KARAR, Kamu İhale Kurumu, 2007/UY.Z-1536 K. Kararı

01.05.2007 tarih ve 06.02.62.0157/2007-15E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

            Batman Belediye Başkanlığınca 19.03.2007 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Otogalericiler Sitesi İkmal İnşaatı Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Aziz Fırat Geylani  (Geylani Mühendislik) vekili Nurullah Geylani’ nin 02.04.2007 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 04.04.2007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin  09.04.2007 tarih ve 10551 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.04.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

Başvuruya konu ihalenin, 4734 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi uyarınca ihale komisyonu kararı üzerine idarece 29.03.2007 tarihinde iptal edildiği, ancak idarenin iptal işleminde tespit edilen aykırılıklar nedeniyle, idarenin 29.03.2007 tarihli ihalenin iptaline yönelik işleminin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

            19.03.2007 tarihinde Batman Belediye Başkanlığı tarafından ihalesi yapılan Otogalericiler Sitesi İkmal İnşaatı ile ilgili ihalesinin idarece “iştirakçi firmaların % 4 ile % 11 arasında kırım yaptıkları, yapılan kırımların idarelerince yeterli görülmediği, ayrıca her dört firmanın da birbirine yakın teklif verdiği, ihale komisyonunda söz konusu firmaların aralarında anlaştıkları ihtimali tereddüdü hasıl olduğu” gerekçesiyle 29.03.2007 tarihinde iptal edildiği,

İddialarına yer verilmiştir.

İhalenin iptal gerekçesi ile sınırlı olarak inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

4734 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde; “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmüne yer verilmiştir.

29.03.2007 tarihli ihale komisyon kararı ile; “ihaleye katılan 4 adet firmanın % 4 ile % 11 arasında kırım yaptıklarının görüldüğü, yapılan kırımın yeterli görülmediği ve kurumlarını zarara uğratacağı kanaatine varıldığı, ayrıca söz konusu firmaların birbirlerine yakın teklif verdikleri, dolayısıyla ihale komisyonlarınca anılan firmaların aralarında anlaştıkları tereddüdünün hasıl olduğu ve bunun da kurumları yararına olmayacağı kanaatine varıldığı” gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verilerek, ihale yetkilisinin 29.03.2007 tarihli onayı ile ihale iptal edilmiştir.

İnceleme konusu ihalede; ihale komisyonunda anılan firmaların aralarında anlaştıkları tereddüdünün hasıl olması ve bunun da kurumları yararına olmayacağı kanaatine varılması hususu ile 11 adet ihale dokümanı satın alınmış olmasına karşın, yapılan ihaleye 4 adet isteklinin katılmış olması hususu birlikte değerlendirildiğinde, 29.03.2007 tarihinde ihalenin iptal edilmesinde ihale mevzuatına herhangi bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmaktadır.

            Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,

Oyçokluğu ile karar verildi.

4734 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde; “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmüne yer verilmiştir.

Bahse konu Kanun maddesi hükmü gereğince ihale komisyonu kararı üzerine idarelerin ihaleyi iptal etme yetkileri bulunmakta ise de, bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp ihalenin iptali konusundaki idarelerin takdir yetkilerinin, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu açıktır.

İnceleme konusu ihalenin yaklaşık maliyeti 646.309,51 YTL’ dir. Başvuru sahibinin teklifi  yaklaşık maliyetten yaklaşık olarak % 11, diğer isteklilerin teklifleri ise sırasıyla yaklaşık olarak  % 10, % 6 ve % 4 oranında daha düşüktür.  

11 adet firma tarafından ihale dokümanı satın alınmış ve açık ihale usulü ile yapılan ihaleye 4 adet istekli katılmıştır. Açık ihale usulünde tam rekabetin oluşmuş sayılabilmesi için ihaleye katılan istekli veya geçerli teklif sayısına ilişkin bir sınırlama bulunmamaktadır. Burada önemli olan husus; ihale sürecinde yapılan işlem ve eylemlerde 4734 sayılı Kanunun amir hükümleri ile rekabet, eşit muamele ve kaynakların verimli kullanılması gibi temel ilkeleri düzenleyen 5 inci maddesine aykırı davranılmamasıdır.

Diğer taraftan, ihale mevzuatında bir ihalenin gerçekleşmesi için tekliflerin yaklaşık maliyetten belli bir miktar veya oranda daha düşük olması gerektiğine ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır. Dolayısıyla, yaklaşık maliyete göre daha düşük teklif veren isteklilerin teklifini yüksek bulan idarenin, taraflarınca hazırlanan/hazırlatılan yaklaşık maliyetin doğruluğunu da irdelemesi ve yaklaşık maliyetin piyasa koşullarına göre gerçekçi bir biçimde hazırlanmış olması gerekliliğini de dikkate alması gerekmektedir.

Bu durumda, idarenin ihaleyi mevzuata uygun başka bir gerekçe ile iptal etme yetkisi bulunmakla beraber, idarece belirlenen yaklaşık maliyet ile ihalenin yapılması için ayrılan ödenek ve verilen teklifler dikkate alındığında, ihale komisyonunun, “ihaleye katılan 4 adet firmanın % 4 ile % 11 arasında kırım yaptıklarının görüldüğü, yapılan kırımın yeterli görülmediği ve kurumlarını zarara uğratacağı kanaatine varıldığı, ayrıca söz konusu firmaların birbirlerine yakın teklif verdikleri, dolayısıyla ihale komisyonlarınca anılan firmaların aralarında anlaştıkları tereddüdünün hasıl olduğu ve bunun da kurumları yararına olmayacağı kanaatine varıldığı” gerekçesiyle ihaleyi iptal etmesinde ihale mevzuatına uyarlık bulunmamaktadır.

Bu nedenle; idarenin 29.03.2007 tarihli ihalenin iptaline yönelik işleminin iptaline, karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.

Kazım ÖZKAN                                                              Hakan GÜNAL

                                         Üye                                                                                         Üye