Kanun 351 (1961) - YÜKSEK ÖĞRENİM KREDİ VE YURT HİZMETLERİ KANUNU

Yurt içinde ve dışında yükseköğrenim gören öğrenciler için yurtlar yapmak ve bunların işletmesini sağlamak, beslenme yardımı yapmak, eğitim, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle milli ve manevi gelişmelerine katkı sağlamak, yükseköğrenim öğrencilerine kredi veya burs vermek, öğrencilerin yükseköğrenimlerini kolaylaştırmaktır.

Gençlik ve Spor Bakanlığının yurtdışında yürüteceği program, proje ve faaliyetlerin gerektirdiği koordinasyonun sağlanması amacıyla Koordinasyon Ofisleri kurulabilir. Koordinasyon Ofislerinin kurulacağı yerler ve süresi ile Ofislerin çalışma usul ve esasları; bu Ofislerde, Bakanlık ve bağlı kuruluşları personelinden görevlendirilenler ile bunlara yardımcı olmak üzere mahallinden temin edilen ve Ofis hizmetlerinde çalışan personelin niteliği, sayısı, görev süresi ve bunlara ödenecek ücretlerin belirlenmesi, personele yapılacak ödemeler dışında kalan diğer harcamaların neler olacağı ve harcamaya ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanınca belirlenir.

Yüksek (…)(3) öğrenim gören ve bu kanuna göre yapılacak yönetmeliklerle belirtilen esas ve şartlar içinde yeterlikleri ve ihtiyaçları tesbit edilen öğrencilere öğrenim kredisi verilir.(3)

Öğrenim kredisi alan öğrencilerin borcu, öğrenim kredisi olarak verilen miktar kadardır.

Öğretim kurumundan mezun olan veya sağlık sebepleri dışında kendi isteği ile öğretim kurumunu bırakan ya da herhangi bir sebeple öğretim kurumundan çıkarılan öğrenciler, öğretim kurumu ile ilişiğinin kesildiği tarihten iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödemek zorundadır.

Borçlu borcunu erteleme talebinde bulunduğunda, borçlunun çalışmadığının Sosyal Güvenlik Kurumundan teyit edilmesi halinde, ilk yıl herhangi bir ilave olmadan, sonraki yıllarda ise her yıl için verilen miktara yüzde on ilave edilerek kredi borcu hesaplanır. Ancak ilgili yılda Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksinin (TÜFE) yüzde ondan az olması halinde bu oran uygulanır. Erteleme işlemi en fazla üç defa yapılabilir.

Ödemenin askerlik dönemine rastlaması halinde borçlunun talebi üzerine herhangi bir ilave yapılmaksızın askerlik döneminin sonuna kadar kredi borcu ertelenir.

Öğrencinin tabi olacağı yükümlülükler Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından hazırlanan taahhütnamede belirtilir. Düzenlenen taahhütnamelerde krediyi alacak öğrencinin, öğrencinin reşit olmaması halinde ise öğrenci ile birlikte veli veya vasisinin borçlu sıfatıyla imzası yeterlidir. Ancak yurtdışında öğrenim gören öğrencilerden Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından belirlenen şekilde kefil istenir.

Maddi veya hukuki nedenlerle takibinde yarar bulunmayan ve yılları bütçe kanunlarında gösterilen miktarları aşmayan kredi borçları terkin edilir.

Katkı kredisi borcu ödemelerinde de yukarıdaki esaslar uygulanır.

Öğrencilere kredi verilmesi ve kredinin kesilmesi ile ilgili diğer usul ve esaslar Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.

Süresinde ödenmeyen taksitlere vadesinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammı hesaplanır. Taksitlerin, son taksitin vade tarihine kadar ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen taksit tutarları 6183 sayılı Kanuna göre takip edilmek üzere ilgili vergi dairesine bildirilir. Taksitler için zamanaşımı süresinin belirlenmesinde son taksitin vade tarihi esas alınır. Vergi dairelerince bu alacaklarla ilgili olarak yapılan tahsilatlar, takip eden ayın sonuna kadar Gençlik ve Spor Bakanlığına aktarılır.

Öğrenimi sırasında veya öğrenimden sonra ölenlerin veya yüzde doksan ve üzeri engel sahibi oldukları tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından tespit edilenlerin kalan borçları terkin edilir.

(Mülga: 1/8/1996 - 4160/5 md.)

