En son güncellemeler 22 Eylül 2023 iş günü sonunda yapılmıştır.
(Kanunum resmi kaynak değildir; kullanıcılar sunulan yürürlük ve metin bilgilerini resmi kaynaklardan teyid etmelidir.)
Sayfa 1 -
S. Sayisi: I t  inhisarlann idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna mu- zeyyel 2159 sayih kanunun 9 uncu maddesine bir fikra  eklenmesine dafr kanun layihasi ve Gumruk ve inhisarlar  encumeni mazbatasile Tuz kanunu layihasi ve Gumrtik ve  inhisarlar, Iktisad, Adliye, Maliye ve Butge encumenleri  mazbatalan (1/623,1/47)  tnhisarlarm idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna miizeyyel 2159 sayih kanunun 9 ncu mad- desine bir fikra eklenmesine dair kanun layihas rve Gumruk ve inhisarlar  encumeni mazbatasi (1/623)  T. C.  • Ba?vekahi 27 - IX - 1936  Kararlar mudurlugu  Sayi : 6/3353  Buyiik Millet Meclisi Yiiksek Reisligine  2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine eklenen fikra hakkmda Gumruk ve inhisarlar vekilligince  hazirlanan ve Icra Vekilleri Heyetince 29 - IX - 1936 tarihinde Yiiksek Meclise arzi kararlastirilan  kanun layihasi esbabi mucibesile birlikte sunulmustur.  Basvekil  / . Inonii  Mucib sebebler layihasi  Bu sene havalarin cok yagisli gegmesi, Orta ve Dogu Anadoluda tuz gikarma islerini pek geri  birakmistir.  . Her sene haziran baslarinda tuz (^ekilebilirken bu seneki yagmurlar temmuz ortalarmda dahi tarn  manasile istihsale baslanmasina mani olmustur. Bu verim eksikliginin agustos ve eylul aylarinda te- lafisi ic,in tedbirler almmis ise de yagmurlarm devam etmekte olmasmdan ve hasil olan tugyan ve  sellerden bir kisirn tuzlalarimizda mevcud tesisat az veya <?ok bozulmustur. Bundan sonra havalar  miisaid gitse de istihsalin yariya diismesi beklenebilir.  Binaenaleyh, hayati ihtiyaglar arasmda bulunan tuzun muhakkak gibi goriilen buhranini halka his- settirmeden onlemek iizere tuzsuz kalacagi derpis olunan mintakalara uzakligma yakinligina bakil- maksizm yollar kapanip muvasala kesilmeden evvel simdiden ve miistacelen kaya, gol veya deniz tuzu  yetistirmek zarureti kendisini gostermistir.  Halbuki, 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesi; ambarlara sevkolunacak tuzlar satis fiatlarinin,  kanuni fiata yalniz nakliye ve sigorta masraflannin ilavesile tesbitini amir bulunmaktadir. Bu ka- yidle bilfarz Qamaltmdan Erzuruma, Siirde veya daha igerilere gonderilecek tuzun sekiz kurustan  satisa gikarilmasi lazimgelecektir ki, bu takdirde normal vaziyette mintakasi tuzlarmdan nihayet  4 - 4,5 kurusa beslenmekte olan her hangi bir yer bu gunku fevkalade durum dolayisile gonderilecek  tuzu 3,5 - 4 kurus fazlasile tedarik zorunda bulunacaktir.  Halka ucuz tuz yedirmek prensibine aykiri dii^ecek olan bu fiat yiikselmesine meydan venne-
Sayfa 2 -
S. Sayisi: I t  inhisarlann idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna mu- zeyyel 2159 sayih kanunun 9 uncu maddesine bir fikra  eklenmesine dafr kanun layihasi ve Gumruk ve inhisarlar  encumeni mazbatasile Tuz kanunu layihasi ve Gumrtik ve  inhisarlar, Iktisad, Adliye, Maliye ve Butge encumenleri  mazbatalan (1/623,1/47)  tnhisarlarm idaresi hakkmdaki 1660 numarali kanuna miizeyyel 2159 sayih kanunun 9 ncu mad- desine bir fikra eklenmesine dair kanun layihas rve Gumruk ve inhisarlar  encumeni mazbatasi (1/623)  T. C.  • Ba?vekahi 27 - IX - 1936  Kararlar mudurlugu  Sayi : 6/3353  Buyiik Millet Meclisi Yiiksek Reisligine  2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine eklenen fikra hakkmda Gumruk ve inhisarlar vekilligince  hazirlanan ve Icra Vekilleri Heyetince 29 - IX - 1936 tarihinde Yiiksek Meclise arzi kararlastirilan  kanun layihasi esbabi mucibesile birlikte sunulmustur.  Basvekil  / . Inonii  Mucib sebebler layihasi  Bu sene havalarin cok yagisli gegmesi, Orta ve Dogu Anadoluda tuz gikarma islerini pek geri  birakmistir.  . Her sene haziran baslarinda tuz (^ekilebilirken bu seneki yagmurlar temmuz ortalarmda dahi tarn  manasile istihsale baslanmasina mani olmustur. Bu verim eksikliginin agustos ve eylul aylarinda te- lafisi ic,in tedbirler almmis ise de yagmurlarm devam etmekte olmasmdan ve hasil olan tugyan ve  sellerden bir kisirn tuzlalarimizda mevcud tesisat az veya <?ok bozulmustur. Bundan sonra havalar  miisaid gitse de istihsalin yariya diismesi beklenebilir.  Binaenaleyh, hayati ihtiyaglar arasmda bulunan tuzun muhakkak gibi goriilen buhranini halka his- settirmeden onlemek iizere tuzsuz kalacagi derpis olunan mintakalara uzakligma yakinligina bakil- maksizm yollar kapanip muvasala kesilmeden evvel simdiden ve miistacelen kaya, gol veya deniz tuzu  yetistirmek zarureti kendisini gostermistir.  Halbuki, 2159 sayili kanunun 9 ncu maddesi; ambarlara sevkolunacak tuzlar satis fiatlarinin,  kanuni fiata yalniz nakliye ve sigorta masraflannin ilavesile tesbitini amir bulunmaktadir. Bu ka- yidle bilfarz Qamaltmdan Erzuruma, Siirde veya daha igerilere gonderilecek tuzun sekiz kurustan  satisa gikarilmasi lazimgelecektir ki, bu takdirde normal vaziyette mintakasi tuzlarmdan nihayet  4 - 4,5 kurusa beslenmekte olan her hangi bir yer bu gunku fevkalade durum dolayisile gonderilecek  tuzu 3,5 - 4 kurus fazlasile tedarik zorunda bulunacaktir.  Halka ucuz tuz yedirmek prensibine aykiri dii^ecek olan bu fiat yiikselmesine meydan venne- ,a;gib| feTifeaJgyie haUerda*mbar ve tuzlalann normal satis fiatlarcni muhafazayi teminen  i&.k kanunun 9 ncu nraddesme bir ftkra eklenmesi muyafik gorulimii?, ve kanun layihasi bu  £a k l̂eme almmistir,  Guinjuk ve inliisarlar eaoiimeiii mazbatasi  Gumruk v& inhimrlar encumem 13 *XI -1936  Esas No. 1  Karw No. 1/623  Ytiksek Reislige  2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine bir fik- ra eklenmesi hakkmda Basvekaletin 27 tesrini- ewel 1930 tarih ve 6/3353 numarali tezkeresile  Biiyuk Meclise sunulan kanun layihasi encume- nimize havale edilmekle Gumruk ve inhisarlar  vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum imudurlu- gu tuaj k«n?u\ mftduru Cavid Ekinin huzurlarile  mtizakere edildi.  Bu seienin yagisli gegmesi dolayisile bazi  mmtakalaMaki memlehalarda tuz buhmmamasi  yuziinden o mmtakalardaki halkin ihtiyaci an- cak uzak nrmtakalardan tuz sevkedildigi ve  2159 nunmrali kanunun 9 ncu maddesine gore  de memlejfcia fiatma nakliye ve sigorta fiatlari  zammedil#ek satildigi takdirde o mintakalar  halki i§ini simdiye kadar satin aldiklan fiatdan,  liQ ve dort kurus gibi bir fazla ile tuz temin  etmek za#ureti h&sil olacaktir. Bu ise bir kisim  halkin hetyati ihtiyaci iizerinde zorluk tevlid  edeceginden bu mwntakalarda simdiye kadar  mevcud olan fiatla tuz mubayaasmi temin mak- sadil© HiJkOjiaetge sevkedilen bu kanun layihasi  heyeti upnumiyesi itibarile. eneumenimizee ka- bul ed i ln^ ve maddelere gecjlmisijir.  Haddfr 1 : Hiikumetin teklif ettigi bu  maddedei maksadi memlehalannda tuz bulun- miyan mmtakalara en uzak memlehadan dahi  tuz sevfc^dildigi takdirde bu tuzun uterine ne  mifetar i^asarifi nakliye ve sigorta zam;m«dilir- se edilsiii bu miktar nazari itibara alinmayip  bu mmtijtkalarm kendilerine mahsus memleha- larmdan j almip anjbarlairda ve satis yerlerindeki  satis fia$arrna kadar tuz fiatlarini indirerek  satmafe i^ai Inbisoelar-vekaietine salSMyet veril- mesi oldugundan encumenimiz de ayni maksadla  maddeyi aynen kabul etmistir.  Madde 2 : Haziran iptidasinda baslayan tuz  gekimi bu seneki yagmurlar dolayisile son za- mana kadar geri kaldigi agustos iptidalarmda  Hukumetge goriilerek vesaitsizlik yuziinden kis  mevsimindeki sevkiyatin imkansizligi ve miiski- l&ti nazari itibara alinarak agustos iptidasindan  itibaren bu kabil ramtaka ambarlanna • tuz sev- kedilmistir.  0 tarhilerde sevkedilen bu tuzlann birinci  madde hukmiine gore satilabilmek salahiyeti  kanuniyesi alinmak i<jin teklif edilen ikinci mad- dede kanunun 20 agustos tarihinden muteber  olmasi raiuharrerdir.  Bu zaruret encumenimizee kabul edilmis ise  de bunun muvakkat madde olarak yazilmasi da- ha ziyade muvafik goriilmus ikinci madde mu- vakkat madde olarak tadilen ilave edilmistir.  Madde 3 : Yukarcda yazilan mucib sebebler- den dolayi Hiikumetin teklif ettigi ikinei madde  tarihi nesrinden itibar edilmek suretile tadilen  kabul edilmistir.  Madde 4 : Hiikumetin ucjuneu maddesi dor- duncii madde olarak aynen kabul edilmistir.  Havalesi mueibince Biitce encumenine tevdi  edilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu.  Gumruk ve In. E. Reisi M. M. Katiib  Qorum Istanbul Balikesir  / . Eker 8. Vrw S. Gokgiil  Sinob Aydin E^ki^ehir  H. Omooglv, N. Gohtepe Oz'damar  Mardin Yozgad  AbdurrezBOk $®iwm Eftrem Pekel  ( S . Sayaa : 11)
Sayfa 3 -
,a;gib| feTifeaJgyie haUerda*mbar ve tuzlalann normal satis fiatlarcni muhafazayi teminen  i&.k kanunun 9 ncu nraddesme bir ftkra eklenmesi muyafik gorulimii?, ve kanun layihasi bu  £a k l̂eme almmistir,  Guinjuk ve inliisarlar eaoiimeiii mazbatasi  Gumruk v& inhimrlar encumem 13 *XI -1936  Esas No. 1  Karw No. 1/623  Ytiksek Reislige  2159 sayili kanunun 9 ncu maddesine bir fik- ra eklenmesi hakkmda Basvekaletin 27 tesrini- ewel 1930 tarih ve 6/3353 numarali tezkeresile  Biiyuk Meclise sunulan kanun layihasi encume- nimize havale edilmekle Gumruk ve inhisarlar  vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum imudurlu- gu tuaj k«n?u\ mftduru Cavid Ekinin huzurlarile  mtizakere edildi.  Bu seienin yagisli gegmesi dolayisile bazi  mmtakalaMaki memlehalarda tuz buhmmamasi  yuziinden o mmtakalardaki halkin ihtiyaci an- cak uzak nrmtakalardan tuz sevkedildigi ve  2159 nunmrali kanunun 9 ncu maddesine gore  de memlejfcia fiatma nakliye ve sigorta fiatlari  zammedil#ek satildigi takdirde o mintakalar  halki i§ini simdiye kadar satin aldiklan fiatdan,  liQ ve dort kurus gibi bir fazla ile tuz temin  etmek za#ureti h&sil olacaktir. Bu ise bir kisim  halkin hetyati ihtiyaci iizerinde zorluk tevlid  edeceginden bu mwntakalarda simdiye kadar  mevcud olan fiatla tuz mubayaasmi temin mak- sadil© HiJkOjiaetge sevkedilen bu kanun layihasi  heyeti upnumiyesi itibarile. eneumenimizee ka- bul ed i ln^ ve maddelere gecjlmisijir.  Haddfr 1 : Hiikumetin teklif ettigi bu  maddedei maksadi memlehalannda tuz bulun- miyan mmtakalara en uzak memlehadan dahi  tuz sevfc^dildigi takdirde bu tuzun uterine ne  mifetar i^asarifi nakliye ve sigorta zam;m«dilir- se edilsiii bu miktar nazari itibara alinmayip  bu mmtijtkalarm kendilerine mahsus memleha- larmdan j almip anjbarlairda ve satis yerlerindeki  satis fia$arrna kadar tuz fiatlarini indirerek  satmafe i^ai Inbisoelar-vekaietine salSMyet veril- mesi oldugundan encumenimiz de ayni maksadla  maddeyi aynen kabul etmistir.  Madde 2 : Haziran iptidasinda baslayan tuz  gekimi bu seneki yagmurlar dolayisile son za- mana kadar geri kaldigi agustos iptidalarmda  Hukumetge goriilerek vesaitsizlik yuziinden kis  mevsimindeki sevkiyatin imkansizligi ve miiski- l&ti nazari itibara alinarak agustos iptidasindan  itibaren bu kabil ramtaka ambarlanna • tuz sev- kedilmistir.  0 tarhilerde sevkedilen bu tuzlann birinci  madde hukmiine gore satilabilmek salahiyeti  kanuniyesi alinmak i<jin teklif edilen ikinci mad- dede kanunun 20 agustos tarihinden muteber  olmasi raiuharrerdir.  Bu zaruret encumenimizee kabul edilmis ise  de bunun muvakkat madde olarak yazilmasi da- ha ziyade muvafik goriilmus ikinci madde mu- vakkat madde olarak tadilen ilave edilmistir.  Madde 3 : Yukarcda yazilan mucib sebebler- den dolayi Hiikumetin teklif ettigi ikinei madde  tarihi nesrinden itibar edilmek suretile tadilen  kabul edilmistir.  Madde 4 : Hiikumetin ucjuneu maddesi dor- duncii madde olarak aynen kabul edilmistir.  Havalesi mueibince Biitce encumenine tevdi  edilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu.  Gumruk ve In. E. Reisi M. M. Katiib  Qorum Istanbul Balikesir  / . Eker 8. Vrw S. Gokgiil  Sinob Aydin E^ki^ehir  H. Omooglv, N. Gohtepe Oz'damar  Mardin Yozgad  AbdurrezBOk $®iwm Eftrem Pekel  ( S . Sayaa : 11)  - ' »  Ht)KtTMBTtN TEKLlFt  2159 sayili kanunun dokuzuncu maddesine ck- lenen fikra hakkinda, kanun layihasi  MADDE 1 — 2159 sayili kanunun 9 ncu  maddesine agagidaki fikra eklenmigtir:  (Muhitinin tuz ihtiyacmi temin edemeyecek  tuzlalaria ambarlara mmtakalari tuzlalarmdan  baska her hangi bir tuzla veya ambardan sevk  edilecek tuzlarm fiatini, kendi mmtakalarm- dan tedarik edilen tuz sati§ fiatlerine kadar  indirmege Giimriik ve inhisarlar vekaleti sala- hiyetlidir).  Bs. V.  /. Inowii  Da. V. V.  S. Arikan  Mf. V.  S. Arikan  S.'t. M. V. V.  Rana Tarhan  Ad. V.  $. Saracoglu  Ha. V. V.  $. Saracoglu  Na. V.  A. Qetinkaya  Q. 1. V.  Rana Tarhan  M. M. V.  K. Ozalp  Ma. V.  F. Agrali  Ik. V.  C. Bayar  ZY. V. V.  C. Bayar  MADDE 2 — Bu kanun 20 agustos 1936 ta- rihinden itibaren meridir.  MADDE 3 — Bu kanunun hiikmiinii icraya  Giimriik ve inhisarlar vekili memurdur.  29 -IX -1936  GCMRttK VE iNHtSAKLAR ENCfrMENt  NlN DE#t§TtRt§t  2159 sayih kanunun 9 ncu maddesine eklenen  fikra hakkinda kanun layihasi  MADDE 1  aynen.  Hiikumetin birinci maddesi  MUVAKKAT MADDE — Birinci maddede  gosterilen sebeblerle zikrolunan mmtakalara 1  agustos 1936 tarihinden sonra gonderilmis. ve  satilmig olan tuzlar igin de, mezkur madde  hiikmii tatbik alunur.  MADDE 2 — Bu kanun negri tarihinden mu- teberdir.  MADDE 3  aynen.  Hiikumetin iiciincii maddesi  (S. Sayisi: 11)
Sayfa 4 -
- ' »  Ht)KtTMBTtN TEKLlFt  2159 sayili kanunun dokuzuncu maddesine ck- lenen fikra hakkinda, kanun layihasi  MADDE 1 — 2159 sayili kanunun 9 ncu  maddesine agagidaki fikra eklenmigtir:  (Muhitinin tuz ihtiyacmi temin edemeyecek  tuzlalaria ambarlara mmtakalari tuzlalarmdan  baska her hangi bir tuzla veya ambardan sevk  edilecek tuzlarm fiatini, kendi mmtakalarm- dan tedarik edilen tuz sati§ fiatlerine kadar  indirmege Giimriik ve inhisarlar vekaleti sala- hiyetlidir).  Bs. V.  /. Inowii  Da. V. V.  S. Arikan  Mf. V.  S. Arikan  S.'t. M. V. V.  Rana Tarhan  Ad. V.  $. Saracoglu  Ha. V. V.  $. Saracoglu  Na. V.  A. Qetinkaya  Q. 1. V.  Rana Tarhan  M. M. V.  K. Ozalp  Ma. V.  F. Agrali  Ik. V.  C. Bayar  ZY. V. V.  C. Bayar  MADDE 2 — Bu kanun 20 agustos 1936 ta- rihinden itibaren meridir.  MADDE 3 — Bu kanunun hiikmiinii icraya  Giimriik ve inhisarlar vekili memurdur.  29 -IX -1936  GCMRttK VE iNHtSAKLAR ENCfrMENt  NlN DE#t§TtRt§t  2159 sayih kanunun 9 ncu maddesine eklenen  fikra hakkinda kanun layihasi  MADDE 1  aynen.  Hiikumetin birinci maddesi  MUVAKKAT MADDE — Birinci maddede  gosterilen sebeblerle zikrolunan mmtakalara 1  agustos 1936 tarihinden sonra gonderilmis. ve  satilmig olan tuzlar igin de, mezkur madde  hiikmii tatbik alunur.  MADDE 2 — Bu kanun negri tarihinden mu- teberdir.  MADDE 3  aynen.  Hiikumetin iiciincii maddesi  (S. Sayisi: 11)  _ 4 - Tuz kanunu layihasi (1/47)  T. C.  Ba?vekalet 22 -IV -1934  Kararlar mudurlugu  Sayi : 6/1001  Biiyiik Millet Meelisi Yuksek Reisligine  (iumriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve lera Vekilleri Heyetince 17 - IV - 934 te Yuksek  Meclise arzi kararlastirilan tuz kanunu layihasi esbabi mucibesile birlikte Yuksek huzurlanna sunul- mustur efendim.  Basvekil  tsmet  Tuz inhisari kanunu layihasi esbabi mucibesi  Efrat tarafmdan istihsal edilen tuzlardan bir resim almak §ekline nihayet veren ve tuz iinali  ve istihsal|ni Devlet inhisarma alan 1278 tarihli tuz talimatnamesinin - bazi hukiimleri (muhtelif  tarihlerde inesredilen nizamname, irade ve kanunlarla degistirilmis ise de - umumi hatlan bu giine  kadar tatbik edilmekte bulunmustur.  Gerek yarim asirdan fazla bir zaman evvel yapilmis olan bu talimatname ve gerek daha son- ra muhtelif mevzuattaki miiteferrik hiikumler tuz islerine ait kanuni esaslarm kolaylikla kavran- masini temin edemediginden tatbikatm verdigi neticelere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyaglarma  uygun yeni hiikumler koymak ve diger taraftan meveut miinferit hukumleri birlestirmek iizere  yeni bir kanun layihasinm tanzimi liizumu kendisini gostermi§ ve isbu kanun layihasi kaleme alin- mistir.  Layiha tanzim olunurken, muhtelif memleketlerin tuz hakkmdaki mevzuati tetkik edilmis ve  memleketimizde tatbiki mumkiin ve faydali goriilen kisimlarindan istifade olunmustur. Tuz uzerin- deki mevzuat lie, esasa irca olunabilir:  1 - Tuzdan bir resim almak suretile istihsal, ithal ve satisini serbest birakmak,  2 - Istihsal, ithal ve satisini inhisara tabi tutmak. (Tarn inhisar),  3 - Yalniz istihsal ve imalini inhisar altma alip satisini serbest birakmak (Kismi inhisar),  Pek zetigin tuz membalarma malik olan ve 70 senedenberi Devlet elinde bulunan tuz istihsalini  bizim memleketimizde serbest birakmanin mevzubahs olamayacagi tabii oldugundan birinci §ik  iizerinde tevakkuf a mahal goriilememistir.  Tarn inhisar usulii, bilhassa Italya ve Isvigrede tatbik olunan bu sisteme gore inhisar altinda  istihsal edilen tuzlar inhisar teskilati ve bayileri vasitasile memleketin her tarafmda kapali kaplar i§in- de miisavi fiatle satilir. Bu sistemin baslica faydasi, memleketin her tarafmda tuzun ayni fiatle sa- tilmasi ve havayici zaruriyeden olan bu maddenin miistehlikler tarafmdan uzak yakm butiin imm- takalarda miisavi fiatle tedarik olunabilmesidir Buna ilaveten tuz istihsali az olan mmtakalarda  bazi sernjaye sahiplerinin meveut tuzu toptan satin alarak ihtikara sapmalannm ve serbest sa- tilan tuzlara kum, toprak karcstirmak suretile hile ve tagsis yoluna girmelerinin oniine gegilmis  olmasi gibi faydalar zikredilebilir.  Bu sistem, muvaffakiyetle tatbik olunabilmek "iQin genis teskilata ve pek vasi ve miisait yol  sebekelerine ihtiyag vardir.  ( S . Sayis i : U )
Sayfa 5 -
_ 4 - Tuz kanunu layihasi (1/47)  T. C.  Ba?vekalet 22 -IV -1934  Kararlar mudurlugu  Sayi : 6/1001  Biiyiik Millet Meelisi Yuksek Reisligine  (iumriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan ve lera Vekilleri Heyetince 17 - IV - 934 te Yuksek  Meclise arzi kararlastirilan tuz kanunu layihasi esbabi mucibesile birlikte Yuksek huzurlanna sunul- mustur efendim.  Basvekil  tsmet  Tuz inhisari kanunu layihasi esbabi mucibesi  Efrat tarafmdan istihsal edilen tuzlardan bir resim almak §ekline nihayet veren ve tuz iinali  ve istihsal|ni Devlet inhisarma alan 1278 tarihli tuz talimatnamesinin - bazi hukiimleri (muhtelif  tarihlerde inesredilen nizamname, irade ve kanunlarla degistirilmis ise de - umumi hatlan bu giine  kadar tatbik edilmekte bulunmustur.  Gerek yarim asirdan fazla bir zaman evvel yapilmis olan bu talimatname ve gerek daha son- ra muhtelif mevzuattaki miiteferrik hiikumler tuz islerine ait kanuni esaslarm kolaylikla kavran- masini temin edemediginden tatbikatm verdigi neticelere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyaglarma  uygun yeni hiikumler koymak ve diger taraftan meveut miinferit hukumleri birlestirmek iizere  yeni bir kanun layihasinm tanzimi liizumu kendisini gostermi§ ve isbu kanun layihasi kaleme alin- mistir.  Layiha tanzim olunurken, muhtelif memleketlerin tuz hakkmdaki mevzuati tetkik edilmis ve  memleketimizde tatbiki mumkiin ve faydali goriilen kisimlarindan istifade olunmustur. Tuz uzerin- deki mevzuat lie, esasa irca olunabilir:  1 - Tuzdan bir resim almak suretile istihsal, ithal ve satisini serbest birakmak,  2 - Istihsal, ithal ve satisini inhisara tabi tutmak. (Tarn inhisar),  3 - Yalniz istihsal ve imalini inhisar altma alip satisini serbest birakmak (Kismi inhisar),  Pek zetigin tuz membalarma malik olan ve 70 senedenberi Devlet elinde bulunan tuz istihsalini  bizim memleketimizde serbest birakmanin mevzubahs olamayacagi tabii oldugundan birinci §ik  iizerinde tevakkuf a mahal goriilememistir.  Tarn inhisar usulii, bilhassa Italya ve Isvigrede tatbik olunan bu sisteme gore inhisar altinda  istihsal edilen tuzlar inhisar teskilati ve bayileri vasitasile memleketin her tarafmda kapali kaplar i§in- de miisavi fiatle satilir. Bu sistemin baslica faydasi, memleketin her tarafmda tuzun ayni fiatle sa- tilmasi ve havayici zaruriyeden olan bu maddenin miistehlikler tarafmdan uzak yakm butiin imm- takalarda miisavi fiatle tedarik olunabilmesidir Buna ilaveten tuz istihsali az olan mmtakalarda  bazi sernjaye sahiplerinin meveut tuzu toptan satin alarak ihtikara sapmalannm ve serbest sa- tilan tuzlara kum, toprak karcstirmak suretile hile ve tagsis yoluna girmelerinin oniine gegilmis  olmasi gibi faydalar zikredilebilir.  Bu sistem, muvaffakiyetle tatbik olunabilmek "iQin genis teskilata ve pek vasi ve miisait yol  sebekelerine ihtiyag vardir.  ( S . Sayis i : U )  HI 111 Q ilrfliTi  Filhakika, tuz, tiitiin ve imuskirat gibi mukeyyifattan sayilacak imaddelerden olmayip havayici  zaruriyedendir. Ve kezalik tiitiin ve imuskirat gibi az bir keaniyetle biiyiik ihtiyaglan tatmin etmek  vasfinda degildir. Mesela, memleketimizde tiitiin sarfiyati on milyon kilo oldugu halde, tu, sar- fiyati bunun on mislinden fazladir. On milyon kilo tiitun her yerde ve icap ettigi zamanlarda  ihtiyaci temin edecek oniktar ve dereeede bulundurmak hususunda bazan mu§kulata tesadiif edi- lirken, yiiz yirmi milyon kilo tuzun big bir tarafta ihtiyaci tazyik etmeyecek §ekilde smunla- zaman tevziinde ne kadar ibiiyuk gugliiklerle karsila§icagi tahmin olunabilir.  Tiitiin ve miiskirat igin te§kilat yapmakta liizum ve fayda goriilmiyen en uzak nahiye imerkez- ierinde bile tuz ambarlarinin tesisine liizum hasil olacagi ve ibu yiizden idare masrafi artacagi ve  uiemleketimizin bilhassa §ark mintakalarinda senenin alti ayinda nakliyat ve sevkiyat yapmanm  imkansizligi nazari dikkate alininea, tuz satisinm da inhisar altinda idaresi s,ekli memleketimizde  kabili tatbik goriilemedi. Bundan maada tuz satisinin, inhisar altma almmasile tuzun daha ueuz  fiatle satisi temin edilmis, olmayaeak, bilakis fiat hazi mintakalarda sjimdikinden daha gok paha- Jilasmi§ olaeaktir. Filhakika tuzlari gok olan mintakalarda hemen ibiitiin koyliiler kendi vasrtala- rile tuzlalardan kanuni fiat iizerinden tnzlarTm alip ihtiyaglarini temin ettikleri halde satis, inhi- san usuliiniin kabulii halinde her tarafta meri olacak fiat iizerinden satin alabileceklerdir. Bu  fiat ise yalniz tuzlanm kanuni fiatini degil ayni zamanda nakliye iicretlerile diger bazi smasraf- lari da ihtiva edeceginden 'bu defa koylii alacagi tuz igin kanuni fiatin fevkinde bir meblag tedi- yesine mecbur kalmis olaeaktir.  Tarn inhisar usulii, bu kabil mahzurlari dolay^sile taammiim edememistir.  Kismi inhisar usulii, Romanya, Yunanistan, A^usturya ve daha bir gok memleketlerde tatbik  edilen bu sisteme gore tuzun yalniz istihsali inhisara tabi tutulmus olup satisi serbest birakil- rnistir. Bizim memleketimizde de simdiye kadar bu usul eari olmustur. Yukanda izah edilen se*  bepler bu usulii degistirip tarn inhisara girmeyi miimkiin ve eaiz kilmadigmdan takdim edilmekte  olan kanun layihasi da yine kismi inhisar sist mine gore tanzim olunmustur. Bu sistemin basliea  mahzuru, bazi tiiecarin ihtikara sapmasi keyfiyeti olup, muhtelif mahallerde agilan ambarlarda  yapilmakta olan satislarla boyle bir ihtikara esa.s itibarile meydan verilmemektedir.  Binaenaleyh tuzla ve ambarlardaki muayyen ve mutedil satis fiatlerile memleket dahilindeki  umumi tuz satis fiatleri tanzim edilmekte ve tiiccar ile diger erbabi ihtiyacm alim ve satim muame- leleri bu kanunda yazili sartlar dairesinde serbest ibirakilmaktadir. Bu tarzi muamele tiitiin ve  miiskirat inhisarlarinm yeknasak satis sisteminden ayrilmakta oldugundan biitiin inhisarlarm ayni  usul ve sistem dahilinde isletilmesi lazim gelecegi yolundaki arzu ve temenniye muhalif goriinmekte  ise de tuz inhisannm mevzu ve mahiyetinin icabi olan vu vaziyet mezkiir inhisann tesisinden maksut  olan gayeyi ihlal etmedigi ve ayrica esasli bir mahzuru da mevcut olmadigi cihetle Iburada diger  inhisarlardan ayri bir satis, sistemi takibine liizum ve zaruret vardir.  Filhakika bu sistemde tuzu her yerde ayni fiatle satmak gibi inhisara tabi mevat igin aranilan ve  oldukga cazip gorulen bir muameleyi ihtiyara imkan yoksa da bu muamelenin behemehal lazim ve  zaruri oldugu da ispat edilemez. Qiinkii inhisara tabi olmamakla beraber tuz kadar havayici zaru- riyeden addedilen bugday, un, piring, seker ve bunlara miimasil emtianin da her yerde ayni fiat iize- rinden satilmasi yolunda bir ihtiyag hissolunmu§ degildir. Mevzubahs emtianin her mahaldeki fi- atleri umumi rekabetin tesirine tabi olmaktadir.  Kaldi ki, tuz f iatlerinde nazimlik isi yukanda da arzolundugu iizere idare tarafindan miiessir bir  sekilde ifa edilmektedir.  Maamafih inhisara tabi tutulan mevaddm dahilde sati^min serbest birakdmasi prensibi Ciimhuriyet  idaresince vaktile tesis edilmis olan seker ve petrol inhisarlannda kabul ve tatbik edilmistir. Bu in- hisarlarm mevzuatina gore harigten alman ve dahildeki fabrikalardan istihsal edilen sekerlerin maliyet  fiatlerine icap eden masraflar ilave edilerek her mahaldeki depolann satis fiatleri tesbit edilmi§ idi,  inhisann muhtelif depolari seker ve petrolii muhtelif fiatlerle sattiklari gibi o depolardan mal alan  tiiecarin satis fiatleri hig bir tekayyiidata tabi tutulmamis, idi.  Takdim olunan yeni layiha ile kabul edilen sistemde her ambarin her sevkiyata gore degi§en  (S . Sayisi; 11)
Sayfa 6 -
HI 111 Q ilrfliTi  Filhakika, tuz, tiitiin ve imuskirat gibi mukeyyifattan sayilacak imaddelerden olmayip havayici  zaruriyedendir. Ve kezalik tiitiin ve imuskirat gibi az bir keaniyetle biiyiik ihtiyaglan tatmin etmek  vasfinda degildir. Mesela, memleketimizde tiitiin sarfiyati on milyon kilo oldugu halde, tu, sar- fiyati bunun on mislinden fazladir. On milyon kilo tiitun her yerde ve icap ettigi zamanlarda  ihtiyaci temin edecek oniktar ve dereeede bulundurmak hususunda bazan mu§kulata tesadiif edi- lirken, yiiz yirmi milyon kilo tuzun big bir tarafta ihtiyaci tazyik etmeyecek §ekilde smunla- zaman tevziinde ne kadar ibiiyuk gugliiklerle karsila§icagi tahmin olunabilir.  Tiitiin ve miiskirat igin te§kilat yapmakta liizum ve fayda goriilmiyen en uzak nahiye imerkez- ierinde bile tuz ambarlarinin tesisine liizum hasil olacagi ve ibu yiizden idare masrafi artacagi ve  uiemleketimizin bilhassa §ark mintakalarinda senenin alti ayinda nakliyat ve sevkiyat yapmanm  imkansizligi nazari dikkate alininea, tuz satisinm da inhisar altinda idaresi s,ekli memleketimizde  kabili tatbik goriilemedi. Bundan maada tuz satisinin, inhisar altma almmasile tuzun daha ueuz  fiatle satisi temin edilmis, olmayaeak, bilakis fiat hazi mintakalarda sjimdikinden daha gok paha- Jilasmi§ olaeaktir. Filhakika tuzlari gok olan mintakalarda hemen ibiitiin koyliiler kendi vasrtala- rile tuzlalardan kanuni fiat iizerinden tnzlarTm alip ihtiyaglarini temin ettikleri halde satis, inhi- san usuliiniin kabulii halinde her tarafta meri olacak fiat iizerinden satin alabileceklerdir. Bu  fiat ise yalniz tuzlanm kanuni fiatini degil ayni zamanda nakliye iicretlerile diger bazi smasraf- lari da ihtiva edeceginden 'bu defa koylii alacagi tuz igin kanuni fiatin fevkinde bir meblag tedi- yesine mecbur kalmis olaeaktir.  Tarn inhisar usulii, bu kabil mahzurlari dolay^sile taammiim edememistir.  Kismi inhisar usulii, Romanya, Yunanistan, A^usturya ve daha bir gok memleketlerde tatbik  edilen bu sisteme gore tuzun yalniz istihsali inhisara tabi tutulmus olup satisi serbest birakil- rnistir. Bizim memleketimizde de simdiye kadar bu usul eari olmustur. Yukanda izah edilen se*  bepler bu usulii degistirip tarn inhisara girmeyi miimkiin ve eaiz kilmadigmdan takdim edilmekte  olan kanun layihasi da yine kismi inhisar sist mine gore tanzim olunmustur. Bu sistemin basliea  mahzuru, bazi tiiecarin ihtikara sapmasi keyfiyeti olup, muhtelif mahallerde agilan ambarlarda  yapilmakta olan satislarla boyle bir ihtikara esa.s itibarile meydan verilmemektedir.  Binaenaleyh tuzla ve ambarlardaki muayyen ve mutedil satis fiatlerile memleket dahilindeki  umumi tuz satis fiatleri tanzim edilmekte ve tiiccar ile diger erbabi ihtiyacm alim ve satim muame- leleri bu kanunda yazili sartlar dairesinde serbest ibirakilmaktadir. Bu tarzi muamele tiitiin ve  miiskirat inhisarlarinm yeknasak satis sisteminden ayrilmakta oldugundan biitiin inhisarlarm ayni  usul ve sistem dahilinde isletilmesi lazim gelecegi yolundaki arzu ve temenniye muhalif goriinmekte  ise de tuz inhisannm mevzu ve mahiyetinin icabi olan vu vaziyet mezkiir inhisann tesisinden maksut  olan gayeyi ihlal etmedigi ve ayrica esasli bir mahzuru da mevcut olmadigi cihetle Iburada diger  inhisarlardan ayri bir satis, sistemi takibine liizum ve zaruret vardir.  Filhakika bu sistemde tuzu her yerde ayni fiatle satmak gibi inhisara tabi mevat igin aranilan ve  oldukga cazip gorulen bir muameleyi ihtiyara imkan yoksa da bu muamelenin behemehal lazim ve  zaruri oldugu da ispat edilemez. Qiinkii inhisara tabi olmamakla beraber tuz kadar havayici zaru- riyeden addedilen bugday, un, piring, seker ve bunlara miimasil emtianin da her yerde ayni fiat iize- rinden satilmasi yolunda bir ihtiyag hissolunmu§ degildir. Mevzubahs emtianin her mahaldeki fi- atleri umumi rekabetin tesirine tabi olmaktadir.  Kaldi ki, tuz f iatlerinde nazimlik isi yukanda da arzolundugu iizere idare tarafindan miiessir bir  sekilde ifa edilmektedir.  Maamafih inhisara tabi tutulan mevaddm dahilde sati^min serbest birakdmasi prensibi Ciimhuriyet  idaresince vaktile tesis edilmis olan seker ve petrol inhisarlannda kabul ve tatbik edilmistir. Bu in- hisarlarm mevzuatina gore harigten alman ve dahildeki fabrikalardan istihsal edilen sekerlerin maliyet  fiatlerine icap eden masraflar ilave edilerek her mahaldeki depolann satis fiatleri tesbit edilmi§ idi,  inhisann muhtelif depolari seker ve petrolii muhtelif fiatlerle sattiklari gibi o depolardan mal alan  tiiecarin satis fiatleri hig bir tekayyiidata tabi tutulmamis, idi.  Takdim olunan yeni layiha ile kabul edilen sistemde her ambarin her sevkiyata gore degi§en  (S . Sayisi; 11)  ayri Mr Satis iiati okaasi lazimgelmekte ise de fiat degistiraieye bais yegane unaur olan nakliye  iicreti bilhassa ayni mintakanin sahillerittde tef avut etmemekte oldugundan tatbikatta Karadeniz,  Akdeniz, Marmara denizi sahillerindeki ambarlar yeknesak hirer fiat grupu teskil etmektedirler.  Idare bu noktada bir az daha ileri giderek inhisarlarda tetkikat yapan Amerikali nriitehassislarm  tavsiyeleri veghile tuz fiatlerini biririi tuzlara, digerini ambarlara mahsus olmak iizere yaliuz iki mu- ayyen dereceye hasir imkanim da arastirmiijf ise de tuzla ve ambarlardan tucearin mal alip dile- dikleri mahallerde satmalan serbestisi meveut oldukga boyle bir seklin tatbiki kabil olamayaeagi  anlasilmistir. Ambarfiatleri, tuzlann muayyen ve kanuni fiatlerine ilave edilen masraflarm heyeti  rnecmuasmdan terekkiip eder. Binaenaleyh, tuzlalara uzak ambarlarin satis fiatleri yiiksek ve  tuzlalara yakin ambarlarin satis fiatleri asagi olur. Tavsiye veghile bilumum ambar fiatlerini  rniisavi kilmak ic,in uzak ve yakin ambarlarin ibutun nakliye masraflarim bilumum ambarlara mii- savi bir tarzda tevzi etmek icap eder ki bu takdirde, bilfarz Izmir ve Istanbul ambarlari sati§ fiat- lerinin yukselmesine mukabil Ankara, Artvin, Mersin, Adana ve ilh. ambarlannm satis. fiatleri dii- siirulmus olacak ve idare uzak ambarlara yapacagi nakliyat igin ihtiyar edecegi fazla masraflari  yakin ambarlarin fiatlerine yapmis bulunacagi zamlarla telafi etmis olacaktir.  Bu f arziyenin tahakkuku ic,in yakin ambarlarin satislarinm inkitaa ugramamasi lazimdir. Hal  buki tuccar bu vaziyetten istifade ederek yakin ambarlarin bulundugu mahallerde daha ucuz fi- atle tuz satmak firsatini bulaeagindan mezkur ambarlarin satifi busbutun duracak ve idarenin  satislan tamamen yiiksek nakliye masrafli uzak ambarlara inhisar ederek bittabi miktari sjtaidi- den tayin edilmeyen zararlara ugratacaktir. Binaenaleyh layihaya boyle bir kaide konulmami§  ve yalmz bazi mintakalarda goriilecek luzum ve zarurete gore ucuz tuz satabilmek ic,in tuzla ve  ambarlarin fiatlerini arttirmak ve eksiltmek salahiyeti istenmekle iktifa edilmistir. Bu salahiyet  bilhassa fiatleri mumkun oldugu kadar yeknasak kilmak ve fiat tahavvullerini bir kag mintakaya  hasretmek icin kullanilacagi gibi aynca memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlanc.ok olan  mintakalarda tuzu ucuzlatmak ve aradaki fark diger mintakalar fiatine zammcderek varidatta  husule gelecek noksani telafi etmege matuf bir ameliyenin icrasi iqin de istimal olunabilecektir.  Ancak bu bapta yapilmis bir tecriibe olmadigi cihetle boyle bir ameliyenin verebilecegi netieeler  hakkinda simdiden bir fikir dermeyanina imkan olmadigmdan bu ameliyenin evvela, gayet mah- dut bir mintakada tecriibe edilerek verecegi neticeye gore ya tevsi ve tesmili cihetine gidilmesi  veya busbutun sarfi nazar olunmasi icap eder.  Tuz inhisarmda takip olunan sistemlere taalluku olmayan en miihim nokta, dahilde istihlak  edilecek tuzlann fiati meselesidir. Bu da Devletin tuzdan temin etmek istedigi varidatin miktarma  gore tuzlalar ic,in tesbit edilecek satis fiatine tabidir.  Binaenaleyh, tuz fiatlerinin ucuzlatilmasi yolunda umumen dermeyan olunan talep v« temen- nileri tuzun temin ettigi varidata t a a M k ettirmeksizin miitalea etmege imkan yoktur.  Bizim bu hususta yaptigimiz tetkikat ve vardigimz netieeler §oyledir:  Tuz istihsalatmm pek ehemmiyetsiz bir kismmi teskil eden ihracata mahsus balik, peynir ve saire  gibi mevaddi gidaiyeye lazim olan tuzlarla tabaklikta ve heniiz memleketimizde meveut olmayan  kimyevi sanayide kullanilacak tuzlar igin layihada goriilecegi iizere prim ve ucuz fiat esaslari kabul  edilmi^ ve istihsalatm bu kismi igin tuzun ucuzlugu temin edilmistir.  Ihracata mahsus mevaddi gidaiye tuzlan igin verilmesine 930 senesinde ibaslanan pirimler mez- kur ilk senede (4998) lira, 931 de (23 883) lira ve 932 de (28187) liradan ibarettir. Ttabaklikta kul- lanilacak tuzlar petrol ile tagyir edilecegi ve baska suretle istknali kabil olmayacagi cihetle bunun  ucuzlatilmasile varidata zikre sayan noksanlik gelmez.  Kimyevi sanayi busbutun yeni bir mahalle sarfolacagmdan bu sanayide kullanilacak tuzlann  maliyet fiatile verilmesi bu giin temin edilmekte olan varidata halel vermez.  Tuz istihlakatmm umumi yekunu insanlarla hayvanlarm istihlakatmda toplanir ve Devlet varida- ti da i^bu istihlakattan istihsal olunur. Memleketimizde istihsal olunan tuzlar yiiz yirmi, yiiz otuz  milyon kilo arasmda tehalui etmektedir. Gerek fiatta ve gerek tuzun nevinde bir tefrik ve tahsis  yapiknajnis oldugundan bunun ne kadarmm insanlar ve ne kadarinin hayvanlar tarafmd.an sar- ( S . Sayisi : 11)
