Kanun 4274 (1942) - KÖY OKULLARI VE ENSTİTÜLERİ TEŞKİLAT KANUNU

Valilik merkez kazasiyle diğer kazalara bağlı köylerin eğitmenleriyle ilköğretmen okullarında mezun öğretmenlerin disiplin işlerine bakmak üzere, teftiş bölgesi müfettişinin - bulunmadığı takdirde maarif memurunun - başkanlığında her kaza merkezinde beşer üyeli birer (Kaza, köy öğretmenleri ve eğitmenleri disiplin kurulu) teşkil edilir. Bu kurulun üyeleri şunlardır:      

1 - Merkez kazası başöğretmenlerinden bölge ilköğretim müfettişinin göstereceği üç namzet arasından maarif müdürünün seçeceği bir başöğretmen;

2 - Kaza içindeki bölgelerde çalışan gezici öğretmenlerle gezici başöğretmenler arasından maarif müdürlüklerince seçilecek bir gezici öğretmen veya gezici başöğretmen;

3 - Kaza köylerinde çalışan eğitmen ve öğretmenlerin aralarından seçecekleri bir eğitmen ve bir öğretmen.

Her valilik merkezinde maarif müdürünün veya muavininin başkanlığında gezici öğretmenlerle gezici başöğretmenlerin disiplin işlerine bakmak ve yedinci maddedeki kurulun kararları için ikinci derecede tetkik mercii olmak üzere beşer üyeli bir (Valilik köy öğretmen ve eğitmenleri disiplin kurulu) teşkil edilir. Bu kurulun üyeleri şunlardır:

1 - Merkez kazası bölge ilk öğretim müfettişi;

2 - Valiliğin bütün kazalarında vazife gören gezici öğretmen ve gezici başöğretmenlerin kendi aralarından seçecekleri iki namzetten vekillikçe seçilecek bir gezici öğretmen veya gezici başöğretmen;

3 - Merkez kazası köy eğitmen ve öğretmenlerinin kendi aralarından seçecekleri ikişer namzetten maarif müdürünün seçeceği bir eğitmen, bir öğretmen.

Yedinci ve sekizinci maddelerde yazılı disiplin kurulları üyeleri iki yıl için seçilir.  Bu  kurullara  seçim  yoluyla  girecek  üyelerin  ne  suretle  seçilecek leri Maarif Vekilliğince tesbit edilir. (Kaza ve valilik köy öğretmen ve eğitmenleri disiplin kurulları) kararlarını mürettep azanın çokluk reyiyle verirler. Bu kurullar rey nısabı mahfuz kalmak üzere azanın çokluk sayısiyle de toplanabilirler.

(Değişik: 27/1/1954 - 6234/7 md.) İlköğretmen okullarının öğretmenleri, mesai saatleri içinde okulda kalarak, kendilerine verilen eğitim ve öğretim işlerini görmek, ders dışı faaliyetlere katılmak ve ayrıca nöbet vazifelerini yapmakla mükelleftirler.

Öğretmen, memur, usta öğretici ve müstahdemler, vazifeli oldukları günlerde ilköğretmen okulu idarelerince tabelaya konarak yedirilirler, ve okul taşıtlarından faydalanırlar. Bunlar için hiç bir para alınmaz.
    

İlköğretmen okullarında vazife gören öğretmen, memur, usta öğretici ve müstahdemlerin oturdukları evlerin dolayında her ev için yarım hektarı geçmemek üzere arazi ayrılır. Bunlar, o araziyi örnek olabilecek şekilde aileleriyle birlikte işlerler; aile ihtiyacını karşılayacak sayıda hayvan besleyebilirler. Elde edilen ürünlerden kendileri faydalanırlar. Bunun için hiç bir para alınmaz.

İlköğretmen okulu öğretmenlerine okul öğretmenler kurulu karariyle ve nöbetle müdürleri tarafından yılda iki ayı geçmemek üzere tatil izni verilir. Bu müddet aralıklı da olabilir.

