeaktir. Tarn inhisar usulii, bu kabil mahzurlari dolay^sile taammiim edememistir. Kismi inhisar usulii, Romanya, Yunanistan, A^usturya ve daha bir gok memleketlerde tatbik edilen bu sisteme gore tuzun yalniz istihsali inhisara tabi tutulmus olup satisi serbest birakil- rnistir. Bizim memleketimizde de simdiye kadar bu usul eari olmustur. Yukanda izah edilen se* bepler bu usulii degistirip tarn inhisara girmeyi miimkiin ve eaiz kilmadigmdan takdim edilmekte olan kanun layihasi da yine kismi inhisar sist mine gore tanzim olunmustur. Bu sistemin basliea mahzuru, bazi tiiecarin ihtikara sapmasi keyfiyeti olup, muhtelif mahallerde agilan ambarlarda yapilmakta olan satislarla boyle bir ihtikara esa.s itibarile meydan verilmemektedir. Binaenaleyh tuzla ve ambarlardaki muayyen ve mutedil satis fiatlerile memleket dahilindeki umumi tuz satis fiatleri tanzim edilmekte ve tiiccar ile diger erbabi ihtiyacm alim ve satim muame- leleri bu kanunda yazili sartlar dairesinde serbest ibirakilmaktadir. Bu tarzi muamele tiitiin ve miiskirat inhisarlarinm yeknasak satis sisteminden ayrilmakta oldugundan biitiin inhisarlarm ayni usul ve sistem dahilinde isletilmesi lazim gelecegi yolundaki arzu ve temenniye muhalif goriinmekte ise de tuz inhisannm mevzu ve mahiyetinin icabi olan vu vaziyet mezkiir inhisann tesisinden maksut olan gayeyi ihlal etmedigi ve ayrica esasli bir mahzuru da mevcut olmadigi cihetle Iburada diger inhisarlardan ayri bir satis, sistemi takibine liizum ve zaruret vardir. Filhakika bu sistemde tuzu her yerde ayni fiatle satmak gibi inhisara tabi mevat igin aranilan ve oldukga cazip gorulen bir muameleyi ihtiyara imkan yoksa da bu muamelenin behemehal lazim ve zaruri oldugu da ispat edilemez. Qiinkii inhisara tabi olmamakla beraber tuz kadar havayici zaru- riyeden addedilen bugday, un, piring, seker ve bunlara miimasil emtianin da her yerde ayni fiat iize- rinden satilmasi yolunda bir ihtiyag hissolunmu§ degildir. Mevzubahs emtianin her mahaldeki fi- atleri umumi rekabetin tesirine tabi olmaktadir. Kaldi ki, tuz f iatlerinde nazimlik isi yukanda da arzolundugu iizere idare tarafindan miiessir bir sekilde ifa edilmektedir. Maamafih inhisara tabi tutulan mevaddm dahilde sati^min serbest birakdmasi prensibi Ciimhuriyet idaresince vaktile tesis edilmis olan seker ve petrol inhisarlannda kabul ve tatbik edilmistir. Bu in- hisarlarm mevzuatina gore harigten alman ve dahildeki fabrikalardan istihsal edilen sekerlerin maliyet fiatlerine icap eden masraflar ilave edilerek her mahaldeki depolann satis fiatleri tesbit edilmi§ idi, inhisann muhtelif depolari seker ve petrolii muhtelif fiatlerle sattiklari gibi o depolardan mal alan tiiecarin satis fiatleri hig bir tekayyiidata tabi tutulmamis, idi. Takdim olunan yeni layiha ile kabul edilen sistemde her ambarin her sevkiyata gore degi§en (S . Sayisi; 11) ayri Mr Satis iiati okaasi lazimgelmekte ise de fiat degistiraieye bais yegane unaur olan nakliye iicreti bilhassa ayni mintakanin sahillerittde tef avut etmemekte oldugundan tatbikatta Karadeniz, Akdeniz, Marmara denizi sahillerindeki ambarlar yeknesak hirer fiat grupu teskil etmektedirler. Idare bu noktada bir az daha ileri giderek inhisarlarda tetkikat yapan Amerikali nriitehassislarm tavsiyeleri veghile tuz fiatlerini biririi tuzlara, digerini ambarlara mahsus olmak iizere yaliuz iki mu- ayyen dereceye hasir imkanim da arastirmiijf ise de tuzla ve ambarlardan tucearin mal alip dile- dikleri mahallerde satmalan serbestisi meveut oldukga boyle bir seklin tatbiki kabil olamayaeagi anlasilmistir. Ambarfiatleri, tuzlann muayyen ve kanuni fiatlerine ilave edilen masraflarm heyeti rnecmuasmdan terekkiip eder. Binaenaleyh, tuzlalara uzak ambarlarin satis fiatleri yiiksek ve tuzlalara yakin ambarlarin satis fiatleri asagi olur. Tavsiye veghile bilumum ambar fiatlerini rniisavi kilmak ic,in uzak ve yakin ambarlarin ibutun nakliye masraflarim bilumum ambarlara mii- savi bir tarzda tevzi etmek icap eder ki bu takdirde, bilfarz Izmir ve Istanbul ambarlari sati§ fiat- lerinin yukselmesine mukabil Ankara, Artvin, Mersin, Adana ve ilh. ambarlannm satis. fiatleri dii- siirulmus olacak ve idare uzak ambarlara yapacagi nakliyat igin ihtiyar edecegi fazla masraflari yakin ambarlarin fiatlerine yapmis bulunacagi zamlarla telafi etmis olacaktir. Bu f arziyenin tahakkuku ic,in yakin ambarlarin satislarinm inkitaa ugramamasi lazimdir. Hal buki tuccar bu vaziyetten istifade ederek yakin ambarlarin bulundugu mahallerde daha ucuz fi- atle tuz satmak firsatini bulaeagindan mezkur ambarlarin satifi busbutun duracak ve idarenin satislan tamamen yiiksek nakliye masrafli uzak ambarlara inhisar ederek bittabi miktari sjtaidi- den tayin edilmeyen zararlara ugratacaktir. Binaenaleyh layihaya boyle bir kaide konulmami§ ve yalmz bazi mintakalarda goriilecek luzum ve zarurete gore ucuz tuz satabilmek ic,in tuzla ve ambarlarin fiatlerini arttirmak ve eksiltmek salahiyeti istenmekle iktifa edilmistir. Bu salahiyet bilhassa fiatleri mumkun oldugu kadar yeknasak kilmak ve fiat tahavvullerini bir kag mintakaya hasretmek icin kullanilacagi gibi aynca memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlanc.ok olan mintakalarda tuzu ucuzlatmak ve aradaki fark diger mintakalar fiatine zammcderek varidatta husule gelecek noksani telafi etmege matuf bir ameliyenin icrasi iqin de istimal olunabilecektir. Ancak bu bapta yapilmis bir tecriibe olmadigi cihetle boyle bir ameliyenin verebilecegi netieeler hakkinda simdiden bir fikir dermeyanina imkan olmadigmdan bu ameliyenin evvela, gayet mah- dut bir mintakada tecriibe edilerek verecegi neticeye gore ya tevsi ve tesmili cihetine gidilmesi veya busbutun sarfi nazar olunmasi icap eder. Tuz inhisarmda takip olunan sistemlere taalluku olmayan en miihim nokta, dahilde istihlak edilecek tuzlann fiati meselesidir. Bu da Devletin tuzdan temin etmek istedigi varidatin miktarma gore tuzlalar ic,in tesbit edilecek satis fiatine tabidir. Binaenaleyh, tuz fiatlerinin ucuzlatilmasi yolunda umumen dermeyan olunan talep v« temen- nileri tuzun temin ettigi varidata t a a M k ettirmeksizin miitalea etmege imkan yoktur. Bizim bu hususta yaptigimiz tetkikat ve vardigimz netieeler §oyledir: Tuz istihsalatmm pek ehemmiyetsiz bir kismmi teskil eden ihracata mahsus balik, peynir ve saire gibi mevaddi gidaiyeye lazim olan tuzlarla tabaklikta ve heniiz memleketimizde meveut olmayan kimyevi sanayide kullanilacak tuzlar igin layihada goriilecegi iizere prim ve ucuz fiat esaslari kabul edilmi^ ve istihsalatm bu kismi igin tuzun ucuzlugu temin edilmistir. Ihracata mahsus mevaddi gidaiye tuzlan igin verilmesine 930 senesinde ibaslanan pirimler mez- kur ilk senede (4998) lira, 931 de (23 883) lira ve 932 de (28187) liradan ibarettir. Ttabaklikta kul- lanilacak tuzlar petrol ile tagyir edilecegi ve baska suretle istknali kabil olmayacagi cihetle bunun ucuzlatilmasile varidata zikre sayan noksanlik gelmez. Kimyevi sanayi busbutun yeni bir mahalle sarfolacagmdan bu sanayide kullanilacak tuzlann maliyet fiatile verilmesi bu giin temin edilmekte olan varidata halel vermez. Tuz istihlakatmm umumi yekunu insanlarla hayvanlarm istihlakatmda toplanir ve Devlet varida- ti da i^bu istihlakattan istihsal olunur. Memleketimizde istihsal olunan tuzlar yiiz yirmi, yiiz otuz milyon kilo arasmda tehalui etmektedir. Gerek fiatta ve gerek tuzun nevinde bir tefrik ve tahsis yapiknajnis oldugundan bunun ne kadarmm insanlar ve ne kadarinin hayvanlar tarafmd.an sar- ( S . Sayisi : 11)
ayri Mr Satis iiati okaasi lazimgelmekte ise de fiat degistiraieye bais yegane unaur olan nakliye iicreti bilhassa ayni mintakanin sahillerittde tef avut etmemekte oldugundan tatbikatta Karadeniz, Akdeniz, Marmara denizi sahillerindeki ambarlar yeknesak hirer fiat grupu teskil etmektedirler. Idare bu noktada bir az daha ileri giderek inhisarlarda tetkikat yapan Amerikali nriitehassislarm tavsiyeleri veghile tuz fiatlerini biririi tuzlara, digerini ambarlara mahsus olmak iizere yaliuz iki mu- ayyen dereceye hasir imkanim da arastirmiijf ise de tuzla ve ambarlardan tucearin mal alip dile- dikleri mahallerde satmalan serbestisi meveut oldukga boyle bir seklin tatbiki kabil olamayaeagi anlasilmistir. Ambarfiatleri, tuzlann muayyen ve kanuni fiatlerine ilave edilen masraflarm heyeti rnecmuasmdan terekkiip eder. Binaenaleyh, tuzlalara uzak ambarlarin satis fiatleri yiiksek ve tuzlalara yakin ambarlarin satis fiatleri asagi olur. Tavsiye veghile bilumum ambar fiatlerini rniisavi kilmak ic,in uzak ve yakin ambarlarin ibutun nakliye masraflarim bilumum ambarlara mii- savi bir tarzda tevzi etmek icap eder ki bu takdirde, bilfarz Izmir ve Istanbul ambarlari sati§ fiat- lerinin yukselmesine mukabil Ankara, Artvin, Mersin, Adana ve ilh. ambarlannm satis. fiatleri dii- siirulmus olacak ve idare uzak ambarlara yapacagi nakliyat igin ihtiyar edecegi fazla masraflari yakin ambarlarin fiatlerine yapmis bulunacagi zamlarla telafi etmis olacaktir. Bu f arziyenin tahakkuku ic,in yakin ambarlarin satislarinm inkitaa ugramamasi lazimdir. Hal buki tuccar bu vaziyetten istifade ederek yakin ambarlarin bulundugu mahallerde daha ucuz fi- atle tuz satmak firsatini bulaeagindan mezkur ambarlarin satifi busbutun duracak ve idarenin satislan tamamen yiiksek nakliye masrafli uzak ambarlara inhisar ederek bittabi miktari sjtaidi- den tayin edilmeyen zararlara ugratacaktir. Binaenaleyh layihaya boyle bir kaide konulmami§ ve yalmz bazi mintakalarda goriilecek luzum ve zarurete gore ucuz tuz satabilmek ic,in tuzla ve ambarlarin fiatlerini arttirmak ve eksiltmek salahiyeti istenmekle iktifa edilmistir. Bu salahiyet bilhassa fiatleri mumkun oldugu kadar yeknasak kilmak ve fiat tahavvullerini bir kag mintakaya hasretmek icin kullanilacagi gibi aynca memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlanc.ok olan mintakalarda tuzu ucuzlatmak ve aradaki fark diger mintakalar fiatine zammcderek varidatta husule gelecek noksani telafi etmege matuf bir ameliyenin icrasi iqin de istimal olunabilecektir. Ancak bu bapta yapilmis bir tecriibe olmadigi cihetle boyle bir ameliyenin verebilecegi netieeler hakkinda simdiden bir fikir dermeyanina imkan olmadigmdan bu ameliyenin evvela, gayet mah- dut bir mintakada tecriibe edilerek verecegi neticeye gore ya tevsi ve tesmili cihetine gidilmesi veya busbutun sarfi nazar olunmasi icap eder. Tuz inhisarmda takip olunan sistemlere taalluku olmayan en miihim nokta, dahilde istihlak edilecek tuzlann fiati meselesidir. Bu da Devletin tuzdan temin etmek istedigi varidatin miktarma gore tuzlalar ic,in tesbit edilecek satis fiatine tabidir. Binaenaleyh, tuz fiatlerinin ucuzlatilmasi yolunda umumen dermeyan olunan talep v« temen- nileri tuzun temin ettigi varidata t a a M k ettirmeksizin miitalea etmege imkan yoktur. Bizim bu hususta yaptigimiz tetkikat ve vardigimz netieeler §oyledir: Tuz istihsalatmm pek ehemmiyetsiz bir kismmi teskil eden ihracata mahsus balik, peynir ve saire gibi mevaddi gidaiyeye lazim olan tuzlarla tabaklikta ve heniiz memleketimizde meveut olmayan kimyevi sanayide kullanilacak tuzlar igin layihada goriilecegi iizere prim ve ucuz fiat esaslari kabul edilmi^ ve istihsalatm bu kismi igin tuzun ucuzlugu temin edilmistir. Ihracata mahsus mevaddi gidaiye tuzlan igin verilmesine 930 senesinde ibaslanan pirimler mez- kur ilk senede (4998) lira, 931 de (23 883) lira ve 932 de (28187) liradan ibarettir. Ttabaklikta kul- lanilacak tuzlar petrol ile tagyir edilecegi ve baska suretle istknali kabil olmayacagi cihetle bunun ucuzlatilmasile varidata zikre sayan noksanlik gelmez. Kimyevi sanayi busbutun yeni bir mahalle sarfolacagmdan bu sanayide kullanilacak tuzlann maliyet fiatile verilmesi bu giin temin edilmekte olan varidata halel vermez. Tuz istihlakatmm umumi yekunu insanlarla hayvanlarm istihlakatmda toplanir ve Devlet varida- ti da i^bu istihlakattan istihsal olunur. Memleketimizde istihsal olunan tuzlar yiiz yirmi, yiiz otuz milyon kilo arasmda tehalui etmektedir. Gerek fiatta ve gerek tuzun nevinde bir tefrik ve tahsis yapiknajnis oldugundan bunun ne kadarmm insanlar ve ne kadarinin hayvanlar tarafmd.an sar- ( S . Sayisi : 11) fediknekte oldug^u malum defildir. Femien kabul edilen esaslara gore bir insanrn vasatt olarak se- nede bes kilo ve koyun, keci gibi kugiik bas hayvanlarm senede 1 800 ve inek, okiiz, beygir, deve gibi buyiik bas hayvanlarm vasati senede on kilo tuz sarfetmeleri lazimgeldigine gore, memleketi- miz halkmm bir senede takriben, (IQh milyonkilo ve ^hayvanlarm da yine takriben (yiiz on iki) milyon kilo tuz istihlak ebmeleri icap eder ki, bu gunkii sarfiyat bundan (50), (55) milyon kilo kadar noksandir. Bu noksanm tamamen kagakla temin edildigi iddia edilemez. Memleketimizin bir qdk taraflarmda arazi oorak ve tuzlu oldugundan hayvanlarm ihtiyacjarinin kismen bu suretle te- min olundugu ve (hudutlarla) kapali tuzlalardan yapilan kaQakcjligm da diger bir kisim istihlakata tekabiil ettigi ve nihayet istihlakatm hakikat ve filiyatta mutlaka fenni esas ve nisbete cjkmasi lazim gelmedigi diisiiniilurse bu gunkii sarfiyatin haricinde kalan elli milyon kilodan kagaga isabet eden kis- mm miihim bir miktara balig olamayacagi tahmin olunabilir. Bir <jok memleketlerde hayvanlar igin tag^Hr edilmis ucuz tuz esasi kabul olunmustur. Tagyir igin kullanilan maddeler ki oksit dofer, kb'mur tozlaridir. Tuzu yalniz insanlarm ragbet etmeyeeek- leri bir renge sokmakta olup hayvanlarm da muhtag oldugu hassai gidaiyesine halel getirmemektedir- ler. Her halde tagyir usuliiniin insanlar tarafmdan istihlak edilmemesine matuf olan maksadi ta- mamen temin etmesi siiphelidir. Toz ve toprakla karisik ve yemege gayri'salih kagak tuzlann in- sanlar tarafmdan istihlak edildigi goriitmekte olduguna gore mugayyer tuz istihlakatinin tatbikatta yalniz hayvanlara hasrini miimkun goremiyoruz. Bunu bir an igin miimkun dahi farzetsek bu gunkii umumi istihlakatm her halde yansma - altrnis milyon kiloya - varacak bir miktarmm tagyir edip fi- atini ucuzlatmak icap eder ki, bu bapta dusuniilebilecek tenzilat iig kurustan daha az olamayacagini yani tuz fiatinin alti kurustan ug kurusra inidirmek lazim geldigine gore varidata yapaeagi bir milyon sekiz yiiz bin liraya varir. Tagyir igin ihtiyar olunaeak masraflari ve kaya tuzlarmi tagyir edebilmek igin ewel emirde og^tme tesisati viicude getirilmesi icap edip bunun da masrafi arttiracagmi aynca nazari difckate almak lazimdir. Halbuki insanlara, ayirdigimiz miitebaki altmis milyon kilonun bir kismi da yukarida arzolundugu iizere tagyir edilmis ucuz tuza intikal edeceginden farkin gok daha artacagma siiphe edilemez. Hayvanlara ucuz tuz temin etmek igin hatira gelen garelerden biri de hay van sahiplerine ellerindeki sayim vesikalarma gore miinasip miktarda pirim vermek yani tabiri aharla o hayvanlar tarafmdan istihlak edildigi farzolunan tuzlann fiatinden yapilacak tenzilati nak- ten kendilerine reddetmek usulu. ise de asil maksat hayvanlara tuz yedirmek keyfiyeti olup sahiple- rine para vermekle bu maksadm husuliine hizmet edilecegine ihtimal olmadigmdan boyle bir usuliin tatbikindan faide yerine zarar goriilmesi muhakkaktir. Kaldi ki bu bahiste tuz fiatini tig kurusa indirmekle de maksadm temin edilecegi yani bu sayede hayvanlara daha fazla tuz verileceegi de muhakkak degildir. Bilakis Kars ve Bayazit mmtakalarin- da yapilan fiat tenziltai bu bapta miisait bir netiee vermemistir. Tiirkiyenin en gok hayvanlara ma- lik olan bu mintakasmin en biiyiik tuzlalan olan kagizman ve kiilp tuzlalarinda 932 haziranmdan beri satis fiatleri yari yanya yani alti kurustan tig kurusa indirildigi halde mintaka itibarile biitiin sene zarfrmda elde edilen satis sfazlasi yiizde 18 i gecmemistir ve fakat varidattaki noksanhk yiizde 32 yi bulmustur. Kagizman ve kulp tuzlalarile birlikte o mintakanm tuz ihtiyacini temin eden Bar, Narman, Sagir- kaya, Olti tuzlalarinm 929 senesindenberi sattiklan tuz mjktarile elde ettikleri hasilat soyledir: ( S , &aymi I I )
fediknekte oldug^u malum defildir. Femien kabul edilen esaslara gore bir insanrn vasatt olarak se- nede bes kilo ve koyun, keci gibi kugiik bas hayvanlarm senede 1 800 ve inek, okiiz, beygir, deve gibi buyiik bas hayvanlarm vasati senede on kilo tuz sarfetmeleri lazimgeldigine gore, memleketi- miz halkmm bir senede takriben, (IQh milyonkilo ve ^hayvanlarm da yine takriben (yiiz on iki) milyon kilo tuz istihlak ebmeleri icap eder ki, bu gunkii sarfiyat bundan (50), (55) milyon kilo kadar noksandir. Bu noksanm tamamen kagakla temin edildigi iddia edilemez. Memleketimizin bir qdk taraflarmda arazi oorak ve tuzlu oldugundan hayvanlarm ihtiyacjarinin kismen bu suretle te- min olundugu ve (hudutlarla) kapali tuzlalardan yapilan kaQakcjligm da diger bir kisim istihlakata tekabiil ettigi ve nihayet istihlakatm hakikat ve filiyatta mutlaka fenni esas ve nisbete cjkmasi lazim gelmedigi diisiiniilurse bu gunkii sarfiyatin haricinde kalan elli milyon kilodan kagaga isabet eden kis- mm miihim bir miktara balig olamayacagi tahmin olunabilir. Bir <jok memleketlerde hayvanlar igin tag^Hr edilmis ucuz tuz esasi kabul olunmustur. Tagyir igin kullanilan maddeler ki oksit dofer, kb'mur tozlaridir. Tuzu yalniz insanlarm ragbet etmeyeeek- leri bir renge sokmakta olup hayvanlarm da muhtag oldugu hassai gidaiyesine halel getirmemektedir- ler. Her halde tagyir usuliiniin insanlar tarafmdan istihlak edilmemesine matuf olan maksadi ta- mamen temin etmesi siiphelidir. Toz ve toprakla karisik ve yemege gayri'salih kagak tuzlann in- sanlar tarafmdan istihlak edildigi goriitmekte olduguna gore mugayyer tuz istihlakatinin tatbikatta yalniz hayvanlara hasrini miimkun goremiyoruz. Bunu bir an igin miimkun dahi farzetsek bu gunkii umumi istihlakatm her halde yansma - altrnis milyon kiloya - varacak bir miktarmm tagyir edip fi- atini ucuzlatmak icap eder ki, bu bapta dusuniilebilecek tenzilat iig kurustan daha az olamayacagini yani tuz fiatinin alti kurustan ug kurusra inidirmek lazim geldigine gore varidata yapaeagi bir milyon sekiz yiiz bin liraya varir. Tagyir igin ihtiyar olunaeak masraflari ve kaya tuzlarmi tagyir edebilmek igin ewel emirde og^tme tesisati viicude getirilmesi icap edip bunun da masrafi arttiracagmi aynca nazari difckate almak lazimdir. Halbuki insanlara, ayirdigimiz miitebaki altmis milyon kilonun bir kismi da yukarida arzolundugu iizere tagyir edilmis ucuz tuza intikal edeceginden farkin gok daha artacagma siiphe edilemez. Hayvanlara ucuz tuz temin etmek igin hatira gelen garelerden biri de hay van sahiplerine ellerindeki sayim vesikalarma gore miinasip miktarda pirim vermek yani tabiri aharla o hayvanlar tarafmdan istihlak edildigi farzolunan tuzlann fiatinden yapilacak tenzilati nak- ten kendilerine reddetmek usulu. ise de asil maksat hayvanlara tuz yedirmek keyfiyeti olup sahiple- rine para vermekle bu maksadm husuliine hizmet edilecegine ihtimal olmadigmdan boyle bir usuliin tatbikindan faide yerine zarar goriilmesi muhakkaktir. Kaldi ki bu bahiste tuz fiatini tig kurusa indirmekle de maksadm temin edilecegi yani bu sayede hayvanlara daha fazla tuz verileceegi de muhakkak degildir. Bilakis Kars ve Bayazit mmtakalarin- da yapilan fiat tenziltai bu bapta miisait bir netiee vermemistir. Tiirkiyenin en gok hayvanlara ma- lik olan bu mintakasmin en biiyiik tuzlalan olan kagizman ve kiilp tuzlalarinda 932 haziranmdan beri satis fiatleri yari yanya yani alti kurustan tig kurusa indirildigi halde mintaka itibarile biitiin sene zarfrmda elde edilen satis sfazlasi yiizde 18 i gecmemistir ve fakat varidattaki noksanhk yiizde 32 yi bulmustur. Kagizman ve kulp tuzlalarile birlikte o mintakanm tuz ihtiyacini temin eden Bar, Narman, Sagir- kaya, Olti tuzlalarinm 929 senesindenberi sattiklan tuz mjktarile elde ettikleri hasilat soyledir: ( S , &aymi I I ) Sati? kilo Hasilat lira 929 4.218.018 256.861 08 6 kurustan 930 4.220.447 253.226 82 6 > 931 4.461.580 267.694 80 6 » 931 5549.762 182.312 02 3 » 933(6ayl ik) 3.446.479 126.492 3 kurustan Kagizman, Kulp tuzlalarmda 3 knmstan Bar, Narman, Sagirkaya, Olti tuzlalarmda 6 kuru§- tan satis yapilmistir. 932 de fiatin yari yarrya tenzil edilmesine ragmen 332 seriesinde satilabilen fazla miktar (78 182) kilodan ibaret kalmis ve eksilen hasilatta (85 382) liraya varmistir. §u halle iki tuzlada yapilan tenzili fiat ayni hinterlant igi'nde bulunan dort tuzla satislarmi da kis- men almisi bulunmakta ve satis fazlaligi % 18 nisbetini gecmemektedir. En kesif hayvan mintakasm- da yapilan tecriibenin ortaya koydugu bu rakamlar tuzun % 50 nisbetinde ticuzlatilmasi balinde dabi ehemmiyetli addolunabilecek bir sarfiyat f azlaliginin temin edilemeyecegini gostermektedir. Bu ne- tice umumi istihlakatta tezayiit kabiliyetinin zan ve tahmin edildigi derecede genis olmadigini an- latmakla beraber ayni zamanda bizim icjn qok ucuz bir fiat addedilen He, kurusun bile memleke- tin tekmil istiblak kabiliyetini toplamaga kafi oknadigmi da ifade eyler. Bu sebep ve neticeler takdim olunan layihada bu giin meri olan tuzla satis fiatim ucuzlatan bir inadde teklif etmekligimize inani olmustur. Hetr nje kadar tuzlalar fiatinm bu gunkii badde iblag edildigi 925 senesinden beri umumi ve ik- tisadi hayatta hasil olan degisiklikler ve esya fiatindaki tenezzuller tuz fiatinm az Qok indiril- mesini muvafik ve faideli kilmakta isede yukarida da arzolundugu iizere bunun varidati miiteessir etmeyecek bir sekli bulunamamistir. Tuzla fiatmdan azaltilacak beher kurusun varidat iizerinde yapacagi eksiklik bir milyon iki yiiz bin liradir. tic. kurus eksiltmekle elde edilebilen satis fazlaliginin bir ve hatta iki kurus tenzi- l&tla temin edilebilecegine de ibtimal verilemeyeceginden iki kurusa kadar tenzilat icrasi derpis edilirkenioiuhtemel satis fazlaliginin hi§ hesaba katilmamasi daha ziyade ihtiyata muvafik olur. Memleketimizde tuz satis fiatlarrnm mubtelif zamanlardaki tahavviilatile bu giinkii hudutlar dahilinde o zamanlarda yapilan satislar hakkinda istihsal olunabilen rakamlar asagida gosterilmis- tir. A -1328 «1912» taribine Icadar tuzlalarda.satis fiati 0,25 kurustur. B - 5 agustos 328 taribli ve 229 numarali barp vergisi kanunile bu fiat 0,25 ilavesile 0,50 ku- rusa iblag olundu. t C - 24jkanunuewel 333 «1917» taribli kanunla 1 kurusa cjkanldi. D - 23: eylul 336 «920» taribli kanunla 3 kurusa, E - 8 aisan 340 «924» taribli kanunla 4 kurusa, F - 3 mart 341 tarihli «925»vve 575 numarali kanunla 6 kurusa yani bu giinkii haddine iMag edildi. Tuzla if iat lan 0,25 iken elden crkan memleketler istihlakati .da dahil olmak iizere senelik satis 250 000 ton 0,50 kurus iken 175 000 ton ve bir kurus iken de 125 000 tondur. Bu gfnkii Turkiye budutlan dabilinde ise tuzla fiatlan 3 kurus iken senelik 107 000 ton, 4 kurus iken 137 000 ton ve halibazir satis fiati olan 6 kurus ile de en §ok 131 000 ve en az 121 000 vasat! 126 000 tondur. ( S . Sayisi : 11)
Sati? kilo Hasilat lira 929 4.218.018 256.861 08 6 kurustan 930 4.220.447 253.226 82 6 > 931 4.461.580 267.694 80 6 » 931 5549.762 182.312 02 3 » 933(6ayl ik) 3.446.479 126.492 3 kurustan Kagizman, Kulp tuzlalarmda 3 knmstan Bar, Narman, Sagirkaya, Olti tuzlalarmda 6 kuru§- tan satis yapilmistir. 932 de fiatin yari yarrya tenzil edilmesine ragmen 332 seriesinde satilabilen fazla miktar (78 182) kilodan ibaret kalmis ve eksilen hasilatta (85 382) liraya varmistir. §u halle iki tuzlada yapilan tenzili fiat ayni hinterlant igi'nde bulunan dort tuzla satislarmi da kis- men almisi bulunmakta ve satis fazlaligi % 18 nisbetini gecmemektedir. En kesif hayvan mintakasm- da yapilan tecriibenin ortaya koydugu bu rakamlar tuzun % 50 nisbetinde ticuzlatilmasi balinde dabi ehemmiyetli addolunabilecek bir sarfiyat f azlaliginin temin edilemeyecegini gostermektedir. Bu ne- tice umumi istihlakatta tezayiit kabiliyetinin zan ve tahmin edildigi derecede genis olmadigini an- latmakla beraber ayni zamanda bizim icjn qok ucuz bir fiat addedilen He, kurusun bile memleke- tin tekmil istiblak kabiliyetini toplamaga kafi oknadigmi da ifade eyler. Bu sebep ve neticeler takdim olunan layihada bu giin meri olan tuzla satis fiatim ucuzlatan bir inadde teklif etmekligimize inani olmustur. Hetr nje kadar tuzlalar fiatinm bu gunkii badde iblag edildigi 925 senesinden beri umumi ve ik- tisadi hayatta hasil olan degisiklikler ve esya fiatindaki tenezzuller tuz fiatinm az Qok indiril- mesini muvafik ve faideli kilmakta isede yukarida da arzolundugu iizere bunun varidati miiteessir etmeyecek bir sekli bulunamamistir. Tuzla fiatmdan azaltilacak beher kurusun varidat iizerinde yapacagi eksiklik bir milyon iki yiiz bin liradir. tic. kurus eksiltmekle elde edilebilen satis fazlaliginin bir ve hatta iki kurus tenzi- l&tla temin edilebilecegine de ibtimal verilemeyeceginden iki kurusa kadar tenzilat icrasi derpis edilirkenioiuhtemel satis fazlaliginin hi§ hesaba katilmamasi daha ziyade ihtiyata muvafik olur. Memleketimizde tuz satis fiatlarrnm mubtelif zamanlardaki tahavviilatile bu giinkii hudutlar dahilinde o zamanlarda yapilan satislar hakkinda istihsal olunabilen rakamlar asagida gosterilmis- tir. A -1328 «1912» taribine Icadar tuzlalarda.satis fiati 0,25 kurustur. B - 5 agustos 328 taribli ve 229 numarali barp vergisi kanunile bu fiat 0,25 ilavesile 0,50 ku- rusa iblag olundu. t C - 24jkanunuewel 333 «1917» taribli kanunla 1 kurusa cjkanldi. D - 23: eylul 336 «920» taribli kanunla 3 kurusa, E - 8 aisan 340 «924» taribli kanunla 4 kurusa, F - 3 mart 341 tarihli «925»vve 575 numarali kanunla 6 kurusa yani bu giinkii haddine iMag edildi. Tuzla if iat lan 0,25 iken elden crkan memleketler istihlakati .da dahil olmak iizere senelik satis 250 000 ton 0,50 kurus iken 175 000 ton ve bir kurus iken de 125 000 tondur. Bu gfnkii Turkiye budutlan dabilinde ise tuzla fiatlan 3 kurus iken senelik 107 000 ton, 4 kurus iken 137 000 ton ve halibazir satis fiati olan 6 kurus ile de en §ok 131 000 ve en az 121 000 vasat! 126 000 tondur. ( S . Sayisi : 11) Tuz kanunu layihasi Birinci fasti Umuxni hukiimler Tuz inhisarinm mevzuu, sekli ve tuzlalar Maddelerin esbabi mucibesi Madde: 1 — 1278 tarihinden beri tuz istihsali ve imali Devletin inhisan altinda bulunmasma ve bu kanunla tuza miiteallik eski mevzuatin ilgasi tabii olmasma gore muhim bir varidat membai olan tuzun eskidenoldugu gibi inhisar altinda idaresini temin zimninda tanzim ve fevka- l&de vaziyet ve zaruretler karsisinda harigten tuz celbini miimkun kilmak i§in de maddeye itha1. inhisan kaydi ilave olunmuetur. Madde: 2 — Isbu maddede yenecek tuz iie bu kanun ahkamina gore tuz sayilmasi lazrmgelen maddeler tarif edilmistir. Madde: 3 — Arazi kanununun 10 uncu maddesine miisteniden 28 temmuz 1278 ve 22 tesrini- sani 1278 tarihli tezkerei samiyelerile teyit edilen bu hukiimler miiruru zamanla tatbik kuwetini zayi efcmis oldugundan ve tuzlalann hariminde eshasi hususiye ve hiikmiyeye ait arazi bulunmasi istihsale miiessir olmakta ve kaQakgiligm tevessiiiine meydan vermekte bulundugundan isbu hii- kumlerin daha sarin ve Hazine hukukunu muhafaza edecek bir sekilde tedvini lazrmgelmis ve bu maksatla maddei kanuniye tanzim kilinmistir. tkinci f asil Tuz fiatleri ve satislari Madde: 4 — Isbu maddenin birinci fikrasi 3 mart 1341 tarihli ve 575 numarali kanunda yazi- lidir. Maddenin ikinei fikrasile de bazi tuzlalarda miisteri vesaiti nakliyesinin fenni tesisat dola- yisile tuzlalann bulundugu mahalle kadar gelmesi mahzurlu oldugu ve bazi tuzlalarda tuzun uzun mes&felerden nakli hasebile fazla nakliye iicreti verildigi ( Qamalti, Tuzgolii muhitindeki tuzla- lar) cihetle bu gibi tuzlalarda satilan tuzlann miisteri vesaitine nakli ve tuzun satis mahallerin« getirilmesi ie,in idarece ihtiyar olunan ve her zaman azalip gogalmasi miimkiin bulunan bu mas- raflarm tesbiti ile satis fiatine zammedilerek tahsili temin edilmek istenmistir. Madde : 5 — 2159 numarali kanun ile bu esas kabul edilmis oldugundan esibabi mucibe zikrine liizum gorulmeraistir. Madde : 6 — Tuzun kimyevi terkibi klor ve sodyomdan miirekkep olmasma nazaran sinai ih- tiyaclanmizin en muhimlerinden olan siidkostik istihsali miimkiin olabilecegi gibi memleketin mii- dflJaJsi «mrinde en muhim mevki tutan muhnik gaz istihsali ile de her memlekette oldugu gibi siidbostikten olur. Yiiksek dereeeli hararette izabe edilen kumun siidkalsine ile muamelesi cam mamulatini meydana getirir. Siilfat domagnezi, siidkalsine ve diger miistekkatm tuzdan istihsali miimkun olduguna binaen smai tesisat miitesebbislerini tesvik i§in bu gibi miiesseselere tuzu ucuz fiatle vermeyi menafii iktisadiyemiz nainma faideli gordiigiimiiz cihetle maddei kanuniye tanzim olunmu^tur. Madde ^ 7 — Sanayiin inkisafi ve himayesi maksadile yazilmistir. Madde : 8 — Bu madde muayyen bir mmtakadaki satis fiatlerini mumkiin oldugu kadar yek- nasak kilmak ve memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlari gok olan mmtakalarda tuzu ucuzlat- mak ve aradaki farki da diger vaziyeti nisbeten miisait mmta&alardaki satis fiatlerine zammede- rek varidatta hususle gelecek noksanr telafi edebilmek maksadmi istihdaf etmektedir. Madde : 9 — Kagakcjliga mani olmak uzere bazi hudut mmtakalarmda Maliye vekaletinin muvafakatile satis fiatinin tenzili esasen 1518 numarali kanunun 6 nei maddesile kabul edilmis ve tatbikatta bunun biiyuk faydalari goriilmQs oldugundan ipkasi muvafik bulunmustur. Madde: 10 — Istihsal kabiliyeti az olan bazi tuzlalarda Qikanlan tuzlann sermayedarlar ta- rafmdan kapatilarak halkm ihtiyaci tazyik edildigi ve bazi tuzlalarda istihsal zamanlarmda sa- ( S. Sayisi: 11)
