Kanun 2829 (1983) - SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA TABİ OLARAK GEÇEN HİZMETLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN

Bu Kanunun amacı; çeşitli sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesi suretiyle ilgililerin sosyal güvenliklerinin sağlanması usul ve esaslarının düzenlenmesidir.

Bu Kanun; a) T.C. Emekli Sandığına, b) Sosyal Sigortalar Kurumuna, c) Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumuna, d) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 inci maddesine göre kurulan emekli sandıklarına, Tabi çeşitli hizmet süreleri bulunanların emeklilik, malullük, yaşlılık ve bölümleri halinde kendilerine ve hak sahiplerine sağlanacak hakları kapsar.

Bu Kanunda geçen;

             a) "Kurum" ikinci maddede gösterilen sosyal güvenlik kuruluşlarını,

             b) "Hizmet süresi" kurumlara emeklilik keseneği veya malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenmiş süreleri,

             c) "Sigortalı" kurumlara emeklilik keseneği veya malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödeyenleri,

             d) "Hak sahibi" sigortalının eş, çocuk, ana ve babalarını,

             İfade eder.

Kurumlara tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla bu Kanuna göre aylık bağlanmasına hakkazanıldığında birleştirilir.

             Ancak,hizmet süreleri toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde, bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Bir kurumla ilişiği kesildikten sonra diğer kurumlardan birinde sigortalı olanların, önceki kurumlarda birikmiş prim ve kesenekleri geri verilmez ve toptan ödemeleri yapılmaz.

Ancak; a) Kesenek, prim veya toptan ödemelerini aldıktan sonra diğer kurumlardan birinde sigortalı olanlar aldıkları paraları; 1. İstekleri üzerine aylık bağlanacak olanların,istek tarihinden en az altı ay önce, 2.(Değişik:29/7/2003-4958/55 md.) Malûllük veya ölüm, 60 yaşın doldurulması, T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden kurumlarınca re’sen veya yaş haddinden emekliye sevk edilme nedenleriyle görevleri ile ilgileri kesilenlerin görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren altı ay içinde, kendileri veya hak sahipleri tarafından, aldıkları kuruma o kurumun kendi mevzuatına göre hesaplanan tutarını b) Kesenek, prim iadesi veya toptan ödeme hakkı doğduğu halde paraları zamanaşımına uğrayanların, zamanaşımına uğrayan paraları faizsiz olarak (a) bendinde yazılı süreler içinde kendileri veya hak sahipleri tarafından ilgili kuruma, Toptan ödedikleri takdirde bunların da bu hizmetleri 4 üncü madde gereğince birleştirilir. Ölüm halinde, toptan ödeme ihyalarının yapılabilmesi, hak sahiplerinin bu Kanuna göre birleşik hizmet süresi üzerinden aylığa hak kazanmaları şartına bağlıdır. Ancak, kurumlardan birinden aylık bağlanmış (malullük ile vazife malullüğü aylığı bağlananlardan kontrol muayeneleri sonunda aylığı kesilmiş bulunanlar hariç) veya aylık alma haklarını kaybetmiş olanların, söz konusu devrelere ait hizmet süreleri yapılacak birleştirmede dikkate alınmaz.

Kurumlardan herhangi birine ilk defa sigortalı olunan tarih, sigortalılık süresinin başlama tarihidir.

             Şu kadar ki; emeklilik veya yaşlılık aylığına hak kazanılıp kazanılmadığının tespitinde, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa 1425 sayılı Kanunla eklenen ek 7 nci madde kapsamına girenler hariç, 18 yaşından önce kurumlardan herhangi birine sigortalı olanların sigortalılık sürelerinin başlama tarihi, 18 yaşını doldurdukları tarih kabul edilir. (1)

4 üncü maddede belirtilen hizmet süreleri toplamına; itibari hizmet süreleri ile prim ödenmemiş süreler katılmaz.

             Ay üzerinden hesaplanan hizmet sürelerinin güne çevrilmesinde her ay 30 gün, gün üzerinden hesaplanan hizmet sürelerinin aya çevrilmesinde de her 30 gün 1 ay sayılır.

Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir.

Ancak, malullük, ölüm, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden re'sen emekli olma (Ek ibare: 27/1/2000 - 4505/1 md.) süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca,kendi mevzuatına göre aylık bağlanır.

Birleştirilen hizmet süreleri üzerinden Sosyal Sigortalar Kanununa göre hesaplanacak aylık miktarının tespitinde, T.C. Emekli Sandığına tabi işlerde emekli aylığı bağlanmasına esas aylıklar ile diğer kurumlardaki prime esas kazanç tutarları dikkate alınır.

Bu Kanun uyarınca bağlanacak aylıkların ödenmesinde ve kesilmesinde,aylığı bağlayan kurum mevzuatındaki esaslar uygulanır.

