Kanun 3017 (1936) - SIHHAT VE İÇTİMAİ MUAVENET VEKALETİ TEŞKİLAT VE MEMURİN KANUNU

Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü Merkez Teşkilatı:

Bir tabip Umum Müdür ile tabip bir muavin ve tabib bir müfettişten, yazı, hesap müdürlüklerile ayniyat muhasipliğinden ve bunların bürolarından mürekkebdir.(2)

Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü; hususi kanunlar, nizamnameler ve talimatnamelerle bunlara müsteniden Sıhhat ve İçtimai Muavanet Vekilliğince verilen emirlere göre vazife görür.

Sıhhat ve İçtimai Muavanet Vekaletinin vilayetlerdeki teşkilatı şunlardır:

(Değişik: 15/6/1942 - 4258/1 md. ) A) Umumi muvazeneye ait teşkilat;

1 - Umumi müfettişlikler sıhhi müşavirlikleri;

2 - Sıhhat ve içtimai muavenet müdürlükleri;

3 - Hükümet tabiblikleri;

4 - Küçük sıhhat memurlukları;

5 - Tıbbi, sıhhi ve içtimai müesseseler;

6 - Sıhhat merkezleri;

7 - Muayene ve tesellüm komisyonu;

8 - Hastalıklarla mücadele teşkilatı;

9 - Seyyar sıhhi teşkilat,

Muayene ve tesellüm komisyonu Vekaletçe hazırlanacak bir talimatnameye göre vazife ifa eder.

B) Hususi idarelere aid sıhhi teşkilat:

1 - Sıhhi ve tıbbi ve içtimai teşkilat ve müesseseler,

2 - Seyyar tabiblikler,

3 - Seyyar ve sabit küçük sıhhat memurlukları,

4 - Hastalıklarla mücadele teşkilatı,

5 - Etüv ve idare memurlukları.

C) Belediyelere aid sıhhi teşkilat:

1 - Sıhhi ve tıbbi ve içtimai teşkilat ve müesseseler,

2 - Belediye baştabib ve tabiblikleri,

3 - Belediye doğum hekimleri ve ebeleri,

4 - Belediye eczacılıkları,

5 - Küçük sıhhat memurlukları,

6 - Etüv ve idare memurlukları.

(Değişik: 9/7/1943 - 4459/1 md.) D) Köy sağlık teşkilatı:

1 - Köy hekimleri,

2 - Köy ebeleri,

3 - Köy sağlık memurları.

1) Köy hekimleri: Gerekli olan köylere veya köy gruplarına birer köy hekimi tayin olunur.

2) Köy ebeleri: Gerekli olan köylere veya köy gruplarına birer köy ebesi tayin olunur. Bu ebeler köy gruplarına memur edildikleri takdirde seyyar vazife görürler. Kendi gruplarına ait köylerdeki seyahatlarından dolayı bunlara merkezleri dışında geçirecekleri her gün için Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliği bütçesinden 100 kuruşu geçmemek üzere yol masrafı verilir.

Köy ebeleri iki sınıftır.

Birinci sınıf köy ebeleri; Köy enstitüleri kız talebeleri arasından Maarif ve Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliklerince kararlaştırılacak şartlar dahilinde köy ebesi yetiştirilmek üzere her yıl Maarif ve Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilleri tarafından müştereken tayin olunacak adette ayrılıp köy ebe mekteplerinde tahsil ettirilenlerdir.

İkinci sınıf köy ebeleri; Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliğince açılmış olan ikinci derece ebe mekteplerine kabul olunup bu mekteplerde tahsillerini bitirenlerdir.

3) Köy sağlık memurları: Gerekli olan köylere veya köy gruplarına birer köy sağlık memuru tayin olunur. Köy gruplarına tayin olunan sağlık memurları seyyar vazife görürler. Bunlar hayvan beslemek mecburiyeti hakkındaki 4192 numaralı kanunun hükmüne tabi değildirler. Bunlara kendi gruplarına ait köylerdeki seyahatlerinden dolayı merkezleri dışında geçirecekleri her gün için Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliği bütçesinden 100 kuruşu geçmemek üzere yol masrafı verilir.

Köy sağlık memurları; Köy enstitüleri talebeleri arasından Maarif ve Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliklerince kararlaştırılacak şartlar dahilinde her sene Maarif, Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekillikleri tarafından müştereken tayin olunacak adette ayrılıp hususi öğretime tabi tutularak yetiştirilir. Bunların tahsil esnasında tatbikat için hastanelere ve diğer müesseselere gidiş geliş yol masrafları Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliği bütçesinden verilir.

Umumi Müfettişlikler Sıhhi Müşavirleri:

Hususi kanunları mucibince teşkil edilen Umumi Müfettişlikler refakatinde lüzum ve ihtiyaca göre sıhhat müşavirleri ve müşavir muavinleri ve müşavirlik kalemi memur ve katibleri bulunur.

