Kanun 4308 (1942) - SEFERBERLİKTE VEYA FEVKALADE HALLERDE ASKERİ ŞAHISLARA AİT HUKUK DAVALARİYLE İCRA TAKİPLERİNDE YAPILACAK MUAMELELER HAKKINDA KANUN

Seferberlikte veya fevkalade hallerde askeri hizmet sebebiyle ikametgahlarından devamlı olarak ayrılmış olan muvazzaf veya ihtiyat askeri şahıslar hakkında açılmış veya açılacak hukuk davalarında ve yapılan icra takiplerinde mahkeme veya icra hakimi, alakalının veya mümessilinin talebi üzerine veya re'sen ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 465 inci maddesinin birinci fıkrasında yazılı şartları aramaksızın adli müzaherete mütaallik hükümleri tatbik edebilir.

Şu kadar ki mensup olduğu kıta komutanlığından müzaherete müstahak olduğuna dair vesika ibraz edenler hakkında birinci fıkra hükümlerinin tatbikı mecburidir.

Seferberlikte veya fevkalade hallerde askeri hizmet sebebiyle ikametgahlarından devamlı olarak ayrılmış olan muvazzaf veya ihtiyat askeri şahıslar hakkında açılmış veya açılacak hukuk davalarında bunların muhakemede bizzat hazır bulunmalarında kati zaruret görülen hallerde, davaları, mahkeme karariyle seferberliğin veya fevkalade halin sona erdiği tarihten itibaren iki ay sonraya kadar tehir edilebilir. Ancak bu müddetten önce terhis edilenlerin veya ikametgahlarına avdet edenlerin davalarına taraflardan birinin talebi üzerine devam olunur.

Birinci fıkra hükmü icra tetkik merciinde görülen davalarda da tatbik olunur.

Tehir müddeti zarfında müruruzaman işlemez.

Tehir hakkındaki kararlar kabili temyiz olup diğer davalara tercihan ve müstacelen tetkik olunur.

Temyiz mahkemesinin bu hususta vereceği kararlara karşı ısrar ve tashihi karar caiz değildir.

Seferberlikte veya fevkalade hallerde askeri hizmette bulunan askeri şahıslar hakkında yapılan icra takiplerinde borçlunun askeri hizmet sebebiyle işinden ayrılmış olmasının mali vaziyetini bozduğu ve bu sebeple tediye bakımından kendisine kolaylıklar gösterilmesini istilzam ettiği hallerde icra hakimi, İcra ve İflas Kanununun 111 inci maddesi hükümleri dahilinde borcun bir seneyi geçmemek üzere taksitle ödenmesine karar verebilir. Bu maddeye tevfikan verilen kararlar kabili temyiz olup diğer davalara tercihan ve müstacelen tetkik olunur.

Nafaka borçlarında bu madde hükmü tatbik olunmaz.

Bu kanunun şümulüne giren dava ve tetkiklerde mahkeme lüzum görürse, alakalının ifadesini, adli mahkemelerin bulunmadığı yerlerde askeri mahkemeler vasıtasiyle ve istinabe yoliyle alabilir.

Seferberlikte veya fevkalade hallerde askerlik vazifesi icabı olarak ikamet etmekte bulunduğu şehir, kasaba veya köyden ayrılmak mecburiyetinde olan askeri şahıslar mukavele ile kiraladıkları meskenlerin mukavelelerini feshedebilirler. Mukavelenamelerde hilafına konmuş olan şartlar muteber değildir.

Bu kanun hükümleri vergiden mütevellit amme alacaklarına tatbik olunmaz.

Bu kanun neşri tarihinden mer'idir.

Bu kanun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.