Görevden dolayı meydana gelen, malullük ve ölüm ile iş kazaları ve meslek hastalıkları hallerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz. Şu kadar ki, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 92 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ayrıca aylık bağlanması gereken hallerde bu Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan ve kendilerine bu Kanunun 8 inci maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara,T.C. Emekli Sandığına tabi daire,kuruluş ve ortaklıklarda prim veya kesenek ödemek suretiyle geçen sürelerinin toplamı üzerinden, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyesi ödenir. (Ek cümle: 24/7/2008-5793/6 md.) 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak geçen hizmet sürelerine karşılık emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, iş sözleşmesinin İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması; sözleşmeli personel olarak geçen sürelere karşılık olarak emekli ikramiyesi ödenebilmesi için de,  hizmet sözleşmesinin ilgili mevzuatına göre iş sonu tazminatına veya aynı mahiyette olmakla birlikte başka bir adla ödenen tazminata hak kazanılmasına uygun olarak sona ermiş olması şarttır.

             (Değişik ikinci fıkra: 24/7/2008-5793/6 md.) Ancak, ilgililere, her ne suretle olursa olsun evvelce iş sonu tazminatı veya bu mahiyette olmakla birlikte başka bir adla tazminat ödenen süreler ile kıdem tazminatı ya da emekli ikramiyesi ödenmiş olan süreler, emekli ikramiyesinin hesabında dikkate alınmaz.

             Ayrıca, 8 inci maddenin birinci fıkrası gereğince aylık bağlananlara, emekli oldukları son görevlerinden dolayı ilgili bulundukları sosyal güvenlik kurumu kanununun emekli ikramiyesine veya iş kanununun kıdem tazminatına ilişkin hükümleri uygulanır. (Ek cümle: 24/7/2008-5793/6 md.) Bu fıkraya göre emekli ikramiyesi ödenmesinde, birinci fıkra hükümleri de dikkate alınır.

Bu Kanun uyarınca bağlanan aylıklardaki kurum hisselerinin tespitinde, kurumların her birine tabi olarak geçen hizmet sürelerinin, birleştirilen hizmet süreleri toplamına oranı esas alınır. Ancak, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine göre kurulan sandıklarca bağlanan aylık tutarının, toplam hizmet süreleri üzerinden Sosyal Sigortalar Kanununa göre bağlanacak aylıktan fazla olması halinde, kurumların hisselerinin tespitinde, Sosyal Sigortalar Kanununa göre hesaplanacak aylık esas alınır.

Kurumlar, bu Kanuna göre aylık bağlamada, 3 üncü maddede belirtilen hak sahipleri dışındaki kişilere bağlanan aylığa ve buna ilişkin diğer ödemelere katılmazlar.

13 üncü madde uyarınca borç ve alacak miktarlarının hesaplanmasına ve tasfiyesine ilişkin hususlar ile diğer hükümlerin uygulanması usul ve esasları Maliye ve Sosyal Güvenlik Bakanlıklarınca 6 ay içerisinde yürürlüğe konulacak bir yönetmelikte gösterilir.

             Bu yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlanır.

5/1/1961 gün ve 228 sayılı Kanun ile bu Kanunu değiştiren 15/7/1965 gün ve 668 sayılı ve 28/1/1970 gün ve 1214 sayılı Kanunlar yürürlükten kaldırılmıştır.

5/1/1961 gün ve 228 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 28/1/1970 gün ve 1214 sayılı Kanunla değişmeden önceki hükmüne göre bağlanmış olup da, halen ödenmekte bulunan emekli, yaşlılık, malullük veya ölüm aylıkları 1214 sayılı Kanun hükümlerine göre yeniden hesaplanarak ödenir.

             Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ödenmekte bulunan aylıklar, yukarıdaki hükme göre hesaplanacak aylıktan fazla olduğu takdirde, aradaki fark, ileride çeşitli nedenlerle giderilinceye kadar önceki aylıkların ödenmesine devam olunur.

             228 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 1214 sayılı Kanunla değişmeden önceki hükmü kapsamında olup bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra bağlanacak aylıklar hakkında birinci fıkra hükümleri uygulanır.

1/4/1981 tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarınca tescil edilmiş olanlar hakkında 6 ncı maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanmaz.

1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa 2229 sayılı Kanunla eklenen ve 2654 sayılı Kanunla değişik ek geçici 4 üncü madde hükmü uyarınca borçlanılan hizmet süreleri, Bağ - Kur tarafından bağlanacak aylıklar hariç,diğer kurumlarda geçen hizmet süreleri ile birleştirilmez.

Sosyal güvenlik kurumlarına devrolunan sandıklar üyeleri ile hak sahiplerinin, 28/1/1970 gün ve 1214 sayılı Kanunla değişik 5/1/1961 gün ve 228 sayılı Kanundan doğan hizmet ihyasına ilişkin hakları saklıdır.

Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce kendilerine bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanmak suretiyle herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşunca aylık bağlananların veya bunlardan ölenlerin dul ve yetimlerinin istekleri halinde, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren aynı maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanmak suretiyle son defa tabi olduğu kurumca bu kurum mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir. Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarınca bağlanmış aylıkları aynı tarihten itibaren kesilir.

Bu Kanun yayımı tarihini izleyen aybaşında yürürlüğe girer.

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.