KARAR, Kamu İhale Kurumu, 2007/UY.Z-1643 K. Kararı

11.05.2007 tarih ve 06.02.40.0132/2007-19E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Mersin Valiliği Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nce 20.12.2006 tarihinde açık ihale usulü ile

yapılan “Mersin Anamur İlçesine 500 Kişilik Spor Salonu Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak

İsmail Hakkı Eren’in (İnşaat Mühendisi) 28.02.2007 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun,

idarenin 07.03.2007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 29.03.2007 tarih ve 9566

sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.03.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda

bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun

uygun bulunmadığına,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İhale üzerinde kalan firmanın teklifine ilişkin aşırı düşük teklif sorgulamasına maliyet

kalemlerini oluşturan birçok unsurun maliyet kalemine dahil edilmediği, bu yüzden teklifinin

gerçeği yansıtmadığı,

2) İhale üzerinde kalan Murat Oruç’un yerli istekli olduğuna dair taahhütname ekinde nüfus

cüzdanı suretini eklemediği,

3) Gerçek kişi istekli Murat Oruç’un Bağ-Kur kaydı olması gerekirken Bağ-Kur kaydının

bulunmadığı, başkasının yanında SSK’lı olarak çalıştığı,

4) İdarece sınır değer hesabının hatalı yapılması sonucu firmalarının aşırı düşük

sorgulaması yapıldığı bunun usulüne uygun olmadığı sorgulamanın yeniden yapılması gerektiği,

Hususlarına yer verilmiştir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;

Başvuru dilekçesinde ihale üzerinde kalan Murat Oruç’un (Mühendislik Müt. Taah) aşırı

düşük açıklamasında maliyeti oluşturan kalemler arasında gösterilmesi gereken All Risk Sigorta,

KİK payı, Kesin Teminat Mektubu ve kesin kabule kadar ki komisyon ücreti, sözleşme damga

vergisi, sözleşme karar pulu, hak ediş damga vergisi, SSK, gelir stopajı, gelir vergisi, teknik

eleman taahhütnamesi , nakliye, şantiye giderleri (Teknik eleman, işçi giderleri ve diğer masraflar)

müteahhit karı maliyet hesabına dahil edilmediği için verdiği teklifin düşük kaldığı iddia

edilmektedir.

İdarece Büşra Özel Eğt.İnş San. Tic. Ltd. Şti. ve Mehmet Yaşar Çap-İnş. Müh. Müt.’nin

tekliflerinin teklif değerlendirilmesi aşamasında değerlendirme dışı bırakıldıktan sonra Kamu İhale

Genel Tebliği´nın XIII - H Aşın Düşük Teklif Değerlendirmesi başlıklı maddesinin (a) bendi

hükümleri çerçevesinde kalan teklifler göz önüne alınarak sınır değerin tespit edildiği, tespit edilen

sınır değer altında kalan ihale üzerinde bırakılan Murat Oruç ve başvuru sahibi İsmail Hakkı

Eren’in aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu,

İhale üzerinde bırakılan Murat Oruç’un idari şartnamenin “Diğer Hususlar” bölümünde

istenilmesi üzerine teklif dosyası ile birlikte teklif bedeli oluşturan iş kalemlerine ilişkin teklif fiyat

cetvelleri ve genel icmali ile birlikte teklif fiyat analizlerinin sunulduğu,

İdarenin 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesine istinaden istemiş olduğu 29.01.2007 tarih

ve 533 sayılı aşırı düşük açıklama istenilmesine ilişkin sorgulama yazısına verilen savunma

dosyası içerisinde ise teklif bedeli oluşturan inşaat imalatları,elektrik tesisatı, sıhhi tesisat, kalorifer

tesisatı, müşterek tesisat, brülör tesisatı ve radyal ısıtma tesisatı kalemlerine ilişkin ayrıntılı birim

fiyat hesap cetvelleri ve genel icmalin yer aldığı, genel icmal içerisinde personel gideri, gelir

vergisi, muhtasar ve sigorta, karar pulu ve damga vergisi, KİK payı, all risk giderleri, ruhsat tedaş

su abone giderleri, şantiye giderleri ve yüklenici karı için ayrı ayrı maliyetler öngörüldüğü,

Ayrıca ihale konusu iş kalemlerini oluşturan alt kalemlere ait ayrıntılı fiyat analizlerinin ve

bu fiyatlara ait firmalardan alınmış proforma faturalar ve tekliflerin aşırı düşük açıklama dosyası

içerisinde sunulduğu,

Tespit edilmiştir.

İdari şartnamenin “Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar” başlıklı 26 ncı maddesinde “26.1-

İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi,

resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyata

dahildir.