Sayfa 7 -
ayri Mr Satis iiati okaasi lazimgelmekte ise de fiat degistiraieye bais yegane unaur olan nakliye  iicreti bilhassa ayni mintakanin sahillerittde tef avut etmemekte oldugundan tatbikatta Karadeniz,  Akdeniz, Marmara denizi sahillerindeki ambarlar yeknesak hirer fiat grupu teskil etmektedirler.  Idare bu noktada bir az daha ileri giderek inhisarlarda tetkikat yapan Amerikali nriitehassislarm  tavsiyeleri veghile tuz fiatlerini biririi tuzlara, digerini ambarlara mahsus olmak iizere yaliuz iki mu- ayyen dereceye hasir imkanim da arastirmiijf ise de tuzla ve ambarlardan tucearin mal alip dile- dikleri mahallerde satmalan serbestisi meveut oldukga boyle bir seklin tatbiki kabil olamayaeagi  anlasilmistir. Ambarfiatleri, tuzlann muayyen ve kanuni fiatlerine ilave edilen masraflarm heyeti  rnecmuasmdan terekkiip eder. Binaenaleyh, tuzlalara uzak ambarlarin satis fiatleri yiiksek ve  tuzlalara yakin ambarlarin satis fiatleri asagi olur. Tavsiye veghile bilumum ambar fiatlerini  rniisavi kilmak ic,in uzak ve yakin ambarlarin ibutun nakliye masraflarim bilumum ambarlara mii- savi bir tarzda tevzi etmek icap eder ki bu takdirde, bilfarz Izmir ve Istanbul ambarlari sati§ fiat- lerinin yukselmesine mukabil Ankara, Artvin, Mersin, Adana ve ilh. ambarlannm satis. fiatleri dii- siirulmus olacak ve idare uzak ambarlara yapacagi nakliyat igin ihtiyar edecegi fazla masraflari  yakin ambarlarin fiatlerine yapmis bulunacagi zamlarla telafi etmis olacaktir.  Bu f arziyenin tahakkuku ic,in yakin ambarlarin satislarinm inkitaa ugramamasi lazimdir. Hal  buki tuccar bu vaziyetten istifade ederek yakin ambarlarin bulundugu mahallerde daha ucuz fi- atle tuz satmak firsatini bulaeagindan mezkur ambarlarin satifi busbutun duracak ve idarenin  satislan tamamen yiiksek nakliye masrafli uzak ambarlara inhisar ederek bittabi miktari sjtaidi- den tayin edilmeyen zararlara ugratacaktir. Binaenaleyh layihaya boyle bir kaide konulmami§  ve yalmz bazi mintakalarda goriilecek luzum ve zarurete gore ucuz tuz satabilmek ic,in tuzla ve  ambarlarin fiatlerini arttirmak ve eksiltmek salahiyeti istenmekle iktifa edilmistir. Bu salahiyet  bilhassa fiatleri mumkun oldugu kadar yeknasak kilmak ve fiat tahavvullerini bir kag mintakaya  hasretmek icin kullanilacagi gibi aynca memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlanc.ok olan  mintakalarda tuzu ucuzlatmak ve aradaki fark diger mintakalar fiatine zammcderek varidatta  husule gelecek noksani telafi etmege matuf bir ameliyenin icrasi iqin de istimal olunabilecektir.  Ancak bu bapta yapilmis bir tecriibe olmadigi cihetle boyle bir ameliyenin verebilecegi netieeler  hakkinda simdiden bir fikir dermeyanina imkan olmadigmdan bu ameliyenin evvela, gayet mah- dut bir mintakada tecriibe edilerek verecegi neticeye gore ya tevsi ve tesmili cihetine gidilmesi  veya busbutun sarfi nazar olunmasi icap eder.  Tuz inhisarmda takip olunan sistemlere taalluku olmayan en miihim nokta, dahilde istihlak  edilecek tuzlann fiati meselesidir. Bu da Devletin tuzdan temin etmek istedigi varidatin miktarma  gore tuzlalar ic,in tesbit edilecek satis fiatine tabidir.  Binaenaleyh, tuz fiatlerinin ucuzlatilmasi yolunda umumen dermeyan olunan talep v« temen- nileri tuzun temin ettigi varidata t a a M k ettirmeksizin miitalea etmege imkan yoktur.  Bizim bu hususta yaptigimiz tetkikat ve vardigimz netieeler §oyledir:  Tuz istihsalatmm pek ehemmiyetsiz bir kismmi teskil eden ihracata mahsus balik, peynir ve saire  gibi mevaddi gidaiyeye lazim olan tuzlarla tabaklikta ve heniiz memleketimizde meveut olmayan  kimyevi sanayide kullanilacak tuzlar igin layihada goriilecegi iizere prim ve ucuz fiat esaslari kabul  edilmi^ ve istihsalatm bu kismi igin tuzun ucuzlugu temin edilmistir.  Ihracata mahsus mevaddi gidaiye tuzlan igin verilmesine 930 senesinde ibaslanan pirimler mez- kur ilk senede (4998) lira, 931 de (23 883) lira ve 932 de (28187) liradan ibarettir. Ttabaklikta kul- lanilacak tuzlar petrol ile tagyir edilecegi ve baska suretle istknali kabil olmayacagi cihetle bunun  ucuzlatilmasile varidata zikre sayan noksanlik gelmez.  Kimyevi sanayi busbutun yeni bir mahalle sarfolacagmdan bu sanayide kullanilacak tuzlann  maliyet fiatile verilmesi bu giin temin edilmekte olan varidata halel vermez.  Tuz istihlakatmm umumi yekunu insanlarla hayvanlarm istihlakatmda toplanir ve Devlet varida- ti da i^bu istihlakattan istihsal olunur. Memleketimizde istihsal olunan tuzlar yiiz yirmi, yiiz otuz  milyon kilo arasmda tehalui etmektedir. Gerek fiatta ve gerek tuzun nevinde bir tefrik ve tahsis  yapiknajnis oldugundan bunun ne kadarmm insanlar ve ne kadarinin hayvanlar tarafmd.an sar- ( S . Sayisi : 11)  fediknekte oldug^u malum defildir. Femien kabul edilen esaslara gore bir insanrn vasatt olarak se- nede bes kilo ve koyun, keci gibi kugiik bas hayvanlarm senede 1 800 ve inek, okiiz, beygir, deve  gibi buyiik bas hayvanlarm vasati senede on kilo tuz sarfetmeleri lazimgeldigine gore, memleketi- miz halkmm bir senede takriben, (IQh milyonkilo ve ^hayvanlarm da yine takriben (yiiz on iki)  milyon kilo tuz istihlak ebmeleri icap eder ki, bu gunkii sarfiyat bundan (50), (55) milyon kilo  kadar noksandir. Bu noksanm tamamen kagakla temin edildigi iddia edilemez. Memleketimizin bir  qdk taraflarmda arazi oorak ve tuzlu oldugundan hayvanlarm ihtiyacjarinin kismen bu suretle te- min olundugu ve (hudutlarla) kapali tuzlalardan yapilan kaQakcjligm da diger bir kisim istihlakata  tekabiil ettigi ve nihayet istihlakatm hakikat ve filiyatta mutlaka fenni esas ve nisbete cjkmasi lazim  gelmedigi diisiiniilurse bu gunkii sarfiyatin haricinde kalan elli milyon kilodan kagaga isabet eden kis- mm miihim bir miktara balig olamayacagi tahmin olunabilir.  Bir <jok memleketlerde hayvanlar igin tag^Hr edilmis ucuz tuz esasi kabul olunmustur. Tagyir  igin kullanilan maddeler ki oksit dofer, kb'mur tozlaridir. Tuzu yalniz insanlarm ragbet etmeyeeek- leri bir renge sokmakta olup hayvanlarm da muhtag oldugu hassai gidaiyesine halel getirmemektedir- ler. Her halde tagyir usuliiniin insanlar tarafmdan istihlak edilmemesine matuf olan maksadi ta- mamen temin etmesi siiphelidir. Toz ve toprakla karisik ve yemege gayri'salih kagak tuzlann in- sanlar tarafmdan istihlak edildigi goriitmekte olduguna gore mugayyer tuz istihlakatinin tatbikatta  yalniz hayvanlara hasrini miimkun goremiyoruz. Bunu bir an igin miimkun dahi farzetsek bu gunkii  umumi istihlakatm her halde yansma - altrnis milyon kiloya - varacak bir miktarmm tagyir edip fi- atini ucuzlatmak icap eder ki, bu bapta dusuniilebilecek tenzilat iig kurustan daha az olamayacagini  yani tuz fiatinin alti kurustan ug kurusra inidirmek lazim geldigine gore varidata yapaeagi bir milyon  sekiz yiiz bin liraya varir. Tagyir igin ihtiyar olunaeak masraflari ve kaya tuzlarmi tagyir edebilmek  igin ewel emirde og^tme tesisati viicude getirilmesi icap edip bunun da masrafi arttiracagmi aynca  nazari difckate almak lazimdir. Halbuki insanlara, ayirdigimiz miitebaki altmis milyon kilonun bir  kismi da yukarida arzolundugu iizere tagyir edilmis ucuz tuza intikal edeceginden farkin gok daha  artacagma siiphe edilemez. Hayvanlara ucuz tuz temin etmek igin hatira gelen garelerden biri de  hay van sahiplerine ellerindeki sayim vesikalarma gore miinasip miktarda pirim vermek yani tabiri  aharla o hayvanlar tarafmdan istihlak edildigi farzolunan tuzlann fiatinden yapilacak tenzilati nak- ten kendilerine reddetmek usulu. ise de asil maksat hayvanlara tuz yedirmek keyfiyeti olup sahiple- rine para vermekle bu maksadm husuliine hizmet edilecegine ihtimal olmadigmdan boyle bir usuliin  tatbikindan faide yerine zarar goriilmesi muhakkaktir.  Kaldi ki bu bahiste tuz fiatini tig kurusa indirmekle de maksadm temin edilecegi yani bu sayede  hayvanlara daha fazla tuz verileceegi de muhakkak degildir. Bilakis Kars ve Bayazit mmtakalarin- da yapilan fiat tenziltai bu bapta miisait bir netiee vermemistir. Tiirkiyenin en gok hayvanlara ma- lik olan bu mintakasmin en biiyiik tuzlalan olan kagizman ve kiilp tuzlalarinda 932 haziranmdan  beri satis fiatleri yari yanya yani alti kurustan tig kurusa indirildigi halde mintaka itibarile biitiin  sene zarfrmda elde edilen satis sfazlasi yiizde 18 i gecmemistir ve fakat varidattaki noksanhk yiizde  32 yi bulmustur.  Kagizman ve kulp tuzlalarile birlikte o mintakanm tuz ihtiyacini temin eden Bar, Narman, Sagir- kaya, Olti tuzlalarinm 929 senesindenberi sattiklan tuz mjktarile elde ettikleri hasilat soyledir:  ( S , &aymi I I )
Sayfa 8 -
fediknekte oldug^u malum defildir. Femien kabul edilen esaslara gore bir insanrn vasatt olarak se- nede bes kilo ve koyun, keci gibi kugiik bas hayvanlarm senede 1 800 ve inek, okiiz, beygir, deve  gibi buyiik bas hayvanlarm vasati senede on kilo tuz sarfetmeleri lazimgeldigine gore, memleketi- miz halkmm bir senede takriben, (IQh milyonkilo ve ^hayvanlarm da yine takriben (yiiz on iki)  milyon kilo tuz istihlak ebmeleri icap eder ki, bu gunkii sarfiyat bundan (50), (55) milyon kilo  kadar noksandir. Bu noksanm tamamen kagakla temin edildigi iddia edilemez. Memleketimizin bir  qdk taraflarmda arazi oorak ve tuzlu oldugundan hayvanlarm ihtiyacjarinin kismen bu suretle te- min olundugu ve (hudutlarla) kapali tuzlalardan yapilan kaQakcjligm da diger bir kisim istihlakata  tekabiil ettigi ve nihayet istihlakatm hakikat ve filiyatta mutlaka fenni esas ve nisbete cjkmasi lazim  gelmedigi diisiiniilurse bu gunkii sarfiyatin haricinde kalan elli milyon kilodan kagaga isabet eden kis- mm miihim bir miktara balig olamayacagi tahmin olunabilir.  Bir <jok memleketlerde hayvanlar igin tag^Hr edilmis ucuz tuz esasi kabul olunmustur. Tagyir  igin kullanilan maddeler ki oksit dofer, kb'mur tozlaridir. Tuzu yalniz insanlarm ragbet etmeyeeek- leri bir renge sokmakta olup hayvanlarm da muhtag oldugu hassai gidaiyesine halel getirmemektedir- ler. Her halde tagyir usuliiniin insanlar tarafmdan istihlak edilmemesine matuf olan maksadi ta- mamen temin etmesi siiphelidir. Toz ve toprakla karisik ve yemege gayri'salih kagak tuzlann in- sanlar tarafmdan istihlak edildigi goriitmekte olduguna gore mugayyer tuz istihlakatinin tatbikatta  yalniz hayvanlara hasrini miimkun goremiyoruz. Bunu bir an igin miimkun dahi farzetsek bu gunkii  umumi istihlakatm her halde yansma - altrnis milyon kiloya - varacak bir miktarmm tagyir edip fi- atini ucuzlatmak icap eder ki, bu bapta dusuniilebilecek tenzilat iig kurustan daha az olamayacagini  yani tuz fiatinin alti kurustan ug kurusra inidirmek lazim geldigine gore varidata yapaeagi bir milyon  sekiz yiiz bin liraya varir. Tagyir igin ihtiyar olunaeak masraflari ve kaya tuzlarmi tagyir edebilmek  igin ewel emirde og^tme tesisati viicude getirilmesi icap edip bunun da masrafi arttiracagmi aynca  nazari difckate almak lazimdir. Halbuki insanlara, ayirdigimiz miitebaki altmis milyon kilonun bir  kismi da yukarida arzolundugu iizere tagyir edilmis ucuz tuza intikal edeceginden farkin gok daha  artacagma siiphe edilemez. Hayvanlara ucuz tuz temin etmek igin hatira gelen garelerden biri de  hay van sahiplerine ellerindeki sayim vesikalarma gore miinasip miktarda pirim vermek yani tabiri  aharla o hayvanlar tarafmdan istihlak edildigi farzolunan tuzlann fiatinden yapilacak tenzilati nak- ten kendilerine reddetmek usulu. ise de asil maksat hayvanlara tuz yedirmek keyfiyeti olup sahiple- rine para vermekle bu maksadm husuliine hizmet edilecegine ihtimal olmadigmdan boyle bir usuliin  tatbikindan faide yerine zarar goriilmesi muhakkaktir.  Kaldi ki bu bahiste tuz fiatini tig kurusa indirmekle de maksadm temin edilecegi yani bu sayede  hayvanlara daha fazla tuz verileceegi de muhakkak degildir. Bilakis Kars ve Bayazit mmtakalarin- da yapilan fiat tenziltai bu bapta miisait bir netiee vermemistir. Tiirkiyenin en gok hayvanlara ma- lik olan bu mintakasmin en biiyiik tuzlalan olan kagizman ve kiilp tuzlalarinda 932 haziranmdan  beri satis fiatleri yari yanya yani alti kurustan tig kurusa indirildigi halde mintaka itibarile biitiin  sene zarfrmda elde edilen satis sfazlasi yiizde 18 i gecmemistir ve fakat varidattaki noksanhk yiizde  32 yi bulmustur.  Kagizman ve kulp tuzlalarile birlikte o mintakanm tuz ihtiyacini temin eden Bar, Narman, Sagir- kaya, Olti tuzlalarinm 929 senesindenberi sattiklan tuz mjktarile elde ettikleri hasilat soyledir:  ( S , &aymi I I )  Sati? kilo Hasilat lira  929 4.218.018 256.861 08 6 kurustan  930 4.220.447 253.226 82 6 >  931 4.461.580 267.694 80 6 »  931 5549.762 182.312 02 3 »  933(6ayl ik) 3.446.479 126.492 3 kurustan Kagizman, Kulp  tuzlalarmda 3 knmstan  Bar, Narman, Sagirkaya,  Olti tuzlalarmda 6 kuru§- tan satis yapilmistir.  932 de fiatin yari yarrya tenzil edilmesine ragmen 332 seriesinde satilabilen fazla miktar (78 182)  kilodan ibaret kalmis ve eksilen hasilatta (85 382) liraya varmistir.  §u halle iki tuzlada yapilan tenzili fiat ayni hinterlant igi'nde bulunan dort tuzla satislarmi da kis- men almisi bulunmakta ve satis fazlaligi % 18 nisbetini gecmemektedir. En kesif hayvan mintakasm- da yapilan tecriibenin ortaya koydugu bu rakamlar tuzun % 50 nisbetinde ticuzlatilmasi balinde dabi  ehemmiyetli addolunabilecek bir sarfiyat f azlaliginin temin edilemeyecegini gostermektedir. Bu ne- tice umumi istihlakatta tezayiit kabiliyetinin zan ve tahmin edildigi derecede genis olmadigini an- latmakla beraber ayni zamanda bizim icjn qok ucuz bir fiat addedilen He, kurusun bile memleke- tin tekmil istiblak kabiliyetini toplamaga kafi oknadigmi da ifade eyler.  Bu sebep ve neticeler takdim olunan layihada bu giin meri olan tuzla satis fiatim ucuzlatan  bir inadde teklif etmekligimize inani olmustur.  Hetr nje kadar tuzlalar fiatinm bu gunkii badde iblag edildigi 925 senesinden beri umumi ve ik- tisadi hayatta hasil olan degisiklikler ve esya fiatindaki tenezzuller tuz fiatinm az Qok indiril- mesini muvafik ve faideli kilmakta isede yukarida da arzolundugu iizere bunun varidati miiteessir  etmeyecek bir sekli bulunamamistir.  Tuzla fiatmdan azaltilacak beher kurusun varidat iizerinde yapacagi eksiklik bir milyon iki  yiiz bin liradir. tic. kurus eksiltmekle elde edilebilen satis fazlaliginin bir ve hatta iki kurus tenzi- l&tla temin edilebilecegine de ibtimal verilemeyeceginden iki kurusa kadar tenzilat icrasi derpis  edilirkenioiuhtemel satis fazlaliginin hi§ hesaba katilmamasi daha ziyade ihtiyata muvafik olur.  Memleketimizde tuz satis fiatlarrnm mubtelif zamanlardaki tahavviilatile bu giinkii hudutlar  dahilinde o zamanlarda yapilan satislar hakkinda istihsal olunabilen rakamlar asagida gosterilmis- tir.  A -1328 «1912» taribine Icadar tuzlalarda.satis fiati 0,25 kurustur.  B - 5 agustos 328 taribli ve 229 numarali barp vergisi kanunile bu fiat 0,25 ilavesile 0,50 ku- rusa iblag olundu. t  C - 24jkanunuewel 333 «1917» taribli kanunla 1 kurusa cjkanldi.  D - 23: eylul 336 «920» taribli kanunla 3 kurusa,  E - 8 aisan 340 «924» taribli kanunla 4 kurusa,  F - 3 mart 341 tarihli «925»vve 575 numarali kanunla 6 kurusa yani bu giinkii haddine iMag  edildi.  Tuzla if iat lan 0,25 iken elden crkan memleketler istihlakati .da dahil olmak iizere senelik satis  250 000 ton 0,50 kurus iken 175 000 ton ve bir kurus iken de 125 000 tondur.  Bu gfnkii Turkiye budutlan dabilinde ise tuzla fiatlan 3 kurus iken senelik 107 000 ton, 4  kurus iken 137 000 ton ve halibazir satis fiati olan 6 kurus ile de en §ok 131 000 ve en az 121 000  vasat! 126 000 tondur.  ( S . Sayisi : 11)
Sayfa 9 -
Sati? kilo Hasilat lira  929 4.218.018 256.861 08 6 kurustan  930 4.220.447 253.226 82 6 >  931 4.461.580 267.694 80 6 »  931 5549.762 182.312 02 3 »  933(6ayl ik) 3.446.479 126.492 3 kurustan Kagizman, Kulp  tuzlalarmda 3 knmstan  Bar, Narman, Sagirkaya,  Olti tuzlalarmda 6 kuru§- tan satis yapilmistir.  932 de fiatin yari yarrya tenzil edilmesine ragmen 332 seriesinde satilabilen fazla miktar (78 182)  kilodan ibaret kalmis ve eksilen hasilatta (85 382) liraya varmistir.  §u halle iki tuzlada yapilan tenzili fiat ayni hinterlant igi'nde bulunan dort tuzla satislarmi da kis- men almisi bulunmakta ve satis fazlaligi % 18 nisbetini gecmemektedir. En kesif hayvan mintakasm- da yapilan tecriibenin ortaya koydugu bu rakamlar tuzun % 50 nisbetinde ticuzlatilmasi balinde dabi  ehemmiyetli addolunabilecek bir sarfiyat f azlaliginin temin edilemeyecegini gostermektedir. Bu ne- tice umumi istihlakatta tezayiit kabiliyetinin zan ve tahmin edildigi derecede genis olmadigini an- latmakla beraber ayni zamanda bizim icjn qok ucuz bir fiat addedilen He, kurusun bile memleke- tin tekmil istiblak kabiliyetini toplamaga kafi oknadigmi da ifade eyler.  Bu sebep ve neticeler takdim olunan layihada bu giin meri olan tuzla satis fiatim ucuzlatan  bir inadde teklif etmekligimize inani olmustur.  Hetr nje kadar tuzlalar fiatinm bu gunkii badde iblag edildigi 925 senesinden beri umumi ve ik- tisadi hayatta hasil olan degisiklikler ve esya fiatindaki tenezzuller tuz fiatinm az Qok indiril- mesini muvafik ve faideli kilmakta isede yukarida da arzolundugu iizere bunun varidati miiteessir  etmeyecek bir sekli bulunamamistir.  Tuzla fiatmdan azaltilacak beher kurusun varidat iizerinde yapacagi eksiklik bir milyon iki  yiiz bin liradir. tic. kurus eksiltmekle elde edilebilen satis fazlaliginin bir ve hatta iki kurus tenzi- l&tla temin edilebilecegine de ibtimal verilemeyeceginden iki kurusa kadar tenzilat icrasi derpis  edilirkenioiuhtemel satis fazlaliginin hi§ hesaba katilmamasi daha ziyade ihtiyata muvafik olur.  Memleketimizde tuz satis fiatlarrnm mubtelif zamanlardaki tahavviilatile bu giinkii hudutlar  dahilinde o zamanlarda yapilan satislar hakkinda istihsal olunabilen rakamlar asagida gosterilmis- tir.  A -1328 «1912» taribine Icadar tuzlalarda.satis fiati 0,25 kurustur.  B - 5 agustos 328 taribli ve 229 numarali barp vergisi kanunile bu fiat 0,25 ilavesile 0,50 ku- rusa iblag olundu. t  C - 24jkanunuewel 333 «1917» taribli kanunla 1 kurusa cjkanldi.  D - 23: eylul 336 «920» taribli kanunla 3 kurusa,  E - 8 aisan 340 «924» taribli kanunla 4 kurusa,  F - 3 mart 341 tarihli «925»vve 575 numarali kanunla 6 kurusa yani bu giinkii haddine iMag  edildi.  Tuzla if iat lan 0,25 iken elden crkan memleketler istihlakati .da dahil olmak iizere senelik satis  250 000 ton 0,50 kurus iken 175 000 ton ve bir kurus iken de 125 000 tondur.  Bu gfnkii Turkiye budutlan dabilinde ise tuzla fiatlan 3 kurus iken senelik 107 000 ton, 4  kurus iken 137 000 ton ve halibazir satis fiati olan 6 kurus ile de en §ok 131 000 ve en az 121 000  vasat! 126 000 tondur.  ( S . Sayisi : 11)  Tuz kanunu layihasi  Birinci fasti  Umuxni hukiimler  Tuz inhisarinm mevzuu, sekli ve tuzlalar  Maddelerin esbabi mucibesi  Madde: 1 — 1278 tarihinden beri tuz istihsali ve imali Devletin inhisan altinda bulunmasma  ve bu kanunla tuza miiteallik eski mevzuatin ilgasi tabii olmasma gore muhim bir varidat  membai olan tuzun eskidenoldugu gibi inhisar altinda idaresini temin zimninda tanzim ve fevka- l&de vaziyet ve zaruretler karsisinda harigten tuz celbini miimkun kilmak i§in de maddeye itha1.  inhisan kaydi ilave olunmuetur.  Madde: 2 — Isbu maddede yenecek tuz iie bu kanun ahkamina gore tuz sayilmasi lazrmgelen  maddeler tarif edilmistir.  Madde: 3 — Arazi kanununun 10 uncu maddesine miisteniden 28 temmuz 1278 ve 22 tesrini- sani 1278 tarihli tezkerei samiyelerile teyit edilen bu hukiimler miiruru zamanla tatbik kuwetini  zayi efcmis oldugundan ve tuzlalann hariminde eshasi hususiye ve hiikmiyeye ait arazi bulunmasi  istihsale miiessir olmakta ve kaQakgiligm tevessiiiine meydan vermekte bulundugundan isbu hii- kumlerin daha sarin ve Hazine hukukunu muhafaza edecek bir sekilde tedvini lazrmgelmis ve bu  maksatla maddei kanuniye tanzim kilinmistir.  tkinci f asil  Tuz fiatleri ve satislari  Madde: 4 — Isbu maddenin birinci fikrasi 3 mart 1341 tarihli ve 575 numarali kanunda yazi- lidir. Maddenin ikinei fikrasile de bazi tuzlalarda miisteri vesaiti nakliyesinin fenni tesisat dola- yisile tuzlalann bulundugu mahalle kadar gelmesi mahzurlu oldugu ve bazi tuzlalarda tuzun uzun  mes&felerden nakli hasebile fazla nakliye iicreti verildigi ( Qamalti, Tuzgolii muhitindeki tuzla- lar) cihetle bu gibi tuzlalarda satilan tuzlann miisteri vesaitine nakli ve tuzun satis mahallerin«  getirilmesi ie,in idarece ihtiyar olunan ve her zaman azalip gogalmasi miimkiin bulunan bu mas- raflarm tesbiti ile satis fiatine zammedilerek tahsili temin edilmek istenmistir.  Madde : 5 — 2159 numarali kanun ile bu esas kabul edilmis oldugundan esibabi mucibe zikrine  liizum gorulmeraistir.  Madde : 6 — Tuzun kimyevi terkibi klor ve sodyomdan miirekkep olmasma nazaran sinai ih- tiyaclanmizin en muhimlerinden olan siidkostik istihsali miimkiin olabilecegi gibi memleketin mii- dflJaJsi «mrinde en muhim mevki tutan muhnik gaz istihsali ile de her memlekette oldugu gibi  siidbostikten olur. Yiiksek dereeeli hararette izabe edilen kumun siidkalsine ile muamelesi cam  mamulatini meydana getirir. Siilfat domagnezi, siidkalsine ve diger miistekkatm tuzdan istihsali  miimkun olduguna binaen smai tesisat miitesebbislerini tesvik i§in bu gibi miiesseselere tuzu ucuz  fiatle vermeyi menafii iktisadiyemiz nainma faideli gordiigiimiiz cihetle maddei kanuniye tanzim  olunmu^tur.  Madde ^ 7 — Sanayiin inkisafi ve himayesi maksadile yazilmistir.  Madde : 8 — Bu madde muayyen bir mmtakadaki satis fiatlerini mumkiin oldugu kadar yek- nasak kilmak ve memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlari gok olan mmtakalarda tuzu ucuzlat- mak ve aradaki farki da diger vaziyeti nisbeten miisait mmta&alardaki satis fiatlerine zammede- rek varidatta hususle gelecek noksanr telafi edebilmek maksadmi istihdaf etmektedir.  Madde : 9 — Kagakcjliga mani olmak uzere bazi hudut mmtakalarmda Maliye vekaletinin  muvafakatile satis fiatinin tenzili esasen 1518 numarali kanunun 6 nei maddesile kabul edilmis ve  tatbikatta bunun biiyuk faydalari goriilmQs oldugundan ipkasi muvafik bulunmustur.  Madde: 10 — Istihsal kabiliyeti az olan bazi tuzlalarda Qikanlan tuzlann sermayedarlar ta- rafmdan kapatilarak halkm ihtiyaci tazyik edildigi ve bazi tuzlalarda istihsal zamanlarmda sa- ( S. Sayisi: 11)
Sayfa 10 -
Tuz kanunu layihasi  Birinci fasti  Umuxni hukiimler  Tuz inhisarinm mevzuu, sekli ve tuzlalar  Maddelerin esbabi mucibesi  Madde: 1 — 1278 tarihinden beri tuz istihsali ve imali Devletin inhisan altinda bulunmasma  ve bu kanunla tuza miiteallik eski mevzuatin ilgasi tabii olmasma gore muhim bir varidat  membai olan tuzun eskidenoldugu gibi inhisar altinda idaresini temin zimninda tanzim ve fevka- l&de vaziyet ve zaruretler karsisinda harigten tuz celbini miimkun kilmak i§in de maddeye itha1.  inhisan kaydi ilave olunmuetur.  Madde: 2 — Isbu maddede yenecek tuz iie bu kanun ahkamina gore tuz sayilmasi lazrmgelen  maddeler tarif edilmistir.  Madde: 3 — Arazi kanununun 10 uncu maddesine miisteniden 28 temmuz 1278 ve 22 tesrini- sani 1278 tarihli tezkerei samiyelerile teyit edilen bu hukiimler miiruru zamanla tatbik kuwetini  zayi efcmis oldugundan ve tuzlalann hariminde eshasi hususiye ve hiikmiyeye ait arazi bulunmasi  istihsale miiessir olmakta ve kaQakgiligm tevessiiiine meydan vermekte bulundugundan isbu hii- kumlerin daha sarin ve Hazine hukukunu muhafaza edecek bir sekilde tedvini lazrmgelmis ve bu  maksatla maddei kanuniye tanzim kilinmistir.  tkinci f asil  Tuz fiatleri ve satislari  Madde: 4 — Isbu maddenin birinci fikrasi 3 mart 1341 tarihli ve 575 numarali kanunda yazi- lidir. Maddenin ikinei fikrasile de bazi tuzlalarda miisteri vesaiti nakliyesinin fenni tesisat dola- yisile tuzlalann bulundugu mahalle kadar gelmesi mahzurlu oldugu ve bazi tuzlalarda tuzun uzun  mes&felerden nakli hasebile fazla nakliye iicreti verildigi ( Qamalti, Tuzgolii muhitindeki tuzla- lar) cihetle bu gibi tuzlalarda satilan tuzlann miisteri vesaitine nakli ve tuzun satis mahallerin«  getirilmesi ie,in idarece ihtiyar olunan ve her zaman azalip gogalmasi miimkiin bulunan bu mas- raflarm tesbiti ile satis fiatine zammedilerek tahsili temin edilmek istenmistir.  Madde : 5 — 2159 numarali kanun ile bu esas kabul edilmis oldugundan esibabi mucibe zikrine  liizum gorulmeraistir.  Madde : 6 — Tuzun kimyevi terkibi klor ve sodyomdan miirekkep olmasma nazaran sinai ih- tiyaclanmizin en muhimlerinden olan siidkostik istihsali miimkiin olabilecegi gibi memleketin mii- dflJaJsi «mrinde en muhim mevki tutan muhnik gaz istihsali ile de her memlekette oldugu gibi  siidbostikten olur. Yiiksek dereeeli hararette izabe edilen kumun siidkalsine ile muamelesi cam  mamulatini meydana getirir. Siilfat domagnezi, siidkalsine ve diger miistekkatm tuzdan istihsali  miimkun olduguna binaen smai tesisat miitesebbislerini tesvik i§in bu gibi miiesseselere tuzu ucuz  fiatle vermeyi menafii iktisadiyemiz nainma faideli gordiigiimiiz cihetle maddei kanuniye tanzim  olunmu^tur.  Madde ^ 7 — Sanayiin inkisafi ve himayesi maksadile yazilmistir.  Madde : 8 — Bu madde muayyen bir mmtakadaki satis fiatlerini mumkiin oldugu kadar yek- nasak kilmak ve memleketin tediye kabiliyeti az ve hayvanlari gok olan mmtakalarda tuzu ucuzlat- mak ve aradaki farki da diger vaziyeti nisbeten miisait mmta&alardaki satis fiatlerine zammede- rek varidatta hususle gelecek noksanr telafi edebilmek maksadmi istihdaf etmektedir.  Madde : 9 — Kagakcjliga mani olmak uzere bazi hudut mmtakalarmda Maliye vekaletinin  muvafakatile satis fiatinin tenzili esasen 1518 numarali kanunun 6 nei maddesile kabul edilmis ve  tatbikatta bunun biiyuk faydalari goriilmQs oldugundan ipkasi muvafik bulunmustur.  Madde: 10 — Istihsal kabiliyeti az olan bazi tuzlalarda Qikanlan tuzlann sermayedarlar ta- rafmdan kapatilarak halkm ihtiyaci tazyik edildigi ve bazi tuzlalarda istihsal zamanlarmda sa- ( S. Sayisi: 11)  — 10 —  tularin devami istihsal iizerine menfi tesir yaptigi goruldugunden bu vaziyetlere im«ydan ver- memek ve anuhtemel suiistimallere mani olmak maksadile maddenin vazma luznm goriildii.  Madde: 11 — Harice satilacak tuzlar cihan tuz piyasasma tabi olacagi cihetle bu tuzlarm fia- tmin tahdidine imkan olmiyacagmdan iktisadi vaziyetler nazan dikkate almarak fiat tayin sa- lahiy etinin Gumruk ve inhisarlar vekaletine birakilmasi mmvafik gorulmustur.  Madde: 12 — Gerek anbar ve gerek tuzlalarda satislarm toptaii olmasi memleketin selameti  noktasindau elzem b.ulundugundan bu imaddenin 'tanzimine luzuim gfaulmustiir.  Madde: 13 — 1270 numarali kammla esasen mevcut olan veresiye satis muamelesinin devami  inuvafik g3riilmiis ve ewelce tuzlalara hasredilen veresiye mraamelesi dahil ve haricjbe tuz ticare- tini tesvik icm ambar ve harici sati§lara da tesmil olunmustur. Yalniz istihsalati az olan bazi tuzlalar  ile mevcudu tukenmek lizere bulunan anbarlarda veresiye satislarm ihtikara sebebiyet verecegi  diisunuldugunden veresiye satism nerelerde yapilacagini tayin salahiyeti inhisarlar idaresine  birakilmisttr.  Dahili satislarda veresiye verilecek miktarm takyidi mnvafik gorulmus isede harici satislarda  imiktann tahdidine liizuni goriilmemistir.  tTcuncu fasil  Tuz satis ve nakliye tezkereleri  Madde: 14 — Tuz nakliyati inuhtelif xnemleketlerde gayet muhim takayyiidata tabi tutulmak- tadir. Nitekim Italyada bes kilo tuzun nakli vesika ile yapilmaktadir.  Memleketimizde halkin agir kulfetlere inaruz birakilmamasi maksadile ihtiyaeati beytiye i<jin  bir taraftan diger tarafa nakledilecek tuzlardanyirmi bes kiloya kadar olan imiktan serbest bi- rakrlmis ve bundan gayri nakliyatm nakliye tezkeresine tabi tutulmasi zaruri bulunimustur. Esa- sen bu madde ile mevzu ahkam 1278 tarihli tir/talimatnamesinde mevcut oldugu cihetle bazi  tadilat ile ipkasi kaQakcjlik ve suiistimal noktalanndan faydali gorulmustur.  Madde; 15 — Tuzla ve anbarlardan tuz alanlarmi satarak ellerindeki bu tezkereler ile ka<jak  tuz naklettikleri ekseriya vuku buldugundan buna mani olmak iizere ve ttiucbir sebepler unustesna  olmak suretile tezkerelerin miiddet ile takyidine luzum gorulmustur.  Madde: 16 Bazi anbar ve tuzla memurlarmm suiistimal kasdile satislarda tezkere verme- melerine mani olmak uzere alicmm ve saticmm mecburiyetleri tasrih olunmak zarur! bulunmus- tur.  Madde; 17 —• Nakliye tezkeresile nakledilen ve ifier hangi bir tuccarm husus! anbarma konu- lan tuzlarm indelicap diger mahalle sevki ia zringeldiikte bir nakliye tezkeresi almmasi luzumunun  ve almacak bu ifraz nakliye tezkeresini nasil alacagmm tasrihi icap etmi^tir.  Madde: 18 — Karada vaki nakliyatta tuzun muddeti iginde her hangi bir mahalde satilmasina  mumanaat edilmemek iizere bu hukum vazech'lmistir. Ancak, inesela ecnebi imemleketlere satilmi?  tuzlarm Tiirkiye liimanlanna cikanlmasi, ve uouz anmtakalardan tuz alanlarm da bu tuzlan ba- hali imintakalara nakletmek suTetile istifadeye kalkismalari ihtimali maeveut oldugundan buna  mani olmak iizere ikinci fikranm ilavesi libit bulunmustur.  Madde: 19 — Resimi damgali kaplarla karada nakliyatm tezkereye tabi tutulmasi bilhassa satis  fiatlan ueuzlatrlmis mmtakalardan kapali kaplarla tuz satin alanlarm pahali mmtakalara tuz sev- ketmelerine mahal ve imkan birakmamak emeline matuf oldugundan boyle bir vaziyet tahaddus  etmedijp takdirde kapali kaplar i^indeki tuz nakliytmin ayrica tezkereye tabiiyeti mecburiyetinden  istisnasi temin edilebilmek iqm umum miidurliigun salahiyeti olmasi mnvafik goi*ulmustur.  Madde: 20 — Tezkerelerin ikinci defa tistimali suretile kaQak^ilik yapilmasma mani olmak ve  satislarm ikontroliinu temin etmek maksadile bu maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir.  Maddet: 21 — Ka^akgilik ve sui istimalata meydan verilmemek i^in ewelce de mevcut olan bu  takayyudatm tadilen ipkasi muvafik gorulmustiir.  Madde: 22 — Kagak^ilik ve sui istimnllere karsi mevzu bulunan bu tedbirin ipkasi muvafik g8- rulmustui*.  ( S . Sayisi: 11)]
Sayfa 11 -
