5222 Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

5224 Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun

— Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

— Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

— Gazi Üniversitesi Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yönetmeliği

— Anayasa Mahkemesinin E: 2000/85, (506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile İlgili), K: 2004/61 Sayılı Kararı

MADDE 1. — A) 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun;

Ağır hapis cezası, ağırlaştırılmış müebbet, müebbet veya muvakkattir.

6) 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan "İdam" ibaresi, "Ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

8) 51 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan "ölüm" ibareleri, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

Madde 70. — Birden çok ağırlaştırılmış müebbet ağır hapse mahkûmiyet halinde, bir yıldan az ve altı yıldan fazla; ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis ile müebbet ağır hapis cezasına mahkûmiyet halinde, dokuz aydan az ve beş yıldan fazla; birden çok müebbet ağır hapse mahkûmiyet halinde ise altı aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere, hükmedilecek miktarı geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek üzere, ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis veya müebbet ağır hapis cezaları infaz olunur.

22) 112 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan "İdam" ibaresi, "Ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

27) 129 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ölüm" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

29) 133 üncü maddesinin ikinci ve beşinci fıkralarında yer alan "ölüm" ibareleri, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

34) 149 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "ölüm" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

37) 286 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "ölüm" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

39) 301 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "idam" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

41) 303 üncü maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

43) 407 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ölüm" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

45) 451 inci maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis" olarak değiştirilmiştir.

C) 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun;

3) 305 inci maddesinde yer alan "cezalar ile ölüm cezalarına" ibaresi, "cezalara" olarak değiştirilmiştir.

3) 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ölüm cezalarının yerine getirilmemesine karar verilenler 30" ibaresi, "Ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına hükümlüler 25" olarak, ikinci fıkrasında yer alan "Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ölüm cezalarının yerine getirilmemesine karar verilenlerin 33" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına hükümlülerin 29" olarak, aynı fıkrada yer alan "Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ölüm cezalarının yerine getirilmemesine karar verilenlerin 36" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına hükümlülerin 32" olarak değiştirilmiştir.

GEÇİCİ MADDE 11. - Ölüm cezaları 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülenlerin kesinleşmiş cezaları, bu Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte, kendiliğinden ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına dönüşür. Bu hükümlülerin, ceza infaz kurumunda geçirecekleri süre ile infaz usulü, hükmü veren mahkeme tarafından ve dosya üzerinden saptanır.

a) Henüz Yargıtaya gönderilmemiş veya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunanlar ile daha önce Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilmiş olanlar hükmü veren mahkemece,

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelişlerindeki usule uygun olarak bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde hükmü veren mahkemeye geri gönderilir.

I) 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 17 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ölüm cezalarının yerine getirilmemesine karar verilenler" ibaresi, "ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası alanlar" olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Ölüm cezaları 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen terör suçluları ile ölüm cezaları ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen veya ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına mahkûm olan terör suçluları hakkında, bu Kanun ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun şartla salıvermeye ilişkin hükümleri uygulanmaz. Bunlar hakkında ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası ölünceye kadar devam eder.

K) 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunun 1 inci maddesi ile geçici 1 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2. — A) 21.6.1927 tarihli ve 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanununun 2 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkradaki "11" ibaresi "10" olarak değiştirilmiştir.

B) 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 6 ncı maddesinin (b) fıkrasının (3) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 3. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 1. — 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 432 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 432. — Yukarıdaki maddelerde yazılı cürümlerden birinin faili, kaçırdığı veya alıkoyduğu kimseyi hiçbir şehevî harekette bulunmaksızın kendiliğinden, kaçırıldığı eve veya ailesinin evine iade eder veyahut ailesi tarafından alınması mümkün olan emniyetli diğer bir yere getirip serbest bırakırsa 429 uncu maddede yazılı halde bir aydan bir seneye kadar, 430 uncu maddenin birinci fıkrasında yazılı halde altı aydan üç seneye, ikinci fıkrasında yazılı halde bir aydan altı aya kadar, 431 inci maddede yazılı halde bir seneden beş seneye kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.

MADDE 2. — A) 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun;

b) 288 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 290 ıncı maddesinde yer alan ve ek 3 üncü maddesine göre "kırkmilyon" olarak uygulanması öngörülen parasal sınır "dörtyüzmilyon" lira,

Madde 175. — Her sene bilumum mahkemeler ağustosun birinden eylülün beşine kadar tatil olunur.

GEÇİCİ MADDE 1. — Bu Kanunla artırılan parasal sınırlar nedeniyle mahkemelerce görevsizlik kararı verilemez.

MADDE 3. — A) 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 209 uncu maddesinin son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

C) 1412 sayılı Kanunun 423 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 4. — 9.6.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanununun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

MADDE 5. — 10.6.1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 10 uncu maddesinin (A) ve (D) fıkraları ile 33 üncü maddesinin (A) ve (C) fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 6. — 25.10.1963 tarihli ve 353 sayılı Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununun 205 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan "iki milyon" ibareleri "ikimilyar"; (2) numaralı alt bendinde yer alan "on milyon" ibaresi "onmilyar" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 7. — 21.2.1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanununun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 8. — A) 18.1.1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 2 nci maddesine aşağıdaki fıkra üçüncü fıkra olarak eklenmiştir.

Asliye mahkemesinin kaldırıldığı ilçelerdeki birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterliklerin faaliyetleri devam eder. Bu yerlerde birden çok noterlik de kurulabilir. Asliye mahkemesi bulunmayan ilçelerde faaliyetleri devam eden veya yeniden kurulan aynı yargı çevresi içerisinde olup aynı belediye hudutları içerisinde bulunmayan noterlikler hakkında 109 uncu madde hükmü uygulanmaz.

MADDE 9. — 4.7.1972 tarihli ve 1602 sayılı Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Kanununun 85 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 10. — 12.6.1979 tarihli ve 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 11. — A) 6.1.1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 61 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri her yıl ağustosun birinden eylülün beşine kadar çalışmaya ara verirler.

MADDE 12. — 6.1.1982 tarihli ve 2575 sayılı Danıştay Kanununun 86 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 13. — A) 4.2.1983 tarihli ve 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 28 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Adlî ara vermeden yararlanmayanların yıllık izinleri yol süresi dahil otuzaltı gündür.

MADDE 14. — 22.11.1990 tarihli ve 3682 sayılı Adli Sicil Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 15. — Bu Kanunun 2 nci maddesinin (B) fıkrası, 3 üncü maddesinin (C) fıkrası, 7 nci, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci, 12 nci maddeleri ile 13 üncü maddesinin (B) fıkrası 1.1.2005 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 1. — 7.5.1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 1. — 18.6.1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

c) Doksan günün aşılmaması kaydıyla Yeşil Kart hamili anne ve/veya babanın yeni doğan bebeğinin Yeşil Kartı çıkarılıncaya kadar, acil tıbbi müdahale ve tedavi gerektiren ve annenin doğum yaptığı hastanedeki tedavi giderleri ile sevk edildikleri sağlık kurum ve kuruluşlarında uygulanan yatarak ve ayakta tedavileri ve bunların giderlerini,

e) Tedavi hizmetlerini verecek kurum ve kuruluşları,

MADDE 2. — 3816 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 10. — Bu Kanun kapsamına girecek durumda olmadığı halde gerçek dışı beyan veya gerçeğin gizlenmesi suretiyle Yeşil Kart alarak ücretsiz tedaviden yararlananlar ve yararlandırılanlar ile aylık geliri veya gelir payı bu Kanun kapsamı dışına çıkmayı gerektirmesine rağmen Yeşil Karttan yararlanmaya veya yararlandırmaya devam edenlere yapılan harcamalar kendilerinden, velilerinden veya kanunen bakmakla yükümlü bulunan yakınlarından iki misli olarak geri alınır ve bu belgeleri kullanan ve düzenleyenler hakkında ayrıca genel hükümlere göre ceza kovuşturması yapılır.

Yeşil Kart sahibine verilen tedavi hizmetlerinin bedellerini gösteren fatura ve benzeri belgelerin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi suretiyle fazla ödemeye sebebiyet verilmesi halinde, fazla ödenen meblağ, belgeyi tanzim edenlerden iki misli olarak geri alınır ve bunlar hakkında genel hükümlere göre ceza kovuşturması yapılır.

MADDE 3. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 1. — 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104 üncü maddesinin değişik (A) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

A) Memura doğum yapmasından önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süre ile aylıklı izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde, tabibin onayı ile memur isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, memurun çalıştığı süreler, doğum sonrası sürelere eklenir. Yukarıda öngörülen süreler memurun sağlık durumuna göre tabip raporunda belirlenecek miktarda uzatılabilir. Memurlara, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin kullanımında annenin saat seçimi hakkı vardır.

MADDE 2. — Devlet Memurları Kanununun değişik 108 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 3. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 1. — Bu Kanunun amacı, bireyin ve toplumun sinema sanatı ürünlerinden verimli bir biçimde yararlanabilmesi ve sinema sanatının sunduğu olanaklardan yararlanarak çağdaş ve etkin bir kültürel iletişim ortamının yaratılması için sinema sektörünün eğitim, yatırım, girişim, yapım, dağıtım ve gösterim alanlarında geliştirilmesi ve güçlendirilmesi ile kayıt ve tescile de esas olacak şekilde sinema filmlerinin değerlendirilmesi ve sınıflandırılmasını ve bu alanda yerli ve yabancı yatırım ve girişimlerin desteklenmesini sağlamaktır.

MADDE 2. — Bu Kanun sinema sektörünün güçlendirilmesi, desteklenmesi, kayıt ve tescile de esas olacak şekilde sinema filmlerinin değerlendirilmesi ve sınıflandırılması ile Bakanlığın görev, yetki ve sorumluluğuna ilişkin hükümleri kapsar.

Tanımlar

MADDE 3. — Bu Kanunun uygulanmasında;

d) Belgesel film: Bilimsel, güncel, tarihî, doğal ve benzeri olgu veya düşüncenin sinema sanatına özgü dil ve yöntemler ile araştırıldığı, anlatıldığı ve kurgulandığı filmleri,

g) Destekleme: Sinema sektöründe yapım, senaryo yazımı, arşiv, belgeleme, teknik alt yapı, eğitim, araştırma, geliştirme, tanıtım, dağıtım, pazarlama, gösterim alanlarına ilişkin projelerin değerlendirilerek uygun görülenlerin desteklenmesini,

h) Meslek birlikleri: 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında kurulan tüzel kişiliği haiz kuruluşları,

Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu

MADDE 4. — Sinema filmlerinin değerlendirilmesi ve sınıflandırılması, Bakanlık bünyesinde oluşturulan Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunca yapılır.

Kurul; Bakanlık ile İçişleri ve Millî Eğitim bakanlıklarından birer üye, ilgili alan meslek birliklerince önerilecek uzman kişiler arasından Bakanlıkça seçilecek üç üye ile Bakanlık tarafından belirlenecek, alanında doktora derecesi bulunan bir sosyolog, bir psikolog ve bir çocuk gelişimi uzmanı olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur. Kurul, en az altı üyenin katılımıyla toplanır ve beş üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır.

Kurul, ön değerlendirme ve sınıflandırma yapılması amacıyla alt kurullar oluşturarak çalışabilir. Alt kurul, Bakanlık temsilcisi, meslek birliklerince önerilenler arasından Bakanlıkça seçilecek sektörden bir temsilci ile bir psikolog olmak üzere üç kişiden oluşur. Alt kurul, yapılan ön değerlendirme ve sınıflandırma sonucunda, gerekli görülen hallerde veya filme ilişkin öngörülen kısıtlayıcı tedbire yapımcının muvafakat etmemesi halinde, filmi bir kez daha değerlendirilmek ve karara bağlanmak üzere Değerlendirme ve Sınıflandırma Kuruluna gönderir.