Sıhhi müşavirlikler; Umumi Müfettişliğin bir şubesidir. Umumi Müfettişten alacakları direktif dahilinde Umumi Müfettişlik mıntakası içinde, ifası Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletine aid Devlet sıhhi hizmetlerini ve hususi kanunlarına göre iskan ve karantina işlerini ve hususi idare ve belediyelerle köylerin sıhhi ve içtimai yardım vazifelerini ve bu vazifeleri gören bütün memurların hallerini tetkik ve umumi sıhhata aid bu işlerin kanun, nizam, talimat ve emirlere tevfikan yapılıp yapılmadığını takib ve lüzumunda tahkik etmekle mükelleftirler.

Görülecek lüzum üzerine mıntakaları dahilinde vekaletin emredeceği teftiş ve tahkikatı da yaparlar.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürleri:

Her vilayet merkezinde bir sıhhat ve içtimai muavenet müdürü ve lüzumu kadar idari memurlardan mürekkeb bir bürosu ve icab eden yerlerde sıhhat ve içtimai muavenet müdürlerine yardım etmek üzere müdür müavini ve mütehassıs tabip bulunur.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürleri; vilayetin en büyük sıhhi amiri ve valinin sıhhi müşaviri olup bulundukları vilayetin sıhhi ve içtimai bütün muamelelerinden vali ile beraber mesul ve kanunlar, nizamnameler, talimatnamelerle tayin edilen vazifeleri yapmakla mükelleftirler.

Her vilayette hususi kanunlarla idare ve murakabesi Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliğine mevdu sıhhi ve içtimai işlerle bütün sıhhi ve içtimai teşkilat ve müesseseler oranın sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlerinin murakabesi altındadır.

Hükümet tabibleri:

Her vilayet merkezinde ve kazalarda ve icabında tam teşekküllü nahiyelerde lüzumuna göre bir veya daha ziyade Hükümet tabibi bulunur.

Hükümet tabibleri; kaymakamların sıhhi müşaviridir. Sıhhi işlerde vilayet  Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürünün emri altındadır. Hükümet tabibleri; kanunlar, nizamnameler ve talimatnamelerle tayin edilen vazifeleri yapmakla mükelleftirler.

Adli tabip bulunmıyan yerlerde munzam vazife olarak bunlara aid işleri de yaparlar.

Küçük sıhhat memurları:

Vilayet, kaza ve nahiyelerde Hükümet tabiblerinin emri altında lüzumu kadar küçük sıhhat memuru bulunur.

Küçük sıhhat memurları; merkez ve köylerde hastalıklardan korunma ve bunlarla mücadele ve hıfzıssıhha ve içtimai muavenet işlerinde Hükümet tabiblerinin yardımcıları olup tabibden alacakları  emirler ile talimatnamelerinde yazılı şekilde vazife  görürler. Köylerde vazife gören seyyar sıhhat memurlarına kendi maaşlarından başka ayrıca hayvanı için yem bedeli verilir. Her muayene ve tedavi evinde ayrıca bir veya daha ziyade küçük sıhhat memuru bulunur.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti, lüzum görülen yerlerde hastaneler, sanatoryumlar, akliye ve asabiye hastaneleri, muayene ve tedavi evleri, doğum ve çocuk bakım evleri, kuduz tedavi müesseseleri, mesleki tedrisat mekteb  ve yurtları, malüllere mahsus müesseseler, bakteriyoloji laboratuarları, sıhhi müzeleri ve propaganda vasıtaları, genel sağlığın korunması için lüzumlu olan diğer sıhhi ve içtimai müesseseler açar. Müesseselerin vazife ve idareleri nizamnameler ve talimatnamelerle tayin olunur.

Mesleki tedrisat müesseselerinden ebe mektebleri iki derecedir.

1 - Birinci derece ebe mekteblerinin tahsil müddeti en az iki senedir. Buraya orta tahsili bitirmiş olanlar alınır.

2 - İkinci derecedeki ebe mekteblerinin tahsil müddeti en az bir senedir. Bu mekteblere ilk tahsili bitirmiş olan veya bu derecede tahsil görmüş olduğunu isbat edenler alınır.

Birinci derece ebe mekteblerinden çıkanlar şehir ve kasabalarda hususi idare ve belediye ebeliklerine veya vekaletin mesleki hizmetlerine tayin olunurlar.

İkinci derece ebe mekteblerinden çıkanlar sanatlarını yalnız köylerde icra ederler.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti umumi sıhhat için tehlikeli olabilecek sosyal, bulaşıcı ve salgın hastalıklar ve diğer zararlı amillerle mücadele etmek için lüzum göreceği yerlerde teşkilatlar yapar ve bunlara mahsus müesseseler açar.

Bu müesseselerin vazifeleri ve idare tarzları vekaletçe tesbit olunur.

Vilayet hususi idareleri, belediyeler ve Evkaf idaresi bütçelerine dahil ve kanunlarına tevfikan bu idareler tarafından açılmış ve açılacak olan bütün sıhhat ve içtimai muavenet müesseselerile sıhhi ve içtimai teşkilatın idaresi ve buralarda vazife gören tababet ve şuabatı sanatları mensuplarının ve eczacı ve kimyagerlerin intihab, tayin, tebdil, tahvil, taltif ve cezalandırılmaları ve vekalet emrine alınmaları Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti tarafından yapılır.(1)

Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğünün vilayet teşkilatı:

Sınırlar ve sahillerde lüzumu kadar baştabib ve tabibli sahil sıhhiye merkezlerile birinci ve ikinci sınıf sahil sıhhiye idareleri ve tahaffuzhaneler ve laboratuarlardan ibarettir.

Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü; dışarıdan gelebilecek bulaşıcı ve salgın hastalıklardan memleketi korumak için icab ettikçe Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliğinin tensibile hudud ve sahillerde muvakkat mücadeleler kurar ve bunlara aid müesseseler açar.

Vekaletin mesleki hizmetlerinde çalıştırılan tababet ve şuabatı sanatları mensuplariyle eczacı ve kimyagerlerin ve idari memurların sınıfları ve bu sınıflara mahsus maaş dereceleri bu kanuna bağlı (1) numaralı cetvelde gösterilmiştir. 
 
Bu kanun mer'iyete girdiği tarihte müstahdem memurların sınıf ve dereceleri Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince bu cetvele göre 3656 sayılı kanun ve ekleri esasları dairesinde tesbit olunur. 
 
Mülhak bütçeli idarelerle hususi idare ve belediyelerin sıhhi hizmetlerinde çalışıp tayin hakları Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletine ait bulunan tababet ve şuabatı sanatları mensuplariyle eczacı ve kimyagerlerin maaş derecelerinin ve sınıflarının bu cetvele göre tanzimi mecburidir.(1)

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletinin merkez ve vilayet teşkilatı ve bu kanuna göre muktazi memurların aded ve teadül dereceleri bağlı (2) numaralı kadro cetvelinde gösterilmiştir 
 
Bu kadro cetveli Devlet memurları maaşatının tevhid ve teadülüne dair 1452 sayılı kanunile bu kanuna müzeyyel kanunlara merbut cetvellerin Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti memurlarına aid kısımları yerine kaimdir.(1)

      Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletine bağlı mülhak bütçeler ile idare olunan Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğünün merkez ve vilayet teşkilatı ve bu kanuna göre muktazi memurların aded ve teadül dereceleri bağlı (3) numaralı kadro cetvelinde gösterilmiştir. Bu cetvel 24/4/1930 tarih ve 1587 sayılı kanuna ve bunun eklerine bağlı kadro cetvelleri yerine konulmuştur.(1)(2)
    

Memurluk şartlarını haiz ve tayinleri doğrudan vekalete aid olan memurların ilk memuriyete tayinlerinde:

1 - Tabibler, eczacılar, kimyagerler ve diştabibleri altı ay,

2 - Küçük sıhhat memurları, ebeler, mektebli hemşireler altı ay ila bir sene,

3 - Hastanelerde usulü dairesinde yetiştirilen hemşireler bir sene,

4 - Bütün idare memurları ve katiblerden yüksek tahsil görmüş olanlar altı ay,

Namzedlik devresi geçirirler.

Bu müddetleri bitirince ehliyetleri mensub oldukları daireler amirlerince tasdik edilenler memur sınıfına kabul olunurlar. Ehliyeti tasdik edilmiyen namzedler vekilliğin diğer daire ve teşkilatlarında meslekleri dahilinde azami bir namzedlik devresi daha geçirebilirler. Burada da ehliyet gösteremiyenler artık vekalet memurluklarına alınmazlar.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliğinden tayin olunan veya umumi muvazene ile mahalli bütçelerin sıhhat işleri kısmından maaş aldıkları halde tayinleri mahalline aid olan memurların tezkiye varakalarile mahrem sicilleri ve dosyaları vekillikte bulunur. Mahrem sicillerin ve dosyaların tanzimi vekaletçe tesbit olunur.

A - Müsteşar, Teftiş Heyeti Reisi, Daire Reisleri ve Umum Müdürler ve Müdürler Vekilin seçmesile ve kararname ile,

B) (Değişik: 1/8/1951 - 5825/5 md .) Bakanlık Hukuk Müşaviri, Danışma ve İnceleme Kurulu üyeleri, sağlık ve sosyal yardım müdürleri, savaş başkanları, müfettişler, umum müdür ve müdür yardımcıları, komisyonun seçimi ve Bakanın tasdikı üzerine kararname ile,

C) (Değişik: 1/8/1951 - 5825/5 md .) Bakanlık kadrosuna dahil ve Bakanlığa bağlı olan müesseseler müdür ve yardımcıları ile mütehassısları, başhekimler ve Bakanlık şubelerinin mütehassısları Bakanlık Komisyonunun kararı ve Bakanın tasdikı ile diğer tabibler, eczacılar, kimyagerler, diş tabibleri, sağlık memurları, ebeler, hemşireler ve tayinleri Bakanlığa ait diğer bütün memurlarla hizmetliler zatişleri ve muamelat genel müdürü ile ilgili genel müdürün teklifi ve Bakanın tasdikı ile tayin edilirler.

Hükümet tabibleri dört sınıftır:

A - Dördüncü sınıfa; Türkiye’de tabiblik sanatını icraya izinli her tabip tayin olunabilir.