Tuz kanunu layihasi Birinci fasti Umuxni hukiimler Tuz inhisarinm mevzuu, sekli ve tuzlalar Maddelerin esbabi mucibesi Madde: 1 — 1278 tarihinden beri tuz istihsali ve imali Devletin inhisan altinda bulunmasma ve bu kanunla tuza miiteallik eski mevzuatin ilgasi tabii olmasma gore muhim bir varidat membai olan tuzun eskidenoldugu gibi inhisar altinda idaresini temin zimninda tanzim ve fevka- l&de vaziyet ve zaruretler karsisinda harigten tuz celbini miimkun kilmak i§in de maddeye itha1. inhisan kaydi ilave olunmuetur. Madde: 2 — Isbu maddede yenecek tuz iie bu kanun ahkamina gore tuz sayilmasi lazrmgelen maddeler tarif edilmistir. Madde: 3 — Arazi kanununun 10 uncu maddesine miisteniden 28 temmuz 1278 ve 22 tesrini- sani 1278 tarihli tezkerei samiyelerile teyit edilen bu hukiimler miiruru zamanla tatbik kuwetini zayi efcmis oldugundan ve tuzlalann hariminde eshasi hususiye ve hiikmiyeye ait arazi bulunmasi istihsale miiessir olmakta ve kaQakgiligm tevessiiiine meydan vermekte bulundugundan isbu hii- kumlerin daha sarin ve Hazine hukukunu muhafaza edecek bir sekilde tedvini lazrmgelmis ve bu maksatla maddei kanuniye tanzim kilinmistir. tkinci f asil Tuz fiatleri ve satislari Madde: 4 — Isbu maddenin birinci fikrasi 3 mart 1341 tarihli ve 575 numarali kanunda yazi- lidir. Maddenin ikinei fikrasile de bazi tuzlalarda miisteri vesaiti nakliyesinin fenni tesisat dola- yisile tuzlalann bulundugu mahalle kadar gelmesi mahzurlu oldugu ve bazi tuzlalarda tuzun uzun mes&felerden nakli hasebile fazla nakliye iicreti verildigi ( Qamalti, Tuzgolii muhitindeki tuzla- lar) cihetle bu gibi tuzlalarda satilan tuzlann miisteri vesaitine nakli ve tuzun satis mahallerin« getirilmesi ie,in idarece ihtiyar olunan ve her zaman azalip gogalmasi miimkiin bulunan bu mas- raflarm tesbiti ile satis fiatine zammedilerek tahsili temin edilmek istenmistir. Madde : 5 — 2159 numarali kanun ile bu esas kabul edilmis oldugundan esibabi mucibe zikrine liizum gorulmeraistir. Madde : 6 — Tuzun kimyevi terkibi klor ve sodyomdan miirekkep olmasma nazaran sinai ih- tiyaclanmizin en muhimlerinden olan siidkostik istihsali miimkiin olabilecegi gibi memleketin mii- dflJaJsi «mrinde en muhim mevki tutan muhnik gaz istihsali ile de her memlekette oldugu gibi siidbostikten olur. Yiiksek dereeeli hararette izabe edilen kumun siidkalsine ile muamelesi cam mamulatini meydana getirir. Siilfat domagnezi, siidkalsine ve diger miistekkatm tuzdan istihsali miimkun olduguna binaen smai tesisat miitesebbislerini tesvik i§in bu gibi miiesseselere tuzu ucuz fiatle vermeyi menafii iktisadiyemiz nainma faideli gordiigiimiiz cihetle maddei kanuniye tanzim olunmu^tur. Madde ^ 7 — Sanayiin inkisafi ve himayesi maksadile yazilmistir. Madde : 8 — Bu madde muayyen bir mmtakadaki satis fiatlerini mumkiin oldugu kadar yek- nasak kilmak ve memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlari gok olan mmtakalarda tuzu ucuzlat- mak ve aradaki farki da diger vaziyeti nisbeten miisait mmta&alardaki satis fiatlerine zammede- rek varidatta hususle gelecek noksanr telafi edebilmek maksadmi istihdaf etmektedir. Madde : 9 — Kagakcjliga mani olmak uzere bazi hudut mmtakalarmda Maliye vekaletinin muvafakatile satis fiatinin tenzili esasen 1518 numarali kanunun 6 nei maddesile kabul edilmis ve tatbikatta bunun biiyuk faydalari goriilmQs oldugundan ipkasi muvafik bulunmustur. Madde: 10 — Istihsal kabiliyeti az olan bazi tuzlalarda Qikanlan tuzlann sermayedarlar ta- rafmdan kapatilarak halkm ihtiyaci tazyik edildigi ve bazi tuzlalarda istihsal zamanlarmda sa- ( S. Sayisi: 11) — 10 — tularin devami istihsal iizerine menfi tesir yaptigi goruldugunden bu vaziyetlere im«ydan ver- memek ve anuhtemel suiistimallere mani olmak maksadile maddenin vazma luznm goriildii. Madde: 11 — Harice satilacak tuzlar cihan tuz piyasasma tabi olacagi cihetle bu tuzlarm fia- tmin tahdidine imkan olmiyacagmdan iktisadi vaziyetler nazan dikkate almarak fiat tayin sa- lahiy etinin Gumruk ve inhisarlar vekaletine birakilmasi mmvafik gorulmustur. Madde: 12 — Gerek anbar ve gerek tuzlalarda satislarm toptaii olmasi memleketin selameti noktasindau elzem b.ulundugundan bu imaddenin 'tanzimine luzuim gfaulmustiir. Madde: 13 — 1270 numarali kammla esasen mevcut olan veresiye satis muamelesinin devami inuvafik g3riilmiis ve ewelce tuzlalara hasredilen veresiye mraamelesi dahil ve haricjbe tuz ticare- tini tesvik icm ambar ve harici sati§lara da tesmil olunmustur. Yalniz istihsalati az olan bazi tuzlalar ile mevcudu tukenmek lizere bulunan anbarlarda veresiye satislarm ihtikara sebebiyet verecegi diisunuldugunden veresiye satism nerelerde yapilacagini tayin salahiyeti inhisarlar idaresine birakilmisttr. Dahili satislarda veresiye verilecek miktarm takyidi mnvafik gorulmus isede harici satislarda imiktann tahdidine liizuni goriilmemistir. tTcuncu fasil Tuz satis ve nakliye tezkereleri Madde: 14 — Tuz nakliyati inuhtelif xnemleketlerde gayet muhim takayyiidata tabi tutulmak- tadir. Nitekim Italyada bes kilo tuzun nakli vesika ile yapilmaktadir. Memleketimizde halkin agir kulfetlere inaruz birakilmamasi maksadile ihtiyaeati beytiye i<jin bir taraftan diger tarafa nakledilecek tuzlardanyirmi bes kiloya kadar olan imiktan serbest bi- rakrlmis ve bundan gayri nakliyatm nakliye tezkeresine tabi tutulmasi zaruri bulunimustur. Esa- sen bu madde ile mevzu ahkam 1278 tarihli tir/talimatnamesinde mevcut oldugu cihetle bazi tadilat ile ipkasi kaQakcjlik ve suiistimal noktalanndan faydali gorulmustur. Madde; 15 — Tuzla ve anbarlardan tuz alanlarmi satarak ellerindeki bu tezkereler ile ka<jak tuz naklettikleri ekseriya vuku buldugundan buna mani olmak iizere ve ttiucbir sebepler unustesna olmak suretile tezkerelerin miiddet ile takyidine luzum gorulmustur. Madde: 16 Bazi anbar ve tuzla memurlarmm suiistimal kasdile satislarda tezkere verme- melerine mani olmak uzere alicmm ve saticmm mecburiyetleri tasrih olunmak zarur! bulunmus- tur. Madde; 17 —• Nakliye tezkeresile nakledilen ve ifier hangi bir tuccarm husus! anbarma konu- lan tuzlarm indelicap diger mahalle sevki ia zringeldiikte bir nakliye tezkeresi almmasi luzumunun ve almacak bu ifraz nakliye tezkeresini nasil alacagmm tasrihi icap etmi^tir. Madde: 18 — Karada vaki nakliyatta tuzun muddeti iginde her hangi bir mahalde satilmasina mumanaat edilmemek iizere bu hukum vazech'lmistir. Ancak, inesela ecnebi imemleketlere satilmi? tuzlarm Tiirkiye liimanlanna cikanlmasi, ve uouz anmtakalardan tuz alanlarm da bu tuzlan ba- hali imintakalara nakletmek suTetile istifadeye kalkismalari ihtimali maeveut oldugundan buna mani olmak iizere ikinci fikranm ilavesi libit bulunmustur. Madde: 19 — Resimi damgali kaplarla karada nakliyatm tezkereye tabi tutulmasi bilhassa satis fiatlan ueuzlatrlmis mmtakalardan kapali kaplarla tuz satin alanlarm pahali mmtakalara tuz sev- ketmelerine mahal ve imkan birakmamak emeline matuf oldugundan boyle bir vaziyet tahaddus etmedijp takdirde kapali kaplar i^indeki tuz nakliytmin ayrica tezkereye tabiiyeti mecburiyetinden istisnasi temin edilebilmek iqm umum miidurliigun salahiyeti olmasi mnvafik goi*ulmustur. Madde: 20 — Tezkerelerin ikinci defa tistimali suretile kaQak^ilik yapilmasma mani olmak ve satislarm ikontroliinu temin etmek maksadile bu maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir. Maddet: 21 — Ka^akgilik ve sui istimalata meydan verilmemek i^in ewelce de mevcut olan bu takayyudatm tadilen ipkasi muvafik gorulmustiir. Madde: 22 — Kagak^ilik ve sui istimnllere karsi mevzu bulunan bu tedbirin ipkasi muvafik g8- rulmustui*. ( S . Sayisi: 11)]
— 10 — tularin devami istihsal iizerine menfi tesir yaptigi goruldugunden bu vaziyetlere im«ydan ver- memek ve anuhtemel suiistimallere mani olmak maksadile maddenin vazma luznm goriildii. Madde: 11 — Harice satilacak tuzlar cihan tuz piyasasma tabi olacagi cihetle bu tuzlarm fia- tmin tahdidine imkan olmiyacagmdan iktisadi vaziyetler nazan dikkate almarak fiat tayin sa- lahiy etinin Gumruk ve inhisarlar vekaletine birakilmasi mmvafik gorulmustur. Madde: 12 — Gerek anbar ve gerek tuzlalarda satislarm toptaii olmasi memleketin selameti noktasindau elzem b.ulundugundan bu imaddenin 'tanzimine luzuim gfaulmustiir. Madde: 13 — 1270 numarali kammla esasen mevcut olan veresiye satis muamelesinin devami inuvafik g3riilmiis ve ewelce tuzlalara hasredilen veresiye mraamelesi dahil ve haricjbe tuz ticare- tini tesvik icm ambar ve harici sati§lara da tesmil olunmustur. Yalniz istihsalati az olan bazi tuzlalar ile mevcudu tukenmek lizere bulunan anbarlarda veresiye satislarm ihtikara sebebiyet verecegi diisunuldugunden veresiye satism nerelerde yapilacagini tayin salahiyeti inhisarlar idaresine birakilmisttr. Dahili satislarda veresiye verilecek miktarm takyidi mnvafik gorulmus isede harici satislarda imiktann tahdidine liizuni goriilmemistir. tTcuncu fasil Tuz satis ve nakliye tezkereleri Madde: 14 — Tuz nakliyati inuhtelif xnemleketlerde gayet muhim takayyiidata tabi tutulmak- tadir. Nitekim Italyada bes kilo tuzun nakli vesika ile yapilmaktadir. Memleketimizde halkin agir kulfetlere inaruz birakilmamasi maksadile ihtiyaeati beytiye i<jin bir taraftan diger tarafa nakledilecek tuzlardanyirmi bes kiloya kadar olan imiktan serbest bi- rakrlmis ve bundan gayri nakliyatm nakliye tezkeresine tabi tutulmasi zaruri bulunimustur. Esa- sen bu madde ile mevzu ahkam 1278 tarihli tir/talimatnamesinde mevcut oldugu cihetle bazi tadilat ile ipkasi kaQakcjlik ve suiistimal noktalanndan faydali gorulmustur. Madde; 15 — Tuzla ve anbarlardan tuz alanlarmi satarak ellerindeki bu tezkereler ile ka<jak tuz naklettikleri ekseriya vuku buldugundan buna mani olmak iizere ve ttiucbir sebepler unustesna olmak suretile tezkerelerin miiddet ile takyidine luzum gorulmustur. Madde: 16 Bazi anbar ve tuzla memurlarmm suiistimal kasdile satislarda tezkere verme- melerine mani olmak uzere alicmm ve saticmm mecburiyetleri tasrih olunmak zarur! bulunmus- tur. Madde; 17 —• Nakliye tezkeresile nakledilen ve ifier hangi bir tuccarm husus! anbarma konu- lan tuzlarm indelicap diger mahalle sevki ia zringeldiikte bir nakliye tezkeresi almmasi luzumunun ve almacak bu ifraz nakliye tezkeresini nasil alacagmm tasrihi icap etmi^tir. Madde: 18 — Karada vaki nakliyatta tuzun muddeti iginde her hangi bir mahalde satilmasina mumanaat edilmemek iizere bu hukum vazech'lmistir. Ancak, inesela ecnebi imemleketlere satilmi? tuzlarm Tiirkiye liimanlanna cikanlmasi, ve uouz anmtakalardan tuz alanlarm da bu tuzlan ba- hali imintakalara nakletmek suTetile istifadeye kalkismalari ihtimali maeveut oldugundan buna mani olmak iizere ikinci fikranm ilavesi libit bulunmustur. Madde: 19 — Resimi damgali kaplarla karada nakliyatm tezkereye tabi tutulmasi bilhassa satis fiatlan ueuzlatrlmis mmtakalardan kapali kaplarla tuz satin alanlarm pahali mmtakalara tuz sev- ketmelerine mahal ve imkan birakmamak emeline matuf oldugundan boyle bir vaziyet tahaddus etmedijp takdirde kapali kaplar i^indeki tuz nakliytmin ayrica tezkereye tabiiyeti mecburiyetinden istisnasi temin edilebilmek iqm umum miidurliigun salahiyeti olmasi mnvafik goi*ulmustur. Madde: 20 — Tezkerelerin ikinci defa tistimali suretile kaQak^ilik yapilmasma mani olmak ve satislarm ikontroliinu temin etmek maksadile bu maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir. Maddet: 21 — Ka^akgilik ve sui istimalata meydan verilmemek i^in ewelce de mevcut olan bu takayyudatm tadilen ipkasi muvafik gorulmustiir. Madde: 22 — Kagak^ilik ve sui istimnllere karsi mevzu bulunan bu tedbirin ipkasi muvafik g8- rulmustui*. ( S . Sayisi: 11)] —11 — Dordiincii fasil Ceza hiikiimleri Madde: 23 — Tuz para cezalarmin her tarafta miisavi olmasi ve tuz talimatnamesindeki §eklin bir gok tereddiitleri miucip bulunmasi itibarile bir kiloda almacak para cezalarmm tayini miinasip gorulmiistiir. Madde: 25 — Bu maddelerin esbabi mucibesi diger maddelere yazilmis oldugundan tekrarma liizum goriilmemistir. Menedilen efali irtikap edenler hakikmda verilecek eezayi da tayin ve tahrir maksadile tanzim kilmini«rtir. Madde: 26 — Muhtelif mmtakalarda tuzlu su ve goraklar kagakgiligi yapilarak tuz istihsal edildigi goriilmektedir. Bu yolda kacakcjlik yapanlar hakkinda ceza tayini lazimgeldiginden bu madde tanzim olunmustur. ttalyan kanunlarmda deniz suyunun nakli Hukumetin miisaadesine va- bestedir. Bu madde deniz suyunun naklini serbest birakmakla beraber sihhi esbab dolayisile de- niz suyundan yuksek derecedeki sularm naklini idarenin iznine talik etmistir. Madde: 27 — Ecnebi memleketlerden gelen yolculara bir siihulet olmak iizere maddenin birinci fikrasmda yarrm kiloya kadar olan ecnebi tuzlarmin yolcu beraberinde memlekete ithaline mii- saade edilmis ve fazlasi hakinda hiikum konulmu$tur. Bu madde ecnebi tuzu hamil _ bulunup Tiirkiye limanlarma sigmacak sefain hakkinda yapilacak muameleyi tarif maksadile konulmustur. Madde: 28 — 1278 tarihli tuz talimatnamesinin 18 inci bendinde, metriik ve faal tuzlalar ile co- raklardan ve akar tuzlu su membalarmdan efrat tarafindan bila mezuniyet alman tuz ve tuzlu maddelerle tezkeresiz naklolunan tuzlarm sirkat oldugu yazili oldugundan bu fiiller Temyiz anah- kemesince mali miriyi sirkat addedilerek bu gibimesailin ihtisas mahkemeleri salahiyeti haricnde olduguna karar verilmi^tir. Bu $ekil kagakgilik kanunile istihdaf olunan gayeye uygun olmadi- gindan mehakim ve memurlarca her turlu tereddiit ve istibahi izale ve kanunda yazili tuza mii- teallik ka§ak vakalarmm ihtisas mahkemelrince tatbikim temin igin bu maddenin ayrica vazma liizum gorulmu§tur. Madde: 29 — Kanunda yazili memnuiyet ve mecburiyetlere riayet edilmesini temin zmminda bu maddenin ilavesine liizum gorulmustur. Madde : 30 - 31 — Para cezalarmm sureti tahsilini tarif etmektedir. Besinci fasil Tuz fireleri ve miiteferrik hukiimler Madde : 32 — Firelerin mahsubu igin yapilacak muamelenin kanunla teyidi icap ettiginden bu maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir. Madde : 33 — Tuz fiatlerinin yiikselmemesi ve halkm miibrem olan tuz ihtiyacjari kolaylikla ve ucuz olarak temin edilebilmeleri maksadile ibu maddenin vazma liizum goriilmustiir. Madde : 34 — Bu maddenin esasi 2101 numarali kanunla kabul edildigi cihetle ayrrica esbabi mu- eibe dercine liizum goriilmemistir. Madde : 35 — Toptan tuz islerile istigal edenlerin muamelelerinin kontrolii ka§ak<jilik ve sarfiyat noktalanndan zaruri oldugu cihetle bu maddenin vazma liizum gorulmustiir. ( S. Sayisi; 11),
—11 — Dordiincii fasil Ceza hiikiimleri Madde: 23 — Tuz para cezalarmin her tarafta miisavi olmasi ve tuz talimatnamesindeki §eklin bir gok tereddiitleri miucip bulunmasi itibarile bir kiloda almacak para cezalarmm tayini miinasip gorulmiistiir. Madde: 25 — Bu maddelerin esbabi mucibesi diger maddelere yazilmis oldugundan tekrarma liizum goriilmemistir. Menedilen efali irtikap edenler hakikmda verilecek eezayi da tayin ve tahrir maksadile tanzim kilmini«rtir. Madde: 26 — Muhtelif mmtakalarda tuzlu su ve goraklar kagakgiligi yapilarak tuz istihsal edildigi goriilmektedir. Bu yolda kacakcjlik yapanlar hakkinda ceza tayini lazimgeldiginden bu madde tanzim olunmustur. ttalyan kanunlarmda deniz suyunun nakli Hukumetin miisaadesine va- bestedir. Bu madde deniz suyunun naklini serbest birakmakla beraber sihhi esbab dolayisile de- niz suyundan yuksek derecedeki sularm naklini idarenin iznine talik etmistir. Madde: 27 — Ecnebi memleketlerden gelen yolculara bir siihulet olmak iizere maddenin birinci fikrasmda yarrm kiloya kadar olan ecnebi tuzlarmin yolcu beraberinde memlekete ithaline mii- saade edilmis ve fazlasi hakinda hiikum konulmu$tur. Bu madde ecnebi tuzu hamil _ bulunup Tiirkiye limanlarma sigmacak sefain hakkinda yapilacak muameleyi tarif maksadile konulmustur. Madde: 28 — 1278 tarihli tuz talimatnamesinin 18 inci bendinde, metriik ve faal tuzlalar ile co- raklardan ve akar tuzlu su membalarmdan efrat tarafindan bila mezuniyet alman tuz ve tuzlu maddelerle tezkeresiz naklolunan tuzlarm sirkat oldugu yazili oldugundan bu fiiller Temyiz anah- kemesince mali miriyi sirkat addedilerek bu gibimesailin ihtisas mahkemeleri salahiyeti haricnde olduguna karar verilmi^tir. Bu $ekil kagakgilik kanunile istihdaf olunan gayeye uygun olmadi- gindan mehakim ve memurlarca her turlu tereddiit ve istibahi izale ve kanunda yazili tuza mii- teallik ka§ak vakalarmm ihtisas mahkemelrince tatbikim temin igin bu maddenin ayrica vazma liizum gorulmu§tur. Madde: 29 — Kanunda yazili memnuiyet ve mecburiyetlere riayet edilmesini temin zmminda bu maddenin ilavesine liizum gorulmustur. Madde : 30 - 31 — Para cezalarmm sureti tahsilini tarif etmektedir. Besinci fasil Tuz fireleri ve miiteferrik hukiimler Madde : 32 — Firelerin mahsubu igin yapilacak muamelenin kanunla teyidi icap ettiginden bu maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir. Madde : 33 — Tuz fiatlerinin yiikselmemesi ve halkm miibrem olan tuz ihtiyacjari kolaylikla ve ucuz olarak temin edilebilmeleri maksadile ibu maddenin vazma liizum goriilmustiir. Madde : 34 — Bu maddenin esasi 2101 numarali kanunla kabul edildigi cihetle ayrrica esbabi mu- eibe dercine liizum goriilmemistir. Madde : 35 — Toptan tuz islerile istigal edenlerin muamelelerinin kontrolii ka§ak<jilik ve sarfiyat noktalanndan zaruri oldugu cihetle bu maddenin vazma liizum gorulmustiir. ( S. Sayisi; 11), - 1 2 - Giimriik ve inhisarlar enciimeni mazbatasi T. B, M. M. 0. 1. Emumeni 18-XI-1935 Karar No. 6 Esas No. 1/47 Yiiksek Reislige Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirla- nan ve lera Vekilleri Heyetinin 17-VI-1934 tarihli to|>lantisinda Yiice Meclise arzi karar- lastinlarak Basvekilligin 22-VI-1934 tarih ve 6/1001 sayili tezkeresile gonderilen kanun la- yihasi yeni devre te^ekkiilii yiiziinden ikinci de- fa 13 - I I I -1935 tarihinde Yiiksek Reislikten enciimenimize havale edilmekle Giimriik ve in- hisarlar vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum miidiirliitii namina Tuz kismi miidurii Cavid Ekin hazir olduklari halde okundu ve geregi go- riisiildii: Yarim asin miitecaviz bir zaman ewel tan- zim edilmis olan ve buna bir <jok zeyiller ve miiteferrik iradeler inzimam etmis. bulunan bu gun tiikmii cari 1278 tarihli tuz talimatna- mesinin mevcud hiikiimleri hali hazir ihtiyaci tatmin etmedigi cihetle tatbikatm verdigi neti- celere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyacjari- na uygun yeni hiikiimler koymak ve diger taraftan mevcud hiikiimleri birlestirmek esasi- na istinad eden Hiikumetin mucib sebebleri enciimenimizce de kabul edilerek ve kanun layi- hasmin Meclise tebliginden sonra meriyete gi- ren 2752 sayili tuz fiatinin 3 kurusa indirilme- sine dair kanun dahi nazari itibare almarak a^agida yazacagimiz mucib sebeblerle bazi me- vad tadil edilmis ve kanun layihasi kabul olun- mustur. Madde 1 : Her ne sekilde olursa olsun mem- leket dahilinde tuz istihsali inhisar altinda bu- lunduguna gore hilafinda hareket edenlerin kaQakgilik yapmis olacagi tabii oldugundan ve faillerinin ona gore tecziye edilmesi lazim bu- lundugundan sirkat telakkisi gibi her hangi bir i^tihada mahal birakmamak iizere ve ka- §akQiligft karsi diger inhisar maddelerinde tat- bik edilmekte olan hiikiimlerin miiessiriyeti de nazari itibare almarak vekilin esnayi miizake- rede vaki teklifine bilistirak bu gibiler hakkin- da 1918 numarali kanun hiikiimlerinin tatbiki yolundaki ikinci fikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmi^tir. Madde 2 : % on klorsodyom nisbeti pek az goriildiigiinden boyle bir maddenin daha 50k toprak addedilmesi telakki olundugundan bu nisbetin % yirmiye cjkarilmasi suretile madde tadilen kabul olunnra§tur. Madde 3 : Hiikumetin 3 ncii maddesi aynen kabul olunmn§tur. Madde 4 : 2752 sayili kanuna nazaran tes- bit edilen tuz fiatma gore maddede tashihat yapilmi§trr. Madde 5 : Hiikumetin kanun layihasmi tek- lifi sirasinda 2757 sayili kanun gikmamis. idi. Binaenaleyh Hiikumet bu maddede tuz fiatini 6 kuru§ olarak nazari itibare almi§ ve 20 para- ya kadar olan kesirleri vahide irca etmegi dii- §iinerek bu maddeyi teklif etmi§tir; halbuki bilahare tuz fiati 3 kuru§a indirildigine gore 20 paraya kadar olan kesrin nazari itibare almma- masi ve fazlasmin kuru§a iblagi bazan miisteh- likin ve bazan Hazinenin zararmi mucib ola- cagi gibi 20 paranin 3 kuru§a olan nisbeti de fazla bir mahiyet arzedeceginden vekille dahi mutabik kalmarak 5 paraya kadar olan kesirle- rin kaldirilmasi 5 para ve fazlasmin on paraya Qikrilmasi suretile bu madde kabul edilmi§tir. Ikinci fikra ayrica altmci madde olarak ya- zildigindan bu, maddeden tayyedilmi§tir. Bun- dan bagka 8 nci maddede de Hiikumetin teklif ettigi iki §iktan birincisi olan; memleketin bazi mintakalarmda ucuz tuz sattirabilmek iQin di- ger mmtakalarda fiati arttirmaga Giimriik ve inhisarlar vekaletinin salahiyet almasim tuz fi- atlari yari yariya ucuzlatilmi§ bulunduguna gore kabuliine mahal goriilememis, ve ikinci §ik olan muayyen mmakalardaki fiatlarm birle§ti- rilmesine aid teklifin ve bu madde ile alakasi derpis. edilerek son fikra yazilmigtir. Madde 6 : Yukanda izah ettigimiz veghile Hiikumetin be§inci maddesinin son fikrasi 6 nci madde olarak yazilmi§tir. Madde 7 : Hiikumetin altmci maddesi ka- (S. Sayia ; 11 \
- 1 2 - Giimriik ve inhisarlar enciimeni mazbatasi T. B, M. M. 0. 1. Emumeni 18-XI-1935 Karar No. 6 Esas No. 1/47 Yiiksek Reislige Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirla- nan ve lera Vekilleri Heyetinin 17-VI-1934 tarihli to|>lantisinda Yiice Meclise arzi karar- lastinlarak Basvekilligin 22-VI-1934 tarih ve 6/1001 sayili tezkeresile gonderilen kanun la- yihasi yeni devre te^ekkiilii yiiziinden ikinci de- fa 13 - I I I -1935 tarihinde Yiiksek Reislikten enciimenimize havale edilmekle Giimriik ve in- hisarlar vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum miidiirliitii namina Tuz kismi miidurii Cavid Ekin hazir olduklari halde okundu ve geregi go- riisiildii: Yarim asin miitecaviz bir zaman ewel tan- zim edilmis olan ve buna bir <jok zeyiller ve miiteferrik iradeler inzimam etmis. bulunan bu gun tiikmii cari 1278 tarihli tuz talimatna- mesinin mevcud hiikiimleri hali hazir ihtiyaci tatmin etmedigi cihetle tatbikatm verdigi neti- celere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyacjari- na uygun yeni hiikiimler koymak ve diger taraftan mevcud hiikiimleri birlestirmek esasi- na istinad eden Hiikumetin mucib sebebleri enciimenimizce de kabul edilerek ve kanun layi- hasmin Meclise tebliginden sonra meriyete gi- ren 2752 sayili tuz fiatinin 3 kurusa indirilme- sine dair kanun dahi nazari itibare almarak a^agida yazacagimiz mucib sebeblerle bazi me- vad tadil edilmis ve kanun layihasi kabul olun- mustur. Madde 1 : Her ne sekilde olursa olsun mem- leket dahilinde tuz istihsali inhisar altinda bu- lunduguna gore hilafinda hareket edenlerin kaQakgilik yapmis olacagi tabii oldugundan ve faillerinin ona gore tecziye edilmesi lazim bu- lundugundan sirkat telakkisi gibi her hangi bir i^tihada mahal birakmamak iizere ve ka- §akQiligft karsi diger inhisar maddelerinde tat- bik edilmekte olan hiikiimlerin miiessiriyeti de nazari itibare almarak vekilin esnayi miizake- rede vaki teklifine bilistirak bu gibiler hakkin- da 1918 numarali kanun hiikiimlerinin tatbiki yolundaki ikinci fikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmi^tir. Madde 2 : % on klorsodyom nisbeti pek az goriildiigiinden boyle bir maddenin daha 50k toprak addedilmesi telakki olundugundan bu nisbetin % yirmiye cjkarilmasi suretile madde tadilen kabul olunnra§tur. Madde 3 : Hiikumetin 3 ncii maddesi aynen kabul olunmn§tur. Madde 4 : 2752 sayili kanuna nazaran tes- bit edilen tuz fiatma gore maddede tashihat yapilmi§trr. Madde 5 : Hiikumetin kanun layihasmi tek- lifi sirasinda 2757 sayili kanun gikmamis. idi. Binaenaleyh Hiikumet bu maddede tuz fiatini 6 kuru§ olarak nazari itibare almi§ ve 20 para- ya kadar olan kesirleri vahide irca etmegi dii- §iinerek bu maddeyi teklif etmi§tir; halbuki bilahare tuz fiati 3 kuru§a indirildigine gore 20 paraya kadar olan kesrin nazari itibare almma- masi ve fazlasmin kuru§a iblagi bazan miisteh- likin ve bazan Hazinenin zararmi mucib ola- cagi gibi 20 paranin 3 kuru§a olan nisbeti de fazla bir mahiyet arzedeceginden vekille dahi mutabik kalmarak 5 paraya kadar olan kesirle- rin kaldirilmasi 5 para ve fazlasmin on paraya Qikrilmasi suretile bu madde kabul edilmi§tir. Ikinci fikra ayrica altmci madde olarak ya- zildigindan bu, maddeden tayyedilmi§tir. Bun- dan bagka 8 nci maddede de Hiikumetin teklif ettigi iki §iktan birincisi olan; memleketin bazi mintakalarmda ucuz tuz sattirabilmek iQin di- ger mmtakalarda fiati arttirmaga Giimriik ve inhisarlar vekaletinin salahiyet almasim tuz fi- atlari yari yariya ucuzlatilmi§ bulunduguna gore kabuliine mahal goriilememis, ve ikinci §ik olan muayyen mmakalardaki fiatlarm birle§ti- rilmesine aid teklifin ve bu madde ile alakasi derpis. edilerek son fikra yazilmigtir. Madde 6 : Yukanda izah ettigimiz veghile Hiikumetin be§inci maddesinin son fikrasi 6 nci madde olarak yazilmi§tir. Madde 7 : Hiikumetin altmci maddesi ka- (S. Sayia ; 11 \ - 1 3 - bul edilerek yedinci madde yazilmi§tir. Madde 8 : Hiikumetin teklif etmis oldugu mevzubahs madde 2752 sayili kanunun nesrin- den evvel oldugundan sanayide ve dabaklikta kullanilan tuzlar igin 3 kurus geri verilmesi $ekilde yazilmi§sa da halen tuziarda esas fiat 3 kurus olduguna gore debakat ve sanayi ieab ve vaziyetleri nazari itibare almarak ancak 60 paraya kadar geri verilmesinin Gumriik ve in- hisarlar vekaletile, Iktisad vekaletinin miistere- ken tayin ve takdirine terkedilmesi muvafik gd- riilmus ve madde bu esasi istihdaf ederek tadi- len sekizinci madde olarak tedvin edilmistir. Madde 9 : 2752 sayili kanunda mevcud hii- me gore yazilmistir. Madde 10 : Hiikumetin (11) nci maddesi ay- nen kabul edilerek (15) nci madde olarak ya- zilmistir. Madde 11 : Hiikumetin (10) ncu maddesi aynen kabul edilerek (11) nci madde olarak ya- zilmistir. Madde 12 : Hiikumetin teklif ettigi 12 nci maddede yalniz tuziarda 25 kilodan ve ambar- larda da 50 kilodan asagi tuz satilmamasi yazil- maktadrr. Halka suhulet noktai nazarcndan enciimence her iki mahade de 25 kilo esas kabul edilmistir. Bir de kapali kaplarda satilan tuzla- n n miktari muhtelif bulundugundan bu sartlar- da da yirmi bes kiloluk satis mecburiyetinin tat- bik manasi anlasilmamasi igin kapali kaplarin boliinemeyecegi tavzih edilerek madde tadilen yazilmistir. Madde 13 : Ibare tashihile Hiikumetin tek- lifi kabul edilmistir. Madde 14 : Kanun layihasmm miizakeresi esnasinda vekil; Hiikumetin bunca fedakarlik yaparak tuz fiatinin indirilesinden halkin geregi gibi miistefit olmasi igin ihtikarla pahali tuz satmasmin oniinu. almak liizumunu isaret et- mis ve tuz satisi serbest oldugundan bu sebeble de Inhisarlar idaresinin memleketin her tarafmda ambar bulundurmasma liizum ve imkan olmadigindan ihtikarm oniine geg- mek igin belediyelere vazife tahmili ve miieyyi- de vazi diisiincesile isbu maddeyi teklif etmis- tir. Bu diisunceler yerinde goriilerek madde enciimence ilave suretile tedvin edilmistir. Madde 15 : Hiikumetin 14 ncu maddesi asa- gidaki maddelerde temas edilecegi iizere kara ve deniz igin ayri ayri hiikmii kabul edilme- diginden bu kelimelerin tayyi ile 15 nci mad- de olarak yazilmistir. Madde 16 : Hiikumetin 15 nci maddesinde bazi ibare diizeltilmeleri yapilmis ve 16 nci mad- de olarak yazilmistir. Madde 17 : Hiikumetin 16 nci maddesi 17 nci madde olarak aynen kabul edilmistir. Madde 18 : Hiikumetin 17 nci madesi asa- giki maddede yazildigi gibi - deniz veya kara - kelimelerinin tayyi ile aynen ve 18 nci madde olarak kabul edilmistir. Madde 19 : Kara ve deniz igin ayri hukiim- ler konmasma enciimen liizum gormediginden bu kelimeler kaldinlarak Hiikumetin 18 nci mad- desi kabul edilmis ve 19 ncu madde olarak ya- zilmistir. Hiikumetin 19 ncu madesi, muhiir veya eti- keti havi kapali kaplarda tuz nakliyatinin in- delicab tezkereye tabi tutulmamasi igin Inhisar- lar umum miidiirliigiine salahiyet verilmesini tazammun etmektedir. Enciimenimiz tuz zuru- funun guval olmasina gore ve bunlann goriile- miyecek her hangi bir tarafindan agilarak bo- §altildiktan sonra kagak tuzlar icin miikerrer surette istimal edilebileceklerini mumkiinattan gordiigiinden bu mahzuru izale eden nakliye tez- kerelerinin kaldirilmasini muvafik bulmamis ve 19 ncu maddeyi kabul etmemistir. Madde 20 : Hiikumetin 20 nci maddesi yine maksadi temin otmek iizere kisaltilarak kabul edilmistir. Madde 21 : Hiikumetin teklif ettigi bu mad- de tezkeresi kaybolan tuzlann gerek mahallin- den sorulmasi neticesine ve gerek kanuni mer- cilerden alinacak hiikme kadar muhafaza mas- rafi tuzun sahib ve nakiline tahmil etmektedir. Kagak oldugunda tereddiid hasil olan veyahud kanuni mercilerden alinan hiikiimde kagak ol- dugu tahakkuk eden tuzlann emri muhafazasi esasen idareye aid olmasina ve kagakgilik ciir- mii igin kafi ceza miieyyideleri konulmasma bi- naen bu sekilde tutulan tuzlarm muhafaza mas- raflannin sahib ve nakillerine tahmili muvafiki muadelet goriilemediginden o fikranin tayyi ile ve miiehhir kanunla tuz fiati 3 kurusa indiril- digi nazari itibare almarak beher kilo tuz igin Hiikumetge teklif olunan 20 kurus 10 kurusa indirilmek suretile madde tadilen yazilmistir. Madde 22 : Kagak tuzlar musadereye tabi olduguna gore bunun emriimuhafazasi ve Inhi- (S, Sayisi: I i i