Danışma Kurulu

MADDE 5. — Sinema sanatına ilişkin temel yaklaşımların, sektörel eğilim ve yönelimlerin araştırılması ve etkin bir iletişim kurulması amacıyla, Bakanlık bünyesinde bir Danışma Kurulu oluşturulur. Kurul yılda bir kez toplanır ve tavsiye niteliğinde kararlar alır.

Kurul; ilgili alan meslek birlikleri, sektörel sivil toplum kuruluşları temsilcileri ile üniversitelerin ilgili bölümlerinde görevli öğretim elemanlarından oluşur. Kurulun sekreterlik hizmetleri Bakanlık tarafından yürütülür.

Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

MADDE 6. — Destekleme başvurusunda bulunulan projeleri değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere, Bakanlık bünyesinde Destekleme Kurulu oluşturulur. Kurul, Bakanlık temsilcisi ile ilgili alan meslek birliklerinin üyeleri arasından seçtiği birer üye ve sinema ile ilişkili alanlarda temayüz etmiş uzman kişilerden Bakanlıkça belirlenecek üç üyeden oluşur. Bakanlık gerekli gördüğü takdirde kendi belirlediği üyeleri değiştirebilir veya meslek birliklerinden, seçtikleri üyelerin değiştirilmesini isteyebilir. Kurul üye sayısı onbeş kişiyi geçemez. Kurulun oluşturulmasında üye bildirimi açısından ortaya çıkan eksiklikler Bakanlıkça giderilir. Kurul üyelerinin görev süresi iki yıldır. Bakanlık temsilcisi dışındaki üyeler iki dönem üst üste seçilemezler.

Bakanlık temsilcisi Kurulun başkanıdır. Kurul, üye tam sayısının en az üçte ikisi ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar verir. Kurulun iki defa üst üste toplanamadığı veya karar veremediği durumlarda Bakanlık re'sen karar verir. Kurul kararları Bakan onayı ile yürürlük kazanır. Onaylanmayan kararlar otuz gün içinde yazılı gerekçesi ile birlikte yeniden gözden geçirilmek üzere Kurula iade edilir. Kurulun son kararı Bakan onayına tekrar sunulur, bu durumda da onaylanmayan kararlar geçersiz sayılır.

Kurul üyelerine, yılda on toplantıdan fazla olmamak üzere her toplantı için (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden toplantı ücreti ödenir.

MADDE 7. — Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin, ticarî dolaşıma ve gösterime sunulmasından önce kayıt ve tescile de esas teşkil edecek şekilde değerlendirilmesi ve sınıflandırılması yapılır. Değerlendirme ve sınıflandırma sonucunda uygun bulunmayan filmler, ticarî dolaşıma ve gösterime sunulamaz. Değerlendirme ve sınıflandırma sonrası uygun bulunan veya istenilen gerekli düzeltmeleri yapılan filmler kayıt ve tescil edilir ve bu filmleri içeren taşıyıcı materyaller bandrollenir.

MADDE 8. — Destekleme Kurulunca başvurusu uygun bulunan sinema filmleri, 3 üncü maddenin (g) bendinde belirtilen destekleme alanlarından, bu maddede belirtilen usul ve esaslara göre yararlandırılır.

Yapım destekleri ancak geri ödemeli olarak sağlanır. Kurgu filmler için bu destek, yönetmen ve yapımcının ortak başvurusunun bulunması, yapımın sinema versiyonunun üretilecek olması ve sinema salonu gösteriminin önce yapılması koşullarına bağlıdır. Ancak, belgesel, canlandırma ve kısa filmler için bu koşullar aranmaz ve bu filmlere geri ödemesiz destek sağlanabilir.

Geri ödemeli yapım desteği olarak sağlanan destekler, yapım maliyeti karşılandıktan sonra elde edilen gelirlerden Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, yapımcı tarafından geri ödenir. Filmin, yapım giderlerini karşılayacak miktarda gelir elde edememesi halinde geri ödemeli destekler geri ödemesiz sayılır. Ancak, Destekleme Kurulunca belirlenen uluslararası festivallere davet edilen veya bunlardan birinde ödül kazanan filmler hariç olmak üzere, geri ödemesi tamamlanamayan filmlerin yönetmeni üç yıl süreyle, yapımcısı ise bir daha, bu Kanunda yer alan desteklerden faydalanamaz. Geri ödemesiz sayılan miktarın yapımcı tarafından yasal faizi ile birlikte Bakanlığa geri ödenmesi halinde, yapımcı, desteklerden faydalanmak üzere tekrar başvuruda bulunabilir.

Tanıtıcı faaliyetlerin desteklenmesi

MADDE 9. — Bakanlık; uluslararası alanda ülke tanıtımına yönelik özel nitelikteki proje ve yapımlar ile ulusal ve uluslararası film festivallerini, film hafta ve günlerini, sinema alanına ilişkin kültürel ve sosyal amaçlı etkinlikleri ve sinema sektörü çalışanlarını, 8 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca Destekleme Kuruluna bildirilen meblağ dışındaki kaynaklardan doğrudan destekleyebilir. Bakanlık döner sermaye bütçesi ile Bakanlık bütçesinde yer alan diğer ödenekler de bu amaçla kullanılabilir.

Arşiv ve belgeleme

MADDE 10. — Sinema envanteri oluşturulmasını teminen, sinema filmlerinin yanı sıra gerekli görülen bilgi ve belgelerin Bakanlığa verilmesi zorunludur.

MADDE 11. — Bu Kanunun amacı doğrultusunda kullanılmak üzere;

Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılır. Yatırılan bu tutarlar bütçeye gelir kaydedilir. Bakanlık bütçesine her yıl bir önceki yıl bütçeye gelir kaydedilen bu tutardan az olmamak üzere yeni açılacak tertiplere ayrıca ödenek konur. Bu ödenekten kullanılmayan tutarlar, ertesi yıl Bakanlık bütçesine devren gelir ve ödenek kaydedilir.

MADDE 12. — Desteklenen yapım projelerinin gerçekleştirilmesinden sonra meydana getirilen filmlerde değerlendirme ve sınıflandırma sonucu uyarı niteliğindeki işaret ve ibare kullanılmasının zorunlu tutulması halinde bu projelere sağlanan destek geri alınır.

İşaret ve ibarelerin kullanılmaması

MADDE 13. — Değerlendirme ve sınıflandırma sonucu zorunlu tutulan işaret ve ibarelerin kullanılmaması halinde, Bakanlığın talebi veya üçüncü kişilerin ihbarı üzerine mülkî idare amirlerince filmlerin gösterim ve dağıtımı durdurulur.

a) Zorunlu tutulduğu halde gerekli işaret ve ibareleri taşımayan filmlerin dağıtım ve gösterimini yapanlara onmilyar lira,

Bu maddede öngörülen idarî para cezaları o yerin en büyük mülkî amiri tarafından verilir. Verilen idarî para cezalarına dair kararlar ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz üzerine verilen karar kesindir. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinde inceleme yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılır. İdarî para cezaları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur. İdarî para cezasının ödenmiş olması, yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.

Yapım ve ithalat

MADDE 14. — Sinema filmlerinin yapımı veya ithalatı ile toptan dağıtımını yapacak gerçek ve tüzel kişiler, Bakanlıktan faaliyet alanlarını gösterir bir belge alırlar.

Sinema filmi yapımcılığı ve amatör çalışmalar ile Türkiye'de ticarî amaçla ya da Bakanlığın görev alanına giren konularda bilimsel araştırma veya inceleme amacıyla film çekmek isteyen yabancı gerçek ve tüzel kişiler veya bunlar adına faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin tabi olacağı esaslar ile ortak yapım esasları, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Yapımcı belgeleri ve diğer belgeler

MADDE 15. — Sinema ve müzik eseri yapımcılarına verilecek yapımcı belgeleri ile kayıt ve tescil ve bandrol işlemlerine esas teşkil eden diğer belgeler, 5846 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükümlerine göre verilir.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 16. — 23.1.1986 tarihli ve 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 17. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 1. — Bu Kanunun amacı; bireyin ve toplumun kültürel gereksinimlerinin karşılanmasını; kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın korunmasını ve sürdürülebilir kültürün birer öğesi haline getirilmesini; kültürel iletişim ve etkileşim ortamının etkinleştirilmesini; sanatsal ve kültürel değerlerin üretilmesi, toplumun bu değerlere ulaşım olanaklarının yaratılması ve geliştirilmesini; ülkemizin kültür varlıklarının yaşatılması ve ülke ekonomisine katkı yaratan bir unsur olarak değerlendirilmesi, kullanılması ile kültür merkezlerinin yapımı ve işletilmesine yönelik kültür yatırımı ve kültür girişimlerinin teşvik edilmesini sağlamaktır.

MADDE 2. — Bu Kanun; münhasıran bu Kanunun amacına yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere kurulan yerli veya yabancı tüzel kişilerin yatırım veya girişimlerinin teşvik edilmesi, belgelendirilmesi ve denetlenmesi işlemlerine ilişkin usul ve esasları kapsar.

Tanımlar

MADDE 3. — Bu Kanunda yer alan;

b) Kültür merkezi: Bireyler arasında sosyal ve kültürel iletişim ve etkileşim ortamlarının kurulması ile ulusal kültürün yaşatılması temel amaçlarına dönük olmak üzere; asli unsur olarak güzel sanatlar, sinema, geleneksel ve çağdaş el sanatları gibi her türlü kültürel ve sanatsal faaliyetlerden en az birkaçının üretildiği, sergilendiği, bunların eğitim, öğretim ve bilimsel çalışmalarının yapıldığı bölümler ile sağlık, spor, eğitim ve alışveriş gibi gereksinimlerin karşılandığı birimlerin de bulunduğu yapıları,

f) Kültür girişimi: Bu Kanunun amacı doğrultusunda, kültür merkezlerinin işletilmesi veya her türlü kültürel ve sanatsal faaliyetlerin üretilmesi, sergilenmesi, eğitim ve öğretimi ile bunlara ilişkin bilimsel çalışmaların yapılması faaliyetleri ile bu faaliyetlerin yapıldığı alan, yapı veya mekânların işletilmesini,

h) Kültür girişimi belgesi: Bu Kanunun amacı doğrultusundaki girişimlere Bakanlıkça verilen belgeyi,

Teşvik konuları

MADDE 4. — Bu Kanunda belirtilen kültür yatırımı veya girişimi kapsamındaki teşvik veya indirime konu olacak faaliyetler şunlardır:

b) Kütüphane, arşiv, müze, sanat galerisi, sanat atölyesi, film platosu, sanatsal tasarım ünitesi, sanat stüdyosu ile sinema, tiyatro, opera, bale, konser ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerin ya da ürünlerin yapıldığı, üretildiği veya sergilendiği mekânlar ile kültürel ve sanatsal alanlara yönelik özel araştırma, eğitim veya uygulama merkezlerinin yapımı, onarımı veya işletilmesi.

Teşvik unsurları

MADDE 5. — Bu Kanun kapsamındaki kültür yatırımı ve girişimleri için uygulanacak teşvik unsurları şunlardır:

Bakanlığa tahsis edilir.