B - Üçüncü sınıfa; Devlet hizmetindeki kıdemi iki seneyi geçmiş veya dördüncü sınıfta kanuni müddetini bitirmiş ve terfie hak kazanmış olanlar.

C - İkinci sınıfa; Devlet hizmetindeki kıdemi dört seneyi geçmiş veya üçüncü sınıfta kanuni müddetini bitirmiş ve terfie hak kazanmış üçüncü sınıf Hükümet tabibleri tayin veya terfi edilirler.

D - Birinci sınıfa; Munhasıran ikinci sınıfta müddetini bitirmiş ve bu sınıfta terfie hak kazanmış olanlar tayin ve terfi edilirler.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür Muavinliklerine; birinci sınıf Hükümet tabiblerinden ehil olanlar intihab ve tayin edilir.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürleri dört sınıftır:

A - Dördüncü sınıfa; Birinci sınıf Hükümet tabiblerinden veya Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür Muavinlerinden terfie hak kazanmış ve iyi sicil almış olanlar tayin edilirler. Bu sınıfa Devlet hizmetinde en az on beş sene çalışmış olanların ehliyetlileri de tayin edilebilirler.

Fakat bunların en az altı aylık bir tecrübe devresi geçirmesi şarttır.

B - Üçüncü, ikinci ve birinci sınıflara evvelki sınıflarda müddetlerini dolduran ve ehliyetleri sabit olan Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürleri terfian tayin edilirler.

Vekilliğin Daire Reisliklerine, Umum Müdürlük, Müdürlük ve Muavinliklerine ve Mütehassıslıklarına Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür ve Müfettişleri veya müesseseler Müdür ve Mütehassısları veya kendilerinden istifade edilecek diğer mütehassıslar intihab ve tayin edilirler.

Sağlık ve Sosyal Yardım Vekaleti müfettişleri; başmüfettişler, birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf müfettişlerden mürekkeptir.

A) Teftiş Heyeti Reisliğine başmüfettişlikte,

Başmüfettişliklere birinci sınıf müfettişlikte, birinci sınıf müfettişliklere ikinci sınıf müfettişlikte terfi süresini dolduran ve terfie ehil olan müfettişler; ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf müfettişliklere sicilleri itibariyle ehil bulunan tabip, diş tabibi, eczacı ve kimyagerlerle Hukuk ve Siyasal Bilgiler ve diğer fakülteler mezunları tayin olunurlar.

B) İkinci, üçüncü ve dördüncü sınıf müfettişliklere ilk defa tayin edilecekler, altı aylık bir tecrübe devresi geçirirler. Bu müddet zarfında muvaffak olamıyanlar Vekaletin diğer şubelerinde meslek ve durumlarına uygun görevlere nakil edilirler.

Müfettişliğe bidayeten tayin olunacaklar altı ay bir tecrübe devresi geçirirler. Bu müddet içinde veya sonunda müfettişliğe elverişli görülmiyenler memur ise evvelki sınıfa iade olunurlar, değil ise vazifelerine nihayet verilir.

Vekillik daire reisleriyle umum müdür ve müdürleri ve bunların muavinleri, Vekillik ve sıhhi müesseseler mütehassısları, sıhhat ve içtimai muavenet müdürleri, teftiş heyeti reisi, başmüfettişleri ve müfettişleri maaş dereceleri ve ehliyetlerine göre bu sınıflar arasında mütekabilen nakil veya terfi suretiyle tayin edilebilirler.

Mütehassıs yetiştirmek üzere muhtelif tıp şubeleri asistanlıklarına tayin edilecek tabiblerin vasıfları, hizmet müddetleri ve şartları ve yetiştirilmeleri usulleri Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince yapılacak bir nizamname ile tesbit olunur.

Hastanelerle diğer sıhhi müesseseler mütehassıslıklarına, kanun ve nizamnamesine uygun olarak ihtisas vesikası almış ve ihtisas vesikaları usulen vekaletçe tasdik ve tescil edilmiş olanlar tayin edilir.

Tıbbi kimya ihtisası için hekim olmak şart değildir. Hastanelerle diğer sıhhi müesseselerin mütehassıslıklarına tayin edileceklerin ihtisas yapmak için çalıştıkları asistanlıklar müddeti hariç olmak üzere en az dört sene Devlet sıhhi hizmetlerinde vazife görmüş veya serbest tabiblik yapmış olmaları şarttır.

Şukadar ki her hangi bir münhale yukarıda zikredilen evsafı haiz mütehassıs bulunamadığı takdirde dört sene Devlet sıhhi hizmetlerinde vazife görmeden veya serbest tabiblik yapmadan ihtisas vesikası almış ve usulen vekalete tasdik ve tescil ettirmiş olan diğer tabiblerin de mütehassıslığa tayinleri caizdir. Ancak bunların tayin ve tahvil edilecekleri mütehassıslık hizmetlerinde dört sene mecburi hizmeti taahhüd etmiş bulunmaları da şarttır.

mütehassıslığa tayin olunanlar muayyen olan müddetin hitamından evvel vazife ifasından imtina ederlerse mütebaki müddet kadar Devlet sıhhi hizmetlerinde mütehassıs sıfatile istihdam olunamazlar.

