KARAR, Kamu İhale Kurumu, 2007/UH.Z-1084 K. Kararı

21.03.2007 tarih ve 08.05.34.0022/2007-20E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

            DSİ XI. Bölge Müdürlüğü’nce 20.12.2006 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “DSİ XI. Böl. Müd. Merkez Hizmet Bin. İle Bağlı Şube Müdürlükleri Gen. ve Çevre Temizliği” ihalesine ilişkin olarak Çakay Temiz. Koms. Bilgs. Hizm. Turz. Gıda Tic. San. Ltd. Şti.’nin 02.02.2007 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 06.02.20007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 19.02.2007 tarih ve 5541 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.02.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) Aşırı düşük sorgulamasına verdikleri cevabın kabul edilmesi ve ihalenin firmaları

üzerinde bırakılması gerektiği,

2) İhale üzerinde bırakılan firma ile ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibi firmanın,

ihaleden önce noter onaylı suret belgelerinin fotokopilerini “aslı idarece görülmüştür.”

Yaptırdıkları, oysa asılları için bu işlemin yapılması gerektiği, idarenin bu uygulamasının yanlış

olduğu,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;

İhale konusu iş götürü bedelde 56 işçi ile 04.01.2007-31.12.2007 tarihleri arasında (362

gün) gerçekleştirilecek temizlik hizmet alımı işidir.

İdari Şartname’nin 26.3 maddesindeki veriler doğrultusunda yapılan hesaplama neticesinde,

ihale konusu işin nakdi olarak öngörülen yol, yemek ve işçilik dahil toplam asgari işçilik maliyeti

516.302,08 YTL ve sözleşme gideri dahil teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı

531.791,15 YTL’dir.

Teknik şartnamede giyim ile temizlik makineleri ve malzemeleri belirlenmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “XIII-H. Aşırı Düşük Teklif Değerlendirmesi” maddesinin

“b) Hizmet Alımı İhalelerinde” alt başlığında,

“Personel çalıştırılmasına dayalı olan (ağırlıklı olarak personel çalıştırılan, çalışacak

personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma süresinin tamamının idare için kullanıldığı)

hizmet alımı ihalelerinden; temizlik, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi

yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri ile sınırlı

olmak üzere, verilmiş olan tekliflerin değerlendirilmesinde ihale ve sözleşmeye ilişkin damga

vergileri, Kamu İhale Kurumu payı, noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, iş yeri

hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatına ilişkin genel giderleri karşılamak üzere asgari işçilik

maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme ve genel giderler hesaplanacaktır. Ayrıca bu

hizmetlerde amortisman, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı ile ilgili giderlerin sözleşme ve

genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler,

önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına

verdikleri cevaplarında bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir.

Amortisman, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı ile ilgili giderler sözleşme ve genel

giderler içinde değerlendirildiğinden, idari şartnamelerin "teklif fiyata dahil olan masraflar"

kısmında bu giderler için bir bedel öngörülmeyecektir.

Asgari işçilik maliyeti; brüt asgari ücret ile idari şartnamede öngörülen yemek, yol ve giyim

bedeli ile işveren sigorta prim tutarından oluşmaktadır. Asgari ücretin üzerinde ödeme öngörülen

işlerde brüt asgari ücret yerine öngörülen bu fazla tutar yazılacaktır. Resmi ve dini bayram

günleri ile yılbaşı günü yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi

uyarınca hesaplanacak ücret, idari şartnamede yapılan belirlemeye göre brüt asgari ücret veya

brüt asgari ücretin fazlası üzerinden belirlenecektir.

İşçilik, malzeme ve diğer maliyet kalemleri dikkate alınmak suretiyle tekliflerin

değerlendirmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük

görülen isteklilerden işin niteliğine göre idarece belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili

açıklama istenecek, istekliler tarafından yapılan bu açıklamalara ilişkin belgeler değerlendirilerek

karar verilecektir.

Aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldıktan sonra asgari işçilik maliyeti üzerinden % 3

sözleşme ve genel giderleri karşılamayan teklifler reddedilecektir. Asgari işçilik maliyeti ve bu

maliyet üzerinden hesaplanan % 3 oranındaki sözleşme ve genel giderleri karşılayan teklifler,

idari şartnamede belirtilen diğer maliyet kalemleri (malzeme vb.) dikkate alınmak suretiyle

değerlendirilerek ihale sonuçlandırılacaktır.

Söz konusu ihalelere ait malzemeye ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin sözleşme giderinin

de asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan % 3 oranındaki sözleşme ve genel giderler içinde

yer aldığı kabul edildiğinden, malzeme ve diğer maliyet kalemleri için ayrıca sözleşme gideri

hesaplanmayacaktır.

Hesaplanan % 3 oranındaki sözleşme ve genel giderler, sadece aşırı düşük tekliflerin

değerlendirilmesine ilişkin olduğundan, bu sözleşme ve genel giderler idarece hazırlanan

teklif mektubu eki cetvelde ayrı bir birim fiyat kalemi olarak öngörülmeyecektir. İhale

sonuçlandırıldıktan sonra ihale üzerinde kalan isteklinin ödeyeceği ihale kararı damga vergisi,

sözleşme damga vergisi ile diğer sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanacaktır.

Hizmet alım ihalelerinde 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi çerçevesinde aşırı düşük teklif

sorgulaması yapılması durumunda idarelerce açıklama talep yazılarında, "teklifte önemli olduğu

tespit edilen bileşenler belirtilerek" açıklama istenecektir.

Temizlik hizmet alımlarında amortismana tabi olmayan kova, fırça, paspas, bez, süpürge,

faraş, cam sileceği gibi malzemelerin maliyetleri, temizlik malzemesi olarak kabul edilecek ve aşırı

düşük teklif sorgulamasına verilen cevapta bu malzemeler için öngörülen bedellerin maliyetlerini

tevsik eden belgeler sunulacaktır.”şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi ve anılan mevzuat hükümleri uyarınca, aşırı düşük

teklif sorgulaması yapıldıktan sonra yol ve yemek dahil asgari işçilik maliyeti üzerinden % 3

sözleşme ve genel giderleri karşılamayan tekliflerin reddedileceği, asgari işçilik maliyeti ve bu

maliyet üzerinden hesaplanan % 3 oranındaki sözleşme ve genel giderleri karşılayan tekliflerin,

giyim ve teknik şartnamede öngörülen diğer maliyet kalemleri hakkında istekli tarafından yapılan

açıklamaların söz konusu giderleri karşılayıp karşılamadığı ve açıklamaların belgeye dayandırılıp

dayandırılmadığı konusunun dikkate alınmak suretiyle ihale komisyonunca değerlendirilerek

ihalenin sonuçlandırılması gerektiği açıktır.

İncelenen ihalede, en düşük teklifi veren Çakay firmasının teklifi aşırı düşük teklif

sorgulamasına tabi tutulmuştur. Firmanın açıklamaları değerlendirildiğinde, giyim ve temizlik

malzeme ve ekipman kullanım bedeli için 0,01’er YTL’lik 2 firmadan alınmış taahhütname

sunulmuş ve teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır. Hayatın olağan şartları içinde bu bedelle

giyim ve temizlik malzemelerinin karşılanması mümkün olmadığından bu firmanın değerlendirme

dışı bırakılması yerinde olup iddia yerinde görülmemiştir.