— 10 —  tularin devami istihsal iizerine menfi tesir yaptigi goruldugunden bu vaziyetlere im«ydan ver- memek ve anuhtemel suiistimallere mani olmak maksadile maddenin vazma luznm goriildii.  Madde: 11 — Harice satilacak tuzlar cihan tuz piyasasma tabi olacagi cihetle bu tuzlarm fia- tmin tahdidine imkan olmiyacagmdan iktisadi vaziyetler nazan dikkate almarak fiat tayin sa- lahiy etinin Gumruk ve inhisarlar vekaletine birakilmasi mmvafik gorulmustur.  Madde: 12 — Gerek anbar ve gerek tuzlalarda satislarm toptaii olmasi memleketin selameti  noktasindau elzem b.ulundugundan bu imaddenin 'tanzimine luzuim gfaulmustiir.  Madde: 13 — 1270 numarali kammla esasen mevcut olan veresiye satis muamelesinin devami  inuvafik g3riilmiis ve ewelce tuzlalara hasredilen veresiye mraamelesi dahil ve haricjbe tuz ticare- tini tesvik icm ambar ve harici sati§lara da tesmil olunmustur. Yalniz istihsalati az olan bazi tuzlalar  ile mevcudu tukenmek lizere bulunan anbarlarda veresiye satislarm ihtikara sebebiyet verecegi  diisunuldugunden veresiye satism nerelerde yapilacagini tayin salahiyeti inhisarlar idaresine  birakilmisttr.  Dahili satislarda veresiye verilecek miktarm takyidi mnvafik gorulmus isede harici satislarda  imiktann tahdidine liizuni goriilmemistir.  tTcuncu fasil  Tuz satis ve nakliye tezkereleri  Madde: 14 — Tuz nakliyati inuhtelif xnemleketlerde gayet muhim takayyiidata tabi tutulmak- tadir. Nitekim Italyada bes kilo tuzun nakli vesika ile yapilmaktadir.  Memleketimizde halkin agir kulfetlere inaruz birakilmamasi maksadile ihtiyaeati beytiye i<jin  bir taraftan diger tarafa nakledilecek tuzlardanyirmi bes kiloya kadar olan imiktan serbest bi- rakrlmis ve bundan gayri nakliyatm nakliye tezkeresine tabi tutulmasi zaruri bulunimustur. Esa- sen bu madde ile mevzu ahkam 1278 tarihli tir/talimatnamesinde mevcut oldugu cihetle bazi  tadilat ile ipkasi kaQakcjlik ve suiistimal noktalanndan faydali gorulmustur.  Madde; 15 — Tuzla ve anbarlardan tuz alanlarmi satarak ellerindeki bu tezkereler ile ka<jak  tuz naklettikleri ekseriya vuku buldugundan buna mani olmak iizere ve ttiucbir sebepler unustesna  olmak suretile tezkerelerin miiddet ile takyidine luzum gorulmustur.  Madde: 16 Bazi anbar ve tuzla memurlarmm suiistimal kasdile satislarda tezkere verme- melerine mani olmak uzere alicmm ve saticmm mecburiyetleri tasrih olunmak zarur! bulunmus- tur.  Madde; 17 —• Nakliye tezkeresile nakledilen ve ifier hangi bir tuccarm husus! anbarma konu- lan tuzlarm indelicap diger mahalle sevki ia zringeldiikte bir nakliye tezkeresi almmasi luzumunun  ve almacak bu ifraz nakliye tezkeresini nasil alacagmm tasrihi icap etmi^tir.  Madde: 18 — Karada vaki nakliyatta tuzun muddeti iginde her hangi bir mahalde satilmasina  mumanaat edilmemek iizere bu hukum vazech'lmistir. Ancak, inesela ecnebi imemleketlere satilmi?  tuzlarm Tiirkiye liimanlanna cikanlmasi, ve uouz anmtakalardan tuz alanlarm da bu tuzlan ba- hali imintakalara nakletmek suTetile istifadeye kalkismalari ihtimali maeveut oldugundan buna  mani olmak iizere ikinci fikranm ilavesi libit bulunmustur.  Madde: 19 — Resimi damgali kaplarla karada nakliyatm tezkereye tabi tutulmasi bilhassa satis  fiatlan ueuzlatrlmis mmtakalardan kapali kaplarla tuz satin alanlarm pahali mmtakalara tuz sev- ketmelerine mahal ve imkan birakmamak emeline matuf oldugundan boyle bir vaziyet tahaddus  etmedijp takdirde kapali kaplar i^indeki tuz nakliytmin ayrica tezkereye tabiiyeti mecburiyetinden  istisnasi temin edilebilmek iqm umum miidurliigun salahiyeti olmasi mnvafik goi*ulmustur.  Madde: 20 — Tezkerelerin ikinci defa tistimali suretile kaQak^ilik yapilmasma mani olmak ve  satislarm ikontroliinu temin etmek maksadile bu maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir.  Maddet: 21 — Ka^akgilik ve sui istimalata meydan verilmemek i^in ewelce de mevcut olan bu  takayyudatm tadilen ipkasi muvafik gorulmustiir.  Madde: 22 — Kagak^ilik ve sui istimnllere karsi mevzu bulunan bu tedbirin ipkasi muvafik g8- rulmustui*.  ( S . Sayisi: 11)]  —11 —  Dordiincii fasil  Ceza hiikiimleri  Madde: 23 — Tuz para cezalarmin her tarafta miisavi olmasi ve tuz talimatnamesindeki §eklin  bir gok tereddiitleri miucip bulunmasi itibarile bir kiloda almacak para cezalarmm tayini miinasip  gorulmiistiir.  Madde: 25 — Bu maddelerin esbabi mucibesi diger maddelere yazilmis oldugundan tekrarma  liizum goriilmemistir. Menedilen efali irtikap edenler hakikmda verilecek eezayi da tayin ve tahrir  maksadile tanzim kilmini«rtir.  Madde: 26 — Muhtelif mmtakalarda tuzlu su ve goraklar kagakgiligi yapilarak tuz istihsal  edildigi goriilmektedir. Bu yolda kacakcjlik yapanlar hakkinda ceza tayini lazimgeldiginden bu  madde tanzim olunmustur. ttalyan kanunlarmda deniz suyunun nakli Hukumetin miisaadesine va- bestedir. Bu madde deniz suyunun naklini serbest birakmakla beraber sihhi esbab dolayisile de- niz suyundan yuksek derecedeki sularm naklini idarenin iznine talik etmistir.  Madde: 27 — Ecnebi memleketlerden gelen yolculara bir siihulet olmak iizere maddenin birinci  fikrasmda yarrm kiloya kadar olan ecnebi tuzlarmin yolcu beraberinde memlekete ithaline mii- saade edilmis ve fazlasi hakinda hiikum konulmu$tur. Bu madde ecnebi tuzu hamil _ bulunup  Tiirkiye limanlarma sigmacak sefain hakkinda yapilacak muameleyi tarif maksadile konulmustur.  Madde: 28 — 1278 tarihli tuz talimatnamesinin 18 inci bendinde, metriik ve faal tuzlalar ile co- raklardan ve akar tuzlu su membalarmdan efrat tarafindan bila mezuniyet alman tuz ve tuzlu  maddelerle tezkeresiz naklolunan tuzlarm sirkat oldugu yazili oldugundan bu fiiller Temyiz anah- kemesince mali miriyi sirkat addedilerek bu gibimesailin ihtisas mahkemeleri salahiyeti haricnde  olduguna karar verilmi^tir. Bu $ekil kagakgilik kanunile istihdaf olunan gayeye uygun olmadi- gindan mehakim ve memurlarca her turlu tereddiit ve istibahi izale ve kanunda yazili tuza mii- teallik ka§ak vakalarmm ihtisas mahkemelrince tatbikim temin igin bu maddenin ayrica vazma  liizum gorulmu§tur.  Madde: 29 — Kanunda yazili memnuiyet ve mecburiyetlere riayet edilmesini temin zmminda  bu maddenin ilavesine liizum gorulmustur.  Madde : 30 - 31 — Para cezalarmm sureti tahsilini tarif etmektedir.  Besinci fasil  Tuz fireleri ve miiteferrik hukiimler  Madde : 32 — Firelerin mahsubu igin yapilacak muamelenin kanunla teyidi icap ettiginden bu  maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir.  Madde : 33 — Tuz fiatlerinin yiikselmemesi ve halkm miibrem olan tuz ihtiyacjari kolaylikla ve  ucuz olarak temin edilebilmeleri maksadile ibu maddenin vazma liizum goriilmustiir.  Madde : 34 — Bu maddenin esasi 2101 numarali kanunla kabul edildigi cihetle ayrrica esbabi mu- eibe dercine liizum goriilmemistir.  Madde : 35 — Toptan tuz islerile istigal edenlerin muamelelerinin kontrolii ka§ak<jilik ve sarfiyat  noktalanndan zaruri oldugu cihetle bu maddenin vazma liizum gorulmustiir.  ( S. Sayisi; 11),
Sayfa 12 -
—11 —  Dordiincii fasil  Ceza hiikiimleri  Madde: 23 — Tuz para cezalarmin her tarafta miisavi olmasi ve tuz talimatnamesindeki §eklin  bir gok tereddiitleri miucip bulunmasi itibarile bir kiloda almacak para cezalarmm tayini miinasip  gorulmiistiir.  Madde: 25 — Bu maddelerin esbabi mucibesi diger maddelere yazilmis oldugundan tekrarma  liizum goriilmemistir. Menedilen efali irtikap edenler hakikmda verilecek eezayi da tayin ve tahrir  maksadile tanzim kilmini«rtir.  Madde: 26 — Muhtelif mmtakalarda tuzlu su ve goraklar kagakgiligi yapilarak tuz istihsal  edildigi goriilmektedir. Bu yolda kacakcjlik yapanlar hakkinda ceza tayini lazimgeldiginden bu  madde tanzim olunmustur. ttalyan kanunlarmda deniz suyunun nakli Hukumetin miisaadesine va- bestedir. Bu madde deniz suyunun naklini serbest birakmakla beraber sihhi esbab dolayisile de- niz suyundan yuksek derecedeki sularm naklini idarenin iznine talik etmistir.  Madde: 27 — Ecnebi memleketlerden gelen yolculara bir siihulet olmak iizere maddenin birinci  fikrasmda yarrm kiloya kadar olan ecnebi tuzlarmin yolcu beraberinde memlekete ithaline mii- saade edilmis ve fazlasi hakinda hiikum konulmu$tur. Bu madde ecnebi tuzu hamil _ bulunup  Tiirkiye limanlarma sigmacak sefain hakkinda yapilacak muameleyi tarif maksadile konulmustur.  Madde: 28 — 1278 tarihli tuz talimatnamesinin 18 inci bendinde, metriik ve faal tuzlalar ile co- raklardan ve akar tuzlu su membalarmdan efrat tarafindan bila mezuniyet alman tuz ve tuzlu  maddelerle tezkeresiz naklolunan tuzlarm sirkat oldugu yazili oldugundan bu fiiller Temyiz anah- kemesince mali miriyi sirkat addedilerek bu gibimesailin ihtisas mahkemeleri salahiyeti haricnde  olduguna karar verilmi^tir. Bu $ekil kagakgilik kanunile istihdaf olunan gayeye uygun olmadi- gindan mehakim ve memurlarca her turlu tereddiit ve istibahi izale ve kanunda yazili tuza mii- teallik ka§ak vakalarmm ihtisas mahkemelrince tatbikim temin igin bu maddenin ayrica vazma  liizum gorulmu§tur.  Madde: 29 — Kanunda yazili memnuiyet ve mecburiyetlere riayet edilmesini temin zmminda  bu maddenin ilavesine liizum gorulmustur.  Madde : 30 - 31 — Para cezalarmm sureti tahsilini tarif etmektedir.  Besinci fasil  Tuz fireleri ve miiteferrik hukiimler  Madde : 32 — Firelerin mahsubu igin yapilacak muamelenin kanunla teyidi icap ettiginden bu  maddenin tanzimi muvafik gorulmustiir.  Madde : 33 — Tuz fiatlerinin yiikselmemesi ve halkm miibrem olan tuz ihtiyacjari kolaylikla ve  ucuz olarak temin edilebilmeleri maksadile ibu maddenin vazma liizum goriilmustiir.  Madde : 34 — Bu maddenin esasi 2101 numarali kanunla kabul edildigi cihetle ayrrica esbabi mu- eibe dercine liizum goriilmemistir.  Madde : 35 — Toptan tuz islerile istigal edenlerin muamelelerinin kontrolii ka§ak<jilik ve sarfiyat  noktalanndan zaruri oldugu cihetle bu maddenin vazma liizum gorulmustiir.  ( S. Sayisi; 11),  - 1 2 - Giimriik ve inhisarlar enciimeni mazbatasi  T. B, M. M.  0. 1. Emumeni 18-XI-1935  Karar No. 6  Esas No. 1/47  Yiiksek Reislige  Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirla- nan ve lera Vekilleri Heyetinin 17-VI-1934  tarihli to|>lantisinda Yiice Meclise arzi karar- lastinlarak Basvekilligin 22-VI-1934 tarih ve  6/1001 sayili tezkeresile gonderilen kanun la- yihasi yeni devre te^ekkiilii yiiziinden ikinci de- fa 13 - I I I -1935 tarihinde Yiiksek Reislikten  enciimenimize havale edilmekle Giimriik ve in- hisarlar vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum  miidiirliitii namina Tuz kismi miidurii Cavid  Ekin hazir olduklari halde okundu ve geregi go- riisiildii:  Yarim asin miitecaviz bir zaman ewel tan- zim edilmis olan ve buna bir <jok zeyiller ve  miiteferrik iradeler inzimam etmis. bulunan bu  gun tiikmii cari 1278 tarihli tuz talimatna- mesinin mevcud hiikiimleri hali hazir ihtiyaci  tatmin etmedigi cihetle tatbikatm verdigi neti- celere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyacjari- na uygun yeni hiikiimler koymak ve diger  taraftan mevcud hiikiimleri birlestirmek esasi- na istinad eden Hiikumetin mucib sebebleri  enciimenimizce de kabul edilerek ve kanun layi- hasmin Meclise tebliginden sonra meriyete gi- ren 2752 sayili tuz fiatinin 3 kurusa indirilme- sine dair kanun dahi nazari itibare almarak  a^agida yazacagimiz mucib sebeblerle bazi me- vad tadil edilmis ve kanun layihasi kabul olun- mustur.  Madde 1 : Her ne sekilde olursa olsun mem- leket dahilinde tuz istihsali inhisar altinda bu- lunduguna gore hilafinda hareket edenlerin  kaQakgilik yapmis olacagi tabii oldugundan ve  faillerinin ona gore tecziye edilmesi lazim bu- lundugundan sirkat telakkisi gibi her hangi  bir i^tihada mahal birakmamak iizere ve ka- §akQiligft karsi diger inhisar maddelerinde tat- bik edilmekte olan hiikiimlerin miiessiriyeti de  nazari itibare almarak vekilin esnayi miizake- rede vaki teklifine bilistirak bu gibiler hakkin- da 1918 numarali kanun hiikiimlerinin tatbiki  yolundaki ikinci fikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmi^tir.  Madde 2 : % on klorsodyom nisbeti pek az  goriildiigiinden boyle bir maddenin daha 50k  toprak addedilmesi telakki olundugundan bu  nisbetin % yirmiye cjkarilmasi suretile madde  tadilen kabul olunnra§tur.  Madde 3 : Hiikumetin 3 ncii maddesi aynen  kabul olunmn§tur.  Madde 4 : 2752 sayili kanuna nazaran tes- bit edilen tuz fiatma gore maddede tashihat  yapilmi§trr.  Madde 5 : Hiikumetin kanun layihasmi tek- lifi sirasinda 2757 sayili kanun gikmamis. idi.  Binaenaleyh Hiikumet bu maddede tuz fiatini  6 kuru§ olarak nazari itibare almi§ ve 20 para- ya kadar olan kesirleri vahide irca etmegi dii- §iinerek bu maddeyi teklif etmi§tir; halbuki  bilahare tuz fiati 3 kuru§a indirildigine gore 20  paraya kadar olan kesrin nazari itibare almma- masi ve fazlasmin kuru§a iblagi bazan miisteh- likin ve bazan Hazinenin zararmi mucib ola- cagi gibi 20 paranin 3 kuru§a olan nisbeti de  fazla bir mahiyet arzedeceginden vekille dahi  mutabik kalmarak 5 paraya kadar olan kesirle- rin kaldirilmasi 5 para ve fazlasmin on paraya  Qikrilmasi suretile bu madde kabul edilmi§tir.  Ikinci fikra ayrica altmci madde olarak ya- zildigindan bu, maddeden tayyedilmi§tir. Bun- dan bagka 8 nci maddede de Hiikumetin teklif  ettigi iki §iktan birincisi olan; memleketin bazi  mintakalarmda ucuz tuz sattirabilmek iQin di- ger mmtakalarda fiati arttirmaga Giimriik ve  inhisarlar vekaletinin salahiyet almasim tuz fi- atlari yari yariya ucuzlatilmi§ bulunduguna  gore kabuliine mahal goriilememis, ve ikinci §ik  olan muayyen mmakalardaki fiatlarm birle§ti- rilmesine aid teklifin ve bu madde ile alakasi  derpis. edilerek son fikra yazilmigtir.  Madde 6 : Yukanda izah ettigimiz veghile  Hiikumetin be§inci maddesinin son fikrasi 6 nci  madde olarak yazilmi§tir.  Madde 7 : Hiikumetin altmci maddesi ka- (S. Sayia ; 11 \
Sayfa 13 -
- 1 2 - Giimriik ve inhisarlar enciimeni mazbatasi  T. B, M. M.  0. 1. Emumeni 18-XI-1935  Karar No. 6  Esas No. 1/47  Yiiksek Reislige  Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirla- nan ve lera Vekilleri Heyetinin 17-VI-1934  tarihli to|>lantisinda Yiice Meclise arzi karar- lastinlarak Basvekilligin 22-VI-1934 tarih ve  6/1001 sayili tezkeresile gonderilen kanun la- yihasi yeni devre te^ekkiilii yiiziinden ikinci de- fa 13 - I I I -1935 tarihinde Yiiksek Reislikten  enciimenimize havale edilmekle Giimriik ve in- hisarlar vekili Rana Tarhan ve Inhisarlar umum  miidiirliitii namina Tuz kismi miidurii Cavid  Ekin hazir olduklari halde okundu ve geregi go- riisiildii:  Yarim asin miitecaviz bir zaman ewel tan- zim edilmis olan ve buna bir <jok zeyiller ve  miiteferrik iradeler inzimam etmis. bulunan bu  gun tiikmii cari 1278 tarihli tuz talimatna- mesinin mevcud hiikiimleri hali hazir ihtiyaci  tatmin etmedigi cihetle tatbikatm verdigi neti- celere gore bir taraftan bu giiniin ihtiyacjari- na uygun yeni hiikiimler koymak ve diger  taraftan mevcud hiikiimleri birlestirmek esasi- na istinad eden Hiikumetin mucib sebebleri  enciimenimizce de kabul edilerek ve kanun layi- hasmin Meclise tebliginden sonra meriyete gi- ren 2752 sayili tuz fiatinin 3 kurusa indirilme- sine dair kanun dahi nazari itibare almarak  a^agida yazacagimiz mucib sebeblerle bazi me- vad tadil edilmis ve kanun layihasi kabul olun- mustur.  Madde 1 : Her ne sekilde olursa olsun mem- leket dahilinde tuz istihsali inhisar altinda bu- lunduguna gore hilafinda hareket edenlerin  kaQakgilik yapmis olacagi tabii oldugundan ve  faillerinin ona gore tecziye edilmesi lazim bu- lundugundan sirkat telakkisi gibi her hangi  bir i^tihada mahal birakmamak iizere ve ka- §akQiligft karsi diger inhisar maddelerinde tat- bik edilmekte olan hiikiimlerin miiessiriyeti de  nazari itibare almarak vekilin esnayi miizake- rede vaki teklifine bilistirak bu gibiler hakkin- da 1918 numarali kanun hiikiimlerinin tatbiki  yolundaki ikinci fikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmi^tir.  Madde 2 : % on klorsodyom nisbeti pek az  goriildiigiinden boyle bir maddenin daha 50k  toprak addedilmesi telakki olundugundan bu  nisbetin % yirmiye cjkarilmasi suretile madde  tadilen kabul olunnra§tur.  Madde 3 : Hiikumetin 3 ncii maddesi aynen  kabul olunmn§tur.  Madde 4 : 2752 sayili kanuna nazaran tes- bit edilen tuz fiatma gore maddede tashihat  yapilmi§trr.  Madde 5 : Hiikumetin kanun layihasmi tek- lifi sirasinda 2757 sayili kanun gikmamis. idi.  Binaenaleyh Hiikumet bu maddede tuz fiatini  6 kuru§ olarak nazari itibare almi§ ve 20 para- ya kadar olan kesirleri vahide irca etmegi dii- §iinerek bu maddeyi teklif etmi§tir; halbuki  bilahare tuz fiati 3 kuru§a indirildigine gore 20  paraya kadar olan kesrin nazari itibare almma- masi ve fazlasmin kuru§a iblagi bazan miisteh- likin ve bazan Hazinenin zararmi mucib ola- cagi gibi 20 paranin 3 kuru§a olan nisbeti de  fazla bir mahiyet arzedeceginden vekille dahi  mutabik kalmarak 5 paraya kadar olan kesirle- rin kaldirilmasi 5 para ve fazlasmin on paraya  Qikrilmasi suretile bu madde kabul edilmi§tir.  Ikinci fikra ayrica altmci madde olarak ya- zildigindan bu, maddeden tayyedilmi§tir. Bun- dan bagka 8 nci maddede de Hiikumetin teklif  ettigi iki §iktan birincisi olan; memleketin bazi  mintakalarmda ucuz tuz sattirabilmek iQin di- ger mmtakalarda fiati arttirmaga Giimriik ve  inhisarlar vekaletinin salahiyet almasim tuz fi- atlari yari yariya ucuzlatilmi§ bulunduguna  gore kabuliine mahal goriilememis, ve ikinci §ik  olan muayyen mmakalardaki fiatlarm birle§ti- rilmesine aid teklifin ve bu madde ile alakasi  derpis. edilerek son fikra yazilmigtir.  Madde 6 : Yukanda izah ettigimiz veghile  Hiikumetin be§inci maddesinin son fikrasi 6 nci  madde olarak yazilmi§tir.  Madde 7 : Hiikumetin altmci maddesi ka- (S. Sayia ; 11 \  - 1 3 - bul edilerek yedinci madde yazilmi§tir.  Madde 8 : Hiikumetin teklif etmis oldugu  mevzubahs madde 2752 sayili kanunun nesrin- den evvel oldugundan sanayide ve dabaklikta  kullanilan tuzlar igin 3 kurus geri verilmesi  $ekilde yazilmi§sa da halen tuziarda esas fiat  3 kurus olduguna gore debakat ve sanayi ieab  ve vaziyetleri nazari itibare almarak ancak 60  paraya kadar geri verilmesinin Gumriik ve in- hisarlar vekaletile, Iktisad vekaletinin miistere- ken tayin ve takdirine terkedilmesi muvafik gd- riilmus ve madde bu esasi istihdaf ederek tadi- len sekizinci madde olarak tedvin edilmistir.  Madde 9 : 2752 sayili kanunda mevcud hii- me gore yazilmistir.  Madde 10 : Hiikumetin (11) nci maddesi ay- nen kabul edilerek (15) nci madde olarak ya- zilmistir.  Madde 11 : Hiikumetin (10) ncu maddesi  aynen kabul edilerek (11) nci madde olarak ya- zilmistir.  Madde 12 : Hiikumetin teklif ettigi 12 nci  maddede yalniz tuziarda 25 kilodan ve ambar- larda da 50 kilodan asagi tuz satilmamasi yazil- maktadrr. Halka suhulet noktai nazarcndan  enciimence her iki mahade de 25 kilo esas kabul  edilmistir. Bir de kapali kaplarda satilan tuzla- n n miktari muhtelif bulundugundan bu sartlar- da da yirmi bes kiloluk satis mecburiyetinin tat- bik manasi anlasilmamasi igin kapali kaplarin  boliinemeyecegi tavzih edilerek madde tadilen  yazilmistir.  Madde 13 : Ibare tashihile Hiikumetin tek- lifi kabul edilmistir.  Madde 14 : Kanun layihasmm miizakeresi  esnasinda vekil; Hiikumetin bunca fedakarlik  yaparak tuz fiatinin indirilesinden halkin geregi  gibi miistefit olmasi igin ihtikarla pahali tuz  satmasmin oniinu. almak liizumunu isaret et- mis ve tuz satisi serbest oldugundan bu  sebeble de Inhisarlar idaresinin memleketin  her tarafmda ambar bulundurmasma liizum  ve imkan olmadigindan ihtikarm oniine geg- mek igin belediyelere vazife tahmili ve miieyyi- de vazi diisiincesile isbu maddeyi teklif etmis- tir. Bu diisunceler yerinde goriilerek madde  enciimence ilave suretile tedvin edilmistir.  Madde 15 : Hiikumetin 14 ncu maddesi asa- gidaki maddelerde temas edilecegi iizere kara  ve deniz igin ayri ayri hiikmii kabul edilme- diginden bu kelimelerin tayyi ile 15 nci mad- de olarak yazilmistir.  Madde 16 : Hiikumetin 15 nci maddesinde  bazi ibare diizeltilmeleri yapilmis ve 16 nci mad- de olarak yazilmistir.  Madde 17 : Hiikumetin 16 nci maddesi 17  nci madde olarak aynen kabul edilmistir.  Madde 18 : Hiikumetin 17 nci madesi asa- giki maddede yazildigi gibi - deniz veya kara - kelimelerinin tayyi ile aynen ve 18 nci madde  olarak kabul edilmistir.  Madde 19 : Kara ve deniz igin ayri hukiim- ler konmasma enciimen liizum gormediginden  bu kelimeler kaldinlarak Hiikumetin 18 nci mad- desi kabul edilmis ve 19 ncu madde olarak ya- zilmistir.  Hiikumetin 19 ncu madesi, muhiir veya eti- keti havi kapali kaplarda tuz nakliyatinin in- delicab tezkereye tabi tutulmamasi igin Inhisar- lar umum miidiirliigiine salahiyet verilmesini  tazammun etmektedir. Enciimenimiz tuz zuru- funun guval olmasina gore ve bunlann goriile- miyecek her hangi bir tarafindan agilarak bo- §altildiktan sonra kagak tuzlar icin miikerrer  surette istimal edilebileceklerini mumkiinattan  gordiigiinden bu mahzuru izale eden nakliye tez- kerelerinin kaldirilmasini muvafik bulmamis ve  19 ncu maddeyi kabul etmemistir.  Madde 20 : Hiikumetin 20 nci maddesi yine  maksadi temin otmek iizere kisaltilarak kabul  edilmistir.  Madde 21 : Hiikumetin teklif ettigi bu mad- de tezkeresi kaybolan tuzlann gerek mahallin- den sorulmasi neticesine ve gerek kanuni mer- cilerden alinacak hiikme kadar muhafaza mas- rafi tuzun sahib ve nakiline tahmil etmektedir.  Kagak oldugunda tereddiid hasil olan veyahud  kanuni mercilerden alinan hiikiimde kagak ol- dugu tahakkuk eden tuzlann emri muhafazasi  esasen idareye aid olmasina ve kagakgilik ciir- mii igin kafi ceza miieyyideleri konulmasma bi- naen bu sekilde tutulan tuzlarm muhafaza mas- raflannin sahib ve nakillerine tahmili muvafiki  muadelet goriilemediginden o fikranin tayyi ile  ve miiehhir kanunla tuz fiati 3 kurusa indiril- digi nazari itibare almarak beher kilo tuz igin  Hiikumetge teklif olunan 20 kurus 10 kurusa  indirilmek suretile madde tadilen yazilmistir.  Madde 22 : Kagak tuzlar musadereye tabi  olduguna gore bunun emriimuhafazasi ve Inhi- (S, Sayisi: I i i
Sayfa 14 -
- 1 3 - bul edilerek yedinci madde yazilmi§tir.  Madde 8 : Hiikumetin teklif etmis oldugu  mevzubahs madde 2752 sayili kanunun nesrin- den evvel oldugundan sanayide ve dabaklikta  kullanilan tuzlar igin 3 kurus geri verilmesi  $ekilde yazilmi§sa da halen tuziarda esas fiat  3 kurus olduguna gore debakat ve sanayi ieab  ve vaziyetleri nazari itibare almarak ancak 60  paraya kadar geri verilmesinin Gumriik ve in- hisarlar vekaletile, Iktisad vekaletinin miistere- ken tayin ve takdirine terkedilmesi muvafik gd- riilmus ve madde bu esasi istihdaf ederek tadi- len sekizinci madde olarak tedvin edilmistir.  Madde 9 : 2752 sayili kanunda mevcud hii- me gore yazilmistir.  Madde 10 : Hiikumetin (11) nci maddesi ay- nen kabul edilerek (15) nci madde olarak ya- zilmistir.  Madde 11 : Hiikumetin (10) ncu maddesi  aynen kabul edilerek (11) nci madde olarak ya- zilmistir.  Madde 12 : Hiikumetin teklif ettigi 12 nci  maddede yalniz tuziarda 25 kilodan ve ambar- larda da 50 kilodan asagi tuz satilmamasi yazil- maktadrr. Halka suhulet noktai nazarcndan  enciimence her iki mahade de 25 kilo esas kabul  edilmistir. Bir de kapali kaplarda satilan tuzla- n n miktari muhtelif bulundugundan bu sartlar- da da yirmi bes kiloluk satis mecburiyetinin tat- bik manasi anlasilmamasi igin kapali kaplarin  boliinemeyecegi tavzih edilerek madde tadilen  yazilmistir.  Madde 13 : Ibare tashihile Hiikumetin tek- lifi kabul edilmistir.  Madde 14 : Kanun layihasmm miizakeresi  esnasinda vekil; Hiikumetin bunca fedakarlik  yaparak tuz fiatinin indirilesinden halkin geregi  gibi miistefit olmasi igin ihtikarla pahali tuz  satmasmin oniinu. almak liizumunu isaret et- mis ve tuz satisi serbest oldugundan bu  sebeble de Inhisarlar idaresinin memleketin  her tarafmda ambar bulundurmasma liizum  ve imkan olmadigindan ihtikarm oniine geg- mek igin belediyelere vazife tahmili ve miieyyi- de vazi diisiincesile isbu maddeyi teklif etmis- tir. Bu diisunceler yerinde goriilerek madde  enciimence ilave suretile tedvin edilmistir.  Madde 15 : Hiikumetin 14 ncu maddesi asa- gidaki maddelerde temas edilecegi iizere kara  ve deniz igin ayri ayri hiikmii kabul edilme- diginden bu kelimelerin tayyi ile 15 nci mad- de olarak yazilmistir.  Madde 16 : Hiikumetin 15 nci maddesinde  bazi ibare diizeltilmeleri yapilmis ve 16 nci mad- de olarak yazilmistir.  Madde 17 : Hiikumetin 16 nci maddesi 17  nci madde olarak aynen kabul edilmistir.  Madde 18 : Hiikumetin 17 nci madesi asa- giki maddede yazildigi gibi - deniz veya kara - kelimelerinin tayyi ile aynen ve 18 nci madde  olarak kabul edilmistir.  Madde 19 : Kara ve deniz igin ayri hukiim- ler konmasma enciimen liizum gormediginden  bu kelimeler kaldinlarak Hiikumetin 18 nci mad- desi kabul edilmis ve 19 ncu madde olarak ya- zilmistir.  Hiikumetin 19 ncu madesi, muhiir veya eti- keti havi kapali kaplarda tuz nakliyatinin in- delicab tezkereye tabi tutulmamasi igin Inhisar- lar umum miidiirliigiine salahiyet verilmesini  tazammun etmektedir. Enciimenimiz tuz zuru- funun guval olmasina gore ve bunlann goriile- miyecek her hangi bir tarafindan agilarak bo- §altildiktan sonra kagak tuzlar icin miikerrer  surette istimal edilebileceklerini mumkiinattan  gordiigiinden bu mahzuru izale eden nakliye tez- kerelerinin kaldirilmasini muvafik bulmamis ve  19 ncu maddeyi kabul etmemistir.  Madde 20 : Hiikumetin 20 nci maddesi yine  maksadi temin otmek iizere kisaltilarak kabul  edilmistir.  Madde 21 : Hiikumetin teklif ettigi bu mad- de tezkeresi kaybolan tuzlann gerek mahallin- den sorulmasi neticesine ve gerek kanuni mer- cilerden alinacak hiikme kadar muhafaza mas- rafi tuzun sahib ve nakiline tahmil etmektedir.  Kagak oldugunda tereddiid hasil olan veyahud  kanuni mercilerden alinan hiikiimde kagak ol- dugu tahakkuk eden tuzlann emri muhafazasi  esasen idareye aid olmasina ve kagakgilik ciir- mii igin kafi ceza miieyyideleri konulmasma bi- naen bu sekilde tutulan tuzlarm muhafaza mas- raflannin sahib ve nakillerine tahmili muvafiki  muadelet goriilemediginden o fikranin tayyi ile  ve miiehhir kanunla tuz fiati 3 kurusa indiril- digi nazari itibare almarak beher kilo tuz igin  Hiikumetge teklif olunan 20 kurus 10 kurusa  indirilmek suretile madde tadilen yazilmistir.  Madde 22 : Kagak tuzlar musadereye tabi  olduguna gore bunun emriimuhafazasi ve Inhi- (S, Sayisi: I i i  ) ^ ' - sar idaresinin bulundugu yere nakli igin sahib  veya nakiline ve ihtiyar meelisine ayrica mas- raf ve kiilfet tahmili muvafik gorulmediginden  Hukumetin teklif ettigi maddenin son fikrasi  tayyedilerek ve bazi kelime degisikliklerile mad- de tadilen yazilmistir.  Madde 23 : Yukanda temas edildigi iizere  kilo basma 20 kuru§ teklif olunan para eezasi  10 kuru§a indirilmek suretile ve (agir) keli- mesi kaldirilmak suretile tadil olunmustur.  Madde 24 : Hiikumetin 24 neii maddesi ay- nen kabul edilmistir.  Hiikumetin teklif ettigi 25 nei madde ka- rada ve denizde ayri ayri hiikme liizum goriil- medigi i§in kabul edilmemi§tir.  Madde 25 : Hiikumetin teklifi topraklann  ve kayalarm muhtevi bulundugu klorsodyom  nisbeti ytizde yirmiye Qikarilmak suretile ka- bul olunmujjtur.  Madde 26 : Hiikumetin 27 nei maddesi ay- nen kabul edilerek 26 nei madde olarak yazil- mi§tir.  Madde 27 : Hiikumetin 28 nei maddesi ic,in- deki madde numaralan icabina gore degi§tiril- mek suretile kabul edilmis. ve 27 nei madde ola- rak yazilmi§tir.  Madde 28 : Tuzun baligi biiyiik bir yekun  te§kil etmediginden asgari ceza miktarini tenzil  edebilmek igin Hiikumetin teklif ettigi 29 ncu  maddedeki (5 liradan) tabiri kaldinlarak mad- de tadilen ve 28 nei madde olarak yazilmi§tir.  Madde 39 : Hiikumetin 30 ncu maddesi ay- nen kabul edilmi§ ve 29 ncu madde olarak ya- zilmi§tir.  Madde 30 : Hiikumetin 31 nei maddesi para  cezalan i§in atfettigi kanunun maddesi de tas- rih edilmek suretile tadilen ve 30 ncu madde  olarak kabul edilmi§tir.  Madde 31 : Hiikumetin 32 nei maddesi ufak  tadilatla ve 31 nei madde olarak kabul olun- mu§tur.  Madde 32 : Hiikumetin 33 ncii maddesinde  i§bu 32 nei maddedeki «201 kiloya kadar olan  tezkere ve beyannamelerden damga resmi  aranmaz* fikrasi yoktur. Ancak vekil maddenin  esnayi miizakeresinde bu fikranin tuz bedel ba- liginin esasen biiyiik bir yekun tutmadigini i§a- ret ederek ilavesini tetkik etmig ve kamin hak- kmda Maliye vekaletinin miitaleasi almdigi za- man bu vekaletin tezkere ve beyannamelerden  damga resmi aranmamasmi kabul ettigi ve an- cak 200 kilodan fazla muameleler ticari mak- sada matuf olacagi ic,in yalniz bunlardan damga  resmi alinmasi icap edeeegi miitaleasinda bukun- dugu enciimence agizdan ahman iaahattan anlasil- mi§ oknakla isbu f ikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmistir.  Madde 33 : Hiikumetin teklif ettigi 34 neii  maddede mevzubahs ihrac, maddeleri arasina  barsagm da ilave edilmesi ve memleket dahilin- de sarfedilen baliklar igin de balikgilik senayi- inin inMsaf ini temin bakimindan prim nazari iti- bare alinmasi vekil tarafindan teklif oluinimuij ve  bu teklif enciimence yerinde goriilerek madde  tadilen kabul edilmi§ ve 6 kurus esas iizerinden  tesbit edilen prim miktari 3 kuru§ esasina gore  degi§tirilerek madde tadilen yazilmistir.  Madde 34 : Hiikumetin 35 nei maddesi 34 ncii  madde olarakkabul edilmi§tir.  Madde 35 : Hiikumetin 36 nei maddesi 35 nei  madde olarak aynen kabul olunm.us.tur.  Madde 36 : Hiikumetin 37 nei maddesi tadi- len kabul olunmu§ ve 36 nei madde olarak ya- zilmistir.  Madde 37 : Hiikumetin 38 nei maddesi 37 nei  madde olarak yazilmistir.  Madde 38 : Hiikumetin 39 ncu maddesi 38 nei  madde olarak yazilmistir.  Madde 39 : Hiikumetin 40 nei maddesi 39 nei;  madde olarak yazilmistir.  Havalesi mucibince Iktisad enciimenine ve- rilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu.  Gii. ve In. E. Reisi N. M. M. Katib  M. M.  Istanbul Istanbul Sinop  #. TJraz $. Vraz H. Orugoglu  aydm Bolu Eski^ehir  N. Kohtepe Dr. E. Suda Ozdamar  Trabzon Samsun  Dr. Eyiboglu Memed Gune$dogdu  (&..$apu: 11)
Sayfa 15 -
) ^ ' - sar idaresinin bulundugu yere nakli igin sahib  veya nakiline ve ihtiyar meelisine ayrica mas- raf ve kiilfet tahmili muvafik gorulmediginden  Hukumetin teklif ettigi maddenin son fikrasi  tayyedilerek ve bazi kelime degisikliklerile mad- de tadilen yazilmistir.  Madde 23 : Yukanda temas edildigi iizere  kilo basma 20 kuru§ teklif olunan para eezasi  10 kuru§a indirilmek suretile ve (agir) keli- mesi kaldirilmak suretile tadil olunmustur.  Madde 24 : Hiikumetin 24 neii maddesi ay- nen kabul edilmistir.  Hiikumetin teklif ettigi 25 nei madde ka- rada ve denizde ayri ayri hiikme liizum goriil- medigi i§in kabul edilmemi§tir.  Madde 25 : Hiikumetin teklifi topraklann  ve kayalarm muhtevi bulundugu klorsodyom  nisbeti ytizde yirmiye Qikarilmak suretile ka- bul olunmujjtur.  Madde 26 : Hiikumetin 27 nei maddesi ay- nen kabul edilerek 26 nei madde olarak yazil- mi§tir.  Madde 27 : Hiikumetin 28 nei maddesi ic,in- deki madde numaralan icabina gore degi§tiril- mek suretile kabul edilmis. ve 27 nei madde ola- rak yazilmi§tir.  Madde 28 : Tuzun baligi biiyiik bir yekun  te§kil etmediginden asgari ceza miktarini tenzil  edebilmek igin Hiikumetin teklif ettigi 29 ncu  maddedeki (5 liradan) tabiri kaldinlarak mad- de tadilen ve 28 nei madde olarak yazilmi§tir.  Madde 39 : Hiikumetin 30 ncu maddesi ay- nen kabul edilmi§ ve 29 ncu madde olarak ya- zilmi§tir.  Madde 30 : Hiikumetin 31 nei maddesi para  cezalan i§in atfettigi kanunun maddesi de tas- rih edilmek suretile tadilen ve 30 ncu madde  olarak kabul edilmi§tir.  Madde 31 : Hiikumetin 32 nei maddesi ufak  tadilatla ve 31 nei madde olarak kabul olun- mu§tur.  Madde 32 : Hiikumetin 33 ncii maddesinde  i§bu 32 nei maddedeki «201 kiloya kadar olan  tezkere ve beyannamelerden damga resmi  aranmaz* fikrasi yoktur. Ancak vekil maddenin  esnayi miizakeresinde bu fikranin tuz bedel ba- liginin esasen biiyiik bir yekun tutmadigini i§a- ret ederek ilavesini tetkik etmig ve kamin hak- kmda Maliye vekaletinin miitaleasi almdigi za- man bu vekaletin tezkere ve beyannamelerden  damga resmi aranmamasmi kabul ettigi ve an- cak 200 kilodan fazla muameleler ticari mak- sada matuf olacagi ic,in yalniz bunlardan damga  resmi alinmasi icap edeeegi miitaleasinda bukun- dugu enciimence agizdan ahman iaahattan anlasil- mi§ oknakla isbu f ikra ilave edilmek suretile mad- de tadilen yazilmistir.  Madde 33 : Hiikumetin teklif ettigi 34 neii  maddede mevzubahs ihrac, maddeleri arasina  barsagm da ilave edilmesi ve memleket dahilin- de sarfedilen baliklar igin de balikgilik senayi- inin inMsaf ini temin bakimindan prim nazari iti- bare alinmasi vekil tarafindan teklif oluinimuij ve  bu teklif enciimence yerinde goriilerek madde  tadilen kabul edilmi§ ve 6 kurus esas iizerinden  tesbit edilen prim miktari 3 kuru§ esasina gore  degi§tirilerek madde tadilen yazilmistir.  Madde 34 : Hiikumetin 35 nei maddesi 34 ncii  madde olarakkabul edilmi§tir.  Madde 35 : Hiikumetin 36 nei maddesi 35 nei  madde olarak aynen kabul olunm.us.tur.  Madde 36 : Hiikumetin 37 nei maddesi tadi- len kabul olunmu§ ve 36 nei madde olarak ya- zilmistir.  Madde 37 : Hiikumetin 38 nei maddesi 37 nei  madde olarak yazilmistir.  Madde 38 : Hiikumetin 39 ncu maddesi 38 nei  madde olarak yazilmistir.  Madde 39 : Hiikumetin 40 nei maddesi 39 nei;  madde olarak yazilmistir.  Havalesi mucibince Iktisad enciimenine ve- rilmek iizere Yiiksek Reislige sunuldu.  Gii. ve In. E. Reisi N. M. M. Katib  M. M.  Istanbul Istanbul Sinop  #. TJraz $. Vraz H. Orugoglu  aydm Bolu Eski^ehir  N. Kohtepe Dr. E. Suda Ozdamar  Trabzon Samsun  Dr. Eyiboglu Memed Gune$dogdu  (&..$apu: 11)  — 15 —  tktisad encttmeni mazbatasi  T. B. M. M.  tktisad encumeni 10 - XII -1935  Karar No. 7  Esas No. 1/47  Yiiksek Reislige  Giimriik ve inhisarlar vekilliginee hazirla- nan ve tcra Vekilleri Heyetinin 17-IV-1934  tarihli toplantisinda Kamutaya sunulmasina  karar verilen tuz kanunu layihasi Giimriik ve  inhisarlar encumeni mazbatasile birlikte encii- menimize verilmekle Giimriik ve inhisarlar ve- kili ve Tuz inhisan umum miidurii hazir oldugu  halde tetkik ve miizakere olundu:  Layiha; tuz hakkinda bu giine kadar ne§- redilmis, bir Qok kanun; nizamname ve talimat  hukiimlerini bir araya topladigi gibi bu hukiim- lerin §imdiye kadar tatbikindan alman netice- lere gore ihtiyaca daha uygun yeni hukiimler  de ilave edilerek hazirlanmis, ve Kamutaya tek- lif edilmigtir.  Eneiimenimiz tuz hakkmdaki mevzuatin mii- teferrik bir vaziyetten kurtarilarak toplu ve  muntazam bir kanun haline konulmasini §ok  yerinde bulmu§ ve Giimriik ve inhisarlar encii- meninee tadilen hazirlanan §ekli miizakereye  esas tutarak maddelerde sebebleri a§agida ya- zili degi§iklikleri yaparak layihayi kabul et- mi§tir:  Madde 1 : Tuzun Devlet inhisarr altmda  oldugunu ifade eden madde olup birinci fikra- si ikinei maddedeki tarife dahil olmak itibarile  buradan tuzla su kaydinin Qikarilmasr suretile  kabul edilmi§tir. Ba§kasmm tuz cjkarmasinin  memnuiyetine dair olan ikinei fikra hukiim  itibarile muhafaza edilmi§ ve a§agidaki mad- delerdeki hiikiimlere i§aretten ibaret olan son  fikra liizumsuz telakki edilerek kaldirilmi§tir.  Madde 2 : tnhisara mevzu olan tuzu daha  vazih tarif etmi§ olmak icin birinci ve ikinei  fikralar birle§tirilmi§ ve son fikrada kezalik  ku<juk bir tavzih yapilmi§tir.  Madde 3 : Bu maddenin son fikrasmdaki  (tstimlak usuliine tevfikan menafii umumiye  namrna) ciimlesini (Umumi istimlak usuliine tev- fikan) §eklinde degi§tirilmi§j, diger kisimlan  aynen kabul olunmu§tur.  Madde 4 : Tuzlalarda tuzun kac, kurusa sa- tilacagma dair olan madde olup Hiikumetin  teklifinde ve Giimriik ve inhisarlar enciimeni- nin kabul ettigi sekilde istihsal yerinden miis- teri vesaitine teslim edilinceye kadar yapilan  masrafin tuz fiatine ilave edilecegini ifade eden  ciimle enciimenimizce vazih goriilmediginden  tadil edilmistir. Her tuzlada miisteri vesaitinin  tuz yiginlanna yanasmasi imkani olmadigi gi- bi bu gibi hallerde tuz fiatine ilave edilecek  kismin da yigindan miisteri vesaitine kadar ih- tiyar edilecek masrafin fevkinde olmamasi mat- lub oldugundan fikra hiikmii bu maksada gore  degistirilerek yeniden yazilmistrr.  Madde 5 : tnhisar ambarlarmda satilan tuz- ]arm fiatine aid hiikmii ihtiva etmekte olup  birinci fikrasi aynen kabul edilmistir. Ikinei  fikradaki kilo fiatinin hesab meselesinde en- eiimenimiz tuz fiatine zammedilecek kesrin tuz  gibi kilosu iic, kura$ olan bir malda on para  marja tabi tutulmasini tuzu halka ucuz yedir- mek maksadindan uzaklasmaga dogru bir ha- reket olarak gormiis ve bu masrafin hakiki  miktarinin iistiine Qikmasini teminen Qikacak  kesrin ancak santime irca suretile hesab edil- mesini maksada daha uygun gorerek fikrayi  ona gore degistirmistir. Muayyen bir mintaka- daki satis ambarlari fiatlerini birlestirmek sala- hiyetine dair olan son fikra layihada nakil  sartlarmm bir birine uygun olmasi gibi bir  kayid ilave edilmistir.  6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ncii maddeler aynen  kabul edilmistir.  Madde 14 : tnhisar am ban olmayan yerler- de tuz fiatinin saticilar tarafindan liizumsuz  arttirilmasmin oniine gegmek iizere icabmda  belediyelerin azami fiat tesbiti suretile miidaha- le etmelerine dair ahkami ihtiva eden bu mad- deyi eneiimenimiz de esas itibarile yerinde bul- mus ancak tayin edilecek fiatin alakadarlarca  evvelden bilinmesini de ticaret icablarma uy- gun bulundugundan maddede bu maksada go- re bazi tadilat yaptigi gibi fevkalade hallerde  ( S. Saynn : 11 )