9/6/1936 tarih ve 3017 numaralı kanunun 53 üncü maddesi ile bu tarihden evvel yetişmiş mütehassıslara ve asistanlara verilmiş olan hukuk mahfuzdur.

Mütehassıslar maaş derecelerine göre beş sınıf olup bunlardan maada ayrıca mütehassıs muavinleri de bulunur.

      Mütehassıs muavinliğine ve beşinci sınıf mütehassıslığa, kıdemsiz mütehassıslar tayin olunurlar. Dördüncü, üçüncü, ikinci ve birinci sınıf mütehassıslıklara daha evvelki sınıflarda birer derece terfi müddetini muvaffakiyetle bitirmiş olanlar tayin edilirler.

Şu kadar ki, idari vazifelerde veya 3659 sayılı kanuna tabi müesseselerde bulunmuş olan mütehassıslar ihtisasları dahilindeki diğer mütehassıslıklara 3656 sayılı kanunun esaslarına göre nakil, terfi ve tayin edilebilirler.
    

Mütehassıs vesikası almıyarak uzun zaman Devlet hizmetinde bulunduktan sonra usulen mütehassıs olanların memurluk dereceleri daha yukarıda olsa bile ilk defa olarak mütehassıslığın üçüncü sınıfından yukarıya alınmazlar.

Mütehassısların sınıf derecelerinin terfi usulleri Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince tesbit olunur.

Hastaneler, sıhhi ve içtimai muavenet müesseseleri eczacılıklarına Türkiye'de sanatını yapmıya izinli eczacılar tayin olunurlar.

Eczacılar, başeczacı ve eczacı olmak üzere iki kısımdırlar.

Eczacı kısmı beş sınıftır, Beşinci sınıf, eczacılığın ilk basamağıdır. Dördüncü, üçüncü, ikinci ve birinci sınıf eczacılıklarla başeczacılığa daha evvelki sınıflarda veya vekalet mütehassıslıklarında birer terfi müddetini doldurmuş ve terfie hak kazanmış olanlar tayin olunurlar.

Hastaneler ve sıhhi müesseseler diş tabipliklerine Türkiye'de sanatını yapmıya izinli diş tabipleri tayin olunurlar. Diş tabipleri üç sınıftır.

Üçüncü sınıf, diş tabipliğinin ilk basamağıdır. İkinci ve birinci sınıf diş tabipleri daha evvelki sınıflarda birer derece terfi müddetini muvaffakiyetle bitirmiş ve terfi ettirilmiş olanlardır.

Küçük sıhhat memurluklarına, Küçük Sıhhat Memurlar Mektebi ve bunlara muadil tedrisat yapan Gedikli Sıhhiye Erbaş Okulu mezunlariyle diş tabibi, eczacılar veya Tıp Fakültesi altıncı sömestr tahsilini bitirmiş olanlar tayin edilirler.

Küçük sıhhat memurları üç sınıftır:

Üçüncü sınıf, sıhhat memurluğunun ilk basamağıdır. Bu sınıfa Küçük Sıhhat Memurları Mektebinden ve Gedikli Sıhhiye Erbaş Okullarından çıkanlarla Tıp Fakültesinin altıncı sömestresini bitirmiş olanlar alınırlar.

İkinci ve birinci sınıflara daha evvelki sınıflarda birer derece terfi müddetini bitirmiş olan sıhhat memurları alınırlar.

Şu kadar ki; diş tabipleriyle eczacılar, kanunen almıya müstahak oldukları aylıklarla tayin edilebilirler.

Diplomasız sınıf, mektepsiz sıhhat memurlarına münhasırdır.

Vekaletçe tanınmış sağlık memurları mekteplerinden diplomalı olmayıp bu kanunun neşrinde sağlık memurluğu vazifesinde kullanılmakta olan mektepsiz sağlık memurlarının istihdamına devam olunur.

Hastabakıcı hemşire mektebi mezunlarından olup usulü dairesinde ziyaretçi hemşirelik tahsili görmüş ve imtihanda kazanmış olan hastabakıcı hemşirelere (ziyaretçi hemşire) unvanı verilir.

Ziyaretçi hemşireler,sıhhi müessesatta istihdam edildikleri takdirde evvela hemşireliğin üçüncü sınıfına alınırlar. Yalnız bu sınıftan ikinci sınıfa terfilerinde ziyaretçi hemşirelik tahsili için geçirdikleri müddeti memuriyet kıdeminden sayılır.

Ebeliklerde,sıhhi müesseselerin kadın hastalıkları ve doğum servislerinde mektebli hemşire bulunmazsa bu müesseselerin diğer servis hemşireliklerinde yalnız birinci sınıf ebe mekteblerinden mezun Türk kadınlar istihdam edilir.

Ebeler üç sınıftır.

Üçüncü sınıfa; birinci derece ebe mekteblerinden çıkanlar tayin olunur.