26.2-(26.1) inci maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması yada benzeri yeni gider

kalemleri oluşması hallerinde, istekliler tarafından teklif edilen fiyatın bu tür artış yada farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir; yüklenici, söz konusu bu artış ve farkları ileri sürerek

herhangi bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kanunun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38 maddesinde “İhale komisyonu

verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit

ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden

önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile

ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine

getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük

teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer alan tespitler ve hükümler gereğince anahtar teslimi götürü bedel teklif almak

suretiyle yapılan ihalede, başvuru sahibinin ihale üzerinde kalan isteklinin teklifine ilişkin aşırı

düşük teklif sorgulamasına maliyet kalemlerini oluşturan birçok unsurun maliyet kalemine dahil

edilmediği, bu yüzden teklifinin gerçeği yansıtmadığı iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yerli istekli” başlıklı 6 ncı maddesinde

“Yerli istekli; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına

göre kurulmuş tüzel kişiliklerdir.

Yerli istekli sayılabilmek için; gerçek kişiler Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduklarına

dair nüfus cüzdanı suretini, tüzel kişiler ise Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulduklarını

gösteren belgeleri ihaleye başvuru belgeleri ile birlikte sunarlar.” düzenlemesi yer almaktadır.

İ

hale üzerinde bırakılan Murat Oruç’un ihaleye sunduğu teklif dosyasında yer alan belgeler

incelendiğinde; teklif dosyasında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğuna dair nüfus cüzdanı

suretinin yer almadığı ancak noter onaylı imza beyannamesinin yer aldığı ve bu belgede istekli

Murat Oruç’a ait nüfus cüzdanı bilgilerinin mevcut olduğu, bu durumda bu isteklinin yerli istekli

olduğunun anlaşıldığı, aynı zamanda isteklinin yerli istekli olduğuna dair beyanını içeren “Yerli

İstekli Beyanı” başlıklı belgenin bulunduğu dikkate alındığında başvuru sahibinin bu iddiası

yerinde bulunmamıştır.

3) Başvuru sahibinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak;

4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin son fıkrasının (c) bendinde ihale tarihinde

“Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim

borcu olan” isteklilerin ihale dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan bilgi belgeler incelendiğinde;

İdari şartnamenin 7.1.d maddesinde ihaleye katılan aday veya isteklilerden ihale tarihi

itibariyle (a), (b), (c), (d), (e), (g) ve (i) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadıklarına dair

beyanlarını ortaya koyan yazılı taahhütnamelerin başvuru veya teklifleriyle birlikte sunulmasının

istenildiği,

İhale üzerinde kalan isteklinin ihale tarihi itibarıyle 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin

son fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair

taahhütnameyi teklif dosyası içerisinde sunduğu,

İhale komisyonunun 09.02.2007 tarihli kararı ile ihalenin geçerli en düşük teklif sahibi Murat

Oruç’un üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi İsmail Hakkı Eren’in ekonomik açıdan en avantajlı

ikinci teklif olarak belirlendiği, aynı tarihte Murat Oruç ve İsmail Hakkı Eren hakkında yasaklı

olmadıklarına ilişkin teyit belgesinin Kurumdan alındığı, komisyon kararının 09.02.2007 tarihinde

ihale yetkilisince onaylanarak kesinleştiği, kesinleşen ihale kararının ihale üzerinde kalan Murat

Oruç ve diğer isteklilere 12.02.2007 tarihinde iadeli taahhütlü posta yolu ile gönderildiği, ihale

üzerinde kalan isteklinin 14.02.2007, başvuru sahibince 15.02.2007 tarihinde kesinleşen ihale

kararının tebellüğ edildiği,

Başvuru sahibi İsmail Hakkı Eren’in 28.02.2007 tarihinde idareye şikayet başvurusunda

bulunduğu, şikayet başvurusunda ihale üzerinde kalan isteklinin gerçek kişi olmasına rağmen Bağ-

Kur kaydının olmadığı iddiasına istinaden idarece 05.03.2007 tarih ve 1362 sayılı yazı ile Bağ-Kur

Genel Müdürlüğü Diyarbakır İl Müdürlüğüne ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale dosyası

içerisinde sunduğu Meslek Odası ve Ticaret Odası belgelerinin tasdikli suretlerini de eklemek

suretiyle ihale tarihi itibariyle Bağ-Kur kaydının bulunup bulunmadığı ve kaydı bulunuyor ise prim

borcu bulunup bulunmadığının bildirilmesinin istenildiği,

İdarece şikayete verilen 07.03.2007 tarih ve 1439 sayılı cevapta; istekli Murat Oruç’un Bağ-

Kur kaydının bulunmadığı hususu, sözleşmenin imzalanmasından önce tamamlanması gereken

prosedür kapsamında, isteklinin 4734 sayılı Kanunun son fıkrasının (c) bendi uyarınca ibraz

edeceği belgeler doğrultusunda ihaleyi yapan idarece takip ve kontrol edilerek, 4734 sayılı Kanun,

Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği hükümleri ve Kamu İhale Genel Tebliği hükümleri göz

önünde bulundurularak değerlendirileceği ve ihale Komisyonunca yapılan değerlendirmenin uygun

olduğu belirtilerek şikayetin reddedildiği, red kararının başvuru sahibince 15.03.2007 tarihinde

tebellüğ edildiği,

İhale üzerinde bırakılan Murat Oruç ve İsmail Hakkı Eren’den 09.03.2007 tarihinde teklif

geçerlik sürelerinin uzatılmasının idarece istenildiği, isteklilerce bu talebin kabul edildiği,

İdarenin Bağ-Kur Genel Müdürlüğü Diyarbakır İl Müdürlüğüne yazmış olduğu 05.03.2007

tarih ve 1362 sayılı yazıya verilen 23.03.2007 tarih ve 17035 sayılı yazı ile “İlgi yazınıza istinaden

Kurumumuz kayıtlarının tetkikinde; Murat Oruç’un adına ve kaydına rastlanmamıştır.” şeklinde

cevap verildiği,

Başvuru sahibinin 29.03.2007 tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu

03.04.2007 tarihinde idareden ihale işlem dosyasının istenildiği,

Tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği´nın “IX- İsteklilerden 10 uncu Maddenin Son Fıkrasına Göre

İstenecek Belgeler” başlıklı maddesinin (C) bölümünde “…Sosyal güvenlik prim borcu olmadığına

ilişkin olarak; gerçek kişi isteklilerin Bağ-Kur prim borcu olmadığına ve 506 sayılı Sosyal

Sigortalar Kanununa tabi personel çalıştırılıyor olması halinde ilave olarak Sosyal Sigortalar

Kurumuna prim borcu olmadığına dair belge, tüzel kişi isteklilerin ise Sosyal Sigortalar Kurumuna

prim borcu olmadığına dair belge vermeleri yeterli olacak, tüzel kişi isteklilerin ortağı olan gerçek

kişilerin Bağ-Kur prim borcu olmadığına ilişkin belge istenmeyecektir.” düzenlemesi,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 48 inci maddesinde “(Değişik:

22/06/2005 – 25853 R.G. / 15 md.) İhaleye katılan aday veya isteklilerden ihale tarihi itibarıyla

(a), (b), (c), (d), (e), (g) ve (i) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadıklarına dair beyanlarını

ortaya koyan yazılı taahhütnamelerin başvuru veya teklifleriyle birlikte (standart formlar

KİK027.0/Y, KİK027.1/Y); ihale üzerinde kalan istekliden ise, bu durumlarda olmadığına dair

belgelerin sözleşme imzalanmadan önce istenilmesi zorunludur. Sözleşmenin imzalanmasından

önce sunulacak bu belgelerin, ihale tarihi itibarıyla isteklinin (a), (b), (c), (d), (e) ve (g)

bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığını göstermesi gerekir.” düzenlemesi,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 70 inci maddesinde “İhale üzerinde kalan

isteklinin ihale tarihi itibarıyla 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin son fıkrasının (a), (b),

(c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair belgeleri veya kesin teminatı

vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanunun 44 üncü maddesi hükümlerine

göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının, ihale yetkilisince uygun görülmesi

kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir.

Ancak bu durumda, ihale yetkilisinin onayından önce idareler ekonomik açıdan en avantajlı

ikinci teklif sahibi isteklinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kamu İhale

Kurumundan teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi onaya eklemek ve istekliden ihale tarihi itibarıyla

4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin son fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde

sayılan durumlarda olmadığına dair belgeleri ve kesin teminatı vermesini istemek zorundadır.

Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan isteklinin ihale tarihi itibarıyla 4734

sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin son fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan

durumlarda olmadığına dair belgeleri veya kesin teminatı vermemesi ya da sözleşme

imzalamaması durumunda, geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi gereğince

altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilir.”

düzenlemesi,

Yer almaktadır.

Yukarıda yer alan tespitler ve hükümler neticesinde; idarenin göndermiş olduğu ihale işlem

dosyası içeriğinden ihale üzerinde kalan istekliye 4734 sayılı Kanunun 42 nci maddesi gereğince

sözleşmeye davet yazısının gönderilmediği ve yukarıda anılan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama

Yönetmeliğinin 48 inci maddesi uyarınca ihale üzerinde kalan istekliden 4734 sayılı Kanunun 10

uncu maddesinin son fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda

olmadığına dair belgelerin istenilmediği ve idarenin şikayete vermiş olduğu cevapta da belirtildiği

üzere şikayetçinin bu iddiası ile ilgili olarak nihai kararını vermediği dikkate alındığında bu haliyle

şikayetçinin bu iddiası ile ilgili olarak değerlendirme yapma imkanı bulunmamaktadır.