Sayfa 16 -
— 15 —  tktisad encttmeni mazbatasi  T. B. M. M.  tktisad encumeni 10 - XII -1935  Karar No. 7  Esas No. 1/47  Yiiksek Reislige  Giimriik ve inhisarlar vekilliginee hazirla- nan ve tcra Vekilleri Heyetinin 17-IV-1934  tarihli toplantisinda Kamutaya sunulmasina  karar verilen tuz kanunu layihasi Giimriik ve  inhisarlar encumeni mazbatasile birlikte encii- menimize verilmekle Giimriik ve inhisarlar ve- kili ve Tuz inhisan umum miidurii hazir oldugu  halde tetkik ve miizakere olundu:  Layiha; tuz hakkinda bu giine kadar ne§- redilmis, bir Qok kanun; nizamname ve talimat  hukiimlerini bir araya topladigi gibi bu hukiim- lerin §imdiye kadar tatbikindan alman netice- lere gore ihtiyaca daha uygun yeni hukiimler  de ilave edilerek hazirlanmis, ve Kamutaya tek- lif edilmigtir.  Eneiimenimiz tuz hakkmdaki mevzuatin mii- teferrik bir vaziyetten kurtarilarak toplu ve  muntazam bir kanun haline konulmasini §ok  yerinde bulmu§ ve Giimriik ve inhisarlar encii- meninee tadilen hazirlanan §ekli miizakereye  esas tutarak maddelerde sebebleri a§agida ya- zili degi§iklikleri yaparak layihayi kabul et- mi§tir:  Madde 1 : Tuzun Devlet inhisarr altmda  oldugunu ifade eden madde olup birinci fikra- si ikinei maddedeki tarife dahil olmak itibarile  buradan tuzla su kaydinin Qikarilmasr suretile  kabul edilmi§tir. Ba§kasmm tuz cjkarmasinin  memnuiyetine dair olan ikinei fikra hukiim  itibarile muhafaza edilmi§ ve a§agidaki mad- delerdeki hiikiimlere i§aretten ibaret olan son  fikra liizumsuz telakki edilerek kaldirilmi§tir.  Madde 2 : tnhisara mevzu olan tuzu daha  vazih tarif etmi§ olmak icin birinci ve ikinei  fikralar birle§tirilmi§ ve son fikrada kezalik  ku<juk bir tavzih yapilmi§tir.  Madde 3 : Bu maddenin son fikrasmdaki  (tstimlak usuliine tevfikan menafii umumiye  namrna) ciimlesini (Umumi istimlak usuliine tev- fikan) §eklinde degi§tirilmi§j, diger kisimlan  aynen kabul olunmu§tur.  Madde 4 : Tuzlalarda tuzun kac, kurusa sa- tilacagma dair olan madde olup Hiikumetin  teklifinde ve Giimriik ve inhisarlar enciimeni- nin kabul ettigi sekilde istihsal yerinden miis- teri vesaitine teslim edilinceye kadar yapilan  masrafin tuz fiatine ilave edilecegini ifade eden  ciimle enciimenimizce vazih goriilmediginden  tadil edilmistir. Her tuzlada miisteri vesaitinin  tuz yiginlanna yanasmasi imkani olmadigi gi- bi bu gibi hallerde tuz fiatine ilave edilecek  kismin da yigindan miisteri vesaitine kadar ih- tiyar edilecek masrafin fevkinde olmamasi mat- lub oldugundan fikra hiikmii bu maksada gore  degistirilerek yeniden yazilmistrr.  Madde 5 : tnhisar ambarlarmda satilan tuz- ]arm fiatine aid hiikmii ihtiva etmekte olup  birinci fikrasi aynen kabul edilmistir. Ikinei  fikradaki kilo fiatinin hesab meselesinde en- eiimenimiz tuz fiatine zammedilecek kesrin tuz  gibi kilosu iic, kura$ olan bir malda on para  marja tabi tutulmasini tuzu halka ucuz yedir- mek maksadindan uzaklasmaga dogru bir ha- reket olarak gormiis ve bu masrafin hakiki  miktarinin iistiine Qikmasini teminen Qikacak  kesrin ancak santime irca suretile hesab edil- mesini maksada daha uygun gorerek fikrayi  ona gore degistirmistir. Muayyen bir mintaka- daki satis ambarlari fiatlerini birlestirmek sala- hiyetine dair olan son fikra layihada nakil  sartlarmm bir birine uygun olmasi gibi bir  kayid ilave edilmistir.  6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ncii maddeler aynen  kabul edilmistir.  Madde 14 : tnhisar am ban olmayan yerler- de tuz fiatinin saticilar tarafindan liizumsuz  arttirilmasmin oniine gegmek iizere icabmda  belediyelerin azami fiat tesbiti suretile miidaha- le etmelerine dair ahkami ihtiva eden bu mad- deyi eneiimenimiz de esas itibarile yerinde bul- mus ancak tayin edilecek fiatin alakadarlarca  evvelden bilinmesini de ticaret icablarma uy- gun bulundugundan maddede bu maksada go- re bazi tadilat yaptigi gibi fevkalade hallerde  ( S. Saynn : 11 )  - 1 6  fiat ytikseltmege dair bir hukum ilave etmiij ve  belediyelerce ilan edilecek fiate muhalif hare- ket edenler hakkinda umumi hukiimlerin tatbi- ki kafi goriildugiinden hususi cezalardan bahis  fikralar kaldirilmistir.  Madde 15 : Tuz nakliyatinm bir tezkere ile  yapilmasi mecburiyetini koyan bu madde ka- (jakgiliga mani olmak kastile teklif edilmistir.  Tuz kaQakcjligr daha ziyade tuzlalar eivarinda  yapdmakta oldugundan maddeten kagakcjdik im- kani olmayan mahallerde bu mecburiyetin isti- mal edilmeyecegini encumenimiz tabii gordugiin- den tezkere ile tuz nakli mecburi kilinacak min- takalarin tayinini bir salahiyet olarak vekalete  vermegi i$in icablarina daha uygun gordiigu gi- bi belediye ve koy lmdudlari ic,indeki tuz nak- liyatindan tezkere aranmamasini teminen bir  fikra illve edilmis ve Inhisar idaresinin damga- sini veya sair bir alameti havi kapali kaplar- daki tuzlarin da nakil halinde tezkereden va- reste tutulmasmi tomin icin vekalete salahiyet  veren bir fikra eklenmistir.  Madde 16 : Ufak bazi tavzihatla aynen kabul  edilmistir.  Madde 17 'Aynen kabul edilmi^tir.  Madde 18 : 25 kilodan fazla satilan tuzlarin  belediye ve koy hududlari haricinde nakledile- bilmesi i§in bunlara esas nakliye tezkeresinden  ayrilmis bir tezkere verilmek. mecburiyetini ko- yan bu madde uzerinde encumenimiz uzun mii- nakasa ve tetkikatta bulunmustur. Bu mecburi- yet altma sokulmak istenen ckseriyet koylu si- nifi olup bunlar da sehirlere ve pazarlara hafta- nin muayyen bir guniinde gelir ve islerini sii- ratle gorerek ayni giinde geri donmek ister.  Bu vaziyette bir $ehirde tuz satan her hangi  bir taeirin her yirmi bes kilodan fazla sattigi  tuz ic.in ifraz tezkeresi cikartmasi maddeten  imkansiz bir hale girebilecek vaziyetler olabile- cegi gibi bu tezkereleri imza edenler in de bun- l a n asillarile karssilastirip kontrol edebilmeleri  miimkun goriilemediginden vekaletin tensib ede- cegi ijekil ve sartlar dahilinde tuz tacirlerinin  bir fatura vermesini ve bu faturanm tezkere huk- miinde tutulmasmi encumenimiz i§in icablarina  daha uygun bulmu^tur.  Madde 19 : Aynen kabul edilmi§tir.  Madde 20 : Muverritlerinde inhisar idaresi  bulunmayan yerlerde tuz nakliye tezkoi-esini  almakla miikellef tuulan te§ekkullerin bu tez- kereleri ne yapacaklan hakkmda bir hukum  konmadigmdan encumenimiz bunlarm da en  yakin inhisar idarelerine gonderilmeleri hak- kinda maddeye bir fikra ilavesini muvafik bul- mu§tur.  Madde 21 : 24 ncii maddeler aynen kabul  edilmi§tir. Yalniz yirmi ikinci maddedeki fire  miktari yiizde iigten be§e cjkarilmi§trr.  Madde 25 : Bu madde icjindeki tuzlu toprak  ve suya aid hiikumler kismen ikinci maddede  mevcud oldugundan buradan Qikarilmi§tir.  Madde 26 : Madde hukmii; giimriik kanu- nunun ana hukumlerine gore degi§tirilerek ka- bul edilmi§tir.  Madde 27 : Bu kanunun tatbiki noktasm- dan sue, te§kil eden fiiller hakkinda 1918 nu- marali kamm hukumlerinin tatbik edilecegine  dair olan birinci fikra bazi tashihatla kabul  edilmi§tir.  Madde 28 : Para cezasi almmasi icab eden  sucjar hakkindaki hukiimleri ihtiva eden madde  olup layihada bu fiillerin temas ettigi maddeler  sarahaten gosterilmediginden encumenimiz ceza  teknigi noktasmdar bu §ekli muvafik bulmami§  ve maddeyi bu esasa gore degistirerek yeniden  yazmistir. Bununla beraber layiha esasen Adliye  enoiimenine de havale edildiginden encumenimiz  gerek bu gerek diger ceza maddelerinin mezkur  enciimence tetkik edilecegini goz oniinde tuta- rak diger maddeleri aynen kabul etmi§tir.  Nizamnameye taalluk eden otuz yedinci  maddede encumenimiz bu nizamnamenin miim- kiin mertebe az zamanda ejkarilmasi arzusunu  izhar etmis. ve bunu teminen madde nihayeine  bir sene kaydinin ilavesini faydali bulmustur.  Ytiksek Reislige sunulur.  Ik. En. Reisi M. M. Katib  Tekirdag Giresun Nigde  ft. Keschir 1. Sdbuncu Br. R. FeridTalay  Aza Aza Aza  Konya Samsun Gumii§ane  H .Dikmen All Tunah Edib Tor  Aza Aza Aza  Mara§ Giresun Ankara  Kemal Kusun Muzaffer Kili7ig E. Demirel  Aza  Sinob  Y. Kemal Tengirsenlc  ( S . Sayjsi : 1 1 )
Sayfa 17 -
- 1 6  fiat ytikseltmege dair bir hukum ilave etmiij ve  belediyelerce ilan edilecek fiate muhalif hare- ket edenler hakkinda umumi hukiimlerin tatbi- ki kafi goriildugiinden hususi cezalardan bahis  fikralar kaldirilmistir.  Madde 15 : Tuz nakliyatinm bir tezkere ile  yapilmasi mecburiyetini koyan bu madde ka- (jakgiliga mani olmak kastile teklif edilmistir.  Tuz kaQakcjligr daha ziyade tuzlalar eivarinda  yapdmakta oldugundan maddeten kagakcjdik im- kani olmayan mahallerde bu mecburiyetin isti- mal edilmeyecegini encumenimiz tabii gordugiin- den tezkere ile tuz nakli mecburi kilinacak min- takalarin tayinini bir salahiyet olarak vekalete  vermegi i$in icablarina daha uygun gordiigu gi- bi belediye ve koy lmdudlari ic,indeki tuz nak- liyatindan tezkere aranmamasini teminen bir  fikra illve edilmis ve Inhisar idaresinin damga- sini veya sair bir alameti havi kapali kaplar- daki tuzlarin da nakil halinde tezkereden va- reste tutulmasmi tomin icin vekalete salahiyet  veren bir fikra eklenmistir.  Madde 16 : Ufak bazi tavzihatla aynen kabul  edilmistir.  Madde 17 'Aynen kabul edilmi^tir.  Madde 18 : 25 kilodan fazla satilan tuzlarin  belediye ve koy hududlari haricinde nakledile- bilmesi i§in bunlara esas nakliye tezkeresinden  ayrilmis bir tezkere verilmek. mecburiyetini ko- yan bu madde uzerinde encumenimiz uzun mii- nakasa ve tetkikatta bulunmustur. Bu mecburi- yet altma sokulmak istenen ckseriyet koylu si- nifi olup bunlar da sehirlere ve pazarlara hafta- nin muayyen bir guniinde gelir ve islerini sii- ratle gorerek ayni giinde geri donmek ister.  Bu vaziyette bir $ehirde tuz satan her hangi  bir taeirin her yirmi bes kilodan fazla sattigi  tuz ic.in ifraz tezkeresi cikartmasi maddeten  imkansiz bir hale girebilecek vaziyetler olabile- cegi gibi bu tezkereleri imza edenler in de bun- l a n asillarile karssilastirip kontrol edebilmeleri  miimkun goriilemediginden vekaletin tensib ede- cegi ijekil ve sartlar dahilinde tuz tacirlerinin  bir fatura vermesini ve bu faturanm tezkere huk- miinde tutulmasmi encumenimiz i§in icablarina  daha uygun bulmu^tur.  Madde 19 : Aynen kabul edilmi§tir.  Madde 20 : Muverritlerinde inhisar idaresi  bulunmayan yerlerde tuz nakliye tezkoi-esini  almakla miikellef tuulan te§ekkullerin bu tez- kereleri ne yapacaklan hakkmda bir hukum  konmadigmdan encumenimiz bunlarm da en  yakin inhisar idarelerine gonderilmeleri hak- kinda maddeye bir fikra ilavesini muvafik bul- mu§tur.  Madde 21 : 24 ncii maddeler aynen kabul  edilmi§tir. Yalniz yirmi ikinci maddedeki fire  miktari yiizde iigten be§e cjkarilmi§trr.  Madde 25 : Bu madde icjindeki tuzlu toprak  ve suya aid hiikumler kismen ikinci maddede  mevcud oldugundan buradan Qikarilmi§tir.  Madde 26 : Madde hukmii; giimriik kanu- nunun ana hukumlerine gore degi§tirilerek ka- bul edilmi§tir.  Madde 27 : Bu kanunun tatbiki noktasm- dan sue, te§kil eden fiiller hakkinda 1918 nu- marali kamm hukumlerinin tatbik edilecegine  dair olan birinci fikra bazi tashihatla kabul  edilmi§tir.  Madde 28 : Para cezasi almmasi icab eden  sucjar hakkindaki hukiimleri ihtiva eden madde  olup layihada bu fiillerin temas ettigi maddeler  sarahaten gosterilmediginden encumenimiz ceza  teknigi noktasmdar bu §ekli muvafik bulmami§  ve maddeyi bu esasa gore degistirerek yeniden  yazmistir. Bununla beraber layiha esasen Adliye  enoiimenine de havale edildiginden encumenimiz  gerek bu gerek diger ceza maddelerinin mezkur  enciimence tetkik edilecegini goz oniinde tuta- rak diger maddeleri aynen kabul etmi§tir.  Nizamnameye taalluk eden otuz yedinci  maddede encumenimiz bu nizamnamenin miim- kiin mertebe az zamanda ejkarilmasi arzusunu  izhar etmis. ve bunu teminen madde nihayeine  bir sene kaydinin ilavesini faydali bulmustur.  Ytiksek Reislige sunulur.  Ik. En. Reisi M. M. Katib  Tekirdag Giresun Nigde  ft. Keschir 1. Sdbuncu Br. R. FeridTalay  Aza Aza Aza  Konya Samsun Gumii§ane  H .Dikmen All Tunah Edib Tor  Aza Aza Aza  Mara§ Giresun Ankara  Kemal Kusun Muzaffer Kili7ig E. Demirel  Aza  Sinob  Y. Kemal Tengirsenlc  ( S . Sayjsi : 1 1 )  — 17 —  Eski§ehir  Dordiincii madde, tuzu 3 kuru§a indiren kanun  ve bundan ewelki kanunda ayrica bir masraf  alinacak dive hie bir hiikum olmadigmdan mas- raf namina almmis, paralar varsa kanunsuzdur  ve dordiincii madde bu suretle kabul edilirse  tuzu 3 kuru§a indiren kanunu tadildir.  Binaenaleyh kabul etmiyorum.  Bruin Sazak  Gazi Anteb  14 ncii maddedeki hiikiim belediye kanununa  taalluk eder emsali hiikiimlerle alienksizlik te§- kil edebilir. Boyle bir hiikiim konulacak ise, rae- sela §eker gibi diger ihtiyae. maddeleri de dii§ii- niilerek esasli konulmalidir.  Remzi Giires  Adliye enciimeni mazbatasi  T. B. M. M.  Adliye enciimeni  Karar No. 36  Esas No. 1/47  2 -IV - 1936  Yiiksek Banskanliga  Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan  ve Icra Vekilleri Heyetinin 17 - IV - 1934 tarihli  toplantisinda Yiiksek Meclise arzi kararlastm- lip Basvekaletin 22 - IV - 1934 tarih ve 6/1001  sayili tezkeresile gonderilen tuz kanunu layi- hasi Giimruk ve inhisarlar ve Iktisad enciimen- lerince okunduktan sonra bu enciimenlerin  mazbatalarile birlikte enciimenimize havale  edilmis olmakla Giimriik ve inhisarlar vekale'i  namina bu vekaletin Hukuk miisaviri ve tuz  inhisan miidiirii hazir olduklari halde goriisuldu  ve konusuldu.  Layihanm iki maksadi temin i^in hazirlan- digi anlasilmaktadir. Bunun birisi tuz hakkin- daki mevzuatimiz 1278 tarihli tuz talimatname- sine istinat etmekte olup zaman zaman bu tail- mat hiikumleri degstirilmis ve yen! icablara  gore de ayn kanurilar Qikarilmis olup simdi pek  miiteferrik bir halde bulunan bu mevzuati bir  araya toplamak; digeri de tuz inhisan hakkmda  yillarin verdigi tecriibelere gore yeniden fay- dali bazi hukiimler vazetmek.  Bu maksadlarm her ikisinin teminini gerekli  bulan enciimenimiz maddelerde yaptigi bazi dv- gisikliklerle layihayi kabule deger bulmustur.  Enciimenin yaptigi degisiklikler sunlardir:  1 - Layihanm birinci maddesinde (Mezun ve  salahiyetli olmaksizin tuz ihrac, ve istihsal etmek  kagakgiliktir) denilmektedir. Bu ifade tuz ih- rnci inhisarmm indelicap baskalarma da devre- dilebilecegi manasmi da vermektedir. Halbuki  tuz ihrac, ve istihsali munhasiran Devletin inhi- san altina konulmus olup icabinda bu inhisan  baskalarma da devredebilmek kastolunmadigma  gore boyle bir mana istihracma imkan veren  ifadeyi degistirmek lazim gelmis bunun yerine  (Baskalarmm tuz ihrac ve istihsal etmesi kagak- ciliktir) denilmistir.  Bundan sonra yapilan degisiklikler cezai hu- kiimler le miiteferrik hiikiim lerde oldu.  23 ncii maddede ka<jak(jilardan para cezasi  almaeagi kaydedilmis fakat bu cezanin agir  veya hafif oldugu isaret edilmemistir. Bu hal  tatbikatta alinacak paramn amrne para cezasi  mi yoksa hukuku sahsiye nevinden tazminat mi  oldugu yolunda tei'eddiidler uyandirabilecegi,  a J man paramn ise kanunen. memnu bir fili ir- tikab edenlere tatbik edileeek bir ceza oldugu- na gore mahiyeti ainnie pai*a cezasi oldugu ve  cezanin kacirilan tuz miktarmca arttirilmis ol- lnasi bu mahiyetini degistiremiyecegi diisiinule- rek bunun agir para cezasi oldugunun maddede  tasrihi liizumlu goriilmiis vc her kilo ve kiisu- halbuki uinumi ceza kanununa gore agir cezayi  tutarmm (100) kurustan noksana diisebilecegi  halbuki umumi ceza kanununa gore agir cezai  naktilerin asgari haddi (100) kurus oldugun- dan ahengi muhafaza maksadile (Kacirilan tuz  miktari ne olursa olsun alinacak ceza 100 kurus- tan eksik olamaz) seklinde maddeye ayn bir  ( S. Sayisi ; 11)
Sayfa 18 -
— 17 —  Eski§ehir  Dordiincii madde, tuzu 3 kuru§a indiren kanun  ve bundan ewelki kanunda ayrica bir masraf  alinacak dive hie bir hiikum olmadigmdan mas- raf namina almmis, paralar varsa kanunsuzdur  ve dordiincii madde bu suretle kabul edilirse  tuzu 3 kuru§a indiren kanunu tadildir.  Binaenaleyh kabul etmiyorum.  Bruin Sazak  Gazi Anteb  14 ncii maddedeki hiikiim belediye kanununa  taalluk eder emsali hiikiimlerle alienksizlik te§- kil edebilir. Boyle bir hiikiim konulacak ise, rae- sela §eker gibi diger ihtiyae. maddeleri de dii§ii- niilerek esasli konulmalidir.  Remzi Giires  Adliye enciimeni mazbatasi  T. B. M. M.  Adliye enciimeni  Karar No. 36  Esas No. 1/47  2 -IV - 1936  Yiiksek Banskanliga  Giimriik ve inhisarlar vekilligince hazirlanan  ve Icra Vekilleri Heyetinin 17 - IV - 1934 tarihli  toplantisinda Yiiksek Meclise arzi kararlastm- lip Basvekaletin 22 - IV - 1934 tarih ve 6/1001  sayili tezkeresile gonderilen tuz kanunu layi- hasi Giimruk ve inhisarlar ve Iktisad enciimen- lerince okunduktan sonra bu enciimenlerin  mazbatalarile birlikte enciimenimize havale  edilmis olmakla Giimriik ve inhisarlar vekale'i  namina bu vekaletin Hukuk miisaviri ve tuz  inhisan miidiirii hazir olduklari halde goriisuldu  ve konusuldu.  Layihanm iki maksadi temin i^in hazirlan- digi anlasilmaktadir. Bunun birisi tuz hakkin- daki mevzuatimiz 1278 tarihli tuz talimatname- sine istinat etmekte olup zaman zaman bu tail- mat hiikumleri degstirilmis ve yen! icablara  gore de ayn kanurilar Qikarilmis olup simdi pek  miiteferrik bir halde bulunan bu mevzuati bir  araya toplamak; digeri de tuz inhisan hakkmda  yillarin verdigi tecriibelere gore yeniden fay- dali bazi hukiimler vazetmek.  Bu maksadlarm her ikisinin teminini gerekli  bulan enciimenimiz maddelerde yaptigi bazi dv- gisikliklerle layihayi kabule deger bulmustur.  Enciimenin yaptigi degisiklikler sunlardir:  1 - Layihanm birinci maddesinde (Mezun ve  salahiyetli olmaksizin tuz ihrac, ve istihsal etmek  kagakgiliktir) denilmektedir. Bu ifade tuz ih- rnci inhisarmm indelicap baskalarma da devre- dilebilecegi manasmi da vermektedir. Halbuki  tuz ihrac, ve istihsali munhasiran Devletin inhi- san altina konulmus olup icabinda bu inhisan  baskalarma da devredebilmek kastolunmadigma  gore boyle bir mana istihracma imkan veren  ifadeyi degistirmek lazim gelmis bunun yerine  (Baskalarmm tuz ihrac ve istihsal etmesi kagak- ciliktir) denilmistir.  Bundan sonra yapilan degisiklikler cezai hu- kiimler le miiteferrik hiikiim lerde oldu.  23 ncii maddede ka<jak(jilardan para cezasi  almaeagi kaydedilmis fakat bu cezanin agir  veya hafif oldugu isaret edilmemistir. Bu hal  tatbikatta alinacak paramn amrne para cezasi  mi yoksa hukuku sahsiye nevinden tazminat mi  oldugu yolunda tei'eddiidler uyandirabilecegi,  a J man paramn ise kanunen. memnu bir fili ir- tikab edenlere tatbik edileeek bir ceza oldugu- na gore mahiyeti ainnie pai*a cezasi oldugu ve  cezanin kacirilan tuz miktarmca arttirilmis ol- lnasi bu mahiyetini degistiremiyecegi diisiinule- rek bunun agir para cezasi oldugunun maddede  tasrihi liizumlu goriilmiis vc her kilo ve kiisu- halbuki uinumi ceza kanununa gore agir cezayi  tutarmm (100) kurustan noksana diisebilecegi  halbuki umumi ceza kanununa gore agir cezai  naktilerin asgari haddi (100) kurus oldugun- dan ahengi muhafaza maksadile (Kacirilan tuz  miktari ne olursa olsun alinacak ceza 100 kurus- tan eksik olamaz) seklinde maddeye ayn bir  ( S. Sayisi ; 11)  — 18 —  hiikum daha eklenmesi icab etmistir.  Bu degisiklik ayni diisuncelerle 24 ncii mad- dede de yapildi.  27 nci maddede numaralari sayilan madde- ler arasinda 23 ncii madde de zikredilmis hal- buki bu maddede gosterileri kagakcjlik fiilleri  birer birer sayildiktan sonra o fiillere ceza tayin  eden 23 ncii maddenin ayrica burada zikr* ye- rinde olamiyacagmdan 23 ncii madde numarasi  metinden cjkarilarak bunun yerine ecnebi mem- leketlerden Tiirkiyeye tuz sokanlar hakkinda da- hi 1918 nmnarali kanun hukumlerinin tatbik  olunacagi isaret edilmistir.  Bu maddenin mlizakeresi sirasinda bu nevi  kac,akc,ilar hakkinda 1918 sayili kanun hiikmii  tatbik edilecegine gore o kanunun 25 nci mad- desi mucibinee 200 kiloya kadar ka^irilan tuz- lardan dolayi yalniz (20) lira para cezasi hiik- molunacagi halbuki maksad bu olmadigi bina- enaleyh maksadi temin i§in bu maddeye vuzuh  verilmesi istenilmis ise de 1918 sayili kanunun  25 nci maddesinde inhisara tabi kacak esyayi  istimal veya istihlak i^in nezdinde bulunduran- lardan (20) lira para cezasi alinauagi yazili olup  tuz ka§akQiligi yapanlari tuzu istimal veya istih- lak icjn nezdinde buluinduranlardan saymak  mumkttn olmayacagi ve bu gibiler hakkinda ka- <jakci muamelesi yapilarak 1918 sayili kanunun  25 nci maddesinin 2 nei fikrasi hukmii tatbik  edileeegi tabii goriilmekle keyfiyetin madde met- ninde ayrica yazilmasma liizuan goriilmemistir.  28 nci maddenin son fikrasma mukerrirler  igin miistakil hukiim konmus halbuM bunlar (25)  liraya kadar hafif para cezasrni miisitelzim suglar  oldugundan ve bu sucjardan birisi ayni sahrs ta- rafindan ikinci bir defa daha irtikap olunursa  keyfiyet miiseddit sebeb sayilarak hukmedilecek  ceza takdiri surette arttinlacagindan maddeye  mukerrirlik hakkinda ayri bir hiikiim vazi muva- fik goriilmemistir.  29 ncu madde olarak layihaya eklenen mad- de 24 ve 28 nci waddelerde yazili suelular hak- kinda verilecek cezanrn bidayeten mahkemeye  gitmeyerek 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci  maddelerinde yazili heyetler tarafindan veri- lebilmesini temin icjndir.  Layihanm 34 ncii maddesi ince tuz imal  etmek iizere acjlmis olan miiesseselere inhisar  idaresinden izin alma kiilfetini yiiklemektedir.  Bu izin verilmedgi takdirde muesseselerin kapa- nacagi, halbuki ince tuz imali isi nhisara aim - mak istenildigine gore mevcud bir muessesenin  islemesini izne tabi tutmanin dogru olmayacagi  diisiinulerek madde degistirilmis ve yenideii  yazilmistir.  Layihanrn 37 nci maddesi bu kanunun tat- bik suretini gosteren bir nizamname yapilaca- gini emretmektedir. Halbuki bu kanun tatbikat- ta muskiilat dogurmayacak derecede muhtemel  hadiseleri hiikme baglamis ve mahaza icra  kuweti isterse daima nizamname veya talimat  yapabileeegi tabii bulunmus, olmakla kanunun  tatbikini nizamname tanzimine baglamak muva- fik goriilmeyerek madde layihadan Qikarilmij^tir.  Enciimenimizce bu degisjkliklerle hazirlanan  ve kabul olunan layiha Maliye enciimenine tev- di buyurulmak iizere Yiiksek Baskanltga sunn*  lur.  Ad. En. Reisi  Corum  Miinir (Jagil  Aza  Antalya  T. Ancan  Aza  Koeaeli  Saldh Yargi  Aza  Bursa  Ahf Akguc  Aza  Manisa  lififik tnce  Bu M. M.  Trabzon  R. Karadeniz  Aza  Erzincan  A. Ftrat  Aza  Bahkesir  O. Niyazi Burcu  Aza  Koeaeli  Rat/ib Ahca  8  Katib  Trabzon  Aza,  Antalya  Numan  Aza  Konva  7?. Turd  Aza  Urfa  F. Kokbudal,  Aza  Bursa  . Fcrid Talay  ( a Sayrai : 11 )
Sayfa 19 -
— 18 —  hiikum daha eklenmesi icab etmistir.  Bu degisiklik ayni diisuncelerle 24 ncii mad- dede de yapildi.  27 nci maddede numaralari sayilan madde- ler arasinda 23 ncii madde de zikredilmis hal- buki bu maddede gosterileri kagakcjlik fiilleri  birer birer sayildiktan sonra o fiillere ceza tayin  eden 23 ncii maddenin ayrica burada zikr* ye- rinde olamiyacagmdan 23 ncii madde numarasi  metinden cjkarilarak bunun yerine ecnebi mem- leketlerden Tiirkiyeye tuz sokanlar hakkinda da- hi 1918 nmnarali kanun hukumlerinin tatbik  olunacagi isaret edilmistir.  Bu maddenin mlizakeresi sirasinda bu nevi  kac,akc,ilar hakkinda 1918 sayili kanun hiikmii  tatbik edilecegine gore o kanunun 25 nci mad- desi mucibinee 200 kiloya kadar ka^irilan tuz- lardan dolayi yalniz (20) lira para cezasi hiik- molunacagi halbuki maksad bu olmadigi bina- enaleyh maksadi temin i§in bu maddeye vuzuh  verilmesi istenilmis ise de 1918 sayili kanunun  25 nci maddesinde inhisara tabi kacak esyayi  istimal veya istihlak i^in nezdinde bulunduran- lardan (20) lira para cezasi alinauagi yazili olup  tuz ka§akQiligi yapanlari tuzu istimal veya istih- lak icjn nezdinde buluinduranlardan saymak  mumkttn olmayacagi ve bu gibiler hakkinda ka- <jakci muamelesi yapilarak 1918 sayili kanunun  25 nci maddesinin 2 nei fikrasi hukmii tatbik  edileeegi tabii goriilmekle keyfiyetin madde met- ninde ayrica yazilmasma liizuan goriilmemistir.  28 nci maddenin son fikrasma mukerrirler  igin miistakil hukiim konmus halbuM bunlar (25)  liraya kadar hafif para cezasrni miisitelzim suglar  oldugundan ve bu sucjardan birisi ayni sahrs ta- rafindan ikinci bir defa daha irtikap olunursa  keyfiyet miiseddit sebeb sayilarak hukmedilecek  ceza takdiri surette arttinlacagindan maddeye  mukerrirlik hakkinda ayri bir hiikiim vazi muva- fik goriilmemistir.  29 ncu madde olarak layihaya eklenen mad- de 24 ve 28 nci waddelerde yazili suelular hak- kinda verilecek cezanrn bidayeten mahkemeye  gitmeyerek 1701 sayili kanunun 69 ve 70 nci  maddelerinde yazili heyetler tarafindan veri- lebilmesini temin icjndir.  Layihanm 34 ncii maddesi ince tuz imal  etmek iizere acjlmis olan miiesseselere inhisar  idaresinden izin alma kiilfetini yiiklemektedir.  Bu izin verilmedgi takdirde muesseselerin kapa- nacagi, halbuki ince tuz imali isi nhisara aim - mak istenildigine gore mevcud bir muessesenin  islemesini izne tabi tutmanin dogru olmayacagi  diisiinulerek madde degistirilmis ve yenideii  yazilmistir.  Layihanrn 37 nci maddesi bu kanunun tat- bik suretini gosteren bir nizamname yapilaca- gini emretmektedir. Halbuki bu kanun tatbikat- ta muskiilat dogurmayacak derecede muhtemel  hadiseleri hiikme baglamis ve mahaza icra  kuweti isterse daima nizamname veya talimat  yapabileeegi tabii bulunmus, olmakla kanunun  tatbikini nizamname tanzimine baglamak muva- fik goriilmeyerek madde layihadan Qikarilmij^tir.  Enciimenimizce bu degisjkliklerle hazirlanan  ve kabul olunan layiha Maliye enciimenine tev- di buyurulmak iizere Yiiksek Baskanltga sunn*  lur.  Ad. En. Reisi  Corum  Miinir (Jagil  Aza  Antalya  T. Ancan  Aza  Koeaeli  Saldh Yargi  Aza  Bursa  Ahf Akguc  Aza  Manisa  lififik tnce  Bu M. M.  Trabzon  R. Karadeniz  Aza  Erzincan  A. Ftrat  Aza  Bahkesir  O. Niyazi Burcu  Aza  Koeaeli  Rat/ib Ahca  8  Katib  Trabzon  Aza,  Antalya  Numan  Aza  Konva  7?. Turd  Aza  Urfa  F. Kokbudal,  Aza  Bursa  . Fcrid Talay  ( a Sayrai : 11 )  « - 1 & - Maliye enciimeni mazbatasi  T. B. M. M.  Maliye encum&mi  Karar No. 72  Esas No. 1/47  30 -V-1936  Yiiksek Reislige  Basvekaletin 22 nisan 1934 tarihli ve 6/1001  sayili tezkeresile Biiyiik Meclise sunulan tuz  kanunu layihasi iktisad, Giimruk ve inhisarlar  ve Adliye eneiimenlerince miizakereden sonra  enciimenimize tevdi edilmekle Maliye ve Giim- riik ve inhiyarlar vekaletleri memurlari hazir  olduklan halde tetkik ve tuiizakere edildi.  Uzun yillardan beri yalniz istihsali Devlet  inhisarmda bulunan tuzun inhisar mahiyeti  uzerinde bir degisiklik yapilmamaktadir. La- yiha; bu mevzu uzerinde simdiye kadar dagi- nrk kalan hiikiimleri bir araya topladigi gibi  tuzun butiin yurdda gerek fiat ve gerek zaruri  ihtiyaci karsilama bakimmdan genisce yayilma- si ve istihlaki k-in yeni hiikiimleri de ic/ine al- mistir.  Devlet. inbisarlari arasmda en az masrat'la  oldukea miihim bir gelir getiren tuz inhisarinm  iyi islemesi bakiniiridan boyle bir layihanin ted- vini eneiimeniinizee (-ok yerinde goriilmustur.  llayvanlarimizin bol tuz yiyebilmesi i<;in Dev- let, milli ibtiyaejarm genisligine ragmen, tuz  fiat in i indirmistir. Ancak fazla istihlak to fiat  uzerinde biiyiik bir amil olmakla beraber tuzun  dagilisi ve her yerde satisi iizerinde de baska  kolayliklar yapmak icab eder. Layihadaki sala- hiyetlerle Inhisar idaresinin ileriki yillarda bu  fazlaligi temin edecegi umulabilir. Bu itibarla  da enciimenimiz layihanin tedvinini faydali bul- mustur.  Maddelerin miizakeresinde enciimenimiz Ad- liye encumeninin son tadilleri uzerinde bazj  maddelerde ufak degisiklikler yapmistir.  Dordiincii maddenin miizakeresinde tuzla- rin ambarlardan satisi dusiiniilimis, ancak ida- ri ve iktisadi sartlar mahallerine gore tetkik edi- lerek bunuu tatbiki friuvafik goriildugunden  maddeye (Idare liizum gdrdugii tuzlalarda am- bar a,Qar) fikrasi eklenmistir,  On birinei madde ile idare bazi tuzlalarda  satisi biisbiitiin kaldirmak veya satis miiamele- sini senenin muayyen zamanlarina hasretmek sa- lahiyetini almaktadir. Enciimenimiz bundaki  maksadin maddede tasrih edilmesini salahiyetiu  istimali yoniinden faydali gormiis ve (Ihtikara  meydan vermemek ve ihtiyaci temin etmek ic,in)  tabirini Have etmistir.  On dordiincii maddede tuzun belediyelerce  tesbit edilen fiatinin kasabalarda ilan edilmesi  kaydi vardir. Enciimenimiz koy halkinin da  biindan haberli olmasini faydali gormiis ve ilan  sekii de miimkiin olmadigina gore (Koylere teb- lig olunur) ibaresinin ilavesile fiatin butiin koy- lere idari vasitalarla bildirilmesi mecburi kilm- lnistir.  Layiha bu tadillerle Yiiksek Reislige sunulur.  Maliye En. Rs.  Bayazid  Ihsan Tav  Aza  Istanbul  Y. Yazici  Aza  Malatya  M. Nedim  Aza  Manisa  Tahir ffitit  M. M.  Isparta  KemM tfnal  Aza  Yozgad  E, Draman  Aza  Izmir  K. Dursun  Aza  Kars  13 neii mad  Katib  Cankiri  M. Onsay  Aza  Bursa  Dr. 0. Kahraman  Aza  Erzrurum  P. Demirhan  Aza  Diyarbekir  dedeki 6 ay veresi- ye satis miiddetinin 3 aya in- dirilmesi taraftanyiz  0. Kilntay Euriye Onis  (k Sayisi: 11),
Sayfa 20 -