İkinci ve birinci sınıflara daha yukarıki sınıflarda terfi müddetlerini bitirenler ve ehliyetleri usulen tasdik edilenler terfi edilirler.

Her Sıhhat ve içtimai muavenet müdürlüğünde ve icabeden Hükümet tabipliklerinde ve sıhhat merkezlerinde lüzumu kadar sıhhat işleri katibi bulunur.

Sıhhat katipleri üç sınıftır.

Bakanlık Encümeni,Müsteşarın Başkanlığı altında Müsteşar Başmuavini ve Müsteşar muavinleri,Teftiş Kurulu Başkanı,Sağlık İşleri Genel Müdürü,Tedavi Kurumları Genel Müdürü,Sağlık Propagandası ve Tıbbi İstatistik Genel Müdürü,Sıtma Genel Müdürü, Eczacılık ve Tıbbi Müstahzarlar Genel Müdürü, Verem Savaş Genel Müdürü, Sosyal Hizmetler Genel Müdürü, Mesleki Öğretim Genel Müdürü, Donatım Genel Müdürü, Nüfus Planlaması Genel Müdürü, Dış Münasebetler Dairesi Başkanı, Sosyalleştirme Dairesi Başkanı, Ana ve Çocuk Sağlığı Müdürü, Trahom Savaş Müdürü, Kanserle Savaş Müdürü, Ruh Sağlığı Müdürü ile Zatişleri ve Muamelat Genel Müdüründen kuruludur.

Bakanlık Komisyonu, seçimi 44 üncü madde ile kendisine mevdu olanların; seçme, yükselme, değiştirme ve Bakanlık emrine alınmalarına ve Bakanlıkça verilen diğer işlere bakmak ve bunları karar altına almakla mükelleftir.

Bakanlık Komisyonu çoklukla karar verir. Oylar müsavi olursa Bakanın bulunduğu tarafın oyu çokluk kazanır.

Bakanlık Komisyonu kararları Bakanın tasdikı ile kesinleşir. Tasdik edilmiyen kararlar hükümsüzdür.

Hususi idarelerle belediyeler ve mülhak bütçelerden idare olunan teşkilat ve müesseseler kadrolarındaki maaşlı tababet ve şuabatı sanatları mensublarile eczacı ve kimyagerler ve diğer sıhhi ve idari memurlar kıdem, ehliyet ve sicillerine göre vekillik kadrosuna ve vekillik kadrosundan buralara sınıf ve derece maaşlarile naklen tayin olunurlar.

Tayinleri yerlerinden yapılacak memur ve katipler hususi kanunu mucibince salahiyetli makamlarca tayin olunur.Vekilliğe malümat verilerek memuriyetleri tescil ettirilir.

Memurin Kanununun 28, 29, 30, 31, 32, 33 üncü maddelerindeki ahvalden başka aşağıdaki hallerde de inzıbati cezalar verilir.

İhtar:

1- Zaruret olmadan merciini atlamak,

Tevbih:

1- Devlete aid nakil vasıtalarını hususi işlerinde kullanmak.

2- Arkadaşlarına vazife başında hakaret etmek,

3- Muayyen zamanlarda gönderilmesi gerekli olan hesap,icmal ve istatistikleri ve cetvelleri zamanında göndermemek.

Maaştan kesmek:

1- Hastane ve diğer müesseselerle sıhhi teşkilatta idari ve fenni kayıdları muntazam tutmamak veya vaktinde yapmamak,

2- Nöbetçi bulunduğu hastane veya müessesede nöbetini kat'i bir zaruret olmaksızın muvakkaten terkedip dışarı gitmek,

3- Tekidlere emrin geldiği tarihten itibaren ve istilama muhtaç muamelelerde neticeyi aldıktan sonra üç gün içinde cevap vermemek,

4- İtlafıfar şehadetnamesi aranılması icab ederken aramamak,

5- Muayeneye tabi gemilerin muayenesini yapmamak veya yaptırmamak,

6- Sebepsiz olarak gemilerin pratikasını vermemek veya geçiktirmek,

7- Patentedeki şerhlere dikkat etmiyerek yanlış muamele yapmak,

8- Müşahede kağıtlarını,ameliyat ve laboratuar defterlerini muntazam tutmamak,

9- Bir meselenin evrakını kasd olmaksızın zayi etmek,

Kıdem azaltılması:

1- Patente tebdilinde yenisine sıhhi muameleleri doğru geçirmemek,

2- Nöbetçi bulunduğu hastane veya müessesede nöbetini sebepsiz olarak büsbütün bırakıp gitmek,

3- Bulaşıcı hastalıklarla mücadele tedbirlerini almakta gecikmek,

4- Gemilerle müretteblerini ve bütün yolcuları için emredilen sıhhi ve fenni tedbirleri ve bulaşıcı hastalık vak'alarında fenni temizliği ve lazımgelen sair işleri eksik yapmak,

Sınıf indirilmesi:

1- Hastanelerde ve müesseselerde işret etmek,

2- Memur olduğu mesleki vazife dolayısile öğrendiği, şahsi ve ailevi sırları kanuni mecburiyet olmaksızın başkasına söylemek.