Bu taşınmaz mallar üzerinde bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dâhil olmak üzere irtifak hakkı tesisi ve bunlardan alt yapı için gerekli olanlar üzerinde, alt yapıyı gerçekleştirecek kamu kurumu lehine bedelsiz irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

Bu Kanuna göre tahsis edilen, ancak tahsisi iptal edilen veya tahsis süresi sona eren taşınmaz mallar üzerinde bulunan yapı, tesis ve müştemilat bedelsiz olarak Hazineye intikal eder. İlgililer, bunlar için herhangi bir hak veya bedel talep edemez.

b) Gelir vergisi stopajı indirimi; bu Kanun uyarınca belge almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla % 50'si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak kaydıyla % 25'i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir.

d) Su bedeli indirimi ve enerji desteği; kültür yatırımı ve girişimleri; su ücretlerini yatırım veya girişimin bulunduğu yörede uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden öderler. Bu yatırım veya girişimin elektrik enerjisi ve doğal gaz giderlerinin % 20'si beş yıl süreyle Hazinece karşılanır.

Bu bendin uygulanması ile enerji giderlerinin iadesine ilişkin süreler, iadenin nakden veya mahsuben yapılmasına ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir.

e) Yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırabilme; belgeli yatırım veya girişimlerde, Bakanlık ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen izinle yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırılabilir.

f) Hafta sonu ve resmi tatillerde faaliyette bulunabilme; belgeli girişimler ile belge kapsamındaki diğer birimler belgede belirlenen çalışma süresi içinde hafta sonu ve resmi tatillerde de faaliyetlerine devam edebilirler.

Bu maddenin (b), (c ) ve (d) bentlerinin uygulanmasında yöresel gelişim farklılıkları, proje türleri ile faaliyetin yapıldığı yerin tescilli taşınmaz kültür varlığı olması dikkate alınarak, bu bentlerde belirtilen oranları yarısına kadar indirmeye veya kanunî oranlarına çıkarmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Teşvik esasları

MADDE 6. — Bakanlık, bu Kanunun uygulanmasına yönelik tercih ve öncelikleri belirlemeye yetkilidir.

MADDE 7. — Kültür yatırımı belgesi veya kültür girişimi belgesi Bakanlıkça verilir. Belge, yatırım veya girişimin nitelik ve nicelikleri esas alınarak düzenlenir. Belge alanlar, bu Kanun ve ilgili mevzuatta yer alan diğer teşvik ve indirim unsurlarından yararlanırlar.

MADDE 8. — Kültür merkezlerinin yol, su, kanalizasyon, doğalgaz, elektrik, telekomünikasyon ve diğer altyapı ihtiyaçlarının ilgili kamu kuruluşlarınca öncelikle tamamlanması zorunludur.

MADDE 9. — Belge sahibi tüzel kişiliğin şirket ana sözleşmesinin, ortaklık statüsü veya yapısının değiştirilmesi, belgeye konu yapı veya tesisin veya aynı amaçlarla kullanılmak üzere devredilmesi, kiraya verilmesi ile girişim konularının kültür girişimi niteliğini koruması kaydıyla kısmen veya tamamen değiştirilmesi Bakanlığın iznine tabidir.

Belgeli yatırım ve girişimler, yıllık faaliyet raporlarını bir sonraki yılın ocak ayı içerisinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.

Devir ve faaliyetin sona ermesi hallerinde teşvik hükümleri

MADDE 10. — Belgeli yatırımı veya girişimi Bakanlığın izni ile devralanlar da kalan süre için bu Kanun hükümleri çerçevesinde teşvik ve indirim uygulamasından yararlanırlar.

Yatırım veya girişimlere 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebeplerle son verilmesi halleri hariç olmak üzere, bu Kanun uyarınca belge alan yatırımcılar veya girişimcilerin, faaliyetlerini sona erdirmeleri ve bir yıl içinde tekrar başlamamaları halinde, yatırım aşamasında yararlandıkları istisna, muafiyet ve hakların parasal tutarını ilgili mevzuat hükümleri gereğince ödemekle yükümlüdürler. İstisna hallerinde ödeme yükümlülüğünün kaldırılmasına Maliye Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça karar verilir.

MADDE 11. — Belgeli yatırım veya girişimleri, bunların belgeye esas olan niteliklerini, bu niteliklerini koruyup korumadıklarını denetleme; bulunduğu yerin kültürel gereksinimlerini dikkate alarak kültür merkezlerini sınıflandırma ve belgelendirmeye esas asgarî bölümleri ile diğer bölümleri arasında farklı oranlar belirleme yetkisi münhasıran Bakanlığa aittir.

Bakanlığın gerek görmesi halinde belgelendirme, denetleme ve sınıflandırmaya esas oluşturacak tespitler, Bakanlıkça yetkili kılınacak gerçek veya tüzel kişilere de yaptırılabilir. Ancak, karar alma ve uygulama yetkisi Bakanlığa aittir. Bu kişilerin nitelikleri, seçilme usulleri, görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma ile tespite yönelik usul ve esaslar; Bakanlık denetim elemanlarının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

MADDE 12. — Bu Kanuna ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenleyici işlemlere aykırı hareket edenlere diğer mevzuattaki ceza hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıdaki bentlerde belirtilen uyarma, para ve belge iptali cezaları uygulanır.

2. Bakanlığa bilgi verilmeksizin, girişim belgeli tesisin tamamının veya kültür merkezlerinde kültürel faaliyetlerin yürütüldüğü belgelendirmeye esas bölümlerin, bir yıl içinde aralıksız olarak doksan günden fazla süreyle kapalı tutulması halinde birmilyar lira,

3. Yazı, reklâm, afiş, broşür ve benzeri araçlarla Bakanlığın veya üçüncü kişilerin yanıltılması veya yanıltıcı unvan kullanılması veya taahhüt edilen hizmetin verilmemesi veya eksik verilmesi halinde özel hükümler saklı kalmak kaydıyla ikimilyar lira,

4. Belgeli tesiste bulunanların can veya mal güvenliğinin sağlanmasında, belge sahibi veya tesis sahibi veya sorumlusu veya personelin kusuru veya ihmaliyle işletmede suç işlendiğinin tespiti halinde, özel hükümler saklı kalmak kaydıyla ikimilyar lira,

6. Genel sağlık açısından tesisin vasıflarını önemli ölçüde yitirmiş olduğunun tespiti halinde ikimilyar lira,

Para cezaları; ilk para cezasının tebliğinden itibaren bir yıl içinde ikinci kez para cezası gerektiren hallerde, uygulanmış olan birinci para cezası ile ikinci para cezası toplamına esas teşkil eden tutar kadar, üçüncü kez para cezasını gerektiren hallerde ise, uygulanmış olan birinci ve ikinci para cezaları ile üçüncü para cezasının toplamı kadar verilir.

Bu bendin (5) numaralı alt bendi uyarınca para cezası verilmesi, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tarhiyat yapılmasına engel teşkil etmez.

c) Kültür yatırımı veya kültür girişimi belgesi;

5. Bu maddenin (b) bendinin (6) ve (7) numaralı alt bentlerindeki durumlardan birinin gerçekleşmesi sonrasında eksikliğin iki ay içerisinde giderilmemesi,

MADDE 13. — a) 16.4.2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin (h) bendinin sonuna aşağıdaki ibare eklenmiştir.

c) 4848 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (f) bendindeki "turist rehberliği kursları açmak, rehberlerin yetiştirilmesini sağlamak" ibaresi ile (j) bendindeki "turist rehberlerinin faaliyetlerini denetlemek" ibaresi madde metninden çıkartılmış ve maddeye aşağıdaki (m) bendi eklenmiştir.

m) Rehberlik kursları açmak, rehber adaylarının seçme sınavlarını yapmak, rehberlerin çalışma usul ve esaslarını düzenlemek, rehberlerin bilgilerinin güncellenmesine yönelik eğitim programları ve diğer çalışmaları gerçekleştirmek, rehberlikte uzmanlaşmayı sağlamak, denetimler yapmak, belgesiz rehberliği önlemek, rehberlik hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesine yönelik gerekli tedbirleri almak veya bu görevlerin meslek kuruluşları, üniversiteler, ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliğiyle veya Bakanlığın denetim gözetimi altında bunlarca yapılması suretiyle yürütülmesini sağlamak.

MADDE 14. — a) 19.6.1979 tarihli ve 2252 sayılı Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanununun 1 inci maddesindeki "50 milyon " ibaresi "üçyüz trilyon", "300 milyon" ibaresi "yediyüz trilyon" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 15. — Bu Kanunda belirtilen yönetmelikler Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde çıkarılır.

GEÇİCİ MADDE 1. — Kültür merkezlerinden, halen inşaatı devam etmekte olup bu Kanun kapsamında tahsisi Bakanlıkça uygun görülenlerin, ihale sözleşmeleri feshedilerek tasfiye koşulları uygulanabilir.

MADDE 16. — Bu Kanunun 5 inci maddesinin (b), (c) ve (d) bentleri yayımını izleyen aybaşında, 5 inci maddesinin (a) bendinin (2) numaralı alt bendi 1.1.2005 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Sayfa Başı

MADDE 1 — 25/9/2002 tarihli ve 24887 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) ve (k) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (k) bendinden sonra gelmek üzere, aşağıdaki (1) bendi eklenmiştir.

"i) İç tesisat ve servis hatları sertifikası sahipleri, doğal gazla ilgili faaliyetlerinde, tesisatçı kadrolarında 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre düzenlenmiş belgelere sahip ya da mesleki eğitim veren okulların veya meslek yüksek okullarının doğal gaz, sıhhi tesisat, ısıtma gibi tesisat teknolojisi bölümünden mezun personel çalıştırmak zorundadır.

k) Sertifikalarında belirtilen geçerlilik tarihinden itibaren, yapım ve hizmet sertifikası sahipleri her üç yılın sonunda Kuruma; iç tesisat ve servis hatları sertifikası sahipleri ise müşterileri ile yaptıkları sözleşme şartlarına göre, vize tarihi itibarıyla bitirilmesi gereken tüm iç tesisat işlerinin tamamlanması durumunda, her bir yılın sonunda sertifikalarını aldıkları şirkete başvuruda bulunarak, sertifikaları ile ilgili, sicil kayıtlarını güncellemek ve sertifika vize bedelini yatırmak suretiyle vize işlemlerini yaptırmakla yükümlüdür.

MADDE 2 — Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Sertifika sahibinin tadil bedelini tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Kuruma ödemesi zorunludur. Tadil bedelinin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Kurum hesabına yatırılmaması halinde tadil başvurusu reddedilir ve başvuru evrakı iade edilir. İlgili mevzuat kapsamındaki uygulamaların gerektirdiği durumlarda yapılan tadillerde bedel alınmaz. Sertifika tadili sırasında, sertifikanın süresi ile ilgili hükümlerde bir değişiklik yapılmadığı takdirde, sertifika süresi, yapılan tadilattan etkilenmez."

MADDE 3 — Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin (1) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 4 — Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki Geçici 5 inci Madde eklenmiştir.

"Geçici Madde 5 — Bu Yönetmeliğin yayımı tarihi itibarıyla, iç tesisat yapım, bakım ve onarım faaliyetine ilişkin olarak Doğal Gaz ve Sıhhi Tesisatçı ustalık belgesi sunamayan iç tesisat ve servis hatları sertifikası başvuru sahipleri, meslek lisesi veya meslek yüksek okullarının doğal gaz tesisat teknolojisi bölümü mezuniyet belgesi de sunabilir. Ancak, başvuru sahipleri; mezuniyet belgesi sunulan bu kişi için, en geç 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda öngörülen süre içinde Milli Eğitim Bakanlığınca onaylanmış ustalık belgesi alarak dağıtım şirketine sunmak zorundadır."

MADDE 5 — Aynı Yönetmelikteki EK-2 aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Gerçek kişi ise, adı ve soyadı: .....................................................

