KARAR, Kamu İhale Kurumu, 2007/UH.Z-1612 K. Kararı

10.05.2007 tarih ve 08.07.99.0141/2007-23E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Ataköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nce 08.03.2007 tarihinde Açık İhale Usulü ile

yapılan “30 Kişi İle Malzeme Dahil Hastane Genel Temizliği ( 9 Aylık )” ihalesine ilişkin olarak

Sakaloğlu Nakliyat İnşaat Tem. Nak. Ser. Hiz. Or. Ür. San. Ltd. Şti.’nin 22.03.2007 tarihinde

yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 26.03.2007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin

30.03.2007 tarih ve 9682 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.03.2007 tarihli dilekçe ile itirazen

şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

İhale sürecinde yapılan ve mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu saptandığından, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b)

bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İhale üzerinde bırakılan firmanın teklifinin aşırı düşük bulunarak, söz konusu firmanın

değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

2) İdare tarafından isteklilere ihale dokümanının CD olarak verildiği, söz konusu

dokümanda yer alan teknik şartnamede kullanılacak temizlik malzeme miktarlarının belirtilmediği,

iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;

İdari Şartnamenin 2 nci maddesi “İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 30 Kişi İle Malzeme Dahil Hastane Genel Temizliği ( 9 aylık 01.04.2007-

31.12.2007)…”

Anılan Şartnamenin 26 ncı maddesi “26.1 Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili

mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler, ulaşım giderleri, her

türlü sigorta giderleri teklif fiyata dahil edilecektir.

Yükleniciye aittir.

26.2. (26.1) nci maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider

kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı

içerdiği kabul edilecektir.

26.3. Personelin yol gideri günlük brüt (2 YTL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici, teklif

fiyatına personel yol giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir. Personelin yemek gideri

günlük brüt (2,50 YTL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici, teklif fiyatına personel yemek giderini

dahil edecek ve bordroda gösterecektir. Yüklenici, çalıştırılacak personelin giyim bedelini ayni

olarak karşılayacaktır.

Yüklenici tarafından karşılanacak bu giderlerin aylık gün sayısı olarak 26 (YirmiAltı) gün esas

alınacaktır.

26.4. Ancak sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde idarece yükleniciye ayrıca ödenir.

26.5. Personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %2 (İki) olarak

tespit edilmiştir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Teknik şartnamede ihale konusu hizmette kullanılacak malzeme ve ekipmana ilişkin

belirleme yapılmıştır.

İdari şartnamede yapılan düzenlemeler çerçevesinde personele nakdi ödenecek olan maliyet

kalemlerine göre (işçilik ücreti ve nakdi olarak ödenmesi öngörülen yol ve yemek bedeli ile

bunlara ilişkin olarak % 3 sözleşme gideri dahil, giyim ve temizlik malzemesi hariç) asgari

maliyeti 228.753,94 YTL olmaktadır.

Şikayete konu ihalede ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin 230.100 YTL

olduğu; 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi çerçevesinde istenilen açıklama talebine ihale

üzerinde bırakılan isteklinin yaptığı açıklama ve eki belgeler ihale komisyonunca değerlendirilerek

uygun görüldüğü anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin

72 nci maddesine göre aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi yetkisi ihale komisyonuna verilmiş

olup ihale komisyonlarının belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,

aşırı düşük teklifleri değerlendireceği; bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli

görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği hüküm

altına alınmıştır.

Ancak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada, ihale konusu işte

kullanılacak temizlik malzemelerinin stoklarında mevcut olduğunun belirtildiği ve idari

şartnamenin 26 ncı maddesinde ihale konu işte çalıştırılacak personelin giyim bedelinin ayni olarak

karşılanacağı belirtilmesine rağmen giyim bedeline ilişkinde açıklamasında bir bedel öngörmediği

tespit edilmiştir.

Durum böyle iken, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu açıklamanın ihale

komisyonunca yeterli bulunarak teklifin geçerli kabul edilmesi 4734 sayılı Kanunun 38 inci

maddesi ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 72 nci maddesine aykırıdır.

Ayrıca, ihale üzerinde bırakılan firma dışında Hacısalihoğlu Tem. Ltd. Şirketinden ve

ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen firmadan açıklama istenilmiştir.

İhalede ekonomik açıdan birinci ve ikinci en avantajlı teklif olarak belirlenen firmalardan

sadece temizlik giderine ilişkin açıklama istenilmesine karşın, Hacısalihoğlu Tem. Ltd. Şirketinden

aşırı düşük sorgusuna ilişkin 12.03.2007 tarihli yazıda “2007 yılı dini resmi bayram günleri için

(10 gün tatil günü) iki vardiyalı ücret hesaplaması sonucu yatırılacak miktarın nasıl

karşılanacağı…” denilerek, açıklama istenildiği tespit edilmiştir.