Kredi, burs, barınma ve beslenme yardımı iş ve işlemlerine konu para, Devlet sermayesi ile kurulan bir bankaya yatırılır. Kredi verilmesi ve tahsilat, bu husustaki yönetmelikler uyarınca banka ile yapılacak anlaşma dairesinde yürütülür.

Yurtların yapım, donatım, bakım ve onarım işleri ile bunlarla ilgili tesisler (…) (2)hazırlanacak bir programa göre (…)(2) yürütülür.

(Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)

(Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)
	
(Mülga dördüncü fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)

(Mülga beşinci fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Gerekli görülen hallerde hizmet binası, yurt binası ve tesisleri, 2/3/1984 tarihli ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun ek 1 inci maddesinin (m) bendine göre yaptırılabilir.(1)

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Yapılmasının gerekli olduğuna (…)(1)karar verilen yurt binası ve tesisleri; (…)(1)belirlenecek proje ve temel standartlar çerçevesinde, Gençlik ve Spor Bakanlığına veya il müdürlüklerine ya da Hazineye ait olup Gençlik ve Spor Bakanlığına veya il müdürlüklerine tahsis edilen taşınmazların üzerinde ihale ile belirlenecek gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine kırkdokuz yılı geçmemek şartıyla belirli süre ve bedel üzerinden kiralama karşılığı yaptırılabilir.(1)

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Bu amaçla, üzerinde bina ve tesis yapılacak Hazineye ait taşınmazların üzerinde Gençlik ve Spor Bakanlığının talebi üzerine Maliye Bakanlığınca, Gençlik ve Spor Bakanlığına veya il müdürlüklerine ait taşınmazların üzerinde ise Gençlik ve Spor Bakanlığınca gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri lehine kırkdokuz yılı geçmemek şartıyla kira süresi kadar bedelsiz olarak bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakkı tesis edilebilir. Bu taşınmazların tapu kütüğüne; üst hakkına konu taşınmazların üst hakkı süresince amacı dışında kullanılamayacağına, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığından izin alınmaksızın devredilemeyeceğine dair şerh konulur.(1)

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Kira bedeli ve kiralama süresinin tespitinde; taşınmazın gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine ait olup olmadığı, Gençlik ve Spor Bakanlığına, il müdürlüklerine veya Hazineye ait taşınmazlar üzerinde bedelsiz olarak üst hakkı tesis edilip edilmediği, yatırımın maliyeti, kiralama konusu taşınmazın ve üzerindeki tesislerin bir kısmının veya tamamının işletilmesinin kiralayana verilip verilmeyeceği hususları dikkate alınır.(1)
 
(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Bu şekilde yapılacak kiralama işlemlerine ait kira bedelleri Gençlik ve Spor Bakanlığının veya il müdürlüklerinin bütçesinden ödenir.(1)

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Bu maddenin yedinci fıkrası kapsamında yapılacak yatırımlarla ilgili olarak otuzaltı aylık süreyi geçmemek ve sözleşmede belirlenecek inşaat yapım süresi ile sınırlı olmak kaydıyla, Gençlik ve Spor Bakanlığı veya il müdürlükleri ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri arasında yapılacak her türlü iş ve işlemler ile düzenlenecek kağıtlar, 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre alınan damga vergisi ile 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınan harçlardan müstesnadır.(1)

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Bu maddenin yedinci fıkrası kapsamında yapılacak ihalelerde 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda belirtilen ihale usullerinden biri uygulanır. 

(Ek fıkra: 25/11/2010-6082/9 md.) Bu maddenin yedinci fıkrası kapsamında yapılacak ihalelere ilişkin esas ve usuller; gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinde aranılacak nitelikler, sözleşmelerin kapsamı ve diğer hususlar Cumhurbaşkanınca belirlenir.(1)
 
(Ek fıkra: 27/3/2015-6639/27 md.) Gençlik ve Spor Bakanlığına veya il müdürlüklerine ait binaların ve her türlü tesislerin yapım, yaptırma, donatım, bakım ve onarım işleri Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından da yürütülebilir.(1)

Yurt yapı ve tesisleri için lüzumlu arsalardan şahıslara ait olanlar kamulaştırma veya satınalma yolu ile sağlanır.(2)
	
(Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)
	
(Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)

(…)(2) Vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan derneklere ait yükseköğrenim yurtlarında barınan öğrencilere Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde beslenme ve barınma yardımı yapılabilir.(2)

Beslenme ve barınma yardımı, (…)(3)vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan derneklere ait yükseköğrenim yurtlarında barınan öğrencilere Gençlik ve Spor Bakanlığı yurtlarında kalan öğrencinin Devlete bir aylık maliyetini geçmemek ve yükseköğretim kurumlarının öğrenim sürelerini aşmamak kaydıyla bir öğretim yılında dokuz ayı geçemez.(2)

Yurt hizmetini sunan veya bu hizmetten yararlananların, yersiz beslenme ve barınma yardımı ödenmesine sebebiyet vermeleri halinde bu tutarları, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte bir ay içinde Gençlik ve Spor Bakanlığına ödemesi, yapılacak tebligatla sebebiyet verenlerden istenir. Bu süre içinde ödenmemesi hâlinde bu tutarlar, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri tarafından takip ve tahsil edilerek Gençlik ve Spor Bakanlığına ödenir.

