Kanun 859 (1926) - İPEK BÖCEĞİ VE TOHUMU YETİŞTİRİLMESİ VE MUAYENE VE SATILMASI HAKKINDA KANUN

Türkiye dahilinde İpek böceği tohumu yetiştirilmesi veya yetiştirilip satılması, bilmübadele veya meccanen verilmesi veya muayenesi Ziraat Vekaletinden mezuniyet istihsaline mütevakkıf olup işbu muamelat mezkür vekaletin her daim teftiş ve murakabesi altındadır.

Birinci maddede zikrolunan mezuniyet ancak Türkiye veya ecnebi ipek böcekçilik veya ziraat mekteplerinden başahadetname neş'et edip komisyonu mahsus huzurunda isbatı liyakat eyliyenlere ita olunur.

Bu kanunun neşrinden mukaddem ipek böceği tohumu yetiştiren eşhas veya müessese müdürlerinin hamil oldukları şahadetnamelerini iki sene zarfında komisyonu mahsusa tasdik ettirmeleri mecburidir.

Türkiye'de pastör yani kese usulünden gayrı bir tarzda ipek böceği tohumu istihsali memnudur.

İpek böceği tohumu yetiştirmek üzere böcekçilik edecek olanların veya ikinci maddede zikrolunan müessese müdürlerinin her sene nisan iptidasına kadar şahadetnamelerinin nevi, tarih ve numarasını ve açacakları tohum miktarını ve kimden ve nereden aldıklarını ve böcekhanelerinin adreslerini müş'ir bir beyanname tanzim edip mahallin ziraat müdür veya memurlarına vermeleri ve memuriyeti mezküreden birer ilmühaber almaları meşruttur. Tohumculara, koza satmak isteyenler dahi aynı mecburiyete tabidirler.

İhtiyacatı zatiyesi için tohum istihsal edenler yukarıda zikrolunan mevat ahkamından müstesnadırlar.

Ziraat müdür veya memurluğunca tescil edilip beyanname almamış olanlardan alınan kozalardan tohum istihsal ve füruhtu memnudur.

Tohumcular kelebeklerin muayenesine nerede ve ne tarihte başlayacaklarını on beş gün evvel ziraat müdür veya memurlarına bildirmeğe mecburdurlar.

İstihsal olunan tohumların satılığa çıkarılabilmeleri veya herhangi bir suretle ita edilebilmeleri için yirmi beşer gramdan ibaret birer onsluk delikli kutular içerisine vazolunmaları lazımdır.
Bu kutular üzerlerine de tohumun nevi, siklet ve evsafiyle müstahsilinin ismi, adresi ve alameti farikası vazolunur.
Harice ihraç olunacak kutular muhteviyatının yirmi beşer gramlıktan aşağı ve ellişer grama kadar olmak üzere yukarı olabilmesi caizdir.

Mezuniyet istihsal ve beyanname alan eşhasın böcekhanelerinde baygınlık veya karataban hastalığının mevcudiyeti fennen tahakkuk ettikte o mahal kozalarından tohum istihsali menedilir.

Memaliki ecnebiyeden Türkiyeye her ne nam tahtında olursa olsun ipek böceği tohumu ithali memnudur.
Ziraat Vekaletince görülecek lüzuma mebni memaliki ecnebiyeden celp ve ithal edilecek olan ipek böceği tohumları bu kayıttan müstesnadırlar.

Ziraat Vekaletince münasip görülen mahallerde mıntıkanın ihtiyacatına kifayet edecek miktarda dut fidanlıkları ihdas olunur.

Mahalli ziraat müdür veya memurlarının inhası üzerine beş yaşına dahil olmuş beher 400 dikili dut ağacı için yalnız bir defaya mahsus olmak üzere Ziraat Vekaletince yüz lira mükafat ita olunur. Şu kadar ki bir zata verilen mükafatın yekünu beş yüz lirayı tecavüz etmez.