İdare tarafından ekonomik açıdan birinci ve ikinci en avantajlı teklif olarak belirlenen

firmalardan resmi dini bayram günlerine ilişkin açıklama istenilmediği, söz konusu firmaların

açıklamalarında resmi dini bayram günlerinde yapılacak çalışmaya ilişkin hiçbir ücret

öngörmemelerine rağmen açıklamalarının yeterli kabul edildiği dikkate alındığında, idare

tarafından sadece Hacısalihoğlu Tem. Ltd. Şirketinden söz konusu ücrete ilişkin açıklama

istenilmesi 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yer alan eşit muamele ilkesine aykırıdır.

Tüm bunlara ilaveten idari şartnamenin 26 ncı maddesinde resmi ve dini bayram günleri

yaptırılacak çalışma için belirleme yapılmamasına karşın, teknik şartnamenin C maddesinin 2 nci

alt maddesinde resmi ve dini bayram günlerinde çalışma yapılacağının düzenlendiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “XIII- Tekliflerin Alınması ve Değerlendirilmesi” başlıklı

“G. Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif Fiyata Dahil Olacak Masraflar”

maddesinde;

“…2- Vasıfsız personel için, çalıştırılacak personel sayısı üzerinden brüt asgari ücret tutarı

ile brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan işveren payı dikkate alınarak yaklaşık maliyet

hesaplanacak, teklifler verilecek ve değerlendirme yapılacaktır. … Resmi ve dini bayram günleri

ile yılbaşı günü yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca

belirlenecek ücret, brüt asgari ücret üzerinden hesaplanacaktır.

3-Vasıflı personel için ise yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak brüt asgari ücret veya

brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret üzerinden aynı hesaplamalar

yapılacaktır. Brüt asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası olarak belirleme yapılmayacaktır.

Resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun

47 nci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücretin fazlası üzerinden belirlenecektir.

….

16 – İşin niteliği gereği resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü yaptırılacak

çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin

hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ihale dokümanında belirtilecektir.” ;

aynı Tebliğin, Hizmet Alımı İhalelerde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin XIII.H. b

maddesinde “ …. Asgari işçilik maliyeti; brüt asgari ücret ile idari şartnamede öngörülen yemek,

yol ve giyim bedeli ile işveren sigorta prim tutarından oluşmaktadır. Asgari ücretin üzerinde

ödeme öngörülen işlerde brüt asgari ücret yerine öngörülen bu fazla tutar yazılacaktır. Resmi ve

dini bayram günleri ile yılbaşı günü yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci

maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, idari şartnamede yapılan belirlemeye göre brüt asgari ücret

veya brüt asgari ücretin fazlası üzerinden belirlenecektir.

İşçilik, malzeme ve diğer maliyet kalemleri dikkate alınmak suretiyle tekliflerin

değerlendirmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük

görülen isteklilerden işin niteliğine göre idarece belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili

açıklama istenecek, istekliler tarafından yapılan bu açıklamalara ilişkin belgeler değerlendirilerek

karar verilecektir.

Aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldıktan sonra asgari işçilik maliyeti üzerinden % 3

sözleşme ve genel giderleri karşılamayan teklifler reddedilecektir. Asgari işçilik maliyeti ve bu

maliyet üzerinden hesaplanan % 3 oranındaki sözleşme ve genel giderleri karşılayan teklifler,

idari şartnamede belirtilen diğer maliyet kalemleri (malzeme vb.) dikkate alınmak suretiyle

değerlendirilerek ihale sonuçlandırılacaktır.….” açıklamalarına yer verilmiştir.

Anılan Tebliğin söz konusu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; resmi ve dini bayram

günleri ile yılbaşı günü çalıştırılması öngörülen personele ödenecek ücretin yaklaşık maliyet

hesabında, tekliflerin hazırlanmasında ve değerlendirmesinde dikkate alınması; bunun temini için

söz konusu günlerin ve bu günlerde çalıştırılacak işçi sayısının ihale dokümanında belirtilmesi

gerekmektedir.

Teknik şartnamenin C/2 maddesinde resmi ve dini bayram günlerinde çalışma yapılacağına

ilişkin düzenleme yapılmakla birlikte, Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan hükümlerine rağmen

ihale dokümanında söz konusu günlerde çalışacak personel ve gün sayısına ilişkin düzenlemeye

rastlanılmamıştır.

Şikayete konu ihalede ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olduğu

iddia edildiğinden sunulan tekliflerin asgari işçilik maliyetini karşılayıp karşılamadığının tespiti

için resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü çalışacak personele ödenecek ücretin

belirlenmesi gerekmektedir.

Götürü bedel teklif alınarak gerçekleştirilen ihalede ihale dokümanında resmi ve dini

bayram günleri ile yılbaşı günü çalıştırılacak personel sayısına ve söz konusu günlerde ücreti

ödemeye esas toplam gün sayısına ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığından, ihale

dokümanının bu yönüyle mevzuata aykırı olduğu anlaşılmış olup, bu haliyle asgari işçilik

maliyetinin belirlenmesi mümkün bulunmamaktadır.