Tüzel kişilerde temsil ve ilzama yetkili

Faaliyet konuları: Talep edilen (işaretleyiniz):

b) Müşavirlik-Kontrol-Denetim........................... 

c) İç Tesisat Yapım, Bakım-Onarım.................... 

d) Servis Hattı Yapım, Bakım-Onarım................  "

MADDE 6 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 A bendinin 2/VII numaralı alt bendi, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 7 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 B bendinin l/II ve 1/III numaralı alt bentleri, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

a) Türkiye Ticaret Sicili veya Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetelerinin aslı veya noter onaylı veya Ticaret Odası onaylı sureti ya da,

MADDE 8 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 B bendinin l /VIII numaralı alt bendi, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 9 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 B bendinin 2/VI numaralı alt bendi, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"VI. Şirket ortağı veya çalışanı Makina Mühendisine ait, Makina Mühendisleri Odasından alınmış doğal gaz iç tesisat mühendis yetki belgesi veya Milli Eğitim Bakanlığınca onaylanmış, uygulamalı doğal gaz tesisatı eğitim sertifikası veren kuruluşlardan ya da üniversitelerden veya enstitülerden alınmış doğal gaz iç tesisat yetkili mühendis belgesi,"

MADDE 10 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 B bendinin 2/VII numaralı alt bendi, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 11 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 B bendinin 1/XI numaralı alt bendi, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 12 — Aynı Yönetmeliğin EK-3 B bendinin 2/XI numaralı alt bendi, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 13 — Aynı Yönetmelikteki EK-3 Açıklamalar kısmının 3 üncü bendi yürürlükten kaldırılmış, diğer bentler (3) ve (4) olarak teselsül ettirilmiştir.

MADDE 14 — Bu Yönetmelik, 1/7/2004 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 15 — Bu Yönetmelik hükümlerini Başkan yürütür.

MADDE 1 — 7/9/2002 tarihli ve 24869 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki iştirak tanımı Yönetmelikten çıkartılmıştır.

MADDE 2 — Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları sırasıyla aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 3 — Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 4 — Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Tüzel kişinin ve/veya ortaklarının mali gücü ve finansman kaynakları,

MADDE 5 — Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesine son fıkra olarak aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 6 — Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"İletim lisansı (LNG) sahibi; sıvılaştırılmış doğal gazı (LNG), Türk karasularında veya Türkiye sınırları içinde LNG taşıma vasıtalarıyla taşır. İletim lisansı (LNG) sahibi, lisansı kapsamındaki LNG dolum, taşıma ve teslim faaliyetlerinin; ilgili mevzuatta belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yürütülmesinden ve bu faaliyete yönelik taşıma vasıtaları ile tesislerin, öngörülen standartlara göre planlanması, projelendirilmesi, inşa edilmesi veya temin edilmesi ve işletilmesinden sorumludur. Hiçbir sistem kullanıcısı, iletim lisansı (LNG) almaksızın LNG iletimi yapamaz"

MADDE 7 — Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 8 —Aynı Yönetmeliğin 42 nci maddesinin 6 ncı fıkrasının (a) bendinin dördüncü alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 9 — Aynı Yönetmeliğin Üçüncü Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 10 — Aynı Yönetmeliğin 44 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 44 — Lisans sahibi tüzel kişiler, ilgili mevzuatta öngörülen piyasa payı sınırlamaları dahilinde faaliyetlerini yürütmekle yükümlüdür. İlgili mevzuatta öngörülen piyasa payı sınırlarının aşıldığının tespiti halinde Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca işlem yapılır.

Doğal gaz piyasa faaliyeti yapan herhangi bir tüzel kişi, kendi faaliyet alanı dışında faaliyet gösteren tüzel kişilerden sadece bir tanesine iştirak edebilir. Ancak ayrı bir şirket kuramaz. Kendi faaliyet alanında, faaliyet gösteren hiç bir tüzel kişiye iştirak edemez ve şirket kuramaz. Ancak, iştirak ettiği tüzel kişi üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak o tüzel kişinin sermayesinin veya ticari mal varlığının yarısından fazlasını veya oy haklarının yarısından fazlasını kullanma hakkına ya da denetim kurulu, yönetim kurulu veya tüzel kişiyi temsile yetkili organların üyelerinin yarıdan fazlasını atama hakkına ya da işlerini idare etme hakkına sahip olamaz."

MADDE 11 — Aynı Yönetmelikteki Ek-3 aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

4) Tüzel kişilikle yüzde on ve üzerinde doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek kişilerin; taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis, basit veya nitelikli zimmet, cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı suçları işlemediği; istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, Devlet sırlarını açığa vurma veya vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı hüküm giymediğini gösterir, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgeleri,

6) Tüzel kişiliğin ve tüzel kişilikte yüzde on (halka açık şirketlerde yüzde beş) ve üzerinde doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan tüzel kişi ortakların mali durumunu gösteren Yeminli Mali Müşavir veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Vergi Dairesi tarafından onaylanmış son üç yıllık (üç yıldan az süredir faaliyette bulunan şirketlerin kuruluş tarihinden itibaren) bilanço ve gelir tabloları ile gerçek kişi ortaklarının mali durumunu gösteren bilgi ve belgeler ve bu kapsamda ortakların pay oranları ve tutarlarını, varsa imtiyazlı paylarını gösteren listeler,

8) Tüzel kişi ortağın yönetim veya denetimini belirleyen sermaye paylarının bir başka tüzel kişiye ait olması halinde, gerçek kişi ortak ya da ortaklara ulaşıncaya kadar sermaye paylarıyla birlikte en son ortaklık yapısının yer aldığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinin aslı veya noter onaylı veya Ticaret Odası onaylı sureti ya da Ticaret Sicili Memurluğunca düzenlenmiş tescil evrakı veya noter onaylı sureti ile bu kapsamda ortaklık pay defterinin son ortaklık yapısını gösteren sayfalarının noter onaylı nüshaları,

ii) Talep edilen lisans için öngörülen süre boyunca, her takvim yılı için ithal edilecek doğal gaz miktarları ve bu gazın kimden satın alınacağı,

iii) Her takvim yılı için ithal edilecek doğal gaz miktarının yüzde onu (%10) kadar bir miktarın ulusal topraklarda depolanması imkanına sahip olunmasına ilişkin kira sözleşmeleri veya beş yıl içerisinde yurt içinde bu miktarlar için depolama imkanlarının sağlanacağına dair depolama faaliyeti yapacak tüzel kişilerle yapılmış ön sözleşmeler veya bu tüzel kişilerden alınmış taahhütnameler.

v) Kompresör istasyonları yeri ve kapasitesi

ii) Enjeksiyon ve yeniden üretim veya boşaltma ve gönderme kapasitesi,

Not: 1 — Yabancı ortaklara ilişkin olarak yurt dışından temin edilecek belgeler, ilgili ülkenin yetkili makamlarınca veya Türkiye'nin söz konusu ülkedeki konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan "Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi" hükümlerine uygun biçimde düzenlenir ve gerek görülmesi halinde belgelerin yeminli tercüme bürolarınca yapılmış veya noter onaylı tercümeleri başvuruya eklenir.

2 — Kamu tüzel kişilerinin lisans başvurularında sadece, bu EK'in (l) numaralı maddesi ile (11) numaralı maddesinde ilgili lisans için öngörülen bilgi ve belgeler talep edilir.

MADDE 12 — Aynı Yönetmelikteki Ek-4’ün;

1) (c) bendine "iletim" den sonra gelmek üzere aşağıdaki ibare eklenmiştir.

3) (g) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (h) bendi eklenmiştir.

"Dağıtım şirketleri hariç kamu tüzel kişilerine bu Ek’in (b), (f), (g) ve (h) bentleri uygulanmaz. "

MADDE 13 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 14 — Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı yürütür.

MADDE 1 — 13/2/2004 tarihli ve 25372 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 406 Sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Geçici 7 nci Maddesinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Birleşme işleminin tamamlanmasını müteakip yeni şirket birleşme ile ilgili tüm bilgi ve belgelerle Kuruma başvurur. Yeni Şirketle, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde yeni bir imtiyaz sözleşmesi parafe edilir ve düşüncesi alınmak üzere Danıştay’a gönderilir. Danıştay’ın düşüncesinin alınmasını müteakip iki ay içerisinde Yeni Şirketle imtiyaz sözleşmesi imzalanır."

MADDE 2 — Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 10 — Yeni Şirket, birleşmenin gerçekleşmesinden sonra yeni imtiyaz sözleşmesi imzalanıncaya kadar geçecek sürede, Aycell A.Ş. ve birleşeceği Diğer Şirket tarafından verilmiş olan teminat miktarlarından sadece birisine tekabül eden miktarda, Kurumu muhatap ve söz konusu teminat mektupları ile aynı koşullarda, halihazırda faaliyetine devam eden bankalardan birinden alınmış bir banka teminat mektubunu Kuruma vermek zorundadır."

MADDE 3 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4 — Bu Yönetmelik hükümlerini Telekomünikasyon Kurulu Başkanı yürütür.

Madde 1 — Türk el sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi;

d) Geleneksel yöntemle ürün veren ve yeni, özgün, çağdaş denemeler yapan artisanı destekler.

Madde 2 — Türk el sanatlarının geçirdiği evrimi inceleyen, gerek estetik, gerek bilimsel ve gerekse teknolojik açıdan el sanatları dallarının dokümantasyonunu yapan, bakım (konservasyon); onarım (restorasyon) ve aslına uygun olarak çoğaltma (reprodüksiyon) çeşitlemeleri üzerinde araştırmalar planlayarak uygulayan; bu arada geleneksel yöntemle ürün veren ustaları, yeni üretim yapan ve özgün çağdaş çizgide yol alan ustaları destekleyen, onlara Pazar sağlayan ve sanat-teknik-bilim koordinasyonu yolu ile gelişen bir sistematikle el sanatlarının eğitimine yönelik çalışmalar yapan bir Merkezdir.

Madde 3 — Gazi Üniversitesi Rektörlüğü’ne bağlı bir birim olarak, 2547 Sayılı Kanunun 2880 Sayılı Kanunla değişik 7/d-2 maddesi uyarınca "Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi" kurulmuştur.

Çalışmalar

Madde 4 — 3 üncü maddede sıralanan amaçlar doğrultusunda;

a) "El Sanatları Uzmanlık Kitaplığı" kurar ve bu daldaki yayınları derleyip fişleyerek ulaşılan düzeyi belirler. El sanatlarının kaynaklarını ve günümüzdeki verilerini inceler ve tespit eder.

d) Geleneksel yöntemle çalışan ve özgün denemeler yapan artisana seminer, kurs, konferans, yayın ve belgelikte bulunan arşiv malzemesi ile yardım eder. El sanatları dallarında yarışmalar, karma ve kişisel sergiler, defileler, kermesler, bianneller, fuarlar düzenleyerek; plaket, mansiyon, ödül ve benzeri ile artisanı teşvik eder. Kataloglar hazırlayarak sanatçının tanınmasına ve tanıtılmasına yardımcı olur.

e) Panel, açık oturum, sempozyum ve kongreler düzenleyerek, kitap, atlas ve benzeri yayınlayarak el sanatları eğitiminde etkin rol oynar.

Madde 5 — Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin organları şunlardır:

Madde 6 — Gazi Üniversitesi Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü, Genel Kurul’un seçtiği üç aday arasından Rektör tarafından üç yıl süre ile görevlendirilen bir öğretim üyesidir. Süresi biten Müdür yeniden seçilebilir.

Müdür kendisine bir Müdür Yardımcısı seçebilir. Yardımcının görevi; Müdürün görevi bitince kendiliğinden sona erer.