4) Başvuru sahibinin dördüncü iddiasına ilişkin olarak;

Kamu İhale Genel Tebliğinin, “Tekliflerin Alınması ve Değerlendirilmesi” başlıklı XIII

üncü maddesinin “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirilmesi” başlıklı (H) fıkrasında yapım işleri

ihalesinde ihale komisyonu geçerli teklifleri tespit ettikten sonra aşırı düşük sorgulamasında

kullanacağı sınır değeri tespit etmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

İdarece Büşra Özel Eğt.İnş San. Tic. Ltd. Şti. ve Mehmet Yaşar Çap’ın teklifleri

değerlendirme dışı bırakıldıktan sonra tespit edilmiş olan sınır değerin doğru olduğu, ayrıca Murat

Oruç ve İsmail Hakkı Eren’in tekliflerinin Kararın (B) bölümünde teklif değerlendirmesi ile ilgili

olarak yapılan tespitler neticesinde belirlenen geçerli teklifler üzerinden hesaplanan sınır değerin

de altında kaldığı dikkate alındığında idarece Murat Oruç ve İsmail Hakkı Eren’den 4734 sayılı

Kanunun 38 inci maddesi gereğince aşırı düşük açıklaması istenilmesinin ihale mevzuatına uygun

olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiaları yerinde görülmemiştir.

B- Şikayete konu ihalede iddia konularıyla bağlantılı olarak yapılan inceleme sonucunda

aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

- Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41 inci maddesinde; “…Asgari yeterlik

kriteri olarak anahtar teknik personel öngörülmesi halinde, ilgilinin en az beş yıl deneyimli mimar

veya mühendis olması yeterlidir. Ancak, bu kişilerin ihale tarihinden önce işe alınmış ve ihale

tarihi itibarıyla isteklinin bünyesinde bulunuyor olması şartlarının aranması zorunludur. Özel

sektörde geçen deneyim süresi ilgili meslek odası kayıt süresini gösteren belgeyle, kamuda geçen

deneyim süresi hizmet çizelgesi ve/veya meslek odası üye kayıt belgesiyle; isteklinin bünyesinde

bulunuyor olduğu hususu ise, ilgili adına prim ödendiğini veya ilgilinin işe alındığını gösteren

sosyal güvenlik kurumu onaylı belgeler ile tevsik edilir (Standart Form KİK039.0/Y)

Bu niteliklere sahip gerçek kişi isteklilerden, şahıs şirketi ortaklarından, limited şirketlerde

müdürlük görevini yürüten ortaklarından, anonim şirketlerin yönetim kurulu başkanı, yönetim

kurulu üyeleri, murahhas müdür ve genel müdür ortaklarından, ortak girişimlerin ise gerçek kişi

ortaklarından ve tüzel kişi ortaklarının yukarıda sayılan unvanları taşıyan gerçek kişi

ortaklarından isteklinin bünyesinde çalıştığına dair belge aranmaz.…” hükmü yer almaktadır.

Semih Topaloğlu’nun teklif dosyası içerisinde idari şartnamenin 7.3.2 maddesi gereğince

istenilen Anahtar Teknik Personel olarak Makine Mühendisi Fedayi Koçak’ın ve Elektrik

Mühendisi Necmettin Aslan’ın gösterildiği, anahtar teknik personel olarak gösterilen kişilerin

isteklinin bünyesinde bulunuyor olduğu hususunun sigortalı işe giriş bildirgeleri tevsik edildiği

ancak bu bildirgelerde anılan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41 inci maddesinde

öngörülen ”… Ancak, bu kişilerin ihale tarihinden önce işe alınmış ve ihale tarihi itibarıyla

isteklinin bünyesinde bulunuyor olması şartlarının aranması zorunludur” düzenlemesine aykırı

olarak işe başlayacağı/başladığı tarih olarak ihale tarihi olan 20.12.2006 tarihinin belirtildiği,

- Elas İnş Pet. San. Tic. Ltd. Şti.’nin idari şartnamenin 7.3.2 maddesinde anahtar teknik

personel olarak 5 yıl deneyimli 1 adet Elektrik Mühendisi istenilmesine rağmen, Yıldız Üniversitesi

Kocaeli Mühendislik Fakültesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği bölümü mezunu Ahmet

Aldanoğlu’nun anahtar teknik personel olarak gösterildiği,

Tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan tespitlerde belirtilen gerekçelerle Semih Topaloğlu ve Elas İnş Pet. San.

Tic. Ltd. Şti.’nin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.

Ancak idarece gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde

tespit edilen aykırılıkların ihale sonucuna etkili olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun

uygun bulunmadığına,

Oybirliği ile karar verildi.