İhale üzerinde bırakılan firma ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi firmanın

teklifleri de sorgulanmış ve açıklamaları uygun kabul edilmiştir. Firmaların açıklamaları

değerlendirildiğinde mevzuata uygun olduğu görülmüştür.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;

Bu iddiaya idareye yapılan şikayet başvurusunda yer verilmediğinden iddiaların

incelenmesi kapsamında değerlendirilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 37

nci maddesinde, “Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına

uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Adaylar veya isteklilerin, istenen belgelerin aslı

yerine ön yeterlik veya ihaleden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama

gelecek şerh düşülen ve aslı kendilerine iade edilen belgelerin suretlerini de teklif veya

başvurularına eklemeleri mümkündür. Adaylar veya istekliler tarafından bu yönde yapılacak

başvuruların ihaleden önce idarenin yetkili personelince karşılanması zorunludur.

Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup,

sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama

gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. (Ek: 22/06/2005 – 25853 R.G. / 3 md.) Ancak

Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde

Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır”

şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı

suretleri kabul edilir.

Teklif kapsamında sunulan iş deneyim belgelerinin noter onaylı olanlarının asılları, ihale

üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye ibraz edilir….” Hükmü yer

almaktadır….” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “VIII- Ekonomik ve Mali Yeterlik ile Mesleki ve Teknik

Yeterliğe İlişkin Açıklamalar” başlıklı maddesinin “D. İhaleden Önce Aslı İdareye Sunulan

Belgelerin İdarelerce Onaylanması” maddesinde,

“Uygulama Yönetmeliklerinde idarelerin, belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce

onaylanmış örneklerini isteyecekleri belirtilmiştir. Adayların veya isteklilerin istenen belgelerin

aslı yerine, ön yeterlik veya ihaleden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu

anlama gelecek şerh düşülen ve aslı kendilerine iade edilen belgelerin suretlerini teklif veya

başvurularına eklemeleri mümkün olduğundan adaylar ve istekliler tarafından yapılacak bu

yöndeki taleplerin idarenin yetkili personelince karşılanması zorunludur.

Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirtir bir şerh taşıması zorunlu olduğundan

sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama

gelecek bir şerh taşıyanların geçerli kabul edilmemesi gerekmektedir.

Ancak teklif kapsamında sunulan iş deneyim belgelerinin noter onaylı olanlarının asıllarının,

ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye ibraz edilmesi

zorunludur. Bu durumda iş deneyim belgesinin aslı görüldükten sonra bu belge istekliye iade

edilecektir.”

ve “E. Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı maddesinde,

“…Ayrıca Uygulama Yönetmeliklerindeki “Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9

uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar

Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili

Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri kabul edilir.” hükmü çerçevesinde verilecek

“aslının aynıdır” veya “aslı gibidir” şeklinde onaylanmış Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile

bunların noter onaylı suretleri kabul edilecektir.”

şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

Anılan hükümler doğrultusunda, firmaların idareye belgenin aslını veya aslına uygunluğu

noterden onaylı suretlerini sunması gerekmekte olup, aslının idareye verilmek istenmediği

durumlarda aslının fotokopisi ile birlikte idareye sunulması halinde idarenin bu fotokopiye “aslı

idarece görülmüştür” şeklinde şerh koyması ve bunların da kabul edilmesi gerekmektedir.

Lider ve Öncü firmalarının teklif dosyaları incelendiğinde, sunulan belgelerden noter onayı

bulunanların “aslının aynı” olduğuna ilişkin ibarelerle noterler tarafından onaylanmış olduğu

görülmüş, bu şekilde noterden onaylı suretlerle birlikte sunulan fotokopilerin üzerine noterden

onaylı suretin görüldüğü manasında “aslı idarece görülmüştür.” şerhinin konulması suretiyle noter

onaylı suretlerin fotokopilerinin kabul edildiği sonucuna varılmıştır.

Noter onaylı suretler aslından onaylı olup bunların kabul edilmesinde sakınca

bulunmadığından, suretlerin görülmesi neticesinde fotokopilerinin “aslı idarece görülmüştür” şerhi

düşülerek kabul edilmesinde de aykırılık oluşmadığından iddia yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun

bulunmadığına,

Oybirliği ile karar verildi.