- 1 3 - bul edilerek yedinci madde yazilmi§tir. Madde 8 : Hiikumetin teklif etmis oldugu mevzubahs madde 2752 sayili kanunun nesrin- den evvel oldugundan sanayide ve dabaklikta kullanilan tuzlar igin 3 kurus geri verilmesi $ekilde yazilmi§sa da halen tuziarda esas fiat 3 kurus olduguna gore debakat ve sanayi ieab ve vaziyetleri nazari itibare almarak ancak 60 paraya kadar geri verilmesinin Gumriik ve in- hisarlar vekaletile, Iktisad vekaletinin miistere- ken tayin ve takdirine terkedilmesi muvafik gd- riilmus ve madde bu esasi istihdaf ederek tadi- len sekizinci madde olarak tedvin edilmistir. Madde 9 : 2752 sayili kanunda mevcud hii- me gore yazilmistir. Madde 10 : Hiikumetin (11) nci maddesi ay- nen kabul edilerek (15) nci madde olarak ya- zilmistir. Madde 11 : Hiikumetin (10) ncu maddesi aynen kabul edilerek (11) nci madde olarak ya- zilmistir. Madde 12 : Hiikumetin teklif ettigi 12 nci maddede yalniz tuziarda 25 kilodan ve ambar- larda da 50 kilodan asagi tuz satilmamasi yazil- maktadrr. Halka suhulet noktai nazarcndan enciimence her iki mahade de 25 kilo esas kabul edilmistir. Bir de kapali kaplarda satilan tuzla- n n miktari muhtelif bulundugundan bu sartlar- da da yirmi bes kiloluk satis mecburiyetinin tat- bik manasi anlasilmamasi igin kapali kaplarin boliinemeyecegi tavzih edilerek madde tadilen yazilmistir. Madde 13 : Ibare tashihile Hiikumetin tek- lifi kabul edilmistir. Madde 14 : Kanun layihasmm miizakeresi esnasinda vekil; Hiikumetin bunca fedakarlik yaparak tuz fiatinin indirilesinden halkin geregi gibi miistefit olmasi igin ihtikarla pahali tuz satmasmin oniinu. almak liizumunu isaret et- mis ve tuz satisi serbest oldugundan bu sebeble de Inhisarlar idaresinin memleketin her tarafmda ambar bulundurmasma liizum ve imkan olmadigindan ihtikarm oniine geg- mek igin belediyelere vazife tahmili ve miieyyi- de vazi diisiincesile isbu maddeyi teklif etmis- tir. Bu diisunceler yerinde goriilerek madde enciimence ilave suretile tedvin edilmistir. Madde 15 : Hiikumetin 14 ncu maddesi asa- gidaki maddelerde temas edilecegi iizere kara ve deniz igin ayri ayri hiikmii kabul edilme- diginden bu kelimelerin tayyi ile 15 nci mad- de olarak yazilmistir. Madde 16 : Hiikumetin 15 nci maddesinde bazi ibare diizeltilmeleri yapilmis ve 16 nci mad- de olarak yazilmistir. Madde 17 : Hiikumetin 16 nci maddesi 17 nci madde olarak aynen kabul edilmistir. Madde 18 : Hiikumetin 17 nci madesi asa- giki maddede yazildigi gibi - deniz veya kara - kelimelerinin tayyi ile aynen ve 18 nci madde olarak kabul edilmistir. Madde 19 : Kara ve deniz igin ayri hukiim- ler konmasma enciimen liizum gormediginden bu kelimeler kaldinlarak Hiikumetin 18 nci mad- desi kabul edilmis ve 19 ncu madde olarak ya- zilmistir. Hiikumetin 19 ncu madesi, muhiir veya eti- keti havi kapali kaplarda tuz nakliyatinin in- delicab tezkereye tabi tutulmamasi igin Inhisar- lar umum miidiirliigiine salahiyet verilmesini tazammun etmektedir. Enciimenimiz tuz zuru- funun guval olmasina gore ve bunlann goriile- miyecek her hangi bir tarafindan agilarak bo- §altildiktan sonra kagak tuzlar icin miikerrer surette istimal edilebileceklerini mumkiinattan gordiigiinden bu mahzuru izale eden nakliye tez- kerelerinin kaldirilmasini muvafik bulmamis ve 19 ncu maddeyi kabul etmemistir. Madde 20 : Hiikumetin 20 nci maddesi yine maksadi temin otmek iizere kisaltilarak kabul edilmistir. Madde 21 : Hiikumetin teklif ettigi bu mad- de tezkeresi kaybolan tuzlann gerek mahallin- den sorulmasi neticesine ve gerek kanuni mer- cilerden alinacak hiikme kadar muhafaza mas- rafi tuzun sahib ve nakiline tahmil etmektedir. Kagak oldugunda tereddiid hasil olan veyahud kanuni mercilerden alinan hiikiimde kagak ol- dugu tahakkuk eden tuzlann emri muhafazasi esasen idareye aid olmasina ve kagakgilik ciir- mii igin kafi ceza miieyyideleri konulmasma bi- naen bu sekilde tutulan tuzlarm muhafaza mas- raflannin sahib ve nakillerine tahmili muvafiki muadelet goriilemediginden o fikranin tayyi ile ve miiehhir kanunla tuz fiati 3 kurusa indiril- digi nazari itibare almarak beher kilo tuz igin Hiikumetge teklif olunan 20 kurus 10 kurusa indirilmek suretile madde tadilen yazilmistir. Madde 22 : Kagak tuzlar musadereye tabi olduguna gore bunun emriimuhafazasi ve Inhi- (S, Sayisi: I i i ) ^ ' - sar idaresinin bulundugu yere nakli igin sahib veya nakiline ve ihtiyar meelisine ayrica mas- raf ve kiilfet tahmili muvafik gorulmediginden Hukumetin teklif ettigi maddenin son fikrasi tayyedilerek ve bazi kelime degisikliklerile mad- de tadilen yazilmistir. Madde 23 : Yukanda temas edildigi iizere kilo basma 20 kuru§ teklif olunan para eezasi 10 kuru§a indirilmek suretile ve (agir) keli- mesi kaldirilmak suretile tadil olunmustur. Madde 24 : Hiikumetin 24 neii maddesi ay- nen kabul edilmistir. Hiikumetin teklif ettigi 25 nei madde ka- rada ve denizde ayri ayri hiikme liizum goriil- medigi i§in kabul edilmemi§tir. Madde 25 : Hiikumetin teklifi topraklann ve kayalarm muhtevi bulundugu klorsodyom nisbeti ytizde yirmiye Qikarilmak suretile ka- bul olunmujjtur. Madde 26 : Hiikumetin 27 nei maddesi ay- nen kabul edilerek 26 nei madde olarak yazil- mi§tir. Madde 27 : Hiikumetin 28 nei maddesi ic,in- deki madde numaralan icabina gore degi§tiril- mek suretile kabul edilmis. ve 27 nei madde ola- rak yazilmi§tir. Madde 28 : Tuzun baligi biiyiik bir yekun te§kil etmediginden asgari ceza miktarini tenzil edebilmek igin Hiikumetin teklif ettigi 29 ncu maddedeki (5 liradan) tabiri kaldinlarak mad- de tadilen ve 28 nei madde olarak yazilmi§tir. Madde 39 : Hiikumetin 30 ncu maddesi ay- nen kabul edilmi§ ve 29 ncu madde olarak ya- zilmi§tir. Madde 30 : Hiikumetin 31 nei maddesi para cezalan i§in atfettigi kanunun maddesi de tas- rih edilmek suretile tadilen ve 30 ncu madde olarak kabul edilmi§tir. Madde 31 : Hiikumetin 32 nei maddesi ufak tadilatla ve 31 nei madde olarak kabul olun- mu§tur. Madde 32 : Hiikumetin 33 ncii maddesinde i§bu 32 nei maddedeki «201 kiloya kadar olan tezkere ve beyannamelerden damga resmi aranmaz* fikrasi yoktur. Ancak vekil maddenin esnayi miizakeresinde bu fikranin tuz bedel ba- liginin esasen biiyiik bir yekun tutmadigini i§a- ret ederek ilavesini tetkik etmig ve kamin hak- kmda Maliye vekaletinin miitaleasi almdigi za- man bu vekaletin tezkere ve beyannamelerden damga resmi aranmamasmi kabul ettigi ve an- cak 200 kilodan fazla muameleler ticari mak- sada matuf olacagi ic,in yalniz bunlardan damga resmi alinmasi icap edeeegi miitaleasinda bukun- dugu enciimence agizdan ahman iaahattan anlasil- mi§ oknakla isbu f ikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmistir. Madde 33 : Hiikumetin teklif ettigi 34 neii maddede mevzubahs ihrac, maddeleri arasina barsagm da ilave edilmesi ve memleket dahilin- de sarfedilen baliklar igin de balikgilik senayi- inin inMsaf ini temin bakimindan prim nazari iti- bare alinmasi vekil tarafindan teklif oluinimuij ve bu teklif enciimence yerinde goriilerek madde tadilen kabul edilmi§ ve 6 kurus esas iizerinden tesbit edilen prim miktari 3 kuru§ esasina gore degi§tirilerek madde tadilen yazilmistir. Madde 34 : Hiikumetin 35 nei maddesi 34 ncii madde olarakkabul edilmi§tir. Madde 35 : Hiikumetin 36 nei maddesi 35 nei madde olarak aynen kabul olunm.us.tur. Madde 36 : Hiikumetin 37 nei maddesi tadi- len kabul olunmu§ ve 36 nei madde olarak ya- zilmistir. Madde 37 : Hiikumetin 38 nei maddesi 37 nei madde olarak yazilmistir. Madde 38 : Hiikumetin 39 ncu maddesi 38 nei madde olarak yazilmistir. Madde 39 : Hiikumetin 40 nei maddesi 39 nei; madde olarak yazilmistir. Havalesi mucibince Iktisad enciimenine ve- rilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu. Gii. ve In. E. Reisi N. M. M. Katib M. M. Istanbul Istanbul Sinop #. TJraz $. Vraz H. Orugoglu aydm Bolu Eski^ehir N. Kohtepe Dr. E. Suda Ozdamar Trabzon Samsun Dr. Eyiboglu Memed Gune$dogdu (&..$apu: 11)
) ^ ' - sar idaresinin bulundugu yere nakli igin sahib veya nakiline ve ihtiyar meelisine ayrica mas- raf ve kiilfet tahmili muvafik gorulmediginden Hukumetin teklif ettigi maddenin son fikrasi tayyedilerek ve bazi kelime degisikliklerile mad- de tadilen yazilmistir. Madde 23 : Yukanda temas edildigi iizere kilo basma 20 kuru§ teklif olunan para eezasi 10 kuru§a indirilmek suretile ve (agir) keli- mesi kaldirilmak suretile tadil olunmustur. Madde 24 : Hiikumetin 24 neii maddesi ay- nen kabul edilmistir. Hiikumetin teklif ettigi 25 nei madde ka- rada ve denizde ayri ayri hiikme liizum goriil- medigi i§in kabul edilmemi§tir. Madde 25 : Hiikumetin teklifi topraklann ve kayalarm muhtevi bulundugu klorsodyom nisbeti ytizde yirmiye Qikarilmak suretile ka- bul olunmujjtur. Madde 26 : Hiikumetin 27 nei maddesi ay- nen kabul edilerek 26 nei madde olarak yazil- mi§tir. Madde 27 : Hiikumetin 28 nei maddesi ic,in- deki madde numaralan icabina gore degi§tiril- mek suretile kabul edilmis. ve 27 nei madde ola- rak yazilmi§tir. Madde 28 : Tuzun baligi biiyiik bir yekun te§kil etmediginden asgari ceza miktarini tenzil edebilmek igin Hiikumetin teklif ettigi 29 ncu maddedeki (5 liradan) tabiri kaldinlarak mad- de tadilen ve 28 nei madde olarak yazilmi§tir. Madde 39 : Hiikumetin 30 ncu maddesi ay- nen kabul edilmi§ ve 29 ncu madde olarak ya- zilmi§tir. Madde 30 : Hiikumetin 31 nei maddesi para cezalan i§in atfettigi kanunun maddesi de tas- rih edilmek suretile tadilen ve 30 ncu madde olarak kabul edilmi§tir. Madde 31 : Hiikumetin 32 nei maddesi ufak tadilatla ve 31 nei madde olarak kabul olun- mu§tur. Madde 32 : Hiikumetin 33 ncii maddesinde i§bu 32 nei maddedeki «201 kiloya kadar olan tezkere ve beyannamelerden damga resmi aranmaz* fikrasi yoktur. Ancak vekil maddenin esnayi miizakeresinde bu fikranin tuz bedel ba- liginin esasen biiyiik bir yekun tutmadigini i§a- ret ederek ilavesini tetkik etmig ve kamin hak- kmda Maliye vekaletinin miitaleasi almdigi za- man bu vekaletin tezkere ve beyannamelerden damga resmi aranmamasmi kabul ettigi ve an- cak 200 kilodan fazla muameleler ticari mak- sada matuf olacagi ic,in yalniz bunlardan damga resmi alinmasi icap edeeegi miitaleasinda bukun- dugu enciimence agizdan ahman iaahattan anlasil- mi§ oknakla isbu f ikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmistir. Madde 33 : Hiikumetin teklif ettigi 34 neii maddede mevzubahs ihrac, maddeleri arasina barsagm da ilave edilmesi ve memleket dahilin- de sarfedilen baliklar igin de balikgilik senayi- inin inMsaf ini temin bakimindan prim nazari iti- bare alinmasi vekil tarafindan teklif oluinimuij ve bu teklif enciimence yerinde goriilerek madde tadilen kabul edilmi§ ve 6 kurus esas iizerinden tesbit edilen prim miktari 3 kuru§ esasina gore degi§tirilerek madde tadilen yazilmistir. Madde 34 : Hiikumetin 35 nei maddesi 34 ncii madde olarakkabul edilmi§tir. Madde 35 : Hiikumetin 36 nei maddesi 35 nei madde olarak aynen kabul olunm.us.tur. Madde 36 : Hiikumetin 37 nei maddesi tadi- len kabul olunmu§ ve 36 nei madde olarak ya- zilmistir. Madde 37 : Hiikumetin 38 nei maddesi 37 nei madde olarak yazilmistir. Madde 38 : Hiikumetin 39 ncu maddesi 38 nei madde olarak yazilmistir. Madde 39 : Hiikumetin 40 nei maddesi 39 nei; madde olarak yazilmistir. Havalesi mucibince Iktisad enciimenine ve- rilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu. Gii. ve In. E. Reisi N. M. M. Katib M. M. Istanbul Istanbul Sinop #. TJraz $. Vraz H. Orugoglu aydm Bolu Eski^ehir N. Kohtepe Dr. E. Suda Ozdamar Trabzon Samsun Dr. Eyiboglu Memed Gune$dogdu (&..$apu: 11) — 15 — tktisad encttmeni mazbatasi T. B. M. M. tktisad encumeni 10 - XII -1935 Karar No. 7 Esas No. 1/47 Yiiksek Reislige Giimriik ve inhisarlar vekilliginee hazirla- nan ve tcra Vekilleri Heyetinin 17-IV-1934 tarihli toplantisinda Kamutaya sunulmasina karar verilen tuz kanunu layihasi Giimriik ve inhisarlar encumeni mazbatasile birlikte encii- menimize verilmekle Giimriik ve inhisarlar ve- kili ve Tuz inhisan umum miidurii hazir oldugu halde tetkik ve miizakere olundu: Layiha; tuz hakkinda bu giine kadar ne§- redilmis, bir Qok kanun; nizamname ve talimat hukiimlerini bir araya topladigi gibi bu hukiim- lerin §imdiye kadar tatbikindan alman netice- lere gore ihtiyaca daha uygun yeni hukiimler de ilave edilerek hazirlanmis, ve Kamutaya tek- lif edilmigtir. Eneiimenimiz tuz hakkmdaki mevzuatin mii- teferrik bir vaziyetten kurtarilarak toplu ve muntazam bir kanun haline konulmasini §ok yerinde bulmu§ ve Giimriik ve inhisarlar encii- meninee tadilen hazirlanan §ekli miizakereye esas tutarak maddelerde sebebleri a§agida ya- zili degi§iklikleri yaparak layihayi kabul et- mi§tir: Madde 1 : Tuzun Devlet inhisarr altmda oldugunu ifade eden madde olup birinci fikra- si ikinei maddedeki tarife dahil olmak itibarile buradan tuzla su kaydinin Qikarilmasr suretile kabul edilmi§tir. Ba§kasmm tuz cjkarmasinin memnuiyetine dair olan ikinei fikra hukiim itibarile muhafaza edilmi§ ve a§agidaki mad- delerdeki hiikiimlere i§aretten ibaret olan son fikra liizumsuz telakki edilerek kaldirilmi§tir. Madde 2 : tnhisara mevzu olan tuzu daha vazih tarif etmi§ olmak icin birinci ve ikinei fikralar birle§tirilmi§ ve son fikrada kezalik ku<juk bir tavzih yapilmi§tir. Madde 3 : Bu maddenin son fikrasmdaki (tstimlak usuliine tevfikan menafii umumiye namrna) ciimlesini (Umumi istimlak usuliine tev- fikan) §eklinde degi§tirilmi§j, diger kisimlan aynen kabul olunmu§tur. Madde 4 : Tuzlalarda tuzun kac, kurusa sa- tilacagma dair olan madde olup Hiikumetin teklifinde ve Giimriik ve inhisarlar enciimeni- nin kabul ettigi sekilde istihsal yerinden miis- teri vesaitine teslim edilinceye kadar yapilan masrafin tuz fiatine ilave edilecegini ifade eden ciimle enciimenimizce vazih goriilmediginden tadil edilmistir. Her tuzlada miisteri vesaitinin tuz yiginlanna yanasmasi imkani olmadigi gi- bi bu gibi hallerde tuz fiatine ilave edilecek kismin da yigindan miisteri vesaitine kadar ih- tiyar edilecek masrafin fevkinde olmamasi mat- lub oldugundan fikra hiikmii bu maksada gore degistirilerek yeniden yazilmistrr. Madde 5 : tnhisar ambarlarmda satilan tuz- ]arm fiatine aid hiikmii ihtiva etmekte olup birinci fikrasi aynen kabul edilmistir. Ikinei fikradaki kilo fiatinin hesab meselesinde en- eiimenimiz tuz fiatine zammedilecek kesrin tuz gibi kilosu iic, kura$ olan bir malda on para marja tabi tutulmasini tuzu halka ucuz yedir- mek maksadindan uzaklasmaga dogru bir ha- reket olarak gormiis ve bu masrafin hakiki miktarinin iistiine Qikmasini teminen Qikacak kesrin ancak santime irca suretile hesab edil- mesini maksada daha uygun gorerek fikrayi ona gore degistirmistir. Muayyen bir mintaka- daki satis ambarlari fiatlerini birlestirmek sala- hiyetine dair olan son fikra layihada nakil sartlarmm bir birine uygun olmasi gibi bir kayid ilave edilmistir. 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ncii maddeler aynen kabul edilmistir. Madde 14 : tnhisar am ban olmayan yerler- de tuz fiatinin saticilar tarafindan liizumsuz arttirilmasmin oniine gegmek iizere icabmda belediyelerin azami fiat tesbiti suretile miidaha- le etmelerine dair ahkami ihtiva eden bu mad- deyi eneiimenimiz de esas itibarile yerinde bul- mus ancak tayin edilecek fiatin alakadarlarca evvelden bilinmesini de ticaret icablarma uy- gun bulundugundan maddede bu maksada go- re bazi tadilat yaptigi gibi fevkalade hallerde ( S. Saynn : 11 )
— 15 — tktisad encttmeni mazbatasi T. B. M. M. tktisad encumeni 10 - XII -1935 Karar No. 7 Esas No. 1/47 Yiiksek Reislige Giimriik ve inhisarlar vekilliginee hazirla- nan ve tcra Vekilleri Heyetinin 17-IV-1934 tarihli toplantisinda Kamutaya sunulmasina karar verilen tuz kanunu layihasi Giimriik ve inhisarlar encumeni mazbatasile birlikte encii- menimize verilmekle Giimriik ve inhisarlar ve- kili ve Tuz inhisan umum miidurii hazir oldugu halde tetkik ve miizakere olundu: Layiha; tuz hakkinda bu giine kadar ne§- redilmis, bir Qok kanun; nizamname ve talimat hukiimlerini bir araya topladigi gibi bu hukiim- lerin §imdiye kadar tatbikindan alman netice- lere gore ihtiyaca daha uygun yeni hukiimler de ilave edilerek hazirlanmis, ve Kamutaya tek- lif edilmigtir. Eneiimenimiz tuz hakkmdaki mevzuatin mii- teferrik bir vaziyetten kurtarilarak toplu ve muntazam bir kanun haline konulmasini §ok yerinde bulmu§ ve Giimriik ve inhisarlar encii- meninee tadilen hazirlanan §ekli miizakereye esas tutarak maddelerde sebebleri a§agida ya- zili degi§iklikleri yaparak layihayi kabul et- mi§tir: Madde 1 : Tuzun Devlet inhisarr altmda oldugunu ifade eden madde olup birinci fikra- si ikinei maddedeki tarife dahil olmak itibarile buradan tuzla su kaydinin Qikarilmasr suretile kabul edilmi§tir. Ba§kasmm tuz cjkarmasinin memnuiyetine dair olan ikinei fikra hukiim itibarile muhafaza edilmi§ ve a§agidaki mad- delerdeki hiikiimlere i§aretten ibaret olan son fikra liizumsuz telakki edilerek kaldirilmi§tir. Madde 2 : tnhisara mevzu olan tuzu daha vazih tarif etmi§ olmak icin birinci ve ikinei fikralar birle§tirilmi§ ve son fikrada kezalik ku<juk bir tavzih yapilmi§tir. Madde 3 : Bu maddenin son fikrasmdaki (tstimlak usuliine tevfikan menafii umumiye namrna) ciimlesini (Umumi istimlak usuliine tev- fikan) §eklinde degi§tirilmi§j, diger kisimlan aynen kabul olunmu§tur. Madde 4 : Tuzlalarda tuzun kac, kurusa sa- tilacagma dair olan madde olup Hiikumetin teklifinde ve Giimriik ve inhisarlar enciimeni- nin kabul ettigi sekilde istihsal yerinden miis- teri vesaitine teslim edilinceye kadar yapilan masrafin tuz fiatine ilave edilecegini ifade eden ciimle enciimenimizce vazih goriilmediginden tadil edilmistir. Her tuzlada miisteri vesaitinin tuz yiginlanna yanasmasi imkani olmadigi gi- bi bu gibi hallerde tuz fiatine ilave edilecek kismin da yigindan miisteri vesaitine kadar ih- tiyar edilecek masrafin fevkinde olmamasi mat- lub oldugundan fikra hiikmii bu maksada gore degistirilerek yeniden yazilmistrr. Madde 5 : tnhisar ambarlarmda satilan tuz- ]arm fiatine aid hiikmii ihtiva etmekte olup birinci fikrasi aynen kabul edilmistir. Ikinei fikradaki kilo fiatinin hesab meselesinde en- eiimenimiz tuz fiatine zammedilecek kesrin tuz gibi kilosu iic, kura$ olan bir malda on para marja tabi tutulmasini tuzu halka ucuz yedir- mek maksadindan uzaklasmaga dogru bir ha- reket olarak gormiis ve bu masrafin hakiki miktarinin iistiine Qikmasini teminen Qikacak kesrin ancak santime irca suretile hesab edil- mesini maksada daha uygun gorerek fikrayi ona gore degistirmistir. Muayyen bir mintaka- daki satis ambarlari fiatlerini birlestirmek sala- hiyetine dair olan son fikra layihada nakil sartlarmm bir birine uygun olmasi gibi bir kayid ilave edilmistir. 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ncii maddeler aynen kabul edilmistir. Madde 14 : tnhisar am ban olmayan yerler- de tuz fiatinin saticilar tarafindan liizumsuz arttirilmasmin oniine gegmek iizere icabmda belediyelerin azami fiat tesbiti suretile miidaha- le etmelerine dair ahkami ihtiva eden bu mad- deyi eneiimenimiz de esas itibarile yerinde bul- mus ancak tayin edilecek fiatin alakadarlarca evvelden bilinmesini de ticaret icablarma uy- gun bulundugundan maddede bu maksada go- re bazi tadilat yaptigi gibi fevkalade hallerde ( S. Saynn : 11 ) - 1 6 fiat ytikseltmege dair bir hukum ilave etmiij ve belediyelerce ilan edilecek fiate muhalif hare- ket edenler hakkinda umumi hukiimlerin tatbi- ki kafi goriildugiinden hususi cezalardan bahis fikralar kaldirilmistir. Madde 15 : Tuz nakliyatinm bir tezkere ile yapilmasi mecburiyetini koyan bu madde ka- (jakgiliga mani olmak kastile teklif edilmistir. Tuz kaQakcjligr daha ziyade tuzlalar eivarinda yapdmakta oldugundan maddeten kagakcjdik im- kani olmayan mahallerde bu mecburiyetin isti- mal edilmeyecegini encumenimiz tabii gordugiin- den tezkere ile tuz nakli mecburi kilinacak min- takalarin tayinini bir salahiyet olarak vekalete vermegi i$in icablarina daha uygun gordiigu gi- bi belediye ve koy lmdudlari ic,indeki tuz nak- liyatindan tezkere aranmamasini teminen bir fikra illve edilmis ve Inhisar idaresinin damga- sini veya sair bir alameti havi kapali kaplar- daki tuzlarin da nakil halinde tezkereden va- reste tutulmasmi tomin icin vekalete salahiyet veren bir fikra eklenmistir. Madde 16 : Ufak bazi tavzihatla aynen kabul edilmistir. Madde 17 'Aynen kabul edilmi^tir. Madde 18 : 25 kilodan fazla satilan tuzlarin belediye ve koy hududlari haricinde nakledile- bilmesi i§in bunlara esas nakliye tezkeresinden ayrilmis bir tezkere verilmek. mecburiyetini ko- yan bu madde uzerinde encumenimiz uzun mii- nakasa ve tetkikatta bulunmustur. Bu mecburi- yet altma sokulmak istenen ckseriyet koylu si- nifi olup bunlar da sehirlere ve pazarlara hafta- nin muayyen bir guniinde gelir ve islerini sii- ratle gorerek ayni giinde geri donmek ister. Bu vaziyette bir $ehirde tuz satan her hangi bir taeirin her yirmi bes kilodan fazla sattigi tuz ic.in ifraz tezkeresi cikartmasi maddeten imkansiz bir hale girebilecek vaziyetler olabile- cegi gibi bu tezkereleri imza edenler in de bun- l a n asillarile karssilastirip kontrol edebilmeleri miimkun goriilemediginden vekaletin tensib ede- cegi ijekil ve sartlar dahilinde tuz tacirlerinin bir fatura vermesini ve bu faturanm tezkere huk- miinde tutulmasmi encumenimiz i§in icablarina daha uygun bulmu^tur. Madde 19 : Aynen kabul edilmi§tir. Madde 20 : Muverritlerinde inhisar idaresi bulunmayan yerlerde tuz nakliye tezkoi-esini almakla miikellef tuulan te§ekkullerin bu tez- kereleri ne yapacaklan hakkmda bir hukum konmadigmdan encumenimiz bunlarm da en yakin inhisar idarelerine gonderilmeleri hak- kinda maddeye bir fikra ilavesini muvafik bul- mu§tur. Madde 21 : 24 ncii maddeler aynen kabul edilmi§tir. Yalniz yirmi ikinci maddedeki fire miktari yiizde iigten be§e cjkarilmi§trr. Madde 25 : Bu madde icjindeki tuzlu toprak ve suya aid hiikumler kismen ikinci maddede mevcud oldugundan buradan Qikarilmi§tir. Madde 26 : Madde hukmii; giimriik kanu- nunun ana hukumlerine gore degi§tirilerek ka- bul edilmi§tir. Madde 27 : Bu kanunun tatbiki noktasm- dan sue, te§kil eden fiiller hakkinda 1918 nu- marali kamm hukumlerinin tatbik edilecegine dair olan birinci fikra bazi tashihatla kabul edilmi§tir. Madde 28 : Para cezasi almmasi icab eden sucjar hakkindaki hukiimleri ihtiva eden madde olup layihada bu fiillerin temas ettigi maddeler sarahaten gosterilmediginden encumenimiz ceza teknigi noktasmdar bu §ekli muvafik bulmami§ ve maddeyi bu esasa gore degistirerek yeniden yazmistir. Bununla beraber layiha esasen Adliye enoiimenine de havale edildiginden encumenimiz gerek bu gerek diger ceza maddelerinin mezkur enciimence tetkik edilecegini goz oniinde tuta- rak diger maddeleri aynen kabul etmi§tir. Nizamnameye taalluk eden otuz yedinci maddede encumenimiz bu nizamnamenin miim- kiin mertebe az zamanda ejkarilmasi arzusunu izhar etmis. ve bunu teminen madde nihayeine bir sene kaydinin ilavesini faydali bulmustur. Ytiksek Reislige sunulur. Ik. En. Reisi M. M. Katib Tekirdag Giresun Nigde ft. Keschir 1. Sdbuncu Br. R. FeridTalay Aza Aza Aza Konya Samsun Gumii§ane H .Dikmen All Tunah Edib Tor Aza Aza Aza Mara§ Giresun Ankara Kemal Kusun Muzaffer Kili7ig E. Demirel Aza Sinob Y. Kemal Tengirsenlc ( S . Sayjsi : 1 1 )