Memuriyetten çıkarılmak:

1- Kaçakçılık yapmak ve kaçakçılığı kolaylaştırmak.

Vekillik inzıbat komisyonu müsteşarın reisliği altında teftiş heyeti reisi, hıfzıssıhha işleri, içtimai muavenet işleri daireleri reisleri ve sağlık propagandası ve tıbbi istatistik umum müdürü ve sicil ve memurlar müdüründen müteşekkildir. Bu komisyon ekseriyetle karar verir. Reyler müsavi olursa reisin bulunduğu taraf ekseriyet kazanır.

Mezuniyet Memurin Kanununda yazılı hükümlere tabidir. Senelik izin alan memurların gidip gelme müddetleri mezuniyet müddetinden hariçtir.

Mazeret üzerine mahallerinden verilen haftalık izinlerde gidip gelme müddeti dahildir.

Fevkalade hallerde memurların vazifelerinden ayrılmalarında mahsur görülürse izinleri geri bırakılır ve izinli olanlar iş başına çağırılır.

Umumi muvazene, mülhak bütçe ve hususi idarelerle belediye bütçelerinden maaş veya ücret alan tababet ve şuabatı sanatları mensublarından lüzum görülecekler vazifeleri parasız temin olunmak şartile 1416 sayılı kanunun 21 inci maddesinin son fıkrasına tevfikan ilmi ve fenni tetkikatta bulunmak üzere staj için ecnebi memleketlere bir sene müddetle gönderilebilir ve bu müddet içinde kendilerine maaş veya ücretleri tam verilir.

İzni bitipte on gün içinde makbul mazerete dayanmıyarak işi başına dönmiyenler veyahut mazeretini amirine bildirmeden sıra ile sekiz gün işini bırakanlar istifa etmiş sayılırlar.

Tayin kılındıkları yerde altı ay hizmet etmeden sıhhi sebepler olmaksızın istifa suretile ayrılan maaşlı veya ücretli memurlardan verilen harcırah geri alınır.

Bu kanunda yazılı vazifeler vekalet müesseselerile vekalete bağlı umum teşkilat ve müesseseler memurlarının asli vazifeleri olup vekillikçe lüzumunda ilaveten verilecek diğer vazifelerin ifası da mecburidir.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti umum memurlarının ve buna bağlı mülhak bütçe ile idare olunan Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü memurlarının bu kanunla alacakları sınıf derecesi maaşları şahsidir.

Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti, kendi teşkilatile Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü teşkilatında maaş veya ücretle istihdam ettiği her hangi bir memuru; ifası vekalete veyahut umum müdürlüğe aid bir vazifenin görülmesi için vekaletin veya umum müdürlüğün teşkilatı ve münhal vazifeleri bulunup bulunmamasile mukayyed olmaksızın derecesi maaşile veya ücretile merkez veya taşrada kullanabilir.

Bu kanunun mer'iyete geçtiği tarihte vekaletin merkez ve vilayetler maaşlı kadrolarında çalışmakta olan mütehassıslar ile Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür ve Müfettişleri halen bulundukları derecede Barem Kanununun mer'iyetinden sonra kaç terfi müddeti geçirmişlerse her terfi müddeti için bir derece hesabile bu kanunun mevkii tatbika vaz'ında bir defaya mahsus olmak üzere terfi ettirilebilirler. Bu suretle terfi ettirilenler 1452 sayılı kanunun 8 inci maddesindeki bir dereceden fazla terfi edenlere aid hükümler dairesinde maaş alırlar.

Evkaf sıhhi teşkilat ve müesseselerinde ve vilayetler hususi idareleri ve belediyeler sıhhi teşkilat ve müesseselerinde meslek memuru olarak istihdam edilmekte olan tababet ve şuabatı sanatları mensublarının ve eczacı ve kimyagerlerin (1) numaralı cetvele göre sınıf ve derecelerinin tayini bu kanunun neşrinden sonra bir sene içinde Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince yapılır. 
 
Bunlardan mütehassıslarla hastabakıcı hemşireler halen bulundukları derecede Baremlerinin mer'iyeti tarihinden sonra kaç terfi müddeti geçirmişlerse her terfi müddeti için bir derece hesabile bir defaya mahsus olmak üzere terfi ettirilirler. Bu suretle terfi ettirilenler 1452 sayılı kanunun 8 inci maddesindeki bir dereceden fazla terfi edenlere aid hükümler dairesinde maaş alırlar.

Bu kanuna göre dereceleri tayin edilen tababet ve şuabatı sanatları mensublarile eczacı ve kimyagerlerden tetkik ve tetebbuda bulunmıyarak sınıflarına göre lüzumlu olan mesleki bilgilerini zamanla kaybettikleri sabit olanların sınıf dereceleri Vekaletçe indirilir.

Genel ve özel idare bütçelerine ve belediyelere bağlı bulunan hastaneler ve başka sağlık kurumlarının yapı, plan ve keşiflerinin hazırlanması, incelenmesi ve onanması ve bunların sıhhi ve fenni gereklere göre tertiplenmesinin sağlanması ve köy ve şehir sağlık işlerine ilişkin sıhhi tesislerin planlarının incelenmesi ve onanması Bayındırlık ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca birlikte yapılır.

