KARAR, Kamu İhale Kurumu, 2007/UH.Z-1718 K. Kararı

14.05.2007 tarih ve 08.09.39.0119/2007-29E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Karabük Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’nce 26.03.2007 tarihinde Açık İhale Usulü ile

yapılan “Genel Temizlik Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Elifsu Temiz. İlaç. Tur. İnş. Güv.

Peyz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin 16.04.2007 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin

16.04.2007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 20.04.2007 tarih ve 11829 sayı ile

Kurum kayıtlarına alınan 20.04.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

İhale sürecinde yapılan ve mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu anlaşıldığından, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b)

bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) Başvuru konusu ihalede ihale üzerinde bırakılan firmanın teklifinin aşırı düşük olduğu,

anılan firmanın aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalarında yer alan personelin yol giderine ilişkin

bilet ücretinin 0,76-YTL olarak alınmasının dayanağının bulunmadığı, personelin giyeceğine

ilişkin olarak iş önlüğü bedeli için açıklama içinde kişi başı 15,00 YTL öngörüldüğü, ancak

açıklama sonunda verilen tabloda "bir işçi için toplam giyim bedeli" olarak 225,00-YTL yazıldığı,

malzeme bedeli ise açıklamada 535,36 YTL yazılmış iken tabloda bu rakamın 535,86-YTL olarak

belirtildiği, sözleşme gideri hesaplanırken kuruş yuvarlamasının yukarı yapılması gerekirken aşağı

yuvarlama yapıldığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan firmanın aşırı düşük teklif

açıklamasındaki bileşenlerinin toplam teklif fiyatından 0,50 (Elli Yeni Kuruş) YTL düşük olduğu,

açıklamanın uygun görülmemesi gerektiği,

2) Söz konusu ihalede firmalarının ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak

belirlendiği, kesinleşen ihale kararının 04.04.2007 tarihli idare yazısı ile 09.04.2007 günü

taraflarına tebliğ edildiği, bunun üzerine idare şikayet başvurunda bulundukları, idarenin

16.04.2007 tarih ve 226 sayılı yazısı ile şikayet başvurusunun reddedildiği, aynı zamanda ihale

işlemlerine devam kararı alındığının bildirildiği, söz konusu kararın mevzuata uygun olmadığı,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;

Başvuru konusu ihalede idari şartnamenin “Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar” başlıklı 26

ncı maddesi;

“

26.1. İlgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri

yükleniciye ait olduğundan bu giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.

Personellere verilecek ücret, SSK Primi,Vergi,Yol,Giyecek,temizlik malzemeleri, demirbaş

malzeme, amortisman gideri ve firma karı v.s. lerin tamamı teklif birim fiyata dahil edilecektir.

Ancak resmi makamlar tarafından işçilere verilecek asgari ücrette bir artış yapıldığı takdirde bu

farklar yükleniciye yansıtılacaktır.

26.2. Ayrıca işçilik ücretleri,15 personele brüt asgari ücret olarak ödenecek olup,

26.3. Yol Ücreti: Çalışacak personele aylık olarak Karabük Belediyesinin tespit ettiği aylık uzun

mesafe otobüs bileti üzerinden (44 bilet üzerinden) ayni olarak yüklenici tarafından verilecektir.

26.4. Aylık Yemek Bedeli: İstekliler tekliflerinde; personelin yemek ücretini yansıtmayacaklardır.

22/05/2005 tarihti Sağlık Bakanlığı Araştırma Planlama ve ´Koordinasyon Kurulu Başkanlığı 29

Sayılı Genelgesi doğrultusunda Yüklenicinin çalıştıracağı Personelin Yemek ihtiyacı hastane

idaresi tarafından karşılanacaktır.

26.5. Giyim: Çalışan Personele İdarenin istediği renk kumaştan bir adet İş Önlüğü ayni olarak

yüklenici tarafından temin edilecektir.

Giyim ve yol teklif fiyata dahildir.

26.7.Yaka kartı: bütün firma personelinin kimliğini, görevini ve birimini açıkça tanımlayana

resimli yaka kartı bulunacaktır. Yüklenici tarafından karşılanacak olup teklif fiyata dahildir.

Firma karından düşülecektir.

26.8. Teknik şartnamede cinsi,miktarı ve teknik özellikleri belirtilen makine ve ekipmanlar için

kullanım bedelleri,

26.9.Teknik şartnamede adı ve miktarı belirtilen temizlik ve sarf malzemesi bedelleri ,

26.10.Sözleşmenin yapılmasına ait ilgili mevzuat gereğince yapılacak vergi,resim ve harç

giderleri,

26.11.İhale dokümanında belirtilen her türlü giderler, teklif fiyata dahildir.