Madde 7 —Merkez Müdürünün görevleri şunlardır:

Madde 9 — a) Müdürü’nün daveti üzerine Genel Kurul her öğretim yılı başında olağan olarak toplanır. Müdürün daveti üzerine olağanüstü de toplanabilir.

Müdür, varsa Müdür yardımcısı ile genel kurulun teklif edeceği beş aday arasından Merkez Kurulunca seçilen ve Rektörün onaylayacağı üç üyeden meydana gelir. Yönetim Kurulu, Müdür dahil en az dört üye ile toplanabilir. Yönetim Kurulu üyelerinin süresi üç yıldır; süresi biten üyeler yeniden seçilebilirler. Yönetim Kurulu kararlarını toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alır. Yönetim Kurulu Merkezin karar organıdır.

Madde 11 — Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:

Danışma Kurulu

Madde 12 — Merkez Danışma Kurulu; Genel Kurul üyeleri ve bu alanda araştırma ve yayınları ile tanınmış kişiler arasından Genel Kurulca seçilen sekiz kişi arasından Rektörün onaylayacağı beş kişiden oluşur.

Ulusal ve Uluslararası Üyelik

Madde 13 — Merkez, Merkez Yönetim Kurulunun teklifi Rektörün onayı ile ülke içindeki ilgili kuruluşlara, Bakanlar Kurulu Kararı ile de kendi alanındaki Uluslararası Kuruluşlara üye olabilir.

Madde 14 — Merkezin akademik, teknik ve idari personel ihtiyacı 2547 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi uyarınca Rektörce görevlendirilecek elemanlarca karşılanır.

Madde 15 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Sayfa Başı

Madde 1 — 08/12/2002 tarihli ve 24957 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2002/14 sayılı Tebliğ’in 23 üncü maddesinde yer alan Tabloya aşağıda belirtilen şekilde ilave yapılmıştır.

Madde 2 — Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 3 — Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:

MADDE 1 — 8/4/2003 tarih ve 25073 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) İletim Lisansı Tebliği ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2 — Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 — Bu Tebliğ hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı yürütür.

—— • ——

c) İlimiz sınırları içerisinde ısınma ve sanayi amaçlı olarak kullanılacak ithal kömürlerde Çevre ve Orman Bakanlığı’nca hazırlanan ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca yayımlanan Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Madde ve Atıklara İlişkin Tebliğ (Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği) hükümleri titizlikle uygulanacaktır.

ı) İlimizde petrokok, toz kömür ve kok kömürün ısınma amaçlı olarak açıkta ve /veya torbalı olarak toptan veya perakende satışını yapan, bulunduran işyerleri ve kullanıcılar hakkında herhangi bir uyarıya gerek kalmaksızın yasal işlem yapılacak olup, ilgililer hakkında hem Çevre Kanununun ilgili maddesi gereğince idari para cezası uygulanacak, hem de savcılığa suç duyurusunda bulunulacaktır, ayrıca tespit edilen petrol koku ve diğer kömürlere el konulacaktır. Bu bağlamda, kömürlerin Mahalli Çevre Kurulu Kararlarında belirtilen kriterleri sağlamaması durumunda meri mevzuat kapsamında gerekli yasal müeyyidelerin uygulanması ve Mahalli Çevre Kurulu Kararlarında belirtilen yerleşim yerleri dışına çıkarılarak, gereken denetim sağlanarak kömür spektlerine uygun yerlerde satışının yapılmasını teminen sahibine iade edilecektir.

Madde 2 —Isınma Amaçlı Kullanılacak Katı Yakıt Özellikleri

(2) Su geçirmeyen torbalar içerisinde satılan briketlerde bu özellik aranmaz.

Bağlayıcı Madde: Briket kömürlerde, akademik kuruluşlarca bağlayıcı olarak kullanılabilirliği kabul edilmiş ve belgelenmiş, insan ve çevre sağlığı açısından zararlı olmayan maddeler kullanılacaktır. Petrol ve petrol türevlerinden herhangi birisinin (petrol koku, benzen, atık yağ vb.) bağlayıcı madde olarak kullanıldığının tespiti halinde, herhangi bir uyarıya gerek kalmaksızın yasal işlem yapılacak olup, hem Çevre Kanununun ilgili maddesi gereğince idari para cezası uygulanacak, hem de kömür satış izin belgesi iptal edilecektir. Ayrıca savcılığa suç duyurusunda bulunulacak ve tespit edilen kömürlere el konulacaktır.

İlimizde ısınma amaçlı kullanılacak ve yukarıdaki özelliklere uygun olarak üretilen kömürler, Ek-1’ de yer alan ifadelere ve boyutlara uygun olarak hazırlanan 25-40 kg.lık torbalar içinde olacak, torbaların ağzının dikimi sırasında Ek-2’de yer alan esaslara göre hazırlanmış "torba tanıtım kartı" monte edilecek ve her ayın ilk haftasında bir önceki ayın sevk programı (yakıt satılan yerin ismi, hangi seri nolu, hangi tür kömürü içeren torbaların verildiği ve miktarı) İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne bildirilecektir.

Hiçbir surette ve her ne miktarda olursa olsun ısınma amaçlı açıkta ve torbasız yerli ve ithal kömür satmak yasaktır. Bununla birlikte torbalı olup, yukarıdaki özelliklere uymayan, isimsiz ve/veya üzerindeki bilgileri eksik, çift dikişli torbalarla satılan, Valiliğimizden üretim ve satış izin belgesi alınmamış kömürlerin getirildiği, taşındığı, üretildiği, depolandığı, satıldığı ve kullanıldığının tespiti halinde kaçak yakıt muamelesi yapılacaktır.

Madde 3 —Sıvı Yakıt Özellikleri

İlimiz sınırları içerisinde ısınma amaçlı sıvı yakıt olarak Tüpraş tarafından üretilen maksimum % 1.55 kükürt içeren özel kalorifer yakıtı (Tüpraş 615 nolu kal-yak) kullanılacaktır. Bunun dışında ısınma amaçlı olarak hiçbir suretle 5 ve 6 nolu fuel-oil, atık yağ, atık çamur, değişik petrol ürünleri ve benzeri kullanılması, satılması, depolanması ve yakılması yasaktır.

(9) - Tesis ile ilgili bilgiler (kapasitesi, akım ve işletme şeması vb.) ve karar ekinde hazırlanan bilgileri içerir noterden tasdikli taahhütname olacaktır.

c)Yerli kömürler için ildeki Çevre ve Orman Müdürlüğü koordinatörlüğünde, Belediye Başkanlığı, Sağlık Müdürlüğü, Üniversite, TSE elemanlarından oluşan ekip marifetiyle mühürlü olarak numunelerin menşeinde örnekleme metodu ile aldırılarak, maddi yükümlülükleri başvuru sahiplerine ait olmak üzere alınan numune analizleri akreditasyon sürecinde olan Üniversite, TSE, Tübitak, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Referans Laboratuvarlarından herhangi ikisine yaptırılacaktır. Analiz sonuçlarının standartları sağlamaması durumunda, firma tarafından talep edildiği takdirde şahit numune analizi yaptırılacaktır. Analiz neticesinin standartları sağlaması halinde, ilgili firmaya numunenin alındığı ocak için Çorum Valiliği (Çevre ve Orman Müdürlüğü) tarafından kömür satış izin belgesi verilecektir.

f) Çorum’da ısınma amaçlı olarak ithal kömür satacak firmalar Ek-3’deki taahhütname ile birlikte Çevre ve Orman Bakanlığından alınan kontrol / uygunluk belgesi, Bakanlık yazıları ve ekleri, (kontrol belgesi, proforma fatura, analiz belgesi, uluslararası gözetim firmalarınca alınan numuneye ait resmi analiz raporu, gümrük giriş beyannamesi vb.) noter yada aslı gibidir onaylı olmak kaydıyla Çorum Valiliğine (İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne) başvurarak "Kömür Satış İzin Belgesi" alacaklardır.

k) İl Çevre ve Orman Müdürlüğünden daha önceden kömür satış izin belgesi alan firmalar, hazırlanan yeni taahhütnameyi kabul ettiğine dair noter onayını 30.06.2004 tarihine kadar İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne vereceklerdir. Süresi içinde taahhütnamesini yenilemeyenlerin izin belgesi iptal edilecektir. 2004-2005 kış sezonu için verilmiş olan "Satış İzin belgeleri" 30/04/2005 tarihine kadar geçerli olacaktır.

Bu kararda öngörülen esas ve kuralların uygulanmasında ortaya çıkacak sorunların giderilmesi amacıyla Valilikçe emirler çıkarılabilir. Ancak geniş kapsamlı veya detaylı düzenlemeler yapmaya Çorum ili Mahalli Çevre Kurulu yetkilidir.

3) İlçelerde yapılan işlemler hakkında özet rapor düzenlenerek, aylık olarak Valiliğe (İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne) bilgi verilecektir.

b) Çorum-Merkez ve ilçeleri mücavir alan sınırları içerisinde satışa sunulacak kömürler ile sıvı yakıtlar her aşamada denetlenecektir. (üretim yerinde, depoda, taşınırken, boşaltma ve tüketim esnasında) Denetimlerde gerektiğinde numune alınacak olup, alınan yakıt numune bedelleri ve analiz ücretleri satıcı ana bayii tarafından karşılanacaktır. Numune alındıktan sonra (bir) 1 hafta içerisinde analiz ücreti yatırılacaktır. Analiz ücretini yatırmayan firmaların satış izni iptal edilecektir.

c) İlimiz merkezine ısınma amaçlı yakıt girişleri mevcut kontrol noktalarından yapılacak olup, buradaki kontrollerde yakıt menşei belgesi, sevk irsaliyesi ve kantar fişi ilgililere verilecektir. (Bu belgeler üç nüsha olup, bir nüshası satıcı ana firmada kalacak, iki nüshası taşıyıcıya verilecektir. Bu belgeler kontrol noktasındaki girişlerde ilgiliye ibraz edilecek, menşei belgesine kontrol edildi damgası basılıp, bir nüshası imzalandıktan sonra sürücüye iade edilecektir.

d) Yakıt menşei belgesi tesis ve ocak yetkililerince düzenlenecek olup, belgede ruhsat sahibi veya işletmecinin adı, adresi, telefon, faksı, araç sürücüsünün adı, nakliyat şirket ünvanı, aracın plaka nosu, yakıta ait bilgiler ile yakıtın ilimizde satıldığı firma adı ve yer belirtilecektir. Belgelerdeki bilgilerin gerçek dışı olduğunun belirlenmesi halinde belgeyi düzenleyenler hakkında yasal işlem yapılacaktır. Kömür kantar fişinde de tonajın yanısıra torba adedi de belirtilecektir.

h) Kömür satış izni verilmiş firmalara ait kömürlerden her ay numune alınacak, her ay ithal ve yerli kömürlerden alınan toplam numune sayısına ilişkin olarak belirlenen analiz ücretleri, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi Saymanlığı T.C. Ziraat Bankası Çorum Şubesi nezdindeki 1516939 nolu hesabına satış izni verilmeden önce yatırılacak olup, analiz ücreti bedelinin yatırıldığına dair banka dekontu İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne gönderilecektir.

e) Tüketiciler her ne miktarda olursa olsun açıkta, torbasız kömür almayacak ve depolarında bulundurmayacaktır.

g) Kömürlerin yakımı esnasında torbalar kesinlikle kazana, sobaya atılmayacak, biriktirilerek Kömür ve Odun Satıcıları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğine teslim edilecektir. Dernek tarafından aylık toplanan torba adedi İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne bildirilecektir. Apartman yöneticileri alınan kömürlere ait torbaları Kömür ve Odun Satıcıları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğine teslim etmekle yükümlü olup, teslim etmeyen yöneticiler hakkında, Çevre Kanunu gereğince yasal işlem uygulanacaktır.