Bakanlığın merkezde ve illerde doğrudan doğruya kendisine bağlı bütün sağlık kurumlarının yapı ve esaslı tamir işlerinde gerekli ödenekleri Bayındırlık Bakanlığı bütçesinin özel bölümüne konularak bunların yapı ve denetleme işleri Bayındırlık Bakanlığınca yürütülür.

Bu kanunun mer'iyeti tarihinden itibaren mülga Sıhhiye Müdiriyeti Umumiyesi teşkilatına dair 28 şubat 1331 tarihli kanun ile Vilayet İdaresi Sıhhiye Nizamnamesi ve 14 mart 1329 tarihli vilayet memurini sıhhiyesinin sureti tayin ve azillerine dair nizamname ve işbu kanun hükümlerine aykırı bütün hükümler kaldırılmıştır.

Müsteşarın katılmadığı toplantılara, toplantı konusu olan hizmetle görevlendirilmiş Müsteşar Muavini Başkanlık eder.

Müsteşar muavinleri merkez teşkilatı ile koruyucu, tedavi edici veya sosyal amaçlı kurum ve kurulların fenni ve idari işlerini yürütürler.

Atanmaları Bakanın seçmesiyle ve kararname ile olur.

3017 sayılı kanunun muhtelif maddelerinde zikri geçen Sicil ve Memurlar ve Muamelat Müdürlüğü ile Levazım Memurluğunun unvanları Muamelat ve Zat İşleri Umum Müdürlüğüne ve Levazım Müdürlüğüne çevrilmiştir.

Sıhhat merkezleri:

Lüzumuna göre ve imkanlar dairesinde sıhhat merkezleri tesis edilerek bütün tıbbi ve içtimai hizmetler ve mücadele işlerine tahsis edilir.

Bu merkezler; tavzif edildikleri hizmetlere göre ya Hükümet tabipleri veyahut tababet şubelerinin birinde ihtısas yaparak usulen sertifika almış olan mütehassıs etibba tarafından idare edilir.

Mütehassıslardan bu müesseselerde bulunanların geçirdikleri müddetler mütehassıslıklarda geçmiş sayılır.

Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünce lüzum görülecek hava meydanlarında teşkilat kadrolariyle kayıtlı kalmak şartiyle birer Havayolları istasyonu sıhhi denetleme merkezi açılır.

Asistanlar müktesep haklarına muadil kadrolara tayin olunurlar.

Ancak, müktesep haklarına muadil kadro bulunmadığı takdirde muvafakatleriyle daha aşağı derecedeki bir kadroya tayin olunabilirler. Bu halde mütehassıs olduktan sonra asistanlıkta alt derecede geçirdikleri müddet müktesep hakları olan derecedeki terfi sürelerine ve artan kısmı da mütaakıp terfi sürelerine ilave edilir.

Sağlık ve Sosyal Bakanlığına bağlı her dereceli meslek okullarında kurs ve benzeri kuruluşlarda nazari ve tatbiki öğretim ve eğitim yapmak üzere kadro ile öğretmen tayini mümkün olmadığı veya ders saati ile öğretim ve eğitim yapılmasında zaruret ve fayda görüldüğü takdirde, Bakanlık, öğretmenleri veya genel veya katma bütçeli kurumlarda görevli memurları veya bu öğretim ve eğitim hizmetini görebileceği Bakanlıkça tesbit edilenleri ders saat ücreti vererek görevlendirilebilir.

Yurt içinde veya dışında mesleklerini serbest ifa etmekte veya barem dışı ücretli hizmetlerde çalışmakta iken ilk defa memuriyete intisap ederek veya memuriyetten ayrıldıktan sonra aynı şekilde serbest meslek veya barem dışı hizmetlerde çalışıp tekrar memuriyete dönerek Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı teşkilatında vazife alan tabip, diş tabibi, eczacı ve yardımcı sağlık personelinin serbest veya barem dışı hizmette geçirdikleri sürenin 3/4 ü, Sosyalizasyon Bölgelerinde en az 3 yıl çalışanların veya çalışacak olanların tamamı memuriyette geçmiş gibi sayılarak girebilecekleri derecelere atanmaları yapılır ve bu suretle kıdeme eklenen müddetlerin azami on yılı 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu esasları dairesinde borçlandırılarak emeklilik fiili hizmet süresine ilave olunur.Bu suretle borçlananların Bakanlık Teşkilatında beş yıl hizmet görmeleri ve borçlarını beş yıl içinde T.C.Emekli Sandığına taksitle ödemeleri gerekir. İlgililerin terfi ve emeklilik kıdemlerine eklenecek sürelerde bilfiil meslekleri ile iştigal etmiş olmaları şarttır.

Bu Kanun 15 Ağustos 1936 tarihinden muteberdir.

Bu Kanun hükümlerini icraya Sıhhat ve İçtimai Muavenet ve Maliye Vekilleri memurdur.