26.12 Ancak sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak "Katma Değer

Vergisi ilgili

mevzuatı çerçevesinde idarece yükleniciye ayrıca ödenir.

26.13.İş Kazaları ve Meslek hastalıkları Risk Prim Oranı %2 olarak hesaplanacaktır.”

Şeklinde düzenlenmiştir.

İdari şartnamenin 2 nci maddesinde ihale konusu işin toplam 15 kişi ile yaklaşık 262 takvim

günü (Sözleşmenin imzalanmasından 31.12.2007 tarihine kadar) malzemeli genel temizlik hizmet

alımı olduğu, 19 uncu maddesinde tekliflerin birim fiyat teklif olarak verileceği belirtilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif

Fiyata Dahil Olacak Masraflar” başlıklı XIII.G.7 nci maddesinde;

“İdari şartnamede işin başlangıç ve bitiş tarihlerinin belirtilmesi gerekmektedir. İşin

başlangıç tarihinin ayın ilk gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işlerde, işin başlangıç

ayına ait kişi başına asgari işçilik maliyeti; başlangıç tarihinden ayın son gününe kadar ki gün

sayısı dikkate alınarak hesaplanacaktır. İşçilik hesaplama modülü üzerinden 1 aylık asgari işçilik

maliyeti bulunduktan sonra bu rakam önce 30’a bölünecek, sonra da başlangıç tarihinden ayın son

gününe kadar ki gün sayısı ile çarpılarak başlangıç ayına ait 1 kişilik asgari işçilik maliyeti

bulunacaktır. Daha sonra 1 işçinin asgari işçilik maliyeti ile işçi sayısı çarpıldıktan sonra

başlangıç ayına ilişkin toplam asgari işçilik maliyeti bulunacak ve % 2 oranındaki sözleşme

giderleri eklendikten sonra başlangıç ayına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet hesaplanmış

olacaktır. Kalan aylara ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı işçilik hesaplama

modülü üzerinden hesaplanacak ve bu iki tutar toplanarak işin tamamına ait teklif edilmesi

gereken asgari maliyet toplamı bulunacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Şikayete konu ihalede işin süresi 262 gün olarak belirtilmiş, işin başlangıç tarihine ilişkin

bir düzenleme yapılmamış, ancak işin 31.12.2007 tarihinde sonuçlandığı ifade edilmiştir.

31.12.2007 tarihinden geriye doğru 262 gün sayıldığında işin başlangıcının 14.03.2007 tarihine

tekabül ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda kamu ihale mevzuatı uyarınca tekliflerin 8 ay 17 gün

üzerinden verilmesi gerektiği, bu durumda ihale dokümanında yapılan düzenlemeler çerçevesinde

işçilerin aylık ücreti + % 3 sözleşme giderinin (yol bedeli ve giyim bedeli hariç) 90.828,62-YTL

olduğu anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin birinci bölümünün XIII üncü maddesinin (h /b) bendinde;

“Personel çalıştırılmasına dayalı olan (ağırlıklı olarak personel çalıştırılan, çalışacak

personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma süresinin tamamının idare için kullanıldığı)

hizmet alımı ihalelerinden; temizlik, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi

yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri ile sınırlı

olmak üzere, verilmiş olan tekliflerin değerlendirilmesinde ihale ve sözleşmeye ilişkin damga

vergileri, Kamu İhale Kurumu payı, noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, iş yeri

hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatına ilişkin genel giderleri karşılamak üzere asgari işçilik

maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme ve genel giderler hesaplanacaktır. Ayrıca bu

hizmetlerde amortisman, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı ile ilgili giderlerin sözleşme ve

genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler,

önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına

verdikleri cevaplarında bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir.

Amortisman, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı ile ilgili giderler sözleşme ve genel

giderler içinde değerlendirildiğinden, idari şartnamelerin "teklif fiyata dahil olan masraflar"

kısmında bu giderler için bir bedel öngörülmeyecektir.

Asgari işçilik maliyeti; brüt asgari ücret ile idari şartnamede öngörülen yemek, yol ve giyim

bedeli ile işveren sigorta prim tutarından oluşmaktadır. Asgari ücretin üzerinde ödeme öngörülen

işlerde brüt asgari ücret yerine öngörülen bu fazla tutar yazılacaktır. Resmi ve dini bayram

günleri ile yılbaşı günü yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi

uyarınca hesaplanacak ücret, idari şartnamede yapılan belirlemeye göre brüt asgari ücret veya

brüt asgari ücretin fazlası üzerinden belirlenecektir.

İşçilik, malzeme ve diğer maliyet kalemleri dikkate alınmak suretiyle tekliflerin

değerlendirmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük

görülen isteklilerden işin niteliğine göre idarece belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili

açıklama istenecek, istekliler tarafından yapılan bu açıklamalara ilişkin belgeler değerlendirilerek

karar verilecektir.

Aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldıktan sonra asgari işçilik maliyeti üzerinden % 3

sözleşme ve genel giderleri karşılamayan teklifler reddedilecektir. Asgari işçilik maliyeti ve bu

maliyet üzerinden hesaplanan % 3 oranındaki sözleşme ve genel giderleri karşılayan teklifler,

idari şartnamede belirtilen diğer maliyet kalemleri (malzeme vb.) dikkate alınmak suretiyle

değerlendirilerek ihale sonuçlandırılacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Anılan Tebliğin Birinci Bölümünün XIII.G maddesinin 11 nci bendinde; “… Yol giderine

ilişkin olarak personele mutat taşıt bileti verilmesi öngörülürse, yol bedelinin ayni olarak

karşılanacağı kabul edilecek ve eğer bu maliyet faturalandırılabiliyorsa KDV hariç

hesaplanacaktır. Aylık bilet veya kart ücreti ya da fazla bilet sayısı nedeniyle günlük bilet fiyatların

daha düşük bedelle verildiği hallerde, günlük bilet fiyat yerine bu fiyatlar dikkate alınarak

hesaplama yapılacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İncelenen ihalede, en düşük fiyatı teklif eden Deha Grup Gıda Tem. Sağ. Hizm. İnş. Ltd.

Şti.’nden aşırı düşük teklife ilişkin açıklama istenildiği, anılan isteklinin 8 ay 17 gün üzerinden teklif

açıklaması yaptığı ve sunduğu açıklamada;

İşçi Maliyeti 1 İşçinin Aylık 15 İşçinin Aylık 15 İşçinin 8 Aylık

İşçi Ücretleri 686.25 10.293,75 82.350,00- YTL

15 Kişinin 17 Günlük (yol dahil) 6. 11 7,45- YTL

1 İşçi İçin Toplam Giyim Bedeli 15,00 225,00- YTL

Ulaşım Giderleri 33.44 501,60 4.012,80- YTL

Malzeme Bedeli 535,36- YTL

Sözleşme Giderleri % 3 2.781, 15- YTL

Yaka Kartı +Firma Karı 627,45- YTL

Toplam 96,649,21 YTL

teklif fiyatı verdiği, açıklama ekinde Kamu İhale Kurumunun modülü ile hesaplanan asgari

işçilik maliyeti hesaplamalarına yer verildiği, giyim bedeli olarak 15 işçi için 225,00-YTL

öngörüldüğü, bu konuyla ilgili Tem-İş İş Elbiseleri firmasından alınan proforma faturanın

sunulduğu, yol bedeline ilişkin olarak Karabük Belediyesi ile yapılan anlaşma neticesinde en uzun

mesafe otobüs bileti fiyatının 0,90-YTL olarak belirlendiği, %18 KDV düşüldükten sonra bulunan

0,76.-YTL’nin bilet birim fiyatı olarak teklif edildiği, kullanılacak malzeme ile ilgili olarak ise

535,36- YTL bedel öngörülerek bu konuda çeşitli fatura ve proforma faturaların sunulduğu

görülmüştür.

Anılan firmanın aşırı düşük teklif açıklaması ekinde personelin yol giderine ilişkin bir bilet

ücretinin 0,90-YTL olacağı konusunda Karabük Belediyesinden alınan yazının yer aldığı, yukarıda

yer alan tebliğ düzenlemesinde yol giderine ilişkin olarak personele mutat taşıt bileti verilmesi

öngörüldüğünde bu maliyet faturalandırılabiliyorsa KDV hariç hesaplanacağının hükme

bağlandığı, bu durumda 0,90-YTL bilet ücretinin KDV hariç hesaplanarak bir bilet için 0,76-YTL

öngörülmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, diğer yandan personelin giyeceğine ilişkin olarak

iş önlüğü bedeli için kişi başı 15,00 YTL, 15 işçi için toplam 225,00-YTL öngörüldüğünün açık

olduğu, malzeme bedeli ile ilgili olarak ise açıklama yazısında 535,36-YTL belirtilmiş iken

açıklama ekinde yer alan proforma faturada bu miktara 535,76-YTL olarak yer verildiği, ancak

firmanın teklif bileşenleri arasında 627,45- YTL miktarda “yaka kartı + firma karı” bulunduğundan,

söz konusu 0,4-YTL’ lik farkın firma karı kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olduğu

sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin

sunduğu belgeler esas alındığında, anılan isteklinin açıklamasının uygun görülmesinde mevzuata

aykırılık bulunmadığından, iddia yerinde görülmemiştir.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;