« - 1 & - Maliye enciimeni mazbatasi  T. B. M. M.  Maliye encum&mi  Karar No. 72  Esas No. 1/47  30 -V-1936  Yiiksek Reislige  Basvekaletin 22 nisan 1934 tarihli ve 6/1001  sayili tezkeresile Biiyiik Meclise sunulan tuz  kanunu layihasi iktisad, Giimruk ve inhisarlar  ve Adliye eneiimenlerince miizakereden sonra  enciimenimize tevdi edilmekle Maliye ve Giim- riik ve inhiyarlar vekaletleri memurlari hazir  olduklan halde tetkik ve tuiizakere edildi.  Uzun yillardan beri yalniz istihsali Devlet  inhisarmda bulunan tuzun inhisar mahiyeti  uzerinde bir degisiklik yapilmamaktadir. La- yiha; bu mevzu uzerinde simdiye kadar dagi- nrk kalan hiikiimleri bir araya topladigi gibi  tuzun butiin yurdda gerek fiat ve gerek zaruri  ihtiyaci karsilama bakimmdan genisce yayilma- si ve istihlaki k-in yeni hiikiimleri de ic/ine al- mistir.  Devlet. inbisarlari arasmda en az masrat'la  oldukea miihim bir gelir getiren tuz inhisarinm  iyi islemesi bakiniiridan boyle bir layihanin ted- vini eneiimeniinizee (-ok yerinde goriilmustur.  llayvanlarimizin bol tuz yiyebilmesi i<;in Dev- let, milli ibtiyaejarm genisligine ragmen, tuz  fiat in i indirmistir. Ancak fazla istihlak to fiat  uzerinde biiyiik bir amil olmakla beraber tuzun  dagilisi ve her yerde satisi iizerinde de baska  kolayliklar yapmak icab eder. Layihadaki sala- hiyetlerle Inhisar idaresinin ileriki yillarda bu  fazlaligi temin edecegi umulabilir. Bu itibarla  da enciimenimiz layihanin tedvinini faydali bul- mustur.  Maddelerin miizakeresinde enciimenimiz Ad- liye encumeninin son tadilleri uzerinde bazj  maddelerde ufak degisiklikler yapmistir.  Dordiincii maddenin miizakeresinde tuzla- rin ambarlardan satisi dusiiniilimis, ancak ida- ri ve iktisadi sartlar mahallerine gore tetkik edi- lerek bunuu tatbiki friuvafik goriildugunden  maddeye (Idare liizum gdrdugii tuzlalarda am- bar a,Qar) fikrasi eklenmistir,  On birinei madde ile idare bazi tuzlalarda  satisi biisbiitiin kaldirmak veya satis miiamele- sini senenin muayyen zamanlarina hasretmek sa- lahiyetini almaktadir. Enciimenimiz bundaki  maksadin maddede tasrih edilmesini salahiyetiu  istimali yoniinden faydali gormiis ve (Ihtikara  meydan vermemek ve ihtiyaci temin etmek ic,in)  tabirini Have etmistir.  On dordiincii maddede tuzun belediyelerce  tesbit edilen fiatinin kasabalarda ilan edilmesi  kaydi vardir. Enciimenimiz koy halkinin da  biindan haberli olmasini faydali gormiis ve ilan  sekii de miimkiin olmadigina gore (Koylere teb- lig olunur) ibaresinin ilavesile fiatin butiin koy- lere idari vasitalarla bildirilmesi mecburi kilm- lnistir.  Layiha bu tadillerle Yiiksek Reislige sunulur.  Maliye En. Rs.  Bayazid  Ihsan Tav  Aza  Istanbul  Y. Yazici  Aza  Malatya  M. Nedim  Aza  Manisa  Tahir ffitit  M. M.  Isparta  KemM tfnal  Aza  Yozgad  E, Draman  Aza  Izmir  K. Dursun  Aza  Kars  13 neii mad  Katib  Cankiri  M. Onsay  Aza  Bursa  Dr. 0. Kahraman  Aza  Erzrurum  P. Demirhan  Aza  Diyarbekir  dedeki 6 ay veresi- ye satis miiddetinin 3 aya in- dirilmesi taraftanyiz  0. Kilntay Euriye Onis  (k Sayisi: 11),  Biitge enciimeni mazbatasi  T. B, M. M.  Biitge enciimeni 26 - XI - 1936  Mazoata No. 7  Esas No: 1/47, 623  Yiiksek Reislige  Basvekaletin 22 nisan 1934 tarih ve 6/1001  sayili tezkeresile Yiiksek Meclise gonderilib  Giimriik ve inhisarlar, Iktisad, Adliye ve Maliye  encumenlerince tetkik edildikten sonra eneiime- nimize verilen tuz kanunu layihasi Inhisarlar  idaresi tuz ve miiskirat kisimlan miidurii Cavid  Ekin hazir oldugu halde okundu ve konu^uldu :  Tuz imal ve istihsalini Devlet inhisarma alan  1278 tarihli tuz talimatnamesi ,bir gok hiikum- leri muhtelif tarihlerde tadil edilerek bu gune  kadar tatbik edilmis ise de bu mevzuatm bu gii- niin ihtiyaolarma tarn bir sekilde cevab vere- cek mahiyetten uzak bulunmakta olmasmdan  hem miiteferrik olan hukiimleri birlestirmek ve  hem de bu gunkii ihtiyaclara uygun yeni hii- kiimler ilave etmek suretile layihanm hazirlan- digi ve filhakika inhisarm istihsal ve satisa sa- mil bir sekle ifragi ve satis fiatlarmm tevhidi  diisuniilebiiirse de memleketimizin bu giinkii  ihtiyacma ve nakil §artlarma gore bu diisiince  kabili tatbik goriilmeyerek eskisi gibi yalniz is- tihsalin inhisara tabi tutulmasi ve satista, ih- tikara meydan vermemek hususu goz oniinde t u- tularak Hiikumete nazimlik vazifesinin verilme- si muvafik olacagi cihetle enciimenimizce de la- yiha esas itibarile kabul edilmis vq bazi mad- deler iizerinde yapilan degi^iklikler asagida ar- zolunmusttir .  Layihaain' ikinei maddesi Adliye enciime- ninin tadilati dairesinde enciimenimizce de ka- bul edilmekle beraber maddenin ba§ tarafmda- ki (Kurutulduktan sonra) ibaresi vuzuhu te- min i§in (Kututuldugu takdirde) geklinde ya- zilmi§ ve Inhisarlar idaresi liizum gordiigii ma- hallerde ye tuzlalarda ambar ae,mak salahiyetini  .esasen haliz bulundugundan Maliye enciimeni- nin dorduncii maddesi yerine Iktisad enciime- ninin maddesi kaldirilmi§tir.  Iktisad enciimeninin 5 nci maddesinde yazi- li sigortaiMn tuz resmi dahil olmaksizm yalniz  filen vaki olan istihsal ve nakliye masraflari  ic,in yapilmasi ve bunun igin de sigorta girketle- rine miiracaat edilmeyerek idarenin kendi si- gorta hesabile temin edilmesi tabii ise de vuzu- hu temin maksadile birinci fikradaki (Sigorta- lari) kelimesinden evvel (Maliyet fiati iizerin- den yapilacak) kaydinin ilavesi miinasib goriil- mii§tiir.  Bu senenin istihsal mevsiminde Sivas, Er- zincan, Erzurum ve Siird mintakalarmda yir- mi, otuz senedenberi goriilmemi§ bir surette ya- gan yagmurlar sebebile bu mmtakalar tuzlala- rmdaki istihsalin yaridan a§agiya dii§mesi yii- ziinden bu tuzlalardan beslenmekte olan halk  tuz tedarikinde mu§kulata ugrami§ ve elinde  tuz bulunan tiiccarm da ihtikara saparak fiat- lari yiikselttigi ve buna kar§i bu mmtakalara  gelecek mevsime kadar kifayet edebilecek tu- zun idhari kaygusile HiikumetQe diger tuzlalar- dan bu mmtakalara tuz sevkine mecburiyet go- riildiigii anla§ilmi§tir.  Ancak gerek halen meri bulunan 2159 sayi- li kanunun 9 ncu maddesi ve gerek bunun yeri- ne i§bu layiha ile teklif olunan be§inci madde- nin birinci fikrasi; tuzun sati§ fiatiui, istihsal  olundugu tuzla fiatina nakil masraflarinm ila- vesi suretile tesbit edilmesini amir bulundugun- dan sevkedilen tuzlarm buna gore satilmasi ha- linde ayni mahalde tuz fiatlarmm muhtelif  mevsimlerde degi§tirilmesi ve bir kisim tuzun  mutad fiatinden Qok fazlasile satilmasi zaru- retinde kalmacagi tabiidir.  Kilo ba§ma 3,5 - 4 kuru§ kadar fazla bir  para odetmek suretile halki bu gok zaruri ih- tiyaci i<jin tazyik etmenin muvafik olmayaca- gmi derpi§ eden Hiikumet, bu fevkalade hal  kar§ismda diger tuzlalardan sevkettigi tuzlari  da kendi tuzlalarmm tabii fiatlerile satmagi  muvafik gormii§ ve bu sebeble gerek mevcud  ve gerek atiyen tekerrurii muhtemel bu gibi va- ziyetlere kar§i kanuni bir salahiyet temini igin  yukanda yazili 2159 sayili kanuna ek olarak  hazirlanan layiha Ba§vekaletin 27-XI-1936  tarih ve 6/3353 sayili tezkeresile Yiiksek Mee- (S. Sayisi; IX X . I
Sayfa 21 -
Biitge enciimeni mazbatasi  T. B, M. M.  Biitge enciimeni 26 - XI - 1936  Mazoata No. 7  Esas No: 1/47, 623  Yiiksek Reislige  Basvekaletin 22 nisan 1934 tarih ve 6/1001  sayili tezkeresile Yiiksek Meclise gonderilib  Giimriik ve inhisarlar, Iktisad, Adliye ve Maliye  encumenlerince tetkik edildikten sonra eneiime- nimize verilen tuz kanunu layihasi Inhisarlar  idaresi tuz ve miiskirat kisimlan miidurii Cavid  Ekin hazir oldugu halde okundu ve konu^uldu :  Tuz imal ve istihsalini Devlet inhisarma alan  1278 tarihli tuz talimatnamesi ,bir gok hiikum- leri muhtelif tarihlerde tadil edilerek bu gune  kadar tatbik edilmis ise de bu mevzuatm bu gii- niin ihtiyaolarma tarn bir sekilde cevab vere- cek mahiyetten uzak bulunmakta olmasmdan  hem miiteferrik olan hukiimleri birlestirmek ve  hem de bu gunkii ihtiyaclara uygun yeni hii- kiimler ilave etmek suretile layihanm hazirlan- digi ve filhakika inhisarm istihsal ve satisa sa- mil bir sekle ifragi ve satis fiatlarmm tevhidi  diisuniilebiiirse de memleketimizin bu giinkii  ihtiyacma ve nakil §artlarma gore bu diisiince  kabili tatbik goriilmeyerek eskisi gibi yalniz is- tihsalin inhisara tabi tutulmasi ve satista, ih- tikara meydan vermemek hususu goz oniinde t u- tularak Hiikumete nazimlik vazifesinin verilme- si muvafik olacagi cihetle enciimenimizce de la- yiha esas itibarile kabul edilmis vq bazi mad- deler iizerinde yapilan degi^iklikler asagida ar- zolunmusttir .  Layihaain' ikinei maddesi Adliye enciime- ninin tadilati dairesinde enciimenimizce de ka- bul edilmekle beraber maddenin ba§ tarafmda- ki (Kurutulduktan sonra) ibaresi vuzuhu te- min i§in (Kututuldugu takdirde) geklinde ya- zilmi§ ve Inhisarlar idaresi liizum gordiigii ma- hallerde ye tuzlalarda ambar ae,mak salahiyetini  .esasen haliz bulundugundan Maliye enciimeni- nin dorduncii maddesi yerine Iktisad enciime- ninin maddesi kaldirilmi§tir.  Iktisad enciimeninin 5 nci maddesinde yazi- li sigortaiMn tuz resmi dahil olmaksizm yalniz  filen vaki olan istihsal ve nakliye masraflari  ic,in yapilmasi ve bunun igin de sigorta girketle- rine miiracaat edilmeyerek idarenin kendi si- gorta hesabile temin edilmesi tabii ise de vuzu- hu temin maksadile birinci fikradaki (Sigorta- lari) kelimesinden evvel (Maliyet fiati iizerin- den yapilacak) kaydinin ilavesi miinasib goriil- mii§tiir.  Bu senenin istihsal mevsiminde Sivas, Er- zincan, Erzurum ve Siird mintakalarmda yir- mi, otuz senedenberi goriilmemi§ bir surette ya- gan yagmurlar sebebile bu mmtakalar tuzlala- rmdaki istihsalin yaridan a§agiya dii§mesi yii- ziinden bu tuzlalardan beslenmekte olan halk  tuz tedarikinde mu§kulata ugrami§ ve elinde  tuz bulunan tiiccarm da ihtikara saparak fiat- lari yiikselttigi ve buna kar§i bu mmtakalara  gelecek mevsime kadar kifayet edebilecek tu- zun idhari kaygusile HiikumetQe diger tuzlalar- dan bu mmtakalara tuz sevkine mecburiyet go- riildiigii anla§ilmi§tir.  Ancak gerek halen meri bulunan 2159 sayi- li kanunun 9 ncu maddesi ve gerek bunun yeri- ne i§bu layiha ile teklif olunan be§inci madde- nin birinci fikrasi; tuzun sati§ fiatiui, istihsal  olundugu tuzla fiatina nakil masraflarinm ila- vesi suretile tesbit edilmesini amir bulundugun- dan sevkedilen tuzlarm buna gore satilmasi ha- linde ayni mahalde tuz fiatlarmm muhtelif  mevsimlerde degi§tirilmesi ve bir kisim tuzun  mutad fiatinden Qok fazlasile satilmasi zaru- retinde kalmacagi tabiidir.  Kilo ba§ma 3,5 - 4 kuru§ kadar fazla bir  para odetmek suretile halki bu gok zaruri ih- tiyaci i<jin tazyik etmenin muvafik olmayaca- gmi derpi§ eden Hiikumet, bu fevkalade hal  kar§ismda diger tuzlalardan sevkettigi tuzlari  da kendi tuzlalarmm tabii fiatlerile satmagi  muvafik gormii§ ve bu sebeble gerek mevcud  ve gerek atiyen tekerrurii muhtemel bu gibi va- ziyetlere kar§i kanuni bir salahiyet temini igin  yukanda yazili 2159 sayili kanuna ek olarak  hazirlanan layiha Ba§vekaletin 27-XI-1936  tarih ve 6/3353 sayili tezkeresile Yiiksek Mee- (S. Sayisi; IX X . I  lise goncterilmis, ve Gumruk ve inhisarlar encu- meni mazbatasile birlikte encumenimize tevdi  kilinmi§ olmakla bu layiha ile birlegtirilerek  miizakere edilmi§tir.  Bu teklif enciimenimizce de sayani kabul  goriilmus, ve bu maksadla be§inci maddeye bu  hususa dair bir fikra ilave edilmekle beraber  bu layihanin kanuniyet kesbedinceye kadar  bu suretle satilan tuzlarin satis, fiati hakkinda  layihanin sonuna muvakkat bir maddenin ila- vesi zaruri goriilmu§tur.  Bu suretle o mmtakalara ihtiyaca gore gon- derilen ve gonderilecek olan tuzlar kendi min- takalan tuzlalarmda istihsal edilmi§ gibi sa- tilarak fiatleri sati§ zamanlarmdaki normal  esaslara gore hesab ve tesbit edilmi§ olacak- tir. Esasen tuzun tuzla fiati her yerde alti ku- rustan tic, kuru§a indirilmek suretile halkin bu  zaruri ihtiyaci §umullu olarak du§iinulmu§ ve  tatmin edilmis, ve bundan ba§ka tuzlalan istih- salinin azalmasi halinde bazi mmtakalara bas- kaca yardim imkani bu fikra ile ve kagakcjlik  melhuz olan mintakalarda da ueuz tuz satilma- si imkani diger bir madde ile temin edilmis ise  de tuzlalardan uzak ve ayni zamanda nakil va- sitalari bahali olan bazi yerlerde halkin ytiksek  fiatla tuz tedarikine mecbur olmasma karsi ve  bilhassa kuraklik, hareketi arz, hastalik ve mti- masili bir afet kar§ismda bu yerler halkmin  unuayyen bir devre igin ucuz tuz tedarikine im- kan vermek faideli olabilecegi dusiiniilmus ve  bunu teminen besinci maddeye bir fikra daha  ilave edilmistir.  layihanm Iktisad enciimeninee hazirlanan  sekizinci maddesi vuzuhu temin maksadile ye- niden yazilmistrr. Bu maddede yazili 60 para  1 - kaydinden maksad tuzun tuzla sab? iiattnln  nisfi oldugu anla§ilmaktadir. Ancak tuz fiati- nin tebdili muhtemel olmasma karsi ayni mak- sadin mustakar bir formiille ifadesi daha muva- fik olacagi dusiiniilmus ve prim verilmesi key- fiyeti Hukumetin teklifinde mutlak oldugu hal- de eneiimenlerin hazirladiklan metinde bu hu- sus Hukumetin salahiyetine birakilmis oldugun- dan hasil olan ekseriyet reyine tevfikan bunun  mutlak olarak ifadesi kararlastirilmis ve madde  bu tadilatla yeniden yazilmistir. Azadan bir  kismi Hiikumet teklifinin tuzla fiati 6 kurus ol- duguna mustenid bulundugu ve bu fiat halen  tic, kurusa diistiigune gore tenzilatin salahiyet  halinde birakilmasi daha muvafik olacagi muta- leasinda bulunmuslardir.  Tatbikata aid hazirliklarm yapilabilmesi iqin  layihanin 2 nci kanun 1937 basinda meriyete  girmesi muvafik goriilmiis ve bu suretle meriye- te aid olan madde degistirilmistir.  Umumi heyetin tasvibine konulmak iizere  Yiiksek Reislige sunuldu .  Butge E .Reisi  Burdur  M. $eref Ozkan  Katib  Istanbul  F. Oymen  Gazi Anteb  A. H. Ayerdem  Malatya  M. Oker  Mus  f̂. Ataman  Srvas  R. Ba§ara  R. V.  Isparta  Mukerrem Vnsal  Qorum  M. M.  Trabzon  Sim Day  Corum  M. Cantekin Byub Sabri Akgol  Giimiisane  D. Sakarya  Malatya  0. Taner  Mus  $evki Qiloglu  Sivas  Remzi Qiner  • Izmir  K. Inang  Mardin  R. Erten  Siird  M. Mayakon  Yozgad  8. Igoz  (S . Sayisi : l l )
Sayfa 22 -
lise goncterilmis, ve Gumruk ve inhisarlar encu- meni mazbatasile birlikte encumenimize tevdi  kilinmi§ olmakla bu layiha ile birlegtirilerek  miizakere edilmi§tir.  Bu teklif enciimenimizce de sayani kabul  goriilmus, ve bu maksadla be§inci maddeye bu  hususa dair bir fikra ilave edilmekle beraber  bu layihanin kanuniyet kesbedinceye kadar  bu suretle satilan tuzlarin satis, fiati hakkinda  layihanin sonuna muvakkat bir maddenin ila- vesi zaruri goriilmu§tur.  Bu suretle o mmtakalara ihtiyaca gore gon- derilen ve gonderilecek olan tuzlar kendi min- takalan tuzlalarmda istihsal edilmi§ gibi sa- tilarak fiatleri sati§ zamanlarmdaki normal  esaslara gore hesab ve tesbit edilmi§ olacak- tir. Esasen tuzun tuzla fiati her yerde alti ku- rustan tic, kuru§a indirilmek suretile halkin bu  zaruri ihtiyaci §umullu olarak du§iinulmu§ ve  tatmin edilmis, ve bundan ba§ka tuzlalan istih- salinin azalmasi halinde bazi mmtakalara bas- kaca yardim imkani bu fikra ile ve kagakcjlik  melhuz olan mintakalarda da ueuz tuz satilma- si imkani diger bir madde ile temin edilmis ise  de tuzlalardan uzak ve ayni zamanda nakil va- sitalari bahali olan bazi yerlerde halkin ytiksek  fiatla tuz tedarikine mecbur olmasma karsi ve  bilhassa kuraklik, hareketi arz, hastalik ve mti- masili bir afet kar§ismda bu yerler halkmin  unuayyen bir devre igin ucuz tuz tedarikine im- kan vermek faideli olabilecegi dusiiniilmus ve  bunu teminen besinci maddeye bir fikra daha  ilave edilmistir.  layihanm Iktisad enciimeninee hazirlanan  sekizinci maddesi vuzuhu temin maksadile ye- niden yazilmistrr. Bu maddede yazili 60 para  1 - kaydinden maksad tuzun tuzla sab? iiattnln  nisfi oldugu anla§ilmaktadir. Ancak tuz fiati- nin tebdili muhtemel olmasma karsi ayni mak- sadin mustakar bir formiille ifadesi daha muva- fik olacagi dusiiniilmus ve prim verilmesi key- fiyeti Hukumetin teklifinde mutlak oldugu hal- de eneiimenlerin hazirladiklan metinde bu hu- sus Hukumetin salahiyetine birakilmis oldugun- dan hasil olan ekseriyet reyine tevfikan bunun  mutlak olarak ifadesi kararlastirilmis ve madde  bu tadilatla yeniden yazilmistir. Azadan bir  kismi Hiikumet teklifinin tuzla fiati 6 kurus ol- duguna mustenid bulundugu ve bu fiat halen  tic, kurusa diistiigune gore tenzilatin salahiyet  halinde birakilmasi daha muvafik olacagi muta- leasinda bulunmuslardir.  Tatbikata aid hazirliklarm yapilabilmesi iqin  layihanin 2 nci kanun 1937 basinda meriyete  girmesi muvafik goriilmiis ve bu suretle meriye- te aid olan madde degistirilmistir.  Umumi heyetin tasvibine konulmak iizere  Yiiksek Reislige sunuldu .  Butge E .Reisi  Burdur  M. $eref Ozkan  Katib  Istanbul  F. Oymen  Gazi Anteb  A. H. Ayerdem  Malatya  M. Oker  Mus  f̂. Ataman  Srvas  R. Ba§ara  R. V.  Isparta  Mukerrem Vnsal  Qorum  M. M.  Trabzon  Sim Day  Corum  M. Cantekin Byub Sabri Akgol  Giimiisane  D. Sakarya  Malatya  0. Taner  Mus  $evki Qiloglu  Sivas  Remzi Qiner  • Izmir  K. Inang  Mardin  R. Erten  Siird  M. Mayakon  Yozgad  8. Igoz  (S . Sayisi : l l )  HtlTKtlMETtN TEKLtFt  Tuz kanun layihasi  Birinci fasil  Umumi hukiimler  Tuz inhisarimn mevzuu, gekli  ve tuzlalar  MADDE 1 — Tiirkiyede her  ne sekilde olursa olsun tuz ve  tuzlu su ihraci istihsali ve imali  ve zaruret halinde memlekete  harigten tuz ithali Devletin in- hisari altmdadrr. tsbu tuzlar  tuzlalarda ve inhisar ambarla- rmda asagidaki maddelerde ya- zili fiatlerle tiiceara ve miisteh- liklere satdrr.  MADDE 2 — l§bu kanuna  mevzu teskil eden tuz az veya  gok safiyette klor sodyom mad- desidir. Bu madde 140 santi- grat derecede kurutulduktan  sonra en a§agi % 95 klor sod- yomu ihtiva edecek ve zehirli  maddeler miirekkebatindan ari  bulunacaktir. Kimyevi tasfiye- ye ihtiyac messetmeksizin alel- ade vesaitle de ihtiva ettigi klor  sodyomun tefriM kabil olan ve  klor sodyom nisbeti % 10 dan  f azla bulunan topraklar ve ka- yalar ile 4 bomeden f azla borne  derecesini irae eden klor sod- yom mahlulleri tuz addolunur.  Kimyahanelerde miyar olarak  kullanilan ve kimyevi ameliye  ile istihsal olunan saf klor sod- yom tuz medlulune dahil degil- dir.  MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke$- iedilecek olan bilumum gbl, ka- GttMRttK V$ INHISARLAR  ENCtiMENlNlN DEGI§TlRt§l  Tuz kanun ldyihas%  Birinci fasti  Umumi hukumler  Tuz mhisarmin mevzuu, §ekli  ve tuzlar  MADDE 1 — Tiirkiyede her  ne suretle olursa olsun tuz ve  tuzlu su ihrag ve istihsali Dev- letin in hi sari altindadir.  Bu maddeleri mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm ihrac ve  istihsal edenler hakkmda 191B  numarah kanun hukiimleri tat- bik olunur.  Tuzlar tuzlalarda ve inhisar  ambarlarmda asagidaki madde- lerde yazili fiatlarla alicdara  satilrr.  MADDE 2 — Bu kanunun  mevzuu olan tuz az veya gok  safiyette klor sodyom maddesl  dir Bu madde 140 santigrad  derecede kurutulduktan sonr.*  en as>gi % 95 klor sodyomu  ihtiva edecek ve zehirli madde- ler miirekkebatindan ari bulu- nacaktir. Kimyevi tasfiyey^  ihtiyac messetmeksizin alelade  vesaitle de ihtiva ettigi klor  sodyomun tefriki kabil olan ve  klor sodyom nisbeti % 20 den  fazla bulunan topraklar ve  kayalar ile 4 bomeden fazla  borne derecesini irae eden klor  sodyom mahlulleri tuz addolu- nur. Kimyahanelerde miyar  olarak kullanilan ve kimyevi  ameliye ile istihsal olunan saf  klor sodyom tuz medlulune da  hil degildir.  MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol,  k(S. Sayisi: 11).  tKTlSAi) ENCtiMENlNiN  DE&l§TtRt§l  Tuz kanun layihasi  Birinci f asil  Umumi hukumler  Tuz iiihisariimi mevzuu, §ekli  ve tuzlar  MADDE 1 — Tiirkiyede her  ne suretle olursa olsun tuz ih- rag ve istihsali Devletin inhi- sari altindadir. Mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm tuz ihrag  ve istihsal etmek kagakgiliktir.  MADDE 2 — Bu kanunun  mevzuu olan tuz 140 santigrat  derecede kurutulduktan sonra  en a§agi % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir.  Kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle  de ihtiva ettigi klorsodyomun  tefriki kabil olan ve klorsod- yom nisbeti % 20 den fazla  bulunan topraklar ve kayalar  ile 4 bomeden fazla borne de- recesini irae eden klorsodyom  mahlulleri tuz addolunur. Kim- yahanelerde miyar olarak kul- lanilan ve kimyevi ameliye ile  istihsal olunan saf klorsodyom  bu kanunun mevzuu haricinde- dir.  MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol,
Sayfa 23 -
HtlTKtlMETtN TEKLtFt  Tuz kanun layihasi  Birinci fasil  Umumi hukiimler  Tuz inhisarimn mevzuu, gekli  ve tuzlalar  MADDE 1 — Tiirkiyede her  ne sekilde olursa olsun tuz ve  tuzlu su ihraci istihsali ve imali  ve zaruret halinde memlekete  harigten tuz ithali Devletin in- hisari altmdadrr. tsbu tuzlar  tuzlalarda ve inhisar ambarla- rmda asagidaki maddelerde ya- zili fiatlerle tiiceara ve miisteh- liklere satdrr.  MADDE 2 — l§bu kanuna  mevzu teskil eden tuz az veya  gok safiyette klor sodyom mad- desidir. Bu madde 140 santi- grat derecede kurutulduktan  sonra en a§agi % 95 klor sod- yomu ihtiva edecek ve zehirli  maddeler miirekkebatindan ari  bulunacaktir. Kimyevi tasfiye- ye ihtiyac messetmeksizin alel- ade vesaitle de ihtiva ettigi klor  sodyomun tefriM kabil olan ve  klor sodyom nisbeti % 10 dan  f azla bulunan topraklar ve ka- yalar ile 4 bomeden f azla borne  derecesini irae eden klor sod- yom mahlulleri tuz addolunur.  Kimyahanelerde miyar olarak  kullanilan ve kimyevi ameliye  ile istihsal olunan saf klor sod- yom tuz medlulune dahil degil- dir.  MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke$- iedilecek olan bilumum gbl, ka- GttMRttK V$ INHISARLAR  ENCtiMENlNlN DEGI§TlRt§l  Tuz kanun ldyihas%  Birinci fasti  Umumi hukumler  Tuz mhisarmin mevzuu, §ekli  ve tuzlar  MADDE 1 — Tiirkiyede her  ne suretle olursa olsun tuz ve  tuzlu su ihrag ve istihsali Dev- letin in hi sari altindadir.  Bu maddeleri mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm ihrac ve  istihsal edenler hakkmda 191B  numarah kanun hukiimleri tat- bik olunur.  Tuzlar tuzlalarda ve inhisar  ambarlarmda asagidaki madde- lerde yazili fiatlarla alicdara  satilrr.  MADDE 2 — Bu kanunun  mevzuu olan tuz az veya gok  safiyette klor sodyom maddesl  dir Bu madde 140 santigrad  derecede kurutulduktan sonr.*  en as>gi % 95 klor sodyomu  ihtiva edecek ve zehirli madde- ler miirekkebatindan ari bulu- nacaktir. Kimyevi tasfiyey^  ihtiyac messetmeksizin alelade  vesaitle de ihtiva ettigi klor  sodyomun tefriki kabil olan ve  klor sodyom nisbeti % 20 den  fazla bulunan topraklar ve  kayalar ile 4 bomeden fazla  borne derecesini irae eden klor  sodyom mahlulleri tuz addolu- nur. Kimyahanelerde miyar  olarak kullanilan ve kimyevi  ameliye ile istihsal olunan saf  klor sodyom tuz medlulune da  hil degildir.  MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol,  k(S. Sayisi: 11).  tKTlSAi) ENCtiMENlNiN  DE&l§TtRt§l  Tuz kanun layihasi  Birinci f asil  Umumi hukumler  Tuz iiihisariimi mevzuu, §ekli  ve tuzlar  MADDE 1 — Tiirkiyede her  ne suretle olursa olsun tuz ih- rag ve istihsali Devletin inhi- sari altindadir. Mezun ve sa- lahiyetli olmaksizm tuz ihrag  ve istihsal etmek kagakgiliktir.  MADDE 2 — Bu kanunun  mevzuu olan tuz 140 santigrat  derecede kurutulduktan sonra  en a§agi % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir.  Kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle  de ihtiva ettigi klorsodyomun  tefriki kabil olan ve klorsod- yom nisbeti % 20 den fazla  bulunan topraklar ve kayalar  ile 4 bomeden fazla borne de- recesini irae eden klorsodyom  mahlulleri tuz addolunur. Kim- yahanelerde miyar olarak kul- lanilan ve kimyevi ameliye ile  istihsal olunan saf klorsodyom  bu kanunun mevzuu haricinde- dir.  MADDE 3 — Tiirkiye dahi- linde bilinen veya yeniden ke§- fedilecek olan bilumum gol,  ADLtYE ENCtfMENtNtN  DE6I§TlRt§t  Tuz kanunu layihasi  Birinci f asil  Umumi hukumler  MADDE 1 — Turkiyede her  ne suretle olursa olsun tuz ih- rac ve istihsali Devletin inhisa- n altmdadir. Baskalarmin tuz  ihrac ve istihsal etmeleri ka- gakgiliktrr.  MADDE 2 — Iktisad encti- meuinin ikinci maddesi aynen  meninin ucuncii maddesi aynen  MADDE 3 — Iktisad encii- — 2S —  MALlYE ENCtlMENlNlN DE- 6I§TlRt§I  Tuz kanunu layihasi  Birinci fasil  Umumi hukumler  MADDE 1 — Adliye encum3  ninin birinci maddesi aynen.  MADDE 2 — Iktisad encii- meninin ikinci maddesi aynen.  MADDE 3 — Iktisad encii- meninin iiguncu maddesi aynen.  (S . Sayisi : 11)  BttTQE ENCttMENtNlN  DEGI§TlRl§I  MADDE 1 — Adliye enciime- ninin 1 nci maddesi aynen  MADDE 2 — Bu kantmun  mevzuu olan tuz 140 santigrat  derecede kurutuldugu takdirde  en asagr % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir.  Kimyevi tasfiyeye ihtiyac. mes- setmeksizin alelade vesaitle de  ihtiva ettigi klorsodyomun tef- riki kabil olan ve klorsodyom  nisbeti % 20 den fazla bulunan  topraklar ve kayalar ile 4 bo- meden fazla borne derecesini  irae eden klorsodyom mahlulle- ri tuz addolunur. Kimyahane- lerde miyar olarak kullamlan  ve kimyevi ameliye ile istihsal  oliman saf klorsodyom bu ka- nunun mevzuu iharicindedir.  MADDE 3 — Iktisad encii- meninin 3 ncu maddesi aynen
Sayfa 24 -
ADLtYE ENCtfMENtNtN  DE6I§TlRt§t  Tuz kanunu layihasi  Birinci f asil  Umumi hukumler  MADDE 1 — Turkiyede her  ne suretle olursa olsun tuz ih- rac ve istihsali Devletin inhisa- n altmdadir. Baskalarmin tuz  ihrac ve istihsal etmeleri ka- gakgiliktrr.  MADDE 2 — Iktisad encti- meuinin ikinci maddesi aynen  meninin ucuncii maddesi aynen  MADDE 3 — Iktisad encii- — 2S —  MALlYE ENCtlMENlNlN DE- 6I§TlRt§I  Tuz kanunu layihasi  Birinci fasil  Umumi hukumler  MADDE 1 — Adliye encum3  ninin birinci maddesi aynen.  MADDE 2 — Iktisad encii- meninin ikinci maddesi aynen.  MADDE 3 — Iktisad encii- meninin iiguncu maddesi aynen.  (S . Sayisi : 11)  BttTQE ENCttMENtNlN  DEGI§TlRl§I  MADDE 1 — Adliye enciime- ninin 1 nci maddesi aynen  MADDE 2 — Bu kantmun  mevzuu olan tuz 140 santigrat  derecede kurutuldugu takdirde  en asagr % 95 klorsodyomu ih- tiva eden ve zehirli miirekke- battan ari bulunan maddedir.  Kimyevi tasfiyeye ihtiyac. mes- setmeksizin alelade vesaitle de  ihtiva ettigi klorsodyomun tef- riki kabil olan ve klorsodyom  nisbeti % 20 den fazla bulunan  topraklar ve kayalar ile 4 bo- meden fazla borne derecesini  irae eden klorsodyom mahlulle- ri tuz addolunur. Kimyahane- lerde miyar olarak kullamlan  ve kimyevi ameliye ile istihsal  oliman saf klorsodyom bu ka- nunun mevzuu iharicindedir.  MADDE 3 — Iktisad encii- meninin 3 ncu maddesi aynen  Ha.  ya vo deniz tuzlarile akar veya  kaynak veyahut kuyu halinde- ki tuzlu sularm tasarrufu miin- hasiran Devlete aittir.  Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem  bulunan yerler ve binalar dahi  tuzlalarm miitemmim ciizileri  addolunur. Bu gibi yerler ve  binalar hakiki veya htikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise is- timlak usuliine tevfikan mena- fii umumiye namma istimlak  edilir.  tkinci f asil  Tuz fiatleri ve sah§lart  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu (6) kurustur. An- cak tuzun miisteri vesaitine tes- limini icab ettiren tuzlalarda bu  husus igin ihtiyari icab edecek  masraflar tuzla fiatine ilave  edilmek uzere her mali sene ip- tidasmda Inhisar idaresince tes- bit ve ilan olunur.  MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm fiati - ambarlara kadar vuku bulan - nakliye ve sigorta ucretlerinin  tuzla fiatine zammi suretile tes- bit olunur. Nakliye ve sigorta  masraflarmdan hasil olacak ku- rus, kesirlerinden 20 paraya ka- dar olani tay 20 para ve daha  fazlasr kurusa iblag olunur.  Ince sofra ve matbah tuzlari  satis, fiati - bu tuzlar igin ihti- yar oilman imal masraflari da  nazari dikkate almarak - Giim- riik ve inhisarlar vekaletince  tesbit olunur.  — 24 —  Q. I. B.  kaya ve deniz tuzlalarile akar  veya kaynak veyahud kuyu ha- lindeki tuzlu sularm tasarrufu  munhasiran Devlete aittir.  Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem  bulunan yerler ve binalar dahi  tuzlalarm miitemmim ciizileri  addolunur. Bu gibi yerler ve  binalar hakiki veya hiikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise  istimlak usuliine tevfikan me- nafii umumiye namma istim- lak edilir.  tkinci fasil  Tuz fiatlart ve sati§lari  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu iig kurustur, ancak  tuzun miisteri vesaitine tesli- mini icab ettiren tuzlalarda bu  husus igin ihtiyar olunacak  masraflar tuzla fiatma ilave  edilmek uzere her mali sene  ba§mda Inhisarlar idaresince  tesbit ve ilan olunur.  MADDE 5 — Inhisar ambar- lannda satilan tuzlarm fiati  ambarlara kadar ta§mmalan  ve sigortalari igin yapilan mas- rafm tuzla fiatma zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle el- de edilecek kilo fiati kesir gos- terirse bu kesir be§ paradan az  oldugu takdirde kaldirilir. Be§  para ve fazlasi on paraya gi- karilir.  Goriileeek liizum ve ihtiyag  iizerine muayyen bir mintaka- daki sati§ ambarlarmin fiatla- rini birle§tirmege Inhisarlar  idaresi salahiyetlidir.  Ik. E.  kaya ve deniz tuzlalarile akar  veya kaynak veyahud kuyu  halindeki tuzlu sularm tasarru- fu munhasiran Devlete aiddir.  Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm i§letil- mesi veya muhafazasi igin el- zem bulunan yerler ve binalar  dahi tuzlalarm miitemmim cii- ziileri addolunur. Bu gibi yer- ler ve binalar hakiki veya hiik- mi §ahislann tasarrufu altmda  ise umumi istimlak usuliine  tevfikan istimlak olunur.  tkinci fasil  Tuz fiatlart ve sah§lan  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu 3 kuru§tur. Tuzla- rm mii§teri vesaitinin yana§a- bildigi yerlere kadar tassinmasi  icab eden tuzlalarda bu husus  igin ihtiyar olunacak masraflar  tuzla fiatma ilave edilmik iize- re her mali sene basjnda Inhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan  olunur.  MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm ambar- lara kadar tasmmalan ve sigor- talari igin yapilan masraf m tuz- la fiatma zammi suretile tes- bit edilir. Boylelikle elde edi- lecek kilo fiati santim kesri  gosterirse bu kesir santime ib- lag olunur. Goriilecek liizum  ve ihtiyag iizerine nakilsartlan  bir birine uygun olan mmta- kadaki satis ambarlarmm fiat- larmi birlestirmege Inhisarlar  idaresi salahiyetlidir.  (S. Sayisi: 11)
Sayfa 25 -
Ha.  ya vo deniz tuzlarile akar veya  kaynak veyahut kuyu halinde- ki tuzlu sularm tasarrufu miin- hasiran Devlete aittir.  Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem  bulunan yerler ve binalar dahi  tuzlalarm miitemmim ciizileri  addolunur. Bu gibi yerler ve  binalar hakiki veya htikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise is- timlak usuliine tevfikan mena- fii umumiye namma istimlak  edilir.  tkinci f asil  Tuz fiatleri ve sah§lart  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu (6) kurustur. An- cak tuzun miisteri vesaitine tes- limini icab ettiren tuzlalarda bu  husus igin ihtiyari icab edecek  masraflar tuzla fiatine ilave  edilmek uzere her mali sene ip- tidasmda Inhisar idaresince tes- bit ve ilan olunur.  MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm fiati - ambarlara kadar vuku bulan - nakliye ve sigorta ucretlerinin  tuzla fiatine zammi suretile tes- bit olunur. Nakliye ve sigorta  masraflarmdan hasil olacak ku- rus, kesirlerinden 20 paraya ka- dar olani tay 20 para ve daha  fazlasr kurusa iblag olunur.  Ince sofra ve matbah tuzlari  satis, fiati - bu tuzlar igin ihti- yar oilman imal masraflari da  nazari dikkate almarak - Giim- riik ve inhisarlar vekaletince  tesbit olunur.  — 24 —  Q. I. B.  kaya ve deniz tuzlalarile akar  veya kaynak veyahud kuyu ha- lindeki tuzlu sularm tasarrufu  munhasiran Devlete aittir.  Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm isletil- mesi ve muhafazasi igin elzem  bulunan yerler ve binalar dahi  tuzlalarm miitemmim ciizileri  addolunur. Bu gibi yerler ve  binalar hakiki veya hiikmi sa- hislarm tasarrufu altmda ise  istimlak usuliine tevfikan me- nafii umumiye namma istim- lak edilir.  tkinci fasil  Tuz fiatlart ve sati§lari  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu iig kurustur, ancak  tuzun miisteri vesaitine tesli- mini icab ettiren tuzlalarda bu  husus igin ihtiyar olunacak  masraflar tuzla fiatma ilave  edilmek uzere her mali sene  ba§mda Inhisarlar idaresince  tesbit ve ilan olunur.  MADDE 5 — Inhisar ambar- lannda satilan tuzlarm fiati  ambarlara kadar ta§mmalan  ve sigortalari igin yapilan mas- rafm tuzla fiatma zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle el- de edilecek kilo fiati kesir gos- terirse bu kesir be§ paradan az  oldugu takdirde kaldirilir. Be§  para ve fazlasi on paraya gi- karilir.  Goriileeek liizum ve ihtiyag  iizerine muayyen bir mintaka- daki sati§ ambarlarmin fiatla- rini birle§tirmege Inhisarlar  idaresi salahiyetlidir.  Ik. E.  kaya ve deniz tuzlalarile akar  veya kaynak veyahud kuyu  halindeki tuzlu sularm tasarru- fu munhasiran Devlete aiddir.  Tuzlalarm iginde veya etra- fmda bulunup bunlarm i§letil- mesi veya muhafazasi igin el- zem bulunan yerler ve binalar  dahi tuzlalarm miitemmim cii- ziileri addolunur. Bu gibi yer- ler ve binalar hakiki veya hiik- mi §ahislann tasarrufu altmda  ise umumi istimlak usuliine  tevfikan istimlak olunur.  tkinci fasil  Tuz fiatlart ve sah§lan  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zun kilosu 3 kuru§tur. Tuzla- rm mii§teri vesaitinin yana§a- bildigi yerlere kadar tassinmasi  icab eden tuzlalarda bu husus  igin ihtiyar olunacak masraflar  tuzla fiatma ilave edilmik iize- re her mali sene basjnda Inhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan  olunur.  MADDE 5 — Inhisar ambar- larmda satilan tuzlarm ambar- lara kadar tasmmalan ve sigor- talari igin yapilan masraf m tuz- la fiatma zammi suretile tes- bit edilir. Boylelikle elde edi- lecek kilo fiati santim kesri  gosterirse bu kesir santime ib- lag olunur. Goriilecek liizum  ve ihtiyag iizerine nakilsartlan  bir birine uygun olan mmta- kadaki satis ambarlarmm fiat- larmi birlestirmege Inhisarlar  idaresi salahiyetlidir.  (S. Sayisi: 11)  A & E .  MADDE 4 — Iktisad encii- meninin dordimcii maddesi ay- nen  MADDE 5 — Iktisad encii- meninin be§inci maddesi aynen  — 2 5 - Mal. E.  Hdnci fasil  Tuz fiatlan ve sati§lan  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zra kilosu tig kuru§tur. Tuzla- rm mu^teri vesaitinin yanasa  bildigi yerlere kadar tasmmast  icab eden tuzlalarda bu husua  igin ihtiyar olunacak masraflar  tuzla fiatma Have edilmek iize- re her mali sene basmda tnhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan  olunur.  Idare luzum gordiigii tuzla- larda ambar agar.  MADDE 5 — Iktisad encii- meninin besinci maddesi ayne^.  B.B.  MADDE 4 — Iktisad encti- meninin 4 ncu maddesi aynen  MADDE 5 — Inhisar ambar- larmdan satm alman tuzlarm  fiati ambarlara kadar ta?mma- lari ve maliyet fiati uzerinden  sigortalari igin yapilan masraf- larm tuzla fiatine zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle  elde edilecek kilo fiati santim  kesri gosterirse bu kesir santi- me iblag olunur. GorUlecek lii- zum ve ihtiyag iizerine nakil  §artlan biri birine uygun olan  mmtakalardaki satis, ambarlan- nm fiatlerini birlestirmege In- hisarlar idaresi salahiyetlidir.  Muhitinin tuz ihtiyacmi te- ( S. Sayisi: 11 ),