Özel hesabın gelirleri aşağıda yazılı kaynaklardan elde edilir,

a) (Mülga: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)

b) Yardımlar ve bağışlar,

c) (Mülga: 14/3/2007-5602/11 md.)

ç) (Mülga: 14/3/2007-5602/11 md.)

d) Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından veya Gençlik ve Spor Bakanlığı yararına verilecek müsamereler ve tertip edilecek piyango keşideleri gelirleri,

e) Gençlik ve Spor Bakanlığının açtığı kredilerden alacağı masraf payı ile yurtların her çeşit geliri.
 
(Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018-KHK-703/11 md.)

Gençlik ve Spor Bakanlığının hesap işlem ve harcamaları ve bedeli Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından ödenmek üzere Kurum adına, Bayındırlık Bakanlığı, üniversiteler, yüksek okul ve akademiler tarafından girişilecek yüklenmeler, sağlanacak iş ve hizmetler; üniversitelere, yüksek okullara ve akademilere Kurumun tahsis ettiği döner sermaye ile sağlanan ihtiyaçlara ait muameleler ile yurtların bünyesindeki kantin ve yemekhanelerin işlettirilmesi 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ile 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine ve Sayıştay vizesine tabi değildir. Bu hususta uygulanacak usul ve esasları belirlemeye Gençlik ve Spor Bakanlığı yetkilidir.

Gençlik ve Spor Bakanlığı veya il müdürlüklerinin gayrimenkul malları, arazi ve bina vergileriyle bina vergisine bağlı iktisadi buhran ve müdafaa vergilerinden ve Gençlik ve Spor Bakanlığı veya il müdürlüklerine yapılacak her türlü bağış ve vasiyetler ve bu tasarruflara ilişkin işlemler, vergi, resim ve harçlardan ve Gençlik ve Spor Bakanlığı veya il müdürlüklerine parasız olarak tahsis, temlik ve tescil edilen bütün gayrimenkullerin ferağ ve intikal muameleleriyle bu muamelelerle ilgili olarak düzenlenecek kağıtlar her türlü resim ve harçtan muaftır.

Devlete ait olup da kamu hizmetine tahsisli bulunmıyan bina ve arsaları Gençlik ve Spor Bakanlığına veya il müdürlüklerine bedelsiz olarak devretmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
	
Belediyelere ait arsalardan bir kamu hizmetine tahsisli olmıyanlar ihtiyaç halinde Gençlik ve Spor Bakanlığının istemi üzerine kesinleşmiş vergi kıymeti üzerinden Gençlik ve Spor Bakanlığına veya il müdürlüklerine devredilir.

Bu kanunun uygulanmasına ait yönetmelik Gençlik ve Spor Bakanlığınca hazırlanır.

5375 sayılı kanun gereğince Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yönetilmekte olan yurt ve aşevlerine ait bütün gayrimenkuller ile tesis ve menkuller bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Maliye ve Milli Eğitim Bakanlıklarınca görevlendirilecek üçer memurdan kurulan bir komisyon tarafından değerleri tesbit olunarak bu kuruma teslim edilir.

İşbu kanun konusuna giren faaliyetlerde bulunmak üzere kurulmuş olan özel hukuk tüzel kişilerinin infisahları halinde, tüzüklerinde aksine bir hüküm mevcut değilse, yukarıki fıkra hükmü tatbik olunur.

Kurumun kuruluşu, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç iki ay içinde tamamlanır.

Kurum kuruluncaya kadar kuruluşla ilgili işlemler Milli Eğitim Bakanlığınca yürütülür.

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 5661 sayılı kanuna bağlı kadrolarda çalışmakta olan maaşlı memurlar alakalı Bakanlıkça maaşına muadil bir göreve atanıncaya kadar aynı şartlarla Kurumda çalıştırılmalarına devam olunabilir. Şu kadar ki, bu müddet 1962 mali yılı sonunu aşamaz.