Sonuç olarak; Kamu İhale Genel Tebliğinde yer alan açıklamalar çerçevesinde; tekliflerin

asgari maliyeti karşılayıp karşılamadığının tespiti için yapılması gereken asgari maliyet/işçilik

hesabında söz konusu ücretin ihmal edilemeyeceği dikkate alındığında şikayete konu ihalede

tekliflerin değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasının mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;

Kamu İhale Genel Tebliğinin “İhale İlanı ve İhale Dokümanına İlişkin Açıklamalar”

başlıklı XII maddesinin “CD Ortamında Hazırlanan İhale Dokümanının Güvenliğinin Sağlanması

ve Buna İlişkin Esaslar” başlıklı D. bendinde;

“Uygulama Yönetmeliklerinin ihale ve/veya ön yeterlik dokümanının hazırlanması ve

satılmasına ilişkin hükümleri uyarınca, gerekli güvenlik önlemlerinin alınması kaydıyla, ihale

ve/veya ön yeterlik dokümanlarının “compact disc (CD)” ortamında hazırlanarak aday ve

isteklilere satılması mümkün bulunmaktadır.

Bu hükümler uyarınca, ihale ve/veya ön yeterlik dokümanlarını “compact disc (CD)”

ortamında hazırlayarak aday veya isteklilere satmak isteyen idarelerin, bu ortamda satılan ihale

ve/veya ön yeterlik dokümanlarında sonradan değişiklik yapılabilmesinin engellenmesi amacıyla,

aşağıda belirtilen güvenlik önlemlerini almaları zorunludur.

İhale ve/veya ön yeterlik dokümanını “compact disc (CD)” ortamında hazırlamak ve

satmak isteyen idarelerce hazırlanan CD’ lerin;

1- Kalıcı bir kalemle numaralandırılması, üzerlerine hangi ihaleye ait olduğunun yazılması

ve tarih atılarak idare yetkilisince paraflanması,

2- İçinde yer alan dokümanları ve formatlarını belirten bir içindekiler listesinin CD

içindeki bir dosyaya işlenmesi,

3- Bir defa yazılabilir nitelikte (CD-R) türünde olması, yazılabilir-değiştirilebilir nitelikte

olan (CD-RW) türünde CD’lerin kullanılmaması,

4- Yazıldıktan sonra tekrar yazılmasını ve değiştirilmesini engellemek amacıyla yazma

oturumu (session)’ nun kapatılması,

5- 0272-1E6E şeklindeki CD Birim Seri Numarası ve varsa diğer ayırt edici numaralarının

ihale dokümanı satın alma belgesine işlenmesi,

Gerekmektedir.

Aday ve/veya istekliler tarafından CD ortamında satın alınan ihale ve/veya ön yeterlik

dokümanında yer alan bilgilerle, idarece hazırlanan asıl dokümanda yer alan bilgiler arasında

maddi veya teknik hatalar ile eksiklikler olması halinde, ihale ve/veya ön yeterlik şartnamelerinde

yer alan, “İstekli, ihale dokümanını oluşturan belgelerin aslına uygunluğunu ve belgelerin tamam

olup olmadığını kontrol eder. İdare bu incelemeden sonra isteklinin, ihale dokümanını oluşturan

belgelerin tamamını aslına uygun olarak teslim aldığına dair, dizi pusulası üzerine yazılarak

imzalanmış beyanını alır,” hükmü uyarınca işlem yapılacaktır.

Bunun yanında, “ compact disc (CD)” ortamında hazırlanan ihale ve/veya ön yeterlik

dokümanında değişiklik veya açıklama yapılmasına ihtiyaç duyulması halinde 4734 sayılı Kanunun

29 uncu maddesi çerçevesinde gerekli değişiklik ve açıklamalar yazılı olarak veya yukarıdaki

esaslar çerçevesinde CD ortamında yapılabilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

Şikayetçi firma tarafından, 02.03.2007 tarihinde “M1110803091725-H80” seri no’ lu

compact disc (CD) olarak 45 sayfadan oluşan ihale dokümanının kontrol edilerek tam ve eksiksiz

olarak satın alındığı, buna ilişkin olarak tutanak düzenlendiği, 08.03.2007 tarihinde yapılan ihaleye

teklif verildiği, 4734 sayılı Kanunda öngörülen 15 günlük süre geçirildikten sonra 22.03.2007

tarihinde şikayet başvurusunda bulunulduğu tespit edilmiştir

Ayrıca, şikayetçi firma tarafından dilekçesinin ekinde sunulan compact disc (CD) ’in

üzerinde “M1110803151726-H80” seri numarasının yer aldığı, bu seri numarasının da ihale

dokümanı satın alındığında düzenlenen tutanakta yer alan “M1110803091725-H80” seri

numarasıyla uyuşmadığı, dolayısıyla şikayetçi tarafından şikayet dilekçesi ekinde yer alan compact

disc (CD)’ in idare tarafından verilen CD olmadığı, bu durumda da şikayetçi tarafından iddiasını

tevsik için yeterli bilgi ve belgenin sunulmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda yer alan tespitler ve idare tarafından Kurumuza gönderilen ihale

işlem dosyasında yer alan teknik şartnamede ihalede kullanılacak temizlik malzemelerinin aylık

miktarlarının yer aldığı hususu da dikkate alındığında, şikayetçinin iddiasının yerinde olmadığı

anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

İhale sürecinde yapılan ve mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi

gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.