Sayfa 26 -
A & E .  MADDE 4 — Iktisad encii- meninin dordimcii maddesi ay- nen  MADDE 5 — Iktisad encii- meninin be§inci maddesi aynen  — 2 5 - Mal. E.  Hdnci fasil  Tuz fiatlan ve sati§lan  MADDE 4 — Tuzlalarda tu- zra kilosu tig kuru§tur. Tuzla- rm mu^teri vesaitinin yanasa  bildigi yerlere kadar tasmmast  icab eden tuzlalarda bu husua  igin ihtiyar olunacak masraflar  tuzla fiatma Have edilmek iize- re her mali sene basmda tnhi- sarlar idaresince tesbit ve ilan  olunur.  Idare luzum gordiigii tuzla- larda ambar agar.  MADDE 5 — Iktisad encii- meninin besinci maddesi ayne^.  B.B.  MADDE 4 — Iktisad encti- meninin 4 ncu maddesi aynen  MADDE 5 — Inhisar ambar- larmdan satm alman tuzlarm  fiati ambarlara kadar ta?mma- lari ve maliyet fiati uzerinden  sigortalari igin yapilan masraf- larm tuzla fiatine zammi sure- tile tesbit edilir. Boylelikle  elde edilecek kilo fiati santim  kesri gosterirse bu kesir santi- me iblag olunur. GorUlecek lii- zum ve ihtiyag iizerine nakil  §artlan biri birine uygun olan  mmtakalardaki satis, ambarlan- nm fiatlerini birlestirmege In- hisarlar idaresi salahiyetlidir.  Muhitinin tuz ihtiyacmi te- ( S. Sayisi: 11 ),  HiL  — 26 —  G. I. E. tk. B.  MADDE 6 — Tuzdan kimye- vt maddeler istihsali igin yapi- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine  her nevi masarif zammedildik- ten sonra hasil olan fiat iize- rinden tuz verilebilir.  MADDE 7 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin  i§bu muessese sahiblerine 3 ku- rus. geri verilir.  §ukadar ki tenzilatli satis fi- atleri tatbik edilen tuzla veya  ambarlardan satm alman tuzlar  igin geri verilecek miktar ida- reye beher Mloda nakliye ve  sigorta masrafmdan baska 3  kurus, kalmak iizere hesab olu- nur.  Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek  MADDE 6 — tnhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbak  tuzlan yapildigi takdirde bun- larm satis. fiatlan Giimriik ve  inhisarlar vekaletince aynca  tesbit olunur.  MADDE 7 — Tuzdan kim- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla maliye- tine her nevi masarif ilave  edildikten sonra hasil olan fia- ta kadar tenzilli fiatla tuz ve- rilebilir.  MADDE 8 — Sanayide ve  tabaklikta kullanildigi tesbit  edilecek tuzun beher kilosu  igin i§bu muessese sahiblerine  (60) parayi a§mamak iizere  bir prim verilmesi ve bu pri- min miktarmin tayini Iktisad  ve Giimriik ve inhisarlar veka- letlerince mii§tereken tesbit  edilir.  Ancak tenzilatli satis, fiatlan  tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satin alman tuzlar igin  yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye be- MADDE 6 — Inhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbaK  tuzlari yapildigi takdirde bun- larm satis, fiatlan Gumrtik ve  inhisarlar vekaletince aynca,  tesbit olunur.  MADDE 7 — Tuzdan kimye- vi maddeler istihsali igin yap:- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine  her nevi masarif ilave edildik- ten sonra hasil olan fiata kadar  tenzilli fiatla verilebilir.  MADDE 8 — Sanayide ve  tabaklikta kullanildigi tesbit  edilecek tuzun beher kilosu  igin isbu muessese sahiblerine  60 parayi a§mamak iizere bir  prim verilmesi ve bu primin  miktarmm tayini Iktisad ve  Giimruk ve Inhisarlar vekalet- lerince miistere'ken kararlasitiri- lir.  Ancak tenzilatli sati§ fiatlan  tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin  yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye beher  (S . Sayisi: 11)
Sayfa 27 -
HiL  — 26 —  G. I. E. tk. B.  MADDE 6 — Tuzdan kimye- vt maddeler istihsali igin yapi- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine  her nevi masarif zammedildik- ten sonra hasil olan fiat iize- rinden tuz verilebilir.  MADDE 7 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin  i§bu muessese sahiblerine 3 ku- rus. geri verilir.  §ukadar ki tenzilatli satis fi- atleri tatbik edilen tuzla veya  ambarlardan satm alman tuzlar  igin geri verilecek miktar ida- reye beher Mloda nakliye ve  sigorta masrafmdan baska 3  kurus, kalmak iizere hesab olu- nur.  Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek  MADDE 6 — tnhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbak  tuzlan yapildigi takdirde bun- larm satis. fiatlan Giimriik ve  inhisarlar vekaletince aynca  tesbit olunur.  MADDE 7 — Tuzdan kim- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla maliye- tine her nevi masarif ilave  edildikten sonra hasil olan fia- ta kadar tenzilli fiatla tuz ve- rilebilir.  MADDE 8 — Sanayide ve  tabaklikta kullanildigi tesbit  edilecek tuzun beher kilosu  igin i§bu muessese sahiblerine  (60) parayi a§mamak iizere  bir prim verilmesi ve bu pri- min miktarmin tayini Iktisad  ve Giimriik ve inhisarlar veka- letlerince mii§tereken tesbit  edilir.  Ancak tenzilatli satis, fiatlan  tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satin alman tuzlar igin  yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye be- MADDE 6 — Inhisarlar ida- resince ince sofra ve mutbaK  tuzlari yapildigi takdirde bun- larm satis, fiatlan Gumrtik ve  inhisarlar vekaletince aynca,  tesbit olunur.  MADDE 7 — Tuzdan kimye- vi maddeler istihsali igin yap:- lacak fabrikalara hakiki ihti- yaglarma gore tuzla maliyetine  her nevi masarif ilave edildik- ten sonra hasil olan fiata kadar  tenzilli fiatla verilebilir.  MADDE 8 — Sanayide ve  tabaklikta kullanildigi tesbit  edilecek tuzun beher kilosu  igin isbu muessese sahiblerine  60 parayi a§mamak iizere bir  prim verilmesi ve bu primin  miktarmm tayini Iktisad ve  Giimruk ve Inhisarlar vekalet- lerince miistere'ken kararlasitiri- lir.  Ancak tenzilatli sati§ fiatlan  tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin  yukandaki fikra ahkamma go- re verilecek prim idareye beher  (S . Sayisi: 11)  Ad. E.  MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen  MADDE 7 — iktisad encii- meninin yedinci maddesi aynen  MADDE 8 — Iktisad encii- meninin sekizinci maddesi ay- nen  — 27 —  Mai. E.  MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen.  MADDE 7 — Iktisad encti- meninin yedinci maddesi aynen.  MADDE 8 — Iktisad enc:i- meninin sekizinci maddesi ay- nen.  B E .  min edemeyecek tuzlalarla am- barlara mmtakalan tuzlalarm- dan baska her hangi bir tuzla  veya ambardan sevkedilecek  tuzlarm fiatini, kendi mmtaka- larmdan tedarik edilen tuz sa- tis fiatlerine kadar, indirmeg-e  Giimriik ve inhisarlar vekaleti  salahiyetlidir.  Tuzun nakliye masrafi gok  olan mmtakalardan liizum go- riilen mahallerdeki tuz satis  fiatlerini, bu masrafIan kismen  veya tamamen indirmek sureti- le ve muayyen bir devre igin,  tesbite Icra Vekilleri Heyeti sa- lahiyetlidir.  MADDE 6 — Iktisad encti- meninin 6 nci maddesi aynen  MADDE 7 — Tuzdan Mm- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla istihsal  fiatine her nevi masraflarm ila- vesi suretile tesbit edilecek fi- atlerden asagi olmamak iizere  engin fiatle tuz verilebilir.  MADDE 8 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin  isjbu miiessese sahiblerine tuzla  fiatinin yarismi asmamak iize- re bir prim verilir. Bu primin  miktarmm tayini Iktisad ve  Giimriik ve inhisarlar vekalet- lerince miistereken kararlastm- hr.  Ancak tenzilatli satis fiatleri  tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin  yukandaM fikra ahkamma g3- re verilecek prim idareye be- (S. Sayisi ; 11)
Sayfa 28 -
Ad. E.  MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen  MADDE 7 — iktisad encii- meninin yedinci maddesi aynen  MADDE 8 — Iktisad encii- meninin sekizinci maddesi ay- nen  — 27 —  Mai. E.  MADDE 6 — Iktisad encii- meninin altmci maddesi aynen.  MADDE 7 — Iktisad encti- meninin yedinci maddesi aynen.  MADDE 8 — Iktisad enc:i- meninin sekizinci maddesi ay- nen.  B E .  min edemeyecek tuzlalarla am- barlara mmtakalan tuzlalarm- dan baska her hangi bir tuzla  veya ambardan sevkedilecek  tuzlarm fiatini, kendi mmtaka- larmdan tedarik edilen tuz sa- tis fiatlerine kadar, indirmeg-e  Giimriik ve inhisarlar vekaleti  salahiyetlidir.  Tuzun nakliye masrafi gok  olan mmtakalardan liizum go- riilen mahallerdeki tuz satis  fiatlerini, bu masrafIan kismen  veya tamamen indirmek sureti- le ve muayyen bir devre igin,  tesbite Icra Vekilleri Heyeti sa- lahiyetlidir.  MADDE 6 — Iktisad encti- meninin 6 nci maddesi aynen  MADDE 7 — Tuzdan Mm- yevi maddeler istihsali igin ya- pilacak fabrikalara hakiki ih- tiyaglarma gore tuzla istihsal  fiatine her nevi masraflarm ila- vesi suretile tesbit edilecek fi- atlerden asagi olmamak iizere  engin fiatle tuz verilebilir.  MADDE 8 — Sanayide ve ta- baglikta kullanildigi tesbit edi- lecek tuzun beher kilosu igin  isjbu miiessese sahiblerine tuzla  fiatinin yarismi asmamak iize- re bir prim verilir. Bu primin  miktarmm tayini Iktisad ve  Giimriik ve inhisarlar vekalet- lerince miistereken kararlastm- hr.  Ancak tenzilatli satis fiatleri  tatbik edilen tuzla veya ambar- lardan satm alman tuzlar igin  yukandaM fikra ahkamma g3- re verilecek prim idareye be- (S. Sayisi ; 11)  Hu.  verilmesine Inhisar idaresince  liizum goriildiigu takdirde sati§  fiati yukandaki f ikralarda mev- zubahs tenzilat esasma gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu  alana tahmil edilir.  MADDE 8 — Gorulecek lii- zum ve ihtiyac iizerine bazi  mmtakalarda ucuz tuz sattira- bilmek veya muayyen bir mm- taka dahiliude buluuaii satis,  ambarlarmm muayyen bir miid- det zarfmdaki sati$ fiatlerini  birlestirmek igin diger bazi tuz- la ve ambarlarda tuz fiatini  arttmnaga Giimruk ve inhisar- lar vekaleti mezundur.  MADDE 9 — Kagakgdiga  mani olmak icin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiati Maliye veka- letinin muvafakati almmak sar- tile tenzil edilebilir.  MADDE 10 — inhisarlar ida- resi gorecegi liizum iizerine ba- zi tuzlalardan sati§i biisbiitun  kaldrrabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlarma hasir ve satis, mmta- kalarmi tahdid edebilir.  MADDE 11 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak sati§larda  tuz fiati ticari icablara gore  Giimruk ve inhisarlar vekale- tince tayin olunur.  MADDE 12 — Tuzlalarda  (25) yirmi be§ ve inhisar satis,  G . L B .  her kiloda nakliye ve sigorta  masrafindan bagka en az alt- mis para kalmak iizere hesab  olunur.  Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum gbruldiigu tak- dirde satis, fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore  hesab ve tagyir masrafi da tu- zu alana tahmil edilir.  MADDE 9 — Kagakgiliga  mani olmak igin liizum gbrii- lecek tuzla ve ambarlarda sa- tilacak tuzlarm fiatini indir- mege Giimriik ve inhisarlar ve- killigi salahiyetlidir.  MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak satiglarda  tuz fiati ticari icablara gore  Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur.  MADDE 11 — Inhisarlar  idaresi gorecegi liizum iizerine  bazi tuzlalarda satigi biisbiitiin  kaldirabilecegi gibi satig mua- melesini senenin muayyen za- manlarina hasir ve satis, minta- kalarmi tahdid edebilir.  MADDE 12 —• Tuzlalarda  ve inhisar sati§ ambarlarmda  tk, E.  kiloda nakliye ve sigorta mas- rafmdan ba§ka en az 60 para  kalmak iizere hesab olunur.  Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum goruldiigii tak- dirde sati§ fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu  alana tahmil edilir.  MADDE 9 — Kagakgiliga  mani olmak igin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiatmi indirmege  Giimriik ve inhisarlar vekilligi  salahiyetlidir.  MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapdacak sati^larda  tuz fiati ticari icablara gore  Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur.  MADDE 11 — Inhisarlar  idaresi gorecegi liizum iizerine  bazi tuzlalarda sati§i biisbiitiin  kaldirabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlanna hasir ve satis, mm- takalarmi tahdid edebilir.  MADDE 12 — Tuzlalarda ve  inhisar satis, ambarlarmda dok- (S . Sayisi: 11),
Sayfa 29 -
Hu.  verilmesine Inhisar idaresince  liizum goriildiigu takdirde sati§  fiati yukandaki f ikralarda mev- zubahs tenzilat esasma gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu  alana tahmil edilir.  MADDE 8 — Gorulecek lii- zum ve ihtiyac iizerine bazi  mmtakalarda ucuz tuz sattira- bilmek veya muayyen bir mm- taka dahiliude buluuaii satis,  ambarlarmm muayyen bir miid- det zarfmdaki sati$ fiatlerini  birlestirmek igin diger bazi tuz- la ve ambarlarda tuz fiatini  arttmnaga Giimruk ve inhisar- lar vekaleti mezundur.  MADDE 9 — Kagakgdiga  mani olmak icin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiati Maliye veka- letinin muvafakati almmak sar- tile tenzil edilebilir.  MADDE 10 — inhisarlar ida- resi gorecegi liizum iizerine ba- zi tuzlalardan sati§i biisbiitun  kaldrrabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlarma hasir ve satis, mmta- kalarmi tahdid edebilir.  MADDE 11 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak sati§larda  tuz fiati ticari icablara gore  Giimruk ve inhisarlar vekale- tince tayin olunur.  MADDE 12 — Tuzlalarda  (25) yirmi be§ ve inhisar satis,  G . L B .  her kiloda nakliye ve sigorta  masrafindan bagka en az alt- mis para kalmak iizere hesab  olunur.  Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum gbruldiigu tak- dirde satis, fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore  hesab ve tagyir masrafi da tu- zu alana tahmil edilir.  MADDE 9 — Kagakgiliga  mani olmak igin liizum gbrii- lecek tuzla ve ambarlarda sa- tilacak tuzlarm fiatini indir- mege Giimriik ve inhisarlar ve- killigi salahiyetlidir.  MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapilacak satiglarda  tuz fiati ticari icablara gore  Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur.  MADDE 11 — Inhisarlar  idaresi gorecegi liizum iizerine  bazi tuzlalarda satigi biisbiitiin  kaldirabilecegi gibi satig mua- melesini senenin muayyen za- manlarina hasir ve satis, minta- kalarmi tahdid edebilir.  MADDE 12 —• Tuzlalarda  ve inhisar sati§ ambarlarmda  tk, E.  kiloda nakliye ve sigorta mas- rafmdan ba§ka en az 60 para  kalmak iizere hesab olunur.  Sanayide ve tabaklikta kul- lanilacak tuzlarm tagyir edile- rek verilmesine Inhisarlar ida- resince liizum goruldiigii tak- dirde sati§ fiati yukandaki fik- ralarda yazili esaslara gore he- sab ve tagyir masrafi da tuzu  alana tahmil edilir.  MADDE 9 — Kagakgiliga  mani olmak igin liizum gorule- cek tuzla ve ambarlarda satila- cak tuzlarm fiatmi indirmege  Giimriik ve inhisarlar vekilligi  salahiyetlidir.  MADDE 10 — Ecnebi mem- leketlere yapdacak sati^larda  tuz fiati ticari icablara gore  Giimriik ve inhisarlar vekilli- gince tayin olunur.  MADDE 11 — Inhisarlar  idaresi gorecegi liizum iizerine  bazi tuzlalarda sati§i biisbiitiin  kaldirabilecegi gibi sati§ mua- melesini senenin muayyen za- manlanna hasir ve satis, mm- takalarmi tahdid edebilir.  MADDE 12 — Tuzlalarda ve  inhisar satis, ambarlarmda dok- (S . Sayisi: 11),  Ad. E.  MADDE 9 — Iktisad encu- meninin dokuzuncu maddesi  aynen  MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ay- nen  MADDE 11 — Iktisad encii- meninin on birinci maddesi ay- nen  MADDE 12 — Iktisad encti- meninin on ikinci maddesi ay- - 2 d - Mai. E.  MADDE 9 —- iktisad encii- meninin dokuzuncu maddesi  aynen.  MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ayne i,  MADDE 11 — inhisarlar ida- resi ihtikara meydan vermemek  ve ihtiyaci temin etmek uzere  liizum gorecegi bazi tuzlalarda  satisi biisbiitun kaldirabilecegi  gibi satis, muamelesini senenin  muayyen zamanlarma hasrr ve  satig mmtakalarmi tahdid ede- bilir.  MADDE 12 — Iktisad encti.  meninin on ikinci maddesi ay- B. E.  her kiloda nakliye .ve sigorta  masrafmdan baska en az tuzla  fiatinin yarisi kalmak iizere  hesab olunur.  Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek  verilmesine Inhisarlar idaresin- ce liizum gbruldugii takdirde  satis fiati yukaridaM fikralar- da yazili esaslara gore hesab  ve tagyir masrafi da tuzu ala- lia tahmil edilir.  MADDE 9 — Iktisad encii- meninin 9 ncu maddesi aynen  MADDE 10 — Iktisad encii- meninin 10 ncu maddesi aynen  MADDE 11 — Maliye encii- meninin 11 nci maddesi aynen  MADDE 12 — Iktisad encii- meninin 12 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 111
Sayfa 30 -
Ad. E.  MADDE 9 — Iktisad encu- meninin dokuzuncu maddesi  aynen  MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ay- nen  MADDE 11 — Iktisad encii- meninin on birinci maddesi ay- nen  MADDE 12 — Iktisad encti- meninin on ikinci maddesi ay- - 2 d - Mai. E.  MADDE 9 —- iktisad encii- meninin dokuzuncu maddesi  aynen.  MADDE 10 — Iktisad encii- meninin onuncu maddesi ayne i,  MADDE 11 — inhisarlar ida- resi ihtikara meydan vermemek  ve ihtiyaci temin etmek uzere  liizum gorecegi bazi tuzlalarda  satisi biisbiitun kaldirabilecegi  gibi satis, muamelesini senenin  muayyen zamanlarma hasrr ve  satig mmtakalarmi tahdid ede- bilir.  MADDE 12 — Iktisad encti.  meninin on ikinci maddesi ay- B. E.  her kiloda nakliye .ve sigorta  masrafmdan baska en az tuzla  fiatinin yarisi kalmak iizere  hesab olunur.  Sanayide ve tabaglikta kulla- nilacak tuzlarm tagyir edilerek  verilmesine Inhisarlar idaresin- ce liizum gbruldugii takdirde  satis fiati yukaridaM fikralar- da yazili esaslara gore hesab  ve tagyir masrafi da tuzu ala- lia tahmil edilir.  MADDE 9 — Iktisad encii- meninin 9 ncu maddesi aynen  MADDE 10 — Iktisad encii- meninin 10 ncu maddesi aynen  MADDE 11 — Maliye encii- meninin 11 nci maddesi aynen  MADDE 12 — Iktisad encii- meninin 12 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 111  HtL  ambarlarmda elli kilodan asagi  tuz satilamaz.  MADDE 13 — Tuz sati§i pe- findir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi? olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla ve  ambarlardan gerek dahil, gerek  harig igin veresiye tuz satilabi- lir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya  ambarlardan verilecegi Inhisar  idaresince layin olunur. Vere- siye dahilde satilacak tuzun  miktari her tacir igin elli ton- dan a^agi ve 1500 tondan yuka- n olamaz ve bedelinm tediyesi  igin tayin olunacak miiddette  alti ayi gegemez. Ancak bu ka- bil satislar igin % 5 e kadar fa- iz hesab olunur. Ecnebi memle- ketlere ihrac igin veresiye ve- rilecek tuzlarm miktari ve tedi- ye miiddet ve seraiti tnhisarlar  idaresince tesbit olunur.  — 30 —  G. t E.  dokme olarak 25 kilodan a§a- gi tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar  boliinmez.  MADDE 13 — Tuz sati§i pe- §indir. Ancak teminati Devlet- ge kabul edilmig olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla  ve ambarlardan gerek dahil,  gerek harig igin Veresiye tuz  satilabilir. Bu tuzlarin hangi  tuzla veya ambarlardan veri- lecegi tnhisarlar idaresince ta- yin olunur, veresiye dahilde  satilacak tuzun miktari her ta- cir igin 50 tondan a§agi ve  1500 tondan yukan olamaz ve  bedelinin tediyesi igin tayin  olunacak miiddet de alti ayi  gegemez.  Bu gibi §artlar igin (% 5) i  gegmemek iizere ve tecimsel  icablara gore bir faiz alinir.  Ecnebi memleketlere ihrac igin  veresiye verilecek tuzlarin mik- tari ve tediye miiddet ve §art- lari tnhisarlar idaresince tesbit  olunur.  MADDE 14 — tnhisarlar ida- resinin tuz ambari olmayan her  vilayet ve kazanin merkez ve  mulhakatmda yaz ve ki§ mev- simleri igin ayri ayri olmak  iizere tuzun toptan ve peraken- de azami sati§ fiatleri bir se- ne igin muteber olmak iizere  vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit  olunur. Bu fiatlere teblig ta- rihinden itibaren bir ay iginde  tnhisarlar idaresinin ve satici- larm itiraza hakki vardir. Bu  itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince tetkik olunarak  verilecek kararlar katidir. Te- karriir eden fiatlerden fazlasi- tk. E.  me olarak 25 kilodan a§agi  tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar  boliinmez.  MADDE 13 — Tuz satigi p&- §indir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi§ olan ban- kalardan birinin teminat mek- tubuna mukabil muayyen tuz- la ve ambarlardan veresiye  tuz satilabilir. Bu tuzlarin  hangi tuzla veya ambarlardan  verilecegi tnhisarlar idaresince  tayin olunur, veresiye dahilde  satilacak tuzun miktari her ta- cir igin elli tondan a§agi ve  1500 tondan yukan olamaz ve  bedelinin tediyesi igin tayin  olunacak miiddet de alti ayi  gegemez. Bu gibi sati§lar igin  (% 5) i gegmemek iizere ve  tecimsel icablara gore bir faiz  alinir. Ecnebi memleketlere ih- rag igin veresiye verilecek tuz- larm miktari ve tediye miid- det ve §artlan tnhisarlar ida- resince tesbit olunur.  MADDE 14 — tnhisarlar  idaresinin tuz ambari olmayan  her vilayet ve kazanm merkez  ve mulhakatmda yaz ve ki§  mevsimleri igin ayri ayri olmak  iizere tuzun toptan ve pera- kende azami sati§ fiatlan bir  sene igin muteber olmak iizere  tatbikmdan iki ay evvel vila- yet ve kaza merkezlerindeki  belediye meclislerince tesbit ve  ilan olunur. Bu fiatlara ilan ta- rihinden itibaren bir ay iginde  tnhisarlar idaresinin ve satici- lann itiraza hakki vardir. Bu  itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince 20 gun zarfm- da tetkik edilerek karara bag- .( S. Sayisi : 11)
Sayfa 31 -
HtL  ambarlarmda elli kilodan asagi  tuz satilamaz.  MADDE 13 — Tuz sati§i pe- findir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi? olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla ve  ambarlardan gerek dahil, gerek  harig igin veresiye tuz satilabi- lir. Bu tuzlarin hangi tuzla veya  ambarlardan verilecegi Inhisar  idaresince layin olunur. Vere- siye dahilde satilacak tuzun  miktari her tacir igin elli ton- dan a^agi ve 1500 tondan yuka- n olamaz ve bedelinm tediyesi  igin tayin olunacak miiddette  alti ayi gegemez. Ancak bu ka- bil satislar igin % 5 e kadar fa- iz hesab olunur. Ecnebi memle- ketlere ihrac igin veresiye ve- rilecek tuzlarm miktari ve tedi- ye miiddet ve seraiti tnhisarlar  idaresince tesbit olunur.  — 30 —  G. t E.  dokme olarak 25 kilodan a§a- gi tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar  boliinmez.  MADDE 13 — Tuz sati§i pe- §indir. Ancak teminati Devlet- ge kabul edilmig olan banka- lardan birinin teminat mektu- buna mukabil muayyen tuzla  ve ambarlardan gerek dahil,  gerek harig igin Veresiye tuz  satilabilir. Bu tuzlarin hangi  tuzla veya ambarlardan veri- lecegi tnhisarlar idaresince ta- yin olunur, veresiye dahilde  satilacak tuzun miktari her ta- cir igin 50 tondan a§agi ve  1500 tondan yukan olamaz ve  bedelinin tediyesi igin tayin  olunacak miiddet de alti ayi  gegemez.  Bu gibi §artlar igin (% 5) i  gegmemek iizere ve tecimsel  icablara gore bir faiz alinir.  Ecnebi memleketlere ihrac igin  veresiye verilecek tuzlarin mik- tari ve tediye miiddet ve §art- lari tnhisarlar idaresince tesbit  olunur.  MADDE 14 — tnhisarlar ida- resinin tuz ambari olmayan her  vilayet ve kazanin merkez ve  mulhakatmda yaz ve ki§ mev- simleri igin ayri ayri olmak  iizere tuzun toptan ve peraken- de azami sati§ fiatleri bir se- ne igin muteber olmak iizere  vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit  olunur. Bu fiatlere teblig ta- rihinden itibaren bir ay iginde  tnhisarlar idaresinin ve satici- larm itiraza hakki vardir. Bu  itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince tetkik olunarak  verilecek kararlar katidir. Te- karriir eden fiatlerden fazlasi- tk. E.  me olarak 25 kilodan a§agi  tuz satilamaz, buralarda ka- pali kaplarda satilan tuzlar  boliinmez.  MADDE 13 — Tuz satigi p&- §indir. Ancak teminati Dev- letge kabul edilmi§ olan ban- kalardan birinin teminat mek- tubuna mukabil muayyen tuz- la ve ambarlardan veresiye  tuz satilabilir. Bu tuzlarin  hangi tuzla veya ambarlardan  verilecegi tnhisarlar idaresince  tayin olunur, veresiye dahilde  satilacak tuzun miktari her ta- cir igin elli tondan a§agi ve  1500 tondan yukan olamaz ve  bedelinin tediyesi igin tayin  olunacak miiddet de alti ayi  gegemez. Bu gibi sati§lar igin  (% 5) i gegmemek iizere ve  tecimsel icablara gore bir faiz  alinir. Ecnebi memleketlere ih- rag igin veresiye verilecek tuz- larm miktari ve tediye miid- det ve §artlan tnhisarlar ida- resince tesbit olunur.  MADDE 14 — tnhisarlar  idaresinin tuz ambari olmayan  her vilayet ve kazanm merkez  ve mulhakatmda yaz ve ki§  mevsimleri igin ayri ayri olmak  iizere tuzun toptan ve pera- kende azami sati§ fiatlan bir  sene igin muteber olmak iizere  tatbikmdan iki ay evvel vila- yet ve kaza merkezlerindeki  belediye meclislerince tesbit ve  ilan olunur. Bu fiatlara ilan ta- rihinden itibaren bir ay iginde  tnhisarlar idaresinin ve satici- lann itiraza hakki vardir. Bu  itirazlar vilayet veya kaza ida- re heyetlerince 20 gun zarfm- da tetkik edilerek karara bag- .( S. Sayisi : 11)  AdB.  nen  MADDE 13 —- Iktisad encii- meninin on ugiincu maddesi  aynen  MADDE 14 — Iktisad encu- meninin on dordiincii maddesi  aynen  - 3 1 - BfaL B.  nen.  MADDE 13 — Iktisad encii- meninin on iiciincti maddesi  aynen.  MADDE 14 — Inhisarlar ida- resinin tuz amban olmayan  her vilayet ve kazanm merkez  ve miilhakatmda yaz ve ki§  mevsimleri i§in ayri ayri ol- mak iizere tuzun toptan ve  perakende azami sati§ fiatleri  bir sene igin muteber olmak  iizere tatbikmdan iki ay ewel  vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit  ve sehir ve kasabalarda ilan  ve koylere teblig olunur. Bu  fiatlero ililii tarihinden itibaren  bir ay icinde Inhisarlar idare- sinin ve saticilarm itiraza hak- ki vardir. Bu itirazlar vilayet  veya kaza idare heyetlerince  B. E.  MADDE 13 — Iktisad encti- meninin 13 ncii maddesi aynen  MADDE 14 — Maliye encii- meninin 14 ncii maddesi aynen  ( S. Sayisi: 11)
Sayfa 32 -
AdB.  nen  MADDE 13 —- Iktisad encii- meninin on ugiincu maddesi  aynen  MADDE 14 — Iktisad encu- meninin on dordiincii maddesi  aynen  - 3 1 - BfaL B.  nen.  MADDE 13 — Iktisad encii- meninin on iiciincti maddesi  aynen.  MADDE 14 — Inhisarlar ida- resinin tuz amban olmayan  her vilayet ve kazanm merkez  ve miilhakatmda yaz ve ki§  mevsimleri i§in ayri ayri ol- mak iizere tuzun toptan ve  perakende azami sati§ fiatleri  bir sene igin muteber olmak  iizere tatbikmdan iki ay ewel  vilayet ve kaza merkezlerinde- ki belediye meclislerince tesbit  ve sehir ve kasabalarda ilan  ve koylere teblig olunur. Bu  fiatlero ililii tarihinden itibaren  bir ay icinde Inhisarlar idare- sinin ve saticilarm itiraza hak- ki vardir. Bu itirazlar vilayet  veya kaza idare heyetlerince  B. E.  MADDE 13 — Iktisad encti- meninin 13 ncii maddesi aynen  MADDE 14 — Maliye encii- meninin 14 ncii maddesi aynen  ( S. Sayisi: 11)  HtL  tfrgfinctt fasd  Tuz sattp, ve nakliye Uzkereleri  MADDS 14 — Tuz nakliya- ti nakliye tezkeresile yapilrr.  Tezkeresiz nakledilen tuzlar ka- gaktir. §u kadar ki, karada ve- ya denizde 25 kilodan asa^i ola- rak nakledilecek tuzlar bu ka- yitten miistesnadir.  MADDE 15 — Tuz nakliye  tezkerelerinin hiikmii bunlarm  verildigi tarihten itibaren gide- cegi yeriji uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir o  kadar miiddetin bitmesine de- gin muteiberdir.  Miiddetler nakliye tezkeresi- ni veren inhisar idaresi tarafm- dan tezkpre iizerine yazi ile ya- zdir. Bti zaman gectikten son- ra nakledilecek tuzlar tezkere- siz sayilijr. Esbabi miicbire do- layisile gegen miiddetler hesa- — 32 —  G.tB.  na tuz satanlardan beg liradan  elli liraya kadar hafif para ce- zasi almir. Bu cezalar 1701  sayili kanunun 69 ve 70 nci  maddelerine gore takib ve in- faz olnur.  tJgunctt fasil  Tuz satt$ ve nakliye Uzkereleri  MADDE 15 — Tuz nakliyati  nakliye tezkeresi ile yapilir.  Tezkeresiz nakledilen tuzlar  kagaktir. §u kadar ki 25 ki- lodan a§agi olarak nakledile- cek tuzlar bu kayitten miistes- nadir.  MADDE 16 — Tuz nakliye  tezkerelerinin hiikmii bunlarm  verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir  o kadar miiddetin bitmesine de- gin muteberdir.  Miiddetler nakliye tezkere- sini veren Inhisarlar idaresi  tarafmdan tezkere uzerine yazi  ile yaziln*. Bu zaman gegtik- ten sonra nakledilecek tuzlar  tezkeresiz sayilir. Miicbir se- beblerle gegen miiddetler ka- tk. E.  lanir. l§bu heyetlerce verile- cek kararlar katidir. Fevkala- de hallerde birinci fikrada ya- zili fiatlan yiikseltmege bele- diyeler salahiyetlidirler. Ytik- seltme kararlarx ilarnnm erte- si giiniinden baslayarak tatbik  edilir. Bu kararlar aleyhine ye- di giin iginde yapilacak itiraz- lar yukanki fikraya gore tet- kik ye karara raptolunur.  tfgimctt f asil  Tuz $att§ ve nakliye Uzkereleri  MADDE 15 — Giimruk ve in- hisarlar vekaletince tayin edi- lecek mmtakalarda belediye ve  kby hududlan haricindeki tuz  nakliyati nakliye tezkeresile  yapilir. Tezkeresiz nakledilen  tuzlar kagak sayilir. §u kadar  ki, 25 kiloya kadar nakledilecek  tuzlar bu kayitten miistesnadir.  Inhisarlar idaresinin resmi dam- gasmi, muhiir veya etiketini ta- siyan kapali kaplar icinde ya- pilacak tuz nakliyatmm nakli- ye tezkeresi kaydinden vareste  tutulmasma Giimruk ve inhi- sarlar vekaleti karar verebilir.  MADDE 16 — Tuz nakliye  tezkerelerinin hiikmii bunlarm  verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma, tasjmma  vasrtasma ve mevsime gore la- zim gelen vakte eklenecek bir o  kadar gimluk miiddetin bitme- sine degin muteberdir. Ancak  bu miiddet ii§ giinden az ola- maz. Miiddetler nakliye tez- keresi uzerine yazi ile yaziln*.  Bu zaman gegtikten sonra nak- ledilecek tuzlar tezkeresiz sayi- lir. Miicbir sebeblerle gegen  (S. Sayisi: 11)
Sayfa 33 -