Bu kanunda yazılı vazifeleri gören eğitmen, öğretmen, usta öğretici, gezici öğretmen ve gezici başöğretmen, müfettiş, muhtar ve ihtiyar meclisi azalariyle bu vazifelerle ilgili işleri yapmıya memur edilenlerden birisine veya kurullarına karşı işlenecek ve Türk Ceza Kanununun ikinci kitabının üçüncü babının dokuzuncu faslında ve dördüncü babının üçüncü faslında ve dokuzuncu babının ikinci ve yedinci faslında mevcut cezalarla ilgili görülecek suçlardan ağır ceza mahkemesinin vazifesi dışında kalanlar, cumhuriyet müddeiumumiliğinin iddianamesiyle doğrudan doğruya mahkemeye verilir.

1609 sayılı kanun hükümlerine temas eden bir suç işliyen eğitmen ve öğretmenler, gezici öğretmen ve gezici başöğretmenler o kanunun birinci maddesinin ikinci fıkrasında yazılı memurlar hakkında yapılacak muameleye tabi tutulurlar.

İlköğretmen okullarından ve eğitmen kurslarından mezun olanlara, köylerdeki sağlık vazifelerini yaptıkları esnada faydalanacakları acele sıhhi imdada mahsus malzemeyi havi birer sıhhat çantasını; Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti, bütçesinden temin eder.

İlköğretmen okullarına en yakın istasyon, iskele, kaza ve valilik merkezine bağlıyan yol ilgili vekillik veya valiliklerce en kısa zamanda yaptırılır.             

Bu okullara en yakın duraklar ve iskeleler en kısa bir zamanda ilgili vekillikçe yükletme ve boşaltmıya elverişli hale getirilir.

İlköğretmen okullarının ve köy okullarının her türlü muhabere evrakı diğer resmi teşkillerin evrakı gibi köy posta teşkilatı vasıtasiyle getirilip götürülür.

Bu kurumlar resmi işlerinde köy ve jandarma telefonlarından parasız faydalanırlar.

İlköğretmen okulu binalarından birini veya bir köy okulu binasını Maarif Vekilliğince verilecek planlara göre yaptıran veya bu okul ve ilköğretmen okullarına tarla, bağ, bahçe, fidanlık değirmen gibi bir gayrimenkulü bağışlıyan iyilik severlerin veya hayır müesseselerinin adları bunlara daimi olarak anılmak üzere verilir.

3803 sayılı kanunun onsekizinci maddesinde yazılı «Sağlık ve İçtimai Yardım Sandığı» nın alacakları, Devlet emvaline mahsus hak ve rüçhanları haizdir. Bu sandığın gelirleri, faiz ve kazançları hiç bir harç, vergi ve resme tabi değildir. 
 
Sandığın paraları; ilgili eğitmen, öğretmen ve müfettişler tarafından başkalarına temlik edilemez ve şahsi borçları için de haczolunamaz. 
 
Yardımlar sandık azasına aşağıda yazılı hallerde yapılır: 
 
1 - Vazifesi başında kazaya uğrayanların sakatlanmalarında veya ölümlerinde, (Bu hüküm köy enstitüsü talebesine de şamildir); 
 
2 - Ailelerinin ölümlerinde, hastalıklarında; çocuklarının doğumunda; 
 
3 - Hayvanlarının vazife esnasında ölmeleri veya kazaya uğramalarında; 
 
4 - Evlerinin veya eşyasının tamamen yanması halinde; 
 
5 - Evlenmelerinde. 
 
Sandık azasına istihsal vasıtası edinme, işlik tesis etme, tetkik seyahatı yapma, çocuklarını okutma gibi sebeplerle de sandıktan ödünç para verilebilir.(1)

Bu kanun neşri tarihinden yürürlüğe girer.

Bu kanunun hükümlerini yürütmeğe İcra Vekilleri Heyeti memurdur.