- 1 6 fiat ytikseltmege dair bir hukum ilave etmiij ve belediyelerce ilan edilecek fiate muhalif hare- ket edenler hakkinda umumi hukiimlerin tatbi- ki kafi goriildugiinden hususi cezalardan bahis fikralar kaldirilmistir. Madde 15 : Tuz nakliyatinm bir tezkere ile yapilmasi mecburiyetini koyan bu madde ka- (jakgiliga mani olmak kastile teklif edilmistir. Tuz kaQakcjligr daha ziyade tuzlalar eivarinda yapdmakta oldugundan maddeten kagakcjdik im- kani olmayan mahallerde bu mecburiyetin isti- mal edilmeyecegini encumenimiz tabii gordugiin- den tezkere ile tuz nakli mecburi kilinacak min- takalarin tayinini bir salahiyet olarak vekalete vermegi i$in icablarina daha uygun gordiigu gi- bi belediye ve koy lmdudlari ic,indeki tuz nak- liyatindan tezkere aranmamasini teminen bir fikra illve edilmis ve Inhisar idaresinin damga- sini veya sair bir alameti havi kapali kaplar- daki tuzlarin da nakil halinde tezkereden va- reste tutulmasmi tomin icin vekalete salahiyet veren bir fikra eklenmistir. Madde 16 : Ufak bazi tavzihatla aynen kabul edilmistir. Madde 17 'Aynen kabul edilmi^tir. Madde 18 : 25 kilodan fazla satilan tuzlarin belediye ve koy hududlari haricinde nakledile- bilmesi i§in bunlara esas nakliye tezkeresinden ayrilmis bir tezkere verilmek. mecburiyetini ko- yan bu madde uzerinde encumenimiz uzun mii- nakasa ve tetkikatta bulunmustur. Bu mecburi- yet altma sokulmak istenen ckseriyet koylu si- nifi olup bunlar da sehirlere ve pazarlara hafta- nin muayyen bir guniinde gelir ve islerini sii- ratle gorerek ayni giinde geri donmek ister. Bu vaziyette bir $ehirde tuz satan her hangi bir taeirin her yirmi bes kilodan fazla sattigi tuz ic.in ifraz tezkeresi cikartmasi maddeten imkansiz bir hale girebilecek vaziyetler olabile- cegi gibi bu tezkereleri imza edenler in de bun- l a n asillarile karssilastirip kontrol edebilmeleri miimkun goriilemediginden vekaletin tensib ede- cegi ijekil ve sartlar dahilinde tuz tacirlerinin bir fatura vermesini ve bu faturanm tezkere huk- miinde tutulmasmi encumenimiz i§in icablarina daha uygun bulmu^tur. Madde 19 : Aynen kabul edilmi§tir. Madde 20 : Muverritlerinde inhisar idaresi bulunmayan yerlerde tuz nakliye tezkoi-esini almakla miikellef tuulan te§ekkullerin bu tez- kereleri ne yapacaklan hakkmda bir hukum konmadigmdan encumenimiz bunlarm da en yakin inhisar idarelerine gonderilmeleri hak- kinda maddeye bir fikra ilavesini muvafik bul- mu§tur. Madde 21 : 24 ncii maddeler aynen kabul edilmi§tir. Yalniz yirmi ikinci maddedeki fire miktari yiizde iigten be§e cjkarilmi§trr. Madde 25 : Bu madde icjindeki tuzlu toprak ve suya aid hiikumler kismen ikinci maddede mevcud oldugundan buradan Qikarilmi§tir. Madde 26 : Madde hukmii; giimriik kanu- nunun ana hukumlerine gore degi§tirilerek ka- bul edilmi§tir. Madde 27 : Bu kanunun tatbiki noktasm- dan sue, te§kil eden fiiller hakkinda 1918 nu- marali kamm hukumlerinin tatbik edilecegine dair olan birinci fikra bazi tashihatla kabul edilmi§tir. Madde 28 : Para cezasi almmasi icab eden sucjar hakkindaki hukiimleri ihtiva eden madde olup layihada bu fiillerin temas ettigi maddeler sarahaten gosterilmediginden encumenimiz ceza teknigi noktasmdar bu §ekli muvafik bulmami§ ve maddeyi bu esasa gore degistirerek yeniden yazmistir. Bununla beraber layiha esasen Adliye enoiimenine de havale edildiginden encumenimiz gerek bu gerek diger ceza maddelerinin mezkur enciimence tetkik edilecegini goz oniinde tuta- rak diger maddeleri aynen kabul etmi§tir. Nizamnameye taalluk eden otuz yedinci maddede encumenimiz bu nizamnamenin miim- kiin mertebe az zamanda ejkarilmasi arzusunu izhar etmis. ve bunu teminen madde nihayeine bir sene kaydinin ilavesini faydali bulmustur. Ytiksek Reislige sunulur. Ik. En. Reisi M. M. Katib Tekirdag Giresun Nigde ft. Keschir 1. Sdbuncu Br. R. FeridTalay Aza Aza Aza Konya Samsun Gumii§ane H .Dikmen All Tunah Edib Tor Aza Aza Aza Mara§ Giresun Ankara Kemal Kusun Muzaffer Kili7ig E. Demirel Aza Sinob Y. Kemal Tengirsenlc ( S . Sayjsi : 1 1 ) — 17 — Eski§ehir Dordiincii madde, tuzu 3 kuru§a indiren kanun ve bundan ewelki kanunda ayrica bir masraf alinacak dive hie bir hiikum olmadigmdan mas- raf namina almmis, paralar varsa kanunsuzdur ve dordiincii madde bu suretle kabul edilirse tuzu 3 kuru§a indiren kanunu tadildir. Binaenaleyh kabul etmiyorum. Bruin Sazak Gazi Anteb 14 ncii maddedeki hiikiim belediye kanununa taalluk eder emsali hiikiimlerle alienksizlik te§- kil edebilir. Boyle bir hiikiim konulacak ise, rae- sela §eker gibi diger ihtiyae. maddeleri de dii§ii- niilerek esasli konulmalidir. Remzi Giires Adliye enciimeni mazbatasi T. B. M. M. Adliye enciimeni Karar No. 36 Esas No. 1/47 2 -IV - 1936 Yiiksek Banskanliga Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve Icra Vekilleri Heyetinin 17 - IV - 1934 tarihli toplantisinda Yiiksek Meclise arzi kararlastm- lip Basvekaletin 22 - IV - 1934 tarih ve 6/1001 sayili tezkeresile gonderilen tuz kanunu layi- hasi Giimruk ve inhisarlar ve Iktisad enciimen- lerince okunduktan sonra bu enciimenlerin mazbatalarile birlikte enciimenimize havale edilmis olmakla Giimriik ve inhisarlar vekale'i namina bu vekaletin Hukuk miisaviri ve tuz inhisan miidiirii hazir olduklari halde goriisuldu ve konusuldu. Layihanm iki maksadi temin i^in hazirlan- digi anlasilmaktadir. Bunun birisi tuz hakkin- daki mevzuatimiz 1278 tarihli tuz talimatname- sine istinat etmekte olup zaman zaman bu tail- mat hiikumleri degstirilmis ve yen! icablara gore de ayn kanurilar Qikarilmis olup simdi pek miiteferrik bir halde bulunan bu mevzuati bir araya toplamak; digeri de tuz inhisan hakkmda yillarin verdigi tecriibelere gore yeniden fay- dali bazi hukiimler vazetmek. Bu maksadlarm her ikisinin teminini gerekli bulan enciimenimiz maddelerde yaptigi bazi dv- gisikliklerle layihayi kabule deger bulmustur. Enciimenin yaptigi degisiklikler sunlardir: 1 - Layihanm birinci maddesinde (Mezun ve salahiyetli olmaksizin tuz ihrac, ve istihsal etmek kagakgiliktir) denilmektedir. Bu ifade tuz ih- rnci inhisarmm indelicap baskalarma da devre- dilebilecegi manasmi da vermektedir. Halbuki tuz ihrac, ve istihsali munhasiran Devletin inhi- san altina konulmus olup icabinda bu inhisan baskalarma da devredebilmek kastolunmadigma gore boyle bir mana istihracma imkan veren ifadeyi degistirmek lazim gelmis bunun yerine (Baskalarmm tuz ihrac ve istihsal etmesi kagak- ciliktir) denilmistir. Bundan sonra yapilan degisiklikler cezai hu- kiimler le miiteferrik hiikiim lerde oldu. 23 ncii maddede ka<jak(jilardan para cezasi almaeagi kaydedilmis fakat bu cezanin agir veya hafif oldugu isaret edilmemistir. Bu hal tatbikatta alinacak paramn amrne para cezasi mi yoksa hukuku sahsiye nevinden tazminat mi oldugu yolunda tei'eddiidler uyandirabilecegi, a J man paramn ise kanunen. memnu bir fili ir- tikab edenlere tatbik edileeek bir ceza oldugu- na gore mahiyeti ainnie pai*a cezasi oldugu ve cezanin kacirilan tuz miktarmca arttirilmis ol- lnasi bu mahiyetini degistiremiyecegi diisiinule- rek bunun agir para cezasi oldugunun maddede tasrihi liizumlu goriilmiis vc her kilo ve kiisu- halbuki uinumi ceza kanununa gore agir cezayi tutarmm (100) kurustan noksana diisebilecegi halbuki umumi ceza kanununa gore agir cezai naktilerin asgari haddi (100) kurus oldugun- dan ahengi muhafaza maksadile (Kacirilan tuz miktari ne olursa olsun alinacak ceza 100 kurus- tan eksik olamaz) seklinde maddeye ayn bir ( S. Sayisi ; 11)
— 17 — Eski§ehir Dordiincii madde, tuzu 3 kuru§a indiren kanun ve bundan ewelki kanunda ayrica bir masraf alinacak dive hie bir hiikum olmadigmdan mas- raf namina almmis, paralar varsa kanunsuzdur ve dordiincii madde bu suretle kabul edilirse tuzu 3 kuru§a indiren kanunu tadildir. Binaenaleyh kabul etmiyorum. Bruin Sazak Gazi Anteb 14 ncii maddedeki hiikiim belediye kanununa taalluk eder emsali hiikiimlerle alienksizlik te§- kil edebilir. Boyle bir hiikiim konulacak ise, rae- sela §eker gibi diger ihtiyae. maddeleri de dii§ii- niilerek esasli konulmalidir. Remzi Giires Adliye enciimeni mazbatasi T. B. M. M. Adliye enciimeni Karar No. 36 Esas No. 1/47 2 -IV - 1936 Yiiksek Banskanliga Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve Icra Vekilleri Heyetinin 17 - IV - 1934 tarihli toplantisinda Yiiksek Meclise arzi kararlastm- lip Basvekaletin 22 - IV - 1934 tarih ve 6/1001 sayili tezkeresile gonderilen tuz kanunu layi- hasi Giimruk ve inhisarlar ve Iktisad enciimen- lerince okunduktan sonra bu enciimenlerin mazbatalarile birlikte enciimenimize havale edilmis olmakla Giimriik ve inhisarlar vekale'i namina bu vekaletin Hukuk miisaviri ve tuz inhisan miidiirii hazir olduklari halde goriisuldu ve konusuldu. Layihanm iki maksadi temin i^in hazirlan- digi anlasilmaktadir. Bunun birisi tuz hakkin- daki mevzuatimiz 1278 tarihli tuz talimatname- sine istinat etmekte olup zaman zaman bu tail- mat hiikumleri degstirilmis ve yen! icablara gore de ayn kanurilar Qikarilmis olup simdi pek miiteferrik bir halde bulunan bu mevzuati bir araya toplamak; digeri de tuz inhisan hakkmda yillarin verdigi tecriibelere gore yeniden fay- dali bazi hukiimler vazetmek. Bu maksadlarm her ikisinin teminini gerekli bulan enciimenimiz maddelerde yaptigi bazi dv- gisikliklerle layihayi kabule deger bulmustur. Enciimenin yaptigi degisiklikler sunlardir: 1 - Layihanm birinci maddesinde (Mezun ve salahiyetli olmaksizin tuz ihrac, ve istihsal etmek kagakgiliktir) denilmektedir. Bu ifade tuz ih- rnci inhisarmm indelicap baskalarma da devre- dilebilecegi manasmi da vermektedir. Halbuki tuz ihrac, ve istihsali munhasiran Devletin inhi- san altina konulmus olup icabinda bu inhisan baskalarma da devredebilmek kastolunmadigma gore boyle bir mana istihracma imkan veren ifadeyi degistirmek lazim gelmis bunun yerine (Baskalarmm tuz ihrac ve istihsal etmesi kagak- ciliktir) denilmistir. Bundan sonra yapilan degisiklikler cezai hu- kiimler le miiteferrik hiikiim lerde oldu. 23 ncii maddede ka<jak(jilardan para cezasi almaeagi kaydedilmis fakat bu cezanin agir veya hafif oldugu isaret edilmemistir. Bu hal tatbikatta alinacak paramn amrne para cezasi mi yoksa hukuku sahsiye nevinden tazminat mi oldugu yolunda tei'eddiidler uyandirabilecegi, a J man paramn ise kanunen. memnu bir fili ir- tikab edenlere tatbik edileeek bir ceza oldugu- na gore mahiyeti ainnie pai*a cezasi oldugu ve cezanin kacirilan tuz miktarmca arttirilmis ol- lnasi bu mahiyetini degistiremiyecegi diisiinule- rek bunun agir para cezasi oldugunun maddede tasrihi liizumlu goriilmiis vc her kilo ve kiisu- halbuki uinumi ceza kanununa gore agir cezayi tutarmm (100) kurustan noksana diisebilecegi halbuki umumi ceza kanununa gore agir cezai naktilerin asgari haddi (100) kurus oldugun- dan ahengi muhafaza maksadile (Kacirilan tuz miktari ne olursa olsun alinacak ceza 100 kurus- tan eksik olamaz) seklinde maddeye ayn bir ( S. Sayisi ; 11) — 18 — hiikum daha eklenmesi icab etmistir. Bu degisiklik ayni diisuncelerle 24 ncii mad- dede de yapildi. 27 nci maddede numaralari sayilan madde- ler arasinda 23 ncii madde de zikredilmis hal- buki bu maddede gosterileri kagakcjlik fiilleri birer birer sayildiktan sonra o fiillere ceza tayin eden 23 ncii maddenin ayrica burada zikr* ye- rinde olamiyacagmdan 23 ncii madde numarasi metinden cjkarilarak bunun yerine ecnebi mem- leketlerden Tiirkiyeye tuz sokanlar hakkinda da- hi 1918 nmnarali kanun hukumlerinin tatbik olunacagi isaret edilmistir. Bu maddenin mlizakeresi sirasinda bu nevi kac,akc,ilar hakkinda 1918 sayili kanun hiikmii tatbik edilecegine gore o kanunun 25 nci mad- desi mucibinee 200 kiloya kadar ka^irilan tuz- lardan dolayi yalniz (20) lira para cezasi hiik- molunacagi halbuki maksad bu olmadigi bina- enaleyh maksadi temin i§in bu maddeye vuzuh verilmesi istenilmis ise de 1918 sayili kanunun 25 nci maddesinde inhisara tabi kacak esyayi istimal veya istihlak i^in nezdinde bulunduran- lardan (20) lira para cezasi alinauagi yazili olup tuz ka§akQiligi yapanlari tuzu istimal veya istih- lak icjn nezdinde buluinduranlardan saymak mumkttn olmayacagi ve bu gibiler hakkinda ka- <jakci muamelesi yapilarak 1918 sayili kanunun 25 nci maddesinin 2 nei fikrasi hukmii tatbik edileeegi tabii goriilmekle keyfiyetin madde met- ninde ayrica yazilmasma liizuan goriilmemistir. 28 nci maddenin son fikrasma mukerrirler igin miistakil hukiim konmus halbuM bunlar (25) liraya kadar hafif para cezasrni miisitelzim suglar oldugundan ve bu sucjardan birisi ayni sahrs ta- rafindan ikinci bir defa daha irtikap olunursa keyfiyet miiseddit sebeb sayilarak hukmedilecek ceza takdiri surette arttinlacagindan maddeye mukerrirlik hakkinda ayri bir hiikiim vazi muva- fik goriilmemistir. 29 ncu madde olarak layihaya eklenen mad- de 24 ve 28 nci waddelerde yazili suelular hak- kinda verilecek cezanrn bidayeten mahkemeye gitmeyerek 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci maddelerinde yazili heyetler tarafindan veri- lebilmesini temin icjndir. Layihanm 34 ncii maddesi ince tuz imal etmek iizere acjlmis olan miiesseselere inhisar idaresinden izin alma kiilfetini yiiklemektedir. Bu izin verilmedgi takdirde muesseselerin kapa- nacagi, halbuki ince tuz imali isi nhisara aim - mak istenildigine gore mevcud bir muessesenin islemesini izne tabi tutmanin dogru olmayacagi diisiinulerek madde degistirilmis ve yenideii yazilmistir. Layihanrn 37 nci maddesi bu kanunun tat- bik suretini gosteren bir nizamname yapilaca- gini emretmektedir. Halbuki bu kanun tatbikat- ta muskiilat dogurmayacak derecede muhtemel hadiseleri hiikme baglamis ve mahaza icra kuweti isterse daima nizamname veya talimat yapabileeegi tabii bulunmus, olmakla kanunun tatbikini nizamname tanzimine baglamak muva- fik goriilmeyerek madde layihadan Qikarilmij^tir. Enciimenimizce bu degisjkliklerle hazirlanan ve kabul olunan layiha Maliye enciimenine tev- di buyurulmak iizere Yiiksek Baskanltga sunn* lur. Ad. En. Reisi Corum Miinir (Jagil Aza Antalya T. Ancan Aza Koeaeli Saldh Yargi Aza Bursa Ahf Akguc Aza Manisa lififik tnce Bu M. M. Trabzon R. Karadeniz Aza Erzincan A. Ftrat Aza Bahkesir O. Niyazi Burcu Aza Koeaeli Rat/ib Ahca 8 Katib Trabzon Aza, Antalya Numan Aza Konva 7?. Turd Aza Urfa F. Kokbudal, Aza Bursa . Fcrid Talay ( a Sayrai : 11 )
— 18 — hiikum daha eklenmesi icab etmistir. Bu degisiklik ayni diisuncelerle 24 ncii mad- dede de yapildi. 27 nci maddede numaralari sayilan madde- ler arasinda 23 ncii madde de zikredilmis hal- buki bu maddede gosterileri kagakcjlik fiilleri birer birer sayildiktan sonra o fiillere ceza tayin eden 23 ncii maddenin ayrica burada zikr* ye- rinde olamiyacagmdan 23 ncii madde numarasi metinden cjkarilarak bunun yerine ecnebi mem- leketlerden Tiirkiyeye tuz sokanlar hakkinda da- hi 1918 nmnarali kanun hukumlerinin tatbik olunacagi isaret edilmistir. Bu maddenin mlizakeresi sirasinda bu nevi kac,akc,ilar hakkinda 1918 sayili kanun hiikmii tatbik edilecegine gore o kanunun 25 nci mad- desi mucibinee 200 kiloya kadar ka^irilan tuz- lardan dolayi yalniz (20) lira para cezasi hiik- molunacagi halbuki maksad bu olmadigi bina- enaleyh maksadi temin i§in bu maddeye vuzuh verilmesi istenilmis ise de 1918 sayili kanunun 25 nci maddesinde inhisara tabi kacak esyayi istimal veya istihlak i^in nezdinde bulunduran- lardan (20) lira para cezasi alinauagi yazili olup tuz ka§akQiligi yapanlari tuzu istimal veya istih- lak icjn nezdinde buluinduranlardan saymak mumkttn olmayacagi ve bu gibiler hakkinda ka- <jakci muamelesi yapilarak 1918 sayili kanunun 25 nci maddesinin 2 nei fikrasi hukmii tatbik edileeegi tabii goriilmekle keyfiyetin madde met- ninde ayrica yazilmasma liizuan goriilmemistir. 28 nci maddenin son fikrasma mukerrirler igin miistakil hukiim konmus halbuM bunlar (25) liraya kadar hafif para cezasrni miisitelzim suglar oldugundan ve bu sucjardan birisi ayni sahrs ta- rafindan ikinci bir defa daha irtikap olunursa keyfiyet miiseddit sebeb sayilarak hukmedilecek ceza takdiri surette arttinlacagindan maddeye mukerrirlik hakkinda ayri bir hiikiim vazi muva- fik goriilmemistir. 29 ncu madde olarak layihaya eklenen mad- de 24 ve 28 nci waddelerde yazili suelular hak- kinda verilecek cezanrn bidayeten mahkemeye gitmeyerek 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci maddelerinde yazili heyetler tarafindan veri- lebilmesini temin icjndir. Layihanm 34 ncii maddesi ince tuz imal etmek iizere acjlmis olan miiesseselere inhisar idaresinden izin alma kiilfetini yiiklemektedir. Bu izin verilmedgi takdirde muesseselerin kapa- nacagi, halbuki ince tuz imali isi nhisara aim - mak istenildigine gore mevcud bir muessesenin islemesini izne tabi tutmanin dogru olmayacagi diisiinulerek madde degistirilmis ve yenideii yazilmistir. Layihanrn 37 nci maddesi bu kanunun tat- bik suretini gosteren bir nizamname yapilaca- gini emretmektedir. Halbuki bu kanun tatbikat- ta muskiilat dogurmayacak derecede muhtemel hadiseleri hiikme baglamis ve mahaza icra kuweti isterse daima nizamname veya talimat yapabileeegi tabii bulunmus, olmakla kanunun tatbikini nizamname tanzimine baglamak muva- fik goriilmeyerek madde layihadan Qikarilmij^tir. Enciimenimizce bu degisjkliklerle hazirlanan ve kabul olunan layiha Maliye enciimenine tev- di buyurulmak iizere Yiiksek Baskanltga sunn* lur. Ad. En. Reisi Corum Miinir (Jagil Aza Antalya T. Ancan Aza Koeaeli Saldh Yargi Aza Bursa Ahf Akguc Aza Manisa lififik tnce Bu M. M. Trabzon R. Karadeniz Aza Erzincan A. Ftrat Aza Bahkesir O. Niyazi Burcu Aza Koeaeli Rat/ib Ahca 8 Katib Trabzon Aza, Antalya Numan Aza Konva 7?. Turd Aza Urfa F. Kokbudal, Aza Bursa . Fcrid Talay ( a Sayrai : 11 ) « - 1 & - Maliye enciimeni mazbatasi T. B. M. M. Maliye encum&mi Karar No. 72 Esas No. 1/47 30 -V-1936 Yiiksek Reislige Basvekaletin 22 nisan 1934 tarihli ve 6/1001 sayili tezkeresile Biiyiik Meclise sunulan tuz kanunu layihasi iktisad, Giimruk ve inhisarlar ve Adliye eneiimenlerince miizakereden sonra enciimenimize tevdi edilmekle Maliye ve Giim- riik ve inhiyarlar vekaletleri memurlari hazir olduklan halde tetkik ve tuiizakere edildi. Uzun yillardan beri yalniz istihsali Devlet inhisarmda bulunan tuzun inhisar mahiyeti uzerinde bir degisiklik yapilmamaktadir. La- yiha; bu mevzu uzerinde simdiye kadar dagi- nrk kalan hiikiimleri bir araya topladigi gibi tuzun butiin yurdda gerek fiat ve gerek zaruri ihtiyaci karsilama bakimmdan genisce yayilma- si ve istihlaki k-in yeni hiikiimleri de ic/ine al- mistir. Devlet. inbisarlari arasmda en az masrat'la oldukea miihim bir gelir getiren tuz inhisarinm iyi islemesi bakiniiridan boyle bir layihanin ted- vini eneiimeniinizee (-ok yerinde goriilmustur. llayvanlarimizin bol tuz yiyebilmesi i<;in Dev- let, milli ibtiyaejarm genisligine ragmen, tuz fiat in i indirmistir. Ancak fazla istihlak to fiat uzerinde biiyiik bir amil olmakla beraber tuzun dagilisi ve her yerde satisi iizerinde de baska kolayliklar yapmak icab eder. Layihadaki sala- hiyetlerle Inhisar idaresinin ileriki yillarda bu fazlaligi temin edecegi umulabilir. Bu itibarla da enciimenimiz layihanin tedvinini faydali bul- mustur. Maddelerin miizakeresinde enciimenimiz Ad- liye encumeninin son tadilleri uzerinde bazj maddelerde ufak degisiklikler yapmistir. Dordiincii maddenin miizakeresinde tuzla- rin ambarlardan satisi dusiiniilimis, ancak ida- ri ve iktisadi sartlar mahallerine gore tetkik edi- lerek bunuu tatbiki friuvafik goriildugunden maddeye (Idare liizum gdrdugii tuzlalarda am- bar a,Qar) fikrasi eklenmistir, On birinei madde ile idare bazi tuzlalarda satisi biisbiitiin kaldirmak veya satis miiamele- sini senenin muayyen zamanlarina hasretmek sa- lahiyetini almaktadir. Enciimenimiz bundaki maksadin maddede tasrih edilmesini salahiyetiu istimali yoniinden faydali gormiis ve (Ihtikara meydan vermemek ve ihtiyaci temin etmek ic,in) tabirini Have etmistir. On dordiincii maddede tuzun belediyelerce tesbit edilen fiatinin kasabalarda ilan edilmesi kaydi vardir. Enciimenimiz koy halkinin da biindan haberli olmasini faydali gormiis ve ilan sekii de miimkiin olmadigina gore (Koylere teb- lig olunur) ibaresinin ilavesile fiatin butiin koy- lere idari vasitalarla bildirilmesi mecburi kilm- lnistir. Layiha bu tadillerle Yiiksek Reislige sunulur. Maliye En. Rs. Bayazid Ihsan Tav Aza Istanbul Y. Yazici Aza Malatya M. Nedim Aza Manisa Tahir ffitit M. M. Isparta KemM tfnal Aza Yozgad E, Draman Aza Izmir K. Dursun Aza Kars 13 neii mad Katib Cankiri M. Onsay Aza Bursa Dr. 0. Kahraman Aza Erzrurum P. Demirhan Aza Diyarbekir dedeki 6 ay veresi- ye satis miiddetinin 3 aya in- dirilmesi taraftanyiz 0. Kilntay Euriye Onis (k Sayisi: 11),
« - 1 & - Maliye enciimeni mazbatasi T. B. M. M. Maliye encum&mi Karar No. 72 Esas No. 1/47 30 -V-1936 Yiiksek Reislige Basvekaletin 22 nisan 1934 tarihli ve 6/1001 sayili tezkeresile Biiyiik Meclise sunulan tuz kanunu layihasi iktisad, Giimruk ve inhisarlar ve Adliye eneiimenlerince miizakereden sonra enciimenimize tevdi edilmekle Maliye ve Giim- riik ve inhiyarlar vekaletleri memurlari hazir olduklan halde tetkik ve tuiizakere edildi. Uzun yillardan beri yalniz istihsali Devlet inhisarmda bulunan tuzun inhisar mahiyeti uzerinde bir degisiklik yapilmamaktadir. La- yiha; bu mevzu uzerinde simdiye kadar dagi- nrk kalan hiikiimleri bir araya topladigi gibi tuzun butiin yurdda gerek fiat ve gerek zaruri ihtiyaci karsilama bakimmdan genisce yayilma- si ve istihlaki k-in yeni hiikiimleri de ic/ine al- mistir. Devlet. inbisarlari arasmda en az masrat'la oldukea miihim bir gelir getiren tuz inhisarinm iyi islemesi bakiniiridan boyle bir layihanin ted- vini eneiimeniinizee (-ok yerinde goriilmustur. llayvanlarimizin bol tuz yiyebilmesi i<;in Dev- let, milli ibtiyaejarm genisligine ragmen, tuz fiat in i indirmistir. Ancak fazla istihlak to fiat uzerinde biiyiik bir amil olmakla beraber tuzun dagilisi ve her yerde satisi iizerinde de baska kolayliklar yapmak icab eder. Layihadaki sala- hiyetlerle Inhisar idaresinin ileriki yillarda bu fazlaligi temin edecegi umulabilir. Bu itibarla da enciimenimiz layihanin tedvinini faydali bul- mustur. Maddelerin miizakeresinde enciimenimiz Ad- liye encumeninin son tadilleri uzerinde bazj maddelerde ufak degisiklikler yapmistir. Dordiincii maddenin miizakeresinde tuzla- rin ambarlardan satisi dusiiniilimis, ancak ida- ri ve iktisadi sartlar mahallerine gore tetkik edi- lerek bunuu tatbiki friuvafik goriildugunden maddeye (Idare liizum gdrdugii tuzlalarda am- bar a,Qar) fikrasi eklenmistir, On birinei madde ile idare bazi tuzlalarda satisi biisbiitiin kaldirmak veya satis miiamele- sini senenin muayyen zamanlarina hasretmek sa- lahiyetini almaktadir. Enciimenimiz bundaki maksadin maddede tasrih edilmesini salahiyetiu istimali yoniinden faydali gormiis ve (Ihtikara meydan vermemek ve ihtiyaci temin etmek ic,in) tabirini Have etmistir. On dordiincii maddede tuzun belediyelerce tesbit edilen fiatinin kasabalarda ilan edilmesi kaydi vardir. Enciimenimiz koy halkinin da biindan haberli olmasini faydali gormiis ve ilan sekii de miimkiin olmadigina gore (Koylere teb- lig olunur) ibaresinin ilavesile fiatin butiin koy- lere idari vasitalarla bildirilmesi mecburi kilm- lnistir. Layiha bu tadillerle Yiiksek Reislige sunulur. Maliye En. Rs. Bayazid Ihsan Tav Aza Istanbul Y. Yazici Aza Malatya M. Nedim Aza Manisa Tahir ffitit M. M. Isparta KemM tfnal Aza Yozgad E, Draman Aza Izmir K. Dursun Aza Kars 13 neii mad Katib Cankiri M. Onsay Aza Bursa Dr. 0. Kahraman Aza Erzrurum P. Demirhan Aza Diyarbekir dedeki 6 ay veresi- ye satis miiddetinin 3 aya in- dirilmesi taraftanyiz 0. Kilntay Euriye Onis (k Sayisi: 11), Biitge enciimeni mazbatasi T. B, M. M. Biitge enciimeni 26 - XI - 1936 Mazoata No. 7 Esas No: 1/47, 623 Yiiksek Reislige Basvekaletin 22 nisan 1934 tarih ve 6/1001 sayili tezkeresile Yiiksek Meclise gonderilib Giimriik ve inhisarlar, Iktisad, Adliye ve Maliye encumenlerince tetkik edildikten sonra eneiime- nimize verilen tuz kanunu layihasi Inhisarlar idaresi tuz ve miiskirat kisimlan miidurii Cavid Ekin hazir oldugu halde okundu ve konu^uldu : Tuz imal ve istihsalini Devlet inhisarma alan 1278 tarihli tuz talimatnamesi ,bir gok hiikum- leri muhtelif tarihlerde tadil edilerek bu gune kadar tatbik edilmis ise de bu mevzuatm bu gii- niin ihtiyaolarma tarn bir sekilde cevab vere- cek mahiyetten uzak bulunmakta olmasmdan hem miiteferrik olan hukiimleri birlestirmek ve hem de bu gunkii ihtiyaclara uygun yeni hii- kiimler ilave etmek suretile layihanm hazirlan- digi ve filhakika inhisarm istihsal ve satisa sa- mil bir sekle ifragi ve satis fiatlarmm tevhidi diisuniilebiiirse de memleketimizin bu giinkii ihtiyacma ve nakil §artlarma gore bu diisiince kabili tatbik goriilmeyerek eskisi gibi yalniz is- tihsalin inhisara tabi tutulmasi ve satista, ih- tikara meydan vermemek hususu goz oniinde t u- tularak Hiikumete nazimlik vazifesinin verilme- si muvafik olacagi cihetle enciimenimizce de la- yiha esas itibarile kabul edilmis vq bazi mad- deler iizerinde yapilan degi^iklikler asagida ar- zolunmusttir . Layihaain' ikinei maddesi Adliye enciime- ninin tadilati dairesinde enciimenimizce de ka- bul edilmekle beraber maddenin ba§ tarafmda- ki (Kurutulduktan sonra) ibaresi vuzuhu te- min i§in (Kututuldugu takdirde) geklinde ya- zilmi§ ve Inhisarlar idaresi liizum gordiigii ma- hallerde ye tuzlalarda ambar ae,mak salahiyetini .esasen haliz bulundugundan Maliye enciimeni- nin dorduncii maddesi yerine Iktisad enciime- ninin maddesi kaldirilmi§tir. Iktisad enciimeninin 5 nci maddesinde yazi- li sigortaiMn tuz resmi dahil olmaksizm yalniz filen vaki olan istihsal ve nakliye masraflari ic,in yapilmasi ve bunun igin de sigorta girketle- rine miiracaat edilmeyerek idarenin kendi si- gorta hesabile temin edilmesi tabii ise de vuzu- hu temin maksadile birinci fikradaki (Sigorta- lari) kelimesinden evvel (Maliyet fiati iizerin- den yapilacak) kaydinin ilavesi miinasib goriil- mii§tiir. Bu senenin istihsal mevsiminde Sivas, Er- zincan, Erzurum ve Siird mintakalarmda yir- mi, otuz senedenberi goriilmemi§ bir surette ya- gan yagmurlar sebebile bu mmtakalar tuzlala- rmdaki istihsalin yaridan a§agiya dii§mesi yii- ziinden bu tuzlalardan beslenmekte olan halk tuz tedarikinde mu§kulata ugrami§ ve elinde tuz bulunan tiiccarm da ihtikara saparak fiat- lari yiikselttigi ve buna kar§i bu mmtakalara gelecek mevsime kadar kifayet edebilecek tu- zun idhari kaygusile HiikumetQe diger tuzlalar- dan bu mmtakalara tuz sevkine mecburiyet go- riildiigii anla§ilmi§tir. Ancak gerek halen meri bulunan 2159 sayi- li kanunun 9 ncu maddesi ve gerek bunun yeri- ne i§bu layiha ile teklif olunan be§inci madde- nin birinci fikrasi; tuzun sati§ fiatiui, istihsal olundugu tuzla fiatina nakil masraflarinm ila- vesi suretile tesbit edilmesini amir bulundugun- dan sevkedilen tuzlarm buna gore satilmasi ha- linde ayni mahalde tuz fiatlarmm muhtelif mevsimlerde degi§tirilmesi ve bir kisim tuzun mutad fiatinden Qok fazlasile satilmasi zaru- retinde kalmacagi tabiidir. Kilo ba§ma 3,5 - 4 kuru§ kadar fazla bir para odetmek suretile halki bu gok zaruri ih- tiyaci i<jin tazyik etmenin muvafik olmayaca- gmi derpi§ eden Hiikumet, bu fevkalade hal kar§ismda diger tuzlalardan sevkettigi tuzlari da kendi tuzlalarmm tabii fiatlerile satmagi muvafik gormii§ ve bu sebeble gerek mevcud ve gerek atiyen tekerrurii muhtemel bu gibi va- ziyetlere kar§i kanuni bir salahiyet temini igin yukanda yazili 2159 sayili kanuna ek olarak hazirlanan layiha Ba§vekaletin 27-XI-1936 tarih ve 6/3353 sayili tezkeresile Yiiksek Mee- (S. Sayisi; IX X . I
Biitge enciimeni mazbatasi T. B, M. M. Biitge enciimeni 26 - XI - 1936 Mazoata No. 7 Esas No: 1/47, 623 Yiiksek Reislige Basvekaletin 22 nisan 1934 tarih ve 6/1001 sayili tezkeresile Yiiksek Meclise gonderilib Giimriik ve inhisarlar, Iktisad, Adliye ve Maliye encumenlerince tetkik edildikten sonra eneiime- nimize verilen tuz kanunu layihasi Inhisarlar idaresi tuz ve miiskirat kisimlan miidurii Cavid Ekin hazir oldugu halde okundu ve konu^uldu : Tuz imal ve istihsalini Devlet inhisarma alan 1278 tarihli tuz talimatnamesi ,bir gok hiikum- leri muhtelif tarihlerde tadil edilerek bu gune kadar tatbik edilmis ise de bu mevzuatm bu gii- niin ihtiyaolarma tarn bir sekilde cevab vere- cek mahiyetten uzak bulunmakta olmasmdan hem miiteferrik olan hukiimleri birlestirmek ve hem de bu gunkii ihtiyaclara uygun yeni hii- kiimler ilave etmek suretile layihanm hazirlan- digi ve filhakika inhisarm istihsal ve satisa sa- mil bir sekle ifragi ve satis fiatlarmm tevhidi diisuniilebiiirse de memleketimizin bu giinkii ihtiyacma ve nakil §artlarma gore bu diisiince kabili tatbik goriilmeyerek eskisi gibi yalniz is- tihsalin inhisara tabi tutulmasi ve satista, ih- tikara meydan vermemek hususu goz oniinde t u- tularak Hiikumete nazimlik vazifesinin verilme- si muvafik olacagi cihetle enciimenimizce de la- yiha esas itibarile kabul edilmis vq bazi mad- deler iizerinde yapilan degi^iklikler asagida ar- zolunmusttir . Layihaain' ikinei maddesi Adliye enciime- ninin tadilati dairesinde enciimenimizce de ka- bul edilmekle beraber maddenin ba§ tarafmda- ki (Kurutulduktan sonra) ibaresi vuzuhu te- min i§in (Kututuldugu takdirde) geklinde ya- zilmi§ ve Inhisarlar idaresi liizum gordiigii ma- hallerde ye tuzlalarda ambar ae,mak salahiyetini .esasen haliz bulundugundan Maliye enciimeni- nin dorduncii maddesi yerine Iktisad enciime- ninin maddesi kaldirilmi§tir. Iktisad enciimeninin 5 nci maddesinde yazi- li sigortaiMn tuz resmi dahil olmaksizm yalniz filen vaki olan istihsal ve nakliye masraflari ic,in yapilmasi ve bunun igin de sigorta girketle- rine miiracaat edilmeyerek idarenin kendi si- gorta hesabile temin edilmesi tabii ise de vuzu- hu temin maksadile birinci fikradaki (Sigorta- lari) kelimesinden evvel (Maliyet fiati iizerin- den yapilacak) kaydinin ilavesi miinasib goriil- mii§tiir. Bu senenin istihsal mevsiminde Sivas, Er- zincan, Erzurum ve Siird mintakalarmda yir- mi, otuz senedenberi goriilmemi§ bir surette ya- gan yagmurlar sebebile bu mmtakalar tuzlala- rmdaki istihsalin yaridan a§agiya dii§mesi yii- ziinden bu tuzlalardan beslenmekte olan halk tuz tedarikinde mu§kulata ugrami§ ve elinde tuz bulunan tiiccarm da ihtikara saparak fiat- lari yiikselttigi ve buna kar§i bu mmtakalara gelecek mevsime kadar kifayet edebilecek tu- zun idhari kaygusile HiikumetQe diger tuzlalar- dan bu mmtakalara tuz sevkine mecburiyet go- riildiigii anla§ilmi§tir. Ancak gerek halen meri bulunan 2159 sayi- li kanunun 9 ncu maddesi ve gerek bunun yeri- ne i§bu layiha ile teklif olunan be§inci madde- nin birinci fikrasi; tuzun sati§ fiatiui, istihsal olundugu tuzla fiatina nakil masraflarinm ila- vesi suretile tesbit edilmesini amir bulundugun- dan sevkedilen tuzlarm buna gore satilmasi ha- linde ayni mahalde tuz fiatlarmm muhtelif mevsimlerde degi§tirilmesi ve bir kisim tuzun mutad fiatinden Qok fazlasile satilmasi zaru- retinde kalmacagi tabiidir. Kilo ba§ma 3,5 - 4 kuru§ kadar fazla bir para odetmek suretile halki bu gok zaruri ih- tiyaci i<jin tazyik etmenin muvafik olmayaca- gmi derpi§ eden Hiikumet, bu fevkalade hal kar§ismda diger tuzlalardan sevkettigi tuzlari da kendi tuzlalarmm tabii fiatlerile satmagi muvafik gormii§ ve bu sebeble gerek mevcud ve gerek atiyen tekerrurii muhtemel bu gibi va- ziyetlere kar§i kanuni bir salahiyet temini igin yukanda yazili 2159 sayili kanuna ek olarak hazirlanan layiha Ba§vekaletin 27-XI-1936 tarih ve 6/3353 sayili tezkeresile Yiiksek Mee- (S. Sayisi; IX X . I lise goncterilmis, ve Gumruk ve inhisarlar encu- meni mazbatasile birlikte encumenimize tevdi kilinmi§ olmakla bu layiha ile birlegtirilerek miizakere edilmi§tir. Bu teklif enciimenimizce de sayani kabul goriilmus, ve bu maksadla be§inci maddeye bu hususa dair bir fikra ilave edilmekle beraber bu layihanin kanuniyet kesbedinceye kadar bu suretle satilan tuzlarin satis, fiati hakkinda layihanin sonuna muvakkat bir maddenin ila- vesi zaruri goriilmu§tur. Bu suretle o mmtakalara ihtiyaca gore gon- derilen ve gonderilecek olan tuzlar kendi min- takalan tuzlalarmda istihsal edilmi§ gibi sa- tilarak fiatleri sati§ zamanlarmdaki normal esaslara gore hesab ve tesbit edilmi§ olacak- tir. Esasen tuzun tuzla fiati her yerde alti ku- rustan tic, kuru§a indirilmek suretile halkin bu zaruri ihtiyaci §umullu olarak du§iinulmu§ ve tatmin edilmis, ve bundan ba§ka tuzlalan istih- salinin azalmasi halinde bazi mmtakalara bas- kaca yardim imkani bu fikra ile ve kagakcjlik melhuz olan mintakalarda da ueuz tuz satilma- si imkani diger bir madde ile temin edilmis ise de tuzlalardan uzak ve ayni zamanda nakil va- sitalari bahali olan bazi yerlerde halkin ytiksek fiatla tuz tedarikine mecbur olmasma karsi ve bilhassa kuraklik, hareketi arz, hastalik ve mti- masili bir afet kar§ismda bu yerler halkmin unuayyen bir devre igin ucuz tuz tedarikine im- kan vermek faideli olabilecegi dusiiniilmus ve bunu teminen besinci maddeye bir fikra daha ilave edilmistir. layihanm Iktisad enciimeninee hazirlanan sekizinci maddesi vuzuhu temin maksadile ye- niden yazilmistrr. Bu maddede yazili 60 para 1 - kaydinden maksad tuzun tuzla sab? iiattnln nisfi oldugu anla§ilmaktadir. Ancak tuz fiati- nin tebdili muhtemel olmasma karsi ayni mak- sadin mustakar bir formiille ifadesi daha muva- fik olacagi dusiiniilmus ve prim verilmesi key- fiyeti Hukumetin teklifinde mutlak oldugu hal- de eneiimenlerin hazirladiklan metinde bu hu- sus Hukumetin salahiyetine birakilmis oldugun- dan hasil olan ekseriyet reyine tevfikan bunun mutlak olarak ifadesi kararlastirilmis ve madde bu tadilatla yeniden yazilmistir. Azadan bir kismi Hiikumet teklifinin tuzla fiati 6 kurus ol- duguna mustenid bulundugu ve bu fiat halen tic, kurusa diistiigune gore tenzilatin salahiyet halinde birakilmasi daha muvafik olacagi muta- leasinda bulunmuslardir. Tatbikata aid hazirliklarm yapilabilmesi iqin layihanin 2 nci kanun 1937 basinda meriyete girmesi muvafik goriilmiis ve bu suretle meriye- te aid olan madde degistirilmistir. Umumi heyetin tasvibine konulmak iizere Yiiksek Reislige sunuldu . Butge E .Reisi Burdur M. $eref Ozkan Katib Istanbul F. Oymen Gazi Anteb A. H. Ayerdem Malatya M. Oker Mus f̂. Ataman Srvas R. Ba§ara R. V. Isparta Mukerrem Vnsal Qorum M. M. Trabzon Sim Day Corum M. Cantekin Byub Sabri Akgol Giimiisane D. Sakarya Malatya 0. Taner Mus $evki Qiloglu Sivas Remzi Qiner • Izmir K. Inang Mardin R. Erten Siird M. Mayakon Yozgad 8. Igoz (S . Sayisi : l l )