HtL  tfrgfinctt fasd  Tuz sattp, ve nakliye Uzkereleri  MADDS 14 — Tuz nakliya- ti nakliye tezkeresile yapilrr.  Tezkeresiz nakledilen tuzlar ka- gaktir. §u kadar ki, karada ve- ya denizde 25 kilodan asa^i ola- rak nakledilecek tuzlar bu ka- yitten miistesnadir.  MADDE 15 — Tuz nakliye  tezkerelerinin hiikmii bunlarm  verildigi tarihten itibaren gide- cegi yeriji uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir o  kadar miiddetin bitmesine de- gin muteiberdir.  Miiddetler nakliye tezkeresi- ni veren inhisar idaresi tarafm- dan tezkpre iizerine yazi ile ya- zdir. Bti zaman gectikten son- ra nakledilecek tuzlar tezkere- siz sayilijr. Esbabi miicbire do- layisile gegen miiddetler hesa- — 32 —  G.tB.  na tuz satanlardan beg liradan  elli liraya kadar hafif para ce- zasi almir. Bu cezalar 1701  sayili kanunun 69 ve 70 nci  maddelerine gore takib ve in- faz olnur.  tJgunctt fasil  Tuz satt$ ve nakliye Uzkereleri  MADDE 15 — Tuz nakliyati  nakliye tezkeresi ile yapilir.  Tezkeresiz nakledilen tuzlar  kagaktir. §u kadar ki 25 ki- lodan a§agi olarak nakledile- cek tuzlar bu kayitten miistes- nadir.  MADDE 16 — Tuz nakliye  tezkerelerinin hiikmii bunlarm  verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma gore la- zimgelen vakte eklenecek bir  o kadar miiddetin bitmesine de- gin muteberdir.  Miiddetler nakliye tezkere- sini veren Inhisarlar idaresi  tarafmdan tezkere uzerine yazi  ile yaziln*. Bu zaman gegtik- ten sonra nakledilecek tuzlar  tezkeresiz sayilir. Miicbir se- beblerle gegen miiddetler ka- tk. E.  lanir. l§bu heyetlerce verile- cek kararlar katidir. Fevkala- de hallerde birinci fikrada ya- zili fiatlan yiikseltmege bele- diyeler salahiyetlidirler. Ytik- seltme kararlarx ilarnnm erte- si giiniinden baslayarak tatbik  edilir. Bu kararlar aleyhine ye- di giin iginde yapilacak itiraz- lar yukanki fikraya gore tet- kik ye karara raptolunur.  tfgimctt f asil  Tuz $att§ ve nakliye Uzkereleri  MADDE 15 — Giimruk ve in- hisarlar vekaletince tayin edi- lecek mmtakalarda belediye ve  kby hududlan haricindeki tuz  nakliyati nakliye tezkeresile  yapilir. Tezkeresiz nakledilen  tuzlar kagak sayilir. §u kadar  ki, 25 kiloya kadar nakledilecek  tuzlar bu kayitten miistesnadir.  Inhisarlar idaresinin resmi dam- gasmi, muhiir veya etiketini ta- siyan kapali kaplar icinde ya- pilacak tuz nakliyatmm nakli- ye tezkeresi kaydinden vareste  tutulmasma Giimruk ve inhi- sarlar vekaleti karar verebilir.  MADDE 16 — Tuz nakliye  tezkerelerinin hiikmii bunlarm  verildigi tarihten itibaren gide- cegi yerin uzakligma, tasjmma  vasrtasma ve mevsime gore la- zim gelen vakte eklenecek bir o  kadar gimluk miiddetin bitme- sine degin muteberdir. Ancak  bu miiddet ii§ giinden az ola- maz. Miiddetler nakliye tez- keresi uzerine yazi ile yaziln*.  Bu zaman gegtikten sonra nak- ledilecek tuzlar tezkeresiz sayi- lir. Miicbir sebeblerle gegen  (S. Sayisi: 11)  Ad. B.  MADDE 15 — tktisad encti- meninin on be§inci maddesi  aynen  MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi  aynen  — 33 —  Mai. E.  yirmi gun zarfmda tetkik edi- lerek karara baglanir. l§bu  heyetlerce verilecek kararlar  katidir. Fevkalade hallerde bi- rinci fikrada yazili fiatleri yiik- seltmoye belediyeler salahiyet- lidirler. Yiikseltme kararlan  ilanmin ertesi giiniinden basla- yarak tatbik edilir. Bu karar- lar aleyhine yedi gun iginde  yapilacak itirazlar yukanki  fikraya gore tetkik ve karara  raptolunur.  MADDE 15 — tktisad encii- meninin on be§inci maddesi  aynen.  MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi  aynen.  B. B.  MADDE 15 — Iktisad encii- meninin 15 nci maddesi aynen  MADDE 16 — Iktisad encii- meninin 16 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 34 -
Ad. B.  MADDE 15 — tktisad encti- meninin on be§inci maddesi  aynen  MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi  aynen  — 33 —  Mai. E.  yirmi gun zarfmda tetkik edi- lerek karara baglanir. l§bu  heyetlerce verilecek kararlar  katidir. Fevkalade hallerde bi- rinci fikrada yazili fiatleri yiik- seltmoye belediyeler salahiyet- lidirler. Yiikseltme kararlan  ilanmin ertesi giiniinden basla- yarak tatbik edilir. Bu karar- lar aleyhine yedi gun iginde  yapilacak itirazlar yukanki  fikraya gore tetkik ve karara  raptolunur.  MADDE 15 — tktisad encii- meninin on be§inci maddesi  aynen.  MADDE 16 — Iktisad encii- meninin on altmci maddesi  aynen.  B. B.  MADDE 15 — Iktisad encii- meninin 15 nci maddesi aynen  MADDE 16 — Iktisad encii- meninin 16 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)  Hii.  ba katilmaz. Miicbir sebeble- rin takdiri mahalli inhisar ida- resine ve bulunmayan yerlerde  en biiyiik miilkiye memuruna  aittir.  MADDE 16 — Tuzlalardan  ve inhisar ambarlarmdan tuz  satm alanlar nakliye tezkeresi  clmaga ve idarenin salahiyetli  memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisar ida- resinin tuzunu satan simendifer  ambarlarmdan verilecek fatu- ralar nakliye tezkeresi hiik- miindedir.  MADDE 17 — Kanunda ta- lif edilen sekiller dairesinde  maledildikleri tuzlari 25 kilo- dan fazla miktarlarda satmak  veya gondermek isteyenler bu  tuzlarm:  1 - Kag kilo oldugunu,  2 - Nereye gonderildigini,  3 - Deniz veya karadan mi  nakledilecegini,  4 - Tuzlar satilmis ise, (miis- terisinin admi ve sanmi)  gosterir bir beyanname ile In- hisar idaresine, idarenin bulun- madigi yerlerde o mahallin en  biiyiik miilkiye memuruna (bil- dirmege ve ona gore idareden)  idare teskilati bulunmayan yer- lerde en biiyiik miilkiye memu- rundan bir ifraz tezkeresi gi- karmaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege  mecburdur.  MADDE 18 — Karada bir  yerden diger yere nakledilen  tuzlar - tezkeresinde yazili miid- det iginde - mevridine goturiil- meden yolda satilirsa satis ma- halli mevrid addolunur. Ancak:  1 - Deniz yolu ile nakledile- — 34 —  G. t E.  bul olunur. Miicbir sebeblerin  tevsiki vukubuldugu yerin In- hisarlar idaresine ve bulunma- yan yerlerde en biiyiik miilki- ye memuruna veya ihtiyar  meclisine aiddir.  MADDE 17 — Tuzlalardan  ve inhisar ambarlarmdan tuz  satin alanlar nakliye tezkeresi  almaga ve idarenin salahiyetli  memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisarlar  idaresinin tuzunu sati§ §imen- difer ambarlarmdan verilecek  faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar.  MADDE 18 — Kanunda ta- rif edilen §ekiller dairesinde  mal edindikleri tuzlari (25)  kilodan fazla miktarlarda sat- mak veya gondermek isteyen- ler bu tuzlarm kag kilo oldu- gunu, nereye gonderildigini,  tuzlar satilmi§ ise «Mii§teri- sinin admi ve sanmi» gosterir  bir beyanname ile tnhisarlar  idaresine, bulunmadigi yerler- de o yerin en biiyiik miilkiye  memuruna bildirmege ve bun- lardan ona gore ifraz tezkeresi  almaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege  mecburdurlar.  MADDE 19 — Bir yerden  diger bir yere nakledilen tuz- lar - tezkeresinde yazili miiddet  iginde - mevridine gotiiriilme- den yolda satilirsa satis, ma- halli mevrid addolunur. Ancak  satiss fiatlan ucuzlatilmis. mm- Ik. E.  muddetler kabul olunur. Miic- bir sebeblerin tevsiki vuku bul- dugu yerin inhisarlar idaresine  ve bulunmayan yerlerde en bii- yiik miilkiye memuruna veya  ihtiyar meclisine aiddir.  MADDE 17 — Tuzlalardan  ve inhisar ambarlarmdan tuz  satm alanlar nakliye tezkeresi  almaga ve idarenin salahiyetli  memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdurlar. Inhisarlar  idaresinin tuzunu satan simen- difer ambarlarmdan verilecek  faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar.  MADDE 18 — Tuz satanlar  25 kilodan fazla olan her satis  i§in miisteriye Inhisarlar idare- sinin tayin edecegi sekil ve  sartlara gore fatura vermege  mecburdurlar. Bu faturalar da  nakliye tezkeresi hiikmiinde tu- tulur.  MADDE 19 — Bir yerden di- ger bir yere nakledilen tuzlar - tezkeresinde yazili miiddet iqm- de - mevridine gotiiriilmeden  yolda satilirsa satis mahalli  mevrid addolunur. Ancak sa- tis fiatleri ucuzlatilmis, mmta- ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 35 -
Hii.  ba katilmaz. Miicbir sebeble- rin takdiri mahalli inhisar ida- resine ve bulunmayan yerlerde  en biiyiik miilkiye memuruna  aittir.  MADDE 16 — Tuzlalardan  ve inhisar ambarlarmdan tuz  satm alanlar nakliye tezkeresi  clmaga ve idarenin salahiyetli  memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisar ida- resinin tuzunu satan simendifer  ambarlarmdan verilecek fatu- ralar nakliye tezkeresi hiik- miindedir.  MADDE 17 — Kanunda ta- lif edilen sekiller dairesinde  maledildikleri tuzlari 25 kilo- dan fazla miktarlarda satmak  veya gondermek isteyenler bu  tuzlarm:  1 - Kag kilo oldugunu,  2 - Nereye gonderildigini,  3 - Deniz veya karadan mi  nakledilecegini,  4 - Tuzlar satilmis ise, (miis- terisinin admi ve sanmi)  gosterir bir beyanname ile In- hisar idaresine, idarenin bulun- madigi yerlerde o mahallin en  biiyiik miilkiye memuruna (bil- dirmege ve ona gore idareden)  idare teskilati bulunmayan yer- lerde en biiyiik miilkiye memu- rundan bir ifraz tezkeresi gi- karmaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege  mecburdur.  MADDE 18 — Karada bir  yerden diger yere nakledilen  tuzlar - tezkeresinde yazili miid- det iginde - mevridine goturiil- meden yolda satilirsa satis ma- halli mevrid addolunur. Ancak:  1 - Deniz yolu ile nakledile- — 34 —  G. t E.  bul olunur. Miicbir sebeblerin  tevsiki vukubuldugu yerin In- hisarlar idaresine ve bulunma- yan yerlerde en biiyiik miilki- ye memuruna veya ihtiyar  meclisine aiddir.  MADDE 17 — Tuzlalardan  ve inhisar ambarlarmdan tuz  satin alanlar nakliye tezkeresi  almaga ve idarenin salahiyetli  memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdur. Inhisarlar  idaresinin tuzunu sati§ §imen- difer ambarlarmdan verilecek  faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar.  MADDE 18 — Kanunda ta- rif edilen §ekiller dairesinde  mal edindikleri tuzlari (25)  kilodan fazla miktarlarda sat- mak veya gondermek isteyen- ler bu tuzlarm kag kilo oldu- gunu, nereye gonderildigini,  tuzlar satilmi§ ise «Mii§teri- sinin admi ve sanmi» gosterir  bir beyanname ile tnhisarlar  idaresine, bulunmadigi yerler- de o yerin en biiyiik miilkiye  memuruna bildirmege ve bun- lardan ona gore ifraz tezkeresi  almaga ve salahiyetli memur- lar da bu tezkereleri vermege  mecburdurlar.  MADDE 19 — Bir yerden  diger bir yere nakledilen tuz- lar - tezkeresinde yazili miiddet  iginde - mevridine gotiiriilme- den yolda satilirsa satis, ma- halli mevrid addolunur. Ancak  satiss fiatlan ucuzlatilmis. mm- Ik. E.  muddetler kabul olunur. Miic- bir sebeblerin tevsiki vuku bul- dugu yerin inhisarlar idaresine  ve bulunmayan yerlerde en bii- yiik miilkiye memuruna veya  ihtiyar meclisine aiddir.  MADDE 17 — Tuzlalardan  ve inhisar ambarlarmdan tuz  satm alanlar nakliye tezkeresi  almaga ve idarenin salahiyetli  memurlan da bu tezkereyi ver- mege mecburdurlar. Inhisarlar  idaresinin tuzunu satan simen- difer ambarlarmdan verilecek  faturalar nakliye tezkeresi ye- rini tutar.  MADDE 18 — Tuz satanlar  25 kilodan fazla olan her satis  i§in miisteriye Inhisarlar idare- sinin tayin edecegi sekil ve  sartlara gore fatura vermege  mecburdurlar. Bu faturalar da  nakliye tezkeresi hiikmiinde tu- tulur.  MADDE 19 — Bir yerden di- ger bir yere nakledilen tuzlar - tezkeresinde yazili miiddet iqm- de - mevridine gotiiriilmeden  yolda satilirsa satis mahalli  mevrid addolunur. Ancak sa- tis fiatleri ucuzlatilmis, mmta- ( S. Sayisi : 11)  Ad. E.  MADDE 17 — Iktisad encti- meninin on yedinci maddesi  aynen  - 3 5 - Mal. B.  MADDE 17 — Iktisad encii- meninin on yedinci maddesi  aynen.  MADDE 18 — Iktisad encti- meninin on sekizinci maddesi  aynen  MADDE 19 — iktisad encti- meninin on dokuzuncu madde- si aynen  MADDE 18 — Iktisad encii- meninin on sekizinci maddesi  aynen.  B. E.  MADDE 17 — Iktisad encii- meninin 17 nci maddesi aynen  MADDE 19 -— Iktisad encii- meninin on dokuzuncu madde- si aynen.  MADDE 18 — Iktisad encii- meninin 18 nci maddesi aynen  MADDE 19 — Iktisad encii- meninin 19 ncu maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 36 -
Ad. E.  MADDE 17 — Iktisad encti- meninin on yedinci maddesi  aynen  - 3 5 - Mal. B.  MADDE 17 — Iktisad encii- meninin on yedinci maddesi  aynen.  MADDE 18 — Iktisad encti- meninin on sekizinci maddesi  aynen  MADDE 19 — iktisad encti- meninin on dokuzuncu madde- si aynen  MADDE 18 — Iktisad encii- meninin on sekizinci maddesi  aynen.  B. E.  MADDE 17 — Iktisad encii- meninin 17 nci maddesi aynen  MADDE 19 -— Iktisad encii- meninin on dokuzuncu madde- si aynen.  MADDE 18 — Iktisad encii- meninin 18 nci maddesi aynen  MADDE 19 — Iktisad encii- meninin 19 ncu maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)  Hu.  „ cekolan,  2 - Satis fiatleri ucuzlatilmis  mmtakalardaki tuzla veya am- barlardan verilen,  tuzlara aid nakliye tezkereleri,  bunlarda yazili yerler igin mu- teber olup baska mmtaka veya  mahallere i$bu tezkerelerle tuz  nakli yasaktir.  MADDE 19 — Inhisarlar  idaresinin resmi damgasmi mti- hiir veya etiketini havi kapali  kaplar iginde karada tuz nakli- yatmm nakliye tezkeresine ta- bi olup olmayacagmi gorulecek  liizum iizerine Inhisarlar umuin  miidurliigii tayin eder.  MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin, mevritlerinde inhi- sar memurlari, inhisar memur- lari bulunmayan. yerlerde gum- Ttik memurlan ve bunlarm bu- lunmadigi yerlerde en biiytik  maliye, olmazsa miilkiye me- xnurlarma, ve koylerde muhtar  veya ihtiyar heyetlerine ibraz  edilmesi ve bunlar tarafmdan  da tetkik edilerek nakillerden  alrnmasi ve en yakm inhisar  idaresine gonderilmesi mecbu- ridir.  MADDE 21 — Tezkerelerini  gaybettiklerini iddia erienlerm  tuzlari idarece alikonulur ve  tezkereyi veren idare ile muha- bere edilerek bu tuzlar igin ev- velce tezkere almdigr tahakkuk  ederse geri verilir. §u kadar  M, tuzun sahib veya nakli her  kilo tuz igin inhisar idaresine  20 kurus dcpoato biraktigi  takdirde muhabere neticelen- meksizin dahi tuzlara tasarruf  eder. Yapilacak muhabere so- — 36 —  G. I. E.  takalardaki tuzla veya ambar- lardan verilen tuzlara aid nak- liye tezkereleri bunlarda ya- zili yerler igin muteber olup  ba§ka mmtaka veya mahallere  bu tezkerelerle tuz nakli ya- saktrr.  MADDE 20 — Nakliye tez- kereleri mevridlerinde inhisar- lar memurlarma, inhisar me- murlari bulunmayan yerlerde  gumruk memurlarma ve bun- larm bulunmadigi yerlerde en  biiyiik maliye olmazsa miilkiye  memurlarma ve koylerde muh- tar veya ihtiyar meclislerine  verilir.  MADDE 21 — Tezkereleri- ni kaybettiklerini iddia edenle- rin tuzlari idarece alikonulur  ve tezkereyi veren idare ile  muhabere edilerek bu tuzlar igin  evvelce tezkere almdigi tahakuk  ederse geri verilir. §u kadar  ki tuzun sahibi veya uakili her  kilo tuz igin Inhisarlar idaresi- ne 10 kurus depozito brraktigi  takdirde muhabere neticelen- meksizin. dahi tuzlara tasar- ruf eder. Yapilacak muhabere  Ik. E.  kalardaM tuzla veya ambarlar- dan verilen tuzlara aid nakliye  tez,kereleri bunlarda yazili yer- ler igin muteber olup ba^ka  mmtaka veya mahallere bu tez- kerelerle tuz nakli yasaktir.  MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin sahib veya nakille- ri tarafmdan mevridlerinde In- hisarlar idarelerine verilmesi  mecburidir. Inhisarlar idaresi  bulunmayan yerlerde tezkere- lerin gumruk memurlarma ve  bunlarm da bulunmadiklari  yerlerde en biiyiik maliye, ol- mazsa miilkiye memurlarma  ve koylerde muhtar veya ihti- yar meclislerine verilmesi ca- iz olup bu suretle verilen tez- kereleri alanlar da en yakm  inhisar idaresine gondermege  mecburdurlar.  MADDE 21 — Tezkerelerini  kaybettiklerini iddia edenlerin  tuzlari idarece alikonulur ve  tualarm alindigi mintakadaki  idare ile muhabere edilerek bu  tuzlar igin evvelce tezkere alin- digi tahakkuk ederse geri ve- rilir. Su kadar ki tuzun sahibi  veya nakili her kilo tuz igin  Inhisarlar idaresine 10 kurus.  depozito biraktigi takdirde mu- habere neticelenmeksizin dahi  tuzlara tasarruf eder. Yapila- ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 37 -
Hu.  „ cekolan,  2 - Satis fiatleri ucuzlatilmis  mmtakalardaki tuzla veya am- barlardan verilen,  tuzlara aid nakliye tezkereleri,  bunlarda yazili yerler igin mu- teber olup baska mmtaka veya  mahallere i$bu tezkerelerle tuz  nakli yasaktir.  MADDE 19 — Inhisarlar  idaresinin resmi damgasmi mti- hiir veya etiketini havi kapali  kaplar iginde karada tuz nakli- yatmm nakliye tezkeresine ta- bi olup olmayacagmi gorulecek  liizum iizerine Inhisarlar umuin  miidurliigii tayin eder.  MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin, mevritlerinde inhi- sar memurlari, inhisar memur- lari bulunmayan. yerlerde gum- Ttik memurlan ve bunlarm bu- lunmadigi yerlerde en biiytik  maliye, olmazsa miilkiye me- xnurlarma, ve koylerde muhtar  veya ihtiyar heyetlerine ibraz  edilmesi ve bunlar tarafmdan  da tetkik edilerek nakillerden  alrnmasi ve en yakm inhisar  idaresine gonderilmesi mecbu- ridir.  MADDE 21 — Tezkerelerini  gaybettiklerini iddia erienlerm  tuzlari idarece alikonulur ve  tezkereyi veren idare ile muha- bere edilerek bu tuzlar igin ev- velce tezkere almdigr tahakkuk  ederse geri verilir. §u kadar  M, tuzun sahib veya nakli her  kilo tuz igin inhisar idaresine  20 kurus dcpoato biraktigi  takdirde muhabere neticelen- meksizin dahi tuzlara tasarruf  eder. Yapilacak muhabere so- — 36 —  G. I. E.  takalardaki tuzla veya ambar- lardan verilen tuzlara aid nak- liye tezkereleri bunlarda ya- zili yerler igin muteber olup  ba§ka mmtaka veya mahallere  bu tezkerelerle tuz nakli ya- saktrr.  MADDE 20 — Nakliye tez- kereleri mevridlerinde inhisar- lar memurlarma, inhisar me- murlari bulunmayan yerlerde  gumruk memurlarma ve bun- larm bulunmadigi yerlerde en  biiyiik maliye olmazsa miilkiye  memurlarma ve koylerde muh- tar veya ihtiyar meclislerine  verilir.  MADDE 21 — Tezkereleri- ni kaybettiklerini iddia edenle- rin tuzlari idarece alikonulur  ve tezkereyi veren idare ile  muhabere edilerek bu tuzlar igin  evvelce tezkere almdigi tahakuk  ederse geri verilir. §u kadar  ki tuzun sahibi veya uakili her  kilo tuz igin Inhisarlar idaresi- ne 10 kurus depozito brraktigi  takdirde muhabere neticelen- meksizin. dahi tuzlara tasar- ruf eder. Yapilacak muhabere  Ik. E.  kalardaM tuzla veya ambarlar- dan verilen tuzlara aid nakliye  tez,kereleri bunlarda yazili yer- ler igin muteber olup ba^ka  mmtaka veya mahallere bu tez- kerelerle tuz nakli yasaktir.  MADDE 20 — Nakliye tez- kerelerinin sahib veya nakille- ri tarafmdan mevridlerinde In- hisarlar idarelerine verilmesi  mecburidir. Inhisarlar idaresi  bulunmayan yerlerde tezkere- lerin gumruk memurlarma ve  bunlarm da bulunmadiklari  yerlerde en biiyiik maliye, ol- mazsa miilkiye memurlarma  ve koylerde muhtar veya ihti- yar meclislerine verilmesi ca- iz olup bu suretle verilen tez- kereleri alanlar da en yakm  inhisar idaresine gondermege  mecburdurlar.  MADDE 21 — Tezkerelerini  kaybettiklerini iddia edenlerin  tuzlari idarece alikonulur ve  tualarm alindigi mintakadaki  idare ile muhabere edilerek bu  tuzlar igin evvelce tezkere alin- digi tahakkuk ederse geri ve- rilir. Su kadar ki tuzun sahibi  veya nakili her kilo tuz igin  Inhisarlar idaresine 10 kurus.  depozito biraktigi takdirde mu- habere neticelenmeksizin dahi  tuzlara tasarruf eder. Yapila- ( S. Sayisi : 11)  Ad. E.  MADDE 20 — Iktisad encii- meninin yirminci maddesi ay- nen  MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi  aynen  - 3 7 —  Mai. E. B. E.  MADDE 20 — Iktisad encii.  meninin yirminci maddesi ay- nen.  MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi  aynen.  MADDE 20 — Iktisad encii- meninin 20 nci maddesi aynen  MADDE 21 — Iktisad encii- meninin 21 nci maddesi aynen  .( S. Sayisi : 11)
Sayfa 38 -
Ad. E.  MADDE 20 — Iktisad encii- meninin yirminci maddesi ay- nen  MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi  aynen  - 3 7 —  Mai. E. B. E.  MADDE 20 — Iktisad encii.  meninin yirminci maddesi ay- nen.  MADDE 21 — Iktisad encii- meninin yirmi birinci maddesi  aynen.  MADDE 20 — Iktisad encii- meninin 20 nci maddesi aynen  MADDE 21 — Iktisad encii- meninin 21 nci maddesi aynen  .( S. Sayisi : 11)  Hii.  nunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz  ve verilmis depozito akgesi ia- de olunur. Sabit olmazsa tuz- lar kagak sayilir ve depozito  akgesi bu husustaki hiikiim ne- ticesine talikan mevkuf tutu- lur. Tuzun alikonulmasmdan  geri verilmesine veyahud bu hu- susta kanuni mercilerden alma- cak hiikmiin katilesmesine ka- dar gegen miiddet iginde mu- hafazasi igin yapriacak masraf- lar sahib veya nakiline aittir.  MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar (20)  nci maddede yazli memurlar  veya ihtiyar heyetleri tarafm- dan mevritlerinde yoklandigi  veya tarttirildigi zaman tezke- rede yazdi miktardan % 3 ten  ziyade bir f azlalik gorulurse tez- keredeki miktardan fazla gi- kan bu kismmm beher kilosun- dan tuzun satildigr tuzla veya  ambar sati§ fiatinin iig kati  hiikmen almir ve tuz sahibine  geri verilir. Tuzun sahib veya na- kili hiikiimden ewel ug kat tuz  bedelini kendiliginden Inhisar  idaresine teslim ederse hiikiim  istihsaline hacet kalmaksizm  tuzlar derhal iade olunur. §u  kadar ki fazla gikan tuzlarm  kagak oldugu yahud eldeki tez- kerenin bu tuzlara aid bulun- madigi tahakkuk eylerse bun- lar kagak sayilir. Idarenin tes,- kilati bulunmayan yerlerde or- taya gikacak 21 nci maddede ve  isbu maddede mevzubahs vaka- larda vazifedar memurlar ve- ya ihtiyar heyetleri tarafmdan  zabrtname tutularak sahibleri- le beraber tuzlar en yakm idare  §ubesinin bulundugu mahalle  gonderilir.  — 38 —  G. I. E.  sonunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz  veya depozito akgesi iade olu- nur. Sabit olmazsa 23 ncii  madde hiikmii tatbik olunur.  MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar 20 nci  maddede yazdi memurlar veya  ihtiyar meclisleri tarafmdan  mevritlerinde tezkerelerinin  gosteriimesi iizerine yoklandigi  veya tartildigi zaman tezkerede  yazili miktardan (%3) den zi- yade bir fazlalik gorulurse faz- la gikan bu kismm beher kilo  ve kusurundan on kurus hiik- men almir ve tuz sahibine geri  verilir. Tuzun sahibi veya na- Mli hukumden ewel beher ki- lo ve kiisuru igin on kurusu  kendiliginden inhisarlar idare- sine bderse hiikiim almaya ha- cet kalmaksizm tuzlar iade olu- nur. §u kadar ki, fazla gikan  tuzlarm kagak oldugu yahud el- deki tezkerenin bu tuzlara aid  bulunmadigi anlasdirsa bunlar  kagak sayilir.  | S . Sayisi : 11)  Ik. E.  cak muhabere sonunda tuzlar  igin ewelce tezkere alindigi sa- bit olursa tuz veya depozito  akgesi iade olunur. Sabit olmaz- sa 23 ncii madde hukmii tatbik  olunur.  MADDE 22 — Nakliye tez- keresi ile nakledilen tuzlar 20  nci maddede yazili memurlar  veya ihtiyar meclisleri tarafm- dan mevridlerinde tezkereleri- nin gosteriimesi iizerine yok- landigi veya tartildigi zaman  tezkerede yazili miktardan  (% 5) den ziyade bir fazlalik  gorulurse fazla gikan bu kis- mm beher kilo veya kusurun- dan on kuru§ hiikmen almir  ve tuz da sahibine geri verilir.  Tuzun sahibi veya nakili hii- kiimden ewel beher kilo ve  kiisuru igin on kuru§u kendili- ginden Inhisarlar idaresine  oderse hiikiim almaga hacet  kalmaksizm tuzlar iade olunur.  §u kadar ki, fazla gikan tuzla- rm kagak oldugu yahud elde- ki tezkerenin bu tuzlara aid  bulunmadigi anla§ilirsa bunlar  kagak saydir.
Sayfa 39 -
Hii.  nunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz  ve verilmis depozito akgesi ia- de olunur. Sabit olmazsa tuz- lar kagak sayilir ve depozito  akgesi bu husustaki hiikiim ne- ticesine talikan mevkuf tutu- lur. Tuzun alikonulmasmdan  geri verilmesine veyahud bu hu- susta kanuni mercilerden alma- cak hiikmiin katilesmesine ka- dar gegen miiddet iginde mu- hafazasi igin yapriacak masraf- lar sahib veya nakiline aittir.  MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar (20)  nci maddede yazli memurlar  veya ihtiyar heyetleri tarafm- dan mevritlerinde yoklandigi  veya tarttirildigi zaman tezke- rede yazdi miktardan % 3 ten  ziyade bir f azlalik gorulurse tez- keredeki miktardan fazla gi- kan bu kismmm beher kilosun- dan tuzun satildigr tuzla veya  ambar sati§ fiatinin iig kati  hiikmen almir ve tuz sahibine  geri verilir. Tuzun sahib veya na- kili hiikiimden ewel ug kat tuz  bedelini kendiliginden Inhisar  idaresine teslim ederse hiikiim  istihsaline hacet kalmaksizm  tuzlar derhal iade olunur. §u  kadar ki fazla gikan tuzlarm  kagak oldugu yahud eldeki tez- kerenin bu tuzlara aid bulun- madigi tahakkuk eylerse bun- lar kagak sayilir. Idarenin tes,- kilati bulunmayan yerlerde or- taya gikacak 21 nci maddede ve  isbu maddede mevzubahs vaka- larda vazifedar memurlar ve- ya ihtiyar heyetleri tarafmdan  zabrtname tutularak sahibleri- le beraber tuzlar en yakm idare  §ubesinin bulundugu mahalle  gonderilir.  — 38 —  G. I. E.  sonunda tuzlar igin ewelce tez- kere almdigi sabit olursa tuz  veya depozito akgesi iade olu- nur. Sabit olmazsa 23 ncii  madde hiikmii tatbik olunur.  MADDE 22 — Nakliye tezke- resi ile nakledilen tuzlar 20 nci  maddede yazdi memurlar veya  ihtiyar meclisleri tarafmdan  mevritlerinde tezkerelerinin  gosteriimesi iizerine yoklandigi  veya tartildigi zaman tezkerede  yazili miktardan (%3) den zi- yade bir fazlalik gorulurse faz- la gikan bu kismm beher kilo  ve kusurundan on kurus hiik- men almir ve tuz sahibine geri  verilir. Tuzun sahibi veya na- Mli hukumden ewel beher ki- lo ve kiisuru igin on kurusu  kendiliginden inhisarlar idare- sine bderse hiikiim almaya ha- cet kalmaksizm tuzlar iade olu- nur. §u kadar ki, fazla gikan  tuzlarm kagak oldugu yahud el- deki tezkerenin bu tuzlara aid  bulunmadigi anlasdirsa bunlar  kagak sayilir.  | S . Sayisi : 11)  Ik. E.  cak muhabere sonunda tuzlar  igin ewelce tezkere alindigi sa- bit olursa tuz veya depozito  akgesi iade olunur. Sabit olmaz- sa 23 ncii madde hukmii tatbik  olunur.  MADDE 22 — Nakliye tez- keresi ile nakledilen tuzlar 20  nci maddede yazili memurlar  veya ihtiyar meclisleri tarafm- dan mevridlerinde tezkereleri- nin gosteriimesi iizerine yok- landigi veya tartildigi zaman  tezkerede yazili miktardan  (% 5) den ziyade bir fazlalik  gorulurse fazla gikan bu kis- mm beher kilo veya kusurun- dan on kuru§ hiikmen almir  ve tuz da sahibine geri verilir.  Tuzun sahibi veya nakili hii- kiimden ewel beher kilo ve  kiisuru igin on kuru§u kendili- ginden Inhisarlar idaresine  oderse hiikiim almaga hacet  kalmaksizm tuzlar iade olunur.  §u kadar ki, fazla gikan tuzla- rm kagak oldugu yahud elde- ki tezkerenin bu tuzlara aid  bulunmadigi anla§ilirsa bunlar  kagak saydir.  Ad. E.  — 39 —  Mai. E. B. E.  MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi  aynen  MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi  aynen.  MADDE 22 — Iktisad encti- meninin 22 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11 )
Sayfa 40 -
Ad. E.  — 39 —  Mai. E. B. E.  MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi  aynen  MADDE 22 — Iktisad encii- meninin yirmi ikinci maddesi  aynen.  MADDE 22 — Iktisad encti- meninin 22 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11 )  Hii.  Dorduncii fasil  Ceza Jiukumleri  MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin kagakgriardan 20 ku- rus ve ecnebi memleketlerden  Tiirkiyeye sokulan kagak tuz- larm her kilo veya kilo kiisuru  icin 50 kurus agir para cezasi  almir.  MADDE 24 — Tuz fiatleri  ucuzlatilmis mmtaalardan al- diklari nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle  beraber bunlarm her kilo veya  kiisuru igin bes kurus agir para  cezasi almir.  MADDE 25 — Deniz yolu ile  tuz nakledecek olanlardan miic- bir sebebler olmaksizm nakliye  tezkerelerinde yazili yerlerden  baska yerlere tuz gotiirenlerin  tuzlarmm beher kilo ve kiisuru  igin bir kurus agir para cezasi  almrr.  MADDE 26 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla  kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- settirmeksizin alelade vesaitle  ihtiva ettigi klor sodyomun tef- riM kabil olan ve klor sodyom  nisbeti % 10 dan fazla bulunan  topraklarm ve kayalarm nakli  yasaktir. Nakledenler hakkm- da suyun veya toprak ve ka- yanm muhtevi oldugu klor sod- yom miktarma gore 22 nci  madde hiikmii tatbik olunur.  Nakli i§bu madde ile menedi- — 40 —  G. I. E.  Dordiincii fasil  Ceza hilkumleri  MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo  kiisuru igin kagakgriardan on  kurus ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak  tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi  almir.  MADDE 24 — Tuz fiatlari  ucuzlatilmis miktarlardan ai- diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle  beraber bunlarm her kilo veya  kiisuru icin iic kurus, para ce- zasi almrr.  MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla  kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle ih- tiva ettigi klor sodyomun tef- riki kabil olan ve klor sodyom  nisbeti ( % 20 ) den fazla bulu- nan topraklarm ve kayalarm  nakli yasaktir. Nakledenler  hakkmda suyun veya toprak  ve kayanm muhtevi oldugu klor  sodyom miktarma gore (23)  ncii madde hiikmii tatbik olu- nur.  tk. E.  Dordiincii fasil  Ceza hilkumleri  MADDE 23 — Kacinlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo  kiisuru icin kagakgilardan on  kuru§ ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak  tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi  almrr.  MADDE 24 — Tuz fiatlan  ucuzlatilmis mmtakalardan al  diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tualari musadere edilmekle  beraber bunlarm her kilo ve- ya kilo kiisuru icm ii§ kurus  para cezasi almrr.  MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu toprak ve  kayalarm nakli yasaktir. Nak  ledenler haldonda suyun veyi  toprak ve kayanm muhtevi ol- dugu klorsodyom miktarma go- re (23) ncii madde hiikmii tat- bik olunur.  Nakli yasak olan tuzlu sula- rm smhi sebeblerden dolayi  nakline Inhisarlar idaresi ayri- ca izin verebilir.  ( S. Sayisi : 11 )
Sayfa 41 -
Hii.  Dorduncii fasil  Ceza Jiukumleri  MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin kagakgriardan 20 ku- rus ve ecnebi memleketlerden  Tiirkiyeye sokulan kagak tuz- larm her kilo veya kilo kiisuru  icin 50 kurus agir para cezasi  almir.  MADDE 24 — Tuz fiatleri  ucuzlatilmis mmtaalardan al- diklari nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle  beraber bunlarm her kilo veya  kiisuru igin bes kurus agir para  cezasi almir.  MADDE 25 — Deniz yolu ile  tuz nakledecek olanlardan miic- bir sebebler olmaksizm nakliye  tezkerelerinde yazili yerlerden  baska yerlere tuz gotiirenlerin  tuzlarmm beher kilo ve kiisuru  igin bir kurus agir para cezasi  almrr.  MADDE 26 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla  kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- settirmeksizin alelade vesaitle  ihtiva ettigi klor sodyomun tef- riM kabil olan ve klor sodyom  nisbeti % 10 dan fazla bulunan  topraklarm ve kayalarm nakli  yasaktir. Nakledenler hakkm- da suyun veya toprak ve ka- yanm muhtevi oldugu klor sod- yom miktarma gore 22 nci  madde hiikmii tatbik olunur.  Nakli i§bu madde ile menedi- — 40 —  G. I. E.  Dordiincii fasil  Ceza hilkumleri  MADDE 23 — Kaginlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo  kiisuru igin kagakgriardan on  kurus ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak  tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi  almir.  MADDE 24 — Tuz fiatlari  ucuzlatilmis miktarlardan ai- diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tuzlan musadere edilmekle  beraber bunlarm her kilo veya  kiisuru icin iic kurus, para ce- zasi almrr.  MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu sularla  kimyevi tasfiyeye ihtiyac mes- setmeksizin alelade vesaitle ih- tiva ettigi klor sodyomun tef- riki kabil olan ve klor sodyom  nisbeti ( % 20 ) den fazla bulu- nan topraklarm ve kayalarm  nakli yasaktir. Nakledenler  hakkmda suyun veya toprak  ve kayanm muhtevi oldugu klor  sodyom miktarma gore (23)  ncii madde hiikmii tatbik olu- nur.  tk. E.  Dordiincii fasil  Ceza hilkumleri  MADDE 23 — Kacinlan yer- li tuzlann her kilo veya kilo  kiisuru icin kagakgilardan on  kuru§ ve ecnebi memleketler- den Tiirkiyeye sokulan kagak  tuzlann her kilo veya kilo kii- suru icin elli kurus para cezasi  almrr.  MADDE 24 — Tuz fiatlan  ucuzlatilmis mmtakalardan al  diklan nakliye tezkerelerini di- ger mmtakalarda kullananla- rm tualari musadere edilmekle  beraber bunlarm her kilo ve- ya kilo kiisuru icm ii§ kurus  para cezasi almrr.  MADDE 25 — tkinci madde- de tarif edilen tuzlu toprak ve  kayalarm nakli yasaktir. Nak  ledenler haldonda suyun veyi  toprak ve kayanm muhtevi ol- dugu klorsodyom miktarma go- re (23) ncii madde hiikmii tat- bik olunur.  Nakli yasak olan tuzlu sula- rm smhi sebeblerden dolayi  nakline Inhisarlar idaresi ayri- ca izin verebilir.  ( S. Sayisi : 11 )  Ad. R  Dordiincii fasd  Ceza Mikumleri  MADDE 23 — Kagirilan  yerli tuzls,rm her kilo veya ki- lo kiisuru igin kagakgilardan  on kuru§ ve ecnebi memleket- lerden Tiirkiyeye sokulan ka- ,gak tuzlarin her kilo veya ki- lo kiisuru iein elli kuru§ agrr  para ceza 31 almir. Kagirilan  tuz miktan ne olurna olsun  bu ceza bir liradan eksik ola- maz.  MADDE 24 — Tuz fiatleri  ucuzlatilmi§ mintakarlardan  aldiklan nakliye tezkerelerini  dig&r mmtakalarda kullananla- nn tuzlari musadere edilmekle  beraber bimlarm her kilo veya  kilo kiisuru igin iig k nru§ agir  para cezasi ahnir. Kagirilan  tuz miktan ne olursa olsun bu  coza bir liradan eksik olmaz.  MADDE 25 — Ikinci mad- dedo tarif edilen tuzlu su, top- rak ve kayalarm nakli yasak- tir. Nakledenler hakkinda su- yun veya toprak ve kayanm  muhtevi oldugu klorusodyom  miktarma gore yirmi ugimcii  madde hiikmii tatbik olunur.  Nakli yasak olan tuzlu su- larm sihhi sebeblerden dolayi  nakline fnhisar idaresi ayrica  izin verebilir.  - 41 - Mai. E.  MADDE 23 — Adliye encu- meniriin yirmi uciincii maddesi  aynen.  B. E.  MADDE 23 — Adliye encU- meninin 23 ncii maddesi aynen  MADDE 24 — Adliye encii- meninin yirmi dbrdiincii mad- desi aynen.  MADDE 24 — Adliye encii- meninin 24 ncii maddesi aynen  MADDE 25 —Adliye encii- meninin yirmi beginci madesi  aynen.  MADDE 25 — tktisad encii- meninin 25 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi: 11.)