(1) Birinci olumsuzlukta 2872 Sayılı Çevre Kanununun ilgili maddelerine göre idari para cezası uygulanacaktır.

(3) Fiilin üçüncü defa tekrarı halinde idari para cezası uygulanarak, Yakıt Satış İzin Belgesi iptal edilecek, kömür satışı yapan mahrukatçılar için ruhsatı veren yetkili mercii tarafından çalışması durdurulacaktır.

Madde 9 — Uyarı Kademelerinde Alınacak Önlemler:

(Nispi nem miktarının % 90 ın üstüne çıkması halinde, yukarıdaki bütün değerler % 10 eksiği ile uygulanacaktır.)

24 saatlik ortalama 700 mikrogram / m3 SO2 ve 400 mikrogram / m3 partikül madde olduğunda;

b) Tatil günlerinde (hastaneler, yatılı okullar, öğrenci yurtları, yaşlılar ve güçsüzler yurtları, terminaller, kolluk binaları hariç) tüm kamu bina ve tesisleri ile, özel iş yerlerinde kömür kullanan kalorifer ve sobalar yakılmayacak, teknik bakımdan söndürülmesi mahsurlu görülen kalorifer kazanları en az düzeyde yakılacaktır.

24 saatlik ortalama 1000 mikrogram / m3 SO2 ve 600 mikrogram / m3 partikül madde olduğunda; 1. kademedeki önlemlere ek olarak;

3. Kademe Uyarı Planı ve Önlemleri:

24 saatlik ortalama 1500 mikrogram / m3 SO2 ve 800 mikrogram / m3 partikül madde olduğunda; 2. kademedeki önlemlere ek olarak;

4. Kademe Uyarı Planı ve Önlemleri:

24 saatlik ortalama 2000 mikrogram / m3 SO2 ve 1000 mikrogram / m3 partikül madde olduğunda, 3. kademedeki önlemlere ek olarak;

f) Özel ve resmi ambulanslar en kısa sürede İl Sağlık Müdürlüğü emrine verilecektir.

Madde 10 — Diğer Konular:

f) Kalorifer ve sobalar, kamu, kurum ve kuruluşları binalarında iç ortam sıcaklığı 18°C, hastaneler, yatılı ve gündüzlü okullar, öğrenci yurtları, huzurevi, terminal binası, kreşler ve bütün meskenlerde iç ortam sıcaklığı 20°C’ den yukarı olmayacak şekilde yakılacaktır.

h) Kaloriferli bina ve apartmanlarda, noter tasdikli kontrol defteri bulundurulacak, defterin şekli ve kapsamı İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce belirlenecek, bu defter yönetici tarafından ibraz edilecektir.

i) Hava kirliliği ile ilgili olarak Mahalli Çevre Kurulunca alınan Kararların kamuoyuna duyurulması ve vatandaşların bilgilendirilmesi için; İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce gerekli çalışmalar yapılacak, bunun için afiş, broşür, el ilanı ve kitapçık bastırılması, dağıtılması, yerel basın ve yayın organlarında çevre eğitimi çalışmaları yapılacaktır.

Madde 11 —Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 12 —Bu Kararı Çorum Valisi yürütür.

2 — Çorum ili sınırları içerisinde 2004/4 sayılı Mahalli Çevre Kurulunda kabul edilen özellikteki kömürleri otomatik paketleme tesisi ile sadece torbalar halinde satışa sunacağımı, torbaların 25 – 40 kg’lık laminel çuval olacağını,

Firma Ünvanı :

Sayfa Başı

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Ankara Altıncı İdare Mahkemesi

“6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 41. maddesinde; Maliye Bakanlığı’nca belirlenen amme alacaklarının, yine Maliye Bakanlığı’nca tesbit edilen bankalar veya postahaneler aracı kılınmak suretiyle ödenebileceği, bankalarca tahsil edilen amme alacaklarının, tahsil edildikten sonra azami (7) gün içinde, postahaneler aracılığıyla tahsil edilenlerin ise, azami (10) gün içinde T.C. Merkez Bankası’na aktarılması gerektiği, tahsil edilen amme alacaklarının, yasada belirtilen azami sürelerde T.C. Merkez Bankası’na intikal ettirilmemesi halinde, amme alacağının, gecikme faiziyle birlikte tahsilatı yapan kuruluştan tahsil edileceği hükme bağlanmış, maddenin 2795 sayılı Yasa’yla eklenen, bilahare 3418 sayılı Yasa’yla değiştirilen son fıkrasında ise; “Tahsilatı yapan ilgili kuruluşların, bu görevleri süresinde yerine getirmeyen sorumlularından, ödemeye konu amme alacağının %10’u nispetinde ayrıca ceza tahsil olunur.” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda alınan 41. maddenin gerekçesinde de belirtildiği üzere, anılan maddeyle, mükelleflerin vergilerini kolaylıkla ödeyebilmeleri için, postahaneler ve bankalar aracı kılınmak suretiyle ödeme imkanı getirilmiş, maddeye 2795 sayılı Yasa’yla eklenen beş fıkrada ise, bankalar ve postahaneler vasıtasıyla tahsil edilen amme alacaklarının Yasa’da belirtilen süreler içinde Merkez Bankası’na intikal ettirilmemesi halinde uygulanacak müeyyideler öngörülmüştür.

Amme alacağının geç intikali nedeniyle, ilgili kuruluştan tahsil edilecek olan gecikme faizi, devletin, amme alacağını belli bir süre kullanmaması karşılığında alınan ceza niteliğinde olup devletin zararının önlenmesi amacını taşıdığı kuşkusuzdur. Sözkonusu gecikme zammının tahsili ile de, devletin uğradığı zararın giderilmiş olacağı açıktır.

Maddenin son fıkrasında yer alan “sorumlu müdür”den tahsili öngörülen % 10 oranındaki para cezasının ise, kamu görevlilerinin görev, yetki ve sorumlulukları ile personel hukuku yönünden değerlendirilmesi gerekmektedir.

Anayasa’nın 128. maddesinde; Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği belirtildikten sonra, kamu görevlilerinin görev ve sorumluluklarına ilişkin 129. maddede, memurlar ve kamu görevlilerine savunma alınmadan disiplin cezası verilemeyeceği, yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davalarının, kamu görevlisine rücu edilmek kaydiyle ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak ancak idare aleyhine açılabileceği öngörülmüştür.

Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin, kusurlu davranışları nedeniyle disiplin yönünden cezalandırılması personel hukukunun genel prensiplerindendir. Genel personel kanunu niteliğindeki 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda da, fiilin ağırlık derecesine göre verilecek disiplin cezaları belirlenmiş, soruşturma usulü, süresi, disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullar ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.

Sorumlu müdürden tahsili öngörülen para cezasının, memurun kusurlu davranışı sonucu oluşan bir zarara karşılık olup olmadığı hususuna gelince;

Tahsil edilen amme alacağının, T.C. Merkez Bankası’na geç intikal ettirilmesinden, tahsilatı yapan kuruluşun “müdür”ünün sorumlu olduğu, 41. maddenin sondan bir önceki fıkrasında ayrıca hükme bağlanmıştır. Anılan maddeye göre, amme alacağının geç intikal ettirilmesinden sorumlu tutulan müdürün, geç intikal nedeniyle ilgili kuruluştan tahsil edilen gecikme zammının “rücu” yoluyla muhatabı olacağında kuşku yoktur.

Buna göre, kusurlu davranışı nedeniyle sorumluluğu bulunan ve bu sorumluluk gereğince, bünyesinde yer aldığı kurumun ödediği gecikme zararından, rücu yoluyla sorumlu tutulan müdürün, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin sorumluluklarının belirlendiği 129. maddedeki sorumlulukları aşar nitelikte olan ve memurların sorumluluk türleri arasında yer almayan “idari para cezası” ile cezalandırılmasını öngören 6183 sayılı Yasa’nın 41. maddesinin son fıkrasının, Anayasa’nın 129. maddesi ile “hukuk devleti” olma özelliğinin vurgulandığı 2. maddesine aykırı olduğu sonucuna varılarak, 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 28/2 maddesi uyarınca, Anayasa’ya aykırılık hakkında karar verilmek üzere, dosyada bulanan belgelerin onaylı örnekleriyle birlikte Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmesine, 30.11.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.”

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 8. maddesi gereğince Mustafa BUMİN, Haşim KILIÇ, Samia AKBULUT, Yalçın ACARGÜN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Fulya KANTARCIOĞLU, Mahir Can ILICAK, Ertuğrul ERSOY, Tülay TUĞCU ve Ahmet AKYALÇIN’ın katılmalarıyla dosyada eksiklik bulunmadığından 27.2.2001 tarihinde işin esasının incelenmesine oybirliği ile karar verilmiştir.

Başvuru kararında Mahkeme, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin kusurlu davranışları nedeniyle disiplin yönünden cezalandırılmasının personel hukukunun genel ilkelerinden biri olduğu, bu konuda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda hükümler bulunduğu, Anayasa’nın 129. maddesinde ise disiplin cezalarından ayrı olarak kamu görevlilerinin kusurlarından kaynaklanan tazminat davalarının idare aleyhine açılabileceği, ancak, daha sonra kamu görevlisine rücu edilebileceğinin hükme bağlandığı, bu çerçevede bankalar ve benzeri kuruluşlar tarafından tahsil edilen amme alacağının Merkez Bankası’na geç intikal ettirilmesi nedeniyle ilgili kurum adına kesilecek gecikme zammının banka şube müdüründen rücu yoluyla tahsil edileceğinde kuşku bulunmadığı, ortaya çıkan zarar kamu alacağının Merkez Bankası’na geç intikal ettirilmesinden kaynaklandığına göre, 6183 sayılı Yasa’nın 41. maddesinin sondan bir önceki fıkrası hükmü şube müdürünün oluşan zarardan sorumlu olduğu, bu durumda kusurlu davranışı nedeniyle sorumluluğu bulunan şube müdürünü Anayasa’nın 129. maddesindeki sorumluluğu aşar nitelikte “idari para cezası” ile cezalandırmasının Anayasa’nın 2. ve 129. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

Mükelleflerin vergi dairelerinde büyük güçlüklerle karşılaşmalarını önlemek amacıyla vergilerini postane ve bankalar aracılığıyla ödemelerine olanak sağlayan 41. maddenin 3418 sayılı Yasayla değişik itiraz konusu son fıkrasında “tahsilatı yapan ilgili kuruluşların, bu görevleri süresinde yerine getirmeyen sorumlularından, ödemeye konu amme alacağının %10’u nisbetinde ayrıca ceza tahsil olunur” denilmektedir.

Anayasa’nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti, eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına saygılı, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adil bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlarından kaçınan, hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık, yasaların üstünde yasakoyucunun da uyması gereken Anayasa ve temel hukuk ilkelerinin bulunduğu bilincinde olan devlettir. Yasakoyucu, yalnız yasaların Anayasa’ya değil, Anayasa’nın da evrensel hukuk ilkelerine uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu bağlamda hukuk devletinde, ceza hukuku alanında olduğu gibi idari para cezalarına ilişkin düzenlemelerde de kuralların, önleme ve iyileştirme amaçlarına uygun olarak ölçülü, adil ve orantılı olması gerekir.