lise goncterilmis, ve Gumruk ve inhisarlar encu- meni mazbatasile birlikte encumenimize tevdi kilinmi§ olmakla bu layiha ile birlegtirilerek miizakere edilmi§tir. Bu teklif enciimenimizce de sayani kabul goriilmus, ve bu maksadla be§inci maddeye bu hususa dair bir fikra ilave edilmekle beraber bu layihanin kanuniyet kesbedinceye kadar bu suretle satilan tuzlarin satis, fiati hakkinda layihanin sonuna muvakkat bir maddenin ila- vesi zaruri goriilmu§tur. Bu suretle o mmtakalara ihtiyaca gore gon- derilen ve gonderilecek olan tuzlar kendi min- takalan tuzlalarmda istihsal edilmi§ gibi sa- tilarak fiatleri sati§ zamanlarmdaki normal esaslara gore hesab ve tesbit edilmi§ olacak- tir. Esasen tuzun tuzla fiati her yerde alti ku- rustan tic, kuru§a indirilmek suretile halkin bu zaruri ihtiyaci §umullu olarak du§iinulmu§ ve tatmin edilmis, ve bundan ba§ka tuzlalan istih- salinin azalmasi halinde bazi mmtakalara bas- kaca yardim imkani bu fikra ile ve kagakcjlik melhuz olan mintakalarda da ueuz tuz satilma- si imkani diger bir madde ile temin edilmis ise de tuzlalardan uzak ve ayni zamanda nakil va- sitalari bahali olan bazi yerlerde halkin ytiksek fiatla tuz tedarikine mecbur olmasma karsi ve bilhassa kuraklik, hareketi arz, hastalik ve mti- masili bir afet kar§ismda bu yerler halkmin unuayyen bir devre igin ucuz tuz tedarikine im- kan vermek faideli olabilecegi dusiiniilmus ve bunu teminen besinci maddeye bir fikra daha ilave edilmistir. layihanm Iktisad enciimeninee hazirlanan sekizinci maddesi vuzuhu temin maksadile ye- niden yazilmistrr. Bu maddede yazili 60 para 1 - kaydinden maksad tuzun tuzla sab? iiattnln nisfi oldugu anla§ilmaktadir. Ancak tuz fiati- nin tebdili muhtemel olmasma karsi ayni mak- sadin mustakar bir formiille ifadesi daha muva- fik olacagi dusiiniilmus ve prim verilmesi key- fiyeti Hukumetin teklifinde mutlak oldugu hal- de eneiimenlerin hazirladiklan metinde bu hu- sus Hukumetin salahiyetine birakilmis oldugun- dan hasil olan ekseriyet reyine tevfikan bunun mutlak olarak ifadesi kararlastirilmis ve madde bu tadilatla yeniden yazilmistir. Azadan bir kismi Hiikumet teklifinin tuzla fiati 6 kurus ol- duguna mustenid bulundugu ve bu fiat halen tic, kurusa diistiigune gore tenzilatin salahiyet halinde birakilmasi daha muvafik olacagi muta- leasinda bulunmuslardir. Tatbikata aid hazirliklarm yapilabilmesi iqin layihanin 2 nci kanun 1937 basinda meriyete girmesi muvafik goriilmiis ve bu suretle meriye- te aid olan madde degistirilmistir. Umumi heyetin tasvibine konulmak iizere Yiiksek Reislige sunuldu . Butge E .Reisi Burdur M. $eref Ozkan Katib Istanbul F. Oymen Gazi Anteb A. H. Ayerdem Malatya M. Oker Mus f̂. Ataman Srvas R. Ba§ara R. V. Isparta Mukerrem Vnsal Qorum M. M. Trabzon Sim Day Corum M. Cantekin Byub Sabri Akgol Giimiisane D. Sakarya Malatya 0. Taner Mus $evki Qiloglu Sivas Remzi Qiner • Izmir K. Inang Mardin R. Erten Siird M. Mayakon Yozgad 8. Igoz (S . Sayisi : l l ) HtlTKtlMETtN TEKLtFt Tuz kanun layihasi Birinci fasil Umumi hukiimler Tuz inhisarimn mevzuu, gekli ve tuzlalar MADDE 1 — Tiirkiyede her ne sekilde olursa olsun tuz ve tuzlu su ihraci istihsali ve imali ve zaruret halinde memlekete harigten tuz ithali Devletin in- hisari altmdadrr. tsbu tuzlar tuzlalarda ve inhisar ambarla- rmda asagidaki maddelerde ya- zili fiatlerle tiiceara ve miisteh- liklere satdrr. MADDE 2 — l§bu kanuna mevzu teskil eden tuz az veya gok safiyette klor sodyom mad- desidir. Bu madde 140 santi- grat derecede kurutulduktan sonra en a§agi % 95 klor sod- yomu ihtiva edecek ve zehirli maddeler miirekkebatindan ari bulunacaktir. Kimyevi tasfiye- ye ihtiyac messetmeksizin alel- ade vesaitle de ihtiva ettigi klor sodyomun tefriM kabil olan ve klor sodyom nisbeti % 10 dan f azla bulunan topraklar ve ka- yalar ile 4 bomeden f azla borne derecesini irae eden klor sod- yom mahlulleri tuz addolunur. Kimyahanelerde miyar olarak kullanilan ve kimyevi ameliye ile istihsal olunan saf klor sod- yom tuz medlulune dahil degil- dir. MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke$- iedilecek olan bilumum gbl, ka- GttMRttK V$ INHISARLAR ENCtiMENlNlN DEGI§TlRt§l Tuz kanun ldyihas% Birinci fasti Umumi hukumler Tuz mhisarmin mevzuu, §ekli ve tuzlar MADDE 1 — Tiirkiyede her ne suretle olursa olsun tuz ve tuzlu su ihrag ve istihsali Dev- letin in hi sari altindadir. Bu maddeleri mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm ihrac ve istihsal edenler hakkmda 191B numarah kanun hukiimleri tat- bik olunur. Tuzlar tuzlalarda ve inhisar ambarlarmda asagidaki madde- lerde yazili fiatlarla alicdara satilrr. MADDE 2 — Bu kanunun mevzuu olan tuz az veya gok safiyette klor sodyom maddesl dir Bu madde 140 santigrad derecede kurutulduktan sonr.* en as>gi % 95 klor sodyomu ihtiva edecek ve zehirli madde- ler miirekkebatindan ari bulu- nacaktir. Kimyevi tasfiyey^ ihtiyac messetmeksizin alelade vesaitle de ihtiva ettigi klor sodyomun tefriki kabil olan ve klor sodyom nisbeti % 20 den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bomeden fazla borne derecesini irae eden klor sodyom mahlulleri tuz addolu- nur. Kimyahanelerde miyar olarak kullanilan ve kimyevi ameliye ile istihsal olunan saf klor sodyom tuz medlulune da hil degildir. MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol, k(S. Sayisi: 11). tKTlSAi) ENCtiMENlNiN DE&l§TtRt§l Tuz kanun layihasi Birinci f asil Umumi hukumler Tuz iiihisariimi mevzuu, §ekli ve tuzlar MADDE 1 — Tiirkiyede her ne suretle olursa olsun tuz ih- rag ve istihsali Devletin inhi- sari altindadir. Mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm tuz ihrag ve istihsal etmek kagakgiliktir. MADDE 2 — Bu kanunun mevzuu olan tuz 140 santigrat derecede kurutulduktan sonra en a§agi % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir. Kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle de ihtiva ettigi klorsodyomun tefriki kabil olan ve klorsod- yom nisbeti % 20 den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bomeden fazla borne de- recesini irae eden klorsodyom mahlulleri tuz addolunur. Kim- yahanelerde miyar olarak kul- lanilan ve kimyevi ameliye ile istihsal olunan saf klorsodyom bu kanunun mevzuu haricinde- dir. MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol,
HtlTKtlMETtN TEKLtFt Tuz kanun layihasi Birinci fasil Umumi hukiimler Tuz inhisarimn mevzuu, gekli ve tuzlalar MADDE 1 — Tiirkiyede her ne sekilde olursa olsun tuz ve tuzlu su ihraci istihsali ve imali ve zaruret halinde memlekete harigten tuz ithali Devletin in- hisari altmdadrr. tsbu tuzlar tuzlalarda ve inhisar ambarla- rmda asagidaki maddelerde ya- zili fiatlerle tiiceara ve miisteh- liklere satdrr. MADDE 2 — l§bu kanuna mevzu teskil eden tuz az veya gok safiyette klor sodyom mad- desidir. Bu madde 140 santi- grat derecede kurutulduktan sonra en a§agi % 95 klor sod- yomu ihtiva edecek ve zehirli maddeler miirekkebatindan ari bulunacaktir. Kimyevi tasfiye- ye ihtiyac messetmeksizin alel- ade vesaitle de ihtiva ettigi klor sodyomun tefriM kabil olan ve klor sodyom nisbeti % 10 dan f azla bulunan topraklar ve ka- yalar ile 4 bomeden f azla borne derecesini irae eden klor sod- yom mahlulleri tuz addolunur. Kimyahanelerde miyar olarak kullanilan ve kimyevi ameliye ile istihsal olunan saf klor sod- yom tuz medlulune dahil degil- dir. MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke$- iedilecek olan bilumum gbl, ka- GttMRttK V$ INHISARLAR ENCtiMENlNlN DEGI§TlRt§l Tuz kanun ldyihas% Birinci fasti Umumi hukumler Tuz mhisarmin mevzuu, §ekli ve tuzlar MADDE 1 — Tiirkiyede her ne suretle olursa olsun tuz ve tuzlu su ihrag ve istihsali Dev- letin in hi sari altindadir. Bu maddeleri mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm ihrac ve istihsal edenler hakkmda 191B numarah kanun hukiimleri tat- bik olunur. Tuzlar tuzlalarda ve inhisar ambarlarmda asagidaki madde- lerde yazili fiatlarla alicdara satilrr. MADDE 2 — Bu kanunun mevzuu olan tuz az veya gok safiyette klor sodyom maddesl dir Bu madde 140 santigrad derecede kurutulduktan sonr.* en as>gi % 95 klor sodyomu ihtiva edecek ve zehirli madde- ler miirekkebatindan ari bulu- nacaktir. Kimyevi tasfiyey^ ihtiyac messetmeksizin alelade vesaitle de ihtiva ettigi klor sodyomun tefriki kabil olan ve klor sodyom nisbeti % 20 den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bomeden fazla borne derecesini irae eden klor sodyom mahlulleri tuz addolu- nur. Kimyahanelerde miyar olarak kullanilan ve kimyevi ameliye ile istihsal olunan saf klor sodyom tuz medlulune da hil degildir. MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol, k(S. Sayisi: 11). tKTlSAi) ENCtiMENlNiN DE&l§TtRt§l Tuz kanun layihasi Birinci f asil Umumi hukumler Tuz iiihisariimi mevzuu, §ekli ve tuzlar MADDE 1 — Tiirkiyede her ne suretle olursa olsun tuz ih- rag ve istihsali Devletin inhi- sari altindadir. Mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm tuz ihrag ve istihsal etmek kagakgiliktir. MADDE 2 — Bu kanunun mevzuu olan tuz 140 santigrat derecede kurutulduktan sonra en a§agi % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir. Kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle de ihtiva ettigi klorsodyomun tefriki kabil olan ve klorsod- yom nisbeti % 20 den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bomeden fazla borne de- recesini irae eden klorsodyom mahlulleri tuz addolunur. Kim- yahanelerde miyar olarak kul- lanilan ve kimyevi ameliye ile istihsal olunan saf klorsodyom bu kanunun mevzuu haricinde- dir. MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol, ADLtYE ENCtfMENtNtN DE6I§TlRt§t Tuz kanunu layihasi Birinci f asil Umumi hukumler MADDE 1 — Turkiyede her ne suretle olursa olsun tuz ih- rac ve istihsali Devletin inhisa- n altmdadir. Baskalarmin tuz ihrac ve istihsal etmeleri ka- gakgiliktrr. MADDE 2 — Iktisad encti- meuinin ikinci maddesi aynen meninin ucuncii maddesi aynen MADDE 3 — Iktisad encii- — 2S — MALlYE ENCtlMENlNlN DE- 6I§TlRt§I Tuz kanunu layihasi Birinci fasil Umumi hukumler MADDE 1 — Adliye encum3 ninin birinci maddesi aynen. MADDE 2 — Iktisad encii- meninin ikinci maddesi aynen. MADDE 3 — Iktisad encii- meninin iiguncu maddesi aynen. (S . Sayisi : 11) BttTQE ENCttMENtNlN DEGI§TlRl§I MADDE 1 — Adliye enciime- ninin 1 nci maddesi aynen MADDE 2 — Bu kantmun mevzuu olan tuz 140 santigrat derecede kurutuldugu takdirde en asagr % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir. Kimyevi tasfiyeye ihtiyac. mes- setmeksizin alelade vesaitle de ihtiva ettigi klorsodyomun tef- riki kabil olan ve klorsodyom nisbeti % 20 den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bo- meden fazla borne derecesini irae eden klorsodyom mahlulle- ri tuz addolunur. Kimyahane- lerde miyar olarak kullamlan ve kimyevi ameliye ile istihsal oliman saf klorsodyom bu ka- nunun mevzuu iharicindedir. MADDE 3 — Iktisad encii- meninin 3 ncu maddesi aynen
ADLtYE ENCtfMENtNtN DE6I§TlRt§t Tuz kanunu layihasi Birinci f asil Umumi hukumler MADDE 1 — Turkiyede her ne suretle olursa olsun tuz ih- rac ve istihsali Devletin inhisa- n altmdadir. Baskalarmin tuz ihrac ve istihsal etmeleri ka- gakgiliktrr. MADDE 2 — Iktisad encti- meuinin ikinci maddesi aynen meninin ucuncii maddesi aynen MADDE 3 — Iktisad encii- — 2S — MALlYE ENCtlMENlNlN DE- 6I§TlRt§I Tuz kanunu layihasi Birinci fasil Umumi hukumler MADDE 1 — Adliye encum3 ninin birinci maddesi aynen. MADDE 2 — Iktisad encii- meninin ikinci maddesi aynen. MADDE 3 — Iktisad encii- meninin iiguncu maddesi aynen. (S . Sayisi : 11) BttTQE ENCttMENtNlN DEGI§TlRl§I MADDE 1 — Adliye enciime- ninin 1 nci maddesi aynen MADDE 2 — Bu kantmun mevzuu olan tuz 140 santigrat derecede kurutuldugu takdirde en asagr % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir. Kimyevi tasfiyeye ihtiyac. mes- setmeksizin alelade vesaitle de ihtiva ettigi klorsodyomun tef- riki kabil olan ve klorsodyom nisbeti % 20 den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bo- meden fazla borne derecesini irae eden klorsodyom mahlulle- ri tuz addolunur. Kimyahane- lerde miyar olarak kullamlan ve kimyevi ameliye ile istihsal oliman saf klorsodyom bu ka- nunun mevzuu iharicindedir. MADDE 3 — Iktisad encii- meninin 3 ncu maddesi aynen Ha. ya vo deniz tuzlarile akar veya kaynak veyahut kuyu halinde- ki tuzlu sularm tasarrufu miin- hasiran Devlete aittir. Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem bulunan yerler ve binalar dahi tuzlalarm miitemmim ciizileri addolunur. Bu gibi yerler ve binalar hakiki veya htikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise is- timlak usuliine tevfikan mena- fii umumiye namma istimlak edilir. tkinci f asil Tuz fiatleri ve sah§lart MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu (6) kurustur. An- cak tuzun miisteri vesaitine tes- limini icab ettiren tuzlalarda bu husus igin ihtiyari icab edecek masraflar tuzla fiatine ilave edilmek uzere her mali sene ip- tidasmda Inhisar idaresince tes- bit ve ilan olunur. MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm fiati - ambarlara kadar vuku bulan - nakliye ve sigorta ucretlerinin tuzla fiatine zammi suretile tes- bit olunur. Nakliye ve sigorta masraflarmdan hasil olacak ku- rus, kesirlerinden 20 paraya ka- dar olani tay 20 para ve daha fazlasr kurusa iblag olunur. Ince sofra ve matbah tuzlari satis, fiati - bu tuzlar igin ihti- yar oilman imal masraflari da nazari dikkate almarak - Giim- riik ve inhisarlar vekaletince tesbit olunur. — 24 — Q. I. B. kaya ve deniz tuzlalarile akar veya kaynak veyahud kuyu ha- lindeki tuzlu sularm tasarrufu munhasiran Devlete aittir. Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem bulunan yerler ve binalar dahi tuzlalarm miitemmim ciizileri addolunur. Bu gibi yerler ve binalar hakiki veya hiikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise istimlak usuliine tevfikan me- nafii umumiye namma istim- lak edilir. tkinci fasil Tuz fiatlart ve sati§lari MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu iig kurustur, ancak tuzun miisteri vesaitine tesli- mini icab ettiren tuzlalarda bu husus igin ihtiyar olunacak masraflar tuzla fiatma ilave edilmek uzere her mali sene ba§mda Inhisarlar idaresince tesbit ve ilan olunur. MADDE 5 — Inhisar ambar- lannda satilan tuzlarm fiati ambarlara kadar ta§mmalan ve sigortalari igin yapilan mas- rafm tuzla fiatma zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle el- de edilecek kilo fiati kesir gos- terirse bu kesir be§ paradan az oldugu takdirde kaldirilir. Be§ para ve fazlasi on paraya gi- karilir. Goriileeek liizum ve ihtiyag iizerine muayyen bir mintaka- daki sati§ ambarlarmin fiatla- rini birle§tirmege Inhisarlar idaresi salahiyetlidir. Ik. E. kaya ve deniz tuzlalarile akar veya kaynak veyahud kuyu halindeki tuzlu sularm tasarru- fu munhasiran Devlete aiddir. Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm i§letil- mesi veya muhafazasi igin el- zem bulunan yerler ve binalar dahi tuzlalarm miitemmim cii- ziileri addolunur. Bu gibi yer- ler ve binalar hakiki veya hiik- mi §ahislann tasarrufu altmda ise umumi istimlak usuliine tevfikan istimlak olunur. tkinci fasil Tuz fiatlart ve sah§lan MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu 3 kuru§tur. Tuzla- rm mii§teri vesaitinin yana§a- bildigi yerlere kadar tassinmasi icab eden tuzlalarda bu husus igin ihtiyar olunacak masraflar tuzla fiatma ilave edilmik iize- re her mali sene basjnda Inhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan olunur. MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm ambar- lara kadar tasmmalan ve sigor- talari igin yapilan masraf m tuz- la fiatma zammi suretile tes- bit edilir. Boylelikle elde edi- lecek kilo fiati santim kesri gosterirse bu kesir santime ib- lag olunur. Goriilecek liizum ve ihtiyag iizerine nakilsartlan bir birine uygun olan mmta- kadaki satis ambarlarmm fiat- larmi birlestirmege Inhisarlar idaresi salahiyetlidir. (S. Sayisi: 11)
Ha. ya vo deniz tuzlarile akar veya kaynak veyahut kuyu halinde- ki tuzlu sularm tasarrufu miin- hasiran Devlete aittir. Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem bulunan yerler ve binalar dahi tuzlalarm miitemmim ciizileri addolunur. Bu gibi yerler ve binalar hakiki veya htikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise is- timlak usuliine tevfikan mena- fii umumiye namma istimlak edilir. tkinci f asil Tuz fiatleri ve sah§lart MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu (6) kurustur. An- cak tuzun miisteri vesaitine tes- limini icab ettiren tuzlalarda bu husus igin ihtiyari icab edecek masraflar tuzla fiatine ilave edilmek uzere her mali sene ip- tidasmda Inhisar idaresince tes- bit ve ilan olunur. MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm fiati - ambarlara kadar vuku bulan - nakliye ve sigorta ucretlerinin tuzla fiatine zammi suretile tes- bit olunur. Nakliye ve sigorta masraflarmdan hasil olacak ku- rus, kesirlerinden 20 paraya ka- dar olani tay 20 para ve daha fazlasr kurusa iblag olunur. Ince sofra ve matbah tuzlari satis, fiati - bu tuzlar igin ihti- yar oilman imal masraflari da nazari dikkate almarak - Giim- riik ve inhisarlar vekaletince tesbit olunur. — 24 — Q. I. B. kaya ve deniz tuzlalarile akar veya kaynak veyahud kuyu ha- lindeki tuzlu sularm tasarrufu munhasiran Devlete aittir. Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem bulunan yerler ve binalar dahi tuzlalarm miitemmim ciizileri addolunur. Bu gibi yerler ve binalar hakiki veya hiikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise istimlak usuliine tevfikan me- nafii umumiye namma istim- lak edilir. tkinci fasil Tuz fiatlart ve sati§lari MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu iig kurustur, ancak tuzun miisteri vesaitine tesli- mini icab ettiren tuzlalarda bu husus igin ihtiyar olunacak masraflar tuzla fiatma ilave edilmek uzere her mali sene ba§mda Inhisarlar idaresince tesbit ve ilan olunur. MADDE 5 — Inhisar ambar- lannda satilan tuzlarm fiati ambarlara kadar ta§mmalan ve sigortalari igin yapilan mas- rafm tuzla fiatma zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle el- de edilecek kilo fiati kesir gos- terirse bu kesir be§ paradan az oldugu takdirde kaldirilir. Be§ para ve fazlasi on paraya gi- karilir. Goriileeek liizum ve ihtiyag iizerine muayyen bir mintaka- daki sati§ ambarlarmin fiatla- rini birle§tirmege Inhisarlar idaresi salahiyetlidir. Ik. E. kaya ve deniz tuzlalarile akar veya kaynak veyahud kuyu halindeki tuzlu sularm tasarru- fu munhasiran Devlete aiddir. Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm i§letil- mesi veya muhafazasi igin el- zem bulunan yerler ve binalar dahi tuzlalarm miitemmim cii- ziileri addolunur. Bu gibi yer- ler ve binalar hakiki veya hiik- mi §ahislann tasarrufu altmda ise umumi istimlak usuliine tevfikan istimlak olunur. tkinci fasil Tuz fiatlart ve sah§lan MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu 3 kuru§tur. Tuzla- rm mii§teri vesaitinin yana§a- bildigi yerlere kadar tassinmasi icab eden tuzlalarda bu husus igin ihtiyar olunacak masraflar tuzla fiatma ilave edilmik iize- re her mali sene basjnda Inhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan olunur. MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm ambar- lara kadar tasmmalan ve sigor- talari igin yapilan masraf m tuz- la fiatma zammi suretile tes- bit edilir. Boylelikle elde edi- lecek kilo fiati santim kesri gosterirse bu kesir santime ib- lag olunur. Goriilecek liizum ve ihtiyag iizerine nakilsartlan bir birine uygun olan mmta- kadaki satis ambarlarmm fiat- larmi birlestirmege Inhisarlar idaresi salahiyetlidir. (S. Sayisi: 11) A & E . MADDE 4 — Iktisad encii- meninin dordimcii maddesi ay- nen MADDE 5 — Iktisad encii- meninin be§inci maddesi aynen — 2 5 - Mal. E. Hdnci fasil Tuz fiatlan ve sati§lan MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zra kilosu tig kuru§tur. Tuzla- rm mu^teri vesaitinin yanasa bildigi yerlere kadar tasmmast icab eden tuzlalarda bu husua igin ihtiyar olunacak masraflar tuzla fiatma Have edilmek iize- re her mali sene basmda tnhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan olunur. Idare luzum gordiigii tuzla- larda ambar agar. MADDE 5 — Iktisad encii- meninin besinci maddesi ayne^. B.B. MADDE 4 — Iktisad encti- meninin 4 ncu maddesi aynen MADDE 5 — Inhisar ambar- larmdan satm alman tuzlarm fiati ambarlara kadar ta?mma- lari ve maliyet fiati uzerinden sigortalari igin yapilan masraf- larm tuzla fiatine zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle elde edilecek kilo fiati santim kesri gosterirse bu kesir santi- me iblag olunur. GorUlecek lii- zum ve ihtiyag iizerine nakil §artlan biri birine uygun olan mmtakalardaki satis, ambarlan- nm fiatlerini birlestirmege In- hisarlar idaresi salahiyetlidir. Muhitinin tuz ihtiyacmi te- ( S. Sayisi: 11 ),
A & E . MADDE 4 — Iktisad encii- meninin dordimcii maddesi ay- nen MADDE 5 — Iktisad encii- meninin be§inci maddesi aynen — 2 5 - Mal. E. Hdnci fasil Tuz fiatlan ve sati§lan MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zra kilosu tig kuru§tur. Tuzla- rm mu^teri vesaitinin yanasa bildigi yerlere kadar tasmmast icab eden tuzlalarda bu husua igin ihtiyar olunacak masraflar tuzla fiatma Have edilmek iize- re her mali sene basmda tnhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan olunur. Idare luzum gordiigii tuzla- larda ambar agar. MADDE 5 — Iktisad encii- meninin besinci maddesi ayne^. B.B. MADDE 4 — Iktisad encti- meninin 4 ncu maddesi aynen MADDE 5 — Inhisar ambar- larmdan satm alman tuzlarm fiati ambarlara kadar ta?mma- lari ve maliyet fiati uzerinden sigortalari igin yapilan masraf- larm tuzla fiatine zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle elde edilecek kilo fiati santim kesri gosterirse bu kesir santi- me iblag olunur. GorUlecek lii- zum ve ihtiyag iizerine nakil §artlan biri birine uygun olan mmtakalardaki satis, ambarlan- nm fiatlerini birlestirmege In- hisarlar idaresi salahiyetlidir. Muhitinin tuz ihtiyacmi te- ( S. Sayisi: 11 ), HiL — 26 — G. I. E. tk. B. MADDE 6 — Tuzdan kimye- vt maddeler istihsali igin yapi- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine her nevi masarif zammedildik- ten sonra hasil olan fiat iize- rinden tuz verilebilir. MADDE 7 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin i§bu muessese sahiblerine 3 ku- rus. geri verilir. §ukadar ki tenzilatli satis fi- atleri tatbik edilen tuzla veya ambarlardan satm alman tuzlar igin geri verilecek miktar ida- reye beher Mloda nakliye ve sigorta masrafmdan baska 3 kurus, kalmak iizere hesab olu- nur. Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek MADDE 6 — tnhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbak tuzlan yapildigi takdirde bun- larm satis. fiatlan Giimriik ve inhisarlar vekaletince aynca tesbit olunur. MADDE 7 — Tuzdan kim- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla maliye- tine her nevi masarif ilave edildikten sonra hasil olan fia- ta kadar tenzilli fiatla tuz ve- rilebilir. MADDE 8 — Sanayide ve tabaklikta kullanildigi tesbit edilecek tuzun beher kilosu igin i§bu muessese sahiblerine (60) parayi a§mamak iizere bir prim verilmesi ve bu pri- min miktarmin tayini Iktisad ve Giimriik ve inhisarlar veka- letlerince mii§tereken tesbit edilir. Ancak tenzilatli satis, fiatlan tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satin alman tuzlar igin yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye be- MADDE 6 — Inhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbaK tuzlari yapildigi takdirde bun- larm satis, fiatlan Gumrtik ve inhisarlar vekaletince aynca, tesbit olunur. MADDE 7 — Tuzdan kimye- vi maddeler istihsali igin yap:- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine her nevi masarif ilave edildik- ten sonra hasil olan fiata kadar tenzilli fiatla verilebilir. MADDE 8 — Sanayide ve tabaklikta kullanildigi tesbit edilecek tuzun beher kilosu igin isbu muessese sahiblerine 60 parayi a§mamak iizere bir prim verilmesi ve bu primin miktarmm tayini Iktisad ve Giimruk ve Inhisarlar vekalet- lerince miistere'ken kararlasitiri- lir. Ancak tenzilatli sati§ fiatlan tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye beher (S . Sayisi: 11)