Sayfa 42 -
Ad. R  Dordiincii fasd  Ceza Mikumleri  MADDE 23 — Kagirilan  yerli tuzls,rm her kilo veya ki- lo kiisuru igin kagakgilardan  on kuru§ ve ecnebi memleket- lerden Tiirkiyeye sokulan ka- ,gak tuzlarin her kilo veya ki- lo kiisuru iein elli kuru§ agrr  para ceza 31 almir. Kagirilan  tuz miktan ne olurna olsun  bu ceza bir liradan eksik ola- maz.  MADDE 24 — Tuz fiatleri  ucuzlatilmi§ mintakarlardan  aldiklan nakliye tezkerelerini  dig&r mmtakalarda kullananla- nn tuzlari musadere edilmekle  beraber bimlarm her kilo veya  kilo kiisuru igin iig k nru§ agir  para cezasi ahnir. Kagirilan  tuz miktan ne olursa olsun bu  coza bir liradan eksik olmaz.  MADDE 25 — Ikinci mad- dedo tarif edilen tuzlu su, top- rak ve kayalarm nakli yasak- tir. Nakledenler hakkinda su- yun veya toprak ve kayanm  muhtevi oldugu klorusodyom  miktarma gore yirmi ugimcii  madde hiikmii tatbik olunur.  Nakli yasak olan tuzlu su- larm sihhi sebeblerden dolayi  nakline fnhisar idaresi ayrica  izin verebilir.  - 41 - Mai. E.  MADDE 23 — Adliye encu- meniriin yirmi uciincii maddesi  aynen.  B. E.  MADDE 23 — Adliye encU- meninin 23 ncii maddesi aynen  MADDE 24 — Adliye encii- meninin yirmi dbrdiincii mad- desi aynen.  MADDE 24 — Adliye encii- meninin 24 ncii maddesi aynen  MADDE 25 —Adliye encii- meninin yirmi beginci madesi  aynen.  MADDE 25 — tktisad encii- meninin 25 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi: 11.)  len tuzlu sujarm sihhi sebebler- den dolayi Inhisar idaresinin  izni ile nakli caizdir.  MADDE 27 —-Ecnebi memle- ketlerden gelen yolcularm be- raberinde bulundurduklari aza- mi yarim kiloya kadar tuz hie,  bir resim ve muameleye tabi ol- maksizm Tiirkiyeye ithal olu- nabilir. Yolcularm yanlarm- da yarmi kilodan fazla tuz bu- lundugu takdirde 1918 numa- rali kanunun 14 ncii maddesi  mucibince muamele olunur.  MADDEI28 — 14, 21, 22, 23  ve 26 nci maddelerde yazili bu- lunan fiillejri isleyenler hakkm- da 1918 numarali kanunun hii- kiimleri tatbik olunmakla bera- ber ayrica bu kanunda yazili  para cezalan almir.  MADDE 29 — Bu kanunda  yazili olupta ayrica cezasi ta- yin edilmeimis bulunan memnu- iyet veya mecburiyetlere riayet  etmeyenlefden bes. liradan yir- mi be? liraya kadar hafif para  cezasi almir. Mukemrlerden  iM kat para cezasi tahsil olu- nur.  MADDE 30 —- Kacak para  cezalarmdan gayri bu kanun  mucibince almacak para ceza- lan inhigarlar biitgesine irad  kaydoluniir.  - 42 - G. I. B.  Nakli yasak olan tuzlu suia- rm sihhi sebeblerden dolayi tn- hisarlar idaresinin izni ile nak- li caizdir.  MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulundurduklari  azami yarim kiloya kadar tuz  hie, bir resim ve muameleye ta- bi olmaksizin Tiirkiyeye ithal  olunabilir. Yolcularm yanla- rmda yarim kilodan fazla tuz  bulundugu takdirde 1918 nu- marali kanunun 14 ncii madde- si mucibince muamele olunur.  MADDE 27 — 15, 16, 21, 22,  23 ve 25 nci maddelerde yazili  bulunan fiilleri isleyenler hak- kmda 1918 numarali kanunun  hiikumleri tatbik olunmakla be- raber aynca bu kanunda yazili  para cezalan almir.  MADDE 28 — Bu kanunda  yazili olupta aynca cezasi tayin  edilmemis. bulunan memnuiyet  veya mecburiyetlere riayet et- meyenlerden (25) liraya ka- dar hafif para cezasi almir.  Mukerrirlerden iki kat para ce- zasi tahsil olunur.  MADDE 29 — Kacak para  cezalarmdan gayri bu kanun  mucibince almacak para ceza- lan inhisarlar biitgesine irad  kaydolunur.  Ik. E.  I  MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulimdurdukan  en gok yarim kiloya kadar tuz  nig bir resim ve muameleye ta- bi tutulmaksizm Tiirkiyeye it- hal olunabilir. Yolcu berabe- rinde bu miktardan fazla bulu- nupta giimriige bildiril'en tuz- lari sahibleri hirice iade edebi- lirler. Yolcu iizerinde veya es- yasi arasmda beyana muhalif  olarak gikan tuzlar musadere  edilir.  MADDE 27 — 1, 15, 16, 21,  23 ve 25 nci maddelerde ve 22  noi maddemn son fikraimda  yazili bulunan suglari isley snler  hakkmda ayrica 1918 :.umarali  kanun hukumleri tatbik olunur.  MADDE 28 — 18 nci madde  ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 34 ncii madde hukiimle  rine muhalif hareket edenlcr- den 25 liraya kadar hafif p e n  cezasi almir. Tekemiriinde "b.i  ceza iki kata kadar gikanlir.  MADDE 29 — Kagak para  cezalarmdan gayri bu kanui  mucibince almacak para cezi  lari Inhisarlar biitgesine irat  kaydolunur.  ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 43 -
len tuzlu sujarm sihhi sebebler- den dolayi Inhisar idaresinin  izni ile nakli caizdir.  MADDE 27 —-Ecnebi memle- ketlerden gelen yolcularm be- raberinde bulundurduklari aza- mi yarim kiloya kadar tuz hie,  bir resim ve muameleye tabi ol- maksizm Tiirkiyeye ithal olu- nabilir. Yolcularm yanlarm- da yarmi kilodan fazla tuz bu- lundugu takdirde 1918 numa- rali kanunun 14 ncii maddesi  mucibince muamele olunur.  MADDEI28 — 14, 21, 22, 23  ve 26 nci maddelerde yazili bu- lunan fiillejri isleyenler hakkm- da 1918 numarali kanunun hii- kiimleri tatbik olunmakla bera- ber ayrica bu kanunda yazili  para cezalan almir.  MADDE 29 — Bu kanunda  yazili olupta ayrica cezasi ta- yin edilmeimis bulunan memnu- iyet veya mecburiyetlere riayet  etmeyenlefden bes. liradan yir- mi be? liraya kadar hafif para  cezasi almir. Mukemrlerden  iM kat para cezasi tahsil olu- nur.  MADDE 30 —- Kacak para  cezalarmdan gayri bu kanun  mucibince almacak para ceza- lan inhigarlar biitgesine irad  kaydoluniir.  - 42 - G. I. B.  Nakli yasak olan tuzlu suia- rm sihhi sebeblerden dolayi tn- hisarlar idaresinin izni ile nak- li caizdir.  MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulundurduklari  azami yarim kiloya kadar tuz  hie, bir resim ve muameleye ta- bi olmaksizin Tiirkiyeye ithal  olunabilir. Yolcularm yanla- rmda yarim kilodan fazla tuz  bulundugu takdirde 1918 nu- marali kanunun 14 ncii madde- si mucibince muamele olunur.  MADDE 27 — 15, 16, 21, 22,  23 ve 25 nci maddelerde yazili  bulunan fiilleri isleyenler hak- kmda 1918 numarali kanunun  hiikumleri tatbik olunmakla be- raber aynca bu kanunda yazili  para cezalan almir.  MADDE 28 — Bu kanunda  yazili olupta aynca cezasi tayin  edilmemis. bulunan memnuiyet  veya mecburiyetlere riayet et- meyenlerden (25) liraya ka- dar hafif para cezasi almir.  Mukerrirlerden iki kat para ce- zasi tahsil olunur.  MADDE 29 — Kacak para  cezalarmdan gayri bu kanun  mucibince almacak para ceza- lan inhisarlar biitgesine irad  kaydolunur.  Ik. E.  I  MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm be- raberlerinde bulimdurdukan  en gok yarim kiloya kadar tuz  nig bir resim ve muameleye ta- bi tutulmaksizm Tiirkiyeye it- hal olunabilir. Yolcu berabe- rinde bu miktardan fazla bulu- nupta giimriige bildiril'en tuz- lari sahibleri hirice iade edebi- lirler. Yolcu iizerinde veya es- yasi arasmda beyana muhalif  olarak gikan tuzlar musadere  edilir.  MADDE 27 — 1, 15, 16, 21,  23 ve 25 nci maddelerde ve 22  noi maddemn son fikraimda  yazili bulunan suglari isley snler  hakkmda ayrica 1918 :.umarali  kanun hukumleri tatbik olunur.  MADDE 28 — 18 nci madde  ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 34 ncii madde hukiimle  rine muhalif hareket edenlcr- den 25 liraya kadar hafif p e n  cezasi almir. Tekemiriinde "b.i  ceza iki kata kadar gikanlir.  MADDE 29 — Kagak para  cezalarmdan gayri bu kanui  mucibince almacak para cezi  lari Inhisarlar biitgesine irat  kaydolunur.  ( S. Sayisi : 11)  Ad. E.  MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm  beraberlerinde bulundurdukla- n en 50k yarim kiloya kadar  tuz hig bir resim ve muamele- ye tabi tutulmaksizm Tiirkiye- ye ithal olunabilir. Yolcu be- raberinde bu miktardan fazla  bulunupta giimriige bildirilen  tuzlari sahibleri harice iade  edebilirler. Yolcu iizerinde  veya e§yasi arasinda beyana  muhalif olarak gikan tuzlar  yalniz musadere edilir.  MADDE 27 — 1, 15, 16, 21  ve 25 nci maddelerde ve 22  nci maddenin son fikrasinda  yazili bulunan suglari isleyen- ler ve ecnebi memleketten Tiir- kiyeye kagak tuz sokanlar hak- kinda ayrica 1918 numarali  kanun hiikumleri tatbik olunur.  MADDE 28 — 18 nci madde  ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 35 nci madde hiikiimle- rine muhalif hareket edenler- den yirmi bes liraya kadar ha- fif para cezasi almir.  MADDE 29 — 24 ve 28 nci  maddelerdeki cezalarm hiikiim  ve infazmda 2 - VI -1930 tarih  ve 1701 sayili kanunun 69 ve  70 nci maddeleri tatbik olu- nur.  MADDE 30 — 29 ncu madde  mucibince hiikmedilecek para  cezalari inhisarlar biitgesine  irad kaydolunur.  — 43 - Mai. E.  MADDE 26 — Adliye encii- meninin yirmi altinci maddesi  aynen.  MADDE 27 — Adliye encu- meninin yirmi yedinci maddesi  aynen.  MADDE 28  meninin yirmi  desi aynen.  - Adliye encii- sekizinci mad- MADDE 29 — Adliye encii- meninin yirmi dokuzuncu mad- desi aynen.  B. E.  MADDE 26 — Adliye encii- meninin 26 nci maddesi aynen  MADDE 27 — Adliye encii- meninin 27 nci maddesi aynen  MADDE 28 — Adliye encii- meninin 28 nci maddesi aynen  MADDE 29 — Adliye encii- meninin 29 ncu maddesi aynen  MADDE 30 — Adliye encii- MADDE 30 — Adliye encii- meninin otuzuncu maddesi ay- j meninin 30 ncu maddesi aynen  nen.  ( S. Sayisi : 11 )
Sayfa 44 -
Ad. E.  MADDE 26 — Ecnebi mem- leketlerden gelen yolcularm  beraberlerinde bulundurdukla- n en 50k yarim kiloya kadar  tuz hig bir resim ve muamele- ye tabi tutulmaksizm Tiirkiye- ye ithal olunabilir. Yolcu be- raberinde bu miktardan fazla  bulunupta giimriige bildirilen  tuzlari sahibleri harice iade  edebilirler. Yolcu iizerinde  veya e§yasi arasinda beyana  muhalif olarak gikan tuzlar  yalniz musadere edilir.  MADDE 27 — 1, 15, 16, 21  ve 25 nci maddelerde ve 22  nci maddenin son fikrasinda  yazili bulunan suglari isleyen- ler ve ecnebi memleketten Tiir- kiyeye kagak tuz sokanlar hak- kinda ayrica 1918 numarali  kanun hiikumleri tatbik olunur.  MADDE 28 — 18 nci madde  ile 20 nci maddenin birinci fik- rasi ve 35 nci madde hiikiimle- rine muhalif hareket edenler- den yirmi bes liraya kadar ha- fif para cezasi almir.  MADDE 29 — 24 ve 28 nci  maddelerdeki cezalarm hiikiim  ve infazmda 2 - VI -1930 tarih  ve 1701 sayili kanunun 69 ve  70 nci maddeleri tatbik olu- nur.  MADDE 30 — 29 ncu madde  mucibince hiikmedilecek para  cezalari inhisarlar biitgesine  irad kaydolunur.  — 43 - Mai. E.  MADDE 26 — Adliye encii- meninin yirmi altinci maddesi  aynen.  MADDE 27 — Adliye encu- meninin yirmi yedinci maddesi  aynen.  MADDE 28  meninin yirmi  desi aynen.  - Adliye encii- sekizinci mad- MADDE 29 — Adliye encii- meninin yirmi dokuzuncu mad- desi aynen.  B. E.  MADDE 26 — Adliye encii- meninin 26 nci maddesi aynen  MADDE 27 — Adliye encii- meninin 27 nci maddesi aynen  MADDE 28 — Adliye encii- meninin 28 nci maddesi aynen  MADDE 29 — Adliye encii- meninin 29 ncu maddesi aynen  MADDE 30 — Adliye encii- MADDE 30 — Adliye encii- meninin otuzuncu maddesi ay- j meninin 30 ncu maddesi aynen  nen.  ( S. Sayisi : 11 )  — 44 —  HU.  MADDE 31 — Bu kanuna go- re hiikinedilen para cezalan  tahsili emval kanunu mucibin- ce tahsil olunur. Inhisa-r me- murlan bulunmayan yerlerde  infaza taalluk eden takibler si- rasile gumru|, maliye, miilkiye  memurlan tarafmdan yapilir  ye alman paralar Inhisar idare- sine gonderilir.  Be?inci fasil  Tuz fireleri ve muteferrik  h&kumler  MADDE 32 — Tuz fireleri  tabii haller ve $artlar iginde  asagida gosterildigi veghile tes- bit olunur:  1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin aza- mi % 2,5,  2 - Ambarlarda dokme satx- Ian kaya tuzlar igin azami % 1,  3 - Tuzu tiikenen ambarlar  igin yenilemeyecek bir halde  toplanacak kirli ve toprakli  deniz ve gol tuzlarmdan % 1.  4 - Bir ambardan dig*er am- bara devrolunan dokme tuzlar  igin azami % 1 fire kabul olu- nur.  tdarece cjamgali, etiketli vo- ya mtih drill kaplarda satilati  tuzlar a fire kar^iligi olarak %1  kilo ilave edilir. Bu kaplar  igin baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- | m halinde bidunan tuzlarm f i- resi umum mudurlukge takdir  olunur. Yukandaki fikralarla  tayin olunan fire miktarlarmi  arttiran f evkalade sebebler idit- rece nazari dikkate almrr.  G. I. E.  MADDE 30 — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalan  1918 sayili kanunun (56) nci  maddest dairesinde infas olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden takibler sirasile giim- riik, maliye, miilkiye memurlan  tarafmdan yapilir ve alman  paralar tnhisarlar idaresine  gonderilir.  Tuz fireleri ve muteferrik hu- kumler  MADDE 31 — Tuz fireleri  tabii haller ve §artlar icinde  a:|agida gosterildigi vechile tes- bit olunur:  1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin  azami % 2,5.  2 - AmbarJarda dokme sati- lan kaya tuzlari igin asami  % 1  3 - Tuzu tiikenen ambarlar  icin yenilmeyecek bir halde  toplanacak kirli ve toprakli de- niz ve gol tuzlarmdan % 1  4 - Ambar dahilinde veya  bir ambardan diger ambara  devrolunan dokme tuzlar igin  azami % 1 fire kabul olunur.  tdarece damgali etiketli ve- ya muhurlii kablarda satilan  tuzlara fire kargiligi olarak  % 1 kilo ilave edilir. Bu kab- lar icin - eskali hariciyeleri,  muhurleri veya bandroll&n bo- zuk olursa - ba§kaca fire ka- bul edilmez. Tuzlalarda agik- ta ve yigm halinde bulunan  tuzlarm firesi umum miidiir- iiikge takdir olunur. Yukan- daki fikralarda tayin olunan  fire miktarlarmi arttiran fev- kalade sebebler idarece kabul  olunur.  Ik. B.  MADDE 30 — Bu kanuna  gore hukmedilen para cezalan  1918 say ill kanunun (56) nci  madr'.esi dairesinde infaz olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlorde infaza teal- luk eden takibler sirasile giim- riik, maliye, mulkiye memur- lan tarafmdan yapilir ve ali- nan paralar tnhisarlar idaresi- ne gonderilir.  Tuz fireleri ve muteferrik  hukiimler  MADDE 31 — Tuz fireleri ta- bii haller ve sartlar icinde as, a*  gida gosterildigi veghile tesbit  olunur:  1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin  azami % 2,5,  2 - Ambarlarda dokme sati- lan kaya tuzlari icin azami % 1 ,  3 - Tuzu tiikenen ambarlar  igin yenilmeyecek bir halde top- lanacak Mrli ve toprakli deniz  ve gol tuzlarmdan % 1,  4 - Ambar dahilinde veya bir  ambardan diger ambara devro- lunan dokme tuzlar icin azami  % 1 fire kabul olunur.  tdarece damgali etiketli veya  muhurlii kaplarda satilan tuz- lara fire karsiligi olarak % 1  kilo ilave edilir. Bu kaplar  icin - eskali hariciyeleri, mu- hurleri veya bandrollan bozuk  olrrsa - baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- gm halinde bulunan tuzlarm  firssi tnhisarlar idaresince tak- dir olun ir. Yukandaki fikra- larda tayin olunan fire miktar- larmi arttiran fevkalade se- bebler iclarece kabul olunur.  Besinci fasil Besinci fasil  X S. Sayisi : 11)
Sayfa 45 -
— 44 —  HU.  MADDE 31 — Bu kanuna go- re hiikinedilen para cezalan  tahsili emval kanunu mucibin- ce tahsil olunur. Inhisa-r me- murlan bulunmayan yerlerde  infaza taalluk eden takibler si- rasile gumru|, maliye, miilkiye  memurlan tarafmdan yapilir  ye alman paralar Inhisar idare- sine gonderilir.  Be?inci fasil  Tuz fireleri ve muteferrik  h&kumler  MADDE 32 — Tuz fireleri  tabii haller ve $artlar iginde  asagida gosterildigi veghile tes- bit olunur:  1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin aza- mi % 2,5,  2 - Ambarlarda dokme satx- Ian kaya tuzlar igin azami % 1,  3 - Tuzu tiikenen ambarlar  igin yenilemeyecek bir halde  toplanacak kirli ve toprakli  deniz ve gol tuzlarmdan % 1.  4 - Bir ambardan dig*er am- bara devrolunan dokme tuzlar  igin azami % 1 fire kabul olu- nur.  tdarece cjamgali, etiketli vo- ya mtih drill kaplarda satilati  tuzlar a fire kar^iligi olarak %1  kilo ilave edilir. Bu kaplar  igin baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- | m halinde bidunan tuzlarm f i- resi umum mudurlukge takdir  olunur. Yukandaki fikralarla  tayin olunan fire miktarlarmi  arttiran f evkalade sebebler idit- rece nazari dikkate almrr.  G. I. E.  MADDE 30 — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalan  1918 sayili kanunun (56) nci  maddest dairesinde infas olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden takibler sirasile giim- riik, maliye, miilkiye memurlan  tarafmdan yapilir ve alman  paralar tnhisarlar idaresine  gonderilir.  Tuz fireleri ve muteferrik hu- kumler  MADDE 31 — Tuz fireleri  tabii haller ve §artlar icinde  a:|agida gosterildigi vechile tes- bit olunur:  1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin  azami % 2,5.  2 - AmbarJarda dokme sati- lan kaya tuzlari igin asami  % 1  3 - Tuzu tiikenen ambarlar  icin yenilmeyecek bir halde  toplanacak kirli ve toprakli de- niz ve gol tuzlarmdan % 1  4 - Ambar dahilinde veya  bir ambardan diger ambara  devrolunan dokme tuzlar igin  azami % 1 fire kabul olunur.  tdarece damgali etiketli ve- ya muhurlii kablarda satilan  tuzlara fire kargiligi olarak  % 1 kilo ilave edilir. Bu kab- lar icin - eskali hariciyeleri,  muhurleri veya bandroll&n bo- zuk olursa - ba§kaca fire ka- bul edilmez. Tuzlalarda agik- ta ve yigm halinde bulunan  tuzlarm firesi umum miidiir- iiikge takdir olunur. Yukan- daki fikralarda tayin olunan  fire miktarlarmi arttiran fev- kalade sebebler idarece kabul  olunur.  Ik. B.  MADDE 30 — Bu kanuna  gore hukmedilen para cezalan  1918 say ill kanunun (56) nci  madr'.esi dairesinde infaz olu- nur. tnhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlorde infaza teal- luk eden takibler sirasile giim- riik, maliye, mulkiye memur- lan tarafmdan yapilir ve ali- nan paralar tnhisarlar idaresi- ne gonderilir.  Tuz fireleri ve muteferrik  hukiimler  MADDE 31 — Tuz fireleri ta- bii haller ve sartlar icinde as, a*  gida gosterildigi veghile tesbit  olunur:  1 - Ambarlarda dokme sati- lan gol ve deniz tuzlari igin  azami % 2,5,  2 - Ambarlarda dokme sati- lan kaya tuzlari icin azami % 1 ,  3 - Tuzu tiikenen ambarlar  igin yenilmeyecek bir halde top- lanacak Mrli ve toprakli deniz  ve gol tuzlarmdan % 1,  4 - Ambar dahilinde veya bir  ambardan diger ambara devro- lunan dokme tuzlar icin azami  % 1 fire kabul olunur.  tdarece damgali etiketli veya  muhurlii kaplarda satilan tuz- lara fire karsiligi olarak % 1  kilo ilave edilir. Bu kaplar  icin - eskali hariciyeleri, mu- hurleri veya bandrollan bozuk  olrrsa - baskaca fire kabul edil- mez. Tuzlalarda agikta ve yi- gm halinde bulunan tuzlarm  firssi tnhisarlar idaresince tak- dir olun ir. Yukandaki fikra- larda tayin olunan fire miktar- larmi arttiran fevkalade se- bebler iclarece kabul olunur.  Besinci fasil Besinci fasil  X S. Sayisi : 11)  — 45  Ad. E.  MADDE SI — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalari  1918 sayili kanunun 56 net  maddesi dairesinde infaz olu- nur. Inhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden taldbler sirasile Giim- riik, maliye, miilkiye memurlan  tarafmdan yapilir.  MADDE 82 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen  Mai. E.  MADDE 31 — Adliye encii- meninin otuz birinci maddesi  aynen.  MADDE 32 — Iktisad encii- meninin otuz birinci maddesi  aynen.  B. E.  MADDE 31 — Adliye encii- meninin 31 nci maddesi aynen  MADDE 32 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 46 -
— 45  Ad. E.  MADDE SI — Bu kanuna go- re hukmedilen para cezalari  1918 sayili kanunun 56 net  maddesi dairesinde infaz olu- nur. Inhisarlar memurlan bu- lunmayan yerlerde infaza taal- liik eden taldbler sirasile Giim- riik, maliye, miilkiye memurlan  tarafmdan yapilir.  MADDE 82 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen  Mai. E.  MADDE 31 — Adliye encii- meninin otuz birinci maddesi  aynen.  MADDE 32 — Iktisad encii- meninin otuz birinci maddesi  aynen.  B. E.  MADDE 31 — Adliye encii- meninin 31 nci maddesi aynen  MADDE 32 — Iktisad encii- meninin 31 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)  Hu.  MADDE 33 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi  idare ve belediyeler namma hie.  bir vergi ve resim almmaz.  MADDE 34 —- Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- da salamura edilmis deri gibi  maddeler igin sarfedildigi ta- hakkuk eyleyecek tuzlarm her  kilosuna karsi sahiblenne isbu  mevaddm ihrac edildigi mmta- ka tuzla fiatinin altida beŝ i  prim verilir.  Isbu maddeler icmdeki tuzun  miktari Giimriik ve inhisarlar  ve tktisad vekaletlerince tesbit  edilecek nisbetlere gore tayin  olunur. Bu maddelerin dahil- den harice giktigmi ispat ede- cek evrakm mahiyeti Giimriik  ve inhisarlar vekaletince karar- la^tirilrr.  MADDE 35 — Ince tuz yap- mak igin acilacak miiesseselerle  halen mevcud bulunan bu gibi  miiessese sahib veya miistecir- leri Inhisarlar idaresinden mii- saade almaga ve bu gibi ima- lathane ve miiesseselerle tkti- _ 4 6 - G. I. E.  MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bun- larm her nevi zurufundan hu- susi idare ve belediyeler nami- na hie bir vergi ve resim alm- maz.  201 kiloya kadar olan tuz  satis ve nakliye tezkere ve be- yannamelerinden damga resmi  aranmaz.  MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak  yahud salamura halinde ecnebi  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  ameliyei kimyeviye ile tuzlu  suda salamura edilmis deri ve  bagirsak gibi maddeler icin  sarfedildigi tahakkuk eyleye- cek tuzlarm her kilosuna kar- §i sahiblerine isbu maddelerin  ihrac edildigi mmtaka tuzla fi- atinin iigte ikisi prim olarak  verilir. Dahilde sarf ve istih- lak edilecek tuzlu baliklar  igin de yukandaki nisbeti a§- mamak iizere verilecek primi  Giimriik ve inhisarlar vekilli- gi tayin eder.  l§bu maddeler icindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhi- sarlar ve Iktisad vekaletlerin- ce tesbit edilecek nisbetlere  gore tayin olunur. Bu mad- delerin dahilden harice gika- rildigmi veya memlekette sar- fedilecegini isbat edecek evra- km mahiyeti Giimriik ve inhi- sarlar vekaletince kararla§tin- lir.  MADDE 34 — Ince tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu  gibi miiessese sahib veya ta- cirleri Inhisarlar idaresinden  miisaade almaga ve bu gibi  imalathane ve miiesseselerle  Ik. E.  MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi  idare ve belediyeler namma hig  bir vergi ve resim almmaz.  200 kiloya kadar olan tuz sa- tis ve nakliye tezkere ve beyan- namelerinden damga resmi  aranmaz.  MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanipta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi «  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- ,  da salamura edilmis deri ve ba- girsak gibi maddeler igin sarfe- dildigi tahakkuk eyleyecek tuz- larm her kilosuna karsi sahib- lerine isbu maddelerin ihrac  edildigi mmtaka tuzla fiatinin  altida besi prim olarak verilir.  Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ndaki nisbeti asmamak iizere  verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder.  Isbu maddeler igindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhisar- lar ve Iktisad vekaletlerince  tesbit edilecek nisbetlere gore  tayin olunur. Bu maddelerin  dahilden harice cikanldigmi  veya memlekette sarfedilecegi- ni isbat edecek evrakm mahi- yeti Giimriik ve inhisarlar ve- kaletince kararlastinlir.  MADDE 34 — ince tuz yap- mak icin acilacak miiessese- lerle halen mevcud bulunan  bu gibi miiessese sahib veya  miistecirleri inhisarlar idare- sinden miisaade almaga ve bu  gibi imalathane ve miiessese- ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 47 -
Hu.  MADDE 33 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi  idare ve belediyeler namma hie.  bir vergi ve resim almmaz.  MADDE 34 —- Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- da salamura edilmis deri gibi  maddeler igin sarfedildigi ta- hakkuk eyleyecek tuzlarm her  kilosuna karsi sahiblenne isbu  mevaddm ihrac edildigi mmta- ka tuzla fiatinin altida beŝ i  prim verilir.  Isbu maddeler icmdeki tuzun  miktari Giimriik ve inhisarlar  ve tktisad vekaletlerince tesbit  edilecek nisbetlere gore tayin  olunur. Bu maddelerin dahil- den harice giktigmi ispat ede- cek evrakm mahiyeti Giimriik  ve inhisarlar vekaletince karar- la^tirilrr.  MADDE 35 — Ince tuz yap- mak igin acilacak miiesseselerle  halen mevcud bulunan bu gibi  miiessese sahib veya miistecir- leri Inhisarlar idaresinden mii- saade almaga ve bu gibi ima- lathane ve miiesseselerle tkti- _ 4 6 - G. I. E.  MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bun- larm her nevi zurufundan hu- susi idare ve belediyeler nami- na hie bir vergi ve resim alm- maz.  201 kiloya kadar olan tuz  satis ve nakliye tezkere ve be- yannamelerinden damga resmi  aranmaz.  MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanrpta tuzlu olarak  yahud salamura halinde ecnebi  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  ameliyei kimyeviye ile tuzlu  suda salamura edilmis deri ve  bagirsak gibi maddeler icin  sarfedildigi tahakkuk eyleye- cek tuzlarm her kilosuna kar- §i sahiblerine isbu maddelerin  ihrac edildigi mmtaka tuzla fi- atinin iigte ikisi prim olarak  verilir. Dahilde sarf ve istih- lak edilecek tuzlu baliklar  igin de yukandaki nisbeti a§- mamak iizere verilecek primi  Giimriik ve inhisarlar vekilli- gi tayin eder.  l§bu maddeler icindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhi- sarlar ve Iktisad vekaletlerin- ce tesbit edilecek nisbetlere  gore tayin olunur. Bu mad- delerin dahilden harice gika- rildigmi veya memlekette sar- fedilecegini isbat edecek evra- km mahiyeti Giimriik ve inhi- sarlar vekaletince kararla§tin- lir.  MADDE 34 — Ince tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu  gibi miiessese sahib veya ta- cirleri Inhisarlar idaresinden  miisaade almaga ve bu gibi  imalathane ve miiesseselerle  Ik. E.  MADDE 32 — Inhisarlar ida- resine aid tuzlardan ve bunla- rm her nevi zurufundan hususi  idare ve belediyeler namma hig  bir vergi ve resim almmaz.  200 kiloya kadar olan tuz sa- tis ve nakliye tezkere ve beyan- namelerinden damga resmi  aranmaz.  MADDE 33 — Memleket igin- de hazirlanipta tuzlu olarak ya- hud salamura halinde ecnebi «  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  ameliyei kimyeviye ile tuzlu su- ,  da salamura edilmis deri ve ba- girsak gibi maddeler igin sarfe- dildigi tahakkuk eyleyecek tuz- larm her kilosuna karsi sahib- lerine isbu maddelerin ihrac  edildigi mmtaka tuzla fiatinin  altida besi prim olarak verilir.  Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ndaki nisbeti asmamak iizere  verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder.  Isbu maddeler igindeki tu- zun miktari Giimriik ve inhisar- lar ve Iktisad vekaletlerince  tesbit edilecek nisbetlere gore  tayin olunur. Bu maddelerin  dahilden harice cikanldigmi  veya memlekette sarfedilecegi- ni isbat edecek evrakm mahi- yeti Giimriik ve inhisarlar ve- kaletince kararlastinlir.  MADDE 34 — ince tuz yap- mak icin acilacak miiessese- lerle halen mevcud bulunan  bu gibi miiessese sahib veya  miistecirleri inhisarlar idare- sinden miisaade almaga ve bu  gibi imalathane ve miiessese- ( S. Sayisi : 11)  Ad. E.  MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen  MADDE 34 — Memleket igin- de hazrrlanipta tuzlu olarak  yahud salamura halinde ecnebi  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  kimyevi ameliye ile tuzlu suda  salamura edilmis deri ve bagrr- sak gibi maddeler igin sarfedil- digi tahakkuk eyleyecek tuzla- rm her kilosuna karsi sahible- rine isbu maddelerin ihrac edil- digi mmtaka tuzla fiatinin al- trda besi prim olarak verilir.  Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ridaki nisbeti asmamak iizere  verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder.  Isbu maddeler icindeki tuzun  miktari Giimriik ve inhisarlar  ve Iktisad vekaletlerince tesbit  edilecek nisbetlere gore tayin  olunur, Bu maddelerin dahil- den harice cikarildigmi veya  memlekette sarfedilecegini is- pat edecek evrakm mahiyeti  Giimriik ve inhisarlar vekale- tince kararlastrrilrr.  MADDE 35 — tnce tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu gi- bi miiessese sahib veya miiste- cirleri ve Iktisad vekaletinin  miisaadesile tuzdan kimyevi  maddeler $ikarmak igin agila- — 47 —  Mai. E.  MADDE 33 — Iktisad encii- meninin otuz ikinci maddesi  aynen.  MADDE 34 — Adliye encii- meninin otuz dordiincii mad- desi aynen.  B. E.  MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen  MADDE 35 — Adliye encti- meninin otuz be§inci maddesi  aynen.  MADDE 34 —• Adliye encti- meninin 34 ncii maddesi aynen  MADDE 35 — Adliye encii- meninin 35 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)
Sayfa 48 -
Ad. E.  MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen  MADDE 34 — Memleket igin- de hazrrlanipta tuzlu olarak  yahud salamura halinde ecnebi  memleketlere gikanlacak olan  peynir, zeytin ve balik ve bir  kimyevi ameliye ile tuzlu suda  salamura edilmis deri ve bagrr- sak gibi maddeler igin sarfedil- digi tahakkuk eyleyecek tuzla- rm her kilosuna karsi sahible- rine isbu maddelerin ihrac edil- digi mmtaka tuzla fiatinin al- trda besi prim olarak verilir.  Dahilde sarf ve istihlak edile- cek tuzlu baliklar icin de yuka- ridaki nisbeti asmamak iizere  verilecek primi Giimriik ve in- hisarlar vekilligi tayin eder.  Isbu maddeler icindeki tuzun  miktari Giimriik ve inhisarlar  ve Iktisad vekaletlerince tesbit  edilecek nisbetlere gore tayin  olunur, Bu maddelerin dahil- den harice cikarildigmi veya  memlekette sarfedilecegini is- pat edecek evrakm mahiyeti  Giimriik ve inhisarlar vekale- tince kararlastrrilrr.  MADDE 35 — tnce tuz yap- mak igin agilacak miiesseseler- le halen mevcud bulunan bu gi- bi miiessese sahib veya miiste- cirleri ve Iktisad vekaletinin  miisaadesile tuzdan kimyevi  maddeler $ikarmak igin agila- — 47 —  Mai. E.  MADDE 33 — Iktisad encii- meninin otuz ikinci maddesi  aynen.  MADDE 34 — Adliye encii- meninin otuz dordiincii mad- desi aynen.  B. E.  MADDE 33 — Iktisad encii- meninin 32 nci maddesi aynen  MADDE 35 — Adliye encti- meninin otuz be§inci maddesi  aynen.  MADDE 34 —• Adliye encti- meninin 34 ncii maddesi aynen  MADDE 35 — Adliye encii- meninin 35 nci maddesi aynen  ( S. Sayisi : 11)  !  HO.  sad veklletinin musaadesile  tuzdan kinlyevi maddeler gikar- mak igin agilacak miiesseseler  ve toptan tuz ticareti yapanlar- da bir ay izarf mdaM ithalat ve  sarfiyatlarini ve ertesi aya dev- rettikleri tuz miktarlarmi her  ay sonuncta bir beyanname ile  Inhisarlar idaresine bildirme- ge ve muamele ve hesablarmt  idarenin ^ontrolii altmda bu- lundurmaja ve muntazam he- sabi cari defteri tutmaga mec- burdur.  MADDE 36 — Inhisarlar ida- resi bu kinun mucibince tesbit  edecegi fiat iizerinden istasyon- larda kendi nam ve hesabma  tuz sattirmak igin miinasib bir  korousyon vererek simendifer  idareleri ile muamele yapabilir.  MADDE 37 — 1278 tarihli  tuz talimlfttnamesi ve zeyilleri  ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli ve 468 ve 575 ve 2270 ve  1518 ve 2101 numarali kanunlar  hiikumleri miilgadir.  MAD1>E 38 — Bu kanunun  tatbik suretleri bir nizamname  ile tayintolunur.  — 48 —  G. I. E,  iktisad vekaletinin miisaadesi- le tuzdan kimyevi maddeler  gikarmak igin agilacak miies- seseler ve toptan tuz ticareti  yapanlar da bir ay zarfmdaki  ithalat ve sarfiyatlarmi ve er- tesi veya devretiikleri tuz mik- tarlarmi her ay sontmda bir  beyanname ile Inhisarlar ida- resine bildirmege ve muamele  ve hesablarim idarenin kont- rolii altmda buiundurmaga ve  muntazam hesabi cari defteri  tutmaga mecburdurlar.  MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tes- bit edecegi fiat iizerinden is- tasyonlarda kendi nam ve he- sabma tuz sattirmak igin mii- nasib bir komasyon vererek  limendifer idarelerile muamele  yapabilir.  MADDE 36 — 1278 tarihli  tuz talimatnamesi ve zeyilleri  ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli kanunla 8 - IV -1340,  3 - III - 1341, 24 - V - 1928,  2 - VI - 1929, 14 - I - 1933,  30 - V - 1935 tarihli ve 468,  575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hukiimleri kaldi- dinlmi§tir.  MADDE 37 — Bu kanunun  tatbik suretleri bir nizamname  ile gosterilir.  HE. E.  lerle Iktisad vekaletinin miisa- adesile tuzdan kimyevi mad- deler gikarmak igin agilacak  miiesseseler ve toptan tuz ti- careti yapanlar da bir ay zar- fmdaki ithalat ve sarfiyatla- rmi ve ertesi veya devrettik- leri tuz miktarlarmi her ay  sonunda bir beyanname ile In- hisarlar idaresine bildirmege  ve muamele ve hesablarini ida- renin kontrolii altmda buiun- durmaga vc muntazam hesabi  cari defteri tutmaga mecbur- durlar.  MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tesbit  edecegi fiat iizerinden istas- yonlarda kendi nam ve hesa- bma tuz sattirmak igin miina- sib bir komuayon vererek si- mendifer idarelerile muamele  yapabilir.  MADDE 36 — 1278 tarihli  tuz talimatnamesi ve seyilleri  ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333  tarihli kanunla 3 - IV - 1340,  3 - III - 1341, 24 - V - 1923,  2 - VI - 1929, 14.- I - 1933,  30 - V - 1935 tarihli ve 468,  575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hiikumleri kaldi- nlmi§tir.  MADDE 37 — Bu kanunun  tatbik suretleri bir sene igincle  yapilacak bir nizamname ile  gosterilir.  ( S. Sayisi : 11 )
Sayfa 49 -
!  HO.  sad veklletinin musaadesile  tuzdan kinlyevi maddeler gikar- mak igin agilacak miiesseseler  ve toptan tuz ticareti yapanlar- da bir ay izarf mdaM ithalat ve  sarfiyatlarini ve ertesi aya dev- rettikleri tuz miktarlarmi her  ay sonuncta bir beyanname ile  Inhisarlar idaresine bildirme- ge ve muamele ve hesablarmt  idarenin ^ontrolii altmda bu- lundurmaja ve muntazam he- sabi cari defteri tutmaga mec- burdur.  MADDE 36 — Inhisarlar ida- resi bu kinun mucibince tesbit  edecegi fiat iizerinden istasyon- larda kendi nam ve hesabma  tuz sattirmak igin miinasib bir  korousyon vererek simendifer  idareleri ile muamele yapabilir.  MADDE 37 — 1278 tarihli  tuz talimlfttnamesi ve zeyilleri  ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli ve 468 ve 575 ve 2270 ve  1518 ve 2101 numarali kanunlar  hiikumleri miilgadir.  MAD1>E 38 — Bu kanunun  tatbik suretleri bir nizamname  ile tayintolunur.  — 48 —  G. I. E,  iktisad vekaletinin miisaadesi- le tuzdan kimyevi maddeler  gikarmak igin agilacak miies- seseler ve toptan tuz ticareti  yapanlar da bir ay zarfmdaki  ithalat ve sarfiyatlarmi ve er- tesi veya devretiikleri tuz mik- tarlarmi her ay sontmda bir  beyanname ile Inhisarlar ida- resine bildirmege ve muamele  ve hesablarim idarenin kont- rolii altmda buiundurmaga ve  muntazam hesabi cari defteri  tutmaga mecburdurlar.  MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tes- bit edecegi fiat iizerinden is- tasyonlarda kendi nam ve he- sabma tuz sattirmak igin mii- nasib bir komasyon vererek  limendifer idarelerile muamele  yapabilir.  MADDE 36 — 1278 tarihli  tuz talimatnamesi ve zeyilleri  ve 1282 tarihli fikarati nizami- ye ve 24 kanunuewel 1333 ta- rihli kanunla 8 - IV -1340,  3 - III - 1341, 24 - V - 1928,  2 - VI - 1929, 14 - I - 1933,  30 - V - 1935 tarihli ve 468,  575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hukiimleri kaldi- dinlmi§tir.  MADDE 37 — Bu kanunun  tatbik suretleri bir nizamname  ile gosterilir.  HE. E.  lerle Iktisad vekaletinin miisa- adesile tuzdan kimyevi mad- deler gikarmak igin agilacak  miiesseseler ve toptan tuz ti- careti yapanlar da bir ay zar- fmdaki ithalat ve sarfiyatla- rmi ve ertesi veya devrettik- leri tuz miktarlarmi her ay  sonunda bir beyanname ile In- hisarlar idaresine bildirmege  ve muamele ve hesablarini ida- renin kontrolii altmda buiun- durmaga vc muntazam hesabi  cari defteri tutmaga mecbur- durlar.  MADDE 35 — Inhisarlar ida- resi bu kanun mucibince tesbit  edecegi fiat iizerinden istas- yonlarda kendi nam ve hesa- bma tuz sattirmak igin miina- sib bir komuayon vererek si- mendifer idarelerile muamele  yapabilir.  MADDE 36 — 1278 tarihli  tuz talimatnamesi ve seyilleri  ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333  tarihli kanunla 3 - IV - 1340,  3 - III - 1341, 24 - V - 1923,  2 - VI - 1929, 14.- I - 1933,  30 - V - 1935 tarihli ve 468,  575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlar hiikumleri kaldi- nlmi§tir.  MADDE 37 — Bu kanunun  tatbik suretleri bir sene igincle  yapilacak bir nizamname ile  gosterilir.  ( S. Sayisi : 11 )  A&B.  cak muesseseler ve toptan tuz  ticareti yapanlar bir ay zarfm- daki ithalat ve sarfiyatlarmi  ve ertesi aya devrettikleri tuz  miktarlarmi her ay sonunda  bir beyanname ile fnhisarlar  idaresine bildirmege ve mua- mele ve hesablarmi idarenin  kontrolii altmda bulundurma- ga ve muntazam hesabi cari  defteri tutmag-a mecburdurlar.  MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen  MADDE 37 — 1278 tarihli  tuz talimatnamesi ve zeyilleri  ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333  tarihli kanunla 8-IV-1340,  3 - III - 1341, 24 - V - 1928  2 - VI - 1929, 14 - I - 1933,  30 - V - 1935 tarihli ve 468,  575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlarla 2159 sayili ka- nunun 9 ncu maddesi ve tuza  muteallik olup bu kanuna mu- halif diger huMmler kaldz- nlmi§trr.  - 4 0 —  Mai E.  MADDE 36 — Iktisad encii- meninin otuz be§inci maddesi  aynen.  MADDE 37 — Adliye encii- meninin otuz yedinci maddesi  aynen.  B. E  MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen  MADDE 37 — Adliye encii- meninin 37 nci maddesi aynen  MUVAKKAT MADDE —  Muhitinin tuz ihtiyacmi temin  edemeyen tuzla ve ambarlara  1 a^ustos 1936 tarihinden itiba- ren di^er mmtaka tuzla ve am- ;( S. Sayisi: 11)
Sayfa 50 -
A&B.  cak muesseseler ve toptan tuz  ticareti yapanlar bir ay zarfm- daki ithalat ve sarfiyatlarmi  ve ertesi aya devrettikleri tuz  miktarlarmi her ay sonunda  bir beyanname ile fnhisarlar  idaresine bildirmege ve mua- mele ve hesablarmi idarenin  kontrolii altmda bulundurma- ga ve muntazam hesabi cari  defteri tutmag-a mecburdurlar.  MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen  MADDE 37 — 1278 tarihli  tuz talimatnamesi ve zeyilleri  ve 1282 tarihli fikarati niza- miye ve 24 kanunuewel 1333  tarihli kanunla 8-IV-1340,  3 - III - 1341, 24 - V - 1928  2 - VI - 1929, 14 - I - 1933,  30 - V - 1935 tarihli ve 468,  575, 1270, 1518, 2101, 2752 sa- yili kanunlarla 2159 sayili ka- nunun 9 ncu maddesi ve tuza  muteallik olup bu kanuna mu- halif diger huMmler kaldz- nlmi§trr.  - 4 0 —  Mai E.  MADDE 36 — Iktisad encii- meninin otuz be§inci maddesi  aynen.  MADDE 37 — Adliye encii- meninin otuz yedinci maddesi  aynen.  B. E  MADDE 36 — Iktisad encii- meninin 35 nci maddesi aynen  MADDE 37 — Adliye encii- meninin 37 nci maddesi aynen  MUVAKKAT MADDE —  Muhitinin tuz ihtiyacmi temin  edemeyen tuzla ve ambarlara  1 a^ustos 1936 tarihinden itiba- ren di^er mmtaka tuzla ve am- ;( S. Sayisi: 11)  — 50 —  Hii. i G. t B. | He. B.  MADDE 89 — Bu kanun nes- rinden bir ay sonra muteberdir.  MADDE 40 — Bu kanunun  icrasma Dahiliye, Maliye, tkti- sad, Gumriik ve inhisarlar ve- kaletleri memurdur.  17-IV-1934  Bs. V. Ad. V. M. M. V.  tsmet §. Saracoglu Zekdi  Da. V. Ha. V. Mai. V.  $. Kay a Br. T. Rustii Fuad  M l V. Na. V. Ik. V.  Ali M.CelM  S. I. M. V. G. I. V. Zr. V.  Br. Refik Ali Uana Z. Muhlis  MADDE 38 — Bu kanun  negri tarihinden bir ay sonra  muteberdir.  MADDE 39 — Bu kanunun  icrasma Adliye, Dahiliye, Mali- ye, tktisad, Gumriik ve inhi- sarlar vekaletleri memurdur.  MADDE 38 — Bu kanun  negri tarihinden bir ay sonra  muteberdir.  MADDE 39 — Bu kanunun  hukiimlerini icraya Adliye, Da- hiliye, Maliye, Iktisad, Giim- ruk ve inhisarlar vekaletleri  memurdur.  2 8 . Say i s i ; l l ) ;
Sayfa 51 -
— 50 —  Hii. i G. t B. | He. B.  MADDE 89 — Bu kanun nes- rinden bir ay sonra muteberdir.  MADDE 40 — Bu kanunun  icrasma Dahiliye, Maliye, tkti- sad, Gumriik ve inhisarlar ve- kaletleri memurdur.  17-IV-1934  Bs. V. Ad. V. M. M. V.  tsmet §. Saracoglu Zekdi  Da. V. Ha. V. Mai. V.  $. Kay a Br. T. Rustii Fuad  M l V. Na. V. Ik. V.  Ali M.CelM  S. I. M. V. G. I. V. Zr. V.  Br. Refik Ali Uana Z. Muhlis  MADDE 38 — Bu kanun  negri tarihinden bir ay sonra  muteberdir.  MADDE 39 — Bu kanunun  icrasma Adliye, Dahiliye, Mali- ye, tktisad, Gumriik ve inhi- sarlar vekaletleri memurdur.  MADDE 38 — Bu kanun  negri tarihinden bir ay sonra  muteberdir.  MADDE 39 — Bu kanunun  hukiimlerini icraya Adliye, Da- hiliye, Maliye, Iktisad, Giim- ruk ve inhisarlar vekaletleri  memurdur.  2 8 . Say i s i ; l l ) ;  Ad- B.  MADDE 38 — fktisad encii- meninin 38 nci maddesi aynen  MADDE 39 — tktisad encti- meninin 39 ncu maddesi aynen  - 5 1 —  MADDE 38 — tktisad encii- meninin otuz sekizinci maddesi  aynen.  MADDE 39 — tktisad encii- meninin otuz dokuzuncu mad- desi aynen.  B. B.  barlarmdan sevkedilib bu ka- nunun meriyeti tarihine kadar  satilan tuzlarm satis. fiati hak- kmda da besinci maddenin bu  husustaki hiikmii tatbik olunur.  MADDE 38 — Bu kanun bi- rinci kanun 1937 bidayetinden  muteberdir.  MADDE 39 — Iktisad encii- meninin 39 ncu maddesi aynen  <*mm  rCS. Saynnrll);
Dosyalar

Kaynak Metin
Kaynak Metin (Kaynak: TBMM resmi web sitesi)
İlgili mevzuat yürürlükte değilse, bu ek/formları da yürürlükte olmayabilir.

Copyright©2023. Kanunum bir Karakullukçu Dan. A.Ş. (Şirket) servisidir. “Kanunum” Şirket’in tescilli markasıdır ve tüm hakları saklıdır. Kanunum bir resmi kaynak veya hukuk danışmanlık servisi değildir. Kullanıcılar Hizmet Şartlarını okumuş ve kabul etmiş sayılırlar. Adres: Esentepe Mah. Büyükdere Cad. Loft Residence Blok No:201 İç Kapı No:71 Şişli/İstanbul