Yasakoyucu idari para cezalarına ilişkin yasa kurallarını düzenlerken ceza politikası gereği bir takım tercihler ortaya koyarak yasal düzenlemeler yapabilir. Hangi eylemlerin idari para cezasını, hangilerinin adli para cezası ya da hapis cezasını gerektirdiği ve bu cezaların miktarı konusunda yasakoyucunun takdir hakkı bulunmakla beraber bu tercih serbestisi Anayasa’nın genel ve özel kuralları çerçevesinde olacaktır.

İtiraz istemine konu kurala göre, tahsil edilen amme alacağını süresinde Merkez Bankası’na ya da vergi dairelerine intikal ettirmeyen bankalarda veya postanelerde görevli şube müdürlerinin tamamı, geciktirme süresine ve miktarına bakılmaksızın %10 oranında idari para cezasına tabi kılınmaktadır. Aynı maddenin beşinci fıkrasında ise tahsil edilen amme alacağının süresi içinde ilgili yerlere intikal ettirilmemesi halinde tahsilatı yapan kuruluşlardan gecikme zammı alınacağı belirtilmektedir. Bu fıkra ile amme alacağının geç intikal ettirilmesi nedeniyle doğan zararın gecikme zammı alınmak suretiyle giderilmek istendiği açıktır. Ancak, gecikme cezası ödeyen kuruluşların amme alacağının geç ödenmesinde sorumluluğunu saptadığı görevlilere rücu etme olanağı da bulunmaktadır. Bu durumda sorumlu görevlinin hem gecikme zammını hem de %10 para cezasını birlikte ödemesi sonucu doğmaktadır.

Bu nedenle, tahsil edilen kamu alacağının süresinde ilgili yerlere aktarılmasındaki gecikmeden dolayı, kamu alacağının yüzde onu oranında idari para cezası öngörülmesi bu cezaların çok yüksek miktarlara ulaşması sonucunu doğurabilecektir. Böylece yasa hükmü, sorumluları ödeme güçlerini aşan, adaletli ve eylemle orantılı olmayan ölçüsüz bir yükümlülükle karşı karşıya bırakmaktadır. Bu ölçütlerden yoksun olarak konulan Yasa kurallarının Anayasa’nın 2. maddesinde sözü edilen hukuk devleti ilkesine uygun olduğundan söz edilemez.

VI- SONUÇ

21.7.1953 günlü, 6183 sayılı “Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun”un 41. maddesinin 3418 sayılı Yasa ile değiştirilen son fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, 23.3.2004 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : İskenderun 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Ödenen sosyal yardım zammının tahsili için tebliğ edilen ödeme emrine karşı, açılan davada davacının itiraz konusu kuralın, Anayasa’ya aykırılığı iddiasını ciddi bulan Mahkeme, iptali istemiyle başvurmuştur.

Başvuru kararının gerekçe bölümü şöyledir:

Görüldüğü üzere, 506 sayılı Yasanın düzenlenmesinde işçi/sigortalı ile işveren arasında kamu-özel sektör ayırımı yapılmamıştır. Kamu kurumu nitelindeki işyerlerinde işçi çalıştıran kamu kuruluşları da 506 sayılı SSK anlamında birer işverendir. Gerek kamu ve gerekse özel sektör, çalıştırdığı işçiler için yasada öngörülen şekilde kendisine düşen prim ödeme yükümlülüğü içinde olup, kamu kesimi farklı özel kesim farklı prim ödeme sistemine tabi tutulmamıştır. Keza emekli olan sigortalılara yapılan emekli aylığı ödemelerinde kamu sektöründen emekli olanlarla, özel sektörden emekli olanlara farklı emekli maaşı ödenmesini öngören böylece emekliler arasında ayrım yaratacak bir düzenleme de mevcut değildir. Bu noktaya kadar gerek emekli sigortalılara yapılan maaş ödemelerinde ve gerekse kurumun kamu/özel sektörden yaptığı prim tahsilatlarında uygulama farklılığı yasal olarak mevcut değildir.

Kamu/özel sektör ayırımı sadece SSK tarafından ödenen sosyal yardım zammının SADECE KAMU KESİMİ İŞVERENLERİNDEN GERİ ALINMASINI DÜZENLEYEN VE İPTALİ İSTENEN EK 24/L MADDESİNDE MEVCUTTUR. Yukarıda da açıklandığı üzere Anayasamızın 10/2. maddesinde belirlenen hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz kuralı, özel sektör işverenlerinden anılan sosyal yardım zammının geri alınmayacağı anlamını taşıyan ek 24/l m. düzenlemesi ile özel sektör işverenlerine açıkça bir imtiyaz tanımak suretiyle ihlal edilmiş olmaktadır.

Sosyal Sigortalar Kurumunun 506 sayılı Yasanın 2. maddesinde tarifi yapılan “sigortalı” kapsamına, hiç kuşkusuz kamu ve özel sektörde hizmet akdiyle bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan tüm çalışanlar dahildir. Bu konu tartışma dışıdır. Dava konusu olayda doğrudan uygulanacak olan 506 sayılı Yasanın Ek 24/L maddesinde Kurumca, emekli olan sigortalılara yapılan sosyal yardım zammıyla ilgili sigortalıya yapılan ödemelerin rücuan kamu sektörü diye adlandırabileceğimiz işverenlerden tahsili öngörülmüş iken, özel sektör olarak tanımlanabilecek diğer işverenlerden aynı şekilde bir rücuan tahsil edilebilme keyfiyetinin ilgili maddede ya da başka bir yasada veya KHK de düzenlenmemiş olması, anılan her iki sektör arasında kamu sektörü aleyhine farklılık yaratıldığı her türlü izahtan varestedir.

Burada yasa koyucunun Sosyal Sigortalar Kurumu’nun içinde bulunduğu mali krizin hafifletilmesi maksadıyla kaynak yaratma çabası içinde bulunarak ek 24/L maddesini vazettiği ve bu kaynağın da kamu sektörü işverenlerinden sosyal yardım zammının rücuan tahsil edilmesi, buna karşılık özel sektör işverenlerinin bu madde kapsamı dışında tutulması şeklinde yasal düzenlemeyi yaptığı ve yasama yetkisini bu takdirle kullandığı anlaşılmaktadır.

Bu durum, Mahkememizce Anayasa’nın 10. maddesine aykırılık taşıdığı iddiasıyla Yüce Mahkeme önüne itiraz başvurusuyla getirilmiştir. Gerçekten de 506 sayılı Yasanın başka hiçbir maddesinde işverenler arasında kamu - özel sektör işverenliği veya başka bir ad altında ayırımlar yapılmamış, işverenliklerin hukukunda teklik esası benimsenmiş, sigortalı ve işveren tarifinde kişi, zümre, grup ayırımı yapılmamıştır. Bu yeknesaklığı sosyal sigortalar mevzuatını oluşturan diğer temel yasalarda da görebilmek mümkündür. Bütün bu yasal düzenlemeler kapsamında kategorik olarak sigortalı kabul edilenler ile işverenlik tanımı içerisinde kabul edilenler arasında bir fark söz konusu edilmemiştir.

Böylesi bir fark sadece 506 sayılı Yasanın ek 24/L maddesi kapsamında kamu sektörü işverenliği aleyhine kabul edilerek yasal düzenlemeye tabi tutulmuştur. Bu fark, aynı kategori içerisinde olduğu 506 sayılı Yasa ve diğer Sosyal Sigorta mevzuatı kapsamında açık seçik belli olan kamu ve özel sektör işverenlikleri arasında kanun önünde ayırımcılık yapılarak farklı yasal düzenlemeye tabi kılmak ve 506 sayılı Yasanın Ek 24/L maddesinde belirtilen sigortalıya yapılan sosyal yardım zammı ödemelerinin sadece bu maddede yazılı ve kamu sektörü işverenliklerinden rücuan tahsili keyfiyetinin, özel sektör işverenlikleri lehine imtiyaz teşkil edecek bir durum yarattığı, Anayasa^’nın 10. maddesinin 1. fıkrasında ifadesini bulan kanun önünde eşitlik ilkesi ile, hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz şeklindeki 2. fıkrasına ve Devlet Organları ve İdare Makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun hareket etmek zorundadır şeklinde ifade edilen 3. fıkrasına açık bir aykırılık teşkil etmektedir.

“Genel ve katma bütçeli idareler, mahalli idareler, döner sermayeli kuruluşlar gibi kamu kuruluşları ile kanunla ve kanunların verdiği yetkiye istinaden kurulan diğer kuruşlar ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına giren teşekkül ve kuruluşlarla bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinden aylık bağlanmasına hak kazandıktan sonra ayrılanlardan; 506 sayılı Kanun hükümlerine göre malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlananların ilk sosyal yardım zammı ödemeleri, söz konusu kuruluşlar adına Kurumca yapılır. Yukarıda belirtilen kuruluşlar adına, kurumca yapılan ilk sosyal yardım zammı ödemeleri ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar ilgili kuruluşlarca kuruma ödenmemiş sosyal yardım zammı tutarları bu kuruluşlara yapılacak yazılı bildirim tarihinden itibaren en geç bir ay içinde defaten kuruma ödenir.

Anayasa’nın 152. ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 28. maddesine göre, mahkemeler, bakmakta oldukları davalarda uygulayacakları kanun ya da kanun hükmünde kararname kurallarını Anayasa’ya aykırı görürler veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık savının ciddî olduğu kanısına varırlarsa o hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmaya yetkilidirler. Ancak, bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekmektedir. Uygulanacak yasa kuralları, davanın değişik evrelerinde ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikteki kurallardır.

Anayasa’nın 152. ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 28. maddesine göre, Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yoluyla yapılacak başvurular, itiraz yoluna başvuran mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanacağı yasa kuralı ile sınırlı olduğundan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 3995 sayılı Yasa ile değiştirilen (L) bendinin son paragrafı dışında kalan bölümüne ilişkin esas incelemenin, “kanunla kurulan diğer kuruluşlar” arasında yer alan “barolar” yönünden yapılmasına,

Başvuran Mahkeme, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 24. maddesinin (L) bendi gereğince sigortalıya yapılan sosyal yardım zammı ödemelerinin bu maddede sayılan kamu sektörü işverenlerinden rücuan tahsiline olanak veren düzenlemenin özel sektör işverenleri lehine imtiyaz oluşturduğunu, bu nedenle de kuralın Anayasa’nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ileri sürmektedir.

İtiraz konusu (L) bendinde, “Genel ve katma bütçeli idareler, mahalli idareler, döner sermayeli kuruluşlar gibi kamu kuruluşları ile kanunla ve kanunların verdiği yetkiye istinaden kurulan diğer kuruluşlar ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına giren teşekkül ve kuruluşlarla bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinden aylık bağlanmasına hak kazandıktan sonra ayrılanlardan; 506 sayılı Kanun hükümlerine göre malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlananların ilk sosyal yardım zammı ödemeleri, söz konusu kuruluşlar adına Kurumca yapılır.

Kurumun yazılı bildiriminde isimleri belirtilenlere sonraki aylarda ödenmesi gereken sosyal yardım zammı tutarları, yeni bir bildirim beklenmeksizin ilgili kuruluşlarca, her ay emekli aylığı ödeme tarihlerinden önce Kurumun ilgili hesabına yatırılır.” denilmektedir.

Hukukun temel ilkeleri arasında yer alan eşitlik ilkesine, Anayasa’nın 10. maddesinde yer verilmiştir. Buna göre herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.

Yasa önünde eşitlik ilkesi, hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur. Bu ilke ile eylemli değil hukuksal eşitlik öngörülmüştür. Eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda bulunan kişilerin yasalar karşısında aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak, ayırım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir. Bu ilkeyle, aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak yasa karşısında eşitliğin çiğnenmesi yasaklanmıştır. Yasa önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durumlarındaki özellikler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları gerektirebilir. Aynı hukuksal durumlar aynı, ayrı hukuksal durumlar farklı kurallara bağlı tutulursa Anayasa’da öngörülen eşitlik ilkesi zedelenmez.