HiL — 26 — G. I. E. tk. B. MADDE 6 — Tuzdan kimye- vt maddeler istihsali igin yapi- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine her nevi masarif zammedildik- ten sonra hasil olan fiat iize- rinden tuz verilebilir. MADDE 7 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin i§bu muessese sahiblerine 3 ku- rus. geri verilir. §ukadar ki tenzilatli satis fi- atleri tatbik edilen tuzla veya ambarlardan satm alman tuzlar igin geri verilecek miktar ida- reye beher Mloda nakliye ve sigorta masrafmdan baska 3 kurus, kalmak iizere hesab olu- nur. Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek MADDE 6 — tnhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbak tuzlan yapildigi takdirde bun- larm satis. fiatlan Giimriik ve inhisarlar vekaletince aynca tesbit olunur. MADDE 7 — Tuzdan kim- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla maliye- tine her nevi masarif ilave edildikten sonra hasil olan fia- ta kadar tenzilli fiatla tuz ve- rilebilir. MADDE 8 — Sanayide ve tabaklikta kullanildigi tesbit edilecek tuzun beher kilosu igin i§bu muessese sahiblerine (60) parayi a§mamak iizere bir prim verilmesi ve bu pri- min miktarmin tayini Iktisad ve Giimriik ve inhisarlar veka- letlerince mii§tereken tesbit edilir. Ancak tenzilatli satis, fiatlan tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satin alman tuzlar igin yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye be- MADDE 6 — Inhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbaK tuzlari yapildigi takdirde bun- larm satis, fiatlan Gumrtik ve inhisarlar vekaletince aynca, tesbit olunur. MADDE 7 — Tuzdan kimye- vi maddeler istihsali igin yap:- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine her nevi masarif ilave edildik- ten sonra hasil olan fiata kadar tenzilli fiatla verilebilir. MADDE 8 — Sanayide ve tabaklikta kullanildigi tesbit edilecek tuzun beher kilosu igin isbu muessese sahiblerine 60 parayi a§mamak iizere bir prim verilmesi ve bu primin miktarmm tayini Iktisad ve Giimruk ve Inhisarlar vekalet- lerince miistere'ken kararlasitiri- lir. Ancak tenzilatli sati§ fiatlan tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye beher (S . Sayisi: 11) Ad. E. MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen MADDE 7 — iktisad encii- meninin yedinci maddesi aynen MADDE 8 — Iktisad encii- meninin sekizinci maddesi ay- nen — 27 — Mai. E. MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen. MADDE 7 — Iktisad encti- meninin yedinci maddesi aynen. MADDE 8 — Iktisad enc:i- meninin sekizinci maddesi ay- nen. B E . min edemeyecek tuzlalarla am- barlara mmtakalan tuzlalarm- dan baska her hangi bir tuzla veya ambardan sevkedilecek tuzlarm fiatini, kendi mmtaka- larmdan tedarik edilen tuz sa- tis fiatlerine kadar, indirmeg-e Giimriik ve inhisarlar vekaleti salahiyetlidir. Tuzun nakliye masrafi gok olan mmtakalardan liizum go- riilen mahallerdeki tuz satis fiatlerini, bu masrafIan kismen veya tamamen indirmek sureti- le ve muayyen bir devre igin, tesbite Icra Vekilleri Heyeti sa- lahiyetlidir. MADDE 6 — Iktisad encti- meninin 6 nci maddesi aynen MADDE 7 — Tuzdan Mm- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla istihsal fiatine her nevi masraflarm ila- vesi suretile tesbit edilecek fi- atlerden asagi olmamak iizere engin fiatle tuz verilebilir. MADDE 8 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin isjbu miiessese sahiblerine tuzla fiatinin yarismi asmamak iize- re bir prim verilir. Bu primin miktarmm tayini Iktisad ve Giimriik ve inhisarlar vekalet- lerince miistereken kararlastm- hr. Ancak tenzilatli satis fiatleri tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin yukandaM fikra ahkamma g3- re verilecek prim idareye be- (S. Sayisi ; 11)
Ad. E. MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen MADDE 7 — iktisad encii- meninin yedinci maddesi aynen MADDE 8 — Iktisad encii- meninin sekizinci maddesi ay- nen — 27 — Mai. E. MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen. MADDE 7 — Iktisad encti- meninin yedinci maddesi aynen. MADDE 8 — Iktisad enc:i- meninin sekizinci maddesi ay- nen. B E . min edemeyecek tuzlalarla am- barlara mmtakalan tuzlalarm- dan baska her hangi bir tuzla veya ambardan sevkedilecek tuzlarm fiatini, kendi mmtaka- larmdan tedarik edilen tuz sa- tis fiatlerine kadar, indirmeg-e Giimriik ve inhisarlar vekaleti salahiyetlidir. Tuzun nakliye masrafi gok olan mmtakalardan liizum go- riilen mahallerdeki tuz satis fiatlerini, bu masrafIan kismen veya tamamen indirmek sureti- le ve muayyen bir devre igin, tesbite Icra Vekilleri Heyeti sa- lahiyetlidir. MADDE 6 — Iktisad encti- meninin 6 nci maddesi aynen MADDE 7 — Tuzdan Mm- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla istihsal fiatine her nevi masraflarm ila- vesi suretile tesbit edilecek fi- atlerden asagi olmamak iizere engin fiatle tuz verilebilir. MADDE 8 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin isjbu miiessese sahiblerine tuzla fiatinin yarismi asmamak iize- re bir prim verilir. Bu primin miktarmm tayini Iktisad ve Giimriik ve inhisarlar vekalet- lerince miistereken kararlastm- hr. Ancak tenzilatli satis fiatleri tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin yukandaM fikra ahkamma g3- re verilecek prim idareye be- (S. Sayisi ; 11) Hu. verilmesine Inhisar idaresince liizum goriildiigu takdirde sati§ fiati yukandaki f ikralarda mev- zubahs tenzilat esasma gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu alana tahmil edilir. MADDE 8 — Gorulecek lii- zum ve ihtiyac iizerine bazi mmtakalarda ucuz tuz sattira- bilmek veya muayyen bir mm- taka dahiliude buluuaii satis, ambarlarmm muayyen bir miid- det zarfmdaki sati$ fiatlerini birlestirmek igin diger bazi tuz- la ve ambarlarda tuz fiatini arttmnaga Giimruk ve inhisar- lar vekaleti mezundur. MADDE 9 — Kagakgdiga mani olmak icin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiati Maliye veka- letinin muvafakati almmak sar- tile tenzil edilebilir. MADDE 10 — inhisarlar ida- resi gorecegi liizum iizerine ba- zi tuzlalardan sati§i biisbiitun kaldrrabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlarma hasir ve satis, mmta- kalarmi tahdid edebilir. MADDE 11 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak sati§larda tuz fiati ticari icablara gore Giimruk ve inhisarlar vekale- tince tayin olunur. MADDE 12 — Tuzlalarda (25) yirmi be§ ve inhisar satis, G . L B . her kiloda nakliye ve sigorta masrafindan bagka en az alt- mis para kalmak iizere hesab olunur. Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum gbruldiigu tak- dirde satis, fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore hesab ve tagyir masrafi da tu- zu alana tahmil edilir. MADDE 9 — Kagakgiliga mani olmak igin liizum gbrii- lecek tuzla ve ambarlarda sa- tilacak tuzlarm fiatini indir- mege Giimriik ve inhisarlar ve- killigi salahiyetlidir. MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak satiglarda tuz fiati ticari icablara gore Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur. MADDE 11 — Inhisarlar idaresi gorecegi liizum iizerine bazi tuzlalarda satigi biisbiitiin kaldirabilecegi gibi satig mua- melesini senenin muayyen za- manlarina hasir ve satis, minta- kalarmi tahdid edebilir. MADDE 12 —• Tuzlalarda ve inhisar sati§ ambarlarmda tk, E. kiloda nakliye ve sigorta mas- rafmdan ba§ka en az 60 para kalmak iizere hesab olunur. Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum goruldiigii tak- dirde sati§ fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu alana tahmil edilir. MADDE 9 — Kagakgiliga mani olmak igin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiatmi indirmege Giimriik ve inhisarlar vekilligi salahiyetlidir. MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapdacak sati^larda tuz fiati ticari icablara gore Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur. MADDE 11 — Inhisarlar idaresi gorecegi liizum iizerine bazi tuzlalarda sati§i biisbiitiin kaldirabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlanna hasir ve satis, mm- takalarmi tahdid edebilir. MADDE 12 — Tuzlalarda ve inhisar satis, ambarlarmda dok- (S . Sayisi: 11),
Hu. verilmesine Inhisar idaresince liizum goriildiigu takdirde sati§ fiati yukandaki f ikralarda mev- zubahs tenzilat esasma gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu alana tahmil edilir. MADDE 8 — Gorulecek lii- zum ve ihtiyac iizerine bazi mmtakalarda ucuz tuz sattira- bilmek veya muayyen bir mm- taka dahiliude buluuaii satis, ambarlarmm muayyen bir miid- det zarfmdaki sati$ fiatlerini birlestirmek igin diger bazi tuz- la ve ambarlarda tuz fiatini arttmnaga Giimruk ve inhisar- lar vekaleti mezundur. MADDE 9 — Kagakgdiga mani olmak icin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiati Maliye veka- letinin muvafakati almmak sar- tile tenzil edilebilir. MADDE 10 — inhisarlar ida- resi gorecegi liizum iizerine ba- zi tuzlalardan sati§i biisbiitun kaldrrabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlarma hasir ve satis, mmta- kalarmi tahdid edebilir. MADDE 11 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak sati§larda tuz fiati ticari icablara gore Giimruk ve inhisarlar vekale- tince tayin olunur. MADDE 12 — Tuzlalarda (25) yirmi be§ ve inhisar satis, G . L B . her kiloda nakliye ve sigorta masrafindan bagka en az alt- mis para kalmak iizere hesab olunur. Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum gbruldiigu tak- dirde satis, fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore hesab ve tagyir masrafi da tu- zu alana tahmil edilir. MADDE 9 — Kagakgiliga mani olmak igin liizum gbrii- lecek tuzla ve ambarlarda sa- tilacak tuzlarm fiatini indir- mege Giimriik ve inhisarlar ve- killigi salahiyetlidir. MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak satiglarda tuz fiati ticari icablara gore Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur. MADDE 11 — Inhisarlar idaresi gorecegi liizum iizerine bazi tuzlalarda satigi biisbiitiin kaldirabilecegi gibi satig mua- melesini senenin muayyen za- manlarina hasir ve satis, minta- kalarmi tahdid edebilir. MADDE 12 —• Tuzlalarda ve inhisar sati§ ambarlarmda tk, E. kiloda nakliye ve sigorta mas- rafmdan ba§ka en az 60 para kalmak iizere hesab olunur. Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum goruldiigii tak- dirde sati§ fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu alana tahmil edilir. MADDE 9 — Kagakgiliga mani olmak igin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiatmi indirmege Giimriik ve inhisarlar vekilligi salahiyetlidir. MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapdacak sati^larda tuz fiati ticari icablara gore Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur. MADDE 11 — Inhisarlar idaresi gorecegi liizum iizerine bazi tuzlalarda sati§i biisbiitiin kaldirabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlanna hasir ve satis, mm- takalarmi tahdid edebilir. MADDE 12 — Tuzlalarda ve inhisar satis, ambarlarmda dok- (S . Sayisi: 11), Ad. E. MADDE 9 — Iktisad encu- meninin dokuzuncu maddesi aynen MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ay- nen MADDE 11 — Iktisad encii- meninin on birinci maddesi ay- nen MADDE 12 — Iktisad encti- meninin on ikinci maddesi ay- - 2 d - Mai. E. MADDE 9 —- iktisad encii- meninin dokuzuncu maddesi aynen. MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ayne i, MADDE 11 — inhisarlar ida- resi ihtikara meydan vermemek ve ihtiyaci temin etmek uzere liizum gorecegi bazi tuzlalarda satisi biisbiitun kaldirabilecegi gibi satis, muamelesini senenin muayyen zamanlarma hasrr ve satig mmtakalarmi tahdid ede- bilir. MADDE 12 — Iktisad encti. meninin on ikinci maddesi ay- B. E. her kiloda nakliye .ve sigorta masrafmdan baska en az tuzla fiatinin yarisi kalmak iizere hesab olunur. Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek verilmesine Inhisarlar idaresin- ce liizum gbruldugii takdirde satis fiati yukaridaM fikralar- da yazili esaslara gore hesab ve tagyir masrafi da tuzu ala- lia tahmil edilir. MADDE 9 — Iktisad encii- meninin 9 ncu maddesi aynen MADDE 10 — Iktisad encii- meninin 10 ncu maddesi aynen MADDE 11 — Maliye encii- meninin 11 nci maddesi aynen MADDE 12 — Iktisad encii- meninin 12 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 111
Ad. E. MADDE 9 — Iktisad encu- meninin dokuzuncu maddesi aynen MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ay- nen MADDE 11 — Iktisad encii- meninin on birinci maddesi ay- nen MADDE 12 — Iktisad encti- meninin on ikinci maddesi ay- - 2 d - Mai. E. MADDE 9 —- iktisad encii- meninin dokuzuncu maddesi aynen. MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ayne i, MADDE 11 — inhisarlar ida- resi ihtikara meydan vermemek ve ihtiyaci temin etmek uzere liizum gorecegi bazi tuzlalarda satisi biisbiitun kaldirabilecegi gibi satis, muamelesini senenin muayyen zamanlarma hasrr ve satig mmtakalarmi tahdid ede- bilir. MADDE 12 — Iktisad encti. meninin on ikinci maddesi ay- B. E. her kiloda nakliye .ve sigorta masrafmdan baska en az tuzla fiatinin yarisi kalmak iizere hesab olunur. Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek verilmesine Inhisarlar idaresin- ce liizum gbruldugii takdirde satis fiati yukaridaM fikralar- da yazili esaslara gore hesab ve tagyir masrafi da tuzu ala- lia tahmil edilir. MADDE 9 — Iktisad encii- meninin 9 ncu maddesi aynen MADDE 10 — Iktisad encii- meninin 10 ncu maddesi aynen MADDE 11 — Maliye encii- meninin 11 nci maddesi aynen MADDE 12 — Iktisad encii- meninin 12 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 111 HtL ambarlarmda elli kilodan asagi tuz satilamaz. MADDE 13 — Tuz sati§i pe- findir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi? olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla ve ambarlardan gerek dahil, gerek harig igin veresiye tuz satilabi- lir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya ambarlardan verilecegi Inhisar idaresince layin olunur. Vere- siye dahilde satilacak tuzun miktari her tacir igin elli ton- dan a^agi ve 1500 tondan yuka- n olamaz ve bedelinm tediyesi igin tayin olunacak miiddette alti ayi gegemez. Ancak bu ka- bil satislar igin % 5 e kadar fa- iz hesab olunur. Ecnebi memle- ketlere ihrac igin veresiye ve- rilecek tuzlarm miktari ve tedi- ye miiddet ve seraiti tnhisarlar idaresince tesbit olunur. — 30 — G. t E. dokme olarak 25 kilodan a§a- gi tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar boliinmez. MADDE 13 — Tuz sati§i pe- §indir. Ancak teminati Devlet- ge kabul edilmig olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla ve ambarlardan gerek dahil, gerek harig igin Veresiye tuz satilabilir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya ambarlardan veri- lecegi tnhisarlar idaresince ta- yin olunur, veresiye dahilde satilacak tuzun miktari her ta- cir igin 50 tondan a§agi ve 1500 tondan yukan olamaz ve bedelinin tediyesi igin tayin olunacak miiddet de alti ayi gegemez. Bu gibi §artlar igin (% 5) i gegmemek iizere ve tecimsel icablara gore bir faiz alinir. Ecnebi memleketlere ihrac igin veresiye verilecek tuzlarin mik- tari ve tediye miiddet ve §art- lari tnhisarlar idaresince tesbit olunur. MADDE 14 — tnhisarlar ida- resinin tuz ambari olmayan her vilayet ve kazanin merkez ve mulhakatmda yaz ve ki§ mev- simleri igin ayri ayri olmak iizere tuzun toptan ve peraken- de azami sati§ fiatleri bir se- ne igin muteber olmak iizere vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit olunur. Bu fiatlere teblig ta- rihinden itibaren bir ay iginde tnhisarlar idaresinin ve satici- larm itiraza hakki vardir. Bu itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince tetkik olunarak verilecek kararlar katidir. Te- karriir eden fiatlerden fazlasi- tk. E. me olarak 25 kilodan a§agi tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar boliinmez. MADDE 13 — Tuz satigi p&- §indir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi§ olan ban- kalardan birinin teminat mek- tubuna mukabil muayyen tuz- la ve ambarlardan veresiye tuz satilabilir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya ambarlardan verilecegi tnhisarlar idaresince tayin olunur, veresiye dahilde satilacak tuzun miktari her ta- cir igin elli tondan a§agi ve 1500 tondan yukan olamaz ve bedelinin tediyesi igin tayin olunacak miiddet de alti ayi gegemez. Bu gibi sati§lar igin (% 5) i gegmemek iizere ve tecimsel icablara gore bir faiz alinir. Ecnebi memleketlere ih- rag igin veresiye verilecek tuz- larm miktari ve tediye miid- det ve §artlan tnhisarlar ida- resince tesbit olunur. MADDE 14 — tnhisarlar idaresinin tuz ambari olmayan her vilayet ve kazanm merkez ve mulhakatmda yaz ve ki§ mevsimleri igin ayri ayri olmak iizere tuzun toptan ve pera- kende azami sati§ fiatlan bir sene igin muteber olmak iizere tatbikmdan iki ay evvel vila- yet ve kaza merkezlerindeki belediye meclislerince tesbit ve ilan olunur. Bu fiatlara ilan ta- rihinden itibaren bir ay iginde tnhisarlar idaresinin ve satici- lann itiraza hakki vardir. Bu itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince 20 gun zarfm- da tetkik edilerek karara bag- .( S. Sayisi : 11)
HtL ambarlarmda elli kilodan asagi tuz satilamaz. MADDE 13 — Tuz sati§i pe- findir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi? olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla ve ambarlardan gerek dahil, gerek harig igin veresiye tuz satilabi- lir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya ambarlardan verilecegi Inhisar idaresince layin olunur. Vere- siye dahilde satilacak tuzun miktari her tacir igin elli ton- dan a^agi ve 1500 tondan yuka- n olamaz ve bedelinm tediyesi igin tayin olunacak miiddette alti ayi gegemez. Ancak bu ka- bil satislar igin % 5 e kadar fa- iz hesab olunur. Ecnebi memle- ketlere ihrac igin veresiye ve- rilecek tuzlarm miktari ve tedi- ye miiddet ve seraiti tnhisarlar idaresince tesbit olunur. — 30 — G. t E. dokme olarak 25 kilodan a§a- gi tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar boliinmez. MADDE 13 — Tuz sati§i pe- §indir. Ancak teminati Devlet- ge kabul edilmig olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla ve ambarlardan gerek dahil, gerek harig igin Veresiye tuz satilabilir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya ambarlardan veri- lecegi tnhisarlar idaresince ta- yin olunur, veresiye dahilde satilacak tuzun miktari her ta- cir igin 50 tondan a§agi ve 1500 tondan yukan olamaz ve bedelinin tediyesi igin tayin olunacak miiddet de alti ayi gegemez. Bu gibi §artlar igin (% 5) i gegmemek iizere ve tecimsel icablara gore bir faiz alinir. Ecnebi memleketlere ihrac igin veresiye verilecek tuzlarin mik- tari ve tediye miiddet ve §art- lari tnhisarlar idaresince tesbit olunur. MADDE 14 — tnhisarlar ida- resinin tuz ambari olmayan her vilayet ve kazanin merkez ve mulhakatmda yaz ve ki§ mev- simleri igin ayri ayri olmak iizere tuzun toptan ve peraken- de azami sati§ fiatleri bir se- ne igin muteber olmak iizere vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit olunur. Bu fiatlere teblig ta- rihinden itibaren bir ay iginde tnhisarlar idaresinin ve satici- larm itiraza hakki vardir. Bu itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince tetkik olunarak verilecek kararlar katidir. Te- karriir eden fiatlerden fazlasi- tk. E. me olarak 25 kilodan a§agi tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar boliinmez. MADDE 13 — Tuz satigi p&- §indir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi§ olan ban- kalardan birinin teminat mek- tubuna mukabil muayyen tuz- la ve ambarlardan veresiye tuz satilabilir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya ambarlardan verilecegi tnhisarlar idaresince tayin olunur, veresiye dahilde satilacak tuzun miktari her ta- cir igin elli tondan a§agi ve 1500 tondan yukan olamaz ve bedelinin tediyesi igin tayin olunacak miiddet de alti ayi gegemez. Bu gibi sati§lar igin (% 5) i gegmemek iizere ve tecimsel icablara gore bir faiz alinir. Ecnebi memleketlere ih- rag igin veresiye verilecek tuz- larm miktari ve tediye miid- det ve §artlan tnhisarlar ida- resince tesbit olunur. MADDE 14 — tnhisarlar idaresinin tuz ambari olmayan her vilayet ve kazanm merkez ve mulhakatmda yaz ve ki§ mevsimleri igin ayri ayri olmak iizere tuzun toptan ve pera- kende azami sati§ fiatlan bir sene igin muteber olmak iizere tatbikmdan iki ay evvel vila- yet ve kaza merkezlerindeki belediye meclislerince tesbit ve ilan olunur. Bu fiatlara ilan ta- rihinden itibaren bir ay iginde tnhisarlar idaresinin ve satici- lann itiraza hakki vardir. Bu itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince 20 gun zarfm- da tetkik edilerek karara bag- .( S. Sayisi : 11) AdB. nen MADDE 13 —- Iktisad encii- meninin on ugiincu maddesi aynen MADDE 14 — Iktisad encu- meninin on dordiincii maddesi aynen - 3 1 - BfaL B. nen. MADDE 13 — Iktisad encii- meninin on iiciincti maddesi aynen. MADDE 14 — Inhisarlar ida- resinin tuz amban olmayan her vilayet ve kazanm merkez ve miilhakatmda yaz ve ki§ mevsimleri i§in ayri ayri ol- mak iizere tuzun toptan ve perakende azami sati§ fiatleri bir sene igin muteber olmak iizere tatbikmdan iki ay ewel vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit ve sehir ve kasabalarda ilan ve koylere teblig olunur. Bu fiatlero ililii tarihinden itibaren bir ay icinde Inhisarlar idare- sinin ve saticilarm itiraza hak- ki vardir. Bu itirazlar vilayet veya kaza idare heyetlerince B. E. MADDE 13 — Iktisad encti- meninin 13 ncii maddesi aynen MADDE 14 — Maliye encii- meninin 14 ncii maddesi aynen ( S. Sayisi: 11)
AdB. nen MADDE 13 —- Iktisad encii- meninin on ugiincu maddesi aynen MADDE 14 — Iktisad encu- meninin on dordiincii maddesi aynen - 3 1 - BfaL B. nen. MADDE 13 — Iktisad encii- meninin on iiciincti maddesi aynen. MADDE 14 — Inhisarlar ida- resinin tuz amban olmayan her vilayet ve kazanm merkez ve miilhakatmda yaz ve ki§ mevsimleri i§in ayri ayri ol- mak iizere tuzun toptan ve perakende azami sati§ fiatleri bir sene igin muteber olmak iizere tatbikmdan iki ay ewel vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit ve sehir ve kasabalarda ilan ve koylere teblig olunur. Bu fiatlero ililii tarihinden itibaren bir ay icinde Inhisarlar idare- sinin ve saticilarm itiraza hak- ki vardir. Bu itirazlar vilayet veya kaza idare heyetlerince B. E. MADDE 13 — Iktisad encti- meninin 13 ncii maddesi aynen MADDE 14 — Maliye encii- meninin 14 ncii maddesi aynen ( S. Sayisi: 11) HtL tfrgfinctt fasd Tuz sattp, ve nakliye Uzkereleri MADDS 14 — Tuz nakliya- ti nakliye tezkeresile yapilrr. Tezkeresiz nakledilen tuzlar ka- gaktir. §u kadar ki, karada ve- ya denizde 25 kilodan asa^i ola- rak nakledilecek tuzlar bu ka- yitten miistesnadir. MADDE 15 — Tuz nakliye tezkerelerinin hiikmii bunlarm verildigi tarihten itibaren gide- cegi yeriji uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir o kadar miiddetin bitmesine de- gin muteiberdir. Miiddetler nakliye tezkeresi- ni veren inhisar idaresi tarafm- dan tezkpre iizerine yazi ile ya- zdir. Bti zaman gectikten son- ra nakledilecek tuzlar tezkere- siz sayilijr. Esbabi miicbire do- layisile gegen miiddetler hesa- — 32 — G.tB. na tuz satanlardan beg liradan elli liraya kadar hafif para ce- zasi almir. Bu cezalar 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci maddelerine gore takib ve in- faz olnur. tJgunctt fasil Tuz satt$ ve nakliye Uzkereleri MADDE 15 — Tuz nakliyati nakliye tezkeresi ile yapilir. Tezkeresiz nakledilen tuzlar kagaktir. §u kadar ki 25 ki- lodan a§agi olarak nakledile- cek tuzlar bu kayitten miistes- nadir. MADDE 16 — Tuz nakliye tezkerelerinin hiikmii bunlarm verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir o kadar miiddetin bitmesine de- gin muteberdir. Miiddetler nakliye tezkere- sini veren Inhisarlar idaresi tarafmdan tezkere uzerine yazi ile yaziln*. Bu zaman gegtik- ten sonra nakledilecek tuzlar tezkeresiz sayilir. Miicbir se- beblerle gegen miiddetler ka- tk. E. lanir. l§bu heyetlerce verile- cek kararlar katidir. Fevkala- de hallerde birinci fikrada ya- zili fiatlan yiikseltmege bele- diyeler salahiyetlidirler. Ytik- seltme kararlarx ilarnnm erte- si giiniinden baslayarak tatbik edilir. Bu kararlar aleyhine ye- di giin iginde yapilacak itiraz- lar yukanki fikraya gore tet- kik ye karara raptolunur. tfgimctt f asil Tuz $att§ ve nakliye Uzkereleri MADDE 15 — Giimruk ve in- hisarlar vekaletince tayin edi- lecek mmtakalarda belediye ve kby hududlan haricindeki tuz nakliyati nakliye tezkeresile yapilir. Tezkeresiz nakledilen tuzlar kagak sayilir. §u kadar ki, 25 kiloya kadar nakledilecek tuzlar bu kayitten miistesnadir. Inhisarlar idaresinin resmi dam- gasmi, muhiir veya etiketini ta- siyan kapali kaplar icinde ya- pilacak tuz nakliyatmm nakli- ye tezkeresi kaydinden vareste tutulmasma Giimruk ve inhi- sarlar vekaleti karar verebilir. MADDE 16 — Tuz nakliye tezkerelerinin hiikmii bunlarm verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma, tasjmma vasrtasma ve mevsime gore la- zim gelen vakte eklenecek bir o kadar gimluk miiddetin bitme- sine degin muteberdir. Ancak bu miiddet ii§ giinden az ola- maz. Miiddetler nakliye tez- keresi uzerine yazi ile yaziln*. Bu zaman gegtikten sonra nak- ledilecek tuzlar tezkeresiz sayi- lir. Miicbir sebeblerle gegen (S. Sayisi: 11)
HtL tfrgfinctt fasd Tuz sattp, ve nakliye Uzkereleri MADDS 14 — Tuz nakliya- ti nakliye tezkeresile yapilrr. Tezkeresiz nakledilen tuzlar ka- gaktir. §u kadar ki, karada ve- ya denizde 25 kilodan asa^i ola- rak nakledilecek tuzlar bu ka- yitten miistesnadir. MADDE 15 — Tuz nakliye tezkerelerinin hiikmii bunlarm verildigi tarihten itibaren gide- cegi yeriji uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir o kadar miiddetin bitmesine de- gin muteiberdir. Miiddetler nakliye tezkeresi- ni veren inhisar idaresi tarafm- dan tezkpre iizerine yazi ile ya- zdir. Bti zaman gectikten son- ra nakledilecek tuzlar tezkere- siz sayilijr. Esbabi miicbire do- layisile gegen miiddetler hesa- — 32 — G.tB. na tuz satanlardan beg liradan elli liraya kadar hafif para ce- zasi almir. Bu cezalar 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci maddelerine gore takib ve in- faz olnur. tJgunctt fasil Tuz satt$ ve nakliye Uzkereleri MADDE 15 — Tuz nakliyati nakliye tezkeresi ile yapilir. Tezkeresiz nakledilen tuzlar kagaktir. §u kadar ki 25 ki- lodan a§agi olarak nakledile- cek tuzlar bu kayitten miistes- nadir. MADDE 16 — Tuz nakliye tezkerelerinin hiikmii bunlarm verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir o kadar miiddetin bitmesine de- gin muteberdir. Miiddetler nakliye tezkere- sini veren Inhisarlar idaresi tarafmdan tezkere uzerine yazi ile yaziln*. Bu zaman gegtik- ten sonra nakledilecek tuzlar tezkeresiz sayilir. Miicbir se- beblerle gegen miiddetler ka- tk. E. lanir. l§bu heyetlerce verile- cek kararlar katidir. Fevkala- de hallerde birinci fikrada ya- zili fiatlan yiikseltmege bele- diyeler salahiyetlidirler. Ytik- seltme kararlarx ilarnnm erte- si giiniinden baslayarak tatbik edilir. Bu kararlar aleyhine ye- di giin iginde yapilacak itiraz- lar yukanki fikraya gore tet- kik ye karara raptolunur. tfgimctt f asil Tuz $att§ ve nakliye Uzkereleri MADDE 15 — Giimruk ve in- hisarlar vekaletince tayin edi- lecek mmtakalarda belediye ve kby hududlan haricindeki tuz nakliyati nakliye tezkeresile yapilir. Tezkeresiz nakledilen tuzlar kagak sayilir. §u kadar ki, 25 kiloya kadar nakledilecek tuzlar bu kayitten miistesnadir. Inhisarlar idaresinin resmi dam- gasmi, muhiir veya etiketini ta- siyan kapali kaplar icinde ya- pilacak tuz nakliyatmm nakli- ye tezkeresi kaydinden vareste tutulmasma Giimruk ve inhi- sarlar vekaleti karar verebilir. MADDE 16 — Tuz nakliye tezkerelerinin hiikmii bunlarm verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma, tasjmma vasrtasma ve mevsime gore la- zim gelen vakte eklenecek bir o kadar gimluk miiddetin bitme- sine degin muteberdir. Ancak bu miiddet ii§ giinden az ola- maz. Miiddetler nakliye tez- keresi uzerine yazi ile yaziln*. Bu zaman gegtikten sonra nak- ledilecek tuzlar tezkeresiz sayi- lir. Miicbir sebeblerle gegen (S. Sayisi: 11) Ad. B. MADDE 15 — tktisad encti- meninin on be§inci maddesi aynen MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi aynen — 33 — Mai. E. yirmi gun zarfmda tetkik edi- lerek karara baglanir. l§bu heyetlerce verilecek kararlar katidir. Fevkalade hallerde bi- rinci fikrada yazili fiatleri yiik- seltmoye belediyeler salahiyet- lidirler. Yiikseltme kararlan ilanmin ertesi giiniinden basla- yarak tatbik edilir. Bu karar- lar aleyhine yedi gun iginde yapilacak itirazlar yukanki fikraya gore tetkik ve karara raptolunur. MADDE 15 — tktisad encii- meninin on be§inci maddesi aynen. MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi aynen. B. B. MADDE 15 — Iktisad encii- meninin 15 nci maddesi aynen MADDE 16 — Iktisad encii- meninin 16 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11)