Müçtemi bir halde ve asgari on dönüm miktarında yeniden ihdas olunan dut bahçeleri tarihi ihdasından itibaren on sene müddetle arazi vergisinden muaftırlar.

Senevi iki bin kilo yaş koza istihsal eyliyen eşhas ile ipek böcekçilik kooperatif veya şirketlerine mecmu bedeli biner lirayı tecavüz etmemek şartiyle Ziraat Vekaleti tarafından alat ve edevat ve levazımı fenniye ita olunur. Miktarı istihsalat son iki senenin vasatisine göre tayin ve takdir edilir.
Alat ve edevat ve sairenin tevdiinden itibaren beş sene zarfında hüsnü istimal eyliyenlere alat ve levazımı mezküre kati olarak terk ve tahsis kılınır.

Ziraat Vekaleti tarafından dahil ve hariçten tedarik ve celbolunan ipek böceği tohumlarının tohumculara berayı ıslah ve teşvik meccanen tevzii caizdir .

Ziraat Vekaleti münasip gördüğü mahallerde ipek böceği tohumlarının kışlakları olmak üzere soğuk hava mahzenleri inşa ve idare eder. Bu mahzenlerde üç ay müddetle tohumcular veya tohum ticaretiyle iştigal edenler tohumlarını meccanen muhafazaya mecburdurlar. Kışlatılan tohum kutuları üzerlerine Ziraat Vekaletince ayrıca birer etiket yapıştırılır.

İpek böceği hastalığı zuhur eden mahallerde Ziraat Vekaletince tamimen veya ilan suretiyle tavsiye edilecek olan tedabiri fenniyeyi böcek besleyenler tamamen tatbika mecburdurlar.

İpek böceği besleyenler her sene nihayet ağustosun on beşine kadar açmış oldukları tohumların miktar, nevi ve mahreçleriyle istihsa eyledikleri yaş koza miktarını ve bu kozaların rengini ve beher onstan alınan miktarı ve nerede ve kaça sattıklarını ve sair malümatı ihsaiyeyi kendilerine tevzi edilen cetvel mucibince imla ve mahalli ziraat müdür veya memurluklarına tevdi ve irsale mecburdurlar.

Bu kanunun mevat ve ahkamına mugayir olarak tohum istihsal edenlerin yedlerinde veya sattıkları mahallerde tutulan tohumlar bir kıta zabıt varakaları tanzim edilerek zapt ve müsadere olunurlar. İkisi idare heyeti azasından ve biri ziraat müdür veya memur veya ipek böceği müfettişinden ibaret olmak üzere üç zattan müteşekkil komisyon huzurunda bu gibi tohumlar ihrak edildiği gibi müstahsilleri de birinci defasında mezkür komisyon marifetiyle ve gayri kabili temyiz olmak şartiyle yüz liradan beş yüz liraya kadar ve tekerrürü halinde ise iki misli ceza ile tecziye olunurlar. İşbu cezanın nısfı muhbirine ita olunur.

Ziraat Vekaletince münasip görülen mahallerde nümune böcekhaneleriyle bir aded ipek böceği laboratuvarı inşa ve berveçhi ati kadro mucibince de mezkür müesseseler idare olunur:
A) Laboratuvar kadrosu
 1 Müdür
2 Asistan
Miktarı kifayede müstahdemin
B) Bir nümune böcekhanesi kadrosu
1 Müdür
1 Muallim
Miktarı kifayede müstahdemin

Müessesatı hususiye ve saireyi teftiş ve murakabe etmek üzere münasip miktarda ipek böceği müfettişleri tayin ve istihdamına Ziraat Vekaleti mezundur

İşbu kanunun ahkamının sureti tatbikıyesi için Ziraat Vekaletince bir talimatname tanzim kılınır.

10 mayıs 1322 tarihli nizamname mülgadır.

İşbu kanun tarihi neşrinden muteberdir.

İşbu kanunun ahkamının icrasına Ziraat, Maliye, Dahiliye ve Adliye Vekilleri memurdur.