1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 76. maddesi hükmüne göre barolar, avukatlık mesleğinin geliştirilmesi, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğün ve güvenin sağlanması, meslek düzeninin, ahlakının ve saygınlığının korunması, avukatların ortak ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla çalışmalar yürüten tüzel kişiliği bulunan meslek kuruluşlarıdır. Kanunla kurulan, kamu tüzel kişiliği olan ve bu nitelikleri nedeniyle kamu gücü kullanabilen baroların kuruluş amaçları, hukuksal durumları, gördükleri hizmetler açısından özel hukuk tüzel kişileri ile aynı hukuksal durumda oldukları söylenemez. Nitelikleri ve hukuksal durumları farklı olan özel hukuk tüzel kişileri ile baroları belirtilen yönlerden eşit görmek olanaksızdır. Değişik hukuksal durumda olanların farklı kurallara bağlı tutulmasının yasa önünde eşitlik ilkesine aykırılık oluşturmayacağı açıktır.

17.7.1964 günlü, 506 sayılı “Sosyal Sigortalar Kanunu”nun Ek 24. maddesinin 3995 sayılı Yasa ile değiştirilen (L) bendinin, son paragrafı dışında kalan bölümünün “kanunla kurulan diğer kuruluşlar” arasında yer alan “barolar” yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın REDDİNE, Sacit ADALI, Fulya KANTARCIOĞLU ile Fazıl SAĞLAM’ın karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA, 13.5.2004 gününde karar verildi.

İtiraz konusu kural, öğreti ve uygulamada tartışmalara yol açan sosyal yardım zammının “Genel ve katma bütçeli idareler, mahalli idareler, döner sermayeli kuruluşlar gibi kamu kuruluşları” yanında “kanunla ve kanunların verdiği yetkiye istinaden kurulan diğer kuruluşlar” tarafından da ödenmesini öngörmektedir. Mahkemeyi anayasaya aykırılık itirazına yönelten dava Hatay Barosu ile SSK arasındaki bir uyuşmazlıkla ilgilidir. Baronun uyuşmazlığa taraf olması, itiraz konusu kuralda sosyal yardım ödemekle yükümlü kılınan “kanunla kurulan diğer kuruluşlar” kapsamında yer almasından kaynaklanmaktadır.

Yukarda özetlenen uyuşmazlıktan bağımsız olarak sosyal yardım zammının Anayasa’ya uygun olup olmadığı kavramsal boyutu ile de tartışmalıdır. Her ne kadar Anayasa Mahkemesi’nin 18.11.1993 tarih ve E.93/17, K.93/41 sayılı kararı ile 506 sayılı Sosyal Sigortala Kanunu’nun Ek 24. maddesinin sosyal yardım konusunu düzenleyen “506 sayılı Kanun ile ek ve değişikliklerine göre iş kazaları ile meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından gelir veya aylık alanlar ile 991 sayılı Kanunla Kuruma devredilen sandıklar mevzuatına göre aylık alanlara her ay sosyal yardım zammı olarak 12.919 lira ödenir.” şeklindeki (a) bendinin iptal istemi reddolunmuşsa da bu karar dört üyenin (Güven Dinçer - Sacit Adalı ve Mustafa Gönül - İhsan Pekel’in) karşı oyları ile alınmıştır. Karşı oy yazılarında: “Sosyal yardım zammının kurumun gelir ve gider dengesini bozduğu, sosyal güvenliğin geleceğini tehlikeye düşürdüğü, Kurumun, Anayasa’nın 60. maddesiyle kendisine verilen işlevleri zamanında, gerektiği ölçüde ve yeterince yerine getirememesine neden olduğu, kendi emeklilerine aylık ödeyemeyecek konuma getirdiği, sosyal güvenlik kurumlarını, Anayasa’nın öngördüğü “sosyal ve ekonomik haklar ve ödevler” bağlamında üretmeleri gereken hizmetlerin kapasitelerini tümüyle güçsüz ve etkisiz duruma getirerek çökerten ve onları göstermelik bir sosyal sigorta kuruluşuna dönüştürdüğü, böyle bir yasal düzenlemenin, Anayasa’nın 60. maddesine aykırı olduğu” belirtilmiştir.1 Bu gerekçeler anayasal sorunun boyutunu ortaya koymaktadır. Öğretide bu alanda çalışan uzman hukukçular da paralel görüşler savunmuşlardır.2

Bu davadaki sorun, yukarda açıklanan ana sorunun bir parçasıdır. Dava konusu kurallar, Kurumun kaynaklarının sosyal yardım zammı ile tükenmesinin kısmen önüne geçmek amacıyla “Genel ve katma bütçeli idareler, mahalli idareler, döner sermayeli kuruluşlar gibi kamu kuruluşları ile kanunla ve kanunların verdiği yetkiye istinaden kurulan diğer kuruluşlar ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına giren teşekkül ve kuruluşlarla bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştirakleri”ni, adı geçen kurum ya da kuruluşlardan aylık bağlanmasına hak kazandıktan sonra ayrılanlardan; kendilerine 506 sayılı Kanun hükümlerine göre malûllük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlananların sosyal yardım zammını ödemekle yükümlü kılmaktadır.

İtiraz konusu kuralın sosyal yardım zammını ödeme yükümlülüğü getirdiği kurum ve kuruluşlar yönünden bir eşitsizliğin söz konusu olup olmadığı ise ayrı bir sorun oluşturmaktadır. Bu konu benzer bir olayda Nazilli Ziraat Odası tarafından gündeme getirilmiş ve bu konuda Anayasaya aykırılık iddiası ciddi görülerek konu Anayasa Mahkemesine sunulmuştur. Anayasa Mahkemesi, 7.12.1995 gün ve E. 95/ 52 ve K. 95/62 sayılı kararında Anayasaya aykırılık iddiasını reddetmişse de bu kararda da üç üye (GüvenDinçer, Ahmet Necdet Sezer ve Yalçın Acargün) karşı oy kullanmıştır. Karşı oy yazılarında : Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları için Anayasa’nın 135. maddesi ile verilen “yasa ile düzenlenmeleri” yolundaki sınırlı yetki dışında herhangi bir yasal veya idarî karışmanın söz konusu olamayacağı, ... bunların yönetiminde, gelirlerinin toplanmasında ve giderlerinin yapılmasında Devletin sınırlı denetim yetkisi dışında herhangi bir yetkisi bulunmadığı, iş hukuku ve sosyal güvenlik hukuku yönünden herhangi bir özel gerçek kişi ve özel tüzel kişiden farklı olmadıkları, ... Devletin ancak, düzenleme, yönetim ve denetim yetkisi kendisine ait olan ve kendi hiyerarşisinde olan devlet organlarına ve kurumlarına munzam mali külfet yükleyebileceği, sosyal sigorta hukuku alanında meslek odalarına ancak, herhangi bir işveren gibi genel nitelikte sigorta hukukunun getirdiği külfetler yüklenebileceği, ... dava konusu düzenlemeye esas olan “sosyal yardım zammı”nın aslında enflasyon nedeniyle aşınan emekli aylıklarına yapılmış parasal bir zam olduğu. bu zammın sigortanın kendi kaynaklarından ve bu da yetmiyorsa tüm toplumca karşılanması gerektiği, toplumun sosyal güvenlik masraflarına katılmasının ise vergi yoluyla ve genel bütçe içinde olabileceği, (itiraz konusu kural) tarzındaki çözümlerin yasalarla düzenlenen ve prim esasına dayanan sosyal sigorta sisteminin Anayasal temellerini oluşturan Anayasa’nın 60. maddesine aykırılık oluşturacağı” belirtilmiştir.3

Bu gerekçeler gerçeğin önemli bir boyutunu yansıtmakla birlikte, bunların bazı noktalarda tamamlanması gerekir. Her şeyden önce kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve özellikle Baroların kâr amacı gütmediği, dolayısıyla yasa ile öngörülen gelir kaynakları dışında ek gelir sağlamalarının söz konusu olmadığı, bu kuruluşlara devlet bütçesinden kaynak aktarılmadığı, en önemli gelir kaynağı olan Baro aidatlarının bile sınırlı olduğu, bu gelirlerin kamu geliri sayılamayacağı anayasal ve yasal amaçları arasında çalıştırdığı personele yönelik sosyal yardım ya da sosyal güvenlik sorumluluğunun bulunmadığı gibi özelliklerin altını çizmek gerekir.

Gerçekten de Avukatlık Kanunu’nun Baroların Kuruluş ve Nitelikleri başlıklı 76. maddesine göre, “Barolar; avukatlık mesleğini geliştirmek, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni sağlamak; meslek düzenini, ahlakını, saygınlığını, hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak, avukatların ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürüten, tüzel kişiliği bulunan, çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır. “

-avukatların ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürütmek.

Üstelik aynı maddenin 2. fıkrasında da “Barolar, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.” kuralı yer almıştır. Yukarda anılan kuruluş amaçları arasında baro organları bünyesinde İş Kanunu’na tabi olarak hizmet akti ile çalıştırılan personelin sosyal güvenliğini sağlama gibi bir amaç ve sorumluluk yer almış değildir. Bu sorumluluk Sosyal Sigortalar Kurumuna aittir. Serbest meslek ifa den Baro üyesi avukatların sosyal güvenlikleri de aynı kurum tarafından Avukatlık Kanunu’nun 186 – 191 arasındaki maddeler uyarınca 506 sayılı Yasa’nın 86. maddesinde gösterilen “topluluk sigortası” ile sağlanır.

Çoğunluk kararında da belirtildiği üzere, Baronun hukuki durumu özel hukuk gerçek ya da tüzelkişilerinden farklıdır. Ancak bu farklılık, çoğunluk kararındakinin tam tersi bir sonuca götürür. Bir an için sosyal yardım zammının özel hukuk gerçek ya da tüzelkişilerine yüklenebileceği varsayılsa bile, onların bunu maliyete yüklemeleri, vergiden indirmeleri mümkünken, Baroların böyle bir olanağı da yoktur. Kaldı ki, Baroların kurum olarak kendi bünyesinde çalıştırdığı personel ile ilişkisi gerçek anlamıyla bir özel hukuk ilişkisidir. Sosyal yardım zammı ise bu kişilerin emekliliği ile ilgili olup, bu açıdan Baronun özel hukuk tüzelkişilerinden farklı bir konumu olduğu da söylenemez.

----------------------------

1   Ayrıntı için bkz. AYMKD Sayı 31, 1. Cilt, s.263 – 265, 266 – 274.

2   Örnek olarak bkz. Prof. Dr. Ali GÜZEL, Sosyal Yardım zammı ve Uygulama Sorunları Paneli, SSK Bülteni , Eylül-Ekim 21992, Yıl 7, sayı 32, s.23-24: (Primli sisteme dahil olmayan) “ Sosyal yardım zammı’nın SSK bünyesinden ödenmesi Türk sosyal güvenlik sisteminin dayandığı temel ilkelere tümüyle aykırıdır. … Bu zammın kurumun bütçesinden karşılanması yasanın temel hükümlerine aykırı düşmektedir. ,,, Prim ya da kesenek olmaksızın sosyal yardım yapılması, Anayasa’nın öngördüğü sosyal güvenlik hakkını tehlikeye düşürür.”

3   Ayrıntılar için bkz. AYMKD Sayı 32, Cilt 1, s. 447 - 450

Sayfa Başı