Ad. B. MADDE 15 — tktisad encti- meninin on be§inci maddesi aynen MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi aynen — 33 — Mai. E. yirmi gun zarfmda tetkik edi- lerek karara baglanir. l§bu heyetlerce verilecek kararlar katidir. Fevkalade hallerde bi- rinci fikrada yazili fiatleri yiik- seltmoye belediyeler salahiyet- lidirler. Yiikseltme kararlan ilanmin ertesi giiniinden basla- yarak tatbik edilir. Bu karar- lar aleyhine yedi gun iginde yapilacak itirazlar yukanki fikraya gore tetkik ve karara raptolunur. MADDE 15 — tktisad encii- meninin on be§inci maddesi aynen. MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi aynen. B. B. MADDE 15 — Iktisad encii- meninin 15 nci maddesi aynen MADDE 16 — Iktisad encii- meninin 16 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11) Hii. ba katilmaz. Miicbir sebeble- rin takdiri mahalli inhisar ida- resine ve bulunmayan yerlerde en biiyiik miilkiye memuruna aittir. MADDE 16 — Tuzlalardan ve inhisar ambarlarmdan tuz satm alanlar nakliye tezkeresi clmaga ve idarenin salahiyetli memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisar ida- resinin tuzunu satan simendifer ambarlarmdan verilecek fatu- ralar nakliye tezkeresi hiik- miindedir. MADDE 17 — Kanunda ta- lif edilen sekiller dairesinde maledildikleri tuzlari 25 kilo- dan fazla miktarlarda satmak veya gondermek isteyenler bu tuzlarm: 1 - Kag kilo oldugunu, 2 - Nereye gonderildigini, 3 - Deniz veya karadan mi nakledilecegini, 4 - Tuzlar satilmis ise, (miis- terisinin admi ve sanmi) gosterir bir beyanname ile In- hisar idaresine, idarenin bulun- madigi yerlerde o mahallin en biiyiik miilkiye memuruna (bil- dirmege ve ona gore idareden) idare teskilati bulunmayan yer- lerde en biiyiik miilkiye memu- rundan bir ifraz tezkeresi gi- karmaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege mecburdur. MADDE 18 — Karada bir yerden diger yere nakledilen tuzlar - tezkeresinde yazili miid- det iginde - mevridine goturiil- meden yolda satilirsa satis ma- halli mevrid addolunur. Ancak: 1 - Deniz yolu ile nakledile- — 34 — G. t E. bul olunur. Miicbir sebeblerin tevsiki vukubuldugu yerin In- hisarlar idaresine ve bulunma- yan yerlerde en biiyiik miilki- ye memuruna veya ihtiyar meclisine aiddir. MADDE 17 — Tuzlalardan ve inhisar ambarlarmdan tuz satin alanlar nakliye tezkeresi almaga ve idarenin salahiyetli memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisarlar idaresinin tuzunu sati§ §imen- difer ambarlarmdan verilecek faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar. MADDE 18 — Kanunda ta- rif edilen §ekiller dairesinde mal edindikleri tuzlari (25) kilodan fazla miktarlarda sat- mak veya gondermek isteyen- ler bu tuzlarm kag kilo oldu- gunu, nereye gonderildigini, tuzlar satilmi§ ise «Mii§teri- sinin admi ve sanmi» gosterir bir beyanname ile tnhisarlar idaresine, bulunmadigi yerler- de o yerin en biiyiik miilkiye memuruna bildirmege ve bun- lardan ona gore ifraz tezkeresi almaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege mecburdurlar. MADDE 19 — Bir yerden diger bir yere nakledilen tuz- lar - tezkeresinde yazili miiddet iginde - mevridine gotiiriilme- den yolda satilirsa satis, ma- halli mevrid addolunur. Ancak satiss fiatlan ucuzlatilmis. mm- Ik. E. muddetler kabul olunur. Miic- bir sebeblerin tevsiki vuku bul- dugu yerin inhisarlar idaresine ve bulunmayan yerlerde en bii- yiik miilkiye memuruna veya ihtiyar meclisine aiddir. MADDE 17 — Tuzlalardan ve inhisar ambarlarmdan tuz satm alanlar nakliye tezkeresi almaga ve idarenin salahiyetli memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdurlar. Inhisarlar idaresinin tuzunu satan simen- difer ambarlarmdan verilecek faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar. MADDE 18 — Tuz satanlar 25 kilodan fazla olan her satis i§in miisteriye Inhisarlar idare- sinin tayin edecegi sekil ve sartlara gore fatura vermege mecburdurlar. Bu faturalar da nakliye tezkeresi hiikmiinde tu- tulur. MADDE 19 — Bir yerden di- ger bir yere nakledilen tuzlar - tezkeresinde yazili miiddet iqm- de - mevridine gotiiriilmeden yolda satilirsa satis mahalli mevrid addolunur. Ancak sa- tis fiatleri ucuzlatilmis, mmta- ( S. Sayisi : 11)
Hii. ba katilmaz. Miicbir sebeble- rin takdiri mahalli inhisar ida- resine ve bulunmayan yerlerde en biiyiik miilkiye memuruna aittir. MADDE 16 — Tuzlalardan ve inhisar ambarlarmdan tuz satm alanlar nakliye tezkeresi clmaga ve idarenin salahiyetli memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisar ida- resinin tuzunu satan simendifer ambarlarmdan verilecek fatu- ralar nakliye tezkeresi hiik- miindedir. MADDE 17 — Kanunda ta- lif edilen sekiller dairesinde maledildikleri tuzlari 25 kilo- dan fazla miktarlarda satmak veya gondermek isteyenler bu tuzlarm: 1 - Kag kilo oldugunu, 2 - Nereye gonderildigini, 3 - Deniz veya karadan mi nakledilecegini, 4 - Tuzlar satilmis ise, (miis- terisinin admi ve sanmi) gosterir bir beyanname ile In- hisar idaresine, idarenin bulun- madigi yerlerde o mahallin en biiyiik miilkiye memuruna (bil- dirmege ve ona gore idareden) idare teskilati bulunmayan yer- lerde en biiyiik miilkiye memu- rundan bir ifraz tezkeresi gi- karmaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege mecburdur. MADDE 18 — Karada bir yerden diger yere nakledilen tuzlar - tezkeresinde yazili miid- det iginde - mevridine goturiil- meden yolda satilirsa satis ma- halli mevrid addolunur. Ancak: 1 - Deniz yolu ile nakledile- — 34 — G. t E. bul olunur. Miicbir sebeblerin tevsiki vukubuldugu yerin In- hisarlar idaresine ve bulunma- yan yerlerde en biiyiik miilki- ye memuruna veya ihtiyar meclisine aiddir. MADDE 17 — Tuzlalardan ve inhisar ambarlarmdan tuz satin alanlar nakliye tezkeresi almaga ve idarenin salahiyetli memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisarlar idaresinin tuzunu sati§ §imen- difer ambarlarmdan verilecek faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar. MADDE 18 — Kanunda ta- rif edilen §ekiller dairesinde mal edindikleri tuzlari (25) kilodan fazla miktarlarda sat- mak veya gondermek isteyen- ler bu tuzlarm kag kilo oldu- gunu, nereye gonderildigini, tuzlar satilmi§ ise «Mii§teri- sinin admi ve sanmi» gosterir bir beyanname ile tnhisarlar idaresine, bulunmadigi yerler- de o yerin en biiyiik miilkiye memuruna bildirmege ve bun- lardan ona gore ifraz tezkeresi almaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege mecburdurlar. MADDE 19 — Bir yerden diger bir yere nakledilen tuz- lar - tezkeresinde yazili miiddet iginde - mevridine gotiiriilme- den yolda satilirsa satis, ma- halli mevrid addolunur. Ancak satiss fiatlan ucuzlatilmis. mm- Ik. E. muddetler kabul olunur. Miic- bir sebeblerin tevsiki vuku bul- dugu yerin inhisarlar idaresine ve bulunmayan yerlerde en bii- yiik miilkiye memuruna veya ihtiyar meclisine aiddir. MADDE 17 — Tuzlalardan ve inhisar ambarlarmdan tuz satm alanlar nakliye tezkeresi almaga ve idarenin salahiyetli memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdurlar. Inhisarlar idaresinin tuzunu satan simen- difer ambarlarmdan verilecek faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar. MADDE 18 — Tuz satanlar 25 kilodan fazla olan her satis i§in miisteriye Inhisarlar idare- sinin tayin edecegi sekil ve sartlara gore fatura vermege mecburdurlar. Bu faturalar da nakliye tezkeresi hiikmiinde tu- tulur. MADDE 19 — Bir yerden di- ger bir yere nakledilen tuzlar - tezkeresinde yazili miiddet iqm- de - mevridine gotiiriilmeden yolda satilirsa satis mahalli mevrid addolunur. Ancak sa- tis fiatleri ucuzlatilmis, mmta- ( S. Sayisi : 11) Ad. E. MADDE 17 — Iktisad encti- meninin on yedinci maddesi aynen - 3 5 - Mal. B. MADDE 17 — Iktisad encii- meninin on yedinci maddesi aynen. MADDE 18 — Iktisad encti- meninin on sekizinci maddesi aynen MADDE 19 — iktisad encti- meninin on dokuzuncu madde- si aynen MADDE 18 — Iktisad encii- meninin on sekizinci maddesi aynen. B. E. MADDE 17 — Iktisad encii- meninin 17 nci maddesi aynen MADDE 19 -— Iktisad encii- meninin on dokuzuncu madde- si aynen. MADDE 18 — Iktisad encii- meninin 18 nci maddesi aynen MADDE 19 — Iktisad encii- meninin 19 ncu maddesi aynen ( S. Sayisi : 11)
Ad. E. MADDE 17 — Iktisad encti- meninin on yedinci maddesi aynen - 3 5 - Mal. B. MADDE 17 — Iktisad encii- meninin on yedinci maddesi aynen. MADDE 18 — Iktisad encti- meninin on sekizinci maddesi aynen MADDE 19 — iktisad encti- meninin on dokuzuncu madde- si aynen MADDE 18 — Iktisad encii- meninin on sekizinci maddesi aynen. B. E. MADDE 17 — Iktisad encii- meninin 17 nci maddesi aynen MADDE 19 -— Iktisad encii- meninin on dokuzuncu madde- si aynen. MADDE 18 — Iktisad encii- meninin 18 nci maddesi aynen MADDE 19 — Iktisad encii- meninin 19 ncu maddesi aynen ( S. Sayisi : 11) Hu. „ cekolan, 2 - Satis fiatleri ucuzlatilmis mmtakalardaki tuzla veya am- barlardan verilen, tuzlara aid nakliye tezkereleri, bunlarda yazili yerler igin mu- teber olup baska mmtaka veya mahallere i$bu tezkerelerle tuz nakli yasaktir. MADDE 19 — Inhisarlar idaresinin resmi damgasmi mti- hiir veya etiketini havi kapali kaplar iginde karada tuz nakli- yatmm nakliye tezkeresine ta- bi olup olmayacagmi gorulecek liizum iizerine Inhisarlar umuin miidurliigii tayin eder. MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin, mevritlerinde inhi- sar memurlari, inhisar memur- lari bulunmayan. yerlerde gum- Ttik memurlan ve bunlarm bu- lunmadigi yerlerde en biiytik maliye, olmazsa miilkiye me- xnurlarma, ve koylerde muhtar veya ihtiyar heyetlerine ibraz edilmesi ve bunlar tarafmdan da tetkik edilerek nakillerden alrnmasi ve en yakm inhisar idaresine gonderilmesi mecbu- ridir. MADDE 21 — Tezkerelerini gaybettiklerini iddia erienlerm tuzlari idarece alikonulur ve tezkereyi veren idare ile muha- bere edilerek bu tuzlar igin ev- velce tezkere almdigr tahakkuk ederse geri verilir. §u kadar M, tuzun sahib veya nakli her kilo tuz igin inhisar idaresine 20 kurus dcpoato biraktigi takdirde muhabere neticelen- meksizin dahi tuzlara tasarruf eder. Yapilacak muhabere so- — 36 — G. I. E. takalardaki tuzla veya ambar- lardan verilen tuzlara aid nak- liye tezkereleri bunlarda ya- zili yerler igin muteber olup ba§ka mmtaka veya mahallere bu tezkerelerle tuz nakli ya- saktrr. MADDE 20 — Nakliye tez- kereleri mevridlerinde inhisar- lar memurlarma, inhisar me- murlari bulunmayan yerlerde gumruk memurlarma ve bun- larm bulunmadigi yerlerde en biiyiik maliye olmazsa miilkiye memurlarma ve koylerde muh- tar veya ihtiyar meclislerine verilir. MADDE 21 — Tezkereleri- ni kaybettiklerini iddia edenle- rin tuzlari idarece alikonulur ve tezkereyi veren idare ile muhabere edilerek bu tuzlar igin evvelce tezkere almdigi tahakuk ederse geri verilir. §u kadar ki tuzun sahibi veya uakili her kilo tuz igin Inhisarlar idaresi- ne 10 kurus depozito brraktigi takdirde muhabere neticelen- meksizin. dahi tuzlara tasar- ruf eder. Yapilacak muhabere Ik. E. kalardaM tuzla veya ambarlar- dan verilen tuzlara aid nakliye tez,kereleri bunlarda yazili yer- ler igin muteber olup ba^ka mmtaka veya mahallere bu tez- kerelerle tuz nakli yasaktir. MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin sahib veya nakille- ri tarafmdan mevridlerinde In- hisarlar idarelerine verilmesi mecburidir. Inhisarlar idaresi bulunmayan yerlerde tezkere- lerin gumruk memurlarma ve bunlarm da bulunmadiklari yerlerde en biiyiik maliye, ol- mazsa miilkiye memurlarma ve koylerde muhtar veya ihti- yar meclislerine verilmesi ca- iz olup bu suretle verilen tez- kereleri alanlar da en yakm inhisar idaresine gondermege mecburdurlar. MADDE 21 — Tezkerelerini kaybettiklerini iddia edenlerin tuzlari idarece alikonulur ve tualarm alindigi mintakadaki idare ile muhabere edilerek bu tuzlar igin evvelce tezkere alin- digi tahakkuk ederse geri ve- rilir. Su kadar ki tuzun sahibi veya nakili her kilo tuz igin Inhisarlar idaresine 10 kurus. depozito biraktigi takdirde mu- habere neticelenmeksizin dahi tuzlara tasarruf eder. Yapila- ( S. Sayisi : 11)
Hu. „ cekolan, 2 - Satis fiatleri ucuzlatilmis mmtakalardaki tuzla veya am- barlardan verilen, tuzlara aid nakliye tezkereleri, bunlarda yazili yerler igin mu- teber olup baska mmtaka veya mahallere i$bu tezkerelerle tuz nakli yasaktir. MADDE 19 — Inhisarlar idaresinin resmi damgasmi mti- hiir veya etiketini havi kapali kaplar iginde karada tuz nakli- yatmm nakliye tezkeresine ta- bi olup olmayacagmi gorulecek liizum iizerine Inhisarlar umuin miidurliigii tayin eder. MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin, mevritlerinde inhi- sar memurlari, inhisar memur- lari bulunmayan. yerlerde gum- Ttik memurlan ve bunlarm bu- lunmadigi yerlerde en biiytik maliye, olmazsa miilkiye me- xnurlarma, ve koylerde muhtar veya ihtiyar heyetlerine ibraz edilmesi ve bunlar tarafmdan da tetkik edilerek nakillerden alrnmasi ve en yakm inhisar idaresine gonderilmesi mecbu- ridir. MADDE 21 — Tezkerelerini gaybettiklerini iddia erienlerm tuzlari idarece alikonulur ve tezkereyi veren idare ile muha- bere edilerek bu tuzlar igin ev- velce tezkere almdigr tahakkuk ederse geri verilir. §u kadar M, tuzun sahib veya nakli her kilo tuz igin inhisar idaresine 20 kurus dcpoato biraktigi takdirde muhabere neticelen- meksizin dahi tuzlara tasarruf eder. Yapilacak muhabere so- — 36 — G. I. E. takalardaki tuzla veya ambar- lardan verilen tuzlara aid nak- liye tezkereleri bunlarda ya- zili yerler igin muteber olup ba§ka mmtaka veya mahallere bu tezkerelerle tuz nakli ya- saktrr. MADDE 20 — Nakliye tez- kereleri mevridlerinde inhisar- lar memurlarma, inhisar me- murlari bulunmayan yerlerde gumruk memurlarma ve bun- larm bulunmadigi yerlerde en biiyiik maliye olmazsa miilkiye memurlarma ve koylerde muh- tar veya ihtiyar meclislerine verilir. MADDE 21 — Tezkereleri- ni kaybettiklerini iddia edenle- rin tuzlari idarece alikonulur ve tezkereyi veren idare ile muhabere edilerek bu tuzlar igin evvelce tezkere almdigi tahakuk ederse geri verilir. §u kadar ki tuzun sahibi veya uakili her kilo tuz igin Inhisarlar idaresi- ne 10 kurus depozito brraktigi takdirde muhabere neticelen- meksizin. dahi tuzlara tasar- ruf eder. Yapilacak muhabere Ik. E. kalardaM tuzla veya ambarlar- dan verilen tuzlara aid nakliye tez,kereleri bunlarda yazili yer- ler igin muteber olup ba^ka mmtaka veya mahallere bu tez- kerelerle tuz nakli yasaktir. MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin sahib veya nakille- ri tarafmdan mevridlerinde In- hisarlar idarelerine verilmesi mecburidir. Inhisarlar idaresi bulunmayan yerlerde tezkere- lerin gumruk memurlarma ve bunlarm da bulunmadiklari yerlerde en biiyiik maliye, ol- mazsa miilkiye memurlarma ve koylerde muhtar veya ihti- yar meclislerine verilmesi ca- iz olup bu suretle verilen tez- kereleri alanlar da en yakm inhisar idaresine gondermege mecburdurlar. MADDE 21 — Tezkerelerini kaybettiklerini iddia edenlerin tuzlari idarece alikonulur ve tualarm alindigi mintakadaki idare ile muhabere edilerek bu tuzlar igin evvelce tezkere alin- digi tahakkuk ederse geri ve- rilir. Su kadar ki tuzun sahibi veya nakili her kilo tuz igin Inhisarlar idaresine 10 kurus. depozito biraktigi takdirde mu- habere neticelenmeksizin dahi tuzlara tasarruf eder. Yapila- ( S. Sayisi : 11) Ad. E. MADDE 20 — Iktisad encii- meninin yirminci maddesi ay- nen MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi aynen - 3 7 — Mai. E. B. E. MADDE 20 — Iktisad encii. meninin yirminci maddesi ay- nen. MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi aynen. MADDE 20 — Iktisad encii- meninin 20 nci maddesi aynen MADDE 21 — Iktisad encii- meninin 21 nci maddesi aynen .( S. Sayisi : 11)
Ad. E. MADDE 20 — Iktisad encii- meninin yirminci maddesi ay- nen MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi aynen - 3 7 — Mai. E. B. E. MADDE 20 — Iktisad encii. meninin yirminci maddesi ay- nen. MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi aynen. MADDE 20 — Iktisad encii- meninin 20 nci maddesi aynen MADDE 21 — Iktisad encii- meninin 21 nci maddesi aynen .( S. Sayisi : 11) Hii. nunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz ve verilmis depozito akgesi ia- de olunur. Sabit olmazsa tuz- lar kagak sayilir ve depozito akgesi bu husustaki hiikiim ne- ticesine talikan mevkuf tutu- lur. Tuzun alikonulmasmdan geri verilmesine veyahud bu hu- susta kanuni mercilerden alma- cak hiikmiin katilesmesine ka- dar gegen miiddet iginde mu- hafazasi igin yapriacak masraf- lar sahib veya nakiline aittir. MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar (20) nci maddede yazli memurlar veya ihtiyar heyetleri tarafm- dan mevritlerinde yoklandigi veya tarttirildigi zaman tezke- rede yazdi miktardan % 3 ten ziyade bir f azlalik gorulurse tez- keredeki miktardan fazla gi- kan bu kismmm beher kilosun- dan tuzun satildigr tuzla veya ambar sati§ fiatinin iig kati hiikmen almir ve tuz sahibine geri verilir. Tuzun sahib veya na- kili hiikiimden ewel ug kat tuz bedelini kendiliginden Inhisar idaresine teslim ederse hiikiim istihsaline hacet kalmaksizm tuzlar derhal iade olunur. §u kadar ki fazla gikan tuzlarm kagak oldugu yahud eldeki tez- kerenin bu tuzlara aid bulun- madigi tahakkuk eylerse bun- lar kagak sayilir. Idarenin tes,- kilati bulunmayan yerlerde or- taya gikacak 21 nci maddede ve isbu maddede mevzubahs vaka- larda vazifedar memurlar ve- ya ihtiyar heyetleri tarafmdan zabrtname tutularak sahibleri- le beraber tuzlar en yakm idare §ubesinin bulundugu mahalle gonderilir. — 38 — G. I. E. sonunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz veya depozito akgesi iade olu- nur. Sabit olmazsa 23 ncii madde hiikmii tatbik olunur. MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar 20 nci maddede yazdi memurlar veya ihtiyar meclisleri tarafmdan mevritlerinde tezkerelerinin gosteriimesi iizerine yoklandigi veya tartildigi zaman tezkerede yazili miktardan (%3) den zi- yade bir fazlalik gorulurse faz- la gikan bu kismm beher kilo ve kusurundan on kurus hiik- men almir ve tuz sahibine geri verilir. Tuzun sahibi veya na- Mli hukumden ewel beher ki- lo ve kiisuru igin on kurusu kendiliginden inhisarlar idare- sine bderse hiikiim almaya ha- cet kalmaksizm tuzlar iade olu- nur. §u kadar ki, fazla gikan tuzlarm kagak oldugu yahud el- deki tezkerenin bu tuzlara aid bulunmadigi anlasdirsa bunlar kagak sayilir. | S . Sayisi : 11) Ik. E. cak muhabere sonunda tuzlar igin ewelce tezkere alindigi sa- bit olursa tuz veya depozito akgesi iade olunur. Sabit olmaz- sa 23 ncii madde hukmii tatbik olunur. MADDE 22 — Nakliye tez- keresi ile nakledilen tuzlar 20 nci maddede yazili memurlar veya ihtiyar meclisleri tarafm- dan mevridlerinde tezkereleri- nin gosteriimesi iizerine yok- landigi veya tartildigi zaman tezkerede yazili miktardan (% 5) den ziyade bir fazlalik gorulurse fazla gikan bu kis- mm beher kilo veya kusurun- dan on kuru§ hiikmen almir ve tuz da sahibine geri verilir. Tuzun sahibi veya nakili hii- kiimden ewel beher kilo ve kiisuru igin on kuru§u kendili- ginden Inhisarlar idaresine oderse hiikiim almaga hacet kalmaksizm tuzlar iade olunur. §u kadar ki, fazla gikan tuzla- rm kagak oldugu yahud elde- ki tezkerenin bu tuzlara aid bulunmadigi anla§ilirsa bunlar kagak saydir.
Hii. nunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz ve verilmis depozito akgesi ia- de olunur. Sabit olmazsa tuz- lar kagak sayilir ve depozito akgesi bu husustaki hiikiim ne- ticesine talikan mevkuf tutu- lur. Tuzun alikonulmasmdan geri verilmesine veyahud bu hu- susta kanuni mercilerden alma- cak hiikmiin katilesmesine ka- dar gegen miiddet iginde mu- hafazasi igin yapriacak masraf- lar sahib veya nakiline aittir. MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar (20) nci maddede yazli memurlar veya ihtiyar heyetleri tarafm- dan mevritlerinde yoklandigi veya tarttirildigi zaman tezke- rede yazdi miktardan % 3 ten ziyade bir f azlalik gorulurse tez- keredeki miktardan fazla gi- kan bu kismmm beher kilosun- dan tuzun satildigr tuzla veya ambar sati§ fiatinin iig kati hiikmen almir ve tuz sahibine geri verilir. Tuzun sahib veya na- kili hiikiimden ewel ug kat tuz bedelini kendiliginden Inhisar idaresine teslim ederse hiikiim istihsaline hacet kalmaksizm tuzlar derhal iade olunur. §u kadar ki fazla gikan tuzlarm kagak oldugu yahud eldeki tez- kerenin bu tuzlara aid bulun- madigi tahakkuk eylerse bun- lar kagak sayilir. Idarenin tes,- kilati bulunmayan yerlerde or- taya gikacak 21 nci maddede ve isbu maddede mevzubahs vaka- larda vazifedar memurlar ve- ya ihtiyar heyetleri tarafmdan zabrtname tutularak sahibleri- le beraber tuzlar en yakm idare §ubesinin bulundugu mahalle gonderilir. — 38 — G. I. E. sonunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz veya depozito akgesi iade olu- nur. Sabit olmazsa 23 ncii madde hiikmii tatbik olunur. MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar 20 nci maddede yazdi memurlar veya ihtiyar meclisleri tarafmdan mevritlerinde tezkerelerinin gosteriimesi iizerine yoklandigi veya tartildigi zaman tezkerede yazili miktardan (%3) den zi- yade bir fazlalik gorulurse faz- la gikan bu kismm beher kilo ve kusurundan on kurus hiik- men almir ve tuz sahibine geri verilir. Tuzun sahibi veya na- Mli hukumden ewel beher ki- lo ve kiisuru igin on kurusu kendiliginden inhisarlar idare- sine bderse hiikiim almaya ha- cet kalmaksizm tuzlar iade olu- nur. §u kadar ki, fazla gikan tuzlarm kagak oldugu yahud el- deki tezkerenin bu tuzlara aid bulunmadigi anlasdirsa bunlar kagak sayilir. | S . Sayisi : 11) Ik. E. cak muhabere sonunda tuzlar igin ewelce tezkere alindigi sa- bit olursa tuz veya depozito akgesi iade olunur. Sabit olmaz- sa 23 ncii madde hukmii tatbik olunur. MADDE 22 — Nakliye tez- keresi ile nakledilen tuzlar 20 nci maddede yazili memurlar veya ihtiyar meclisleri tarafm- dan mevridlerinde tezkereleri- nin gosteriimesi iizerine yok- landigi veya tartildigi zaman tezkerede yazili miktardan (% 5) den ziyade bir fazlalik gorulurse fazla gikan bu kis- mm beher kilo veya kusurun- dan on kuru§ hiikmen almir ve tuz da sahibine geri verilir. Tuzun sahibi veya nakili hii- kiimden ewel beher kilo ve kiisuru igin on kuru§u kendili- ginden Inhisarlar idaresine oderse hiikiim almaga hacet kalmaksizm tuzlar iade olunur. §u kadar ki, fazla gikan tuzla- rm kagak oldugu yahud elde- ki tezkerenin bu tuzlara aid bulunmadigi anla§ilirsa bunlar kagak saydir. Ad. E. — 39 — Mai. E. B. E. MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi aynen MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi aynen. MADDE 22 — Iktisad encti- meninin 22 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11 )
Ad. E. — 39 — Mai. E. B. E. MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi aynen MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi aynen. MADDE 22 — Iktisad encti- meninin 22 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11 ) Hii. Dorduncii fasil Ceza Jiukumleri MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin kagakgriardan 20 ku- rus ve ecnebi memleketlerden Tiirkiyeye sokulan kagak tuz- larm her kilo veya kilo kiisuru icin 50 kurus agir para cezasi almir. MADDE 24 — Tuz fiatleri ucuzlatilmis mmtaalardan al- diklari nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle beraber bunlarm her kilo veya kiisuru igin bes kurus agir para cezasi almir. MADDE 25 — Deniz yolu ile tuz nakledecek olanlardan miic- bir sebebler olmaksizm nakliye tezkerelerinde yazili yerlerden baska yerlere tuz gotiirenlerin tuzlarmm beher kilo ve kiisuru igin bir kurus agir para cezasi almrr. MADDE 26 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- settirmeksizin alelade vesaitle ihtiva ettigi klor sodyomun tef- riM kabil olan ve klor sodyom nisbeti % 10 dan fazla bulunan topraklarm ve kayalarm nakli yasaktir. Nakledenler hakkm- da suyun veya toprak ve ka- yanm muhtevi oldugu klor sod- yom miktarma gore 22 nci madde hiikmii tatbik olunur. Nakli i§bu madde ile menedi- — 40 — G. I. E. Dordiincii fasil Ceza hilkumleri MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kiisuru igin kagakgriardan on kurus ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi almir. MADDE 24 — Tuz fiatlari ucuzlatilmis miktarlardan ai- diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle beraber bunlarm her kilo veya kiisuru icin iic kurus, para ce- zasi almrr. MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle ih- tiva ettigi klor sodyomun tef- riki kabil olan ve klor sodyom nisbeti ( % 20 ) den fazla bulu- nan topraklarm ve kayalarm nakli yasaktir. Nakledenler hakkmda suyun veya toprak ve kayanm muhtevi oldugu klor sodyom miktarma gore (23) ncii madde hiikmii tatbik olu- nur. tk. E. Dordiincii fasil Ceza hilkumleri MADDE 23 — Kacinlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kiisuru icin kagakgilardan on kuru§ ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi almrr. MADDE 24 — Tuz fiatlan ucuzlatilmis mmtakalardan al diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tualari musadere edilmekle beraber bunlarm her kilo ve- ya kilo kiisuru icm ii§ kurus para cezasi almrr. MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu toprak ve kayalarm nakli yasaktir. Nak ledenler haldonda suyun veyi toprak ve kayanm muhtevi ol- dugu klorsodyom miktarma go- re (23) ncii madde hiikmii tat- bik olunur. Nakli yasak olan tuzlu sula- rm smhi sebeblerden dolayi nakline Inhisarlar idaresi ayri- ca izin verebilir. ( S. Sayisi : 11 )
Hii. Dorduncii fasil Ceza Jiukumleri MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin kagakgriardan 20 ku- rus ve ecnebi memleketlerden Tiirkiyeye sokulan kagak tuz- larm her kilo veya kilo kiisuru icin 50 kurus agir para cezasi almir. MADDE 24 — Tuz fiatleri ucuzlatilmis mmtaalardan al- diklari nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle beraber bunlarm her kilo veya kiisuru igin bes kurus agir para cezasi almir. MADDE 25 — Deniz yolu ile tuz nakledecek olanlardan miic- bir sebebler olmaksizm nakliye tezkerelerinde yazili yerlerden baska yerlere tuz gotiirenlerin tuzlarmm beher kilo ve kiisuru igin bir kurus agir para cezasi almrr. MADDE 26 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- settirmeksizin alelade vesaitle ihtiva ettigi klor sodyomun tef- riM kabil olan ve klor sodyom nisbeti % 10 dan fazla bulunan topraklarm ve kayalarm nakli yasaktir. Nakledenler hakkm- da suyun veya toprak ve ka- yanm muhtevi oldugu klor sod- yom miktarma gore 22 nci madde hiikmii tatbik olunur. Nakli i§bu madde ile menedi- — 40 — G. I. E. Dordiincii fasil Ceza hilkumleri MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kiisuru igin kagakgriardan on kurus ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi almir. MADDE 24 — Tuz fiatlari ucuzlatilmis miktarlardan ai- diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle beraber bunlarm her kilo veya kiisuru icin iic kurus, para ce- zasi almrr. MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle ih- tiva ettigi klor sodyomun tef- riki kabil olan ve klor sodyom nisbeti ( % 20 ) den fazla bulu- nan topraklarm ve kayalarm nakli yasaktir. Nakledenler hakkmda suyun veya toprak ve kayanm muhtevi oldugu klor sodyom miktarma gore (23) ncii madde hiikmii tatbik olu- nur. tk. E. Dordiincii fasil Ceza hilkumleri MADDE 23 — Kacinlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kiisuru icin kagakgilardan on kuru§ ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi almrr. MADDE 24 — Tuz fiatlan ucuzlatilmis mmtakalardan al diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tualari musadere edilmekle beraber bunlarm her kilo ve- ya kilo kiisuru icm ii§ kurus para cezasi almrr. MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu toprak ve kayalarm nakli yasaktir. Nak ledenler haldonda suyun veyi toprak ve kayanm muhtevi ol- dugu klorsodyom miktarma go- re (23) ncii madde hiikmii tat- bik olunur. Nakli yasak olan tuzlu sula- rm smhi sebeblerden dolayi nakline Inhisarlar idaresi ayri- ca izin verebilir. ( S. Sayisi : 11 ) Ad. R Dordiincii fasd Ceza Mikumleri MADDE 23 — Kagirilan yerli tuzls,rm her kilo veya ki- lo kiisuru igin kagakgilardan on kuru§ ve ecnebi memleket- lerden Tiirkiyeye sokulan ka- ,gak tuzlarin her kilo veya ki- lo kiisuru iein elli kuru§ agrr para ceza 31 almir. Kagirilan tuz miktan ne olurna olsun bu ceza bir liradan eksik ola- maz. MADDE 24 — Tuz fiatleri ucuzlatilmi§ mintakarlardan aldiklan nakliye tezkerelerini dig&r mmtakalarda kullananla- nn tuzlari musadere edilmekle beraber bimlarm her kilo veya kilo kiisuru igin iig k nru§ agir para cezasi ahnir. Kagirilan tuz miktan ne olursa olsun bu coza bir liradan eksik olmaz. MADDE 25 — Ikinci mad- dedo tarif edilen tuzlu su, top- rak ve kayalarm nakli yasak- tir. Nakledenler hakkinda su- yun veya toprak ve kayanm muhtevi oldugu klorusodyom miktarma gore yirmi ugimcii madde hiikmii tatbik olunur. Nakli yasak olan tuzlu su- larm sihhi sebeblerden dolayi nakline fnhisar idaresi ayrica izin verebilir. - 41 - Mai. E. MADDE 23 — Adliye encu- meniriin yirmi uciincii maddesi aynen. B. E. MADDE 23 — Adliye encU- meninin 23 ncii maddesi aynen MADDE 24 — Adliye encii- meninin yirmi dbrdiincii mad- desi aynen. MADDE 24 — Adliye encii- meninin 24 ncii maddesi aynen MADDE 25 —Adliye encii- meninin yirmi beginci madesi aynen. MADDE 25 — tktisad encii- meninin 25 nci maddesi aynen ( S. Sayisi: 11.)