Bu Kanun ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunundan doğan ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce takibe alınmış olan borcunu üç ay içerisinde Kuruma başvurarak ödeme taahhüdünde bulunanların, borcunun tamamını;

a) Başvuru süresi içinde defaten ödemesi durumunda bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar hesaplanan gecikme zammının yüzde yetmişbeşi,

b) Oniki ay içinde aylık eşit taksitler halinde ödemesi durumunda bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar hesaplanan gecikme zammının yüzde ellisi,

c) Yirmidört ay içinde aylık eşit taksitler halinde ödemesi durumunda bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar hesaplanan gecikme zammının yüzde yirmibeşi,

ç) Otuzaltı ay içinde aylık eşit taksitler halinde ödemesi durumunda bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar hesaplanan gecikme zammının yüzde onu,
 
terkin edilir. 
 
Taksitli ödemeler başvuru tarihini takip eden aydan itibaren başlar. Aylık taksitlerin aksatılmadan ödenmesi halinde bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren gecikme zammı uygulanmaz. Aylık taksitlerin süresinde ödenmemesi halinde bu madde hükümleri uygulanmaz. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödenen tutarlar red ve iade edilmez. Bu madde kapsamına giren alacaklara karşılık yapılmış hacizler ödemeler nispetinde kaldırılır. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Kurum tarafından belirlenir.

Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren en geç dört ay içerisinde Genel Kurul olağanüstü toplanır. Bu toplantıda, bu Kanuna göre Yönetim Kurulunun teşkili sağlanır. Bu şekilde oluşan Yönetim Kurulu ilk olağan Genel Kurula kadar görevine devam eder. Olağanüstü Genel Kurul toplantısını takip eden iki yıl sonraki Kasım veya Aralık ayları içerisinde ilk Olağan Genel Kurul Toplantısı yapılır.
	
Bu Kanuna göre teşkil edecek Yönetim Kurulu ilk toplantısını yapıncaya kadar mevcut Yönetim Kurulu görevine devam eder.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kredi almakta olanlar ile kredi borcunu ödeme zamanı henüz başlamamış olanlar, bu borçlarını kredi aldıkları sürede, kredi ödeme zamanı başlayıp borç taksitlerini aksatmadan düzenli olarak ödemekte olanlar ise bakiye borçlarını kalan taksit süresinin iki katı sürede öderler.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kredi almakta olan veya kredi borcunun ödeme zamanı henüz başlamamış kişilere öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara endeks hesaplanmaz, kredi geri ödemesi devam eden veya borçları vergi dairesine takip için bildirilmiş olan kişilere öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara ilave edilmiş endeks tutarları terkin edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarlar iade edilmez ve vergi dairesine takip için bildirildiği halde henüz tahsil edilmemiş olan kredi taksitleri içerisindeki endeks tutarları terkin edildikten sonra bakiye taksitler vadesinde ödenmediği takdirde takip edilmeye devam olunur.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, geri ödemesi başlamış veya takip için vergi dairesine bildirilmiş olan öğrenim ve katkı kredilerinden vadesi geldiği hâlde ödenmemiş bulunanların asıllarına vade tarihleri ile 9/11/2022 tarihi (bu tarih dâhil) arasında gecikme zammı, Yİ-ÜFE tutarı, katsayı tutarı gibi alacaklar hesaplanmaz. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarlar iade edilmez. Bu maddenin uygulamasına dair usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.

Borcu ödemedeki iki ve üç yıllık bekleme süreleri ile aylık dönemler halinde Kuruma yapılacak ödemeler bu Kanunun yayımı tarihinden sonra kredi alacak öğrenciler için uygulanır.

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünün merkez teşkilatında kullanılan ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilmiş, merkez ve taşra teşkilatlarında kullanılmak üzere ekli (2) ve (3) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin ilgili bölümüne eklenmiştir.

16/8/1961 tarihli ve 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun 28 inci maddesinin mülga (ç) bendi kapsamında ve mülga 29 uncu maddesi uyarınca yapılması gereken ödemelerden Spor Toto Teşkilat Başkanlığının Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne olan ve bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan asli ve fer’i tüm borçları terkin edilir.

Birinci fıkrada belirtilen alacaklara ilişkin olarak yargı mercilerinde bulunan davalardan feragat edilir ve feragat nedeniyle mahkemece yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilemez; verilmiş olan kararlar üzerine ayrıca herhangi bir işlem yapılmaz.