Başvuru sahibinin kesinleşen ihale kararının kendisine tebliğ edilmesinden sonra

16.04.2007 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, idarenin 16.04.2007 tarih ve 226

sayılı işlemi ile şikayet başvurusunu cevaplandırıldığı, aynı yazı ile ihale işlemlerine devam kararı

alındığı hususunun da istekliye bildirildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarında;

“Şikâyet sunulduktan sonra, ihale yetkilisince ivedilik ve kamu yararı bulunması nedeniyle

ihale işlemlerine devam edilmesi gerektiği onaylanmadıkça idare sözleşme imzalayamaz. İhale

işlemlerine devam edilmesi konusunda gerekçeli olarak alınan bu onay, sözleşme imzalanmadan

en az yedi gün önce şikâyette bulunan aday veya istekliye tebliğ edilmiş olmasını sağlamak üzere

gerekli süre dikkate alınarak bildirilir. İdarece usulüne uygun bildirim yapılmadan sözleşme

imzalanmışsa, ihale kararı ve sözleşme hükümsüz sayılır.

İhale işlemlerine devam edilerek sözleşme imzalanabileceğinin bildirilmesi durumunda ise,

şikayette bulunan aday veya istekli, kendisine bildirim yapıldığı tarihi izleyen üç gün içinde

Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunabilir.” hükmü yer almaktadır.

Diğer yandan, İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin “İhale

Sürecinin Devamı” başlıklı 13 üncü maddesinin ilk fıkrasında;

“İdareye yapılan şikayet başvurusu sonuçlandırılmadıkça veya ivedilik ve kamu yararı

bulunması nedeniyle ihale işlemlerine devam edilmesi İhale Yetkilisince onaylanmadıkça, sözleşme

imzalanamaz. Şikayet sunulduktan sonra, şikayet sonuçlandırılmadan ihale yetkilisince gerekçeli

olarak ihale sürecine devam edilmesi ve sözleşmenin imzalanmasına karar verilebilir.” hükmü,

İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Tebliğ’ in ilgili bölümünde;

“4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca, şikâyet sunulduktan sonra, ihale

yetkilisince ivedilik ve kamu yararı bulunması nedeniyle ihale işlemlerine devam edilmesi gerektiği

yönünde karar alınabilir. Bu kararda gerekçe olarak sadece“ivedilik ve kamu yararı bulunduğu”

şeklinde Kanun ve Yönetmelik hükmünün tekrarıyla yetinilmesi halinde, kararın gerekçeli olma

şartı yerine getirilmediğinden, usulüne uygun bir karar sayılmayacaktır. Bu nedenle, idarenin

gerekçelerini kararda açık olarak belirtmesi ve gerekçeli olarak alınan bu kararın başvuru

sahibine tebliğ edilmesi gerekmektedir.

İhale yetkilisi yukarıda belirtildiği gibi, şikayetin sonuçlandırılmasından önce ihale

sürecinin devamına dair gerekçeli karar alabilecektir.

Ancak, Yönetmelikte ihale sürecinin devamına ilişkin kararın geçici tedbir niteliğinde

olduğu belirtildiğinden, idarece şikayeti sonuçlandıran nihai karar verilmesi halinde aynı kararda

veya nihai karar verildikten sonra başka bir kararla ihale sürecinin devamına dair karar alınması

mümkün bulunmamaktadır. Bu durumda ihale sürecinin devamına ilişkin karar usulüne uygun

alınmış bir karar olarak değerlendirilemeyecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmelikte ihale sürecinin devamına

ilişkin kararın geçici tedbir niteliğinde bir karar olduğu, idarece şikayeti sonuçlandıran nihai karar

verilmesi halinde, ihale sürecinin devamına dair karar alınması mümkün bulunmadığı belirtilmiştir.

Başvuru konusu ihalede, ihale sürecinin devamına ilişkin kararın alınması ve şikayet başvurusunun

cevaplandırılmasının birlikte gerçekleştirildiği, bu nedenle anılan kararda İhalelere Karşı Yapılacak

İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin 13 üncü maddesine aykırılık bulunduğu ve kararın usulüne

uygun olmadığı görülmüştür.

Ancak başvuru sahibinin Kuruma yaptığı itirazen şikayet başvurusu üzerine ön inceleme

aşamasında 27.04.2007 tarih ve 2007/AK.H-939.1 sayılı Kurul Kararı ile başvuru konusu ihalede

ihale süreci durdurulduğundan ve sözleşme imzalanmadığından, idarece ihale işlemlerine devam

edilmesi hususunda alınan kararın usulüne uygun olmamasının sonuca etkili olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi ikinci fıkrasının (c) bendi uyarınca itirazen şikayet

başvurusunun uygun bulunmadığına,

Oybirliği ile karar verildi.