Ad. R Dordiincii fasd Ceza Mikumleri MADDE 23 — Kagirilan yerli tuzls,rm her kilo veya ki- lo kiisuru igin kagakgilardan on kuru§ ve ecnebi memleket- lerden Tiirkiyeye sokulan ka- ,gak tuzlarin her kilo veya ki- lo kiisuru iein elli kuru§ agrr para ceza 31 almir. Kagirilan tuz miktan ne olurna olsun bu ceza bir liradan eksik ola- maz. MADDE 24 — Tuz fiatleri ucuzlatilmi§ mintakarlardan aldiklan nakliye tezkerelerini dig&r mmtakalarda kullananla- nn tuzlari musadere edilmekle beraber bimlarm her kilo veya kilo kiisuru igin iig k nru§ agir para cezasi ahnir. Kagirilan tuz miktan ne olursa olsun bu coza bir liradan eksik olmaz. MADDE 25 — Ikinci mad- dedo tarif edilen tuzlu su, top- rak ve kayalarm nakli yasak- tir. Nakledenler hakkinda su- yun veya toprak ve kayanm muhtevi oldugu klorusodyom miktarma gore yirmi ugimcii madde hiikmii tatbik olunur. Nakli yasak olan tuzlu su- larm sihhi sebeblerden dolayi nakline fnhisar idaresi ayrica izin verebilir. - 41 - Mai. E. MADDE 23 — Adliye encu- meniriin yirmi uciincii maddesi aynen. B. E. MADDE 23 — Adliye encU- meninin 23 ncii maddesi aynen MADDE 24 — Adliye encii- meninin yirmi dbrdiincii mad- desi aynen. MADDE 24 — Adliye encii- meninin 24 ncii maddesi aynen MADDE 25 —Adliye encii- meninin yirmi beginci madesi aynen. MADDE 25 — tktisad encii- meninin 25 nci maddesi aynen ( S. Sayisi: 11.) len tuzlu sujarm sihhi sebebler- den dolayi Inhisar idaresinin izni ile nakli caizdir. MADDE 27 —-Ecnebi memle- ketlerden gelen yolcularm be- raberinde bulundurduklari aza- mi yarim kiloya kadar tuz hie, bir resim ve muameleye tabi ol- maksizm Tiirkiyeye ithal olu- nabilir. Yolcularm yanlarm- da yarmi kilodan fazla tuz bu- lundugu takdirde 1918 numa- rali kanunun 14 ncii maddesi mucibince muamele olunur. MADDEI28 — 14, 21, 22, 23 ve 26 nci maddelerde yazili bu- lunan fiillejri isleyenler hakkm- da 1918 numarali kanunun hii- kiimleri tatbik olunmakla bera- ber ayrica bu kanunda yazili para cezalan almir. MADDE 29 — Bu kanunda yazili olupta ayrica cezasi ta- yin edilmeimis bulunan memnu- iyet veya mecburiyetlere riayet etmeyenlefden bes. liradan yir- mi be? liraya kadar hafif para cezasi almir. Mukemrlerden iM kat para cezasi tahsil olu- nur. MADDE 30 —- Kacak para cezalarmdan gayri bu kanun mucibince almacak para ceza- lan inhigarlar biitgesine irad kaydoluniir. - 42 - G. I. B. Nakli yasak olan tuzlu suia- rm sihhi sebeblerden dolayi tn- hisarlar idaresinin izni ile nak- li caizdir. MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulundurduklari azami yarim kiloya kadar tuz hie, bir resim ve muameleye ta- bi olmaksizin Tiirkiyeye ithal olunabilir. Yolcularm yanla- rmda yarim kilodan fazla tuz bulundugu takdirde 1918 nu- marali kanunun 14 ncii madde- si mucibince muamele olunur. MADDE 27 — 15, 16, 21, 22, 23 ve 25 nci maddelerde yazili bulunan fiilleri isleyenler hak- kmda 1918 numarali kanunun hiikumleri tatbik olunmakla be- raber aynca bu kanunda yazili para cezalan almir. MADDE 28 — Bu kanunda yazili olupta aynca cezasi tayin edilmemis. bulunan memnuiyet veya mecburiyetlere riayet et- meyenlerden (25) liraya ka- dar hafif para cezasi almir. Mukerrirlerden iki kat para ce- zasi tahsil olunur. MADDE 29 — Kacak para cezalarmdan gayri bu kanun mucibince almacak para ceza- lan inhisarlar biitgesine irad kaydolunur. Ik. E. I MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulimdurdukan en gok yarim kiloya kadar tuz nig bir resim ve muameleye ta- bi tutulmaksizm Tiirkiyeye it- hal olunabilir. Yolcu berabe- rinde bu miktardan fazla bulu- nupta giimriige bildiril'en tuz- lari sahibleri hirice iade edebi- lirler. Yolcu iizerinde veya es- yasi arasmda beyana muhalif olarak gikan tuzlar musadere edilir. MADDE 27 — 1, 15, 16, 21, 23 ve 25 nci maddelerde ve 22 noi maddemn son fikraimda yazili bulunan suglari isley snler hakkmda ayrica 1918 :.umarali kanun hukumleri tatbik olunur. MADDE 28 — 18 nci madde ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 34 ncii madde hukiimle rine muhalif hareket edenlcr- den 25 liraya kadar hafif p e n cezasi almir. Tekemiriinde "b.i ceza iki kata kadar gikanlir. MADDE 29 — Kagak para cezalarmdan gayri bu kanui mucibince almacak para cezi lari Inhisarlar biitgesine irat kaydolunur. ( S. Sayisi : 11)
len tuzlu sujarm sihhi sebebler- den dolayi Inhisar idaresinin izni ile nakli caizdir. MADDE 27 —-Ecnebi memle- ketlerden gelen yolcularm be- raberinde bulundurduklari aza- mi yarim kiloya kadar tuz hie, bir resim ve muameleye tabi ol- maksizm Tiirkiyeye ithal olu- nabilir. Yolcularm yanlarm- da yarmi kilodan fazla tuz bu- lundugu takdirde 1918 numa- rali kanunun 14 ncii maddesi mucibince muamele olunur. MADDEI28 — 14, 21, 22, 23 ve 26 nci maddelerde yazili bu- lunan fiillejri isleyenler hakkm- da 1918 numarali kanunun hii- kiimleri tatbik olunmakla bera- ber ayrica bu kanunda yazili para cezalan almir. MADDE 29 — Bu kanunda yazili olupta ayrica cezasi ta- yin edilmeimis bulunan memnu- iyet veya mecburiyetlere riayet etmeyenlefden bes. liradan yir- mi be? liraya kadar hafif para cezasi almir. Mukemrlerden iM kat para cezasi tahsil olu- nur. MADDE 30 —- Kacak para cezalarmdan gayri bu kanun mucibince almacak para ceza- lan inhigarlar biitgesine irad kaydoluniir. - 42 - G. I. B. Nakli yasak olan tuzlu suia- rm sihhi sebeblerden dolayi tn- hisarlar idaresinin izni ile nak- li caizdir. MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulundurduklari azami yarim kiloya kadar tuz hie, bir resim ve muameleye ta- bi olmaksizin Tiirkiyeye ithal olunabilir. Yolcularm yanla- rmda yarim kilodan fazla tuz bulundugu takdirde 1918 nu- marali kanunun 14 ncii madde- si mucibince muamele olunur. MADDE 27 — 15, 16, 21, 22, 23 ve 25 nci maddelerde yazili bulunan fiilleri isleyenler hak- kmda 1918 numarali kanunun hiikumleri tatbik olunmakla be- raber aynca bu kanunda yazili para cezalan almir. MADDE 28 — Bu kanunda yazili olupta aynca cezasi tayin edilmemis. bulunan memnuiyet veya mecburiyetlere riayet et- meyenlerden (25) liraya ka- dar hafif para cezasi almir. Mukerrirlerden iki kat para ce- zasi tahsil olunur. MADDE 29 — Kacak para cezalarmdan gayri bu kanun mucibince almacak para ceza- lan inhisarlar biitgesine irad kaydolunur. Ik. E. I MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulimdurdukan en gok yarim kiloya kadar tuz nig bir resim ve muameleye ta- bi tutulmaksizm Tiirkiyeye it- hal olunabilir. Yolcu berabe- rinde bu miktardan fazla bulu- nupta giimriige bildiril'en tuz- lari sahibleri hirice iade edebi- lirler. Yolcu iizerinde veya es- yasi arasmda beyana muhalif olarak gikan tuzlar musadere edilir. MADDE 27 — 1, 15, 16, 21, 23 ve 25 nci maddelerde ve 22 noi maddemn son fikraimda yazili bulunan suglari isley snler hakkmda ayrica 1918 :.umarali kanun hukumleri tatbik olunur. MADDE 28 — 18 nci madde ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 34 ncii madde hukiimle rine muhalif hareket edenlcr- den 25 liraya kadar hafif p e n cezasi almir. Tekemiriinde "b.i ceza iki kata kadar gikanlir. MADDE 29 — Kagak para cezalarmdan gayri bu kanui mucibince almacak para cezi lari Inhisarlar biitgesine irat kaydolunur. ( S. Sayisi : 11) Ad. E. MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm beraberlerinde bulundurdukla- n en 50k yarim kiloya kadar tuz hig bir resim ve muamele- ye tabi tutulmaksizm Tiirkiye- ye ithal olunabilir. Yolcu be- raberinde bu miktardan fazla bulunupta giimriige bildirilen tuzlari sahibleri harice iade edebilirler. Yolcu iizerinde veya e§yasi arasinda beyana muhalif olarak gikan tuzlar yalniz musadere edilir. MADDE 27 — 1, 15, 16, 21 ve 25 nci maddelerde ve 22 nci maddenin son fikrasinda yazili bulunan suglari isleyen- ler ve ecnebi memleketten Tiir- kiyeye kagak tuz sokanlar hak- kinda ayrica 1918 numarali kanun hiikumleri tatbik olunur. MADDE 28 — 18 nci madde ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 35 nci madde hiikiimle- rine muhalif hareket edenler- den yirmi bes liraya kadar ha- fif para cezasi almir. MADDE 29 — 24 ve 28 nci maddelerdeki cezalarm hiikiim ve infazmda 2 - VI -1930 tarih ve 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci maddeleri tatbik olu- nur. MADDE 30 — 29 ncu madde mucibince hiikmedilecek para cezalari inhisarlar biitgesine irad kaydolunur. — 43 - Mai. E. MADDE 26 — Adliye encii- meninin yirmi altinci maddesi aynen. MADDE 27 — Adliye encu- meninin yirmi yedinci maddesi aynen. MADDE 28 meninin yirmi desi aynen. - Adliye encii- sekizinci mad- MADDE 29 — Adliye encii- meninin yirmi dokuzuncu mad- desi aynen. B. E. MADDE 26 — Adliye encii- meninin 26 nci maddesi aynen MADDE 27 — Adliye encii- meninin 27 nci maddesi aynen MADDE 28 — Adliye encii- meninin 28 nci maddesi aynen MADDE 29 — Adliye encii- meninin 29 ncu maddesi aynen MADDE 30 — Adliye encii- MADDE 30 — Adliye encii- meninin otuzuncu maddesi ay- j meninin 30 ncu maddesi aynen nen. ( S. Sayisi : 11 )
Ad. E. MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm beraberlerinde bulundurdukla- n en 50k yarim kiloya kadar tuz hig bir resim ve muamele- ye tabi tutulmaksizm Tiirkiye- ye ithal olunabilir. Yolcu be- raberinde bu miktardan fazla bulunupta giimriige bildirilen tuzlari sahibleri harice iade edebilirler. Yolcu iizerinde veya e§yasi arasinda beyana muhalif olarak gikan tuzlar yalniz musadere edilir. MADDE 27 — 1, 15, 16, 21 ve 25 nci maddelerde ve 22 nci maddenin son fikrasinda yazili bulunan suglari isleyen- ler ve ecnebi memleketten Tiir- kiyeye kagak tuz sokanlar hak- kinda ayrica 1918 numarali kanun hiikumleri tatbik olunur. MADDE 28 — 18 nci madde ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 35 nci madde hiikiimle- rine muhalif hareket edenler- den yirmi bes liraya kadar ha- fif para cezasi almir. MADDE 29 — 24 ve 28 nci maddelerdeki cezalarm hiikiim ve infazmda 2 - VI -1930 tarih ve 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci maddeleri tatbik olu- nur. MADDE 30 — 29 ncu madde mucibince hiikmedilecek para cezalari inhisarlar biitgesine irad kaydolunur. — 43 - Mai. E. MADDE 26 — Adliye encii- meninin yirmi altinci maddesi aynen. MADDE 27 — Adliye encu- meninin yirmi yedinci maddesi aynen. MADDE 28 meninin yirmi desi aynen. - Adliye encii- sekizinci mad- MADDE 29 — Adliye encii- meninin yirmi dokuzuncu mad- desi aynen. B. E. MADDE 26 — Adliye encii- meninin 26 nci maddesi aynen MADDE 27 — Adliye encii- meninin 27 nci maddesi aynen MADDE 28 — Adliye encii- meninin 28 nci maddesi aynen MADDE 29 — Adliye encii- meninin 29 ncu maddesi aynen MADDE 30 — Adliye encii- MADDE 30 — Adliye encii- meninin otuzuncu maddesi ay- j meninin 30 ncu maddesi aynen nen. ( S. Sayisi : 11 ) — 44 — HU. MADDE 31 — Bu kanuna go- re hiikinedilen para cezalan tahsili emval kanunu mucibin- ce tahsil olunur. Inhisa-r me- murlan bulunmayan yerlerde infaza taalluk eden takibler si- rasile gumru|, maliye, miilkiye memurlan tarafmdan yapilir ye alman paralar Inhisar idare- sine gonderilir. Be?inci fasil Tuz fireleri ve muteferrik h&kumler MADDE 32 — Tuz fireleri tabii haller ve $artlar iginde asagida gosterildigi veghile tes- bit olunur: 1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin aza- mi % 2,5, 2 - Ambarlarda dokme satx- Ian kaya tuzlar igin azami % 1, 3 - Tuzu tiikenen ambarlar igin yenilemeyecek bir halde toplanacak kirli ve toprakli deniz ve gol tuzlarmdan % 1. 4 - Bir ambardan dig*er am- bara devrolunan dokme tuzlar igin azami % 1 fire kabul olu- nur. tdarece cjamgali, etiketli vo- ya mtih drill kaplarda satilati tuzlar a fire kar^iligi olarak %1 kilo ilave edilir. Bu kaplar igin baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- | m halinde bidunan tuzlarm f i- resi umum mudurlukge takdir olunur. Yukandaki fikralarla tayin olunan fire miktarlarmi arttiran f evkalade sebebler idit- rece nazari dikkate almrr. G. I. E. MADDE 30 — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalan 1918 sayili kanunun (56) nci maddest dairesinde infas olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden takibler sirasile giim- riik, maliye, miilkiye memurlan tarafmdan yapilir ve alman paralar tnhisarlar idaresine gonderilir. Tuz fireleri ve muteferrik hu- kumler MADDE 31 — Tuz fireleri tabii haller ve §artlar icinde a:|agida gosterildigi vechile tes- bit olunur: 1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin azami % 2,5. 2 - AmbarJarda dokme sati- lan kaya tuzlari igin asami % 1 3 - Tuzu tiikenen ambarlar icin yenilmeyecek bir halde toplanacak kirli ve toprakli de- niz ve gol tuzlarmdan % 1 4 - Ambar dahilinde veya bir ambardan diger ambara devrolunan dokme tuzlar igin azami % 1 fire kabul olunur. tdarece damgali etiketli ve- ya muhurlii kablarda satilan tuzlara fire kargiligi olarak % 1 kilo ilave edilir. Bu kab- lar icin - eskali hariciyeleri, muhurleri veya bandroll&n bo- zuk olursa - ba§kaca fire ka- bul edilmez. Tuzlalarda agik- ta ve yigm halinde bulunan tuzlarm firesi umum miidiir- iiikge takdir olunur. Yukan- daki fikralarda tayin olunan fire miktarlarmi arttiran fev- kalade sebebler idarece kabul olunur. Ik. B. MADDE 30 — Bu kanuna gore hukmedilen para cezalan 1918 say ill kanunun (56) nci madr'.esi dairesinde infaz olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlorde infaza teal- luk eden takibler sirasile giim- riik, maliye, mulkiye memur- lan tarafmdan yapilir ve ali- nan paralar tnhisarlar idaresi- ne gonderilir. Tuz fireleri ve muteferrik hukiimler MADDE 31 — Tuz fireleri ta- bii haller ve sartlar icinde as, a* gida gosterildigi veghile tesbit olunur: 1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin azami % 2,5, 2 - Ambarlarda dokme sati- lan kaya tuzlari icin azami % 1 , 3 - Tuzu tiikenen ambarlar igin yenilmeyecek bir halde top- lanacak Mrli ve toprakli deniz ve gol tuzlarmdan % 1, 4 - Ambar dahilinde veya bir ambardan diger ambara devro- lunan dokme tuzlar icin azami % 1 fire kabul olunur. tdarece damgali etiketli veya muhurlii kaplarda satilan tuz- lara fire karsiligi olarak % 1 kilo ilave edilir. Bu kaplar icin - eskali hariciyeleri, mu- hurleri veya bandrollan bozuk olrrsa - baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- gm halinde bulunan tuzlarm firssi tnhisarlar idaresince tak- dir olun ir. Yukandaki fikra- larda tayin olunan fire miktar- larmi arttiran fevkalade se- bebler iclarece kabul olunur. Besinci fasil Besinci fasil X S. Sayisi : 11)
— 44 — HU. MADDE 31 — Bu kanuna go- re hiikinedilen para cezalan tahsili emval kanunu mucibin- ce tahsil olunur. Inhisa-r me- murlan bulunmayan yerlerde infaza taalluk eden takibler si- rasile gumru|, maliye, miilkiye memurlan tarafmdan yapilir ye alman paralar Inhisar idare- sine gonderilir. Be?inci fasil Tuz fireleri ve muteferrik h&kumler MADDE 32 — Tuz fireleri tabii haller ve $artlar iginde asagida gosterildigi veghile tes- bit olunur: 1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin aza- mi % 2,5, 2 - Ambarlarda dokme satx- Ian kaya tuzlar igin azami % 1, 3 - Tuzu tiikenen ambarlar igin yenilemeyecek bir halde toplanacak kirli ve toprakli deniz ve gol tuzlarmdan % 1. 4 - Bir ambardan dig*er am- bara devrolunan dokme tuzlar igin azami % 1 fire kabul olu- nur. tdarece cjamgali, etiketli vo- ya mtih drill kaplarda satilati tuzlar a fire kar^iligi olarak %1 kilo ilave edilir. Bu kaplar igin baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- | m halinde bidunan tuzlarm f i- resi umum mudurlukge takdir olunur. Yukandaki fikralarla tayin olunan fire miktarlarmi arttiran f evkalade sebebler idit- rece nazari dikkate almrr. G. I. E. MADDE 30 — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalan 1918 sayili kanunun (56) nci maddest dairesinde infas olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden takibler sirasile giim- riik, maliye, miilkiye memurlan tarafmdan yapilir ve alman paralar tnhisarlar idaresine gonderilir. Tuz fireleri ve muteferrik hu- kumler MADDE 31 — Tuz fireleri tabii haller ve §artlar icinde a:|agida gosterildigi vechile tes- bit olunur: 1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin azami % 2,5. 2 - AmbarJarda dokme sati- lan kaya tuzlari igin asami % 1 3 - Tuzu tiikenen ambarlar icin yenilmeyecek bir halde toplanacak kirli ve toprakli de- niz ve gol tuzlarmdan % 1 4 - Ambar dahilinde veya bir ambardan diger ambara devrolunan dokme tuzlar igin azami % 1 fire kabul olunur. tdarece damgali etiketli ve- ya muhurlii kablarda satilan tuzlara fire kargiligi olarak % 1 kilo ilave edilir. Bu kab- lar icin - eskali hariciyeleri, muhurleri veya bandroll&n bo- zuk olursa - ba§kaca fire ka- bul edilmez. Tuzlalarda agik- ta ve yigm halinde bulunan tuzlarm firesi umum miidiir- iiikge takdir olunur. Yukan- daki fikralarda tayin olunan fire miktarlarmi arttiran fev- kalade sebebler idarece kabul olunur. Ik. B. MADDE 30 — Bu kanuna gore hukmedilen para cezalan 1918 say ill kanunun (56) nci madr'.esi dairesinde infaz olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlorde infaza teal- luk eden takibler sirasile giim- riik, maliye, mulkiye memur- lan tarafmdan yapilir ve ali- nan paralar tnhisarlar idaresi- ne gonderilir. Tuz fireleri ve muteferrik hukiimler MADDE 31 — Tuz fireleri ta- bii haller ve sartlar icinde as, a* gida gosterildigi veghile tesbit olunur: 1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin azami % 2,5, 2 - Ambarlarda dokme sati- lan kaya tuzlari icin azami % 1 , 3 - Tuzu tiikenen ambarlar igin yenilmeyecek bir halde top- lanacak Mrli ve toprakli deniz ve gol tuzlarmdan % 1, 4 - Ambar dahilinde veya bir ambardan diger ambara devro- lunan dokme tuzlar icin azami % 1 fire kabul olunur. tdarece damgali etiketli veya muhurlii kaplarda satilan tuz- lara fire karsiligi olarak % 1 kilo ilave edilir. Bu kaplar icin - eskali hariciyeleri, mu- hurleri veya bandrollan bozuk olrrsa - baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- gm halinde bulunan tuzlarm firssi tnhisarlar idaresince tak- dir olun ir. Yukandaki fikra- larda tayin olunan fire miktar- larmi arttiran fevkalade se- bebler iclarece kabul olunur. Besinci fasil Besinci fasil X S. Sayisi : 11) — 45 Ad. E. MADDE SI — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalari 1918 sayili kanunun 56 net maddesi dairesinde infaz olu- nur. Inhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden taldbler sirasile Giim- riik, maliye, miilkiye memurlan tarafmdan yapilir. MADDE 82 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen Mai. E. MADDE 31 — Adliye encii- meninin otuz birinci maddesi aynen. MADDE 32 — Iktisad encii- meninin otuz birinci maddesi aynen. B. E. MADDE 31 — Adliye encii- meninin 31 nci maddesi aynen MADDE 32 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11)
— 45 Ad. E. MADDE SI — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalari 1918 sayili kanunun 56 net maddesi dairesinde infaz olu- nur. Inhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden taldbler sirasile Giim- riik, maliye, miilkiye memurlan tarafmdan yapilir. MADDE 82 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen Mai. E. MADDE 31 — Adliye encii- meninin otuz birinci maddesi aynen. MADDE 32 — Iktisad encii- meninin otuz birinci maddesi aynen. B. E. MADDE 31 — Adliye encii- meninin 31 nci maddesi aynen MADDE 32 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11) Hu. MADDE 33 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi idare ve belediyeler namma hie. bir vergi ve resim almmaz. MADDE 34 —- Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- da salamura edilmis deri gibi maddeler igin sarfedildigi ta- hakkuk eyleyecek tuzlarm her kilosuna karsi sahiblenne isbu mevaddm ihrac edildigi mmta- ka tuzla fiatinin altida beŝ i prim verilir. Isbu maddeler icmdeki tuzun miktari Giimriik ve inhisarlar ve tktisad vekaletlerince tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur. Bu maddelerin dahil- den harice giktigmi ispat ede- cek evrakm mahiyeti Giimriik ve inhisarlar vekaletince karar- la^tirilrr. MADDE 35 — Ince tuz yap- mak igin acilacak miiesseselerle halen mevcud bulunan bu gibi miiessese sahib veya miistecir- leri Inhisarlar idaresinden mii- saade almaga ve bu gibi ima- lathane ve miiesseselerle tkti- _ 4 6 - G. I. E. MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bun- larm her nevi zurufundan hu- susi idare ve belediyeler nami- na hie bir vergi ve resim alm- maz. 201 kiloya kadar olan tuz satis ve nakliye tezkere ve be- yannamelerinden damga resmi aranmaz. MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak yahud salamura halinde ecnebi memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir ameliyei kimyeviye ile tuzlu suda salamura edilmis deri ve bagirsak gibi maddeler icin sarfedildigi tahakkuk eyleye- cek tuzlarm her kilosuna kar- §i sahiblerine isbu maddelerin ihrac edildigi mmtaka tuzla fi- atinin iigte ikisi prim olarak verilir. Dahilde sarf ve istih- lak edilecek tuzlu baliklar igin de yukandaki nisbeti a§- mamak iizere verilecek primi Giimriik ve inhisarlar vekilli- gi tayin eder. l§bu maddeler icindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhi- sarlar ve Iktisad vekaletlerin- ce tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur. Bu mad- delerin dahilden harice gika- rildigmi veya memlekette sar- fedilecegini isbat edecek evra- km mahiyeti Giimriik ve inhi- sarlar vekaletince kararla§tin- lir. MADDE 34 — Ince tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu gibi miiessese sahib veya ta- cirleri Inhisarlar idaresinden miisaade almaga ve bu gibi imalathane ve miiesseselerle Ik. E. MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi idare ve belediyeler namma hig bir vergi ve resim almmaz. 200 kiloya kadar olan tuz sa- tis ve nakliye tezkere ve beyan- namelerinden damga resmi aranmaz. MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanipta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi « memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- , da salamura edilmis deri ve ba- girsak gibi maddeler igin sarfe- dildigi tahakkuk eyleyecek tuz- larm her kilosuna karsi sahib- lerine isbu maddelerin ihrac edildigi mmtaka tuzla fiatinin altida besi prim olarak verilir. Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ndaki nisbeti asmamak iizere verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder. Isbu maddeler igindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhisar- lar ve Iktisad vekaletlerince tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur. Bu maddelerin dahilden harice cikanldigmi veya memlekette sarfedilecegi- ni isbat edecek evrakm mahi- yeti Giimriik ve inhisarlar ve- kaletince kararlastinlir. MADDE 34 — ince tuz yap- mak icin acilacak miiessese- lerle halen mevcud bulunan bu gibi miiessese sahib veya miistecirleri inhisarlar idare- sinden miisaade almaga ve bu gibi imalathane ve miiessese- ( S. Sayisi : 11)
Hu. MADDE 33 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi idare ve belediyeler namma hie. bir vergi ve resim almmaz. MADDE 34 —- Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- da salamura edilmis deri gibi maddeler igin sarfedildigi ta- hakkuk eyleyecek tuzlarm her kilosuna karsi sahiblenne isbu mevaddm ihrac edildigi mmta- ka tuzla fiatinin altida beŝ i prim verilir. Isbu maddeler icmdeki tuzun miktari Giimriik ve inhisarlar ve tktisad vekaletlerince tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur. Bu maddelerin dahil- den harice giktigmi ispat ede- cek evrakm mahiyeti Giimriik ve inhisarlar vekaletince karar- la^tirilrr. MADDE 35 — Ince tuz yap- mak igin acilacak miiesseselerle halen mevcud bulunan bu gibi miiessese sahib veya miistecir- leri Inhisarlar idaresinden mii- saade almaga ve bu gibi ima- lathane ve miiesseselerle tkti- _ 4 6 - G. I. E. MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bun- larm her nevi zurufundan hu- susi idare ve belediyeler nami- na hie bir vergi ve resim alm- maz. 201 kiloya kadar olan tuz satis ve nakliye tezkere ve be- yannamelerinden damga resmi aranmaz. MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak yahud salamura halinde ecnebi memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir ameliyei kimyeviye ile tuzlu suda salamura edilmis deri ve bagirsak gibi maddeler icin sarfedildigi tahakkuk eyleye- cek tuzlarm her kilosuna kar- §i sahiblerine isbu maddelerin ihrac edildigi mmtaka tuzla fi- atinin iigte ikisi prim olarak verilir. Dahilde sarf ve istih- lak edilecek tuzlu baliklar igin de yukandaki nisbeti a§- mamak iizere verilecek primi Giimriik ve inhisarlar vekilli- gi tayin eder. l§bu maddeler icindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhi- sarlar ve Iktisad vekaletlerin- ce tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur. Bu mad- delerin dahilden harice gika- rildigmi veya memlekette sar- fedilecegini isbat edecek evra- km mahiyeti Giimriik ve inhi- sarlar vekaletince kararla§tin- lir. MADDE 34 — Ince tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu gibi miiessese sahib veya ta- cirleri Inhisarlar idaresinden miisaade almaga ve bu gibi imalathane ve miiesseselerle Ik. E. MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi idare ve belediyeler namma hig bir vergi ve resim almmaz. 200 kiloya kadar olan tuz sa- tis ve nakliye tezkere ve beyan- namelerinden damga resmi aranmaz. MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanipta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi « memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- , da salamura edilmis deri ve ba- girsak gibi maddeler igin sarfe- dildigi tahakkuk eyleyecek tuz- larm her kilosuna karsi sahib- lerine isbu maddelerin ihrac edildigi mmtaka tuzla fiatinin altida besi prim olarak verilir. Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ndaki nisbeti asmamak iizere verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder. Isbu maddeler igindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhisar- lar ve Iktisad vekaletlerince tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur. Bu maddelerin dahilden harice cikanldigmi veya memlekette sarfedilecegi- ni isbat edecek evrakm mahi- yeti Giimriik ve inhisarlar ve- kaletince kararlastinlir. MADDE 34 — ince tuz yap- mak icin acilacak miiessese- lerle halen mevcud bulunan bu gibi miiessese sahib veya miistecirleri inhisarlar idare- sinden miisaade almaga ve bu gibi imalathane ve miiessese- ( S. Sayisi : 11) Ad. E. MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen MADDE 34 — Memleket igin- de hazrrlanipta tuzlu olarak yahud salamura halinde ecnebi memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir kimyevi ameliye ile tuzlu suda salamura edilmis deri ve bagrr- sak gibi maddeler igin sarfedil- digi tahakkuk eyleyecek tuzla- rm her kilosuna karsi sahible- rine isbu maddelerin ihrac edil- digi mmtaka tuzla fiatinin al- trda besi prim olarak verilir. Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ridaki nisbeti asmamak iizere verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder. Isbu maddeler icindeki tuzun miktari Giimriik ve inhisarlar ve Iktisad vekaletlerince tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur, Bu maddelerin dahil- den harice cikarildigmi veya memlekette sarfedilecegini is- pat edecek evrakm mahiyeti Giimriik ve inhisarlar vekale- tince kararlastrrilrr. MADDE 35 — tnce tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu gi- bi miiessese sahib veya miiste- cirleri ve Iktisad vekaletinin miisaadesile tuzdan kimyevi maddeler $ikarmak igin agila- — 47 — Mai. E. MADDE 33 — Iktisad encii- meninin otuz ikinci maddesi aynen. MADDE 34 — Adliye encii- meninin otuz dordiincii mad- desi aynen. B. E. MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen MADDE 35 — Adliye encti- meninin otuz be§inci maddesi aynen. MADDE 34 —• Adliye encti- meninin 34 ncii maddesi aynen MADDE 35 — Adliye encii- meninin 35 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11)
Ad. E. MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen MADDE 34 — Memleket igin- de hazrrlanipta tuzlu olarak yahud salamura halinde ecnebi memleketlere gikanlacak olan peynir, zeytin ve balik ve bir kimyevi ameliye ile tuzlu suda salamura edilmis deri ve bagrr- sak gibi maddeler igin sarfedil- digi tahakkuk eyleyecek tuzla- rm her kilosuna karsi sahible- rine isbu maddelerin ihrac edil- digi mmtaka tuzla fiatinin al- trda besi prim olarak verilir. Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ridaki nisbeti asmamak iizere verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder. Isbu maddeler icindeki tuzun miktari Giimriik ve inhisarlar ve Iktisad vekaletlerince tesbit edilecek nisbetlere gore tayin olunur, Bu maddelerin dahil- den harice cikarildigmi veya memlekette sarfedilecegini is- pat edecek evrakm mahiyeti Giimriik ve inhisarlar vekale- tince kararlastrrilrr. MADDE 35 — tnce tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu gi- bi miiessese sahib veya miiste- cirleri ve Iktisad vekaletinin miisaadesile tuzdan kimyevi maddeler $ikarmak igin agila- — 47 — Mai. E. MADDE 33 — Iktisad encii- meninin otuz ikinci maddesi aynen. MADDE 34 — Adliye encii- meninin otuz dordiincii mad- desi aynen. B. E. MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen MADDE 35 — Adliye encti- meninin otuz be§inci maddesi aynen. MADDE 34 —• Adliye encti- meninin 34 ncii maddesi aynen MADDE 35 — Adliye encii- meninin 35 nci maddesi aynen ( S. Sayisi : 11) ! HO. sad veklletinin musaadesile tuzdan kinlyevi maddeler gikar- mak igin agilacak miiesseseler ve toptan tuz ticareti yapanlar- da bir ay izarf mdaM ithalat ve sarfiyatlarini ve ertesi aya dev- rettikleri tuz miktarlarmi her ay sonuncta bir beyanname ile Inhisarlar idaresine bildirme- ge ve muamele ve hesablarmt idarenin ^ontrolii altmda bu- lundurmaja ve muntazam he- sabi cari defteri tutmaga mec- burdur. MADDE 36 — Inhisarlar ida- resi bu kinun mucibince tesbit edecegi fiat iizerinden istasyon- larda kendi nam ve hesabma tuz sattirmak igin miinasib bir korousyon vererek simendifer idareleri ile muamele yapabilir. MADDE 37 — 1278 tarihli tuz talimlfttnamesi ve zeyilleri ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli ve 468 ve 575 ve 2270 ve 1518 ve 2101 numarali kanunlar hiikumleri miilgadir. MAD1>E 38 — Bu kanunun tatbik suretleri bir nizamname ile tayintolunur. — 48 — G. I. E, iktisad vekaletinin miisaadesi- le tuzdan kimyevi maddeler gikarmak igin agilacak miies- seseler ve toptan tuz ticareti yapanlar da bir ay zarfmdaki ithalat ve sarfiyatlarmi ve er- tesi veya devretiikleri tuz mik- tarlarmi her ay sontmda bir beyanname ile Inhisarlar ida- resine bildirmege ve muamele ve hesablarim idarenin kont- rolii altmda buiundurmaga ve muntazam hesabi cari defteri tutmaga mecburdurlar. MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tes- bit edecegi fiat iizerinden is- tasyonlarda kendi nam ve he- sabma tuz sattirmak igin mii- nasib bir komasyon vererek limendifer idarelerile muamele yapabilir. MADDE 36 — 1278 tarihli tuz talimatnamesi ve zeyilleri ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli kanunla 8 - IV -1340, 3 - III - 1341, 24 - V - 1928, 2 - VI - 1929, 14 - I - 1933, 30 - V - 1935 tarihli ve 468, 575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hukiimleri kaldi- dinlmi§tir. MADDE 37 — Bu kanunun tatbik suretleri bir nizamname ile gosterilir. HE. E. lerle Iktisad vekaletinin miisa- adesile tuzdan kimyevi mad- deler gikarmak igin agilacak miiesseseler ve toptan tuz ti- careti yapanlar da bir ay zar- fmdaki ithalat ve sarfiyatla- rmi ve ertesi veya devrettik- leri tuz miktarlarmi her ay sonunda bir beyanname ile In- hisarlar idaresine bildirmege ve muamele ve hesablarini ida- renin kontrolii altmda buiun- durmaga vc muntazam hesabi cari defteri tutmaga mecbur- durlar. MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tesbit edecegi fiat iizerinden istas- yonlarda kendi nam ve hesa- bma tuz sattirmak igin miina- sib bir komuayon vererek si- mendifer idarelerile muamele yapabilir. MADDE 36 — 1278 tarihli tuz talimatnamesi ve seyilleri ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333 tarihli kanunla 3 - IV - 1340, 3 - III - 1341, 24 - V - 1923, 2 - VI - 1929, 14.- I - 1933, 30 - V - 1935 tarihli ve 468, 575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hiikumleri kaldi- nlmi§tir. MADDE 37 — Bu kanunun tatbik suretleri bir sene igincle yapilacak bir nizamname ile gosterilir. ( S. Sayisi : 11 )
! HO. sad veklletinin musaadesile tuzdan kinlyevi maddeler gikar- mak igin agilacak miiesseseler ve toptan tuz ticareti yapanlar- da bir ay izarf mdaM ithalat ve sarfiyatlarini ve ertesi aya dev- rettikleri tuz miktarlarmi her ay sonuncta bir beyanname ile Inhisarlar idaresine bildirme- ge ve muamele ve hesablarmt idarenin ^ontrolii altmda bu- lundurmaja ve muntazam he- sabi cari defteri tutmaga mec- burdur. MADDE 36 — Inhisarlar ida- resi bu kinun mucibince tesbit edecegi fiat iizerinden istasyon- larda kendi nam ve hesabma tuz sattirmak igin miinasib bir korousyon vererek simendifer idareleri ile muamele yapabilir. MADDE 37 — 1278 tarihli tuz talimlfttnamesi ve zeyilleri ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli ve 468 ve 575 ve 2270 ve 1518 ve 2101 numarali kanunlar hiikumleri miilgadir. MAD1>E 38 — Bu kanunun tatbik suretleri bir nizamname ile tayintolunur. — 48 — G. I. E, iktisad vekaletinin miisaadesi- le tuzdan kimyevi maddeler gikarmak igin agilacak miies- seseler ve toptan tuz ticareti yapanlar da bir ay zarfmdaki ithalat ve sarfiyatlarmi ve er- tesi veya devretiikleri tuz mik- tarlarmi her ay sontmda bir beyanname ile Inhisarlar ida- resine bildirmege ve muamele ve hesablarim idarenin kont- rolii altmda buiundurmaga ve muntazam hesabi cari defteri tutmaga mecburdurlar. MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tes- bit edecegi fiat iizerinden is- tasyonlarda kendi nam ve he- sabma tuz sattirmak igin mii- nasib bir komasyon vererek limendifer idarelerile muamele yapabilir. MADDE 36 — 1278 tarihli tuz talimatnamesi ve zeyilleri ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli kanunla 8 - IV -1340, 3 - III - 1341, 24 - V - 1928, 2 - VI - 1929, 14 - I - 1933, 30 - V - 1935 tarihli ve 468, 575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hukiimleri kaldi- dinlmi§tir. MADDE 37 — Bu kanunun tatbik suretleri bir nizamname ile gosterilir. HE. E. lerle Iktisad vekaletinin miisa- adesile tuzdan kimyevi mad- deler gikarmak igin agilacak miiesseseler ve toptan tuz ti- careti yapanlar da bir ay zar- fmdaki ithalat ve sarfiyatla- rmi ve ertesi veya devrettik- leri tuz miktarlarmi her ay sonunda bir beyanname ile In- hisarlar idaresine bildirmege ve muamele ve hesablarini ida- renin kontrolii altmda buiun- durmaga vc muntazam hesabi cari defteri tutmaga mecbur- durlar. MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tesbit edecegi fiat iizerinden istas- yonlarda kendi nam ve hesa- bma tuz sattirmak igin miina- sib bir komuayon vererek si- mendifer idarelerile muamele yapabilir. MADDE 36 — 1278 tarihli tuz talimatnamesi ve seyilleri ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333 tarihli kanunla 3 - IV - 1340, 3 - III - 1341, 24 - V - 1923, 2 - VI - 1929, 14.- I - 1933, 30 - V - 1935 tarihli ve 468, 575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hiikumleri kaldi- nlmi§tir. MADDE 37 — Bu kanunun tatbik suretleri bir sene igincle yapilacak bir nizamname ile gosterilir. ( S. Sayisi : 11 ) A&B. cak muesseseler ve toptan tuz ticareti yapanlar bir ay zarfm- daki ithalat ve sarfiyatlarmi ve ertesi aya devrettikleri tuz miktarlarmi her ay sonunda bir beyanname ile fnhisarlar idaresine bildirmege ve mua- mele ve hesablarmi idarenin kontrolii altmda bulundurma- ga ve muntazam hesabi cari defteri tutmag-a mecburdurlar. MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen MADDE 37 — 1278 tarihli tuz talimatnamesi ve zeyilleri ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333 tarihli kanunla 8-IV-1340, 3 - III - 1341, 24 - V - 1928 2 - VI - 1929, 14 - I - 1933, 30 - V - 1935 tarihli ve 468, 575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlarla 2159 sayili ka- nunun 9 ncu maddesi ve tuza muteallik olup bu kanuna mu- halif diger huMmler kaldz- nlmi§trr. - 4 0 — Mai E. MADDE 36 — Iktisad encii- meninin otuz be§inci maddesi aynen. MADDE 37 — Adliye encii- meninin otuz yedinci maddesi aynen. B. E MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen MADDE 37 — Adliye encii- meninin 37 nci maddesi aynen MUVAKKAT MADDE — Muhitinin tuz ihtiyacmi temin edemeyen tuzla ve ambarlara 1 a^ustos 1936 tarihinden itiba- ren di^er mmtaka tuzla ve am- ;( S. Sayisi: 11)
A&B. cak muesseseler ve toptan tuz ticareti yapanlar bir ay zarfm- daki ithalat ve sarfiyatlarmi ve ertesi aya devrettikleri tuz miktarlarmi her ay sonunda bir beyanname ile fnhisarlar idaresine bildirmege ve mua- mele ve hesablarmi idarenin kontrolii altmda bulundurma- ga ve muntazam hesabi cari defteri tutmag-a mecburdurlar. MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen MADDE 37 — 1278 tarihli tuz talimatnamesi ve zeyilleri ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333 tarihli kanunla 8-IV-1340, 3 - III - 1341, 24 - V - 1928 2 - VI - 1929, 14 - I - 1933, 30 - V - 1935 tarihli ve 468, 575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlarla 2159 sayili ka- nunun 9 ncu maddesi ve tuza muteallik olup bu kanuna mu- halif diger huMmler kaldz- nlmi§trr. - 4 0 — Mai E. MADDE 36 — Iktisad encii- meninin otuz be§inci maddesi aynen. MADDE 37 — Adliye encii- meninin otuz yedinci maddesi aynen. B. E MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen MADDE 37 — Adliye encii- meninin 37 nci maddesi aynen MUVAKKAT MADDE — Muhitinin tuz ihtiyacmi temin edemeyen tuzla ve ambarlara 1 a^ustos 1936 tarihinden itiba- ren di^er mmtaka tuzla ve am- ;( S. Sayisi: 11) — 50 — Hii. i G. t B. | He. B. MADDE 89 — Bu kanun nes- rinden bir ay sonra muteberdir. MADDE 40 — Bu kanunun icrasma Dahiliye, Maliye, tkti- sad, Gumriik ve inhisarlar ve- kaletleri memurdur. 17-IV-1934 Bs. V. Ad. V. M. M. V. tsmet §. Saracoglu Zekdi Da. V. Ha. V. Mai. V. $. Kay a Br. T. Rustii Fuad M l V. Na. V. Ik. V. Ali M.CelM S. I. M. V. G. I. V. Zr. V. Br. Refik Ali Uana Z. Muhlis MADDE 38 — Bu kanun negri tarihinden bir ay sonra muteberdir. MADDE 39 — Bu kanunun icrasma Adliye, Dahiliye, Mali- ye, tktisad, Gumriik ve inhi- sarlar vekaletleri memurdur. MADDE 38 — Bu kanun negri tarihinden bir ay sonra muteberdir. MADDE 39 — Bu kanunun hukiimlerini icraya Adliye, Da- hiliye, Maliye, Iktisad, Giim- ruk ve inhisarlar vekaletleri memurdur. 2 8 . Say i s i ; l l ) ;
— 50 — Hii. i G. t B. | He. B. MADDE 89 — Bu kanun nes- rinden bir ay sonra muteberdir. MADDE 40 — Bu kanunun icrasma Dahiliye, Maliye, tkti- sad, Gumriik ve inhisarlar ve- kaletleri memurdur. 17-IV-1934 Bs. V. Ad. V. M. M. V. tsmet §. Saracoglu Zekdi Da. V. Ha. V. Mai. V. $. Kay a Br. T. Rustii Fuad M l V. Na. V. Ik. V. Ali M.CelM S. I. M. V. G. I. V. Zr. V. Br. Refik Ali Uana Z. Muhlis MADDE 38 — Bu kanun negri tarihinden bir ay sonra muteberdir. MADDE 39 — Bu kanunun icrasma Adliye, Dahiliye, Mali- ye, tktisad, Gumriik ve inhi- sarlar vekaletleri memurdur. MADDE 38 — Bu kanun negri tarihinden bir ay sonra muteberdir. MADDE 39 — Bu kanunun hukiimlerini icraya Adliye, Da- hiliye, Maliye, Iktisad, Giim- ruk ve inhisarlar vekaletleri memurdur. 2 8 . Say i s i ; l l ) ; Ad- B. MADDE 38 — fktisad encii- meninin 38 nci maddesi aynen MADDE 39 — tktisad encti- meninin 39 ncu maddesi aynen - 5 1 — MADDE 38 — tktisad encii- meninin otuz sekizinci maddesi aynen. MADDE 39 — tktisad encii- meninin otuz dokuzuncu mad- desi aynen. B. B. barlarmdan sevkedilib bu ka- nunun meriyeti tarihine kadar satilan tuzlarm satis. fiati hak- kmda da besinci maddenin bu husustaki hiikmii tatbik olunur. MADDE 38 — Bu kanun bi- rinci kanun 1937 bidayetinden muteberdir. MADDE 39 — Iktisad encii- meninin 39 ncu maddesi aynen <*mm rCS. Saynnrll);
ile ilişkili yeni içerik eklendiğinde e-mail gönderilsini istiyorsanız, üye olmanız gerekmetedir.
![]() Kaynak Metin (Kaynak: TBMM resmi web sitesi) |